اتکا و تعدیل یک فرایند روانشناختی^[۴۷] است که روش افراد در مورد براورد احتمالات را تحت تاثیر قرار می­دهد. سرمایه­ گذارانی که در معرض این نوع سوگیری هستند، اغلب تحت تاثیر قیمت خرید- یا سطح دیگری از قیمت و یا«شاخص قیمت»- بر پایه ترجیحات فردی( نه ضابطه­ای روشن) عمل می­ کنند و در زمان مواجهه با سوالی از این قبیل که باید این سهم را بخرم یا بفروشم؟ یا این سوال که آیا بازار قیمت این سهم را زیر ارزش زاتی و یا بالاتر از آن براورد کرده است؟ به نقاط اتکا متوسل می­شوند. سرمایه ­گذاران عقلایی با اطلاعات جدید، واقع­گرایانه( بدون سوگیری) برخورد می­ کنند و از نقاط از پیش تعیین شده، مثل قیمت­های خرید یا « قیمت­های هدف» را در تصمیم ­گیری خود دخالت نمی­دهند. اما سوگیری اتکا و تعدیل موجب می­ شود که سرمایه ­گذاران اطلاعات جدید را از پشت یک جفت لنز تاب­دار مشاهده کنند. این سرمایه ­گذاران روی نقاط اتکا روانشناختی و نه آماری متمرکز می­شوند( نقاطی که صرفا برپایه تمایلات و ترجیحات فردی آنان قرار دارد و بیش از حد مورد توجه قرار می­گیرد) به این ترتیب تصمیم ­گیری مالی از هنجارهای تجدیدشده( مکتب نئوکلاسیک) یعنی « منطقی بودن^[۴۸]» فاصله می­گیرد.
سازگارگرایی
روانشناسان معتقدند که افراد اغلب به توجیهات و دلیل­تراشی­های دور از دسترس متوسل می­شوند، تا از آن طریق ادراک­ها و شناخت­های خود را هماهنگ کرده و ثبات روانی خود را حفظ کنند. در این فرایند اقداماتی را انجام می­ دهند که به لحاظ منطقی و عقلایی، همواره به نفع آنان نیست. وقتی افراد در موقعیت_­­هایی قرار می­گیرند که ناگزیرند از بین چند گزینه یکی را انتخاب کنند، نوعی تعارض^[۴۹] در تصمیم ­گیری بروز می­ کند. تعهدی^[۵۰] که نشان­دهنده وابستگی احساسی فرد به تصمیمی­است که گرفته است، همواره جلوتر از ظهور سازگارگرایی است. اگر حقایق موجود وابستگی احساسی فرد را به چالش بکشد دارای نوعی تاثیر تهدید­آمیز احساسی است. اغلب انسان­ها تلاش می­ کنند از موقعیت­های ناسازگار بپرهیزند و در این راه برای جلوگیری از بروز تعارض روانی، اطلاعات بالقوه مربوط را نیز نادیده­ می­گیرند. نظریه­پردازان دو جنبه متفاوت سازگارگرایی در تصمیم ­گیری را شناسایی کرده ­اند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

1. 1. ادراک گزینشی^[۵۱]: افرادی که از این خصیصه برخوردارند، تنها اطلاعاتی را مورد توجه قرار می­ دهند که از روش پیش­انتخاب­شده تبعیت می­ کند، و این دیدگاه ناقص یا نادرست در مورد واقعیت موجود، ایجاد می­ کند. این افراد قادر نیستند شواهد موجود را به­ طور کاملا عینی درک کنند ولذا مستعد انجام خطا در محاسبات خود هستند.

1. 1. تصمیم ­گیری گزینشی^[۵۲]: تصمیم ­گیری گزینشی زمانی رخ می­دهد که میزان وابستگی فرد به روشی خاص در تصمیم ­گیری زیاد است. تصمیم ­گیری گزینشی توجیهاتی را فراهم می­سازد که فرد را به روش خاص دل­بسته می­ کند، حتی اگر هزینه­ های اقتصادی سنگینی را نیز بر او تحمیل کنند. به عنوان مثال فرد ممکن است به سرمایه ­گذاری در پروژه­ای که اکنون دارای چشم­اندازهای ناخوشایندی است، کماکان ادامه دهد، صرفا به این دلیل که از اتلاف وجوه سرمایه ­گذاری­شده خود تاکنون، جلوگیری کند. مطالعات بسیاری نشان داده است که افراد به طور ذهنی گرایش به حمایت از تصمیمات اتخاذ­شده خود دارند.

آشناگرایی
غالبا افراد به طور ناخودآگاه فرض می­ کنند که تصورات، ایده­ ها یا تفکراتی که به سهولت در دسترس است، نشانگرهای غیرسوگیرانه­ای از احتمالات آماری ارائه می­ دهند. افراد احتمال وقوع رویدادهای معینی را براساس درجه سهولت یاداوری یا مثال­هایی از رویدادهای قابل قیاس که می­توان آنها را در ذهن جستجو کرد، تخمین می­زنند. ذهنیت­هایی که از تصور و تجربیات گذشته حاصل شده است با هم ترکیب می­شوند تا آرایشی از پیامدهای قابل تصور را که درجه احتمال آن درواقع دلخواه و برپایه ترجیحات فردی است، شکل دهند. طبقات مختلفی از سوگیری آشناگرایی وجود دارد که از بین آنها چهار مورد بیشترین کاربرد را برای سرمایه ­گذاران دارند:

1. 1. قابلیت بازیابی: ایده­هایی که آسان­تر بازیابی می­شوند، احتمالا باورکردنی­تر نیز هستند- گرچه الزاما اینگونه نیست. کاهنمن، اسلاویک و تورسکی آزمایشی انجام دادند که در آن فهرستی از نامها برای گروهی خوانده شده و سپس از آنها پرسیده می­شد، اسامی که خوانده می­شده بیشتر نام مردان بوده است یا زنان. در واقع اکثر نام­های خوانده شده مشخصا نام زنان بود ولی اسامی مردان- که از نظر تعداد به وضوح کمتر بود- نام افراد بسیار مشهور بود. براساس پیش ­بینی تئوری آشناگرایی، اکثر افرادی که تخمین سوگیرانه­ای زده بودند، اشتباها بیان می­کردند که تعداد اسامی مردان از اسامی زنان بیشتر است( بدری، ۱۳۸۸).

1. 1. طبقه ­بندی: نخستین کاری که مغز انجام می­دهد، ایجاد مجموعه ­ای از واژگان جستجو است که به آنها اجازه می­دهد به طور کارا، ساختار طبقه ­بندی مغز خود را هدایت کرده و داده ­های مورد نیاز را جاسازی کنند. با این حال وظایف مختلف، نیازمند مجموعه متنوعی از جستجو است و هنگامی که ایجاد چارچوب برای جستجو مشکل است، افراد غالبا دچار اشتباه می­شوند. به عنوان مثال اگر یک شخص فرانسوی همزمان بکوشد که فهرستی از باکیفیت­ترین تاکستان­های ایالات متحده و فرانسه را نام ببرد، به این دلیل که فهرست­کردن تاکستان­های ایالات متحده برای او مشکل­تر است درنتیجه ممکن است نتیجه ­گیری کند که احتمال وجود تاکستان­های باکیفیت در ایالات متحده کمتر از فرانسه است، درحالی که ممکن است واقعیت اینگونه نباشد.

1. 1. طیف محدود تجربیات: در مواقعی که افراد چارچوب بسیار محدودی از مرجع­ها را در اختیار دارند و بر مبنای آن می­خواهند یک تخمین را فرموله کنند، اغلب، سوگیری ناشی از طیف محدود تجربه به ­وجود می ­آید.

1. 1. هم­آوایی: موقعیت­های خاص هر فرد می ­تواند بر قضاوت و ارزیابی او تاثیر بگذارد. به عنوان مثال طرفداران موسیقی کلاسیک، احتمالا نسبت افرادی را که به موسیقی کلاسیک علاقه­مندند، بیش از واقع تخمین می­زنند. متقابلا ممکن است افرادی که موسیقی کلاسیک را دوست ندارند نیز تعداد طرفداران موسیقی کلاسیک را کمتر از واقع براورد کنند.

