T10.I2.D100k

T20.I6.D100k

نمودار ۴- ۴: مقایسه عملکرد الگوریتم‌های AprioriTid ، Apriori Hybrid و Apriori در آزمایش‌های مختلف
۴-۳-۲- F-Trade: یک سیستم کاوش عامل برای سرویس‌های مالی

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

F-Trade مخفف عبارت Financial Trading Rules Automated Development and Evaluation به معنای توسعه و ارزیابی اتوماتیک قوانین تبادلات مالی است، که یک زیرساخت سازمانی اتوماتیک بر مبنای وب برای استراتژی‌های تجاری و داده‌کاوی بر روی داده‌های سرمایه یا سهم بازار است. این سیستم، سرویس‌های ارتباطات، مدیریت، و پردازش داده ارائه می‌دهد. F-Trade از رقابت اتوماتیک آنلاین، و ساخت واسط ورودی یا خروجی اتوماتیک، برای سیگنال‌ها و قوانین تجاری، و الگوریتم‌های داده‌کاوی، منابع داده، و کامپوننت‌های سیستم پشتیبانی می‌کند. این سیستم، پشتیبانی انعطاف‌پذیر و قدرتمندی را برای تست آنلاین^[۴۲]، آموزش یا تست، بهینه‌سازی و ارزیابی استراتژی‌ها و الگوریتم‌های داده‌کاوی فراهم می‌آورد. کاربران می‌توانند به سیستم متصل شوند، مشترک شوند، و استراتژی‌های تجاری و الگوریتم‌های داده‌کاوی را به صورت مشارکت انسان- ماشین مورد نظارت و بهینه‌سازی قرار دهند.
F-Trade در Java agent services بر روی سیستم عامل‌های ویندوز، لینوکس، و یونیکس ساخته شده است. از XML برای پیکربندی سیستم و مدیریت متادیتا استفاده شده است. یک سوپر- سرور به عنوان سرور برنامه عمل می‌کند، و دیگری به عنوان انبار داده. این سیستم به گونه‌ای ساخته شده که ارتباطات آنلاین با منابع داده توزیع شده همچون منابع داده خاص کاربر دارد.
نقش‌های اصلی عامل‌ها در سیستم F-Trade شامل معماری بر پایه‌ی سرویس با بهره گرفتن از عامل، ارتباطات متقابل انسانی بر پایه‌ی عامل، عامل برای مدیریت منابع داده، جمع‌ آوری داده و ارسال عامل‌ها به منابع داده، الگوریتم‌های داده‌کاوی و استراتژی‌های تجاری بر پایه‌ی عامل، عامل و پیشنهاد دهنده‌ی سرویس که الگوریتم‌ها و قوانین مناسب را برای کاربران فراهم می‌اورد، و غیره است. داده‌کاوی از چند جهت به سیستم کمک می‌کند، از قبیل عامل‌های پیشنهاد دهنده‌ی الگوریتم یا قانون‌های تجاری بر پایه‌ی داده‌کاوی، سرویس‌دهی کاربر بر پایه‌ی داده‌کاوی، بهینه‌سازی عامل تجاری بر پایه‌ی داده‌کاوی، قوانین تجاری کاوش در مجموعه جامع الگوهای تجاری، تصحیح پارامتر عامل‌های الگوریتم از طریق داده‌کاوی، و غیره. مباحث مشترک شامل نمایش دانش دامنه بر پایه‌ی آنتولوژی، درگیر شدن انسان‌ها و ارتباطات متقابل انسان با الگوریتم‌ها بر پایه‌ی عامل‌ها، و سیستمی برای نظارت بر الگوریتم، بهینه‌سازی و ارزیابی.
با این زیرساخت، تاجران مالی و محققان، و داده‌کاوان مالی می‌توانند الگوریتم‌هایشان را وارد سیستم‌ کنند و بر روی بهبود کارایی آن‌ها متمرکز شوند و توسط حجم عظیم داده‌های واقعی از بازارهای بین‌المللی، ارزیابی کنند. سرویس های سیستم شامل این موارد می‌شود: ۱) پشتیبانی از سرویس‌های تجاری، ۲) پشتیبانی از سرویس‌های کاوش، ۳) پشتیبانی از سرویس‌های داده، ۴) پشتیبانی از سرویس‌های الگوریتم، و ۵) پشتیبانی از سرویس‌های سیستم. هر کامپوننت سیستم، از طریق شمای XML ارتباط برقرار می‌کند که جزئیات کامپوننت‌ها را مشخص می‌کند و به عامل‌ها اجازه‌ی آزمایش و استفاده از آن‌ها را می‌دهد.

شکل ۴- ۸: چارچوب F-Trade
۴-۳-۳- داده‌کاوی چند منبع بر پایه‌ی عامل
برنامه‌های داده‌کاوی سازمانی، اغلب از منابع داده متعدد استفاده می‌کنند که توزیع شده و ناهمگن هستند و یکپارچه‌سازی آن‌ها هزینه‌بر است. عامل‌های داده‌کاوی که هر کدام برای الگوریتم‌های خاصی طراحی شده‌اند بر روی کاوش الگوهای محلی در هر منبع داده‌ی مجزا تمرکز می‌کنند، و سایر عامل‌های هماهنگ کننده با یکدیگر در ارتباطند تا کاوش الگوی توزیع شده را سازماندهی کنند، و عامل‌های ادغام الگو، عمل تجمیع الگوهای محلی و ایجاد الگوهای کلی را کنترل می‌کنند.
به عنوان مثال، در شکل زیر اصول اساسی کاوش ترکیبی چند منبع در چارچوب MSCM-AKD^[43] نشان داده شده است. سیستم می‌تواند توسط عامل‌ها پیاده‌سازی شود. همانطور که در شکل ۴-۹ می‌بینید، این سیستم می‌تواند شامل عامل‌های زیر باشد:
شکل ۴- ۹: چارچوب MSCM-AKD
عامل‌های مدیریت منابع داده: کنترل کننده‌های داده و هماهنگ کننده‌های داده، که مسئولیت مدیریت ارتباطات مجموعه‌های داده، قسمت‌بندی داده‌ها و ارسال کاراهای داده‌کاوی به مجموعه‌های داده را به عهده دارند. در یادگیری سازگار، کنترل کننده‌های تغییر داده توسعه می‌یابند تا تغییرات مهم داده را کنترل کنند.
عامل‌های داده‌کاوی محلی: داده‌کاوان m₁ تا m_N به منظور انجام دادن عملیات کاوش بر روی مجموعه‌های داده DB₁ تا DB_N.
عامل‌های هماهنگ کننده داده‌کاوی: وظیفه‌ی این عامل‌ها، هماهنگ کردن زمانبندی کاوش الگوی محلی توسط داده کاوان بر روی هر مجموعه‌ی داده است. آن‌ها این کار را برحسب یک پروتکل خاص، که می‌تواند یک دستور از قبل تعریف شده یا تصمیمی که بصورت پویا گرفته شده باشد، انجام می‌دهند. وظیفه‌ی دیگر این عامل، کنترل حالت اجرای یک داده‌کاو و سپس اطلاع دادن به سایرین برای شروع کاوش الگو است.
عامل‌های مدیریت مجموعه الگوی محلی: عامل‌های مدیریت الگوی محلی به مدیریت الگوهای محلی تولید شده توسط

