شکل ۲- ۴- ساختار شیمیایی فرمون جنسی خوشه‌خوار انگور (Trans-7, Cis-9-Dodecadienyl Acetate)

۲- ۳- تله‌ی دلتا‌
فرمون‌ها در قالب تله‌های فرمونی، برای تعیین حضور آفت، زمان ظهور آفت و اندازه‌گیری نوسانات جمعیت در شرایط طبیعی و تیمار شده استفاده می‌شوند. از این نوع یافته‌ها می‌توان به عنوان ابزار اولیه در ردیابی، پیش‌آگاهی و تصمیم‌گیری در کنترل و مدیریت تلفیقی آفات استفاده کرد. تله‌ی دلتا از پرکاربردترین تله‌های فرمونی برای انواع بال پولک‌داران می‌باشد. این تله به نحوی تا می‌خورد که به شکل مثلث در می‌آید. سپس توسط یک سیم مفتولی، که از داخل سوراخ‌های تعبیه شده در بالای تله می‌گذرد، به درخت آویزان می‌گردد. درون این تله در قسمت کف یا در هر سه قسمت درونی آغشته به مواد چسبناک است. هم‌چنین ممکن است صفحات چسبناک به طور مجزا درون تله قرار گرفته و قابل تعویض باشند. کپسول فرمون در وسط این تله روی صفحه چسبنده قرار می‌گیرد. در هنگام استفاده از این تله‌ها باید مواظب بود شاخ و برگ‌ها به درون تله وارد نشوند. صفحات چسبناکی که فرمون‌ها بر روی آن قرار می‌گیرند نیز هر سه هفته یک بار باید تعویض شوند (آنشلویچ^[۲۴] و همکاران، ۱۹۹۴).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل ۲- ۵- تله‌ی دلتا (منبع: اصلی)