خود­اسنادی: دکتر دان استاد روانشناسی دانشگاه پنسیلوانیا تحقیق خوبی در زمینه سوگیری خوداسنادی انجام داده است. او دریافت که دانشجویانش اغلب در تشخیص این سوگیری در رفتارهای خود، با مشکل مواجه هستند. در این ازمایش او از دانشجویان خواست که یک صفحه کاغذ را به دو قسمت تقسیم کنند، در یک ستون نقاط قوت و در ستون دیگر نقاط ضعف شخصی خود را بیان کنند. نتایج نشان داد که دانشجویان غالبا نقاط قوت بیشتری را نسبت به نقاط ضعف خود فهرست کرده ­اند.
یافته دان موید این بود که دانشجویان او مبتلا به سوگیری خوداسنادی هستند. سرمایه ­گذاران نیز از این رفتار مصون نیستند. ضرب­المثل قدیمی وال­استریت که می­گوید ذهن خود را با یک بازار داغ مغشوش نکنید در اینجا مصداق پیدا می­ کند، هنگامی که یک سرمایه­گذار مستعد بروز سوگیری خوداسنادی، اوراق بهاداری خریداری کرده که قیمت آن بالا می­رود، این امر را ناشی از زیرکی خود در زمینه سرمایه ­گذاری و تجارت می­داند و در مقابل زمانی که همین سرمایه­گذار با افت قیمت مواجه می­ شود، این رخداد را به حساب شانس بد یا عامل دیگری که تقصیر سرمایه­گذار نیست می­ گذارد. نقاط قوت افراد عموما شامل آن­دسته از خصلت­های فردی است که به عقیده آنان زمینه موفقیت­شان را فراهم می­ کند، درحالی که نقاط ضعف، ویژگی­هایی است که آنها را مستعد و پذیرای شکست می­سازد. سرمایه­ گذارانی که در معرض سوگیری خوداسنادی هستند، معتقدند که موفقیت سرمایه ­گذاری بیشتر به ویژگی­های ذاتی و شکست سرمایه ­گذاری بیشتر به فاکتورهای بیرونی قابل انتساب است.
توان­پنداری
دکتر آلن لانگر عضو دپارتمان روانشناسی دانشگاه­ هاروارد، سوگیری توان­پنداری را اینگونه تعریف می­ کند:« انتظار یک موفقیت شخصی که احتمال وقوع آن به طور نامتناسبی بالاتر از احتمال عینی و موجه آن است». لانگر در تحقیق خود مشاهده کرد، افرادی که اجازه داشتند شماره خود را در یک بخت­آزمایی فرضی انتخاب کنند، در مقایسه با افرادی که به طور تصادفی روی شماره­های موجود شرط­بندی می­کردند، حاضر به پرداخت بهای بیشتری بابت خرید بلیط بودند. پیش از مطالعه، بسیاری از محققین دیگر موقعیت­های مشابهی را شناسایی کردند که در آنها افراد میزان برخورداری از کنترل را برخود، بیش از آنچه واقعا وجود داشت تصور می­کردند و نوعی روابط علی استنباط می­کردند که واقعا وجود نداشت؛ و یا اینکه در پیش ­بینی­های خود از پیامد رویدادهای تصادفی اطمینان زیادی را نشان می­دادند( بدری، ۱۳۸۸).
دیرپذیری
دیرپذیری موجب می­ شود افراد برای تخمین­های اولیه، بیش از اندازه اهمیت قائل شوند، درنتیجه نمی ­توانند به عنوان یک فرد منطقی در مواجه با مدارک و شواهد جدید از خود عکس­العمل نشان دهند. یک آزمایش کلاسیک که توسط« وارد ادوادز» در سال ۱۹۶۸ انجام شد، به وضوح جنبه تکنیکی سوگیری دیرپذیری را نشان می­دهد.« ادواردز» به افراد تحت آزمون، دو گلدان داد که در یکی سه توپ آبی و هفت توپ قرمز و در دیگری هفت توپ آبی و سه توپ قرمز و جود داشت. با توجه به اطلاعات فوق، به فردی گفته شد که به صورت تصادفی از یک گلدان ۱۲ بار توپ برداشته و برای اینکه نسبت احتمال ثابت باقی بماند، پس از مشخص­شدن رنگ هر توپ ، دوباره آن را به گلدان بازگرداند. در این آزمایش ۸ توپ قرمز و ۴ توپ آبی بیرون آمد. سپس از مشاهده­کنندگان سوال شد که با چه احتمالی این قرعه­کشی( بیرون­آوردن توپ) روی گلدان اول انجام شده است؟ پاسخ درست ۹۷ درصد بود، اما اکثر افراد، عدددی نزدیک به ۷۰ درصد را تخمین زدند. کاملا واضح بود که آنها برای نرخ مبنا( که معادل ۵۰ درصد است و احتمال برداشتن توپ از یکی از دو گلدان را نشان می­دهد) بیش از حد اهمیت قائل شده بودند و به اطلاعات جدید یعنی نسبت توپ­های قرمز به توپ­های آبی کمتر از حد لازم واکنش نشان داده بودند.
پروفسور دیوید هیرشلیفر از دانشگاه ایالتی« اوهایو» می­گوید که یک استدلال برای دیرپذیری این است که پردازش اطلاعات جدید و به­روزکردن عقاید و نظرات از نظر شناختی هزینه­بر است. او معتقد است به اطلاعاتی که از نظر شناختی به شکل هزینه­بری ارائه می­ شود( مانند اطلاعات آماری) اهمیت و وزن کمی داده می­ شود. اما افراد به اطلاعاتی مثل سناریوها و مثال­های ملموس که به راحتی پردازش می­شوند، عکس­العمل افراطی نشان می­ دهند. این توضیح و استدلال در مورد پردازش هزینه­بر را، می­توان بسط داد. اگر فرد به اطلاعات جدید اهمیت و وزن ناکافی بدهد، در این صورت این رویداد در واقع گونه ­ای از دیرپذیری است. درحقیقت زمانی به اطلاعات جدید اهمیت لازم داده می­ شود که اطلاعات در یک شکل برجسته و چشمگیر یا به طریقی ارائه می­ شود که بر رابطه علی با مساله تصمیم ­گیری تاکید دارد. به هر حال افراد نسبت به عقیده پیشین خود که در درون آنها نهادینه شده است بیش از حد لازم اهمیت و وزن می­دهد.
ابهام­گریزی
لئونارد ساوج مولف کتاب مبانی آمار در سال ۱۹۵۴ « تئوری مطلوبیت مورد انتظار ذهنی» را برای مفهوم مطلوبیت مورد انتظار در اقتصاد معرفی نمود. در این تئوری ساوج معتقد است که تحت شرایط معین، انتظار یک فرد از مطلوبیت، از طریق ارزیابی احتمال ذهنی او وزن داده می­ شود.
با بهره گرفتن از تئوری مطلوبیت مورد انتظار ذهنی، الزبرگ یک آزمایش کلاسیک را در رابطه با ابهام­گریزی انجام داد. در این آزمایش ابهام­گریزی از نظر تکنیکی مورد بررسی قرار گرفت.
داشته­بیش­نگری
سوگیری داشته بیش­نگری را به صورت یک فرایند ذهنی تعریف می­ کنند که در آن وزن متفاوتی به ارزش یک شئی داده می­ شود. این ارزش تابع آن است که آیا شئی مورد نظر مایملک فرد است؛ و می­خواهد آن را از دست بدهد یا اینکه شئی را در اختیار نداشته و می­خواهد آن را بدست آورد. اگر فرد شئی را از دست بدهد که بخشی از داشته اوست، میزان این ضرر بیشتر از میزان سود معادلی تلقی می­ شود که از اضافی­شدن شئی به به دارایی­ های او حاصل می­ شود. پرفسور ریچارد تالر از دانشگاه شیکاگو سوگیری داشته­بیش­نگری را اینگونه توصیف می­ کند:
اگر هزینه­ های از دست رفته به عنوان زیان و هزینه­ های فرصت به عنوان سودهایی تلقی شود که از آنها چشم­پوشی شده است، به مورد اول( هزینه­ های از دست رفته) وزن بیشتری داده خواهد شد. افزون بر این درجه معینی از سکون و بی­حرکتی در فرایند انتخاب مشتری مطرح می­ شود چرا که به کالایی که در زمره مایملک فرد است در مقایسه با همان کالا وقتی که مایملک او نیست( در صورت ثابت بودن سایر شرایط)، ارزش بسیار بیشتری داده خواهد شد. این فرایند ادامه می­یابد، زیرا خارج­شدن کالا از مایملک فرد موجب بروز زیان می­ شود، درحالی که اضافه­کردن همان کالا منفعت در پی دارد.
در سال ۱۹۸۹ محققی به­نام« جی، ال، نتسج» یافته­هایی را گزارش کرد که از آزمایش­های طراحی شده برای بررسی سوگیری« داشته­بیش­نگری» حاصل شده بود. او آزمایشی را ترتیب داد که در آن دو گروه از افراد مشارکت داشتند. در گروه اول۷۶ نفر حضور داشتند که به هر یک از آنها یک لیوان قهوه داده شده بود. سپس از آنها خواسته شد که بعد از دیدن چند قطعه آب­نبات ، پرسش­نامه­ای را تکمیل کنند. پیش از این آزمون شده بود که این ۷۶ نفر از نظر ترجیح دادن قطعات آب­نبات یا لیوان­های قهوه به عنوان یک انتخاب، به صورت یکنواخت توزیع شده ­اند. اما وقتی به آنها گفته شد که می­توانند یک قطعه آب­نبات را با یک لیوان قهوه جایگزین کنند، ۸۹ درصد از آنها نگه­داری لیوان قهوه را انتخاب کردند.
کوتاه­نگری
سوگیری کوتاه­نگری یک گرایش رفتاری در انسان است که افراد را برمی­انگیزاند تا به جای اینکه برای فردا پس­انداز کنند، امروز خرج کنند. رفتارهایی که در مورد پرداخت مالیات وجود دارد، مثال رایجی در این زمینه است. تصور کنید به عنوان یک پرداخت­کننده مالیات براورد می­کنید که درآمد امسال شما باعث می­ شود که میزان مالیات بر درامدتان حدود ۳۶۰۰ دلار افزایش یابد و موعد پرداخت این مالیات یک سال بعد است. مصلحت محافظه ­کاری توصیه می­ کند که شما پول خود را پس­انداز کنید. در واقع دو انتخاب پیش­رو دارید: یا ترجیح می­دهید در طول ۱۲ ماه آینده، ۳۰۰ دلار در حساب پس­اندازی که برای فصل پرداخت مالیات مورد نظر ایجاد شده است، پس­انداز کنید و یا اینکه ترجیح می­دهید ماهیانه ۳۰۰ دلار از درآمد ماهانه شما کسر شود، تا با این عمل کشیدن یک چک ( با مبلغ زیاد) در پایان سال منتفی شود. تفکر اقتصادی عقلایی به شما می­گوید که روش حساب پس­انداز را ترجیح دهید، زیرا به پول شما بهره تعلق گرفته و شما در واقع بیشتر از ۳۶۰۰ دلار بدست می­آورید. با این وجود، بسیاری از مودیان مالیاتی گزینه دوم( کسر مالیات از حقوق) را انتخاب می­ کنند زیرا در عمل به دلیل کوتاه­نگری، طرح حساب پس­انداز را پیچیده و مشکل می­بینند.
بهینه­بینی
کانمن برنده جایزه نوبل از دانشگاه«پرینستون» و لووالو از دانشگاه نیوسات ولز استرالیا،سوگیری بهینه­بینی را با عباراتی تکنیکی­تر توصیف می­ کنند. آنها این سوگیری را معادل گرایش سرمایه ­گذاران به اتخاذ یک نگرش درونی به جای یک نگرش بیرونی که غالبا برای تصمیمات مالی مناسب­تر است می­بینند. نگرش درونی، نگرشی است که بر موقعیت فعلی تمرکز کرده و منعکس­کننده دل­مشغولی­های فردی است. اما یک نگرش بیرونی بی­طرفانه، موقعیت فعلی را در بستر نتایج حاصل از موقعیت­های مرتبط گذشته ارزیابی می­ کند. فرایند تفکر درونی در مقابل تفکر بیرونی، سرمایه ­گذاران مبتلا به سوگیری بهینه­بینی را از سرمایه­ گذارانی که تصمیم ­گیری­های اقتصادی آنها عقلایی است، متمایز می­ کند، زیرا اکثر پیش ­بینی­هایی که به گونه ­ای غیر­مستدل خوشبینانه است، از احساسات سوگیرانه در مورد موقعیت­های ویژه فعلی نشات گرفته و عمدتا پیامدهای موقعیت­های مرتبط پیشین را نادیده می­گیرند. توجه به چنین پیامدهایی می ­تواند به سرمایه ­گذاران کمک کند که قضاوت­های واقع­بینانه­تری داشته باشند..
سرمایه ­گذاران باید تشویق شوند که یک نگرش بیرونی در پیش گیرند. این تکنیک تمرکز کمتری بر ویژگی­های یک نوع خاص سرمایه ­گذاری داشته و در مقابل، سرمایه ­گذاران را تشویق می­ کنند که تجربیات یک رده( طبقه) از سرمایه ­گذاری­های مشابه را بررسی کند. سرمایه ­گذاران را باید توزیع تقریبی از پیامدها را برای یک طبقه از سرمایه ­گذاری­های مشابه طراحی کرده و سپس تلاش کنند با قرار دادن سرمایه ­گذاری جدید بالقوه در داخل آن توزیع، بازده­های حاصل را پیش ­بینی­نمایند. نگرش بیرونی در مقایسه با نگرش درونی، به پیش ­بینی­های دقیق­تری منجر شده و احتمال پیامدهای غیر­منتظره را کاهش می­دهد. تفاوت بین نگرش­های درونی و بیرونی در تحقیقات تائید شده است. مطالعات نشان داده است که وقتی از افراد پرسش­های ساده­ای برای القائ یک نگرش بیرونی در آنها پرسیده می­ شود، پیش ­بینی­های آنها به طور قابل ملاحضه­ای عینی­تر و واقع­گراتر می­ شود.
اما در مجموع افراد به سمت یک نگرش درونی در مورد سرمایه ­گذاری­های خود تمایل بیشتری دارند. این روش سنتی، ریشه­دار، تثبیت شده و شهودی است.شیوه طبیعی تفکر در مورد یک سرمایه ­گذاری پیچیده این است که برخورد سرمایه ­گذاری تمرکز نمائیم( همه داده ­های موجود تا این زمان را جمع­آوری کرده و توجه ویژه­ای به جزئیات منحصر­به­فرد یا غیر معمول داشته باشیم.) بهینه­بینی به خودی­خود چیز بدی نیست، اما سرمایه­گزاران باید بعد نامطلوب ریسک را خصوصا هنگامی که مقادیر قابل­ملاحضه­ای از منابع در معرض ریسک است، بررسی کنند. این امر نیازمند آن است که بین بهینه­بینی و واقع­بینی و میان اهداف و پیش ­بینی­ها، تعادلی برقرار شود. نگرش­های درونی می ­تواند ایده­های بالقوه موفقیت­آمیزی را در زمینه سرمایه ­گذاری ایجاد نماید، اما این پیش ­بینی­های حاصل از نگرش بیرونی است که باید نهایتا تعیین کند که یک سرمایه ­گذاری معین انجام شود یا خیر( بدری، ۱۳۸۸).
حساب­انگاری
حساب­انگاری به کدگزاری، طبقه ­بندی و ارزیابی تصمیمات مالی اشاره دارد. تعابیر و تفاسیر متعددی از حساب­انگاری وجود دارد که از بین آنها، دو مورد بررسی می­ شود.
نخستین تعبیر از نظر چرخه عمر رفتاری شیفر و تالر است، که در مباحث قبلی به آن پرداختیم. در این نگرش افراد از نظر ذهنی ثروت را در سه طبقه جای می­ دهند: ۱-درامد جاری ۲-دارایی­ های فعلی ۳-درامد آتی. کشش مصرف حساب درامد جاری از همه بیشتر است، اما با درامد آتی محتاطانه­تر از بقیه موارد برخورد می­ شود.
تعبیر دیگری از حساب­انگاری نشان می­دهد که تصمیمات مالی معین چگونه ممکن است به صورت مشترک( مثل اینکه این تصمیمات به حساب ذهنی مشابهی مربوط هستند) یا جداگانه ارزیابی شوند. به عنوان مثال کاهنمن و تورسکی مطالعه­ ای انجام دادند که در آن به افراد مورد آزمون گفته شد، وجوهی را بابت یک بلیط تئاتر جدید بپردازند که قرار است جایگزین بلیط هم قیمتی که قبلا خریداری و گم کرده ­اند، شود. در مرحله بعد قرار تغییر کرد و به افراد گفته شد فرض کنند آنها بلیط قبلی را گم نکرده ولی در عوض معادل قیمت آن مبلغی پول گم کرده ­اند- و در نتیجه فکر خرید بلیط برای نخستین بار مطرح می­شد- در این حالت اکثر آنها تصمیم به پرداخت بابت خرید بلیط گرفتند. این دو محقق نتیجه گرفتند که در مورد اول افراد از دست دادن بلیط و پرداخت بابت خرید بلیط جدید را در حساب ذهنی مشابهی مورد ارزیابی قرار دهند، گم کردن یک بلیط و پول دادن بابت یک بلیط جدید، نشان­دهنده دو زیان است که به طور متوالی بر فرد تحمیل شده است و هر دو در گروه مشابهی طبقه ­بندی شده است. درحالی که از دست دادن وجوه نقدی واقعی و خرید بلیط، دو حساب هستند که به صورت مجزا مورد ارزیابی قرار گرفته­اند. بنابراین وقتی همان زیان از دو حساب متفاوت پرداخت می­ شود، فرد آن را کمتر احساس می­ کند.(میزان شدت و سنگینی آن کمتر به چشم می ­آید).
باورگرایی
سوگیری باورگرایی را می­توان گونه ­ای از سوگیری انتخاب در جمع­آوری شواهد و مدارک، به منظور تائید عقاید خاصی دانست که از آن طریق فرد تصمیم­گیرنده به اطلاعاتی که ادعاهای او را تائید می­ کند، بیش از حد اهمیت داده و یا اینکه فعالانه در جستجوی تائید آن­ها برمی­آید.
درحالی که به­ طور همزمان شواهدی را که ممکن است ادعاهای او را رد کند، نادیده گرفته یا به آنها کمتر بها می­دهد. در یک نمونه کلاسیک از سوگیری باورگرایی، به افراد چهار کارت نشان داده می­ شود که در یک طرف آنها، یک عدد و در طرف دیگر آنها یکی از حروف الفبا نوشته شده است. سپس فرضیه زیر به آنها اعلام می­ شود: اگر در یک طرف کارت یک حرف صدادار نوشته شده باشد، در طرف دیگر آن یک عدد زوج درج شده است. سپس کارت­ها همانطور که در شکل نشان داده شده چیده شد. در مرحله بعد از شرکت­ کنندگان پرسیده می­ شود که شما کدام دو کارت را برمی­گردانید تا قائده موردنظر را آزمون کنید.
زمانی که این آزمایش انجام می­ شود اکثر شرکت­ کنندگان کارت­های صحیح( کارتی که الف و کارتی که عدد ۹ را نشان می­دهد) انتخاب نمی­کنند. اما اغلب پاسخ­ها انتخاب الف و عدد ۲ را نشان می­دهد. این جفت کارت( حرف الف و عدد ۲ ) یک خطای منطقی رایج را نشان می­دهد: افراد عدد ۲ را انتخاب می­ کنند زیرا یافتن حرف صدادار همراه این عدد، در حقیقت بر فرضیه مورد نظر صحه می­ گذارد. با این حال طرف دیگر کارت حاوی عدد ۲ می ­تواند شرط مفروض را باطل کند و از اینرو نمی­تواند تائید پاسخ نباشد. افراد غالبا عدد ۲ را به­جای عدد ۹ انتخاب می­ کنند، زیرا سوگیری باورگرایی این میل را در آنها به ­وجود می ­آورد که فرض موردنظر را تائید کنند نه اینکه در پی رد آن برایند.