هدف از این فصل ، ارائه توصیف مختصری از کارهای تحقیقاتی می باشد که با مقدمه ، بیان و موانع شبیه سازی جریان حبابی شروع می شود . سپس، انگیزه و هدف این کار توضیح داده می شود.
رئوس مطالب براساس مروری از این پایان نامه در انتهای فصل آورده شده است.
۲-۱) دورنما
جریان چندفازی به طور گسترده ای در کاربردهای صنعتی مختلفی وجود دارد و تحقیقات دانشگاهی ، (به طور خاص جریان دو فازی گاز – مایع) می تواند یکی از گسترده ترین کاربردهای جریان باشد. مشخصات جریان دو فازی حبابی به صورتی است که در آن حباب های منفرد در فاز پیوسته مایع پراکنده شده اند و بیشینه اندازه حباب ها به صورت قابل ملاحظه ای کوچکتر از قطر لوله است(اکامبارا و همکاران ۲۰۰۸). جریان حبابی می تواند بسته به انتقال انرژی بین سطحی بین فاز حباب های پراکنده شده و فاز پیوسته مایع، همدما یا گرمایی باشد.
جریان دوفازی حبابی اهمیت مهمی در بسیاری از کاربردهای صنعتی دارد. در مهندسی هسته ای ، حباب های کوچک پراکنده فرصت دارند که مساحت بین سطحی بزرگی را ارائه کنندکه بازده انتقال حرارت و گرما را بهبود می بخشد. در کاربردهای صنعتی مختلف مثل فرآیندهای شیمیایی، بسیاری از تجهیزات تماسی در شرایط جریان حبابی پراکنده اجرا می شوند تا بیشینه مساحت بین سطحی برای برخورد ذرات مشخص شده به دست آید (ذرات معدنی در سلول شناوری). همچنین، عدم وجود دانش پایه ای در این زمینه می تواند قابلیت تولید صنعتی را کاهش دهد و می تواند حتی باعث به وجود آمدن حوادٍث جبران ناپذیری در زمینه های هسته ای شود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در کل، سه روش برای بررسی مکانیزم جریان حبابی وجود دارد، روش های تجربی، عددی و تئوری. با توجه به پیشرفت قدرت رایانه ها و توسعه نرم افزارهای مدلسازی پیشرفته ، مطالعات زیادی ، مدلسازی جریان دو فازی را با بهره گرفتن از روش های دینامیک سیالات محاسباتی(CFD) در دهه اخیر گسترش داده اند. این اندازه های هندسی و پارامترهای جریان مطالعات شبیه سازی معمولا مشابه کار تجربی در رفتار هیدرودینامیکی، انتقال حرارت و جرم، رژیم جریان و رفتار اختلاط را در کاربردهای صنعتی تنظیم می کنند. با در نظر گرفتن کاربرد CFD، به طور قابل توجهی در مقایسه با موارد تجربی براساس روش های مختلف، زمان و هزینه در طراحی و تولید کاهش می یابد. ویژگی دیگر روش CFD این است که می تواند اطلاعات جزئی، کامل میکروسکوپیک یا محلی ارائه کند که ممکن است به دست آوردن آن با روش های تجربی دشوار باشد. علاوه بر این، CFD مزیت منحصر به فرد دیگری دارد که قابل اعمال به شبیه سازی شرایط جریانی خاص است که برای تست های تجربی مناسب نیست..
در تحقیقات عددی جریان دو فازی حبابی، به دلیل وجود حرکت نسبی یک فاز با توجه به دیگری که با تفاوت های چگالی و ویسکوزیته بین دو فاز ایجاد می شود، دو زمینه سرعتی جدا باید در هر تحقیق از مسائل جریان دو فازی در نظر گرفته شود. انتقال کلی مساله جریان دو فازی می تواند با بهره گرفتن از مدل دو سیالی یا مدل یک مخلوط فرموله شود(ایشی ۱۹۷۵). مدل دو سیالی هر فاز را به صورت جدا با در نظر گرفتن دو مجموعه از معادلات استفاده که موازنه جرم، مومنتوم و انرژی هر فاز با انتقال بین سطحی ظاهر شده در هر معادله برای اتصال دو تاثیر فازی مختلف است، فرموله می کند. یک مدل ساده مخلوط ، مثل مدل شار راندگی^[۴۰](زوبر ۱۹۶۷) می تواند با جایگزینی دو معادله مومنتوم با یک معادله مومنتوم مخلوط و روابط سرعت نسبی به دست آید. چنین مدل ساده مخلوطی می تواند با کاهش دو معادله مومنتوم به یک معادله مومنتوم مخلوط، هزینه محاسباتی را کاهش دهد، با این حال، به دست آوردن روابط سرعت نسبی دشوار است که می تواند به صورت مناسب و همزمان رفتارهای دینامیکی هر دو فاز را در محدوده گسترده ای از شرایط جریانی بیان کند. برای به دست آوردن یک مدل که می تواند به صورت گسترده در محدوده های مختلف از کاربردهای صنعتی استفاده شود، مدل دو سیالی در نظر گرفته شده که در این مطالعه بررسی می شود.
درنتیجه تحقیقاتی که در مورد جریان حبابی همدما بدون انتقال حرارت و انرژی انجام شده است ، مشخص شده که مدل دو سیالی می تواند فقط به عنوان یک معادله مومنتوم و جرم هر فاز با جملات انتقال بین سطحی ساده شود. همانطور که در اولین کار ایشی(۱۹۷۵) بیان شده است، انتقالات بین سطحی جرم، مومنتوم معمولا ارتباط نزدیکی با سه جنبه مهم دارد: آشفتگی مایع، نیروهای محرک بین سطحی و غلظت های بین سطحی (مساحت بین سطحی در هر واحد).
بسیاری از جریانهای مهندسی در طبیعت به طور قابل توجهی آشفته هستند که در آن نوسانات در هر جریان براساس زمان و فاصله وجود دارد. در اصل، معادلات انتقال می تواند آشفتگی را بدون اطلاعات اضافی توصیف کند. با این حال، شبیه سازی مستقیم نیاز به توان محاسباتی گسترده دارد که نتایج به دست آمده آن بسیار بیشتر از مقدار پیش بینی شده است (ANSYS.FLUENT-14). معادلات فقط مقادیر متوسط جریان را بدون توجه به نیاز به حل دوباره نوسانات آشفته ، حل می کند. این روش به طور قابل توجهی زمان محاسبات را کاهش می دهد. با این حال، روند متوسط گیری ، ترم های اضافی نامعلوم را معرفی می کند که شامل محصولات مقادیر نوسانات است که تعیین مستقیم آنها دشوار است و می تواند تا دهه های مختلف مورد توجه محققان باشد. اطلاعات زیادی در تحقیقات قبلی انجام شده است (تیان ۲۰۰۷). تاکیدات تحقیق فعلی روی دو جنبه دیگر مدل دو سیالی شامل نیروهای محرکه بین سطحی و غلظت بین سطحی تمرکز دارد.
نیروی محرکه بین سطحی مهمترین ترم بسته مدل دو سیالی است که بیانگر انتقال مومنتوم بین دو فاز منفرد است. نیروی محرکه بین سطحی براساس انتقال بین سطحی معادله مومنتوم فرموله می شود. در حال حاضر، نیروی محرکه بین سطحی معمولا شامل نیروی دراگ^[۴۱]، نیروی برآ افقی^[۴۲]، نیروی لیزاندن دیواره ^[۴۳]و نیروی پراکندگی آشفته ^[۴۴]است. بین تمام نیروی محرکه بین سطحی، نیروی دراگ مهمترین مورد است چون بیانگر حرکت نسبی بین دو فاز مختلف است و حرکت های نسبی ، اطلاعات پایه ای برای محاسبه سایر نیروهای بین سطحی است.
غلظت بین سطحی توصیف کننده ناحیه بین سطحی موجود در واحد حجم برای انتقال بین سطحی جرم است، مومنتوم ، پارامتر کلیدی برای بازده انتقال حرارت و تولید تسهیلات صنعتی است. غلظت ناحیه بین سطحی می تواند از لحاظ ریاضی با عدد حباب در حجم فضایی خاص یعنی عدد چگالی حباب ^[۴۵]بیان شود. تغییر عدد چگالی حباب زمانی رخ می دهد که حباب ها با هم ادغام می شوند یا می شکنند که با مدل موازنه جمعیتی^[۴۶] ()توصیف می شود. موازنه جمعیتی در سیستم جریان حبابی گاز – مایع روی پیگیری تغییرات اندازه حباب ها در فضای محدود تحت پیوستن ها و شکست ها به دلیل برخوردها بین حباب ها و همچنین بین حباب ها و گردابه های آشفته تاکید می کند. معمولا، تعداد کلاسهای اندازه گسسته برای برآورد محدوده اندازه های پیوسته حباب استفاده می شود. برای هر کلاس، یک معادله اسکالر حل می شود که تغییرات جمعیتی ایجاد شده بین / داخل پیوستن با شکستگی حباب ها را ردیابی کند. اخیرا، روش گشتاورها^[۴۷]() و روش کاربردهای اضافی مورد توجه محققان دانشگاهی و مهندسین صنعتی است. همانطور که در بسیاری از تحقیقات گزارش شده است، روش های و گسترش یافته که مدل را خلاصه می کند، اساسا فقط با ردیابی رشد تعداد کمی از گشتاورها می تواند به عنوان یکی دیگر از روش های محتمل در تداوم راه حل های عملی برای اهداف کاربرد صنعتی در نظر گرفته شود.
۲-۲)انگیزه و هدف
به دلیل اینکه نیروهای محرکه و غلظت بین سطحی نقش مهمی در ارتباط فازهای گاز و مایع با توصیف برخوردهای بین این دو فاز به صورت جدا ، همانطور که قبلا گفته شده را ایفا می کند، مطالعه حاضر روی درک بهتر نیروی محرکه بین سطحی و روش موازنه جمعیتی تاکید دارد. سه هدف اصلی در این پایان نامه کامل شده است.
در ابتدا، تلاش برای بهبود مهمترین نیروی محرکه بین سطحی و نیروی دراگ، در مطالعه حاضر اعمال شده است. یک رابطه ضریب دراگ تجربی براساس کسر حجم خالی پیشنهاد شده توسط سیمونت و همکاران(۲۰۰۷) در نرم افزار ANSYS FLUENT اجرا شده است. با هدف ارزش گذاری عملکرد این مدل تجربی، نتایج پیش بینی عددی کسر حجم خالی متوسط گیری شده زمانی توزیع قطر حباب متوسط و سرعت گاز با داده های تجربی هیبیکی و همکاران(۲۰۰۱) تایید شده است. این پیش بینی های مدل دراگ تجربی با فرمولاسیون های ضریب دراگ که به طور گسترده توسط ایشی و زوبر(۱۹۷۹) مقایسه شده استفاده شده است. برای هر دو مدل سازگاری رضایت بخش به دست آمده است، با این حال، مدل سیمونت و همکاران(۲۰۰۷) عملکرد بهتری در پیش بینی کاهش نیروی دراگ ایجاد شده توسط حباب های همسایه به دلیل ملاحظات اضافی برای بسته های حباب نزدیک، نشان می دهد(لی و همکاران ۲۰۰۹).
دومین هدف این پایان نامه، ارزیابی قابلیت در شبیه سازی جریان حبابی توزیع شده نامتقارن در پیکربندی افقی است. جریان حبابی افقی معمولا در بسیاری از سیستم های صنعتی وجود دارد، با این حال، این جهت گیری جریان نسبت به جریان حبابی عمودی مورد توجه کم محققان بوده است(ایکامبارا و همکاران ۲۰۰۸). به دلیل تاثیر شناوری، مهاجرت حباب های پراکنده رو به بالا در لوله افقی سبب توزیع فاز داخلی نامتقارن می شود که نسبت به جریان حبابی عمودی در مشاهدات تجربی و شبیه سازی های عددی، پیچیدگی بیشتری دارد. در این مطالعه، مدل ABND^[48] در جریان حبابی افقی برآورد شده است و با داده های تجربی کوکاموستافوگولاری و هونگ(۱۹۹۴) تایید شده است. در کل، مدل عددی در مقایسه با داده های تجربی، پیش بینی های منطقی دارد. نتایج بیانگر نتایج امیدوارکننده ای است که عدد چگالی حباب متوسط (ABND) احتمالا پیش بینی های منطقی حتی در جریان هایی با توزیع فاز غیرمتقارن ارائه می کند(لی و همکاران ۲۰۱۱).