۲- ۴- ردیابی و پیش‌آگاهی خوشه‌خوار انگور و نیاز گرمایی
ردیابی و پیش‌آگاهی آفت را می‌توان با مطالعه و بررسی مواردی از قبیل روند زندگی میزبان، روند زندگی آفت، محاسبه‌ی نیاز گرمایی یا تلفیقی از این‌ها انجام داد. استفاده از روند زندگی میزبان به طور نسبی آسان می‌باشد چون در این جا وضعیت رشدی گیاه میزبان به عنوان شاخص یا شاهدی برای پیش‌بینی روند رشد آفت استفاده ‌شده و وضعیت رشدی گیاه میزبان به آسانی قابل پی‌گیری می‌باشد. از آن جایی که رشد گیاه نیز به عوامل محیطی مانند حرارت، بارندگی و طول روز وابسته است، می‌تواند مشخصه‌ی خوبی برای رشد و نمو آفت باشد. در همین راستا برخی از توصیه‌ها برای کنترل خوشه‌خوار انگور بر اساس وضعیت رشدی انگور ارائه شده‌اند. بنا بر نظر بهداد (۱۳۸۸)، چنان‌چه قرار باشد بر این اساس با آفت مبارزه شیمیایی شود، برای نسل اول دو هفته قبل از گل‌دهی و هنگام ریزش گلبرگ‌ها و برای نسل دوم هنگامی که حبه‌های انگور به اندازه‌ی دانه نخود هستند، باید اقدام به مبارزه‌ی شیمیایی نمود.
روش دیگر استفاده از روند زندگی خود آفت می‌باشد. این روش اگرچه نسبت به حالت قبل مشکل‌تر است اما دقیق‌تر می‌باشد. برای آسان‌سازی کار در این روش در بیشتر مواقع بر دوره یا شاخص خاصی از روند زندگی آفت مانند اوج پرواز حشرات کامل یا میزان تفریخ تخم‌ها تکیه می‌شود. به طور مثال با کمک تله‌های استاندارد اوج پرواز حشرات کامل در طبیعت مطالعه و به عنوان مبنایی برای زمان مبارزه استفاده می‌شود. برخی مواقع علاوه بر تعیین اوج پرواز، تفریخ تخم هم پایش می‌شود و زمانی که درصد خاصی از تخم‌ها تفریخ شدند، مبارزه انجام می‌شود. بسیاری از توصیه‌ها برای کنترل خوشه‌خوار انگور بر این روش متکی می‌باشند. به‌طور کلی بهترین زمان مبارزه را ۷- ۱۰ روز پس از اوج پرواز حشرات کامل در نظر می‌گیرند (سراج،۱۳۸۷).
روش نسبتاً دقیق‌تر دیگر محاسبه‌ی نیاز گرمایی آفت می‌باشد. این روش بیشتر در تلفیق با روش بررسی روند زندگی یا زیست‌شناسی آفت استفاده می‌شود که در این صورت به آن فنولوژی نیز می‌توان گفت. آشکار است که سرعت رشد حشرات در طی فصول و در مناطق گوناگون یکسان نمی‌باشد. این تفاوت سرعت رشد به عوامل گوناگون درونی و بیرونی بستگی دارد. یکی از مهم‌ترین عوامل بیرونی که سرعت رشد حشرات را به میزان بسیار بالایی تحت تأثیر قرار می‌دهد، دمای محیط می‌باشد. میزان تأثیر این عامل در زندگی حشرات به حدی بالا است که با کمک آن می‌توان روند زندگی آن‌ها را پیش‌بینی کرد و از این پیش‌بینی در زمینه‌های گوناگونی از جمله مدیریت مبارزه با آفت سود جست.
به طور کلی هر حشره، دارای دامنه‌ی دمایی است که در این دامنه، رشد و نمو حشره با افزایش دما افزایش و با کاهش دما کاهش می‌یابد و خارج از این دامنه رشدش قابل ملاحظه نیست یا حتی متوقف می‌گردد. به پایین‌ترین و بالاترین دماهای این دامنه به ترتیب آستانه‌ی دمایی پایین (پایه) و آستانه‌ی دمایی بالا گفته می‌شود. در این دامنه به دمایی که در آن حشره بیشترین رشد و نمو را دارد دمای بهینه گفته می‌شود. هر گونه‌ای دارای دامنه و آستانه‌های دمایی خاص خود می‌باشد. برای نمونه، دامنه‌ی دمایی مطلوب کرم خوشه‌خوار انگور به طور معمول بین ۱۰ تا ۳۰ درجه سلسیوس می‌باشد (کوپر و همکاران، ۲۰۱۰). تفریخ تخم، پوست اندازی‌های لاروی، ظهور شفیره و ظهور حشرات بالغ از معمول‌ترین رخداد‌های زندگی یا مراحل زیستی یک حشره می‌باشند که از شرایط دمایی، بسیار متأثر می‌شوند و می‌توان نیاز گرمایی آن‌ها را محاسبه و از آن در پیش‌بینی روند زندگی حشره و مدیریت مبارزه با آن سود جست. روش محاسبه‌ی نیاز گرمایی به تنهایی یا در تلفیق با یافته‌های حاصل از تله‌های فرمونی برای پیش‌آگاهی آفات و تعیین هنگام دقیق مبارزه با آن‌ها استفاده می‌شود.
به کل گرمای لازم برای پشت سر گذاردن یک مرحله‌ی زیستی (در بین این دو آستانه‌ی دمایی) نیاز گرمایی یا زمان فیزیولوژیک آن مرحله‌ی زیستی گفته می‌شود و با واحد روز-درجه بیان می‌گردد. این نیاز گرمایی را به روش‌های گوناگونی می‌توان محاسبه کرد. فارغ از هر روشی که استفاده شود، دانستن آستانه‌های دمایی حشره و روند تغییرات دما در محیط زندگی حشره برای محاسبه‌ی نیاز گرمایی لازم می‌باشد. یکی از روش‌های محاسبه‌ی نیاز گرمایی در شرایط صحرایی، روش یک سینوسی می‌باشد. در این روش فرض بر این است که منحنی تغییرات دمای شبانه‌روز (۲۴ ساعت) به صورت یک منحنی نیم سینوسی است، به طوری که دما ابتدا از پایین‌ترین مقدار به طور سینوسی افزایش یافته و پس از ۱۲ ساعت به بالاترین مقدار برسد و دوباره در مسیر سینوسی کاهش یافته و پس از ۱۲ ساعت به همان پایین‌ترین مقدار برگردد. البته آشکار است که چنین حالتی به‌ندرت رخ خواهد داد. بنابراین برای آسان‌سازی کار، نخست دمای منطقه در ۲۴ ساعت یادداشت می‌گردد و سپس بر اساس دو دمای بیشینه و کمینه در مدت این ۲۴ ساعت منحنی نیم سینوسی رسم می‌شود و بخشی از سطح زیر منحنی که بین دو آستانه‌ی دمایی پایین و بالا می‌باشد به عنوان مقدار گرمای مؤثر محاسبه می‌شود منحنی تغییرات دمای شبانه‌روز با آستانه‌های پایین و بالا ممکن است یکی از شش حالت ۱) بالای هر دو آستانه، ۲) زیر هر دو آستانه، ۳) بین آستانه‌ها، ۴) برخورد با آستانه‌ی پایین، ۵) برخورد با آستانه‌ی بالا و ۶) برخورد با هر دو آستانه را داشته باشد. بسته به تغییرات دمای شبانه‌روز و آستانه‌های دمایی، فرمول‌هایی برای محاسبه‌ی دمای مؤثر در رشد حشره تهیه شده است (باسکرویل و ایمن^[۲۵]؛۱۹۶۹ آلن^[۲۶]، ۱۹۷۶). که توضیح کامل آن در گفتار ۳ بیان شده است.