۲

الف

من افراد قابل اطمینانی در اطرافم دارم و آن­ها را در زندگی­ام جای می­دهم.

همه به من خیانت می­ کنند

اعتماد نداشته باش

زمانی از زندگی­ام تنها به خودم اختصاص دارد.

ببین چقدر خسته­ام ( فقط سعی کن از من مراقبت کنی)

سالم نباش

سایق­ها^[۱۰۰]
سایق­ها پیام­هایی از خود والدینی هستند که محدودکننده­اند و اگر از آن­ها پیروی شود، می ­تواند مانعی برای رشد و انعطاف­پذیری به حساب آیند. این سوق­دهنده­ها توسط تایبی کاهلر به این ترتیب لیست شده­است. ۱- قوی باش ۲- سخت تلاش­کن ۳- کامل باش ۴- عجله کن ۵- دیگران را خشنودکن (گلدینگ و گلدینگ،۱۹۷۹، به نقل از رئیسی،۱۳۸۹)

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

علّت این نامگذاری کیفیت اجباری یا قهری آن در شرایط تنش­زاست. سایق­ها، تلاش­ های نیمه­آگاهانه ما هستند که باعث می­شوند به گونه ­ای رفتارکنیم که نیاز ما به کسب تأیید از جانب دیگران را برآورده­کند. واقعیّت این است که هرگز نمی­توانیم به قدرکافی، هرآنچه را سوق­دهنده می­خواهد، انجام دهیم. هرچه بیشتر از باورهای باید پیروی کنیم، به مشکلات بیشتری دچار خواهیم­شد. این امر خود باعث احساس فشار بیشتر می­ شود، در نتیجه، نیروی بیشتری برای رفتار سوق­دهنده خود صرف می­کنیم، مشکلات بیشتری می­آوریم و مجدداً احساس فشار بیشتری می­کنیم( هی ،۱۹۴۴، ترجمه پرنیانی، ۱۳۸۶)
از دیگر خصوصیات سایق­ها این است که ما معمولا همان کارهایی را می­کنیم که در کودکی برای خشنودکردن بزرگترها انجام می­دادیم. نکته دیگر مهمّی که می­بایست اشاره شود این است که سایق­ها، خارج از چارچوب وارد آگاهی ما عمل می­ کنند. (هی،۱۹۴۴، ترجمه پرنیانی، ۱۳۸۶)
قراردادها^[۱۰۱]
قراردادهای درمانی بر روی درمان تمرکز می­ کنند. مراجع بر اساس اعتقادات، احساسات و رفتارش و آنچه قرار است به خاطر رسیدن به اهدافی که خودش طراحی­کرده، در مورد خویش تغییرکند، تصمیم می­گیرد. او به منظور تعیین قرارداد و عهدبستن با خودش با درمانگر همکاری می­ کند. درمانگر نیز به عنوان شاهد و تسهیل­گر در جلسه حضور دارد. بعضی مراجعین می­دانند دقیقاً چه می­خواهند و بعضی نیز نمی­دانند قبل از اینکه از مراجع بپرسیم چه چیزی قراراست تغییرکند، باید بدانیم او درباره چه چیزی دارد صحبت می­ کند. مراجع و درمانگر نیاز به اطلاعات کلّی دارند. شیوه­ ما درباره به دست­آوردن اطلاعات، مثال خواستن است. از مراجع بخواهید صحنه­ی نمایش را به اینجا و اکنون بیاورد و نقش هر فرد در آن صحنه را اجرا کند. ما مراجع را به گفت­وگوی «من-تو» تشویق می­کنیم، حتی اگر تو فقط در تصور مراجع حضور داشته­باشد. چنین­کاری با ارزش­تر و واقعی­تر از تکرار شفاهی آنچه در گذشته اتفاق افتاده­است، می­باشد. (گلدینگ و گلدینگ،۱۹۷۹)
اریک برن قرارداد را به عنوان یک تعهد دوسویه و شفاف می­داند که شیوه­ کار را به طور واضح تعریف می­ کند. در قراردادبستن، با بهره گرفتن از یک اظهار نظر شفاف بین درمانگر و مراجع در مورد تغییراتی که مراجع قصد انجام آن را دارند، توافق حاصل می­ شود. همچنین مشارکت هر کدام از آن­ها جهت کسب این تغییرات به صورت واضح مشخص می­ شود. یکی از دلایل این امر ریشه در فلسفه تحلیل تبادلی دارد که ابراز می­ کند انسان­ها خوب هستند. مشاور و مراجع هیچ­کدام در موقعیّت بالاتر یا پایین­تری قرار ندارند. این فرض وجود دارد که هرفردی نسبت به تصمیمات و اعمال خودش مسئولیت دارد. (استوارت، ترجمه عطارها، ۱۳۹۱)
یکی دیگر از اهداف قراردادبستن این است که از طولانی­شدن روان­درمانی جلوگیری می­ کند و مانع از این می­ شود که درمانگر و مراجع ماه­ها و سال­ها را صرف­کار بر روی مشکل مراجع کنند. (به نقل از بوستان،۱۳۸۶)
قرارداد با مراجعین بی­میل و اجباری:
مشکل اساسی در مواجهه با مراجعین بی­میل و آن­هایی که به صورت اجباری به مشاوره آورده می­شوند این است که آن­ها تصور می­ کنند افرادی که آن­ها را وادار به مشاوره کردند، مسئول قرارداد هستند. البته این موضوع اغلب درست است. این والدین هستند که تصمیم می­گیرند چه علایمی در کودک لازم است که درمان شود. درمان­گران در کانون­های بازپروری، در زندان­ها و در بیمارستان­ها، اغلب اهداف مراجعین را خودشان انتخاب می­ کنند. مردی که از ملحق­شدن به جلسه­ گروه درمانی همسرش امتناع می­ کند، دقیقاً در همان مرحله­ ای قراردارد که درمان­گر و گروه تعیین می­ کنند، کدام­یک از کارهایش غلط هستند و چه چیزهایی را او باید تغییردهد. با یک مراجع بی­میل و ناراضی با این سوأل شروع می­کنیم که:« افراد دیگر در زندگی­اش از او می­خواهند که چه چیزی را تغییر دهد؟ » ما توضیح می­دهیم که این را می­پرسیم به دلیل اینکه ما خود را با آن­ها هماهنگ نکنیم، حتّی اگر قراردادهایشان مورد علاقه­ مراجع باشند. برای مثال : همسرتان می­خواهد که خوردن مشروبات الکلی را کنار بگذارید. شما می­دانید او درست می­گوید. این ماده سمّی است که او می­خواهد. اگر می­تونستی خودت رو با هر روشی که دوست­داری تغییردهی، چه آرزویی می­کردی؟ (گلدینگ و گلدینگ، ۱۹۷۹)
نوازش­ها^[۱۰۲]:
در ارتباط با مردم نیازهای انسانی خود را بر آورده می­کنیم به همین جهت زندان انفرادی یکی از مجازات­های شدید می­باشد و به همین دلیل است که نوزادانی که به آن­ها توجه و نوازش داده نمی­ شود، چنانچه در رومانی اتفاق افتاد، به طور طبیعی رشد نمی­کنند. اگر چه هرفردی دارای نیازهای متفاوتی در به دست آوردن تأیید می­باشد امّا اگر بخواهیم مانند یک انسان سالم عمل کنیم می­بایست حداقّل توجه از دیگران را به دست­آوریم. (هی، ۱۹۹۴، ترجمه پرنیانی، ۱۳۸۶)
نوازش، یعنی واردشدن به آگاهی فرد، نوازش چیزی است که کودک ما احساس می­ کند. آبراهام مزلو^[۱۰۳] نوازش را محرک ارجح می­نامد و آن را در سلسله مراتب نیازهای انسان هم­ردیف آب و غذا می­داند. (هریس، ۱۹۸۵، ترجمه پرنیانی، ۱۳۸۶)
در ابتدا نوازش­ها به صورت نوازش بدنی است. اما بزرگترها رفته­رفته یاد می­گیرند نوازش­های کلامی را جایگزین نوازش­های بدنی کنند. با این حال گاهی اوقات، والد ایرادگیر با قواعدش، مثلاً با قاعده نوازش نکن، نوازش نخواه یا خودت را قبول نداشته باش و نوازش نکن- بر داد و ستد نوازش­ها حکم فرما می­ شود و جلوی مبادله­ آزادانه نوازش را می­گیرد. به همین دلیل­ است که اکثر افراد در حالت « گرسنگی نوازشی » به سر می­برند و وقت و انرژی زیادی صرف نوازش­شدن می­ کنند. نوازش­های مثبتی مثل لبخندزدن، گوش­دادن، گرفتن دست­ها یا گفتن جمله « دوست دارم »، در طرف مقابل احساس خوب­بودن ایجاد می­ کنند. به این نوازش­ها، « کرک­های گرم » نیز می­گویند. امّا نوازش­ها نوع منفی هم دارند. نوازش­های منفی، به جا آوردن­های دردناکی مانند زخم­زبان زدن، تحقیرکردن، سیلی­زدن، توهین­کردن یا جملاتی چون از « تو متنفر هستم » می­باشد، به این نوازش­ها، « خارهای سرد » می­گویند. نوازش­های منفی در طرف مقابل احساس غیرخوب بودن ایجاد می­ کند. با این حال حتّی این نوازش­های ناخوشایند هم می­توانند «جلوی خشک­شدن نخاع» را بگیرند. به همین دلیل افراد نوازش­های منفی را به نوازش­نشدن ترجیح می­ دهند. بنابراین موجه به نظر می­رسد که بعضی افراد در روابطشان عمداً به خودشان آسیب برسانند و خودشان را در معرض اذیت و آزار قرار بدهند. آن­ها نه به دلیل لذت­بردن از آزردن خویش، بلکه برای به جا آورده شده- به حساب­آمدن- این کار را می­ کنند. (فیروز بخت،۱۳۸۴)
نوازش مثبت، یکی از همگانی­ترین روش­های مفید برای شکوفایی وجود و رسیدن به خویشتن جدید است. این نوع نوازش به انسان­ها کمک می­ کند که چه به صورت فردی و چه بین فردی، هرچه بیشتر احساس خوب­بودن داشته باشند نوازش مثبت برای آن دسته از افرادی که هم­اکنون احساس­های خوبی دارند، باعث تقویت تصوراتشان نسبت به خود (خودپنداره مثبت) می­ شود و در آنان انگیزه­ های قوی برای خویشتن­سازی ایجاد می­ کند. کسانی که نوازش­های مثبت فراوانی را دریافت کرده ­اند، احتمالاً بعدها در دوران زندگی­شان، پیش­نویس­های زندگی مثبتی خواهندداشت و برعکس کسانی که مورد نوازش­های منفی بسیاری قرارگرفته­اند و یا از نوازش محروم بوده ­اند، معمولاً پیش­نویس زندگی منفی دارند. (جیمز و ساوری، ترجمه دادگستر، ۱۳۷۱) نوازش­ها به شرح زیر طبقه بندی می­شوند:

• کلامی یا غیرکلامی

• مثبت یا منفی

• شرطی یا غیرشرطی

تحقیقات انجام­شده در داخل کشور
ریحانه شهیدی(۱۳۹۲) در پژوهشی با عنوان اثربخشی گشتالت­درمانی به شیوه گروهی بر افزایش جرات ورزی و کاهش افسردگی دانش ­آموزان دختر به این نتیجه رسید که شرکت­ کنندگان در گروه ­های گشتالت­درمانی به بهترین نحو آزادی و اشتیاق را در افراد جهت تغییر ایجاد نماید و باعث افزایش جرات ورزی شود.
ربیعی و همکاران (۱۳۹۲) در پژوهشی با موضوع شناخت اثربخشی برنامه جرات ورزی مدرسه محور بر مهارت­ های خود تصمیم ­گیری و خود حمایتی دانش ­آموزان دبیرستانی به این نتیجه رسید که برنامه ­های جرات ورزی در دانش ­آموزان دبیرستانی منجر به افزایش مهارت­ های خود تصمیم ­گیری و خود حمایتی می­ شود.
اسلامی و همکاران (۱۳۹۱) در پژوهشی با عنوان ارزیابی اثربخشی برنامه جرات ورزی بر میزان استرس، اضطراب و افسردگی دانش ­آموزان دبیرستانی دریافتند که اجرای برنامه ­های جرات ورزی در دانش ­آموزان سنین دبیرستانی منجر به کاهش میزان اضطراب، استرس و افسردگی آنان می­ شود.
در پژوهشی فهیمه پیرساقی (۱۳۹۱) به بررسی اثربخشی آموزش خود متمایزسازی بر جرات ورزی نمود و دریافت که که آموزش مؤلفه­ های خود متمایزسازی منجر به افزایش جرات ورزی می­ شود.
دکترابراهیمی قوام و همکاران (۱۳۹۱) در پژوهشی با عنوان تأثیر آموزش مهارت­ های ابراز در افزایش جرات ورزی و عزّت­نفس دانش ­آموزان کم­جرأت دختر پایه سوم تا پنجم ابتدایی شهر تهران دریافتند که آموزش مهارت­ های ابراز وجود باعث افزایش جرات ورزی دانش ­آموزان کم جرأت شده­است و این تأثیر در فاصله بین پس­آزمون و مرحله پیگیری دوام داشته­است.
در پژوهشی ترصفی (۱۳۹۱) با عنوان اثربخشی آموزش مؤلف­های راهبرد تصمیم ­گیری مجدد بر افزایش تاب­آوری دانش ­آموزان دریافت که آموزش راهبرد تصمیم ­گیری مجدد می ­تواند با بهره گرفتن از تکنیک­ها و آموزش­هایی که به افراد می­دهد و به آن­ها کمک می­ کند تا بتوانند پیام­های بازدارنده را شناخته و به دنبال آن با بهره گرفتن از تکنیک­های گشتالت­درمانی نقش­های جدید را شکل و الگوی جدیدی برای زندگی خود بسازند و تاب­آوری خود را افزایش­دهند.
ذبیح الهی و همکاران ( ۱۳۹۱ ) پژوهشی با عنوان رابطه سبک­های فرزندپروری ادراک­ شده و هوش هیجانی با خودناتوان­سازی و خرده مقیاس­هایش رابطه منفی معنادار دارند. از میان سبک­های فرزندپروری ادراک­ شده، و مؤلفه­ های هوش­هیجانی، ادراک از مشارکت پدر و بهره­وری از هیجان­ها بهترین پیش ­بینی­های خودناتوان­سازی هستند.
حیدری و همکاران ( ۱۳۹۱ ) در تحقیقی به مقایسه دانش ­آموزان دختر مؤفق و نامؤفق دبیرستانی از لحاظ سبک­های اسنادی خودناتوان­سازی با کنترل هوش در شهر اهواز پرداخت. نتایج حاکی از آن بود که بین دانش ­آموزان دختر مؤفق و نامؤفق از لحاظ نوع سبک­های اسنادی تفاوت معنی­داری وجود دارد. به علاوه، خودناتوان­سازی و خرده مقیاس­های آم در دانش ­آموزان نامؤفق بالاتر از دانش ­آموزان مؤفق بود.
عالیپور بیرگانی و همکاران (۱۳۹۰ ) پژوهشی با عنوان رابطه ویژگی­های شخصیتی با خودناتوان­سازی تحصیلی و مقایسه شیوه ­های فرزندپروری از لحاظ متغیر اخیر در دانش ­آموزان سال سوم دبیرستانی انجام دادند. نتایج نشان­داد بین شیوه ­های مختلف فرزندپروری از لحاظ متغیر خودناتوان­سازی تحصیلی تفاوت معنی­داری وجوددارد. دانش­آموزانی که والدین آن­ها از شیوه ­های فرزندپروری مستبدانه استفاده می­ کنند، بیشتر از راهبردهای خودناتوان­سازی تحصیلی را به کار می­گیرند. همچنین بین ویژگی­های شخصیتی و خودناتوان­سازی تحصیلی رابطه مثبت وجوددارد.
ذبیح الهی و همکاران (۱۳۹۰) پژوهشی با عنوان خودکارآمدی تحصیلی و خودناتوان­سازی در دانش ­آموزان دبیرستانی انجام­دادند. نتایج نشان­داد که خودکارآمدی تحصیلی با خودناتوان­سازی تحصیلی رابطه معنادار دارد. و جنس نمی­تواند رابطه بین این دو متغیر را تعدیل کند. همچنین نتایج نشان­داد که میزان خودناتوان­سازی تحصیلی پسران به طور معناداری بیشتر از دختران است.
در تحقیق رئیسی ( ۱۳۹۰ ) به بررسی اثربخشی آموزش مؤلفه­ های راهبرد تصمیم ­گیری مجدد بر افزایش سازگاری و انصراف از طلاق زنان متقاضی طلاق پرداخت. وی در پایان چنین نتیجه­گرفت که استفاده از راهبرد تصمیم ­گیری مجدد در مشاوره با زنان ناسازگاری مؤثر و مفید است و می ­تواند سازگاری اجتماعی، تندرستی و عاطفی و در خانه آنان را افزایش­دهد.
یافته­های پژوهشی بیرامی (۱۳۹۰) با هدف بررسی تأثیر آموزش جرات ورزی بر سلامت عمومی دانشجویان سال اوّل دانشگاه تبریز، نشان­داد که برنامه ­های آموزش جرات ورزی بر سلامت­عمومی، سلامت جسمی، کارکرد اجتماعی و افسردگی دانشجویان تأثیر مثبت داشت.
مردانی و حیدری (۱۳۹۰) تحقیق دیگری انجام دادند تحت عنوان بررسی تأثیر ابراز وجود بر میزان افسردگی بعد از زایمان، و به این نتیجه رسیدند که میانگین امتیاز افسردگی مادران گروه آزمایش و کنترل، قبل و بعد از مداخله کاهش معنی­داری داشت.
نیکنام و همکاران (۱۳۸۹ ) در تحقیقی با عنوان رابطه باورهای کمال­گرایانه و رفتارهای خودناتوان­سازی در دانشجویان به این نتیجه رسیدند بین کمال­گرایی مثبت و منفی با خودناتوان­سازی به ترتیب هبستگی منفی و مثبت معنی­داری وجود دارد. همچنین، کمال­گرایی مثبت و منفی هردو توانستند تغییرات مربوط به خودناتوان­سازی را به صورت معنادار پیش ­بینی کنند.
در پژوهشی که ابوترابی و بیات (۱۳۸۹) برای اثربخشی آموزش جرات ورزی بر افزایش عزّت­نفس دانش ­آموزان دختر ۹ تا ۱۱ساله انجام دادند، به این نتیجه دست­یافتند که آموزش جرات ورزی موجب افزایش عزّت­نفس و ابرازوجود در دانش ­آموزان گروه آزمایش شد. آنان به­طورکلی به این نتیجه رسیدند که آموزش جرات ورزی روش مؤثری برای افزایش جرات ورزی و عزّت­نفس در دانش ­آموزان دارای جرات ورزی کم است.