سوم، روش موازنه جمعیتی توسعه داده شده اخیر، مدل ربعی مستقیم گشتاور(DQMOM^[49]) ارائه شده توسط مارکیسیو و فوکس(۲۰۰۵) در نرم افزار ANSYS FLUENT در کار این پایان نامه اجرا شده است. مدل ،الهام گرفته از مدل ، یک روش جایگزین برای حل با انتقال مساله با درجه کمتر گشتاور توزیع اندازه ذرات(PSD) است. در تحقیق حاضر، توزیع های پیش بینی شده شعاعی متوسط زمانی کسر حجمی و متوسط زمانی قطر متوسط حباب با داده های تجربی و تایید شده است. نتایج رضایت بخش به دست آمده بین شبیه سازی های عددی و اندازه گیری های تجربی ، اطلاعات ارزشمندی ارائه می کند که نشان می دهد مدل می تواند به عنوان یکی از روش های موازنه ای اساسی برای کاربردهای صنعتی در نظر گرفته شود، چون قابلیت به دست آوردن پیش بینی های منطقی با هزینه محاسباتی کنترل شده را دارد.
۲-۳)حیطه و طرح کلی پایان نامه
محتوای پنج فصل باقی مانده به صورت زیر است:
در فصل ۳، اول الگوی ساده جریان های دو فازی گاز – مایع در لوله های افقی و عمودی و نقشه های رژیم جریانی آنها معرفی می شود. مخصوصا روی مشخصات جریان حبابی همدما تاکید شده است. مفهوم و مکانیزم های برخوردی آن نیز در فصل ۳ توضیح داده شده است.
فصل ۴، به بررسی روش های عددی و ریاضی می پردازد. این فصل، اصول ، مدل نیروی بین سطحی ^[۵۰]و مدل آشفته ^[۵۱]را توضیح می دهد که فرمولاسیون های مفید برای حل مدل دو سیالی و سه جمله بسته آن است.
هدف اولیه فصل ۵، ارزیابی قابلیت یک مدل تجربی فرموله شده ارائه شده توسط سیمونت و همکاران (۲۰۰۷) و مقایسه آن با مدل معمولی ایشی و زوبر(۱۹۷۹) است. این دو مدل با داده های تجربی هیبیکی و همکاران(۲۰۰۱) تایید شده است.
در فصل ۶، یک مدل موازنه جمعیتی ساده به نام روش عدد چگالی متوسط حباب برای شبیه سازی توزیع داخلی فاز جریان حبابی هوا- آب در یک لوله افقی با قطر داخلی ۳/۵۰ میلی متر اعمال شده است که در آن پارامترهای محلی نامتقارن توزیع شده اند. با هدف ارزیابی عملکرد مدل در سناریوهای جریانی وسیع، چهار شرایط جریانی منفرد با کسر حجمی متوسط از ۴/۴% تا ۲۰ % مدلسازی شده است. توزیع شعاعی پیش بینی شده کسر خالی، غلظت ناحیه بین سطحی (IAC^[52]) و سرعت گاز با داده های تجربی کوکاموستافوگولاری و هونگ(۱۹۹۴) تایید شده است.
در فصل۷، قابلیت روش موازنه جمعیتی توسعه داده شده اخیر، روش گشتاور ربعی مستقیم(DQMOM) ارائه شده توسط مارکیسو و فوکس(۲۰۰۵) با مقایسه داده های تجربی MTLOOP و TOPFLOW بررسی شده است. در این فصل، اول طرح روش گشتاور معرفی شده است. سپس، اطلاعات جزئی بیشتری با توجه به تنظیمات تجربی وعددی ارائه شده است. دنباله بحث نتایج عددی پیش بینی شده و داده های اندازه گیری شده تجربی، توصیه های تحقیقاتی آینده در انتهای فصل آورده شده است.
نتیجه گیری و توصیه ها در فصل ۸ آورده شده است. جهت گیری های تحقیق اضافی نیز پیشنهاد شده است.
فصل سوم
مروری بر مطالعات و تحقیقات انجام شده توسط محققان
فصل ۳ مروری بر تحقیقات والگو
فصل ۳ با توصیف نقشه جریان دو فازی گاز – مایع و توزیع رژیم آنها در نقشه دو بعدی به نام الگوهای جریان و نقشه رژیم در لوله های افقی و عمودی شروع می شود. اطلاعات خاص درباره مشخصات جریان حبابی و پدیده انتقال از جریان حبابی به جریان اسلاگ (لخته ای ) ، بیشتر ارائه شده است. روش عددی تحت عنوان مدل موازنه جمعیتی با بسیاری از سناریوها شناخته شده است که توانایی شبیه سازی مشخصات جریان حبابی پیچیده شامل تغییر شکل حباب، ادغام و شکست را دارد. اصل مدل موازنه جمعیتی و سابقه آن بیشتر توضیح داده شده است.
۳-۱) الگوهای جریان دو فازی گاز – مایع و نقشه رژیم در لوله های افقی و عمودی
مورفولوژی فازهای گاز و مایع به خاطر اینکه مکانیزم های اساسی انتقال حرارت به شدت از یک توزیع به دیگری تغییر می کند ، به عنوان اطلاعات ضروری وپایه ای شناخته شده است،. در مرحله اول تحقیق جریان دو فازی گاز- مایع، اهمیت ساختار جریان به صورت گسترده شناخته شده است؛ پس، تحقیق روی شناسایی و توصیف مخلوط جریان تاکید دارد(یانگ و همکاران ۲۰۰۴). با فراوانی تجربیات بصری جریان دو فازی گاز – مایع ، ساختارهای جریان در چندین دسته شناخته شده اند که تحت عنوان الگوهای جریان نامیده می شوند. زمانی که تحقیق اضافی منجر به یک انتقال از یک الگوی جریان به دیگری می شود، نقشه رژیم الگوهای جریان نیزبه عنوان دانش مهمی در نظر گرفته می شود.
۳-۱-۱) الگوهای جریان و نقشه رژیم در جریان لوله عمودی
با مشاهدات تجربی بسیاری در پیکربندی های عمودی جریان دو فازی گاز – مایع، برخی ساختارهای مشاهده شده معمول جریان شناسایی و دسته بندی شده است که در شکل ۱-۳ نشان داده شده است.
شکل ۱-۳٫ الگوهای جریان جریان دو فازی هوا-آب در لوله عمودی
همانطور که در شکل ۱-۳(a) نشان داده شده است، زمانی که کسر خالی گاز کم ولی سرعت های نسبی بین دو فاز بالاست، آشفتگی شدید ایجاد شده توسط سرعت های نسبی بالا می تواند به آسانی سرعت کم گاز را بشکند که باعث می شود که فاز گاز به شکل حباب های تقریبا گسسته و کروی در فاز پیوسته مایع پراکنده شود. حباب ها ممکن است اندازه های مختلفی داشته باشند، با این حال، بسیار کوچکتر از قطر لوله هستند. این ساختار جریان، جریان حبابی نامیده می شود.
با افزایش کسر خالی گاز، حباب ها به یکدیگر در محل های فضایی محدود شده فشرده می شوند که تمایل دارند که حباب های کوچک با هم برخورد کرده و بشکنند تا حباب های بزرگتر افزایش یابند. در شرایط جریان اسلاگ بیان شده در شکل ۱-۳(b)، این حباب های بزرگتر، که حباب های تیلور نامیده می شوند، تقریبا در ابعاد به قطر لوله مشابه اند و شکل گلوله دارند. مشاهده می شود که گلوله های مایع ، حباب های تیلور را جدا می کنند وممکن است شامل حباب های کوچک باشد. این حباب های کوچک به آسانی توسط حباب های تیلور به دلیل تاثیرات ضعیف آن مکیده می شود.
با افزایش پیوسته کسر خالی گاز، حباب های تیلور با یکدیگر ترکیب می شوند تا مایع را از مرکز لوله خارج کنند تا فیلم مایع نزدیک دیواره لوله تشکیل شود. با این حال، فیلم مایع ساختار ناپایدار دارد و مسیر نوسانی دارد. جریان فاز مایع بسته به نتایج ، بین نیروی گرانشی و برشی که روی فیلم نازک مایع اعمال می شوند، به سمت بالا یا پایین جریان دارند. نیروهای گرانشی و برشی نسبتا برابر بوده و در جهات مختلف روی فیلم مایع اعمال می شوند. این الگوی جریان تحت عنوان جریان گردنده( کف آلود) ^[۵۳]نامیده می شود که در شکل ۱-۳© رسم شده و یک رژیم میانی بین جریان اسلاگ و حلقوی است و ممکن نیست در شرایط جریانی با اندازه های مختلف لوله مشاهده شود.
زمانی که نیروی غالب روی فیلم مایع از نیروی برشی است که حاصل افزایش نسبی سرعت ها بین دو فاز است، فاز گاز مرکز لوله را به عنوان فاز پیوسته اشغال می کند در حالی که فیلم مایع نازک تر می شود و حلقه ای از مایع در دیواره تشکیل می دهد. در مقایسه با جریان گردابه ای، این الگوی جریان به نام جریان حلقوی ^[۵۴](رسم شده در شکل ۱-۳(d) ) یک شرایط جریانی پایدار با فرکانس های موجی روی سطح فاز مایع است. قطرات مایعی کمی ممکن است وارد دانه گاز شود.
برای کسر خالی گاز بالا، نیروی بین سطحی قوی نازک بودن فیلم مایع را سبب می شود و پایداری ساختار جریان را از بین می برد که منجر می شود که فاز مایع بیشتری به شکل قطرات وارد فاز پیوسته گاز شود. در این الگوی جریانی غباری(مه آلود )^[۵۵]، که در شکل ۱-۳(e) رسم شده است، دیدن قطره کوچک یا غبار بدون ابزار خاص مثل عدسی یا چراغ دشوار است.
بعد از جمع آوری اطلاعات خواص سیال و مشاهده الگوی جریانی در یک نمای روشن در بخش تست، مرحله بعدی تحقیق معمولا راهی برای انتقال مرزها بین رژیم ها در یک نمودار دو بعدی با بهره گرفتن از اطلاعات جریانی به دست آمده در آزمایشات است. بسیاری از نقشه های رژیم جریانی در این روش ارائه شده است. میشیما و ایشی (۱۹۸۴) تئوری معیار رژیم جریانی را برای جریان گاز – مایع رو به بالا در لوله عمودی توسعه داده و نقشه رژیم جریانی را با بهره گرفتن از پارامتر هندسی مستقیم کسر خالی ارائه کردند. نقشه رژیم جریانی گسترده میشیما و ایشی (۱۹۸۴) در لوله عمودی در شکل ۲-۳ نشان داده شده است.
شکل ۲-۳٫ نقشه رژیم جریان برای جریان دو فازی هوا-آب در لوله عمودی ارائه شده توسط میشما و ایشی(۱۹۸۴)
۳-۱-۲) الگوی جریانی و نقشه رژیم در جریان لوله افقی
الگوهای جریانی دو فازی در پیکربندی افقی پیچیده تر از جریانهای عمودی است چون نیروی گرانشی / شناوری نسبت به جهت اصلی ، جریان عمودی است که باعث می شود که فاز گاز / مایع به صورت غالب بالا / پایین لوله را اشغال کند یا حتی در برخی الگوهای جریان افقی لایه ای شود. شکل ۳-۳ بیانگر الگوهای جریان در لوله افقی است.
شکل ۳-۳٫ الگوهای جریان دوفازی ها- آب در لوله افقی
همانطور که در شکل ۳-۳(a) نشان داده شده است، جریان حبابی در لوله افقی همان الگوی جریان لوله عمودی را دارد اما حباب ها به دلیل شناوری بیشتر تمایل دارند که به نیمه بالایی لوله مهاجرت کنند. این شرایط جریانی معمولا در سرعت بالای مایع رخ می دهد که در آن آشفتگی قوی می تواند سبب مقابله با پیوستن حباب شود که در آن یا یکدیگر در همسایگی دیواره بالایی لوله فشرده می شوند.
با افزایش دبی جریان گاز و کاهش سرعت مایع، حباب ها در دیواره بالایی لوله فشرده می شوند تا حباب های گاز طویل بزرگ تشکیل شود که تحت عنوان جریان توپی یا غالبی^[۵۶]نامیده شده و در شکل ۳-۳(b) رسم شده است.