۲- ۵- تحقیقات داخلی روی شب‌پره‌ی خوشه‌خوار انگور با بهره گرفتن از تله‌‌ی فرمونی
بررسی‌های انجام شده توسط نصیرزاده و بصیری (۱۳۷۴) در زمینه‌ی تعداد نسل، نوسانات جمعیت و مناسب‌ترین زمان مبارزه علیه کرم خوشه‌خوار انگور در استان فارس در دو شهر شیراز و آباده نشان داد: آفت در شیراز دارای چهار نسل و اولین حشرات کامل در اوایل فروردین پدیدار گردیدند. اوج پرواز نسل‌ها به ترتیب در اواخر فروردین تا اوایل اردیبهشت، دهه سوم خرداد، اواخر تیر تا اوایل مرداد و اوایل شهریور بود. درجه حرارت مؤثر برای پدیدار شدن اولین حشرات کامل و اوج‌های پرواز به ترتیب ۶/۳۹، ۱/۱۸۶، ۵/۷۷۴، ۸/۱۶۱۴و ۳/۲۳۱۲ محاسبه گردید. در منطقه‌ی سوریان آباده آفت دارای سه نسل و اولین حشرات کامل در اوایل اردیبهشت پدیدار گردیدند. اوج‌های پرواز به ترتیب اواسط تا اواخر اردیبهشت، اواسط تیر و اواخر مرداد تا اوایل شهریور بود. درجه حرارت مؤثر برای پدیدار شدن اولین حشرات کامل و اوج‌های پرواز به ترتیب ۸/۲۳، ۷۵/۱۲۱، ۲/۶۱۸، ۷۵/۱۲۵۲ درجه‌ی سلسیوس بود. همچنین بهترین زمان مبارزه ۱۰- ۷ روز بعد از تشکیل اوج پرواز نسل دوم تعیین شد.
صابر و همکاران (۱۳۷۷) در دو سال پیاپی زیست‌شناسی کرم خوشه‌خوار انگور را در دو منطقه‌ی آذرشهر و خلعت‌پوشان مورد بررسی قرار دادند. مطالعات نشان داد که آفت زمستان را به صورت شفیره داخل پیله سفید ابریشمی در زیر پوست ساقه و تنه درختچه‌های مو و شکاف‌های تنه و ساقه‌ها می‌گذراند. در آذرشهر آفت دارای سه نسل کامل و یک نسل ناقص بود. حشرات کامل دهه سوم فروردین ماه از شفیره‌های زمستان‌گذران خارج گردیدند. سه اوج پرواز به ترتیب در اواسط اردیبهشت، اواسط تیر و اواخر مرداد و یک اوج پرواز با جمعیت کم در اواخر شهریور دیده شد. در خلعت‌پوشان آفت دارای سه نسل کامل بود. حشرات کامل دهه سوم اردیبهشت از شفیره‌های زمستان‌گذران خارج گردیدند. در این منطقه سه اوج پرواز به ترتیب در اوایل خرداد، اواخر تیر و هفته دوم شهریور اتفاق افتاد.
جلیل نواز (۱۳۷۷) به منظور تعیین تعداد نسل، نوسانات جمعیت و مناسب‌ترین زمان مبارزه علیه کرم خوشه‌خوار انگور در شهر تاکستان از تورهای حشره‌گیری و تله‌های فرمونی استفاده نمود. علاوه بر این، در آزمایشگاه نیز با بهره گرفتن از قفس‌های توری و اتاقک رشد مراحل مختلف رشدی حشره را مطالعه کرد. نتایج نشان داد که آفت در تاکستان دارای سه نسل، ظهور نخستین حشرات کامل در اوایل اردیبهشت و اوج‌های پرواز به‌ترتیب اواسط اردیبهشت، اواسط تیر، اواخر مرداد تا اوایل شهریور بود. درجه حرارت مؤثر برای ظهور نخستین حشرات کامل و سه اوج پرواز به ترتیب ۴/۲۵، ۷/۱۱۹، ۴/۵۱۷، ۲/۱۲۴۵ روز-درجه‌ی سلسیوس یادداشت گردید. بیشترین خسارت آفت مربوط به نسل سوم و بهترین زمان مبارزه ۱۰- ۷ روز بعد از تشکیل اوج پرواز نسل دوم ارزیابی شد.
اسحاقی و همکاران (۱۳۸۲) تعداد نسل و بهترین زمان مبارزه با کرم خوشه‌خوار را با بهره گرفتن از تله‌های فرمونی در چهارمحال و بختیاری بررسی نمودند. بر اساس شکار تله‌های فرمونی، آفت در استان دارای ۳ نسل بود. اوج‌های پرواز به ترتیب اردیبهشت، اواسط تیر و اوایل شهریور رخ داد. بهترین زمان مبارزه ۱۰-۷ روز پس از اوج پرواز توصیه گردید.
سعیدی (۱۳۸۶) با بهره گرفتن از تله‌های فرمونی و نمونه‌برداری از مراحل زمستان‌گذران و سایر مراحل زیستی، در دو باغ انگور در شهر سی‌سخت (یکی در دشت و دیگری در کوهپایه) تغییرات جمعیت کرم خوشه‌خوار و بهترین زمان مبارزه با آن را بررسی کرده است. براساس این تحقیقات آفت سه نسل کامل و یک نسل ناقص داشته است و شب‌پره‌های زمستان‌گذران هنگامی پدیدار شده‌اند که میزبان سبزینه‌ای نداشته و جوانه‌های برگ هم هنوز متورم نشده بوده‌اند. اوج خروج لاروهای نسل دوم ۱۰ روز پس از اوج پرواز رخ داده است. براساس این نتایج، پیشنهاد شده است که نخستین مبارزه‌ی شیمیایی اواخر خرداد در گستره‌ی زمانی دو هفته و دومین مبارزه نیز در هفته‌ی اول مرداد انجام شود.
یوسف نژاد و همکاران (۱۳۸۹) به منظور ارزیابی نوسانات جمعیتی و کارایی پیش‌آگاهی متمرکز در جهت مدیریت این آفت در سه منطقه از شهر ارومیه اقدام به تله‌گذاری فرمونی نمودند. بنابر این تحقیقات، آفت در این مناطق دارای سه نسل بود. اوج‌های پرواز به ترتیب ۲۰ تا ۲۷ اردیبهشت، ۷ تیر و ۲۵ مرداد ثبت گردیدند.
علوی (۱۳۹۰) بیواکولوژی آفت خوشه‌خوار انگور را در دو منطقه از خراسان شمالی بررسی نمود. بر اساس نتایج این تحقیق، آفت زمستان را به صورت شفیره داخل پیله‌ی سفید ابریشمی در زیر پوستک‌های تنه‌ی درختچه‌های مو و شکاف‌های تنه و ساقه‌ها می‌گذراند. مشاهدات نشان داد که آفت در مناطق اجرای آزمایش دارای سه نسل در سال بود و درجه حرارت موثر برای ظهور اولین شب‌پره‌ها و اوج‌های پرواز به ترتیب برابر با ۵۵، ۴/۱۲۲، ۳/۷۲۵، ۲/۱۴۷۳، روز- درجه سلسیوس محاسبه گردید.