مقیاس مهارت های درون فردی شامل خود و مقیاس های آگاهی هیجانی خودابرازی احترام به خود خودشکوفایی و استقلال است. مقیاس مهارت های بین فردی شامل خود مقیاس های همدلی، مسئولیت پذیری اجتماعی و روابط بین فردی است. مقیاس مقابله با فشار(کنترل استرس) شامل خرده مقیاسهای تحمل استرس و کنترل تکانه است. مقیاس سازگاری شامل خرده مقیاس های انعطاف پذیری، حل مسئله و واقعیت سنجی است و مقیاس خلق کلی شامل خرده مقیاس های شادی و خوش بینی است (کیانی ۱۳۸۱).
این پرسشنامه دارای ۹۰ سوال است که نخستین پرسشنامه فرا فرهنگی ارزیابی هوش هیجانی است. این آزمون در سه مرحله در ایران اجرا شده و پس از انجام برخی تغییرات در متن اصلی پرسشنامه، حذف یا تغییر بعضی سوالات و تنظیم مجدد سوالات هر مقیاس، پرسشنامه از ۱۱۷ سوال به ۹۰ سوال تقلیل یافت. و در مورد کیفیت روان سنجی آن نیز اقدامات لازم به عمل آمد که در سومین مرحله اجرا، تحلیل اطلاعات در حیطه های زیر انجام گرفت. (راحله سموعی و همکاران موسسه تحقیقاتی علوم رفتاری سینا، ۱۳۸۴).
۳-۴- پایایی
پایایی نشان دهنده ی این است که تا چه اندازه تفاوتهای فردی در نمرات آزمون به تفاوتهای واقعی در ویژگی های مورد نظر، قابل استناد است (آنا ستاری ۱۳۷۱) دو نوع اساسی از مطالعات پایایی روی (EQ-i) انجام شده است، همسانی درونی و پایایی بازآزمایی (بار- آن و پارکر، ۲۰۰۰)
– همسانی درونی.
همسانی درونی به میزانی که همه سوالات یک مقیاس سازه یکسانی را اندازه می گیرند اشاره دارد این شیوه پایایی را با یک بار اجرای پرسشنامه را اندازه گیری همسانی محتوای مقیاس اجرا شده برآورد می کند(آنا ستاری ۱۳۷۱)
میزان های P حاکی از رابطه مستقیم و معنی دار بین سوالات هر مقیاس با نمره کلی آن مقیاس دارد بدین معنی که سوال مورد نظر همان چیزی را می سنجد که مقیاس مربوط در نظر دارد.
پایایی آزمون
میزان آلفای کرونباخ برای کل آزمون ۹۳% گزارش گردید این میزان (آلفای محاسبه شده در مرحله سوم) با آلفای محاسبه شده در مرحله دوم آزمون یکسان بدست آمده (راحله سموعی و همکاران روان تجهیز، ۱۳۸۴)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

پایایی آزمون به روش اجرای فرم موازی یا همتا
همزمان با اجرای آزمون هوش هیجانی مصاحبه ای سازمان یافته در رابطه با میزان و تنوع هیجانات، عواطف ویژگی های فردی و احساسی از گروه مطالعه به عمل آمده سعی شد سوالات مصاحبه طوری طراحی گردد که در زمینه هوش غیر شناختی افرادی(بعد عاطفی، اجتماعی و شخصیتی آنها) اطلاع مناسبی بدست آید. بعد از اجرای دو فرم (مصاحبه و آزمون) پرسشنامه نمره گذاری گردید. تحلیل نتایج رابطه بین اطلاعات حاصل از مصاحبه و آزمون در نرم افزار spss را در سطح ۰۰۱/۰ معنی دار نشان داد
پایایی آزمون به روش زوج – فرد.
مطابق با این روش پایایی آزمون ۹۹% گزارش گردید که در سطح ۰۰۱/۰>P معنا دار است
روایی آزمون از اهمیت خاصی برخوردار است (گنجی ۱۳۷۸) هدف از بررسی روایی اساسی ارزیابی این است که پرسشنامه در سنجش آن چیزی که طراحی شده موفق عمل کرده است یا خیر.
نه نوع مطالعات روایی بر روی (EQ-i) انجام شده است: روایی صوری، محتوای عاملی، سازه همگرا، واگرا، گرو ملاک، تشخیصی و پیش بین.
این مطالعات روایی مخصوصا به منظور بررسی اینکه آیا به نظر می آید (روایی صوری) که سوالات بخش های عمده حیطه ی هر مقیاس و حدود مقیاس را در بر دارند.(روایی محتوا) و مشخص کردن این امر که ساختار اصلی پرسشنامه تا چه حد تایید شد. (روایی عامل) تعیین اینکه خرد مقیاس ها تا چه اندازه سازه مورد نظر را اندازه می گیرند، نه چیز دیگر را. (روایی سازه، همگرا، واگرا و گروه مرجع) سنجش قابلیت پرسشنامه در تشخیص و شناسایی افرادی که هوش هیجانی بالاتری دارند از افرادی که هوش هیجانی پایین دارند. (روایی تشخیصی) و اینکه آیا می توان رفتارهای هوشمندانه رفتاری هوشمندانه هیجانی را در آینده پیش بینی کرد. (روایی پیش بین) انجام شده اند (بار- آن و پارکر، ۲۰۰۰) از بین روایی های ذکر شده برای (EQ-i) پژوهش های زیادی روی روایی سازه صورت گرفته و نتایج روایی سازه (EQ-i) را با چند پرسشنامه نشان داده مانند: پرسشنامه افسردگی بک (۱۹۸۷)، پرسشنامه کنار آمدن استرس (اندلر و پارکر ۱۹۹۰) پرسشنامه شخصیتی آیزنک (۱۹۷۵) پرسشنامه هوش هیجانی میر، سالووی و کارسو، پرسشنامه چند وجهی شخصیت مینه سوتا (۱۹۸۹، MMPI-2) پرسشنامه ۵ عاملی (NED) (1991)، پرسشنامه ۱۶ عاملی شخصیت (F P 16، ۱۹۷۰) مقیاس فرا خلق صفت (۱۹۹۵)، مقیاس آلکسی تایمیای تورنتو (۱۹۹۴)، چک لیست ۹۰ نشانه ای (SCl-90 ، ۱۹۷۳) مقیاس خود سنجی افسردگی زونگ (۱۹۶۵) (بار- آن و پارکر، ۲۰۰۰).
در مطالعه حال حاضر میزان آلفای کرونباخ ۸۱/۰ بدست آمد.
سیاهه راهبردهاى مقابله اى فولکمن و لازاروس۱(۱۹۸۹)
پرسشنامه راهبردهاى مقابله اى یک آزمون ۶۶ ماده اى است که بر اساس سیاهه راهبردهاى مقابله اى فولکمن و لازاروس۱(۱۹۸۹) ساخته شده است و دامنه وسیعى از افکار و اعمالى که افراد هنگام مواجهه با شرایط فشارزاى درونى یا بیرونى به کار مى برند را مورد ارزیابى قرار مى دهد. در آغاز از آزمودنى خواسته مى شود که به طور شفاهى یا نوشتارى موقعیت فشارزایى را که اخیراً تجربه کرده شرح دهد و سپس با خواندن عبارات پرسشنامه مشخص کند که در موقعیت مورد نظر تا چه میزان از هر یک از راهبردهاى توصیف شده در پرسشنامه استفاده کرده است. در بعضى موارد نیز خود پژوهشگر، موقعیتى خاص مانند درمان پزشکى، ابتلا به یک بیمارى جدى یا حتى یک آزمون علمى را به عنوان موقعیت فشارزا مشخص مى کند. این آزمون داراى ۸ زیر مقیاس است مقابله مستقیم، فاصله گرفتن، خودکنترلى، طلب حمایت اجتماعى، پذیرش مسئولیت، گریز- اجتناب، حل مسئله برنامه ریزى شده و ارزیابى مجدد مثبت است. ۴ زیر مقیاس طلب حمایت اجتماعى، پذیرش مسئولیت، حل مسئله برنامه ریزى شده و ارزیابى مجدد مثبت راهبردهاى مقابله اى مسئله مدار هستند و ۴ زیر مقایس مقابله مستقیم، فاصله گرفتن، گریز- اجتناب و خودکنترلى راهبردهاى مقابله اى هیجان مدار هستند(محمود علیلو، ۱۳۹۰). در مطالعه بروجردی، سهرابی و برجعلی(۱۳۹۱). میزان آلفای کرونباخ برای این پرسشنامه ۸۲/۰ بدست آمد.
در مطالعه حال حاضر میزان آلفای کرونباخ ۸۱/۰ بدست آمد.

• • مقیاس دشوارهای تنظیم هیجانی

تنظیم هیجانی به عنوان مقوله ای مشتمل بر ۱٫ آگاهی و درک هیجانات ۲٫ پذیرش هیجانات ۳٫ توانایی برای کنترل کردن رفتارهای تکانشی و رفتار کردن مطابق با اهداف مطلوب به منظور دستیابی به اهداف فردی و مطالبات موقعیتی تعریف می شود. مقیاس دشوارهای تنظیم هیجانی یک شاخص خود گزارش دهی است که برای ارزیابی دشواری های موجود در تنظیم هیجانی به شکل جامع تری نسبت به ابزارهای موجود در این زمینه ساخته شده است و دارای ۳۶ عبارت و ۶ خرده مقیاس است که خرده مقیاس ها به قرار ذیل می باشند:

1. 1. عدم پذیرش پاسخ های هیجانی (عدم پذیرش) : این عامل در بر گیرنده عباراتی است که گرایش به داشتن پاسخ های ثانویه منفی به هیجانات منفی، یا عدم پذیرش واکنش ها به پریشانی یک فرد را منعکس می کند

1. 1. . دشواری های دست زدن به رفتار هدفمند(اهداف): این عامل شامل عباراتی است که دشواری های تمرکز کردن و به اتمام رساندن تکالیف را به هنگام تجربه کردن هیجانات منفی منعکس می کند.