(۲-۲۸)
که یک بردار الگوی n-بعدی، A_ij یک مقدار زبانی مقدم^[۶۹]، C_j کلاس نتیجه و n تعداد قوانین اگر-آنگاه فازی می‌باشد. تعداد قوانین هنگامی که هر خصیصه x_i i=(1,2,…,n) دارای K متغیر زبانی باشد برابر با Kⁿ است. هر مقدار زبانی توسط تعدادی از قوانین اگر-آنگاه فازی به اشتراک گذاشته می‌شود.

۲-۶-۱- ساختار یک سیستم دسته‌بندی مبتنی بر قوانین فازی

ساختار یک سیستم فازی از دو جزء اصلی تشکیل شده است: استخراج دانش و استنتاج فازی^[۷۰]. در مرحله استنتاج دانش، با بهره گرفتن از نمونه‌های آموزش یک مجموعه از قوانین فازی استخراج می‌شود. الگوریتم‌های مختلفی برای استخراج قوانین فازی ارائه شده‌اند که از جمله آن‌ ها می‌توان به الگوریتم ژنتیک [۷۸]، کاهش پیچیدگی^[۷۱] [۷۹] و افراز فازی^[۷۲] [۸۰] اشاره کرد. بعد از استخراج قوانین فازی یک پایگاه داده فازی تشکیل می‌شود که شامل قوانین استخراج شده می‌باشد. به ازای هر نمونه ورودی ممکن است چندین قانون بتواند با درجه قطعیت‌های مختلف این نمونه را دسته‌بندی کنند. بنابراین الگوریتم نیازمند یک موتور استنتاج فازی می‌باشد که نمونه ورودی و قوانین را گرفته و کلاس نمونه را پیش بینی کند. شکل (۲-۱۰) ساختار یک سیستم فازی را نشان می‌دهد استنتاج می‌تواند بر اساس درجه قطعیت^[۷۳] قوانین انجام شود و یا بدون استفاده از درجه قطعیت. در ادامه چگونگی استنتاج در حالت بدون قطعیت و با قطعیت شرح داده می‌شود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۶-۲- دسته‌بندی بدون استفاده از درجه قطعیت

هنگامی که قوانین اگر-آنگاه فازی دارای درجه قطعیت نباشند، یک نمونه جدید توسط قانون برنده R_j یکتایی دسته‌بندی می‌شود که این قانون از رابطه زیر بدست می‌آید [۸۱] :
(۲-۲۹)
که درجه سازگاری^[۷۴] قانون اگر-آنگاه فازی با الگوی جدید می‌باشد و معمولاً توسط عمل حاصل ضرب به صورت زیر تعیین می‌شود:
نمونه‌های
آموزش
فرایند یادگیری
فازی سازی و قوانین فازی
استخراج دانش
نمونه‌های
آزمون
نتایج دسته‌بندی
موتور استنتاج فازی
شکل ۲- ۱۰: ساختار یک سیستم قانونمند فازی
(۲-۳۰)
که تابع عضویت مقدار زبانی مقدم A_ji است (i=1,2,…,n).
با توجه به رابطه فوق مشاهده می‌کنیم که هر قانون اگر-آنگاه فازی دارای ناحیه تصمیم‌گیری مربوط به خود می‌باشد به طوری که نمونه‌های جدید با توجه به این نواحی تصمیم‌گیری دسته‌بندی می‌شوند. در شکل (۲-۱۱) نُه قانون اگر-آنگاه فازی در یک افراز گرید مشاهده می‌شوند. که نواحی تصمیم هر یک از این نُه قانون مشخص شده است. هر کدام از این قوانین توسط سه مقدار زبانی مقدم (S: small, M: medium, L: large) در فضای دو بُعدی ایجاد شده‌اند.
هر قسمت در شکل (۲-۱۱) با ناحیه تصمیم‌گیری هر یک از قوانین فازی متناظر می‌باشد. اگر هیچ قانون اگر-آنگاه فازی در جداول قانون فازی گم نشود نواحی تصمیم به شکل مستطیل یا فوق مستطیل می‌باشند.

شکل ۲- ۱۱: ناحیه تصمیم هر قانون فازی [۸۲]
مرزهای دسته‌بندی این نُه قانون فازی شکل (۲-۱۱) در شکل (۲-۱۲) نمایش داده شده است.

شکل ۲- ۱۲: مرزهای دسته‌بندی نُه قانون فازی [۸۲]
دسته نتیجه C_j هر قانون R_j از رابطه زیر بدست می‌آید که c تعداد دسته‌ه ای داده شده می‌باشد.
(۲-۳۱)
در شکل (۲-۱۲)، شش الگو به اشتباه دسته‌بندی شده‌اند. مرزهای دسته‌بندی می‌توانند توسط اصلاح توابع عضویت مقادیر زبانی دقیق‌تر شوند. شکل (۲-۱۳) مثالی از مرزهای دسته‌بندی تنظیم شده را نشان می‌دهد که تقریباً همه الگوها به درستی دسته‌بندی شده‌اند. همچنین مشاهده می‌شود که مرزهای دسته‌بندی پس از اصلاح توابع عضَویت با محورهای فضای الگو موازی می‌باشند.
َ
شکل ۲- ۱۳:مرز دسته‌بندی بعد از اصلاح توابع عضویت [۸۲]
هنگامی که جداول قانون فازی کامل نباشند ناحیه تصمیم هر قانون فازی همواره مستطیل شکل نمی‌باشد. همان طور که در شکل (۲-۱۴) ملاحظه می‌کنید، ناحیه تصمیم هر قانون فازی با بهره گرفتن از جداول قانون فازی ۳ در ۳ که ناکامل می‌باشد، رسم شده است. در شکل (۲-۱۴) R₅ گم شده است.

شکل ۲- ۱۴: ناحیه تصمیم هر قانون فازی در حالتی که جداول قانون فازی ناکامل باشد [۸۲]

۲-۶-۳- دسته‌بندی با بهره گرفتن از درجه قطعیت

همان طور که در بخش قبل مشاهده شد، هر قانون فازی دارای یک ناحیه تصمیم است. اندازه این ناحیه توسط درجه قطعیت و توابع عضویت مقادیر زبانی مقدم مربوط به آن تعیین می‌شود. بنابراین ناحیه تصمیم می‌تواند توسط اصلاح درجه قطعیت و بدون تغییر توابع عضویت تنظیم شود. مثال‌هایی از نواحی تصمیم در شکل (۲-۱۵) نشان داده شده است. این نواحی تصمیم با ۹ قانون فازی شکل (۲-۱۱) متناظر هستند. شکل (۲-۱۵) (الف) با حالتی متناظر است که همه قوانین دارای درجات قطعیت یکسان باشند. در این حالت ناحیه تصمیم هر قانون فازی با حالتی که درجه قطعیت وجود داشته باشد یکسان است. در شکل (۲-۱۵) (ب) تا (و) درجات قطعیت یکسان نیستند.
با بزرگ‌تر بودن درجه قطعیت هر قانون فازی ناحیه تصمیم مربوط به آن بزرگ‌تر خواهد بود. همچنین ملاحظه می‌شود که ناحیه تصمیم هر قانون همیشه به صورت مستطیل نیست. حتی اگر جداول قانون فازی کامل باشند (شکل (۲-۱۵) (ج) و (د) و (و)).

برای درک تنظیم مرزهای دسته‌بندی به کمک درجه قطعیت، سه قانون if-then فازی زیر را برای یک مسأله دسته‌بندی الگوی تک بُعدی بر روی بازه [۰,۱] در نظر بگیرید:
شکل ۲- ۱۵: ناحیه تصمیم هر قانون فازی با درجات [۸۲]
If x is small Then Class 1,
If x is medium Then Class 2,
If x is large Then Class 3
بازه واحد توسط این قوانین دسته‌بندی می‌شود (شکل (۲-۱۶) (الف)). هنگامی که از درجه قطعیت استفاده نکنیم، تنظیم مرزهای دسته‌بندی توسط اصلاح تابع عضویت هر مقدار زبانی مقدم صورت خواهد گرفت (شکل (۲-۱۶) (ب)).

شکل ۲- ۱۶: تنظیم مرزهای دسته‌بندی بدون استفاده از درجه قطعیت [۸۲]
ولی وقتی از درجه قطعیت استفاده کنیم، تنظیم مرزهای دسته‌بندی به کمک اصلاح درجه قطعیت هر قانون اگر-آنگاه فازی صورت می‌گیرد. شکل (۲-۱۷) خطوط خط چین نتیجه اعمال درجه قطعیت و سازگاری برای هر قانون می‌باشد.

به طور کلی در شرکت های با توانمندی های بالای علمی، فنی و مدیریتی، استراتژی مناسب، تجاری سازی مستقل و در شرکت های با توانمندی های پایین علمی، فنی و مدیریتی و بویژه قابلیت تحقیق و توسعه پایین، استراتژی مناسب، خرید و اکتساب و اتحاد استراتژیک به منظور ایجاد توانایی تطابق فناوری با نیازهای مشتری خواهد بود که در شکل ۴-۱۴ نشان داده شده است.
از جمله صنایع تحت تأثیر این عامل در مطالعات، صنعت وسایل نقلیه الکتریکی و صنعت زیست فناوری می باشد.

