متغیر دیگری که بعد از مداخله ی درمانی در گروه آزمایش، معنادار به دست آمد، متغیر” ناتوانی عملکرد” بود. در این پژوهش، در گروه آزمایش، نمره ی کلی متغیر ناتوانی عملکرد و خرده مقیاس مربوط به ناتوانی عملکرد روزمره، دچار تغییر شده است. به نظر می رسد که از جمله دلایل دگرگونی این متغیر می توان به تغییر زاویه ی نگاه آزمودنی ها از کنترل درد به سمت ارزشمندی ها با کمک تمرین هایی مثل بررسی حرکت هیولای درد و حرکت در جهت مخالف آن و جعبه ی قلبی شکل و جعبه ی سمی، اشاره نمود. البته این تغییر دیدگاه مراجع، مقدمه و پیش نیازی برای تمرینات مواجهه ای بود که گامی دیگر برای ارتقاء عملکرد آزمودنی به شمار می آیند. از میان خرده مقیاس های ناتوانی عملکرد، خرده مقیاس ناتوانی مربوط به عملکرد جسمانی، تغییر معناداری را در گروه آزمایش نشان نداد به نظر می رسد که یکی از دلایل این عدم معناداری در متغیر ناتوانی عملکرد، برابر نبودن شرایط درد و بیماری دو گروه کنترل و آزمایش می باشد. با توجه به اینکه عملکرد کلی آزمودنی های گروه آزمایش تغییر معناداری را نشان داده می توان گفت که به طور کلی این یافته با نتیجه ی بدست آمده ازمطالعه ی ویکسل و همکاران (۲۰۰۹)و هم چنین مطالعه ی ویکسل و همکاران (۲۰۰۷)، که به منظور بررسی مقدماتی تاثیرات درمان ACT بر توانایی کارکرد، افزایش حضور در مدرسه و کاهش فاجعه سازی ۱۴ نوجوان مبتلا به دردهای مزمن آیدیوپاتیک صورت گرفته بود، همسو می باشد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

در این پژوهش، مشخص شد که در گروه کنترل، برخی از متغیرها در پس آزمون نسبت به پیش آزمون، تغییرات معناداری داشتند. این متغیرها عبارت بودند از نمره ی کلی متغیر عدم انعطاف پذیری و بعد اجتناب این متغیر، بعد ارتباطات والدین و خودمختاری متغیر کیفیت زندگی و بعد عملکرد جسمانی متغیر ناتوانی عملکرد. به نظر می رسد که از جمله دلایل این معناداری، مخصوصا در رابطه با متغیر اجتناب و عملکرد جسمانی، می توان به متفاوت بودن شرایط بیماری و درد گروه کنترل نسبت به گروه آزمایش، از همان ابتدای این پژوهش اشاره کرد. به عبارت دیگر احتمالا شرایط درد و بیماری گروه کنترل به گونه ای بوده که حتی با وجود عدم دریافت مداخله درمانی، در طی دوره ی درمان گروه آزمایش، پیشرفت معناداری را از لحاظ کاهش اجتناب و افزایش عملکرد جسمانی نشان داده اند. نکته ی قابل توجه ای که در رابطه با متغیرهای نام برده شده وجود دارد مربوط به همزمانی معناداری این متغیرها می باشد. به عبارت دیگر، با توجه به اینکه اجتناب و در آمیختگی شناختی، دو بعد مهم عدم انعطاف پذیری هستند و با توجه به اینکه در پرسش نامه ی PIPS، تعداد آیتم های بعد اجتناب بیشتر از آیتم های بعد در آمیختگی شناختی است، بنابراین می توان همزمانی معناداری نمره ی کلی عدم انعطاف پذیری و بعد اجتناب را انتظار داشت. علاوه بر این، با توجه به اینکه در کودکان، مولفه ی عملکرد جسمانی و اجتناب، در عین تاثیر پذیری از در آمیختگی شناختی(برای نمونه، هیز، ۲۰۰۴؛ ویکسل و همکاران، ۲۰۰۸؛ ویکسل و همکاران، ۲۰۱۰)، از واکنش های والدین هم تاثیر پذیر است (برای نمونه، هیز، ۲۰۰۴؛ پالرمو،۲۰۰۹؛ سیبرگ و همکاران، ۲۰۱۱؛ پیترسون و همکاران، ۲۰۰۴)، بدین ترتیب می توان انتظار داشت که معنادارشدن بعد روابط والدین در متغیر کیفیت زندگی، معناداری متغیر عملکرد جسمانی، اجتناب و هم چنین نمره ی کلی متغیر عدم انعطاف پذیری را به دنبال داشته باشد. به نظر می رسد که از جمله دلایل مربوط به چرایی معنادارشدن بعد روابط والدین متغیر کیفیت زندگی می توان به بازه ی زمانی سنجش متغیر کیفیت زندگی اشاره کرد. با توجه به اینکه چهارچوب زمانی این متغیر مربوط به یک هفته ی گذشته است (برای نمونه نیک آذین و همکاران،۱۳۹۱)، بنابراین می توان تاثیر احتمالات را در رابطه با معناداری یا عدم معناداری این متغیر در نظر گرفت. به عبارت دیگر با توجه به اینکه بعد روابط والدین متغیر کیفیت زندگی، مربوط به جو حاکم در خانه می باشد (برای نمونه، هارالستد و همکاران)، در بازه ی زمانی یک هفته، به همان میزانی که معناداری این وضعیت ممکن است مشاهده شود، عدم معناداری آن هم ممکن است دیده شود.
