وضعیت استفاده از فناوری اطلاعات در کسب‌وکار بسیار پایین است. (C1-11)

سیاست‌های موجود باعث تشویق استفاده از فناوری اطلاعات در کسب‌وکار به حد کافی نمی‌شود. (C1-16)

با سرمایه‌گذاری بیش‌تر و پذیرش خطرات و تهدیدهای نهفته در این فناوری،(C1-18) سرعت توسعه‌ و کاربرد این فناوری را در کشور افزایش دهیم

سرمایه‌گذاری‌های بنیادی (C1-20) و پرورش نیروی انسانی مقتدر و صرف زمان بتوانیم از این فناوری بهره‌مند شده و تهدید آن را کاهش دهیم.

در این حوزه منابع قانونی و حقوقی در کشور کم است و اگر وجود دارد کارآیی آن کم است باید در این زمینه بازنگری شود و مطابق شرایط روز و ویژگی‌های فناوری اطلاعات قوانین و مقررات مناسب تهیه و تدوین شود. (C1-23)

پروژه‌های کلانی را تعریف و اعتبارات لازم برای آن اختصاص دهد (C1-31) تا زمینه‌ی فعالیت بنگاه‌های مختلف را فراهم بکند

برای حمایت از کارآفرینی در سیاست‌های تشویقی در زمینه‌ی توسعه‌ی فناوری، (C1-33) نوآوری، خلاقیت طراحی و تولید محصولات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری و محتوا و همین‌طور کاهش هزینه‌ی امکانات زیرساختی به خصوص در زمینه‌ی شبکه‌های ارتباطی داشته باشد.

هم‌چنین در زمینه‌ی توسعه‌ی امنیت در فضای مجازی مشابه فضای حقیقی باید سرمایه‌گذاری کند تا فضای امن و مطمئن برای کسب‌وکار وکارآفرینی فراهم شود. (C1-38)

سیاست‌های موجود توسعه‌ی فناوری اطلاعات تا حد زیادی پاسخگوی نیازهای جامعه است از سوی دیگر دولت را وادار به توجه زیادی به موضوع کند. (C3-2)

سیاست‌گذاران را وادار به در پیش گرفتن سیاست‌هایی اولاً برای پاسخگویی به نیازهای مردم پیش‌بینی خواسته‌های مردم و ثانیاً برای پیش‌بینی نیاز مردم کند. (C3-3)

توسعه‌ی سیاست‌های تشویقی برای بهره‌گیری از فناوری اطلاعات (C3-7)

افزایش سهم فناوری اطلاعات از تولید ناخالص ملی (C3-8)

کاهش هزینه‌های دسترسی به خدمات فناوری اطلاعات (C3-9)

ایجاد زمینه‌های قانونی لازم برای توسعه‌‌ی کاربردهای فناوری اطلاعات (C3-11)

تدوین بسته سیاست‌های تبیینی (C3-18)

تدوین بسته‌های تشویقی (C3-19)

سیاست‌های فا موجود جوابگوی نیازهای فعلی جامعه نیست. (C6-1)

۰.۱

سایرکشورها

۷۸۳.۲

۵۸.۹

۷۸۲.۸

۶۸۵.۸

۶۶۱.۰

جمع کل

سال ۲۰۱۰ واحد : میلیارد بشکه BP ماهنامه آمار انرژی شرکت نفت ماخذ-
نمودار شماره سه ذخایر نفت اثبات شده در کشورهای خاورمیانه
شواهد و قرائن نشان می دهد در سالهای پیش رو همچنان امنیت انتقال نفت و امنیت موجودیت اسرائیل و حفظ بقای این دو منفعت اساسی آمریکا ، از شاخصهای اصلی سیاست خارجی این کشور در منطقه خاورمیانه خواهد بود . تاکید مکرر رهبران کاخ سفید بر لزوم حفظ امنیت اسرائیل به عنوان متحد اصلی ایالات متحده در منطقه و حضور گسترده نظامی آمریکا در خلیج فارس و عراق ، برای کنترل و سلطه بر اصلی ترین منبع تامین کننده نفت جهان از ده دهه پیش ، گواه این مدعاست . حتی گفته می شود که حمله به عراق در راستای حفظ سلطه بر منابع نفتی این کشور از یک سو و رفع تهدیدات امنیتی که متوجه اسرائیل بوده است از سوی دیگر می باشد . نقش لابی های یهودی در آمریکا در این حمله به ارتباط با دو مورد یاد شده بوده است . نتیجه آن که اگر در آینده نیز این دو منفعت اساسی آمریکا در منطقه با چالش بنیادی روبرو شود ، احتمال مداخله آشکار و حتی مداخله نظامی آمریکا دور از ذهن نمی باشد .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