شکل ۴-۱۴- استراتژیهای تجاری سازی پیشنهادی با در نظر گرفتن عامل توانمندی های علمی، فنی و مدیریتی
محیط
ارکان انتقال و تجاری سازی فناوری خود تحت تأثیر عوامل محیطی سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و … می باشد که در مطالعات زیر به برخی از آنها اشاره شده است. این عوامل محیطی می‌توانند به عنوان عوامل پیش برنده یا بازدارنده در امکان تجاری سازی فناوری عمل کنند که از جمله مهمترین آنها معیارهای سیاستی است.
در جدول ۴-۱۸ مشخصات مطالعاتی که نتایج آنها در ارتباط با این عامل بررسی و ترکیب شده، بیان شده است

جدول ۴-۱۸- مشخصات مطالعات اصلی ترکیب شده با تمرکز بر عامل محیط جهت ارتباط دهی مفاهیم و ساخت تحلیل از نتایج آنها

ردیف

سال/نویسنده

هدف/سوال تحقیق

روش تحقیق

صنعت مورد مطالعه

استراتژی‌های تجاری‌سازی فناوری شناسایی شده

عوامل موثر بر استراتژیهای تجاری‌سازی شناسایی شده

Scopus-31 (S31)

(۲۰۱۱)
J. Kang, S. Gwon, S. Hong, Y. Kim, K. Cho

بررسی تجاری سازی شرکتهای تحت حمایت دولت و تحلیل رابطه بین عملکرد و عوامل تعیین کننده موفقیت تجاری سازی مانند قابلیت های داخلی و خارجی

کمی/ تحلیل رگرسیون لجستیک

شرکتهای تولیدی در کره

– براساس مفاهیم برگرفته از پژوهش تیس –

• • رقابت(استراتژی بازار)

• • همکاری(استراتژی‌فناوری)

• • عملکرد تجاری سازی فناوری شامل فاکتور موفقیت یا شکست بازاری شرکتها در معرفی محصولاتشان

• • قابلیت های داخلی شامل شش فاکتور رژیم تملک پذیری نوآوری و کاربردهای پتنت، قابلیت‌های نوآورانه شامل توانایی های سرکت در نوآوری فرایند، نوآوری سازمانی، نوآوری بازاریابی، فعالیت نوآوری باز(نسبت سرمایه گذاری خارجی به کل سرمایه گذاری R&D و انتقال فناوری)

• • قابلیت های خارجی شامل سه فاکتور عدم اطمینان فناوری، نقش حمایتی دولت از طریق تأمین مالی تحقیق و توسعه و کاهش مالیات فعالیتهای مربوط به آن

• • عوامل کنترلی شامل دو فاکتور سرمایه گذاری R&D و اندازه شرکت

Scopus-33 (S33)

انجدان از شهرهای مرکزی ایران می باشد که در حوالی قم و محلات واقع شده است .در قرن نهم هجری ،امامان اسماعیلی قاسم شاهی که در ایران می زیستند ،این شهر را برای سکونت خود انتخاب کردند،چون هم در مرکز ایران واقع شده بود و هم به مراکز عمده شیعی مانند قم نزدیک بودو از سایر مراکز سنّی ،فاصله داشت.در مجموع دوازده تن از امامان قاسم شاهی، در این شهر امامت کردند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