به طور کلی، با توجه به توضیحات ارائه شده می توان گفت که برنامه اولیه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد کودکان مبتلا به درد مزمن (CHACT)، انعطاف پذیری، کیفیت زندگی و عملکرد کودکان ۷ تا ۱۲ ساله مبتلا به درد مزمن را ارتقا می بخشد. در رابطه با محاسن اعتبار درونی این تحقیق می توان به کنترل عواملی مثل رخدادهای همزمان، تاریخچه (یا همزمانی وقوع عوامل تاثیر گذار بر نتایج) و عامل رشد درونی (بلوغ و پختگی)، با توجه به وجود گروه کنترل اشاره کرد. در این تحقیق به جز یک آزمودنی که به دلایلی قادر به شرکت در جلسه ی پایانی درمان نبود، همه ی آزمودنی ها تا جلسات پایانی درمان حضور داشتند بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت که این تحقیق از نظر عامل افت نمونه با مشکلی مواجه نبود. بدیهی است که این پژوهش در رابطه با سایر عوامل مرتبط با اعتبار درونی ازجمله آزمون و ابزار با مشکلاتی مواجه بود که در قسمت محدودیت های تحقیق به آن اشاره می گردد. با توجه به معیارهای انتخاب نمونه آزمودنی ها بعد از حد نصاب نمره ی آزمون عملکرد و سایر شرایط دیگر برای مداخله می توان به یکی از محاسن اعتبار بیرونی این پژوهش، یعنی عدم حساسیت ناشی از پیش آزمون ( به دلیل عدم آگاهی از مداخله در هنگام پیش آزمون)، اشاره کرد. مشکلات مربوط به اعتبار بیرونی این تحقیق در قسمت محدودیت های تحقیق اشاره می شود. با این حال باید اشاره کرد که بدون تردید بدست آوردن نتایج پایدارتر مرهون گسترش پژوهشها، در دیالکتیک مستمر بین ترمیم برنامه درمان و تلاشهای بالینی- پژوهشی آتی است.
.
۵-۴ محدودیت های تحقیق
پژوهش حاضر دارای محدودیتهایی بوده که در ذیل به آنها اشاره می کنیم. این محدودیتها دردو قسمت مربوط به پروتکل درمانی و کار آزمایی بالینی تنظیم شده است.