1. 1. . دشواری های کنترل تکانه: در برگیرنده ی عبارتی است که دشوارهای در کنترل باقی ماندن رفتار یک فرد را به هنگام تجربه کردن هیجانات منفی ، منعکس می کند.

1. 1. . فقدان آگاهی هیجانی (آگاهی): شامل عباراتی است که گرایش به توجه کردن و شناسایی کردن هیجانات را منعکس می کنند.

1. 1. . دسترسی محدود به راهبردهای تنظیم هیجانی(راهبردها): شامل عباراتی است که این باور را منعکس می کنند که کارهای اندکی وجود دارند که می توانند برای تنظیم کردن هیجانات به شکل موثر، به هنگام آشفتگی یک فرد انجام شوند.

1. 1. . فقدان شفافیت: در برگیرنده عباراتی است که نشان دهنده میزان آگاهی افراد از هیجاناتشان و شفاف بودن این هیجانات باری ایشان، است.

پایایی همسانی درونی فرم ترجمه شده به فارسی این مقیاس، طی یک مطالعه مقداماتی بر روی دانشجوی دانشگاه فردوسی مشهد و علوم پزشکی مشهد موارد محاسبه قرار گرفت. نتایج این مطالعه همسانی درونی ۸۶ % را برای کل مقیاس گزارش کردند(علوی،۱۳۸۸). امینیان(۱۳۸۸) در پژوهش خود مقدار آلفای کرونباخ پرسشنامه مذکور را ۸۶% گزارش کرد. همچنین در پژوهشی دیگر الفای کرونباخ را ۹۰ % گزارش کردند(محمدی، فرنام و محبوبی، ۱۳۹۰).
در مطالعه حال حاضر میزان آلفای کرونباخ ۷۹/۰ بدست آمد.
۳-۵- شیوه اجراء
پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- همبستگی بود که براساس مطالعات کتابخانه ی و توزیع پرسشنامه انجام گرفت. بعد از انتخاب نمونه های پژوهش به شیوه تصادفی ساده، پرسشنامه های پژوهش شامل سه پرسشنامه هوش هیجانی، سبک های مقابله و دشورایهای تنظیم هیجانی در اختیار شرکت کنندگان قرار گرفت و از آنها خواسته شد طبق دستورالعمل پرسشنامه های مذکور را تکمیل نمایند. از قبل به تمامی شرکت کنندگان اطمینان خاطر داده شد که اطلاعات حاصله کاملا محرمانه خواهد بود و همچنین از شرکت آنها در پژوهش تقدیر و تشکر به عمل آمد.
۳-۶- روش تجزیه و تحلیل داده ها
جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS18 در دو سطح توصیفی( میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی( ضریب همبستگی پیرسون) استفاده شد.
فصل چهارم
یافته های پژوهش
در این فصل به بررسی داده ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی پرداخته شده است. تعداد شرکت کنندگان در این پژوهش ۱۴۲ نفر بود.
الف : آمار توصیفی
جدول ۴-۱- توزیع جنسیت شرکت کنندگان در پژوهش را نشان می دهد
جدول ۴-۱- توزیع جنسیت شرکت کنندگان در پژوهش

۲-۵-۱ تحقیقات انجام شده در داخل کشور
حسنزاده و زارع در سال ۱۳۸۷ تحقیقی را تحت عنوان تبیین شاخصهای ارزیابی عملکرد شرکتهای بیمه خصوصی با بهره گرفتن از روش کارت امتیازی متوازن با نظر خبرگان به انجام رسانیدند. این پژوهش به دنبال شناسایی شاخصها و معیارهای عملکردی شرکتهای بیمه خصوصی جهت ارائه الگوی ارزیابی عملکرد این شرکتها بود. در این پژوهش برمبنای روش کارت امتیازی متوازن و ازطریق مطالعه اسنادی و مصاحبه با کارشناسان و مدیران شرکتهای بیمه، مهمترین شاخصهای عملکردی در چهار حوزه مالی، بازار و مشتری، فرآیندهای داخلی و رشد و توسعه شناسایی شده و بهطورکلی در قالب یازده معیار (سه معیار در حوز ه مالی، سه معیار در حوزه بازار و مشتری، دو معیار در حوزه فرآیندهای داخلی و سه معیار در حوزه رشد و توسعه) طبقهبندی گردید. سپس درجه اهمیت هر یک از معیارها در حوزه مورد نظر مشخص شده و مدل اولیهای برای ارزیابی عملکرد شرکتهای بیمه خصوصی مورد نظر، با سقف ۳۲۰ امتیاز طراحی و ارائه گردید (عادل و دانشور، ۱۳۸۶).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