خادمی و همکاران (۱۳۹۰) برای تعیین مناسب‌ترین زمان مبارزه با آفت خوشه‌خوار انگور، با نمونه‌برداری از مراحل زمستان‌گذرانی و سایر مراحل زیستی آفت، تغییرات جمعیت را در ملایر بررسی کردند. نتایج آنان نشان داد که آفت دارای سه نسل کامل بوده و ظهور شب‌پره‌های نسل زمستانگذران خوشه‌خوار زمانی رخ می‌دهد که میزبان فاقد سبزینه می‌باشد. نسل‌های دوم و سوم بیشترین خسارت را به حبه‌های انگور وارد می‌کردند. اوج خروج لاروهای نسل دوم ۱۲روز پس از اوج پرواز رخ می‌داد. نخستین مبارزه‌ی شیمیایی با این آفت را، اواخر خرداد و اوایل تیر و دومین را هفته‌ی دوم مرداد پیشنهاد دادند.
حسین‌زاده و همکاران (۱۳۹۰) با بهره گرفتن از تله‌های فرمونی در ارومیه زمان‌های مبارزه علیه کرم خوشه‌خوار را تعیین نمودند. نتایج به دست آمده نشان داد که ظهور اولین شب‌پره‌ها در نیمه‌ی دوم فروردین رخ داد و آفت دارای سه نسل کامل و سه اوج پرواز بود که به ترتیب در نیمه‌ی دوم اردیبهشت، نیمه‌ی اول تیر و اواخر نیمه‌ی دوم مرداد مصادف بودند. با توجه به نتایج به‌دست آمده بهترین زمان کنترل شیمیایی علیه لاروهای نسل اول ۷- ۱۰ روز و برای نسل‌های دوم و سوم ۵- ۷ روز بعد از اوج پرواز تعیین گردید.
امیری و همکاران (۱۳۹۱) با بهره گرفتن از تله‌ی فرمونی و داده‌های هواشناسی، نیاز دمایی آفت خوشه‌خوار انگور را در شهرستان بوانات از توابع استان فارس ارزیابی کردند. نیاز دمایی لازم برای ظهور شب‌پره‌ها از اوایل تا اواخر فصل به ترتیب ۲۲۵، ۷۲۵ و ۱۴۲۵ روز-درجه محاسبه گردید. بر این اساس، با داشتن روز-درجه‌ها و میانگین دماهای روزانه می‌توان اوج پرواز حشرات کامل و ظهور لاروها را تخمین زد که این امر در تعیین زمان دقیق مبارزه بسیار کارساز است.
اکبرزاده (۱۳۹۱) فراوانی نسبی جمعیت، تغییرات فصلی و میزان خسارت‌زایی کرم خوشه‌خوار را با بهره گرفتن از تله‌های فرمونی در سه منطقه از شهر ارومیه بررسی نمود. نتایج نشان داد آفت در شرایط ارومیه سه دوره‌ی پروازی در سال دارد که به طور متوسط ۳۷، ۲۶ و ۵۴ روز به طول می‌ انجامد. فراوانی جمعیت شب‌پره در سال‌ها، مناطق و نسل‌های مختلف از ۵۱ – ۱۶۴۷ شب‌پره در هر تله در نسل متفاوت بود. میزان آلودگی از ۶۸- ۹۰ درصد برای لاروهای نسل اول و از ۴۳- ۱۰۰ درصد برای لاروهای نسل دوم و سوم متفاوت بود. شدت آلودگی از ۱- ۱۵ آشیانه‌ی لاروی در هر خوشه برای لاروهای نسل اول و از ۱- ۶۳ درصد حبه‌ها در خوشه برای لاروهای نسل دوم و سوم نوسان داشت.
رایگان و همکاران (۱۳۹۲) تغییرات فصلی، تراکم کرم خوشه‌خوار انگور و همچنین بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف فرمون و ارقام مختلف انگور را بر میزان جلب آفت به طرف تله‌های فرمونی در مناطق مختلف استان کردستان مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد که این آفت سه نسل در سال دارد و اوج پرواز حشرات کامل در سنندج به ترتیب ۲۳ اردیبهشت، ۶ تیر و ۲۰ مرداد، در سقز، ۳۰ اردیبهشت، ۲۴ تیر و ۲۸ مرداد و در سروآباد ۱۳ اردیبهشت، ۱۲ تیر و ۲۹ شهریور بود. از سه غلظت فرمون، ‌۰۱/۰، ۱/۰ و ۱ میلی‌گرم، غلظت ۱ میلی‌گرم در جلب آفت دارای تأثیر بیشتری بود. تأثیر ارقام در میزان جلب آفت نیز معنی دار بود.
پهنائی و قره‌خانی (۱۳۹۲) ترجیح تخم‌ریزی کرم خوشه‌خوار انگور را بر روی سه واریته‌ی انگور در شهرستان هوراند از توابع تبریز مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد که بالاترین ترجیح تخم‌ریزی کرم خوشه‌خوار انگور بر روی رقم عسکری رخ داد. پس از رقم عسکری، ارقام موسکات و انگور سیاه به ترتیب در درجه دوم و سوم قرار داشتند.
۲-۶- تحقیقات خارجی روی شب‌پره‌ی خوشه‌خوار انگور با بهره گرفتن از تله‌‌ی فرمونی
استاوراکی^[۲۷] و همکاران (۱۹۸۵) زیست‌شناسی کرم خوشه‌خوار انگور را طی دو سال متوالی در یونان بررسی نمودند. نتایج نشان داد که این آفت سه نسل در سال داشت و این نسل‌ها از اواسط فروردین تا اوایل شهریور ظاهر می‌شدند. آن‌ها همچنین وجود یک نسل ناقص را در بازه‌ی زمانی شهریور تا آبان محتمل دانستند.
براموس ^[۲۸]و همکاران (۱۹۸۷) بیولوژی کرم خوشه‌خوار را در یونان بررسی و نشان دادند که سه نسل در سال دارد. آن‌ها همچنین وجود یک نسل ناقص چهارم را در شهریور تا آبان محتمل دانستند. بنا براین تحقیق طول دوره‌ی پرواز اول، دوم و سوم را به ترتیب، اوایل فروردین تا اوایل اردیبهشت، اوایل تیر تا اوایل مرداد و اوایل شهریور تا اواخر آبان ثبت کردند.
آتاک^[۲۹] و همکاران (۱۹۸۷) برای پیش‌آگاهی و تعیین مناسب‌ترین زمان مبارزه‌ی شیمیایی، زیست‌شناسی و روند زندگی خوشه‌خوار انگور را با بهره گرفتن از تله‌های فرمونی در آنکارا پایش و مطالعه کردند. بر طبق یافته‌های آنان نخستین مبارزه‌ی شیمیایی باید زمانی صورت گیرد که مجموع حرارت مؤثر ۱۲۰ روز-درجه‌ی سلسیوس و میزان آلودگی تاکستان حداقل ۲۰ درصد باشد. دومین مبارزه شیمیایی هنگامی که مجموع حرارت مؤثر ۵۲۰ روز-درجه‌ی سلسیوس و میزان آلودگی یک درصد باشد، صورت می‌گیرد.