اسلام شاه ،سی امین امام سلسله قاسم شاهی که معاصر تیمور بود وحدود ۸۲۹ق/۱۴۲۵م وفات کرد ،احتمالا نخستین امام سلسله قاسم شاهی است که در انجدان اقامت گزید .با آغاز امامت مستنصر بالله، سی و دومین امام قاسم شاهی ،امامان قاسم شاهی به طور قطع در انجدان مستقر شدند(دفتری،۲۲۴:۱۳۷۸-۲۲۵).مقبره تعدادی از این امامان، در انجدان باقی مانده است.این دوره همزمان با دوران تیموری و صفویان می باشد .تاریخ نگاران این دوره از لشکرکشی تیمور به سرداری خود تیمور در سال ۷۹۵ق/۱۳۹۳م علیه نزاریان انجدان ،یاد نموده اند.(شامی،۱۳۶:۱۹۳۷/۱).با روی کار امدن صفویان و اعلام رسمی مذهب تشیع،فرصت های مساعدی برای فعالیت های اسماعیلیان فراهم شد.به زودی با سیاست اعمال فشار صفویان بر صوفیان ،نزاریان و امامانشان هم از این فشارها بی نصیب نبودند.شاه اسماعیل صفوی شاه طاهر حسینی ،معروفترین امام سلسله نزاری محمدشاهی را مورد تعقیب قرار داد و فرمان قتل او را صادر کرد که در نتیجه این فرمان،او به هندوستان گریخت .(دفتری ،۲۴۰:۱۳۷۸).بعد از شاه اسماعیل،شاه طهماسب هم به تعقیب اسماعیلیان پرداخت ،او سی و ششمین امام اسماعیلی ،مرادمیرزا را مورد آزار و تعقیب قرار داد(قمی ،۵۸۲:۱۲۵۹-۵۸۴/۱)دلیل این امر را رابطه ای دانسته اند که مرادمیرزا با نقطویان داشته است .با وجود این آزارها و دشمنی ها ،نمونه هایی از روابط صمیمانه میان امامان قاسم شاهی و شاهان صفوی به ثبت رسیده است،مرادمیرزا با یک شاهزاده خانم صفوی ،شاید خواهر شاه عباس ،ازدواج کرد.(دفتری،۲۴۲:۱۳۷۸).
در طی دوره انجدان ،امامان اسماعیلی ،به صورت یک رسم نام های صوفیان را برخود می نهادند و بیشتر به صورت رابطه مرید و مرادی عمل می کردند. خلیل الله جانشین مرادمیرزا به نام صوفیانه ذوالفقارعلی ،نیز شهرت داشت.در این دوره امامان مانند قطب و مرشد بودند .
نزاریان قاسم شاهی دوره انجدان،اساسا تعالیم دوره الموت را ،به ویژه به صورتی که بعد از اعلام قیامت پرداخته شده بود ،پیروی می کردند.در معتقدات مذهبی دوران انجدان امام حاضر ،اهمیت مرکزی خود را حفظ کرد.(همان،۲۳۸:۱۳۷۸-۲۳۹). دوره انجدان همچنین شاهد تجدید حیات فعالیت های ادبی نزاریان ایران بود که نخستین نمونه های آن را در آثار نزاری قهستانی و خیرخواه هراتی اتفاق افتاد.
آرامگاه تعدادی از امامان اسماعیلی این دوره مانند شاه نزار و جانشین او سید علی و تعدادی از اعضای خانواده آنها ،در روستای کهک است و مورد زیارت اسماعیلیان قرار می گیرد ،از جمله کسانی که به زیارت این اماکن در ایران می آیند،خوجه های هندوستان هستند.
۲-۲-۷-امامان اسماعیلی که در ایران حکومت کردند
امامان اسماعیلی ،تا دوران معاصر که زمان امامت آقاخان چهارم می باشد چهل و هشت نفر بوده اند که از ابتدا در عربستان،آفریقای غربی و مصر امامت کردند .از زمان نوزدهمین امام اسماعیلی ، مقر امامت آنان به ایران منتقل شد تا زمان چهل و ششمین امام اسماعیلی آقاخان اول، که پس از شورش مقر امامت امامان قاسم شاهی ،به طور رسمی به خارج از ایران منتقل شد(ضمائم،۹۳)
۲-۲-۸-حکومت امامان اسماعیلی در مرکز ایران
حسن علی،معروف به سیدحسن بیگ،چهل و دومین امام اسماعیلی در ایران می باشد که امامت را از انجدان و کهک،به بابک منتقل کرد. از دلایل این تغییر مکان ،سهولت در دریافت نذورات و پیشکش ها بود که توسط مریدانش از هند و بندرعباس،فرستاده می شد و معمولا با هجوم راهزنان مواجه می شدند(وزیری کرمانی،۳۲۲:۱۳۴۰).تغییر مکان از انجدان و کهک به شهر بابک و پس از آن در زمان سایر جانشینان او به کرمان نشانگر موضوع مهم تری بود .این انتقال ،نشانگر علنی شدن امامان ، از حالت پنهانی و شرکت آنها در زندگی سیاسی و فعالیت های علنی آن ها بود.(الگار،۱۵:۱۳۷۰).
حسن علی معاصر با حکومت زندیه و افشاریه بود.از ویژگی امامان این زمان ،شرکت در فعالیت های سیاسی و همکاری با حکومت های مسلط بر ایران،است. برای نخستین بار پس از الموت، در این زمان است که امامان اسماعیلی ،با شاه رابطه برقرار می کنند .حسن علی در لشکرکشی نادر به هندوستان همراه با او بود و در بازگشت از آن دیار با بدگویی اطرافیان نزد شاه افشار مواجه شد ،در نتیجه چشمانش را میل کشید(خراسانی فدائی،۱۴۲:۱۳۶۲-۱۴۳).از حکمرانان افشار ،شاهرخ خان در کرمان استقلال داشت ،کمال احترام را به سید حسن بیگ می نمود و دختر سید را به عقد پسر خود لطفعلی ،درآورد (وزیری کرمانی،۳۳۳:۱۳۴۰).پس از حسن بیگ ،قاسم علیشاه و سپس سید ابوالحسن ملقب به باقر شاه به امامت رسیدند.در درگیری های خوانین کرمان در زمان زند،برای تصرف آن شهر ،سیدابوالحسن به طرفداری از صادق خان برادر وکیل الرعایا پرداخت ،صادق خان در پی مسائل خانوادگی ،حکومت کرمان را همراه با خلعتی به سیدابوالحسن خان داد(وزیری کرمانی، ۳۳۴:۱۳۴۰-۳۳۵).او با حکومت زند روابط دوستانه داشت اما در اواخر می خواست جانب حکومت غالب یعنی آقامحمدخان را بگیرد تا حکومت کرمان را از دست ندهد ،درنتیجه رابطه او ولطفعلی خان دوستانه نبود ،لطفعلی خان به قصد حمله به کرمان،اردو زد که به دلیل مواجه شدن با سرمای زمستان ،محاصره را ترک کرد(موسوی نامی،۳۲۵:۱۳۶۹-۳۲۷).
حسن بیگ از راه خمس و نذوراتی که به دست می آورد ،صاحب ثروت هنگفتی شد و آن را در راه خدمت به مردم سخاوت مندانه خرج می کرد و بین اهالی آن دیار محبوبیت بسیاری کسب کرد.
در سال۱۲۰۹ق آقامحمدخان قاجار ،کرمان را محاصره کرد ،میرزامحمدباقر برادر سیدابوالحسن خان ،پیروان خود را در اختیار لطفعلی خان زند قرار داد و آقا محمدخان ،میرزامحمدباقر را کور کرد(الگار،۱۳۷۰: ۱۷).آقامحمدخان ،پس از تصرف شهر دستور داد تا زنان و فرزندان سادات شهر بابک را به قریه کهک از توابع قم است فرستادند که آنجا در ابتدا وطن آنان بود .او هفتصدخانوار از جماعت عطاءالهی شهرکرمان را به توقف در ری مأمور داشت(الگار،۳۹:۱۳۷۰).
ابوالحسن خان سال ۱۲۰۶ق، از دنیا رفت .او در زمان خود به کسی مالیات پرداخت نمی کرد و تمام خمس دریافتی را خرج مردم کرمان می کرد .او ابنیه هایی در کرمان بنّا کرد،میدانی جنب جامع گواشیر بنّا کرد،باغ آقا را که حکام کرمان در آن خلعت دولتی می پوشیدند ،را ساخت .(وزیری کرمانی ،۳۵۲:۱۳۴۰-۳۵۲).
زمان سیدابوالحسن خان سلسله نعمت الهی در ایران،به دست رضاعلیشاه دوباره احیا شد و رشته دوستی قدیمی اسماعیلیان با صوفیان ،از نو زنده شد(دفتری،۲۶۶:۱۳۷۸).پس از سیدابوالحسن خان ،پسرش شاه خلیل الله به امامت اسماعیلیان رسید.او نخستین امام از قاسم شاهیان است که در دوره قاجار به امامت رسیده است.شاه خلیل الله آخرین امام اسماعیلی بود که در انجدان حکومت کرد.
شاه خلیل الله ،دارای همان موقعیت اجتماعی بود که پدران او درمیان مردم داشتند.آقامحمدخان موقعیت شاه خلیل الله در میان مردم را، می دانست و از آن باخبر بود و به فتحعلی شاه می گفت شاه خلیل خطرناک است یا باید از بین برود و یا به مکان دیگری منتقل شود . (سیف آزاد،۴۰۶:۱۳۲۹).زمان فتحعلی شاه ،املاک شاه خلیل را گرفتند و او را به محلات منتقل کردند و به اندازه همان املاک که از او گرفته بودند، در محلات به او املاکی دادند.شاید از دلایل دشمنی با شاه خلیل ،املاکی بود که به او می رسید چون املاک زیاد زمینه استقلال خواهی حکام محلی را فراهم می کرد.
شاه خلیل الله به جای محلات به یزد رفت تا بهتر بتواند با پیروانش در ارتباط باشد چون به ظاهر فتحعلی شاه او را به حکومت یزد منصوب کرده بود(خراسانی فدائی،۱۴۵:۱۳۶۲).او اهل و خانواده اش را به محلات فرستاد.از همان ابتدا صدرالممالکی از اعیان یزد نسبت به شاه خلیل اظهار حسادت می کرد . دو تن از ملازمان شاه خلیل با بازاریان درگیر شده بودند که منجر به قتل یک نفر شده بود،تعدادی از اهالی یزد به خانه شاه خلیل هجوم آوردند و او را با تعدادی از همراهانش کشتند.در این میان از ملّا حسین نامی ،نام می برند که گویا او هم مانند صدرالممالکی ،منتظر فرصتی بود تا بتواند شاه خلیل را از بین ببرد.او را هم در واقعه قتل شاه خلیل از عوامل اصلی می دانند .اسماعیلیان پس از این واقعه شاه خلیل را شهید خطاب می کردند.
پس از آنکه شاه خلیل الله را اشرار یزد ،با اغوای ملّاحسین و اظهار خلوص به صدرالممالک ، به قتل رساندند و به قصد دلداری بازماندگان مرحوم شاه خلیل الله ،ملّاحسین و اعوان او با صدر الممالک موردخشم پادشاه قرار گرفتند ،به خاطر حفظ آن خانواده و پاس زحمات میرابوالحسن خان پدرشاه خلیل الله ،که خود تازنده بود لطفعلی خان زند را با آن رشادت به کرمان راه نداد ،سروجهان خانم را به مرحوم آقاخان پسرشاه خلیل الله داد (عضدالدوله،۲۲:۲۵۲۵). با کشته شدن امام اسماعیلی ،همسر او برای تظلم خواهی به دربار رفت و در زاویه مقدسه متحصن شد .فتحعلی شاه می دانست که با کشته شدن شاه خلیل الله ،شورش برپا خواهد شد ،از همسر او استقبال کرد و هم دختر خود را به همسری پسرش درآورد و هم حکومت کرمان را همراه به مقداری پول به او داد .گویا بنا بر توصیه قائم مقام وزیر شاه، حکومت کرمان را به آقاخان دادعلاوه بر آن ملّاحسین را به زندان افکند وبا پادرمیانی نظام الدوله او را آزاد کرد و از کشتن نجات یافت و صدرالممالک را هم توبیخ کرد(ساعی،۱۸:۱۳۲۹).
۲-۲-۸-۱-حکومت و شورش آقاخان محلاتی (آقاخان اول) در کرمان
محمدحسن حسینی یا حسنعلی شاه معروف به آقاخان،چهل و ششمین امام اسماعیلی از شاخه قاسم شاهی می باشد که در سال۱۳۰۹ق ،در محلات به دنیا آمد .سال ۱۳۲۲ق که پدرش را در یزد کشتند او ۱۳ساله بود و از این زمان رسما به عنوان امام انتخاب شد.پس از کشته شدن پدرش به تهران رفت و فتحعلی شاه به آنان احترام گذاشت و حکومت قم و محلات را به او داد.