نیاز فزاینده به منابع نفتی با توجه به جایگاهی که نفت در اقتصاد جهانی و به ویژه در اقتصاد ایالات متحده دارد نقشی برجسته در سیاست خارجی آمریکا بخصوص در پیوند با خاورمیانه بازی می کند . جوزف نای^[۲۲] از پژوهشگران برجسته در زمینه سیاست خارجی آمریکا چنین بیان می دارد : ” نفت به عنوان مورد استثنایی در میان مواد خام ، تا اندازه ای توجیه کننده جنگ ۱۹۹۱ خلیج فارس (آزاد سازی کویت) و ادامه یافتن حضور گسترده دریایی آمریکا در خلیج فارس و اشغال عراق بود .”
بنابر این امنیت ملی آمریکا در ارتباط تنگاتنگ با امنیت مناطق دارای ذخایر غنی نفتی همچون خلیج فارس و کشور عراق است و برای دست یابی و کنترل امنیت آن از ابزارهای مختلف استفاده کرده است و سیاستهای اقتصادی ،دفاعی و نظامی خود را در راستای نیل به این هدف قرارداده است . به نظر می رسد در میان کشورهای حاشیه خلیج فارس ، عراق تنها کشوری است که طی دهه های گذشته به دلیل تحریمهای اعمال شده و سیاستهای نادرست سردمداران این کشور ، اکتشاف و سرمایه گذاری در صنعت نفت این کشور را با مشکل مواجه نموده است و با رفع تحریم های نفتی و بازسازی صنعت نفت ، این کشور نقش بارزی در بازارهای جهانی نفت وانرژی ایفا خواهد نمود .
۹-۲ ) جایگاه عراق در استراتژی نفتی آمریکا
همانگونه که یاد شد ایالات متحده آمریکا مهمترین بازیگر در بازار نفت جهان به شمار می رود آمریکا با مصرف یک چهارم کل مصرف جهان (بیست میلیون بشکه در روز) بزرگترین مصرف کننده انرژی جهان است و بهمین دلیل برنامه هایی در جلوگیری از تسلط دشمنان بر منابع نفتی خلیج فارس و حفظ ثبات در تولید و انتقال و کنترل بهای نفت در بازار و تنوع بخشیدن به منابع عرضه نفت ، تقویت و ذخیره سازی آن را در استراتژی نفتی و منابع انرژی خود قرار داده است . از سوی دیگر استراتژی نفتی ایالات متحده امریکا به ویژه پس از فروپاشی اتحاد جماهیرشوروی ، در راستای نظام سلطه هرچه بیشتر بر منابع نفتی و کنترل مسیرهای انتقال آزاد انرژی به بازار های مصرف و به طور مستقیم کنترل اقتصاد جهان سرمایه داری بوده است . آنچه مسلم است عوامل و رویدادهای بوقوع پیوسته در جهان در تدوین استراتژی آفندی آمریکا بسیار موثر بوده است که مهمترین آنها را میتوان ، ائتلاف بین المللی برای خارج نمودن عراق از کویت ، فرونشاندن بحران بالکان ، حادثه ۱۱ سپتامبر و فروپاشی نظام کمونیستی شوروی و ….. در نظر گرفت که مسیر اعمال استراتژی نفتی آمریکا را هموار کرد .(میرترابی ، ۱۳۹۱ :۲۱۱)
ساختار هژمونی آمریکا که بر سیستمهای نظامی ، صنعتی ، اقتصادی و ژئوپلیتیک نفت و سرمایه داری و کنترل بازارهای جهانی نفت استوار است ، برآیند کنش میان عوامل و پدیده های یاد شده در نیم سده گذشته است . تحولات اجتماعی و فرهنگی واقع شده در آمریکا و نگاه جناح های جنگ گرا و محافظه کار باعث گردیده که هژمونی مسلط ژئوپلیتیکی ایالات متحده با محوریت سیاست گذاری امنیت انرژی شکل بگیرد . در این راستا آمریکا می کوشد با اثر گذاری بر میزان عرضه و کنترل بازارهای جهانی نفت در راستای اهداف استراتژیک خود، کنترل امنیت انرژی جهان را بعنوان اهرمی تاثیر گذار در دست بگیرد .
وابستگی نفتی آمریکا به واردات نفت از خاورمیانه در سال های اخیر رو به افزایش است بطوریکه در سال ۲۰۱۲ واردات نفت ایالات متحده به ۶/۱۱ میلیون بشکه در روز رسید و این رقم ۵۰% بالاتر از آمار مصرف در پنج سال گذشته بوده است و سهم دولت های خلیج فارس در کل واردات ایالات متحده در خلال چند سال گذشته بطور مداوم افزایش یافته است . برای ایالات متحده آمریکا با این وجود کاهش وابستگی به نفت خاورمیانه در اقتصاد فعلی مقدور نیست و از آنجا که عرضه کنندگان نفت ایالات متحده همگی از شرکتهای بزرگ نفتی بوده و در بازار های جهانی مشارکت دارند ، شوکهای خارجی قیمت نفت می تواند آسیب های جدی به آنها وارد نماید و باعث بالا رفتن قیمت نفت وانرژی در داخل این کشور گردد لذا امریکا در سالهای اخیر بدنبال بهبود کارآیی انرژی و بهینه سازی مصرف سوخت و انرژی است تا هم میزان مصرف را کنترل نماید و هم بتواند کارآیی انرژی را افزایش و مصرف کل انرژی را تقلیل دهد .
اگر چه جنگ آمریکا علیه عراق در ابتدا با هدف برکناری رژیم مستبد صدام حسین از حاکمیت عراق صورت گرفت ، اما شواهد آشکار و پنهان با ادامه اشغالگری آمریکا ، همگی دال بر اهمیت بیان نشده و پشت پرده واشنگتن دارد . چنین به نظر می رسد که حمله به عراق در چارچوب استراتژی ایالات متحده برای حل و فصل وابستگی رو به افزایش این کشور به نفت و تحت فشار قراردادن کشورهای وابسته به نفت ، مانند اعضای اوپک ، روسیه ، چین و اروپای غربی و…. باشد، شواهد نشان می دهد که با تسلط بر نفت عراق ، آمریکا می تواند به برتری دلار بر اقتصاد جهانی تداوم بخشیده و حاکمیت خود را تقویت نماید .
شاید بتوان مهمترین هدف آمریکا از حمله به عراق را در سلطه ی بر ذخایر غنی نفتی این کشور در قرن بیست و یکم قلمداد کرد ، این گمانه که بر مفروضاتی چند بنا شده است ما را با این واقعیت که حمله به عراق با هدف تسلط بر منابع نفتی این کشور صورت گرفته است رهنمون می نماید ، نخست اینکه جهان در قرن بیست و یکم گریزی از مصرف انرژی های فسیلی ندارد و یافتن جایگزین مناسبی برای انرژیهای فسیلی فعلا امکان پذیر نیست ثانیا” اینکه بزرگترین و مهم ترین منابع نفتی جهان در خاورمیانه و خلیج فارس ، دریای خزر ، آسیای مرکزی و قفقاز قرار دارد . سایر منابع یا در حال اتمام بوده و یا پایان یافته اند و یا هزینه های تولید در آنها به صرفه اقتصادی نداشته و یا اینکه چندان منابع غنی به شمار نمی آیند .
با عنایت به مفروضات یاد شده تسلط بر منابع غنی نفت خاورمیانه و خلیج فارس برای هر بازیگر بزرگ و ابر قدرت جهانی ، امری حیاتی است و کشور عراق در این منطقه ، ضعیف ترین عضو این حلقه می باشد و سلطه بر عراق می تواند راه را برای دسترسی به نفت خزر و آسیای مرکزی و قفقاز هموار نماید . عراق با داشتن ۱۴۴ میلیارد بشکه ذخایر نفتی اثبات شده پس از عربستان در مقام دوم است و هزینه استخراج نفت در این کشور بسیار پایین است ، حتی برخی بر این باوردند که عراق به علت تحریمهای اعمال شده سازمان ملل متحد پس از حمله این کشور به کویت نتوانسته است سرمایه گذاری لازم برای صنعت نفت خود و اکتشاف منابع جدید را به انجام برساند و چه بسا با کشف ذخایر جدید ، عراق به رتبه ای هم سنگ با عربستان دست یابد . ارزیابی مجدد حوزه های شناخته شده از طریق روش های پیشرفته ژئوفیزیکی که در خلال بیست و پنج سال گذشته حاصل شده ، می تواند منابع نفت این کشور ، علی الخصوص در صحرای غربی را ارتقا بخشد . مطابق اعلام وزرات انرژی آمریکا کل ذخایر کشف شده و کشف نشده عراق ممکن است به ۲۲۰ میلیارد بشکه نفت بالغ شود که این رقم عراق را به موقعیت کشور نخست نفتی جهان ، بعنی عربستان سعودی با ۲۶۰ میلیارد بشکه (بزرگترین ذخایر کشف شده ) نزدیک خواهد ساخت . روی هم رفته نفت عراق به خوبی می تواند با عربستان رقابت نماید ، با این حال ذخایر عراق کمتر از ذخایر عربستان است ، لیکن بر پایه آنچه بیان شد عراق پشتوانه مناسبی برای آمریکائیها و انگلیسیها است و اظهار نظرکاندولیزا رایس وزیر امورخارجه پیشین آمریکا موید این موضوع است که می گوید : ” لازم است خاطر نشان کرد که عراق ، تیمور شرقی یا کوزوو و یا افغانستان نیست و این کشور جایگاهی مهم در تامین انرژی جهان دارد و در سیاست خارجی آمریکا نقشی برجسته در پیوند امینت آمریکا و خلیج فارس بازی می کند .”
علاوه بر حجم ذخایر نفتی ، همانگونه که یاد شد هزینه پایین تولید نفت در عراق نیز اهمیت ویژه ای دارد و این مشخصه ها عراق را در جرگه چند تولید کننده بزرگ نفت جهان قرار می دهد . گرچه برای تحقق این منظور صنعت نفت عراق نیازمند بازسازی و همه انواع زمینه های صنعت نفت اعم از خدمات فنی ، تجهیزات ، آموزش و زیر ساختهای لازم می باشد . برای فهم اهمیت استراتژیک نفت عراق می توان از دو منظر اقتصادی و سیاسی موضوع را مورد مطالعه قرار داد .
۱-۹-۲) اهمیت نفت عراق از منظر اقتصادی