کارکردهای فرهنگ ایثار و شهادت

۱٫ ارزش آفرینی

۲٫ حماسه سازی

۳٫ کمال بخشی

۴٫ بحران زدایی

۵٫ موج آفرینی و بصیرت بخشی

۶٫ عزت طلبی

۷٫ انسانی بودن

۸ . دین محوری

۹٫ اخلاص و ماندگاری

۱۰٫ عدالت طلبی

۱۱٫ گذشت و فداکاری

۱۲٫ آزادی خواهی

۱۳٫ تقوا و پرهیزکاری

۱۴٫ مقاومت و سخت کوشی

۱۵٫ زمان شناسی

۱۶٫ جامعیت

۲-۶٫ جلوه های فرهنگ ایثار و شهادت در ایران
با درس آموزی از مکتب پیامبر، مردم ایران چه قبل و چه بعد از انقلاب اسلامی در صحنه های مختلف به ایثار و فداکاری و شهادت پرداخته اند. انقلاب اسلامی ایران تا حد بسیاری از حادثه کربلا و فرهنگ عاشورایی آن متأثر بوده است. از آن جا که قیام امام حسین(ع) آیینه تمام نمای فلسفه، معنا و تعریف عینی فرهنگ ایثار و شهادت می باشد، طبعاً تقرب به این پدیده منحصر به فرد تاریخی و الهام از آن منجر به ایثارگری و شهادت طلبی و از خودگذشتگی در راه هدف، آرمان ها و ارزش های اسلامی و صبر و استقامت در راه تحقق آن در ایران گردیده است (پناهی، ۱۳۸۵: ۶۶).
ایدئولوژی انقلاب اسلامی ایران روحیه فداکاری، ایثار، صبر و شکیبایی را تقویت کرد. در طول انقلاب در رأس ارزش هایی که مورد توجه امام قرار داشت، ارزش هایی چون ایثار، فداکاری، ازخودگذشتگی و پایمردی جای داشتند (اخوان مفرد، ۱۳۸۱: ۲۴۵). این ارزشها همگی برخاسته از مذهب شیعی است. به گفته حمید عنایت عنصر ایثار و شهادت، جاذبه ای نیرومند برای همه نهضت های شیعی داشته است که نظام حاکم را به مبارزه طلبیده اند و در انقلاب اسلامی نیز به همین نحو عمل شد (عنایت، ۱۳۸۱: ۳۰۹).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