پس از آن که حسنعلی شاه،داماد فتحعلی شاه شد به او لقب آقاخان دادندپس از مدتی این عنوان را عموم مردم به کار بردند (بامداد،۳۶۵:۱۳۷۱/۱).عنوان محلاتی هم به خاطر حکومت محلات که در دست پدران او بود و سپس به خودش رسید ،به او داده شد.مریدان زیاد آقاخان و ارادتی که به او نشان می دادند و همینطور خاطرات خوشی که مردم از حکومت عادلانه اجداد او در کرمان و محلات و مناطق هم جوار داشتند ،باعث شد که آقاخان هم در اداره آنجا موفق باشد .
فتحعلی شاه به آقاخان علاقه داشت و از نظر مادی هم او را حمایت می کرد و پس از ازدواج آقاخان با سروجهان ،شاه محلات و سایر بلوک را به عنوان تیول ابدی به آقاخان داد و در اول هرماه دوهزار تومان از خزانه به آقاخان عطاء می کرد (ظل السلطان، ۱۹۷:۱۳۶۲).زمان فتحعلی شاه دوره مناسب برای فعالیت های آقاخان بود زیرا از حمایت های او برخوردار بود .با به تخت نشستن محمدشاه قاجار ،آقاخان برای عرض تبریک عازم تهران شد .محمدشاه حکومت کرمان را،در سال ۱۲۵۱ق به طور رسمی به آقاخان داد(خورموجی،۲۹:۱۳۶۳).در ایران پس از الموت ،اولین بار بود که یک امام اسماعیلی به طور رسمی به حکمرانی منطقه بزرگی مانند کرمان می رسید .آقاخان به خوبی از عهده حکمرانی کرمان برآمد و این شهر را از دست مهاجمان افغان و بلوچ نجات داد .آقاخان در کرمان بنای دادو دهش و بنیاد نام نیک گذاشت بیشتر مالیات کرمان را بر فقرا بذل کرد(احمدی کرمانی،۷۳:۱۳۵۴).
مهمترین مسأله پیرامون اسماعیلیان ایران در دوره قاجار ،مسأله شورش آقاخان محلاتی در کرمان می باشد.در سال ۱۲۵۶ق،پس از پنج سال فرمانروایی آقاخان در پی شورشی در قلعه بم متحصن شد در آنجا دستگیر شد و به تهران فرستاده شد.او با وساطت حسین علی میرزا حاکم فارس و برادر زن آقاخان از محاصره نجات یافت.او مطابق رسم سادات دستاری بر سر بسته و در شاه عبدالعظیم متحصن شد در حالیکه بر جان خود ترسان بود و به امید شفاعت حاج میرزا آقاسی به خانه او رفت بعد از چند روز رخصت یافت و روانه محلات شد .او سپس از دولت اجازه سفر مکه معظمه و عتبات را خواست که درخواست او را اجابت کردند و او زنان و فرزندان خود را راهی کربلا و نجف نمود .سه ماه اسب های مشهور به قیمت دو برابر خرید ، مردم رزم دیده را به بخشش زر فریب داد .جماعت عطاءالهی که طریقه اسماعیلی دارند با او بودند و آقاخان را امام وقت می پنداشتند ،به کمک او آمدند.در آنجا لشکری دادند وشروع به خودسری کردند (سپهر،۷۵۱:۱۳۷۷). سیزده رجب ۱۲۵۶ق،آقاخان توسط دبیر خود میرزاحبیب الله به شاهزاده بهمن میرزا نامه نوشت و به نوعی نامه را از طرف شاه و آقاسی جعل کرده بود به این عنوان که آقاخان قصد رفتن به مکه را دارد همه جا پذیره او باشید .شاهزاده هم خانه ای همراه با ساز و برگ برای او فراهم کرد .صبح روز پانزدهم معلوم شد که آقاخان به قصد کرمان حرکت کرده است و با شتاب به آن محل می رود .سواران شمخالچی و عطاءالهی همراه او بودند(سپهر،۷۵۳:۱۳۷۷).بهمن میرزا پس از پی بردن به شورش آقاخان و فهمیدن جعل نامه ها او را تعقیب کرد ،بین آنها درگیری شد ،بین افغان ها و عطاءالهی ها هم درگیری صورت گرفت.گاهی آقاخان پیروز بود و گاه برعکس.آقاخان برادرش محمدباقرخان را برای آگاه کردن مردم سیرجان از شورش آقاخان به آنجا فرستاد،و در قلعه زیدآباد ،فرود آمد.فضلعلی خان با بیرون آمدن از کرمان به سمت محمدباقرخان حرکت کرد،آقاخان هم خبر را شنید و به کمک آنها شتافت اما شکست خوردند و آقاخان به سمت لار گریخت و در قلعه اسفندقه مأمن گرفت که فضلعلی خان به جنگ او رفت اما به سرعت به سمت گرمسیر گریخت و فضلعلی خان صلاح ندید که او را تعقیب کند(سپهر،۷۵۶:۱۳۷۷).و در همین سال ۱۲۵۶ق آقاخان به سمت هند رفت و در میان استقبال طرفدارانش وارد آن کشور شد و برای همیشه تا پایان عمرش در آنجا ماند و امامت اسماعیلیان پس از او ، از ایران خارج شد . ورود او به بمبئی با اعتراض دولت ایران روبرو شد و به همین دلیل به ایالت بنگال مسافرت کرد و در سال ۱۲۶۳ ه.ق در کلکته ساکن شد و دوباره به بمبئى بازگشت و آن شهر را مرکز آقاخانیه قرار داد. آقاخان با حکم دادگاه به قضاوت جوزف آرلوند، وارث قانونی امامان الموت شد و به این ترتیب با کمک دولت بریتانیا رسما رئیس اسماعیلیه هند نیز گردید.http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=37470
منابع پیرامون شورش آقاخان دو دسته هستند ؛عده ای مانند عبرت افزا ،او را از شورش تبرئه می کنند و عده ای دیگر هم از دولت وقت جانبداری می کنند و آقاخان را به عنوان شورشی مطرح می کنند .
مسأله شورش آقاخان محلاتی از مسائل بحث برانگیز دوره قاجار می باشد که بیشتر از اینکه اهداف مذهبی در آن دخیل باشد ،اهداف سیاسی در آن مداخله دارد و بهتر است گفته شود ،آقاخان به عنوان پیشوای مذهبی و امام اسماعیلیان،در شورش خود هدف مذهبی خاصی نداشت و منابع به هدف مذهبی او از شورش اشاره نکرده اند.نه قاجارها در این زمینه ادعای مذهبی کردند و نه شخص آقاخان چنین ادعایی را مطرح کرد.از اهداف او برای شورش می توان به ویژگیهای شخصی او اشاره کرد که به مسائل نظامی علاقه داشت ودر پی کسب استقلال بود.او قصد شورش داشت چون پس از معزول شدن از حکومت کرمان در ارگ بم متحصن شد ،علاوه برآن ،او در برابر اداره کرمان هزینه ای دریافت نمی کرد و می خواست مستقل شود(الگار،۲۲:۱۳۷۰-۲۳).نامه های مجعول او را که تقریبا تمام منابع به آن اشاره کرده اند نیز می توان به عنوان نمادی از شورش او به حساب آورد. عده ای معتقدند که شورش به تحریک انگلیسی ها بود به دلیل حمله محمدشاه به هرات و انگلیسی ها به قصد جلوگیری از حمله به هرات در ایران اغتشاش به پا می کردند و یا از اغتشاشات حمایت می کردند(رائین،۳۳۵:۱۳۴۷).اما این مطلب نمی تواند صحیح باشد زیرا در منابع نیامده است و دلیل مستندی در خلال شورش آقاخان ،برای نشان دادن حمایت انگلیس از شورش پیدا نشده است پس نمی توان به این صراحت اظهارنظر کرد. هرچند پس از هجرت آقاخان به هند ، دولت انگلیس از او حمایت های بی دریغ ، کرد و به او لقب« سر» ، دادند (غالب ،۳۲۲:۱۹۶۴).
آقاخان در عبرت افزا می گوید: «به خدا و ظلّ او اعلیحضرت پادشاه معلوم بوده و هست که در سر من سودای حکومت کرمان بلکه وای سلطنت ایران و توران نه بوده و نه هست»(آقاخان محلاتی،۲۰:۱۳۲۵).او ادامه می دهد که به دلیل تهمت هایی که به او زده شد که قصد حکومت دارد ،می خواهد لشکر آماده کند و مهاجرت کند.(همان:۲۷).جریان یاغی گری آقاخان آن زمان مطرح شده بود .عبدالمحمد یموری ،قضیه یاغی گری آقاخان را منتشر کرد(خراسانی فدائی،۱۵۱:۱۳۶۲).پس از آن که آقاخان را پس از محاصره قلعه بم و آمدن به تهران دوباره به محلات برگرداندند،محمدشاه برای درمان به چشمه های آب گرم اطراف محلات رفته بود و سه روز آنجا بود ،آقاخان به بهانه رفتن به شکار به او سرنزد ،این قضیه باعث ایجاد کدورت بیشتر شد و یاغی گری آقاخان را بیش از پیش جلوه داد.
در بعضی منابع به قضیه دیگری برای شورش آقاخان استناد کرده اند که چندان موجه نیست و نمی تواند باعث یک شورش شود ولی می تواند با تبعاتش زمینه یک شورش را فراهم کند.حاج عبدالمحمد،درویش مسلکی بود که به دربار و حاج میرزا آقاسی نزدیک شد و در واقعه هرات از جانب محمدشاه مأمور گفتگو با کامران میرزا بود و پس از این جریان از دختر آقاخان برای پسرش خواستگاری کرد (ساعی،۱۸:۱۳۲۹).آقاخان به این دلیل که عبدالمحمد از رعیت های او می باشد و از دخترش خواستگاری کرده است بسیار ناراحت شد(خراسانی فدائی،۱۵۳:۱۳۶۲) و پس از آن حاج عبدالحمد ،شایعه یاغی گری آقاخان را منتشر کرد ،هرچند آقاخان و اسماعیلیان شخص آقاسی را هم در این شایعه پراکنی بسیار مقصر می دانند.
مطلب دیگر در خصوص این شورش حضور صوفیان در آن می باشد ،منابع به حضور جماعت عطاءالهی در حمایت از آقاخان و پذیرفتن امامت او تأکید دارند .گویا امامان اسماعیلی هنوز هم رابطه خود را با صوفیان حفظ کرده بودند .آقاخان خود را مرید زین العابدین شیروانی می داند و او را ستایش می کند(آقاخان محلاتی،۱۲:۱۳۲۵). محمدصادق محلاتی(صدق علیشاه ) پدربزرگ آقاخان و دایی او عزّت علیشاه از صوفیان برجسته نعمت الهی بودندو با زین العابدین شیروانی ،روابط نزدیک داشتند.
۲-۲-۸-۲-مسئله بازگشت آقاخان به ایران
پس ازخروج آقاخان از ایران و آغاز همکاری های او با دولت بریتانیا ،دولت ایران به موجب معاهده ۱۲۲۹(۱۸۱۴)،استرداد او را درخواست کرد .به موجب این معاهده باید اگر کسی از رؤسای ایران یاغی می شد و به انگلیس می پیوست ، آن کشور باید او را به ایران تحویل می دادند. اما دولت انگلیس با این بهانه که آقاخان به آنها خدمت کرده است او را تحویل ندادند(آدمیت،۲۵۸:۱۳۶۲).
آقاخان نامه ای به رؤسای بلوچ نوشت و نافرمانی آنان از حکومت ایران و تبعیتشان از دولت هند را خواستار شد .پس از آن نامه های او افشا شد و دولت هند او را از بمبئی به کلکته کوچ داد . در این زمان مسئله بازگشت او به ایران مطرح شد که آقاسی با آن مخالف نبود اما می گفت آقاخان از راه بلوچستان وارد ایران نشود.دولت ایران می دانست که ورود آقا خان از راه بلوچستان یعنی شروع شورشی دوباره و با توجه به اهمیت بلوچستان برای انگلیس ،حساسیت این مسئله بیشتر می شد .وزرای انگلیس هم نامه می نوشتند و خواهان بازگشت آقاخان به ایران بودند تا به دست او تجزیه بلوچستان از ایران را فراهم کنند(رائین،۳۴۹:۱۳۴۷).دولت انگلیس منتظر فرصت بود تا بتواند بخش هایی از ایران را از این کشور جدا سازد و از هر موقعیتی استفاده می کرد .
زمان امیرکبیردوباره مسئله بازگشت آقاخان به ایران مطرح شد امیر از دولت انگیس خواست که او را به عنوان فراری تحویل ایران دهند اما این کار صورت نگرفت و پس از امیرکبیر هم درخواست بازگشت او صورت گرفت ،اما آقاخان هیچ گاه به ایران برنگشت. او پس از رفتن به هند تا زمان مرگش در آن دیار ماند . آقاخان اول در سال ۱۲۹۸/۱۸۸۱ ، وفات یافت و در ناحیه مزاگائون بمبئی ، دفن شد . مقبره او دارای بنای باشکوهی ، است . مقبره او نزدیک به یک جماعت خانه قدیمی می باشد و هر سال به مناسبت ایام مختلف مراسم در آن جا برگزار می شود .