۵-۴-۱ محدودیت های مربوط به طراحی پروتکل CHACT
– تمرکز ناکافی برنامه بر گسترش استعاره ها و تمرین های به کار گرفته شده در پروتکل متناسب با فرهنگ ایرانی
– عدم تمرکز به نقش مدرسه و همسالان در طراحی پروتکل درمان CHACT
– ناکافی بودن محتویات جلسات مربوط به والدین با توجه به نقش خانواده در فرهنگ ایرانی
۵-۴-۲ محدودیت های مربوط به کارآزمایی بالینی
– عدم توجه به برخی متغیر های روان شناختی و جمعیت شناختی
– کم رنگ بودن نقش پدران و حضور پدران در جلسات درمان
– عدم بررسی تفاوتهای جنسیتی کودکان مبتلا به درد مزمن در میزان پاسخ گویی به درمان
– عدم مقایسه درمان طراحی شده با سایر اشکال درمانی مثل درمان CBT کودکان مبتلا به درد مزمن
– به کار نگرفتن گروه درمان نما (پلاسبو) در طرح حاضر
– عدم استفاده از ارزیابی پیگیرانه با فواصل زمانی مناسب
– به کارگیری ابزارهای خاص در این مطالعه
– محدود بودن نمونه تحقیق به منطقه جغرافیایی خاص و تعداد کم نمونه
– اعتبار و روایی ناکافی دو ابزار پژوهش (پرسش نامه های FDI و PIPS)
– انتخاب آزمودنی ها بر اساس دسترسی به آنها و رضایت برای درمان و عدم جایگزینی تصادفی آنها در دو گروه آزمایش و کنترل به دلیل محدود بودن تعداد افراد نمونه
– انجام ارزیابی اولیه، ثانویه و ارائه برنامه درمانی توسط یک فرد
۵-۵ پیشنهادات پژوهش
متناسب با محدودیت های تحقیق پیشنهادهای زیر در دو قسمت مربوط به پروتکل درمانی و کار آزمایی بالینی مطرح می شود:
۵-۵-۱ پیشنهادات مربوط به طراحی پروتکل CHACT
– تمرکز برنامه درمانی بر تنظیم و تطبیق استعاره ها و تمرین های به کار گرفته شده در پروتکل با فرهنگ ایرانی
– توجه برنامه درمان به دخالت دادن مدرسه و نقش همسالان
– گسترده سازی محتویات جلسات مربوط به والدین، با گسترش نقش پدران
۵-۵-۲ پیشنهادات مربوط به کارآزمایی بالینی
– توجه به نقش پدران و حضور آنها در جلسات درمان
– بررسی نقش تفاوتهای جنسیتی کودکان مبتلا به درد مزمن در میزان پاسخگویی به درمان
– انجام طرحی مشابه، به منظور مقایسه درمان طراحی شده با سایر اشکال درمانی مثل درمان CBT کودکان مبتلا به درد مزمن
– انجام پژوهشی مشابه با گروه درمان نما (پلاسبو)
– انجام پژوهشی مشابه با نمونه هایی بیشتر با توجه به گستره های متفاوت جغرافیایی، متغیر های متنوع شخصیتی و جمعیت شناختی
– بررسی گسترده ی اعتبار و روایی دو ابزار پژوهش (پرسش نامه های FDI و PIPS)
– اختصاص زمان و مکان بیشتر برای نمونه گیری و به دنبال آن مهیا شدن شرایط انتخاب تصادفی آزمودنی ها در دو گروه آزمایش و کنترل
– تنظیم طرحی که ارزیابان اولیه، ثانویه واجرا کننده درمان متفاوت باشند.

منابع

الف : منابع فارسی
– آخنباخ، توماس؛ رسکورلا، لسلی ( ۱۳۸۴ )، کتابچه راهنمای فرم های سن مدرسه نظام سنجش مبتنی بر تجربه آخنباخ ( ASEBA )، انطباق و هنجاریابی اصغر مینایی، روان شناسی و علوم تربیتی ( پژوهش در حیطه کودکان استثنایی)، شماره ی ۱۹، صفحه ۵۲۹
– باقریان، سمانه؛ برهانی، فریبا؛ عباس زاده، عباس؛ رنجبر، هادی ( ۱۳۸۹ )، تاثیر انحراف فکر به روش حباب سازی بر شدت درد ناشی از رویه های تزریقی در کودکان سن مدرسه مبتلا به تالاسمی مراجعه کننده به مراکز تالاسمی شهر کرمان، مجله دانشکده پرستاری و مامایی رازی کرمان، سال دهم، شماره بیست، صفحه ۱۸
– راپی، راند؛ ویگنال، آن ( ۱۳۹۰ )، کمک به کودک مضطرب، ترجمه سمیرا رستمی، انتشارات ارجمند
– خداکرمی، زهره ( ۱۳۷۸ )، بررسی تاثیر ساختارهای نمایشی برمیزان درد بعد از آسیب عضلانی اسکلتی کودکان سن مدرسه بستری در مرکز ترومای شهر همدان، پایان نامه کارشناسی ارشد آموزش پرستاری کودکان، دانشگاه تربیت مدرس
– سازمان بهداشت جهانی ( ۱۳۷۹ )، مراقبت های آرام بخش و راه های تسکین درد در کودکان مبتلا به سرطان، ترجمه دکتر محمد جعفر مروارید و علی پیشه، انتشارات کیا طب