نصیری پور و مهرالحسنی در سال ۱۳۸۸ طی تحقیقی کارایی ادارات کل سازمان بیمه خدمات درمانی را با بهره گرفتن از روش تحلیل پوششی داده ها (AP-DEA) مورد بررسی قرار دادند. در این تحقیق ادارات کل بیمه خدمات درمانی مستقر در استانهای کشور جامعه آماری پژوهش (۳۱ اداره کل) را تشکیل میدادند و نهادههای پژوهش عبارت بودند از: نیروی انسانی، هزینه های بالاسری، متراژ ساختمان و زمین و ستادهها شامل نسبت جمعیت بیمه شده به کل جمعیت هدف، نسبت مؤسسات طرف قرارداد به کل مؤسسات فعال، نسبت بار مراجعات به هزینه های درمانی بودند. به منظور تعیین کارایی با روش تحلیل پوشش داده ها، اطلاعات مربوط به نهادهها و ستادهها در سال ۱۳۸۸ از دفتر آمار و اطلاعات سازمان بیمه خدمات درمانی به وسیله فرمهای طراحی شده توسط پژوهشگر گردآوری شد. یافتهها نشان داد که استفاده از مدل
AP- DEA مناسبتر از مدلهای پایهای تحلیل پوششی داده ها است. ادارات کل بیمه خدمات درمانی استانهایی که دارای کارایی کمتر از یک میباشند از نظر مقادیر اولیه و بهینه نهاده متراژ فضای فیزیکی، نیروی انسانی و هزینه های بالاسری متفاوت هستند و دارای مازاد نیروی انسانی، فضای فیزیکی و هزینه های بالاسری میباشند لذا برای به حداکثر رسیدن کارایی این سازمانها باید از میزان مازاد نهادههای مذکور در قالب یک برنامه جامع کم شود تا به سطح مطلوبی از کارایی دست یابند.
همتی و همکارانش در سال ۱۳۸۶ تحقیقی را با هدف اندازه گیری کارایی فنی و صرفههای مقیاس تولید شرکتهای بیمه دولتی در ایران با بهره گرفتن از داده های چهار شرکت بیمه ایران، آسیا، البرز و دانا طی دوره زمانی ۱۳۸۴-۱۳۷۰ به انجام رسانیدند و برای رسیدن به این هدف از روش تحلیل پوششی داده ها استفاده نمودند. نتایج بهدست آمده از تحقیق نشان داد که بیمه آسیا نسبت به بقیه بیمه های دولتی دارای بیشترین میانگین کارایی فنی بوده و بیمه های ایران، البرز و دانا به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند. علاوه بر این، بیمه ایران در اکثر سالها، به خصوص در سالهای اخیر دارای بازدهی ثابت به مقیاس تولید است و بقیه شرکتهای بیمه در سالهای اخیر از بازدهی فزاینده به مقیاس تولید برخوردار هستند.
عبادی و باقرزاده تحقیقی را با هدف اندازه گیری کارایی فنی و بازدهی نسبت به مقیاس تولید در منتخبی از شرکتهای بیمه خصوصی و دولتی در بازه زمانی ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ به انجام رسانیدند و برای این منظور از تکنیک تحلیل پوششی داده ها (DEA) استفاده نمودند. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که با فرض وجود بازدهی متغیر نسبت به مقیاس، شرکتهای بیمه ایران، توسعه و رازی، در مقایسه با سایر بیمه‎ها دارای بیشترین میانگین کارایی فنی و بیمه های کارآفرین، دی و آسیا دارای کمترین میانگین کارایی فنی هستند. از بین شرکتهای منتخب، بیمه رازی از مطلوبترین عملکرد نسبت به بقیهی شرکتها برخوردار بودند به عبارتی این شرکت در سالهای مورد بررسی کاملا از نظر فنی کارا بوده و هم چنین در مقیاس بهینه اقتصادی (بازدهی ثابت نسبت به مقیاس) قرار داشتند. نتایج تحقیق همچنین نشان داد که شرکتهای بیمه دولتی (ایران، آسیا، البرز و دانا)، در این دو سال همواره در مرحله بازدهی کاهشی نسبت به مقیاس قرار داشتند. لذا سیاست کارا برای این شرکتها، میتواند کوچکتر کردن مقیاس اقتصادی، همراه با کاهش نهادههای تولید باشد.
۲-۵-۲ تحقیقات انجام شده در خارج از کشور
در ۱۵ سال گذشته ما شاهد تغییرات متعددی در چگونگی سازماندهی صنعت خدمات مالی در اروپا، آمریکا و آمریکای لاتین بودهایم که شامل یکپارچگی بیشتر بانکها و بیمهگران است؛ به عنوان مثال بانک بیمه در فرانسه توسعه قابل توجهی یافته است و در آن شبکه های بانکی، بخش قابل توجهی از فروش بیمه عمر را به خود اختصاص دادهاند (Benoist, 2002).
هرچند هنوز راهی طولانی بهسوی بازار بیمهگری غیر از بیمه عمر وجود دارد. در انگلستان موانع دیرینه میان بانکداری و بیمهگری رو به فروریزی است و توسط نهادهای یکپارچهای جایگزین میشود که انواع خدمات را عرضه می کنند. در ایالات متحده آمریکا، قطع دخالت دولت (تمرکززدایی) براساس جی ال بی ای^[۴] مصوب ۱۹۹۹ منجر به مشروعیت یافتن بانک بیمه گردید و درحال توسعه جغرافیایی است. این قانون جدید، تشکیل شرکتهای مالی که قادر به عرضه انواع محصولات مالی هستند را میسر میسازد (Field et al, 2007). بانک بیمه در آرژانتین رو به شکوفایی است و در برزیل، بانکهای بزرگ، نقش مهمی در توزیع محصولات بیمهای دارند. بانک بیمه در مکزیک بخشی رو به رشد است؛ زیرا بانکها نیز در تشکیل صندوقهای بازنشستگی پس از تصویب اصلاح قانون بازنشستگی سال ۱۹۹۷ مشارکت داده میشوند. شرکتهای سرمایهگذاری مشترک میان شرکتهای بیمه محلی و خارجی در مکزیک پیش از سال ۲۰۰۰ رواج یافتهاند و بیمهگران خارجی شرکتهای متعددی را با بانکهای مکزیکی تشکیل داده-اند. مدل بانک بیمه مؤسسههای مالی در صنعت خدمات مالی کشور تایوان از زمان تصویب قانون ادغام نهادهای مالی و قانون ثبت شرکتهای مالی به ترتیب در سالهای ۲۰۰۰ و ۲۰۰۱ اهمیت بیشتری یافته است.
رجوع بیش از حد به بانکها در کشور تایوان به رشد بانک بیمه کمک کرده است. اکثر بانکها قبل از سال ۱۹۹۹ تحت مالکیت دولت کشور تایوان قرار داشتند. اما پس از تصویب قانون تأسیس بانکهای تجاری در سال ۱۹۹۱، محیط بانکداری دچار تحول قابل توجهی گردید و بانکهای محلی و خارجی خصوصی وارد بازار کشور تایوان شدند. این قانون به عنوان آغازگر طرح قطع دخالت دولت، مشکل تمرکز بیش از حد بر بانکها را مرتفع کرد. به منظور حذف عدم کارآیی و ظرفیت مازاد بانکداری، سایر نهادهای غیرسنتی مانند بانک بیمه در عملیات بانکی کشور تایوان رواج بیشتری یافتهاند. به منظور ورود سریع به بازار بیمه و تشکیل کانالهای بازاریابی همراه با حفظ کارآیی هزینهای، تازه واردین به صنعت بیمه از مدل بانک بیمه بهره گرفته‎اند (Fan & Cheng, 2009).
پیش از سال ۲۰۰۲، مدل کانال فروش بیمه مبتنی برتوزیع بیمه عمر بود که در آن شرکتهای بزرگ بیمه عمر با انبوهی از کانالهای توزیع اثربخش از جمله شرکتهای بیمه، نمایندگان فروش، عاملین و عاملین مستقل یا واسطه ها، بهعنوان پیشروی این صنعت معرفی میشدند (Flur et al, 1997). پس از تمرکززدایی در سال ۲۰۰۳ و پیدایش بانک بیمه، شرکتها به توزیع بانکی به عنوان کانال اصلی فروش روی آورند.
پژوهش های بسیاری در حوزه بانک بیمه بر میزان یا ارزش افزوده در تحکیم روابط بانک بیمه تمرکز یافته‎اند. برگندال بیان میکند که دلایل اقتصادی فروش محصولات متعدد توسط بانکها عبارتاند از کارآیی استفاده از منابع ثابت، تأمین تقاضای مشتریان برای محصولات مختلف از طریق یک کانال و استراتژی ترکیب محصولات. در مقابل یافته های تحقیقاتی بامول و همکارانش^[۵] نشان از آن دارند که هیچگونه مزایایی از تحکیم روابط بانک – بیمهگران برای شرکتهای بیمه فعلی حاصل نمیشود. اما دایمون^[۶] اعلام کرد که توسعه ساختارهای دارایی/ بدهی کوتاهمدت و بلندمدت در فرایند واسطهگری مالی و جذب و حفظ مشتریان فردی و شرکتی باعث میشود که تحکیم روابط بانک- بیمه گری برای هر دوی آنها سودمند گردد. سایر مطالعات بر روی تأثیرات توسعه بانک در صنایع غیرسنتی، اغلب بر کاهش ریسک و افزایش ارزش در پی تحکیم روابط بانک و بیمه گران تمرکز دارد. ساندرز و والتر^[۷] (۱۹۹۴) و هوگز و همکارانش^[۸] (۱۹۹۹) مشخص کردهاند که تحکیم روابط با بانک با کاهش ریسک همراه است، فلگرن^[۹] معتقد است که با فروش محصولات بیمه به مزایای هزینهای بیشتری در مقایسه با خود شرکتهای بیمه دست مییابند؛ زیرا بانکها، شبکه های شعبهای وسیعی دارند. کارو ^[۱۰] دریافته است که قیمت سهام بانک پس از ورود به صنعت بیمه تغییر قابل توجهی نمی یابد.