عراق دومین ذخایر نفت جهان را در اختیار دارد میزان ذخایر نفت عراق بالغ بر ۱۴۴ میلیارد بشکه تخمین زده شده است که شامل ۱۱% کل ذخایر جهان است . بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که عراق می تواند مجموع ذخایر خود را تا دو برابر افزایش دهد و در حد ذخایر عربستان سعودی قرار گیرد زیرا طبق برآوردها ۸۰% حوزه های نفتی عراق کشف نشده اند و تا کنون فقط دو هزار چاه در عراق حفاری و استخراج شده است ، این در حالی است که از هر ده چاهی که در عراق حفر می شود هشت چاه به نفت می رسد ولی در عربستان از هر ده چاه فقط پنج چاه به نفت می رسد .
کیفیت نفت عراق عراق بالا بوده و استخراج آن بسیار ارزان است . در واقع عراق تولید کننده ارزان ترین نفت خام جهان با هزینه کمتر از یک دلار برای هر بشکه است . وضعیت جغرافیای سیاسی این کشور نیز به شکلی است که در صورت روی کار آمدن یک دولت مورد قبول جامعه جهانی و روابط خوب با همسایگان ، می تواند نفت تولید خود را علاوه بر خلیج فارس از طریق خطوط لوله از کشورهای ترکیه ، سوریه و اردن به طرف بازارهای جهانی ارسال نماید .
با عنایت به برآوردهای انجام شده منابع نفتی آمریکای شمالی و دریای شمال بین ده تا پانزده سال آینده پایان خواهد یافت و این در حالی است که در سال ۲۰۲۰ میزان انرژی در مقایسه با سال ۲۰۰۰ به اندازه ۵۷% افزایش خواهد یافت و نفت همچنان به عنوان مهم ترین منبع انرژی باقی خواهد ماند .آمارهای ارائه شده حاکی از آن است که نیاز روز افزون آمریکا و کشورهای توسعه یافته به نفت در حال رشد بوده و ایالات متحده مجبور خواهد بود که حدود ۶۰% از نفت مصرفی خود را از خارج تامین نمایند و همین موضوع سبب گردیده که طراحان سیاست خارجی در صدد سلطه بر جغرافیای انرژی جهان و ایجاد امینت استراتژیک برای خود باشند و مداخلات نظامی آمریکا در جهان و به ویژه در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس برای ایجاد امنیت انرژی در همین مقوله توجیه می شود .بنابر این دست یابی به نفت عراق برای آمریکا اهمیت حیاتی داشته و این کشور را در موقعیت سلطه کامل بر ژئوپلیتیک انرژی جهان قرار می دهد .
اهمیت روزافزون نفت عراق با چشم انداز سرمایه گذاری نفتی در این کشور به هم پیوند خورده است و آمریکا و انگلستان که تا سال ۱۹۷۳ در دو سوم تولید نفت عراق شریک بوده اند ، بدنبال بازگشت دوباره به صنعت نفت عراق پس از ملی شدن نفت در عراق هستند . عراق پس از ملی شدن نفت ، برای بهره برداری از منابع غنی نفتی خود با شرکتهای روسی و فرانسوی همکاری کرد و همین موضوع سبب شده است که شرکتهای نفتی آمریکایی و انگلیسی برای فعالیت در عراق برنامه های ویژه ای را تدارک ببینند . از مجموع پنج شرکت بزرگ نفتی جهان چهار کشور متعلق به آمریکا و انگلیس است و بزرگی منابع نفت عراق و چشم انداز آینده آن ، شرکتهای بزرگ نفتی آمریکا و انگلیس را برای بهره برداری از این منابع به تکاپو انداخته است . برخی از تحلیل گران سیاسی و اقتصادی بر این باورند که اعمال تحریمها و فشارهای زیادی که از جانب آمریکا و انگلیس بر علیه عراق تحمیل شد بدلیل جلوگیری از یکه تازی و سرمایه گذاری های کشورهای رقیب در نفت عراق بوده است و شرکتهای نفتی بزرگ آمریکایی و انگلیسی همچون اکسون ، شل ، بی پی و شورون همواره در پی دستیابی به فرصتهای سرمایه گذاری و بهره برداری از نفت عراق بوده اند .
۲-۹-۲ ) اهمیت نفت عراق از منظر اقتصاد سیاسی
دلیل عمده اهمیت نفت عراق برای آمریکا از منطر اقتصاد سیاسی ، موضوع نفت این کشور دربازار های انرژی و انتقال آن به آمریکاست ، که این مهم در دو سطح تحلیل خرد و کلان قابل بررسی است .
آمریکا پس از جنگ جهانی دوم همواره در خلیج فارس با اتخاذ دکترین سیاست دو ستونی کارتر سعی در ایجاد امنیت و ثبات در منطقه برای تحقق اهداف خود را داشته است و بعضا با حضور نظامی گسترده ، که هم اکنون نیز ادامه دارد موضوع امینت انرژی در خلیج فارس را دنبال نموده است و در این راستا همواره سعی نموده از رژیمهای طرفدار سیاست مداخله گرایانه خود حمایت کند و با رژیمهایی که به نوعی تهدید محسوب میشوند مقابله و به سرکوب آنها بپردازد .
ژنرال آنتونی زینی^[۲۳] ، فرمانده ارشد سابق آمریکا در خلیج فارس و نماینده ویژه در مسائل منطقه در سخنرانی خود در سال ۱۹۹۹ در کنگره آمریکا اعلام کرد که : “منطقه خلیج فار س با ذخایر نفتی فوق العاده ای که دارد از دیر باز جزو منابع حیاتی آمریکا به شمار می رود و آمریکا باید به این منابع دسترسی آزاد داشته باشد .” بر این اساس می توان دسترسی آزاد را به معنای کنترل سیاسی و نظامی بر این منابع تفسیر نمود . جیمز ولسی^[۲۴] ، رئیس سابق سازمان جاسوسی سیا نیز در مقاله خود در وال استریت ژورنال^[۲۵] ، ضمن انتقاد شدید از وابستگی آمریکا به نفت خاورمیانه اظهار داشته است “آنها به جنگ ما آمده اند و از ما متنفرند آنها قدرت خود را از نفت می گیرند و ما باید با شمشیر آنها را بکشیم“.
۲- با نگاه به جغرافیای انرژی منطقه و نقش عربستان در این زمینه در چارچوب سطح تحلیل خرد ، می توان چنین بیان کرده که با وجود نقش بلا منازع عربستان در تامین انرژی و ارتباط عملیات تروریستی ۱۱ سپتامبر که به رهبری بن لادن که یک شهروند عربستانی بود ، افکار عمومی و دیدگاه بخشی از حاکمیت آمریکا نسبت به رفتارهای عربستان به شدت منفی گردیده است و ادبیات ضد عربستانی در آمریکا در حال شکل گیری است و حتی گروهی از مشاوران پنتاگون در گزارشی خواستار بر کناری حکام عربستان شده اند . عربستان با مخالفت حمله آمریکا به عراق و عدم واگذاری پایگاه های هوایی خود برای حمله به عراق ، این اندیشه را در ذهن تحلیل گران پنتاگون پروراند که اشغال عراق و روی کار آمدن یک رژیم دموکرات طرفدار غرب در این کشور باعث خواهد گردید که وابستگی به نفت عربستان کمتر شده و آمریکا بتواند به بهانه حمایت از تروریسم و افراطی گری و بنیاد گرایی مذهبی ، عربستان را تحت فشار قرار دهد . حتی بعضی از تحلیل گران تندرو اعتقاد دارند که کنترل منابع نفتی عراق به آمریکا فرصت می دهد که به حکومت بنیاد گرای سعودی پایان داده و برای تسلط بر چاه های نفت برنامه ریزی کند .
۳ – دلیل دیگر اهمیت نفت عراق برای آمریکا آن است که واشنگتن از نفت عراق به عنوان یک ابزار چانه زنی برای کسب حمایت و جلب نظر متحدان خود استفاده نماید ، هر سه کشور فرانسه ، روسیه و چین که از اعضای دایمی شورای امنیت با حق وتو در سازمان ملل متحد هستند ، با حمله آمریکا به عراق مخالف بودند و این سه کشور دارای شرکتهای بزرگ نفتی هستند که قبل از حمله به عراق ، در آن کشور سابقه همکاری گسترده در صنعت نفت داشته اند . امروزه با اعمال نفوذ آمریکا ، انتظار می رود که الگوی توسعه عراق به طور اصولی تغییر یابد و عراق مثل سایر کشورها برای توسعه سرمایه داری و مسایلی همچون خصوص سازی اهمیت قایل شود و از برقراری دموکراسی و حاکمیت قانون حمایت کند . با افزایش نفوذ آمریکا در عراق راه برای ورود سرمایه گذاری آمریکایی در این کشور هموار خواهد شد و عراق دیگر نمی تواند از افزایش قیمت نفت حمایت کند و شرکتهای آمریکایی در عراق حضور فعالی خواهند داشت و از این طریق سود کلانی برای خود در آینده نزدیک حاصل خواهند کرد . آمریکا از لحاظ نظامی هم در موقعیت مناسب تری قرار گرفته است ، زیرا می تواند از عراق برای ارسال نیرو و تجهیزات نظامی به نقاط مورد نظر خود استفاده کند و در این کشور حتی پایگاه نظامی احداث کند . در این صورت آمریکا ضمن استفاده از پایگاه های نظامی خود در ترکیه و عربستان سعودی ، راحت تر و با توان بالاتر از گذشته می تواند نیروهای نظامی خود را در خاورمیانه مستقر نماید .
آمریکا با دستیابی به ذخایر نفت عراق ، دیگر راه طولانی برای یک امپراطوری جهانی نفتی پیش رو نخواهد داشت ، چرا که اقتصاد امریکا با منابع انرژی وارداتی می چرخد . پس حافظان منافع امریکا سعی دارند با ایجاد تاسیسات و پایگاه های نظامی در اطراف نقاط نفت خیز ، این مناطق را به نوعی تحت کنترل خود درآورند .
آمریکا وابستگی زیادی به نفت و منابع انرژی دارد . مصرف روزانه بیش از بیست میلیون بشکه نفت در این کشور ، وضعیت آمریکا را بسیار آسیب پذیر کرده است و همین طور دولتمردان آن را در اتخاذ سیاست مناسب در ارتباط با مسائل جهانی بسیار محتاط نموده است و به نظر می رسد عراق بهترین گزینه برای سیاستهای اقتصادی ایالات متحده در آینده نه چندان دور خواهد بود .
۱۰-۲) استراتژی قدرت های بزرگ برای تسلط بر منابع نفت
از منظر تاریخی قدرت های بزرگ همواره بدنبال تسلط بر منابع غنی نفتی بوده و این هدف استراتژیک را دنبال می نمایند از این رو میل ایالات متحده به تسلط بر ذخایر استراتژیک نفت ، با موقعیت کنونی تنها قدرت هژمون ارتباط پیدا نموده و راهبرد آمریکا در عراق معنی و مفهوم پیدا می کند .