هشت سال دفاع مقدس عرصه دیگری بود که ایثار و شهادت مردان غیور ایران در آن آزموده شد. رهبر انقلاب اسلامی در خصوص درس بزرگ سال های جنگ و شهدا می فرمایند : «درس بزرگ شهیدان و ایثارگران عزیز که لحظه اى نباید از آن غفلت شود، آن است که جان را و همه آنچه را که براى ما عزیز است، باید هرگاه که لازم شود، سپر بلاى ارزش هاى اسلامى کنیم و با همه وجود از حاکمیت اسلام که مایه عزت و شرف و آزادگى است دفاع نماییم. دفاع از اسلام، امروز نیز مانند صدر اسلام، جز با گذشت و فداکارى و ایثار و شهادت ممکن نیست؛ و جان و مال و تلاش و دانش و آبرو و همه داشته و اندوخته مسلمانان صادق باید هرگاه لازم شود، در راه دفاع از آن حقیقت روشن و مقدس صرف شود. همه آحاد ملت، به خصوص کارگزاران حکومت اسلامى، باید این درس را از شهیدان همواره به یاد داشته باشند و از خداى متعال توفیق در این راه را بخواهند» (باقری دولت آبادی، ۱۳۸۹: ۴۳).
۲-۷٫ نقش فرهنگ ایثار و شهادت در تقویت امنیت ملی
برای این که کشوری بتواند امنیت ملی خود را تأمین کند، باید دارای قدرت ملی بالایی باشد. هر چه میزان تهدیدات بیشتر متوجه آن کشور باشد، باید در مقابل این تهدیدات، قدرت ملی بیشتری تولید کند. در هر جامعه ای قدرت ملی به عواملی بستگی دارد؛ از این عوامل می توان منابع، سرزمین، فرهنگ، تجهیزات، منابع اقتصادی و … را نام برد. امروزه در حوزه سنجش قدرت ملی، نقش مردم و تأثیرگذاری آن بر رویکردهای کشورها، نقشی اساسی و تعیین کننده است؛ این که چگونه می اندیشند، نسبت به حکومت چه دیدی دارند، چه انگیزه هایی نسبت به اهداف خود دارند، تا چه اندازه حاضرند در راه رسیدن به آرمان های ملی و اعتقادی مقاومت و ایستادگی کنند و …. در واقع، فرهنگ و باور، ارزش، جهان بینی و نوع تفکر و نگرش مردم یک کشور، جایگاه ویژه ای در ارزیابی قدرت ملی برای تأمین امنیت ملی به شمار می رود.
جامعه ای در تأمین امنیت ملی خود موفق تر است که در کنار برخورداری از تجهیزات و امکانات مادی، مردمانش نیز دارای روحیه صبر، بردباری و تحمل سختی ها باشند و در راه رسیدن به اهداف ملی از جان خود نیز بگذرند و کشته شدن در راه حفظ آرمان ها را یک ارزش بدانند. از این رو، می توان گفت چنین معادله ای شکست ناپذیر است و به خوبی می تواند در مقابل دشمن به پیروزی برسد و آن را شکست دهد. البته اساساً بحث مردمی با اعتقاد مذهبی اسلامی و بخصوص مذهب متعالی شیعه و در حکومتی که حکومت اسلامی نامیده می شود، با سایرین بسیار متفاوت است. مردمی که الگوی کاملی از ایثار و شهادت طلبی در راه رسیدن به اهداف و آرمان های اعتقادی دارند، چندین گام از دیگران پیش ترند. امام حسین(ع) که الگوی کامل ایثار و شهادت است و شهادت را تنها راه حفظ دین جدش می داند، شمشیر ها را دعوت می کند تا او را دریابند.
امروزه مسأله مهم این نیست که کشوری با هواپیما، زیردریایی، کلاهک هسته ای یا موشک می تواند امنیت ملی خود را تأمین کند، بلکه عموماً کشوری می تواند امنیت ملی خود را تأمین کند که مردمانش دارای روحیه مقاومت، ایثار و فداکاری باشند و حاضر شوند با انگیزه بسیار بالا در برابر دشمنان متجاوز ایستادگی کنند. امنیت بدون ایثار و فداکاری، پایداری چندانی ندارد. کسی به ایثار و از خود گذشتگی اعتقاد راسخ قلبی نداشته باشد، در انتخاب بین منافع اعتقادی ـ ملی و منافع شخصی، دومی را برمی گزیند و آنچه را که منافع او را هرچند زودگذر به دنبال داشته باشد، ترجیح می دهد، و جامعه ای که سست اراده و فاقد روحیه مقاومت، ایثار و فداکاری باشد و به هر نحوی نگران از دست دادن جان خود باشد، به راحتی از دشمن شکست می خورد و در نهایت امنیت ملی این جامعه مخدوش خواهد شد. در مجموع از خودبیگانگی، خدا را فراموش کردن و در بند دنیا گرفتار شدن، از مهم ترین موانع در بسط و ترویج فرهنگ مقاومت، ایثار و شهادت در جامعه است. آن چیزی که اساساً فرهنگ ایثار و شهادت را تهدید می کند، عدم وجود روحیه بردباری، صبر، شکیبایی و روحیه پایداری در مقابل دشمنان است.
مسلماً باور این مطلب موجب می شود متولیان امنیت جامعه برای تولید قدرت ملی به شکل غیر مستقیم برای این مقوله سرمایه گذاری ویژه ای کنند و به حوزه فرهنگ سازی برای ایجاد و تقویت روحیه مقاومت، ایثار و شهادت طلبی نگاه ویژه ای داشته باشند؛ یعنی اگر بنا باشد برای امنیت ملی در بخش صنایع دفاعی و تجهیزات سرمایه گذاری شود، جنگ افزارهای لازم خریداری و آموزش لازم به نیروها داده شود، طبیعی است که به طور همزمان باید برای فرهنگ سازی مقاومت، ایثار و شهادت طلبی نیز سرمایه گذاری کرد.
زمانی که تهدیداتی از بیرون، ارزش ها و منافع حیاتی یک کشور را تهدید کنند، آحاد مردم آن جامعه نقش اصلی را در تأمین امنیت ملی ایفا می کنند. هر فرهنگی که در جامعه حاکم باشد، در نیروهای مسلح آن جامعه نیز متبلور و نمایان می شود. از این رو اگر فرهنگ حاکم در کشوری ایثار، شهادت، مقاومت و ایستادگی باشد، به طور طبیعی در همه ارکان آن کشور نیز ظاهر خواهد شد.
نمونه عملی روحیه ایثار و شهادت طلبی در دوران هشت ساله دفاع مقدس جلوه گر است. نیروهای مردمی در کنار نیروهای نظامی، دوشادوش هم با متجاوزان مبارزه کردن و ذره ای از خاک مقدس جهموری اسلامی ایران را به دشمن ندادند. آن ها در راه رسیدن به ایثار و شهادت از یکدیگر پیشی می گرفتند و جان خویش را با خداوند معامله می کردند. اینان الگوهای همیشه جاودان ایثارگری و شهادت طلبی هستند که تاریخ این مرز و بوم هرگز آن ها را از یاد نخواهد برد.
فرهنگ ایثار و شهادت از دو طریق می تواند بر امنیت ملی تأثیرگذار باشد. اولین تأثیر فرهنگ ایثار و شهادت بر مقوله امنیت به مفهوم سنتی آن است. روحیه ایثارگری و شهادت طلبی هم نقش بازدارندگی دارد و دشمن را از تهاجم باز می دارد و هم باعث می شود در هنگامه هجوم، جوانان این دیار به میدان جنگ شتافته، از حریم اسلام حراست و پاسداری نماید. تجربه اکثر کشورها نشان می دهد که هرگاه روحیه ایثار و فداکاری در میان مردم ضعیف بوده است، دشمن نه تنها در تهاجم خود موفق بوده، بلکه توانسته است بخش هایی از خاک کشور مورد هجوم را نیز از آنان جدا نماید. از این رو، روحیه ایثار و شهادت سد محکمی در برابر تهاجم دشمن به شمار می آید.
اما مهم ترین تأثیری که فرهنگ ایثار و شهادت بر امنیت ملی کشور دارد، تأثیر فرهنگی و نرم است. فرهنگ ایثار و شهادت در صورتی که بتواند به زیبایی به نسل جوان منتقل شود، می تواند نسلی مؤمن تربیت نماید که در هنگامه خطر مانند پیشینیان خود به میدان جهاد و ایثار و شهادت بشتابند.