اکثر نتایج تحقیقاتی اولیه درباره بانک بیمه بر این نکته توافق نظر دارند که بانکها مزایای هزینهای را در تحکیم روابط بیمه– بانک بهدست میآورند. اما یافتهها باتوجه به مزایای حاصله برای بیمهگران از بانک بیمه متناقض هستند. مطالعات درباره تحکیم روابط بانک با بیمه گران هیچ گونه توافق نظری را در این باره مطرح نمیکند که آیا بانک بیمه میتواند استراتژی سوددهی برای شرکت بیمه باشد یا خیر. همچنین مطالعات متعددی درباره کارآیی شرکت های بیمه انجام گرفته که عملکرد فعالیت های مختلف تجاری از نظر بیمه را ارزیابی می کند.
پژوهشهای تجربی پیشین زیادی به ارزیابی کارآیی بانک بیمه ازنظر بانکی پرداخته و سوددهی آن را بهعنوان محصول بانکی ارزیابی کرده است. اما چون بانک بیمه بهعنوان محصول شرکتهای بیمه نیز معرفی میشود باید آن را ازنظر بیمهگری نیز ارزیابی کرد. به عنوان مثال:
مک کیلوپ و همکارانش^[۱۱] در سال ۱۹۹۶ کارآیی هزینهای در بانکهای بزرگ ژاپنی را بررسی کردند و دریافتند که مشخصات مختلف هزینهای باعث نتایج متفاوتی میشود (McKillop et al, 1996). برگندال ^[۱۲]مدعی است که دلایل اقتصادی فروش محصولات متعدد توسط بانک ها عبارت اند از:
بهرهگیری مؤثر از منابع ظرفیتی ثابت، تقاضای مشتریان برای محصولات متعدد از طریق یک کانال و راهبرد ترکیب محصولات. ازسوی دیگر، اکثر شرکتهای بیمه بر این اعتقادند که افزایش تعداد کانالهای بازاریابی جهت جذب مشتریان بیشتر و فروش بالاتر، شیوهای برای سوددهی بیشتر است. به علاوه، شرکتهای بیمه با بهره گرفتن از نمایندگان فروش خوب میکوشند تا محصولات را از طریق بانکها به فروش برسانند. بانک بیمه، دومین کانال بازاریابی بیمهگران برای فروش بیمه است (Bergendahl, 1995).
۲-۵-۳ تحقیقات انجام شده جهت بررسی کارایی شرکتهای بیمه با بهره گرفتن از تکنیک DEA
در اکثر پژوهشها از DEA جهت بررسی کارآیی فعالیتهای تجاری بیمهگران استفاده شده است. به عنوان مثال:
پری و همکارانش ^[۱۳]از DEA برای کمک به شرکتهای بیمه در جهت نظارت و کنترل هزینه ها و خدمات قانونی بهره گرفتهاند.
کامینز و همکارانش^[۱۴] از DEA برای بررسی رابطه میان شرکتهای ادغامی و مالکیت، کارآیی و صرفهجویی هزینه در صنعت بیمه عمر آمریکا در دوره ۱۹۸۸-۱۹۹۵ استفاده کردهاند. آنها دریافتند که شرکت‎های خریداری شده به منافع حاصل از کارآیی بیشتری در مقایسه با شرکتهایی دست یافتند که در ام اند ای^[۱۵] مشارکت نداشته اند.
لین^[۱۶] از DEA برای سنجش امتیازات کارآیی و بررسی این نکته استفاده کرد که آیا بیمهگران عمر در کشور تایوان از ساختار جدید بازار پس از قطع دخالت دولت، بهرهمند میشوند یا خیر. نتایج هیچگونه تغییری را در کارآیی کلی، در کارآیی فنی و در کارآیی مقیاسی پس از تمرکززدایی دولت نشان نداد.
ماهلبرگ و اِرل^[۱۷] به تجزیه وتحلیل مجموعهای از شرکتهای بیمه اتریشی از سال ۱۹۹۲-۱۹۹۹ پرداختند و پاسخ آنها نسبت به چالشهای موجود در بازار برای صنعت بیمه را توسط DEA ارزیابی کردند. در معیار کارآیی آنها چنین شرکتهای بیمهای در مقایسه با سایر شرکتها نامؤثر شناخته شدند. اگرچه این شرکتها ممکن است شرایط مطلوبی را برای مصرفکنندگان عرضه کنند.
تون و ساهو^[۱۸] از مدل DEA برای بررسی عملکرد شرکت هندی بیمه عمر استفاده نموده و اختلاف مهمی را در امتیازات اثربخشی هزینهای در دوره ۱۹۹۴-۲۰۰۱ بهدست آورند.
بروکت و همکارانش^[۱۹] از DEA همراه با آمار مرتبسازی ردهای بدون توزیع برای مطالعه کارآیی نسبی ساختارهای مختلف سازمانی به کار رفته ازسوی شرکتهای بیمه اموال و بدهیهای آمریکا استفاده کردند.
میمند و همکارانش^[۲۰] فرایند اصلاح شده DEAرا برای حل مسئله ارزیابی عملکرد نسبی شعبات در شرکت پرداخت خسارت در نیوزیلند شرح دادند.
عوامل ذکرشده در ورودی DEA آنها عبارت بودند از هزینه های جبران و بازسازی و تعداد موارد زمان فروپاشی و مدیران دعویهای حقوقی در شعبات، در بخش خروجی، عوامل عبارت بودند از حقوق اختصاص یافته در اولین بار وقوع خسارت، تعداد دعویهای حقوقی مدیریت شده در هر ماه، تعداد دعویهای حقوقی هر ماهه که تا ۱۲ ماه لاینحل میمانند و تعداد پرداختهای جبران خسارت هفتگی در تاریخ مقرر.
یائو و همکارانش^[۲۱] از مجموعه داده های ۲۲ شرکت بیمه در دوره ۱۹۹۹-۲۰۰۴ استفاده کردند تا کارآیی آنها را با بهره گرفتن از رویکرد DEA ارزیابی کنند. در پژوهش آنها، کار و سرمایه به عنوان عوامل ورودی و اضافه بها، سود و هزینه دعویهای حقوقی به عنوان عوامل خروجی برای سنجش کارآیی شرکتهای بیمه به کار میرود.
بهطور مشابه، با بهره گرفتن از رویکرد DEA، جنگ و همکارانش^[۲۲] به بررسی تغییرات کارآیی در میان بیمه گران عمر آمریکایی قبل و بعد از تمرکززدایی دولت در دهه های ۱۹۸۰ و۱۹۹۰ پرداختند. ورودیهای به کاررفته در مدل آنها عبارت بودند از نیروی کار، خدمات تجاری، هزینه سهام سرمایه الکترونیکی، هزینه‎های سرمایهگذاری و صدور بیمه و داراییها. خروجی ها نیز شامل عواملی مانند پرداخت سود و بازده داراییها بودند.
برای کسب دانش مدیریتی سودمند در میان بیمهگران، پژوهشهای اخیر از رویکرد اصلا ح شده DEA برای ارزیابی کارآیی شرکتهای بیمه استفاده کردند.
هوانگ و کائو ^[۲۳] (۲۰۰۶) و کائو و هوانگ^[۲۴] (۲۰۰۸) DEA متعارف را تغییر داده و مجموعههایی از روابط دو فرایند فرعی در کل فرایند را در آن گنجاندند همانطور که در شکل (۲-۳) نشان داده شده است. مدل رابطهای تدوین شده در مقاله آنان از لحاظ سنجش کارآیی دارای پایایی بیشتر بوده و علل عدم کارآیی را به طور دقیقتر آشکار میکند. ورودیهای به کاررفته در اولین مرحله عبارت اند از هزینه های عملیاتی و هزینه های بیمه. خروجی های این سیستم که خروجی های مرحله دوم نیز به حساب میآیند عبارتاند از سودهای اعلام نشده و سودهای سرمایهگذاری. دو محصول واسطه نیز در این سیستم بهدست آمدند که به عنوان خروجی مرحله اول و ورودی مرحله دوم درنظرگرفته شدند: اضافه بهاهای مستقیم و اضافه بهاهای بیمه مجدد.
وو و همکارانش^[۲۵] (۲۰۰۷) و یانگ^[۲۶] (۲۰۰۶) از رویکرد دو مرحلهای DEA برای ارزیابی کارآیی سرمایه‎گذاری و تولید در صنعت بیمه عمر و خدمت درمانی در کانادا استفاده کردند. این مدل، تلفیق عملکرد سرمایهگذاری و تولید برای شرکتهای بیمه را میسر نمود و ارزیابی کلی عملکردی را برای مدیران امکان پذیر ساخت و مشخص کرد که چگونه میتوان برای بیمهگران به صورت نظام مند به کارآیی دست یافت. عوامل ورودی در مدل DEA آنها عبارت بودند از هزینه کار، هزینه های کلی عملیاتی، دارایی و ارزش سرمایه و دعویهای حقوقی، خروجی ها نیز عبارت بودند از درآمد خالص و اضافه بهاهای خالص (Yang et al, 2006).
پژوهشهای اولیه درباره کارآیی بیمه صرف نظر از مرحله ارزیابی، بر کانالهای بازاریابی بیمه تمرکز نیافته و به مقایسه کارآیی میان کانالهای مستقیم و غیرمستقیم بازاریابی نیز پرداختهاند شکل (۲-۴) نمونهای از این مقایسه را نشان میدهد این شکل نشان می دهد که بانک بیمه فرایند فروش بیمه بانکی برای بیمهگران است (Hao et al, 2009). هنگامی که بانکها، بانک بیمه را به فروش میرسانند، هزینه های تجاری و اجزایی از سود حاصله به دست میآیند. آیا بیمهگران صاحب این هزینه ها به علاوه هزینه اضافه کمیسیون و مالکیت هستند؟ اما هنگامی که نمایندگان فروش بیمهگران اقدام به فروش بانک بیمه میکنند، هزینه بیمهگران کمتر میشود.
کامینز و ویس در مقالهای تحت عنوان اندازه گیری کارایی هزینه در صنعت بیمه به ارزیابی کارایی فنی بیمه‎های آمریکا پرداختهاند. آنها به تخمین جداگانه بنگاهها در قالب سه اندازه کوچک، متوسط و بزرگ پرداخته و این کار را با بهره گرفتن از تابع هزینه مرزی برای دوره زمانی ۱۹۸۰-۱۹۸۸ انجام دادند. نتایج تحقیق نشان داد که بنگاههای بزرگ بهطور متوسط از کارایی فنی ۹۰% برخوردارند و بنگاههای متوسط و کوچک دارای کارایی فنی ۸۰% و ۸۸% هستند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که بنگاههای کوچک و متوسط از صرفههای ناشی از مقیاس برخوردارند، زیرا این بنگاهها از طریق افزایش نهادهها پتانسیل کاهش هزینه ها را دارند (Cummins & Weiss, 1993). جدول (۲-۲) خلاصهای از سایر تحقیقات انجام شده جهت بررسی کارایی در شرکتهای بیمه را با بهره گرفتن از تکنیک تحلیل پوششی داده ها و معرفی ورودیها و خروجی های آنها نشان میدهد.