از ابتدای قرن بیستم و در نتیجه انقلاب تکنولوژیک در ایالات متحده و دیگر نقاط جهان ، نیاز صنعت به منبع انرژی و نفت با رشد روز افزون مواجه گردیده است و همین عامل اهمیت نظامی و اقتصادی ویژه ای به نفت بخشیده است . بهمین دلیل عراق از زمان جنگ جهانی اول تا کنون مرکز ثقل تلاش قدرت های بزرگ برای تسلط بر منابع غنی نفتی این کشور بوده است (۲۰۰۲،Paul). بریتانیا نیز از چند قرن قبل در منطقه بین النهرین علایق و منافع تاریخی داشته است و نمایندگی های سیاسی اش از سال ۱۸۷۲ در این منطقه و خلیج فارس مستقر شده اند (۲۰۰۴،Chapman&Khanna).در جریان جنگ جهانی اول بریتانیا بعنوان قدرت هژمون و قدرت امپریالیست محسوب می گردید و با در دست داشتن منابع نفتی ایران مایل بود بر منابع احتمالی نفت در منطقه بین النهرین ، عراق کنونی که تحت کنترل امپراطوری عثمانی قرارداشت ، را نیز در اختیار بگیرد . پس از جنگ جهانی اول کنترل منابع نفتی بین النهرین ، به منشاء اختلافی بزرگ بین بریتانیا و فرانسه و ایالات متحده آمریکا تبدیل شد ، چرا که این قدرت ها نفت را منبعی استراتژیک می دانستند و برای آن اهمیت ویژه ای قائل بودند . به همین جهت آمریکا موافقت نامه سان رومئو (San Romeo Agreement ) را که در سال ۱۹۲۰ امضاء شد و در نهایت اختلاف فرانسه و انگلستان را حل و فصل کرد را بشدت محکوم نمود و با انتشار یادداشتی به رسمیت شناختن منافع ایالات متحده آمریکا را خواستار شد و در پی این فشار ، بریتانیا ناچار شد در نفت بین النهرین ، سهم منصفانه ای برای آمریکا در نظر بگیرد . این وقایع به سالهای قبل از ۱۹۲۷ بر می گردد ، زمانی که شرکت های نفتی انگلیسی در عراق به نفت رسیده و منابع نفتی این کشور را کشف کردند . در نهایت در سال ۱۹۲۸ طرف های درگیر با امضای موافقت نامه “خط سرخ “^[۲۶] سهم خود را نه تنها از نفت عراق بلکه در دیگر مناطق بالقوه نفت خیز خاورمیانه تعیین کردند . بعدها پس از جنگ جهانی دوم ، بر اساس ارزیابی صورت گرفته توسط وزارت خارجه آمریکا ، نفت خاورمیانه به منزله منبع قدرت و استراتژی و یکی از بزرگترین غنایم مادی جهان و احتمالا مهم ترین غنیمت اقتصادی در حوزه سرمایه گذاری خارجی معرفی شد (۲۰۰۳،Wysham Vallette&Kretzman). بررسی دقیق در باره تکامل نظم نفتی بین المللی در طول قرن بیستم نشان می دهد که چگونه ایالات متحده به تدریج کنترل منابع بین المللی نفت را در اختیار گرفت ، کنترل مهم ترین منابع نفت خاورمیانه بین سالهای ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۹ به مقدار قابل توجهی افزایش یافت ( در حدود ۱۶% ) و این در حالی بود که منابع نفتی جهان خارج از حوزه دو قدرت شرق و غرب به میزان ۵۳% در سال ۱۹۵۳ بود (۱۹۸۸،Gill&Low).
پس از دهه شصت کشورهای عضو اوپک که درآمدهای سرشاری از نفت بدست می آوردند با کسب دانش و مهارت های نوین ، استیلای قدرت های بزرگ و غربی بر منابع نفتی خود را به چالش کشیدند و ایالات متحده اعتماد به نفس ناشی از این قدرت را که در جریان تحریم های نفتی اعراب در سال ۱۹۷۳ آشکار شد ، تهدیدی علیه امنیت انرژی و کنترل منابع نفتی تلقی کرد و این امر باعث شد تا ایالات متحده سیاست هایش را در منطقه خاورمیانه دوباره مورد ارزیابی قرار دهد و این ارزیابی با تائید بر امنیت انرژی و در بر گیرنده کنترل استراتژیک بیش از پیش بر منابع نفتی بود .
۱۱-۲) استراتژی شرکت های نفتی چند ملیتی و نقش لابی گری آنها
رهبران سیاسی و طراحان سیاست خارجی آمریکا علی الخصوص در دوره های اجرایی و بخش انرژی همواره با یک گردش دوره ای روبرو بوده اند ، بطور مثال در گذشته نزدیک جورج شولتز (وزیر امور خارجه) وکسپار وینبرگر (وزیر دفاع) در دولت ریگان را می توان نام برد که هردو در شرکت بچتل ( Bethtel ) ، یک شرکت نفتی چند ملیتی است مشغول به کار بودند . همچنین دونالد رامسفلد^[۲۷] ، وزیر دفاع پیشین و فرستاده ویژه ریگان به خاورمیانه تا سال ۱۹۸۳ به عنوان مقام ارشد اجرایی شرکت سرل فعالیت می کرد . بزرگترین مقام های تصمیم گیرنده اجرایی در دولت جورج بوش با شرکت های چند ملیتی انرژی آمریکا مرتبط بوده اند . کاندولیزا رایس^[۲۸] سابقه طولانی در صنعت نفت داشت ، وی از سال ۱۹۹۱ مدیر کمپانی شورون (Chevron) بود و دیگ چنی معاون جورج بوش از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰ مدیر شرکت هالیبرتون (Holliburton) دیگر غول انرژی آمریکا بود (۱۲March،۲۰۰۳،Guardian) . هالیبرتون یکی از ۵۰۰ شرکت ثروتمند آمریکا است . این شرکت با بیش از ۸۵۰۰۰ نفر پرسنل در یکصد کشور جهان فعالیت نفتی دارد(۲۰۰۵،Rutledge) .این شرکت در زمانی که دیگ چنی ریاست آن را بر عهده داشت کمک های مالی خود را به نامزدهای جمهوریخواه تا سقف ۲/۱ میلیون دلار افزایش داد (۱۲March،۲۰۰۳،Guardian). از طرف دیگر شرکت بچتل از بزرگترین شرکت هایی است که از صنعت ساخت و ساز حمایت مالی می کند ، لذا انتصاب ریلی بچتلی ^[۲۹]در مقام مشاور بوش در شورای صادرات در مارس ۲۰۰۳ به منظور بازاریابی برای شرکت های آمریکایی در خارج از این کشور ، آن هم در زمان حمله و اشغال عراق را نمی توان اتفاقی تلقی کرد . در همین چارچوب لابی نفت به منزله نیروی محرک ، پشت جریان حمله ایالات متحده به عراق قرار گرفت تا نخست موقعیت و نفوذ سابق خود را در عراق باز یابد و موقعیتی که پس از ملی شدن صنعت نفت عراق (IPC شرکت نفت عراق)در سال ۱۹۷۲ از دست داده بود ، باز ستاند . جنگ ۱۹۹۱ خلیج فارس (حمله و اشغال کویت توسط عراق) به منزله پایان آرزوهای کمپانی های نفتی بود چرا که پس از جنگ ایالات متحده عراق را بعنوان دشمن معرفی کرد و به همین دلیل بر اساس قوانین ایالات متحده شرکت های آمریکایی از انجام هر نوع تجارت در عراق منع شدند . در طول همین دوره شرکت های چند ملیتی اروپایی ، روسی و حتی ژاپنی در صنعت نفت عراق تجارت سود آوری داشتند .این وضعیت برای شرکت های نفتی آمریکا نگران کننده بود ، زیرا بیشتر ، از راه انجام عملیات در صنعت نفت عراق تجارت سود آوری در صنعت نفت عراق سود هنگفتی به دست می آورند ، بهمین دلیل لابی های نفتی در اوج سرخوردگی فشارخود را بر دولت ایالات متحده افزایش دادند تا به عراق حمله کند و منابع نفتی این کشور را تحت کنترل خود در آورد ، منابعی که در طول دهه ۸۰ نتوانسته بودند از راه های صلح آمیز به آن دست یابند .
اینکه چرا شرکت های نفتی در سرتاسر جهان خواهان حضور در عراق هستند ؟ مبین این واقعیت است که بر اساس آمار آژانس بین المللی انرژی ذخایر اثبات شده نفت عراق ۱۴۴ میلیارد بشکه برآورد شده است ، با این وجود عراق ۱۱% از کل ذخایر نفت جهان و ۱۳% از کل ذخایر نفت کشورهای اوپک را در اختیار دارد و بعد از عربستان سعودی دومین کشور دارنده منابع نفت جهان است . نخستین چاه نفت عراق در ۱۵ اکتبر سال ۱۹۷۲ در باباگورگور در محلی بنام دیاره واقع در منطقه کرکوک فوران کرد و به این ترتیب عراق پای به دنیای نفت گذاشت .
عراق از جمله کشورهای معدود تولید کننده نفت و گاز جهان به شمار می رود که قابلیت بالقوه برای افزایش اکتشاف و و ذخایر اثبات شده بیشتری را برای خود داراست . علاوه بر این عراق با قرار گرفتن در قلب خاورمیانه به لحاظ موقعیت ژئواکونومیک و ژئوپلیتیک ، در سیاست بین الملل جایگاه ویژه ای دارد(یوسفی ،۱۳۸۴،ص ۲۳) . شرکت های چند ملیتی علاقمند سرمایه گذاری در نفت عراق هستند و مطابق ارزیابی ها ۸۰ % از حوزه های نفتی عراق کشف نشده اند و تاکنون تنها دوهزار حلقه چاه نفت در عراق در مرحله حفاری و استخراج قرارگرفته است ، ویژگی برجسته عراق در این است که از هر ده چاه حفر شده هشت چاه به نفت رسیده است ، در حالیکه در عربستان از هر ده چاه حفرشده تنها پنج چاه به نفت می رسد . نفت عراق کیفیت بسیار بالایی داشته و استخراج آن نیز بسیار ارزان است . این کشور تولیدکننده ارزان ترین نفت خام جهان با قیمت کمتر از یک دلار برای هر بشکه است(طباطبایی ،۱۳۸۱ ،ص ۲). این محاسن و مزیت ها نشانگر نرخ سود بالا و درآمد سرشار برای کمپانی های نفتی است و بیهوده نیست که شرکت های آمریکایی تلاش مضاعفی را برای تحت کنترل در آوردن نفت عراق با اتکاء به هر نوع سیاستی ، چه نظامی و چه دیپلماتیک را در برنامه کار خود قرارداده اند .
۱۲-۲) اهداف استراتژیک آمریکا در عراق