4-3-1-1- فرضیه اصلی………………………………………………………………………………………………………………….90
4-3-1-2- فرضيه اول…………………………………………………………………………………………………………………….91
4-3-1-3- فرضيه دوم……………………………………………………………………………………………………………………92
4-3-1-4- فرضيه سوم…………………………………………………………………………………………………………………..93
4-3-1-5- فرضيه چهارم………………………………………………………………………………………………………94
4-4- تحلیل گویه ها………………………………………………………………………………………………………………95
فصل پنجم:………………………………………………………………………………………………………………109
5-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………….110
5-2- نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………..110
5-3- پیشنهادات اجرایی………………………………………………………………………………………………………………….112
5-4- پیشنهادات آتی………………………………………………………………………………………………………………………113
5-5- محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………………………….113
منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………………………………………………………….114
پیوست ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………122
فهرست جداول
جدول2-1) اطلاعات مورد نیاز براي ايجاد نيمرخ اطلاعات مشتريان………………………………………………..32
جدول 2– 2 ) انواع استراتژی های بازاریابی………………………………………………………………………………………..35
جدول 2-3) تفاوت بازاریابی معامله ای بازاریابی و بازاریابی رابطه مند……………………………………………..47
جدول 2 –4) مقایسه تطبیقی بازاریابی رابطه مند و بازاریابی سنتی………………………………………………….48
جدول 2– 5 ) تفاوت بازاریابی رابطه مند و بازاریابی معامله ای…………………………………………………………48
جدول 2- 6) تفاوتهای کلیدی بازاریابی تهاجمی و بازاریابی تدافعی…………………………………………………..50
جدول2-7 ) آینده ممکن برای بازاریابی بر مبنای گرانت…………………………………………………………………….63

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

جدول 2 -8) یک بیانیه بازاریابی رابطه ای جدید توسط گرانت………………………………………………………….65
جدول 3-1) جدول تناظر سوالات پرسشنامه………………………………………………………………………………………78
جدول 4- 1) توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس جنسیت……………………………………………………….86
جدول 4- 2) توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس سن………………………………………………………………87
جدول 4- 3) توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس درجه تحصیلی…………………………………………..88
جدول 4- 4) توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس درآمد………………………………………………………….89
جدول 4-5) همبستگي براي آزمودني ها در عناصر 4گانه استراتژی……………………………………………….90
جدول 4- 6) همبستگي براي آزمودني ها در متغيرهای استراتژی بازاریابی مبادله ای………………….91
جدول 4- 7) همبستگي براي آزمودني ها در درمتغیرهای استراتژی بازاریابی پایگاه داده…………..92
جدول 4- 8) همبستگي براي آزمودني ها در متغيرهای استراتژی بازاریابی رابطه ای …………………..93 جدول 4- 9) همبستگي براي آزمودني ها در متغيرهای استراتژی بازاریابی مبتنی بر دانش …………94
فهرست نمودارها
نمودار 4- 1: توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس جنسیت……………………………………………………….86
نمودار 4- 2) توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس سن……………………………………………………………87
نمودار 4- 3) توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس درجه تحصیلی……………………………………………88
نمودار 4- 4) توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس درآمد………………………………………………………….89
فهرست شکل ها
شکل 2-1) هرم مشتریان…………………………………………………………………………………………………………………38
شکل 2 – 2) بازاریابی معامله ای در مقابل بازاریابی رابطه مند…………………………………………………………45
شکل 2 – 3 ) تغییر تدریجی در دیدگاه بازاریابی……………………………………………………………………………….49
شکل 2- 4 ) پیوستار قصد رابطه………………………………………………………………………………………………………51
شکل 2- 5 ) مدل مفهومی……………………………………………………………………………………………………………….66
فصل اول:
کلیات تحقیق

مقدمه

بازاریابی و استراتژی های بازاریابی در طول تاریخ حیات خود به شدت متأثر از تکنولوژی ها و فناوری ها ی اعصار خود بوده است. با ظهور دستگاه چاپ ورادیو و تلویزیون ورایانه و بازاریابی نیز نقش های خاص خود را ایفا نموده است سعی نموده تا با بهره گرفتن از این ابزارهای تکنولوژیک به نحوی در راستای دستیابی به اهداف خود استفاده نماید. امروز ظهور فناوری اطلاعات و سرعت رشد آن استراتژی های بازاریابی را کاملا متحول نموده است. بسیاری از سازمان های خدماتی و…تحت این فناوری ها استراتژی های بازاریابی کرد را به گونه ای طراحی و تدوین می نمایند تا از مزیت های رقابتی حاصل از آن به نحوه مطلوب استفاده نماید. امروزه بازارهایی تحت عنوان بازار های اینترنتی و بازار های مجازی مورد توجه قرار گرفته است که این نوع بازار ها ماهیتی کاملا متفاوت از بازار های فیزیکی دارند و این امر مستلزم شناخت بازارهای الکترونیکی و ماهیت آنان است. تا از این طریق بتوان استراتژی های بهتری جهت کسب مزیت رقابتی دراین بازارها تدوین کرد. از سوی دیگر استراتژی های بازاریابی الکترونیکی ابزار بسیار کار آمد و کم هزینه ای جهت ورود به بازار های جدید بوده است وزمینه های ورود آسان،کم هزینه و در عین حال با ریسک پایین به بازارهای خارجی را فراهم می نمایند.
تغییرات بی سابقه در اوضاع تجارت در سراسر جهان نوع جدیدی از رقابت و رقابت کنندگان را در چشم اندازه تجارت جهانی ایجاد کرد که شرکت ها را وادار کرد دوباره روی استراتژی های بازار یابی شان فکر کنند . پیشرفت در شرایط تجارت جهانی نقش اساسی در ایجاد این تغییرات را داشتند.