جدول (۲-۲) بررسی کارایی در شرکتهای بیمه با بهره گرفتن از DEA

هدف تحقیق
ورودیها
خروجی ها
منبع

ارزیابی توانایی ایفای تعهدات در مقابل کارایی عملکرد و تفاوت اشکال سازمانی و بازاریابی در شرکتهای بیمه اموال و مسدولیت در آمریکا

هزینه نیرویکار

توانایی ایفای تعهدات
توانایی پرداخت مطالبات
بازگشت سرمایه

Brockett & Cooper, 2004

اندازه گیری کارایی و بازده به مقیاس در شرکتهای بیمه عمر هند

خدمات تجاری
تعداد کل نیروی کار

توابع دارای منحنی های پیچیده
منحنی های چند جمله ای مخروطی و منشور قائم

شکل۳-۱) شماتیک توابع عضویت
در این قسمت چگونگی استدلال روش مستقیم ممدانی را از روی شکل شرح می دهیم.
در ابتدا به دو قاعده زیر توجه می کنیم این قواعد اگر انگاه با دو ورودی و یک خروجی هستند.
قاعده ۱: اگر A,x هست آنگاه D,nاست.
قاعده ۲: اگر B,y هست آنگاه E,nاست.
قاعده ۳: اگر C,z هست، آنگاه F.n است.
در اینجا A,B,C,E,Fمجموعه های فازی است در شکل زیر اساس روش ممدانی با توجه به مفاهیم and, orبه نمایش درآمده است. برای حصول نتیجه نهایی از قاعده سنتروئید ( مرکز ثقل) استفاده کرده است. بدین معنی که از هر قاعده یک نتیجه به دست می آید اما چیزی که برای ما حائز اهمیت است تاثیر نتایج مربوط به همه ی قاعده ها به طور همزمان است روش های مختلفی جهت حصول این امر وجود دارد که شاید متداول ترین آنها روش سنتروئید باشد با توجه به شکل زیر می بینیم که در تابع عضویت مربوط به نتیجه ی هر قاعده یک سطح هاشور خورده ایجاد شده است. در روش سنتروئید یا مرکز ثقل، همه ی سطوح هاشور خورده را در کنار هم قرار داده وبا به دست آوردن مرکز ثقل در واقع نتیجه نهایی را به صورت غیر فازی به دست آورده ایم.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

شکل۳-۲) روش سنتروئید ( مرکز ثقل(
باید توجه داشته باشیم که وجود گزاره های not,or,and در قواعد فازی به ترتیب به معنای اشتراک فازی اجتماع فازی و مکمل فازی می باشند and بسیار زیاد مورد استفاده قرار می گیرد و مقدار مینیم را دربین تمام گزاره های یک قاعده، انتخاب می کند در حالی که or ماکزیمم مقدار را بر می گزیند.
شکل ۳-۳)گزاره های not,or,and
۳-۳) مراحل طراحی یک سیستم فازی
فرایند طراحی مشتمل بر مراحل زیر است:
– مشخص کردن خصوصیات کاربردی سیستم و ورودی ها،‌خرجی ها « ساخت قواعد کنترل »
– مشخص کردن مجموعه های فازی برای ورودی ها و خروجی ها « تنظیم پارامترها »
– مشخص کردن روش مورد استفاده برای غیر فازی کردن
– معتبر سازی روش مورد استفاده برای غیر فازی کردن
به عنوان یک مثال کلی طراحی یک کنترلر فازی برای بخار ورودی به توربین را در نظر می گیریم بلوک دیاگرام این سیستم کنترلی در زیر آورده شده است.
شکل۳-۴) بلوک دیاگرام کنترلر
شکل۳-۵) توابع عضویت ورودی وخروجی
توابع عضویت ورودی ها و خروجی های فازی در زیر آورده شده است.
که عبارتند از:

قواعد فازی مربوط عبارتند از:
Rule1: if temperature is cool AND pressure is weak, THEN throttle is p3
Rule2: if temperature is cool AND pressure is low, THEN throttle is p2
Rule3: if temperature is cool AND pressure is ok, THEN throttle is z
Rule4: if temperature is cool AND pressure is strong, THEN throttle is N2
در عمل برنامه، ورودی ها را می گیرد و آن ها را بر روی توابع عضویت می نگارد.
نتیجه این کار با قواعد فازی بررسی می شود اگر در قواعد از گزاره and استفاده شده باشد همانند مثال بالا مینیم مقدار بین دو ورودی در نظر گرفته می شود. واگر از or استفاده شده باشد مقدار ماکزیمم دو مقدار ورودی استفاده می شود ( جهت استفاده در تابع خروجی ) سپس عبارت خروجی مناسب انتخاب می شود و یک مقدار عضویت مناسب به آن تخصیص داده می شود این مقدار، سپس به صورت غیر فازی تبدیل می شود.برای مثال، فرض کنید دما در حالت cool باشد وفشار در حالت low یا ok است. مقدار در ۲ تا از قواعد صدق می کند.
شکل۳-۶) بلوک دیاگرام توابع
حال دو مقدار خروجی توسط روش سنتروئید به صورت غیر فازی در می آیند.
مقدار خروجی دریچه کنترل را تنظیم می کند و سیکل کنترل برای ایجاد مقدار جدید خروجی دوباره شروع به کار می کند ]۲۰[
۳-۴) کاربرد نرم افزارMATLAB
یکی از زمینه هایی که جعبه ابزار متلب به آن پرداخته است، منطق فازی است پروژه حاضر با الهام از این قسمت و با بهره گرفتن از محیطی که متلب برای طراحی سیستم های فازی ایجاد کرده است طراحی شده است. در اینجا روش طراحی سیستم های استنتاج فازی را بر اساس واسط گرافیکیGrapgical User Interface (GUI)که در جعبه ابزار متلب موجود است شرح می دهیم. به طور کلی پنج ابزار مقدماتی GUI برای ساخت، ویرایش و مشاهده سیستم های استنتاج فازی وجود است.
– ویرایشگر سیستم های استنتاج فازی ( Fuzy interface system (FIS)editor)
– ویراشگر توابع عضویت (Membership function editor)
– ویراشگر قواعد (Rule editor)
– نمایشگر سطح (Surface viewer)
– نمایشگر قواعد (Rule viewer)
این ابزار ها به طور پویا به یکدیگر متصل هستند به طوری که تغییر در هر یک از آنها در دیگری نیز اعمال می شود تمام ابزار فوق می تواند به طور همزمان درحال اجرا باشند.
علاوه بر این پنج ابزار مقدماتی GUI جعبه ابزار متلب شامل ویرایشگر گرافیکی ANFIS نیز می باشد که برای ساخت و آنالیز روش استدلال فازی سوگینو به کار می رود.
شکل۳-۷) ویرایشگرهای فازی
ویراشگر FIS با مقوله های مهمی از جمله تعداد متغیر های ورودی و خروجی و نام آنها سر وکار دارد و جعبه ابزار منطق فازی تعداد ورودی ها را محدود نمی کند اما ممکن است که تعداد ورودی ها توسط میزان حافظه ماشین محدود شود.
اگر تعداد ورودی ها با تعداد توابع عضویت خیلی زیاد باشد، ممکن است تجزبه و تحلیل داده ها توسط FIS و سایر ابزار GUI با مشکل مواجه شود. ویرایشگر تابع عضویت برای تعریف شکل تابع عضویت هر متغیر فازی به کار می رود ویرایشگر قواعد rule editor برای ویرایش لیست قواعدی است که رفتار سیستم را تعریف می کند قسمت های surface viewer, rule viewer بر خلاف FIS که برای ویرایش به کار می رود برای نمایش اطلاعات به کار می روند. قسمت surface viewer برای نشان دادن وابستگی هر خروجی به یک یا دو تا از ورودی ها به کار می رود به این طریق سطح خروجی مورد نظر سیستم را ایجاد ورسم می کند.
اولین شکل در قسمت پایین قسمت های اصلی یک سیستم استنتاج فازی را نشان می دهد شکل های بعدی نمایش دهنده این است که چگونه سه ویرایشگر the mf editor، rule editor، FIS با یکدیگر ارتباط دارند.
شکل ۳-۸) ویرایشگرEditorFIS