نوع صنعت

۰٫۰۰۰

متغیر وابسته

عامل ثابت

(Sig.)

توسعه محصول جدید

سن استقرار شرکت

۰٫۰۰۰

تعداد پرسنل تحقیق و توسعه

۰٫۰۰۵

تعداد کارمندان

۰٫۰۰۰

نوع صنعت

۰٫۰۰۰

(منبع: یافته‌های تحقیق)
۴-۷- بررسی رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته به کمک معادلات ساختاری
۴-۷-۱٫ تشریح مدل معادلات ساختاری
مدل معادلات ساختاری یک رویکرد آماری جامعی برای آزمون فرضیه‌هایی درباره روابط بین متغیرهای مشاهده شده و متغیرهای مکنون است. از طریق این رویکرد می‌توان قابل قبول بودن مدل نظری را در جامعه‌های خاص با بهره گرفتن از داده‌های همبستگی، غیرآزمایشی آزمون نمود. نتایج معادلات ساختاری به شکل نمودار مسیر ارائه می‌گردد. نمودار مسیر یک نمایش گرافیگی از مدل معادلات ساختاری است که سه جزء اصلی این نمودار عبارت‌اند: مستطیل‌ها، بیضی‌ها و پیکان‌ها. پس از ارائه مدل اولیه توسط نرم‌افزار تحلیل مدل معادلات ساختاری، یکی از مهم‌ترین جنبه‌های بحث‌برانگیز اصلاح مدل است. اصلاح مدل مستلزم تطبیق کردن یک مدل بیان شده و تخمین زده شده است که این را از طریق آزاد کردن پارامترهایی که قبلاً ثابت بوده‌اند و یا ثابت کردن پارامترهایی که قبل از آن آزاد بوده‌اند صورت می‌گیرد. در این حالت پارامترهایی را که در مدل معنادار نشده را حذف کرده و مدل را بهبود می‌بخشد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

هنگامی که یک مدلی تخمین زده می‌شود برنامه نرم‌افزاری یکسری آمارهایی از قبیل خطای استاندارد، T-Value و غیره را درباره ارزیابی تناسب مدل با داده‌ها منتشر می‌کند. مهم‌ترین شاخص تناسب مدل عبارت است از RMSEA. لازم به ذکر است در این پژوهش جهت تحلیل مدل معادلات ساختاری از نرم‌افزار LISRELاستفاده شده است. لازم به ذکر است که متغیرهای پنهان در مدل‌سازی با اختصارات KM مدیریت دانش، PI نوآوری فرایند و NPD توسعه محصول جدید می‏باشد. همچنین متغیرهای آشکار با توجه به گویه پرسش‏ها از X1 تا X45 نام‌گذاری شده است.
۴-۷-۲٫ مدل معادلات ساختاری برآورد شده
این مدل شامل کلیه متغیرهای مستقل و وابسته و ارتباط بین متغیرهای تحقیق یعنی مدیریت دانش، نوآوری فرایند و توسعه محصول جدید می‏باشد. نتیجه حاصل شده بصورت شکل ۴-۹ می‏باشد (اعدادی که بر روی خطوط فلش قرار دارند، مقادیر T-value بین متغیر مستقل و وابسته می‏باشند). با بررسی دقیق‌تر مدل ارائه شده که مشخص می‏شود که قدر مطلق مقدار T-Value در همه رابطه‏ها بیشتر از عدد ۲ می‏باشد که این موضوع بیانگر رابطه بین متغیرهای مربوطه با یکدیگر می‏باشد.

شکل ۴-۹: مدل تحقیق
(منبع: یافته‌های پژوهش)
جدول زیر خلاصه نتایج معادلات ساختاری رانشان می‌دهد. همانطور که در این جدول مشاهده می‏شود کلیه شاخص‌ها در حالت مناسبی قرار دارند و مدل مدل مناسبی برآورد شده است.
جدول ۴-۱۱: شاخص‌های برازش مدل تحقیق

مدل

P-value

RMSEA

GFI

۱-شرکت بیمه عمر به فکرمردم جامعه است.
بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО
۲٫شرکت بیمه عمر به فکر حفاظت از محیط زیست است.
بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО

1. 1. شرکت بیمه عمر به فکر مزایای بیمه است.

بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО
۴٫شرکت بیمه عمر به فکر حقوق زنان و معلولان است.
بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО
۵٫شرکت بیمه عمر به طور فعال در طرح های بهبود وضع اجتماعی شرکت می کند.
بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО
۶٫شرکت بیمه عمر ، متعهد به استفاده از بخشی از سود خود برای کمک به سازمانهای غیرانتفاعی است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО
۷٫شرکت بیمه عمر ، برای جامعه ای که در آن کسب و کار می کند، مفید است.
بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО
۸٫شرکت بیمه عمر در فعالیتهای کسب و کار خود، به خیریه ها کمک می کند.
بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО
رضایت مشتری
۹٫انتخاب من برای خرید خدمات ارائه شده توسط این شرکت، یک عمل خردمندانه بود.
بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО
۱۰٫من فکر می کنم که زمان مناسبی، خدمات ارائه شده توسط این شرکت بیمه عمر را خریداری کردم.
بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО
۱۱٫این مرکز، دقیقا قابلیت‌هایی که من برای این خدمت نیاز دارم را دارد.
بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО

1. 1. خدمتی که به وسیله این شرکت بیمه عمر پیشنهاد می شود، احساس خوبی به من می دهد.

بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО

1. 1. خدمتی که به وسیله این شرکت بیمه عمر پیشنهاد می شود ،به من احساس رضایت می دهد.

بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО

1. 1. خدمتی که به وسیله این شرکت بیمه عمر پیشنهاد می شود ،باعث خرسندیه من می شود.

بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО

1. 1. خدمتی که به وسیله این شرکت بیمه عمر پیشنهاد می شود ،باعث خوشحالیه من می شود.

بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО

1. 1. خدمتی که به وسیله این شرکت بیمه عمر ارائه می شود، باعث می شود من احساس خوشنودی داشته باشم. بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО

شهرت شرکت
۱۷٫این شرکت بیمه عمر دارای شهرت خوبی است.
بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО
۱۸٫این شرکت بیمه عمر، مورد احترام است.
بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО
۱۹٫انتخاب این شرکت بیمه عمر، فکر خوبی است.
بسیارموافقمО موافقمО نظری ندارمО مخالفمО بسیار مخالفمО
۲۰٫این شرکت بیمه عمر، قانونی است.

۳۱- سعید محمدی (۱۳۸۶) در یک بررسی تحت عنوان آزمون کارایی و وجود حباب قیمت در بورس اوراق بهادار تهران ضمن اشاره به نقش بازار بورس در هدایت نقدینگی و تخصیص بهینه آن به سه نوع اطلاعات اشاره می کند. اطلاعات مربوط به گذشته، اطلاعات عمومی انتشار یافته و اطلاعات خصوصی و محرمانه. با توجه به این سه نوع اطلاعات کارایی بازار بورس را در سطح ضعیف متوسط و قوی اندازه گیری می کند. نتیجه حاصله نشان می دهد بورس اوراق بهادار تهران در فاصله زمانی (۱۳۸۶-۱۳۸۳ ) فاقد کارایی در سطح ضعیف بوده.