۲-۲-۸-۳-اسماعیلیان ایران پس از رفتن آقاخان اول به هندوستان
با رفتن امام اسماعیلی به هند ،اسماعیلیان دوباره با مشکل روبرو شدند و دوران جدیدی از تاریخ پرفراز و نشیب آنان آغاز شد.اسماعیلیان در این دوره به حدّی از هویت رسیده بودن که پس از امامشان لازم نمی دیدند مانند گذشته به پنهان کردن عقایدش بپردازند ،اگرچه آنان دربرابر جمعیت اثنی عشری ،اندک بودند ولی با حوادثی که از دوران انجدان برای آنان رخ داد و امامان آنها بیش از پیش با جمعیت این مناطق الفت پیدا کرده بودند به عنوان یک جمعیت مسلمان شیعی در جامعه پذیرفته شده بودند هرچند با شورش آقاخان اوضاع آنان تا حدی نامتعادل بود.پس از رفتن آقاخان اول ،اسماعیلیان نزاری فاقد یک رهبری کارآمد بودند و بار دیگر به غیرنمایی و تقیه متوسل شدند.
آقاخان پس از رفتن از ایران و ناامیدی از بازگشت به ایران ،نمی توانست آرام باشد .اوخود را به عنوان امام اسماعیلی در قبال تمام اسماعیلیان مسئول می دانست .بعد از اینکه آقاخان به هند رفت شروع کرد به جذب مردم و دعات فرستادن به شهرهای اسماعیلی نشین(خراسانی،۱۱۷:۱۳۷۷).فرستادن داعی یا نماینده از ابتدا رسم اسماعیلیان بود اما در این زمان ضرورت آن بیش از پیش بود و لازم بود نمایندگانی اعزام شوند تا پیام های امام با هرموضوعی را به پیروانش برسانند.در این دوره بیش از دوران قبل به امورات جماعت خانه ها پرداخته شد زیرا جماعت خانه ها هم محل عبادت اسماعیلیان بود و هم دستورات امامان را از طریق این محل بهتر از هرجای دیگری برای پیروانشان قرائت می کردند .مُکی و کامریا به عنوان دو تن از کسانی که در جماعت خانه ها انجام وظیفه می کردند شکل گرفت.مُکی همان مسئول انجام امورات مساجد است که مراقب امور نمازگزاران است.کامریا،امین خزانه دعوت و مأمور امور مادی می باشد(تامر،۲۷:۱۳۷۵). به عبارتی دیگر مکی ها مسئول امور مذهبی و کامریاها مسئول امو مادی و جمع آوری وجوه دیون شدند.اسماعیلیان این دوره از طریق جماعت خانه ها و نمایندگان آقاخان ،کسب تکلیف می کردند و بیشتر آنها به محل های آرام و روستاها جهت معیشت پناه بردند و در کنار اثنی عشری های ایران زندگی مسالمت آمیزی را طی کردند .
آقاخان از بمبئی کسی به نام میرزاحسن ،از اهالی ده سده واقع در جنوب خراسان را برای رتق و فتق امور پیروانش ،مأمور کرد. حوالی سال۱۳۰۵ق/۱۸۸۷م،میرزاحسن درگذشت و پسرش مرادمیرزا جای او را گرفت که ادعای رهبری و حجت بودن خود را مطرح کرد .(دفتری،۲۷۷:۱۳۷۸).
۲-۲-۹-آقاخان دوم(آقاعلی شاه)
آقاعلی‎شاه (آقاخان دوم ) ۱۲۴۶-۱۳۰۲ق/۱۸۳۰-۱۸۸۵م پسر آقاخان اول در ۱۲۹۸ق/۱۸۸۱م با عنوان آقاخان دوم جانشین او شد. علی‎شاه در محلات به دنیا آمد و در کراچی سکونت گزید .همسر وی بی‎بی شمس‎الملوک فرزند شمس‎الدوله دختر فتحعلی‎شاه بود.
آقاخان اول ،پس از شصت و چهار سال امامت در سال۱۲۹۸/۱۸۸۱وفات یافت . پس از او پسر بزرگش و یگانه پسرش از همسر قاجارش به امامت رسید .آقاعلی شاه ،چهل و هفتمین امام اسماعیلی قاسم شاهی می باشد. او سال ها با مادرش در کربلا زندگی کرد و علوم مختلف را فراگرفت و به هم صحبتی با بعضی امراء قاجار از جمله زیلوسلطان فرزند فتحعلی شاه پرداخت .زمان محمد شاه قاجار،درخواست اقامت در ایران را مطرح کرد تا به امور اسماعیلیان ایران بپردازد و از آن زمان تا سال۱۲۶۹ق/۱۸۵۳م ،که به بمبئی رفت ،در ایران زندگی کرد (غالب،۳۷۳:۱۹۶۴).
آقاعلی شاه، در ایران زاده و پرورده شد .او سه زن گرفت که زن سومش ،شمس الملوک ،دختر نظام الدوله فرزند عبداله ، بود . او نوه دختری فتحعلی شاه بود، که آقاخان سوم از او متولد شد . در دوره آقاخان دوم رابطه او با امراء قاجار مناسب بود و به پیوند خویشاوندی با آنان پرداخت . تا زمانی که در ایران بود مانند نماینده امام اسماعیلی که پدرش بود،به امورات اسماعیلیان ایران رسیدگی می کرد ،اما چون آزادی عمل او برای هرگونه اقدامی در هند بیشتر بود و علاوه بر آن از زمان پدرش مقرّ امامت را به هند منتقل کرده بودند ، به آنجا سفر کرد و تا پایان عمرش در آنجا ماند .
دوران امامت او کوتاه بود و تنها چهار سال به امامت پرداخت اما اسماعیلیان زمان او را از ادوار درخشان اسماعیلی می دانند .او تلاش کرد تا در تمام مناطق اسماعیلی مدارسی تأسیس کند ،با بهره گرفتن از اموالی که از پیروانش به دست می آورد به ساخت مؤسسات و بیمارستان ها پرداخت و کمک های مادی و معنوی به طبقات فقیر کرد(غالب،۳۷۴:۱۹۶۴).
بیشترین فعالیت او مربوط به زمانی است که به هندوستان سفر کرد و در میان جماعت خوجه ها به فعالیت پرداخت و تا عضویت مجلس بمبئی پیشرفت کرد. با این وجود او هم مانند آقاخان اول ،با مقامات انگلیسی ،تشریک مساعی می کرد.(ساعی،۷۴:۱۳۲۹). جانشین ویکتوریا، ادوارد هفتم از دوستان بسیار نزدیک اقاخان دوم محسوب می‎شد (آقاخان سوم، ۱۹۵۹ :۷۲). در دوران او ثروت خانواده و سپرده‎های مالی آنان در بانکهای انگلیس افزایش چشمگیری یافت. آقاخان دوم گرایشهای صوفیانه و توجه ویژه ای به شخصیتهای صوفی دوران خود داشت. او قبل از عزیمت به هند در کاظمین مجاور بود و به دلالت آقاصابر علی جرقویه‎ای از ارشادِ رحمت‎علی‎شاه بهره‎مند گردید. دوران امامت آقاخان دوم کوتاه بود. در زمینه فعالیتهای سیاسی، عضویت وی در مجلس مقننه بمبئی در دوران حکومت سرجیمز فرگوسن و نیز ریاست جمعیت اتحاد اسلامی درخور توجه است(آقاخان سوم،۲۲:۱۹۵۹).
آقاخان دوم ، در سال ۱۳۰۲ق/۱۸۸۵م ، پس از چهار سال امامت ، زمانی که برای شکار رفته بود ، به بیماری ذات الریه دچار شد و در ۵۵ سالگی در شهر پونا درگذشت. جسد او ، در قبرستان خانواده گی اش در نجف عراق ، دفن شد . پیکر او را بر طبق وصیتش در نجف، نزدیک مرقد مطهر حضرت علی(ع) به خاک سپردند.
۲-۲-۱۰- بررسی مقایسه ای امامان اسماعیلیان قاسم شاهی و محمدشاهی
پس از درگذشت شمس الدین محمد^[۱] ،بر سر جانشینی او اختلاف افتاد و نزاریان به دو دسته تقسیم شدند ،عده ای با پذیرفتن جانشینی مؤمن شاه بن محمدشاه به مؤمن شاهی معروف شدند و دسته ای دیگر با پذیرفتن امامت قاسم شاه، سلسله اسماعیلیان قاسم شاهی را تشکیل دادند.
در پایان نام های امامان قاسم شاهی عهد انجدان و زمان های نزدیک به آن ، نام علی و نام شاه زیاد آمده است . این امر می تواند دارای دو دلیل باشد ؛ یکی علاقه این امامان به امام علی (ع) و دیگری دیدگاه صوفیانه این امامان . زیرا در این زمان اسماعیلیان به شدت به صوفیان نزدیک شدند . آقاخان اول و دوم ، هم داری گرایش های صوفیانه بودند و هم به شخصیت های متصوفه علاقمند بودند. چهار امام اخیر قاسم شاهی ، معروف به آقاخان ها می باشند ، که دارای شهرت بین المللی می باشند . پیروان آن ها به آقاخانیه معروف هستند .
امامان مؤمن شاهی یا محمد شاهی ، از نظر تعداد و نام ها ، دارای تفاوتی اساسی با امامان قاسم شاهی می باشند . تا نوزدهمین امام قاسم شاهی یعنی نزاربن مستنصر ، هر دو گروه مشترک هستند ولی پس از آن متفاوت هستند . امامان مؤمن شاهی چهل نفر هستند ، امام حاضر آن ها امیرمحمدبن حیدرالباقر می باشد . امامان مؤمن شاهی در ایران ، دوام نیاوردند و در همان دوره آقاخان اول و قبل از آن ، این گروه دارای پیروان اندکی بودند که به مرور در جامعه اثی عشری ها مستحیل گشتند و اثری از آن ها باقی نماند . امیر محمد باقر آخرین و چهلمین امام این گروه بود. آخرین تماس او با پیروانش در شام در سال ۱۲۱۰ق بوده است. جامعه نزارى شام ، از امامان محمدشاهى تبعیت کرده بود ، اما پس از آنکه جست و جو براى یافتن کسى از اخلاف امیرمحمدباقر که در شهر اورنک آباد هند اقامت گزیده بود به نتیجه اى نرسید در سال ۱۳۰۴ق ، اکثریت نزاریان محمدشاهى شام تبعیت خویش را به سلسله قاسم شاهى ، که در آن موقع امامشان آقاخان سوم بود منتقل ساختند..تنها اعضاى بازمانده از این گروه اکنون در شام زندگى مى کنند و در انتظار امام غایب خود هستند (تامر،۱۰۶:۱۹۹۸) . آنچه امروزه در ایران به عنوان اسماعیلیان مطرح می باشد ، همان اسماعیلیان آقاخانی هستند ، اگرچه در دوران پس ازخروج آقاخان اول از ایران ، انشعاباتی در این فرقه در ایران ، پیدا شد .
فصل سوم
اسماعیلیان ایران از آغاز مشروطه تا پایان پهلوی اول۱۲۸۵-۱۳۲۰ش/۱۹۰۶-۱۹۴۲م
در این فصل ، ضمن بررسی زندگی آقاخان سوم ، به اقدامات او جهت پیشرفت اسماعیلیان ،فرقه های منشعب از آقاخانیه در این دوره،احکام دینی اسماعیلیان و محل های تعلیم و آموزش این جمعیت بررسی گردیده است.
۳-۱-آقاخان سوم
سلطان محمدشاه معروف به آقاخان سوم چهل و هشتمین امام اسماعیلی نزاری قاسم شاهی بود .وی از شخصیت های معروف قرن بیستم می باشد که در سال ۱۲۹۴ق /۱۸۷۷م در کراچی به دنیا آمد .این روز در کراچی به عنوان روزی خاص معروف است .(غالب،۴۷۲:۱۹۶۴). دوران کودکی او در کراچی به تنهایی گذشت ،آنها در هند ، به شیوه ایرانیان به زندگی خود ادامه دادند. علائم ذکاوت او، از همان کودکی هویدا بود .او معلم خصوصی برای یادگیری زبان عربی و فارسی و انگلیسی ، داشت . آقاخان سوم بیشتر از سایر امامان اسماعیلی ،امامت کرد ،مدت امامت او هفتادو چهار سال بود.زمان امامت آقاخان سوم، اسماعیلیان به پیشرفت های زیادی ،دست یافتند.چنانچه گفته می شود زمان او بهترین دوران برای اسماعیلیان معاصر بود.
او در حالی که هشت سال بیشتر نداشت ،پس از پدرش آقاخان دوم به امامت اسماعیلیان رسید .به علت کمی سنّ از ابتدا تحت سرپرستی مادرش شمس الملوک و عمویش جنگی شاه بود (دفتری،۲۷۳:۱۳۷۸). آن دو نفر در امورات مختلف به عنوان مشاوران او عمل می کردند تا زمانی که مستقل شد.