۳۲- ایمان زارع(۱۳۸۴) در تحقیق تحت عنوان فرضیه بازار کارا از نوع ضعیف در بورس اوراق بهادار اشاره می­ کند، تاکنون مطالعات کمی در رابطه با آزمایش فرضیه‌ کارایی بازار در بازارهای نوپا انجام شده و تعداد اینگونه مطالعات در مقایسه با میزان مطالعات‌ چاپ شده درباره بازارهای توسعه یافته،اندک است.بازارهای سهام نوپا در کشورهای در حال توسعه‌ در طول ده تا پانزده سال اخیر توجه سرمایه‌گذاران، محققان و سیاستگذاران را به میزان زیادی جلب‌ کرده‌اند.علت اصلی این امر می‌تواند مربوط به فعالیت‌ زیاد این بازارها در این دوره زمانی باشد،ولی این‌ فعالیت زیاد با ریسک زیاد برای سرمایه‌گذاران و توسعه اقتصاد ان کشورها توأم بوده است،از آن جمله‌ می‌توان به کشورهایی مانند چین،اندونزی،مصر، قطر،امارات متحده عربی و برخی از کشورهای‌ آفریقایی و آمریکای جنوبی اشاره کرد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

فرضیه بازار کارا از نوع ضعیفبدان معنا است‌ که اطلاعات تاریخی قیمت‌های گذشته سهام،همگی‌ در قیمت کنونی سهام انعکاس یافته‌اند و هیچکس‌ نمی‌تواند با بهره گرفتن از اطلاعات تاریخی قیمت سهام‌ در گذشته،بازده غیر متعارفی را کسب کند.به عبارت‌ دیگر،در بازار سهام همگی شانس مساوی برای‌ دسترسی به اطلاعات دارند و رانت اطلاعاتی وجود ندارد.
در ادبیات اخیر، تحقیق درباره فرضیه بازار کارا در بازارهای نوپا مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. هاروی (۱۹۹۵) معتقد است که بازارهای‌ توسعه یافته دارای کارایی بیشتری نسبت به بازارهای‌ نوپا هستند و پورتفولیوهای سرمایه‌گذاران در بازارهای نوپا می‌توانند بازده بیشتری نسبت به‌ بازارهای توسعه یافته به دست آورند.برای یک‌ سرمایه‌گذار ضروری است که کارا یا ناکارا بودن بازار را شناسایی کند،به این علت که یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای نمی‌تواند بازده بیش از حدی را در یک بازار کارا به دست آورد.همچنین فهمیدن عوامل اصلی‌ تاثیرگذار بر رفتارهای بازده امری مطلوب است.
در یک بازار کارا،همگی شانس مساوی برای‌ دسترسی به اطلاعات دارند و رانت‌ اطلاعاتی وجود ندارد.
این مساله در مورد بازار سرمایه ایران نیز یک‌ مساله جدی تلقی می‌شود.در واقع،به علت فقدان‌ شفافیت صورت‌های مالی،نوسان در بازار سرمایه و رانت اطلاعاتی موجود،بازار سرمایه در ایران آنقدر سطحی است که تحت تاثیر کوچکترین تغییرات و تصمیمات غیر مربوط در کشور قرار می‌گیرد و گاه‌ آنچنان سیر صعودی دارد که مدیران بورس را نگران‌ می‌کند و گاه با یک رکود دوره‌ای،علاقه سرمایه‌داران‌ را برای سرمایه‌گذاری در بورس کاهش می‌دهد. مجموعه این شرایط ایجاب می‌کند که در مورد آسیب‌شناسی بازار سرمایه ایران مطالعات بیشتری‌ صورت گیرد تا به تدریج شرایط مطلوبتری برای‌ فعال شدن بازار سرمایه فراهم آید.
در چند سال اخیر،سرمایه‌گذاری در بورس اوراق‌ بهادار ایران افزایش یافته است،اما نبود اطلاعات‌ کافی یکی از نگرانی‌های اصلی این سرمایه‌گذاران‌ بشمار می‌رود.با وجود این،مطالعات مقداری کمی‌ درباره کارایی بازار بورس اوراق بهادار ایران وجود دارد. از آنجایی که به طور معمول اعتقاد بر این است که‌ بازارهای نوپا در نوع نیمه قوی یا قوی کارا نیستند، هدف این مطالعه نیز این است که کارایی از نوع‌ ضعیف را در بازار بورس اوراق بهادار تهران آزمون کند و وجود رانت اطلاعاتی را اثبات یا رد کند.
۳۳- محمد نمازی (۱۳۷۴) در تحقیقی تحت عنوان بررسی کارایی بازار بورس اوراق بهادار تهران انجام داده است نتیجه گیری می کند روند قیمتهای سهام در بورس اوراق بهادار تهران از گام تصادفی پیروی نمی کند. و تغییرات قیمتها به صورت مستقل و تصادفی نیست. همچنین متوسط بازده اوراق بهادار تهران با بهره گرفتن از قاعده تجاری فیلتری بیش از متوسط بازده روش خرید و نگهداری است.
۳۴- حسن قالیباف و محبوبه ناطقی(۱۳۸۷) در مطالعه ای تحت عنوان بررسی کارایی در سطح ضعیف در بورس اوراق بهادار تهران ضمن اشاره به مدلهای اقتصاد سنجی در برآورده کارایی بورس اوراق بهادار با بهره گرفتن از این مدلها کارایی بورس اوراق بهادار را در سطح ضعیف اندازه گیری کرده و نتیجه گیری می کند بورس اوراق بهادار تهران کارایی در سطح ضعیف ندارد.
۳۵- میر فیض فلاح و محمود محمدی(۱۳۹۰) در تحقیقی تحت عنوان مدلی برای پیش بینی قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران به بررسی روند قیمتها برای ۱۳۰ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار طی سالهای ۱۳۸۵ – ۱۳۸۱ پرداخته با بهره گرفتن از آزمونهای تسلسل، خود همبستگی پرداخته و همچنین به پیش بینی قیمتهای سهام با بهره گرفتن از آزمونهای والد، درست نمایی و باکس کارایی مدل پیش بینی را مورد بررسی قرار می دهد. و یافته های بدست آمده نشان داده تابع درست نمایی و مدل باکس کارایی بیشتری برای پیش بینی قیمت سهام دارند.
۳۶- محمد نمازی و زکیه شوشتریان(۱۳۷۵) در
تحقیقی تحت عنوان موری بر آزمونهای کارایی بورس اوراق بهادار در سطح ضعیف ضمن اشاره به مدلهای مختلفی مانند بازی منصفانه، ساب مارتینگل، گردش تصادفی، همبستگی پیاپی، سطح مقاومت، قاعده فیلتر، آزمون گردشها، میانگین متحرک، تکنیکهای شبکه عصبی، همبستگی غیر خطی و مدل پیش بینی کوادراینک برای تعیین بورس اوراق بهادار بهکار برده می شوند. با توجه به مدلهای فوق کارایی بورس اوراق بهادار را در سطح ضعیف مورد بررسی قرار گرفته و نتیجه بدست آمده نشان می دهد تغییرات قیمتها مستقل از یکدیگر بوده و مطالعه قیمتها در گذشته نتوانسته معیاری برای پیش بینی قیمت سهام در آینده باشد.
۳۷- عبدالرضا تالانه و حدیث هجران کش(۱۳۹۰) در تحقیقی به نام بررسی کارایی بورس اوراق بهادار در سطح ضعیف ونیمه قوی به بررسی بازده سهام در ۱۳۰ شرکت پذیرفته در بورس از سالهای ۱۳۸۸-۱۳۸۴ در سطح ضعیف ونیمه قوی پرداخته و با بهره گرفتن از آزمون همبستگی به بررسی کارایی ضعف و روش حادثه سنجی برای بررسی کارایی نیمه قوی استفاده می کند. آزمون همبستگی بازده های روزانه دلالت بر ناکارایی بورس تهران در سطح ضعیف دارد و روش حادثه سنجی نیز نشان داده است بازار سهام نسبت به اعلام خبر واکنش نشان داده و این واکنش هم قابل انتظار بود.
۳۸- محمد رضا رستمی و حسن قالیباف(۱۳۹۱) در تحقیقی تحت عنوان آزمون کارایی در سطح ضعیف شاخص شرکتهای پذیرفته شده مشمول اصل ۴۴ در بورس تهران. به بررسی شاخص شرکتها در سطح ضعیف پرداخته و با بهره گرفتن از سری زمانی بازدهی شاخص شرکتهای مشمول اصل ۴۴ مورد بررسی قرار می دهند. در این تحقیق از روش های مختلف آزمون گام تصادفی، خود همبستگی، آزمون گردش، آزمون ریشه واحد، آزمون نسبت واریانس استفاده شده، نتایج آزمونها همگی کارایی در سطح ضعیف در بورس اوراق بهادار تهران را رد می کنند. آزمونهای همبستگی پیایی و گردش نشان می دهند تغییرات قیمت سهام به صورت تصادفی نیست و آزمونهای ریشه واحد نشان می دهند سری زمانی مورد نظر مانا بوده و نتایج آزمون نسبت واریانس نیز وجود گام تصادفی در سری زمانی شاخص ها را رد می کند.
۳۹- سعید صمدی و زهرا نصرالهی (۱۳۸۶) در تحقیقی به نام آزمون کارایی وجود حباب قیمت در بورس اوراق بهادار تهران با بهره گرفتن از قاعده فیلتر و الگوی Capm ضمن اشاره به اهمیت بورس اوراق بهادار در تخصیص بهینه منابع بر اساس سه دسته اطلاعات ۱)اطلاعات گذشته ۲) اطلاعات عمومی انتشار یافته ۳) اطلاعات عمومی، خصوصی و محرمانه به بررسی کارایی بورس در سه سطح ضعیف و نیمه قوی و قوی می پردازند و با بهره گرفتن از قاعده فیلتری میزان کارایی را اندازه گرفته و با بهره گرفتن از روش Capm وجود یا عدم وجود حباب قیمتی در بورس بررسی شده. و نتایج حاصله نشان می دهد بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی ۱۳۸۶ – ۱۳۸۳ فاقده کارایی در سطح ضعیف بوده و حباب قیمتی هم در این دوره وجود ندارد.
۴۰- داریوش فرید و غلامرضا بردبار(۱۳۸۸) در تحقیقی تحت عنوان سنجش کارایی شکل ضعیف شرکت سرمایه گذاری صنعت بیمه در بورس اوراق بهادار به بررسی وجود یا عدم وجود کارایی در شکل ضعیف در شرکت سرمایه گذاری صنعت بیمه پرداخته و با بهره گرفتن از آزمون ناپارامتری گردش نتیجه گیری می کنند تغیرات قیمتی شرکت سرمایه گذاری صنعت بیمه از گشت تصادفی پیروی نمی کند و کارایی در شکل ضعیف در آن مشاهده نمی‌شود .
۴۱-تهرانی، انصاری، و سارنج(۱۳۸۷)، در تحقیقی تحت عنوان بررسی وجود پدیده بازگشت به میانگین در بورس اوراق بهادار تهران با بهره گرفتن از آزمون نسبت واریانس به این نتیجه رسیدند که وجود پدیده بازگشت به میانگین در شاخص های بورس اوراق بهادار تهران با بهره گرفتن از آزمون نسبت واریانس و در دوره های زمانی گوناگون و با بهره گرفتن از داده های هفتگی نتایج حاصل نشان داد که در بیشتر دوره های زمانی بازگشت به میانگین در دو شاخص قیمت و شاخص قیمت و بازده نقدی قابل تایید است. اما شاخص پنجاه شرکت فعال تر در دوره ۸۴-۸۷ از فرایند گشت تصادفی پیروی کرده است. به عبارت دیگر کارایی این شاخص در دوره مذکور را می توان پذیرفت. شاید بتوان گفت حجم بالای معاملات و نقد شوندگی زیاد شرکت های فعال تر بورس بر کارایی این شاخص در دوره مذکور موثر بوده است .
۴۲- اله یاری (۱۳۸۷) در تحقیقی تحت عنوان بررسی شکل ضعیف کارایی بازار سرمایه در بورس اوراق بهادار تهران به این نتیجه رسید که: بررسی کارائی بورس اوراق بهادار در شکل ضعیف کارائی جهت پاسخگوئی به سوال است که: آیا تغییرات متوالی قیمت سهام مستقل از یکدیگرند؟ بدین منظور، از روش‌های آماری تحلیل سریال همبستگی (که یک روش پارامتری محسوب می‌شود) استفاده شده است. داده های مورد استفاده در این تحقیق، قیمت روزانه سهام نود و پنج شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران برای سال های ۱۳۷۸ تا شهریور ۱۳۸۴ است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد در سطح اطمینان ۹۵% بین تغییرات متوالی قیمت سهام، همبستگی وجود دارد و سرمایه گذاران خاصی می‌توانند با داشتن اطلاعات خاص و محرمانه به سود غیر عادی برسند. بطور کلی، عدم کارائی اطلاعاتی بورس اوراق بهادار تهران به اثبات رسیده است.
۴۳- دهدار و آقایی( ۱۳۸۸) در تحقیقی تحت عنوان کارایی در شکل ضعیف بورس اوراق بهادار در بازارهای نو ظهور پرداخته و اشاره می کنند . بخش عمده‌ای از تحقیقات سنجش درجه کارایی بازار سرمایه، تا این تاریخ به بورس اوراق بهادار کشور ایالات متحده آمریکا و کشورهای اروپایی اختصاص داشته است
و تحقیقات کمی در خصوص شناسایی درجه کارایی بازار سرمایه کشورهای توسعه‌نیافته (کمتر توسعه‌یافته) به‌طور اعم و بازار اوراق بهادار تهران به‌طور اخص انجام شده بود. این مطالعه به بررسی شواهدی پیرامون وجود حداقل شکل ضعیف کارایی در بورس اوراق بهادار تهران می‌پردازد. نمونه آماری مشتمل ۳۰ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد که به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده گزینش می‌شوند. قلمرو زمانی پژوهش، دوره‌های ۱۳۸۴-۱۳۸۷را در بر می‌گیرد. فرضیه پژوهش نیز در صدد پاسخ به این مسأله است که آیا بورس اوراق بهادار تهران از شکل ضعیف کارایی بازار سرمایه برخوردار است یا خیر. نتایج آزمون غیر پارامتریک و پارامتریکبیانگر این موضوع است که سری‌های بازده سهم از الگوی گشت تصادفی تبعیت نمی‌کند و ضریب خود همبستگیدر فواصل و سطوح متفاوت فرضیه صفر، شکل ضعیف بازار کارا را برای بازار اوراق بهادار تهران رد می‌کند.نتایج تحقیقاتی از این دست برای تحلیل گران مالی بازار سرمایه، سرمایه‌گذاران بالقوه و بالفعل، بانک‌ها، اعتباردهندگان و دستگاه های قانونگذاری حیاتی بوده و آنها را در تصمیم‌گیری‌های خود برای بهبود شرایط تصمیم‌سازی بهینه یاری می‌دهد. استمرار و تداوم انجام مطالعاتی ادواری از این دست – در زمینه کارایی بازار سرمایه در کشورهای کمترتوسعه‌یافته می‌تواند کمک شایان توجهی به بهبود قوانین و مقررات ناظر بر بازار سرمایه نموده و موجبات غنا بخشی به ضوابط نظاراتی و همچنین بهینه‌سازی تصمیمات سرمایه‌گذاران را مهیا نماید
۴۴- نصراللهی(۱۳۷۱) کارایی بازاربورس اوراق بهادارتهران درسطح ضعیف را بررسی کرده است. دراین تحقیق از۱۲۹ شرکت پذیرفته شده دربازاربورس، رفتارقیمت سهام۱۷ شرکت بررسی شده است. اختلاف گردشهای واقعی وگردشهای مورد انتظار محاسبه شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد کارایی در شکل ضعیف در بورس اوراق بها دار تهران رد می‌شود .
۴۵- صادقی باطانی(۱۳۴۸) کارایی ضعیف بازار بورس اوراق بهادار تهران را در۱۳۷۸دوره‌ی رونق با بهره گرفتن از قاعده فیلتر بررسی کرده- دوره ی زمانی۸۳ است. نتایج پژوهش برکوچکتر بودن بازدهی قواعد فیلتر نسبت به روش خرید- نگهداری اشاره دارد
با توجه به نحوه نمونه گیری دراین پژوهش، بورس اوراق بهادار تهران رای آن دسته از شرکتهایی که حداقل در۷۰ درصد روزهای معاملاتی سال داد و ستد می شوند، درسطح ضعیف کارایی داشته است.
۴۵- جمالی(۱۳۸۴) با کمک الگوی قیمت گذاری داراییهای سرمایه ای ارزش ذاتی سهام شرکتهای صنایع کانی غیر فلزی، واسطه گری مالی و ((CAPM)1378 دوره رونق را بررسی کرده است. در صنعت خودرو طی سالهای۸۲ این تحقیق برای بررسی کارایی بازار سهام، ارتباط بازدهی فعلی سهام با بازدهی گذشته سهام مورد آزمون قرارگرفته است. همچنین، با کمک یک مدل رگرسیونی ارتباط ارزش ذاتی و قیمت اسمی سهام بررسی شده است . ضریب ارزش ذاتی در سطح۹۵ درصد معنی دارو بزرگتراز واحد بوده است. این نتایج نشان دهنده وجود حباب قیمت دردوره مورد بررسی است . برطبق نتایج تحقیق،کارایی درسطح ضعیف به صورت ایستا بر قرار بوده است؛ ولی به صورت پویا بازار بورس اوراق بهادار ناکارا بوده است.

۲-۲- ۳ نو آوری و تازگی تحقیق

این تحقیق را می توان در نوع خود تازه و نو آور دانست زیرا به بررسی نامانایی یا کارایی در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد با بررسی هایی که بعمل آمده است تا کنون کمتر کسی به این موضوع پرداخته یا اگر هم کاری انجام گرفته است مقطعی بوده است.ثانیا این تحقیق در سطحی جامع و باداده هایی بسیار زیاد انجام می گیرد یعنی روند حرکت بورس را در یک دوره زمانی طولانی ۱۳۹۰- ۱۳۸۰بر رسی می کند.سوم آنکه فرضیه ها بر اساس آزمون های نسبت واریانس و دیکی – فولر تعمیم یافته نتیجه گیری شده است که نسبت به دیگر آزمون های آماری در در تحلیل سری های زمانی بر تری و قابلیت اعتماد بیشتری دارند.

فصل سوم

روش اجرای تحقیق

۳-۱ مقدمه

روش اجرای تحقیق فرآیندی است که معلوم می کند آمار و اطلاعات مورد نظر از کجا و چگونه بدست می آیند تا بر اساس آنها به سوالات پژ و هشی پاسخ یا نسبت به پذیرش یا رد فرضیه ها اقدام گردد .از آنجا که هر تحقیقی به هر شکلی که انجام گیرد یک جامعه آماری دارد از این نظر تعریف و شناسایی جامعه آماری و حدود و بعد زمانی آن بسیار مهم است در رابطه با جامعه آماری ، نمونه گیری و تعیین حجم نمونه ،روش و ابزار جمع آوری آمار و اطلاعات و تجزیه و تحلیل آن ها اهمیت خاص داشته و باید به آن ها توجه گردد تا بتوان بر اساس یافته های بدست آمده قضاوت درستی نسبت به وضعیت جامعه آماری بعمل آورده و به سؤالات مطرح شده در خصوص آن پاسخ گفت .

۳-۲ روش تحقیق

روش تحقیق در واقع مجموعه عملیاتی است که محقق یافته های میدانی و کتابخانه ای خود را گرد آوری ،طبقه تندی ،تلخیص و تجزیه و تحلیل آماری نموده و فرضیه های تدوین شده را مورد ارزیابی و در نهایت حکم در باره آن ها صادر می کند و پاسخ سوال تحقیق را می دهد .
روش تحقیق را می توان از چند منظر بیان نمود .
از نظر هدفی که دنبال می کند:از نوع کاربردی می باشد.زیرانتایج آن می تواندبه به انتظارات جامعه از عملکرد بازاربورس و بهبود وضعیت بورس اوراق بهادار و رفع نارسایی های آن کمک نماید.در تحقیقات کاربردی هدف پاسخ گویی به نیاز های جامعه و رفع مسایل و
مشکلات اقتصادی و اجتماعی می باشد. هدف تحقیقات کاربردی دست یابی به اصول و قواعدی است که در موقعیت های واقعی و عملی بکار بسته می شوند و به بهبود وضع و کارایی روشها ی اجرایی کمک می کند در این تقسیم بندی تحقیق این هدف را دنبال می کند .
از نظر غیر آزمایشی و از نوع توصیفی – تحلیلی است که ضمن توصیف بازار بورس اوراق بهادار تهران چگونگی روند حرکت شاخص های این بازار را بررسی و تجزیه و تحلیل می کند.
در تحقیق های توصیفی – تحلیلی ضمن توصیف و بررسی وضعیت موجود یا پدیده مورد نظر به مطالعه عوامل تأثیرگذار و روند حرکت متغیر ها پرداخته تا به فرایند تصمیم گیری در مورد آن کمک نماید این تحقیق هم این هدف را دنبال می کند.در واقغ علاوه بر تصویر ساری آنچه که هست به تشریح چگونه بودن و چرایی وضعیت موجود و اتعاد آن می پردازد .
از نظر نحوه اجرا :
این تحقیق به بررسی چگونگی وجود یا عدم نامانایی یا گام تصادفی یا کارایی در شکل ضعیف در بورس اوراق بهادار ایران به مرکزیت تهران پرداخته و داده های مربوط به دو متغیر شاخص کل و شاخص بازده – قیمت هم از سایت سازمان بورس اوراق بهادار بدست آمده ، سازمانی که متولی بورس اوراق بهادار است و هر روز آمار و اطلاعات را در این زمینه تهیه می کند.

۳-۳ جامعه آماری و نمونه گیری

در خصوص جامعه آماری و نمونه گیری بایدیک نکته اشاره کنیم . اصولادر کار تحقیق و پژوهش بایستی روی سه نکته کلیدی و اساسی که بنیان هر تحقیق بر آن ها استوار است تاکید گردد . ۱- تعریف و اندازه گیری متغیر ها ۲- جامعه آماری و نمونه گیری ۳- تجزیه و تحلیل های آماری ،در این تحقیق تاکید زیادی بر این سه مهم شده است . در خصوص تعریف و انداره گیری متغیر ها و انواع و ارتباط آن ها در قالب یک مدل در فصل اول توضیح داده شد .و اما در خصوص جامعه آماری ، هدف اساسی هر تحقیق کشف اصول و قوانین کلی حاکم بر یک جامعه آماری است . جامعه آماری هم به مجموعه اشیاء ، اشخاص، مکان ها ، رویدادها و اموری اطلاق می‌شود که در یک یا چند صفت مشترک باشند در هر تحقیقی جامعه آماری بایستی به روشنی تعریف و حدود و مشخصات آن معلوم گردد. جامعه آماری این تحقیق شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران هستند یعنی شرکت هایی که سهام آن ها طی سال های ۱۳۹۰- ۱۳۸۰ در بورس عرضه و از طریق بازار بورس معامله و خرید و فروش می شوند برخی از این شرکت ها از قدرت و توان مالی بالایی بر خوردار و برخی دیگر بر عکس و حتی در طول این دوره شرکت های زیادی وارد بورس شده و اکنون تعداد آن ها بسیار زیاد است . و به خاطر تحلیل بهتر و رسیدن به یک نتیجه قابل قبول نمونه گیری بعمل نیامده است و کل داده های مربوط به جامعه آماری( ۵۱۷۲ داده ) در طی ۱۱ سال اخیر در نظر گرفته و در قالب سریهای زمانی مورد بررسی قرار می گیرند. در واقع کل داده های مربوط به جامعه آماری سرشماری و مورد بر رسی قرار گرفته است دلیل آن این می باشد چون داده های مربوط به دو متغیر شاخص کل و شاخص قیمت بازده توسط سازمان بورس اوراق بهادار تهران تعیین و اعلام می شوند از این نظر اگر چند روز از آن ها را حذف یا بصورت نمونه انتخاب کنیم نه تنها بی معنا خواهد بود بلکه تحلیل داده ها در قالب سری های زمانی بامشکل مواجه خواهد شد و دیگر نمی توان با اطمینان در مورد کارایی یا نامانایی بورس اوراق بهادار نظر داد .در این بر رسی ابتدا داده های مربوط به هر سال و سپس برای تمام دوره تجزیه و تحلیل آماری می شوند. در تجزیه و تحلیل آماری هم از روش آماری توصیفی استفاده می‌شود که در آن شاخص های آماری مربوط به دو متغیر شاخص کل و شاخص بازده –قیمت محاسبه می گردد. این شاخص ها مانند میانگین ،واریانس نمودار ها و غیره هر یک به گونه ای توصیفی از متغیر ها بعمل می آورند ، و هم از شیوه آمار استنباطی که در آن فرضیه ها در بوته آزمایش گذاشته و نسبت به پذیرش یا رد آن ها اقدام می‌شود. برای آزمون فرضیه ها ، وجود یا عدم وجود نامانایی یا گام تصادفی یا کارایی در شکل ضعیف در بورس اوراق بهادار تهران که داده ها در قالب سری های زمانی مطرح شده اند از آزمون های مختلفی می توان استفاده نمود که در این جا برای دقت کار بیشتر از دو آزمون استفاده بعمل آمده است هم از آزمون ریشه واحد دیکی –فولرتعمیم یافته و هم از آزمون نسبت واریانس ها استفاده شده است ( نرم افزارeviews).اما برای محاسبه شاخص های آماری یعنی تحلیل های توصیفی از نرم افزار spssاستفاده بعمل آمده است .

۳-۴ روش و ابزار جمع آوری داده ها

روش جمع آوری آمار و اطلاعات روش اسنادی یا کتابخانه ای است که با مراجعه به کتابخانه ها و سایت بورس و دیگر مراکز اطلاع رسانیو استناد به آن ها آمار و اطلاعات مورد نظر تهیه شده است .
ابزار های اندازه گیری وسایلی هستند که محقق به کمک آن ها متغیر هارا اندازه گیری و می سنجد این ابزار ها دو دسته هستند
الف – ابزار های استاندارد یا از قبل طراحی شده مانند متر ،کیلوگرم ،دماسنج و غیره که این ها از روایی و اعتبار بر خوردار بوده و کارایی لازم را دارند و محقق با اطمینان آن ها را بکار می برد .
ب- ابزار های محقق ساخته ،ابزار هایی هستند که پژوهشگر برای سنجش و اندازه گیری متغیر ها از آن ها استفاده می کند مانند پرسشنامه ،مصاحبه و غیره این ابزار ها بایستی از روایی و پایایی لازم برخوردار باشند تابتوان از آن ها استفاده نمود .
روایی بدرستی و صحت اندازه گیری متغیر ها اشاره دارد یعنی ابزار اندازه گیری همان چیزی را بس
نجد که قصد اندازه گیری آن ره داریم . ولی پایایی به پایداری یافته ها و نتایجی که از آن ها بدست می آید و به دقت و اعتماد پذیری دلالت می کند .در این تحقیق چون داده ها توسط سازمان بورس اوراق بهادار تهران محاسبه و اندازه گیری شده و از طریق کامپیوتر و اینتر نت در اختیار محقق قرار گرفته لذا از روایی و پایایی لازم بر خوردار بوده و حتی در تهیه و جمع آوری آمار و اطلاعات تلاش شده دو اصل مهم و اساسی در کار تحقیق رعایت گردد .
الف) اصل صحت : یعنی اطمینان از درستی آمار و اطلاعات مورد نظر و منابعی که آنها را تهیه و منتشر می‌کنند که در اینجا آمار های مورد استفاده آمار رسمی سازمان بورس اوراق بهادار تهران است که از سایت این سازمان گرفته شده است .
ب) اصل دقت : یعنی دقت در بکار گیری آمار و اطلاعات در امر تحقیق بدون هیچ گونه دخل و تصرفی که این هم بدرستی انجام پذیرفته و داده ها را بدون هیچ تغییر و دستکاری توسط نرم افزار ها دانلود شده تا آزمون ها بدرستی انجام گیرد.