بیان مساله

استراتژي هاي بازاریابی دربازارهاي الکترونیکی، همواره یکی از مقوله هاي مهمی است که درحوزه هاي جدید مطالعات بازاریابی مورد توجه قرارگرفته است. اما دراین زمینه دیدگاه هاي بسیارمتنوعی ارائه شده است. ازسویی دیگر باتوجه به اینکه درکشورمان مطالعاتی چندانی دراین زمینه انجام نشده است بنابراین بررسی این استراتژي ها از اهمیت دو چندان برخوردار است، زیرا با ورود به دنیاي تجارت الکترونیکی و استفاده از ابزارهاي نوین درحوزه هاي جدید فناوري و تجارت، بنگاه ها ناگزیرخواهند شد تا با بکارگیري استراتژي هاي نوین تجاري، خود را براي فشارهاي رقابتی جدیدآماده نمایند.
بازار یابی و استراتژي هاي بازار یابی در طول تاریخ حیات خود به شدت متأثر ازتکنولوژي ها و فناوري ها ی اعصار خود بوده است. با ظهور دستگاه چاپ و رادیو وتلویزیون و رایانه و بازار یابی نیز نقش هاي خاص خود را ایفا نموده است سعی نموده تا با بهره گرفتن از این ابزارهاي تکنولوژیک به نحوي در راستاي دستیابی به اهداف خود استفاده نماید .(Stewart-2001)
تحولات پرشتاب در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات تغییرات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی گسترده ای را موجب شده است. جهانی شدن در حقیقت ثمره پیشرفت های شگفت انگیز در بخش فناوری اطلاعات است.

زن

عدم مجاورت

۲۸۰/۲

۱۷۰/۱۳

۱۹۴

مرد

۵۳۳/۰

۶۲۴/۰

۱۹۴/۳

۷۵۷/۱۲

۲۰۶

زن

گمنامی

۹۰۴/۲

۵۶۷/۱۲

۱۹۴

مرد

۱۲۱/۰

۵۵/۱-

۲۴۷/۱۰

۷۲۴/۱۰۱

۲۰۳

زن

حریم خصوصی کل

۳۱۸/۹

۲۵۲/۱۰۳

۱۹۴

مرد

جدول(۴-۴-۲) نتایج بررسی تفاوت میانگین دستیابی به سطح مطلوب حریم خصوصی وانواع حریم خصوصی را بر حسب جنسیت پاسخگویان را نشان می دهد. در نوع صمیمیت با خانواده میزان میانگین­ها حاکی از این است که میانگین دستیابی به سطح مطلوب حریم خصوصی در بین مردان اندکی بیشتر از مقدار آن در میان زنان است. تفاوت مشاهده شده بین دو میانگین بر اساس آزمون T با مقدار ۵۷۱/۲- و سطح معنی­داری ۰۱/۰Sig = بیانگر این است که با ۹۹ درصد اطمینان، تفاوت معنی داری بین زنان و مردان از نظر میزان دستیابی به سطح مطلوب صمیمیت با خانواده وجود دارد. مقایسه میانگین ها نشان می دهد که میانگین دستیابی به سطح مطلوب صمیمیت با خانواده در مردان به میزان (۶۸۵/۰) بیشتر از زنان است و مردان بیشتر از زنان به سطح دلخواه خود در صمیمیت با خانواده دست می یابند. نتایج توصیف داده ها نیز نشان می دهد که زنان کمتر از مردان به سطح مطلوب صمیمیت با خانواده دست می یابند و انزوای بیشتری را کسب می کنند. انزوا در این نوع از حریم خصوصی به معنی بودن با گروه کوچک خانواده،بدور از سایرین است. یافته ها نشان می دهند که زنان بیشتر از آنچه که تمایل دارند اوقاتشان را با خانواده سپری می کنند و این ممکن است به دلیل مسئولیت کار منزل است که بر عهده زنان می باشد و آنان ناچار هستند اکثر اوقات را با خانواده سپری کنند.
در نوع صمیمیت با دوستان میزان میانگین­ها حاکی است که میانگین دستیابی به سطح مطلوب صمیمیت با دوستان در بین مردان بیشتر از مقدار آن در میان زنان است. این تفاوت مشاهده شده بین دو میانگین بر اساس آزمون T با مقدار ۰۸۷/۲- و سطح معنی­داری۰۳۷/۰Sig = بیانگر این است که با۹۷ درصد اطمینان، تفاوت معنی داری بین زنان و مردان از نظر میزان دستیابی به سطح مطلوب صمیمیت با دوستان، وجود دارد. میانگین دستیابی به سطح مطلوب صمیمیت با دوستان در مردان به میزان (۰.۵۲۳) بیشتر از زنان است. نتایج توصیف داده ها نیز نشان داد که مردان بیشتر از زنان به سطح مطلوب دست می یابند و زنان انزوا و ازدحام بیشتری را نسبت به مردان کسب می کنند و این نشان می دهد که زنان نسبت به مردان توانایی کمتری در ایجاد رابطه متعادل با دوستانشان دارند. مردان به نسبت زنان اقدامات مثبت تری را برای کسب حریم خصوصی انجام می دهندو در بدست آوردن حریم خصوصی در زمانی که به آن نیاز دارند موفق ترند همچنین یافته ها نشان می دهد که زنان و اقلیت ها در بدست اوردن حریم خصوصی کمتر مهارت دارند و این ممکن است با فاکتورهای فرهنگی آموخته شده مرتبط باشد.( Newell, 1995:97-98)

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

در نوع جدایی میزان میانگین­ها حاکی است که میانگین دستیابی به سطح مطلوب جدایی در بین مردان به میزان (۰.۷۶۵) بیشتر از مقدار آن در میان زنان است. تفاوت مشاهده شده بین دو میانگین بر اساس آزمون T با مقدار۷۳۶/۲- و سطح معنی­داری(۰۰۶/۰(Sig = بیانگر این است که با ۹۵ درصد اطمینان، تفاوت معنی داری بین زنان و مردان از نظر میزان دستیابی به سطح مطلوب جدایی، وجود دارد و مردان بیشتر از زنان به سطح مطلوب جدایی می رسند. نتایج توصیفی نشان داد که زنان انزوای بیشتری رادر حریم جدایی نسبت به مردان کسب می کنند. یعنی جدایی را بیشتر از آنچه که دوست دارند بدست می آورند و محیط اطرافشان نسبت به مردان بسته تر است. سطح معنی داری نشان می دهد بین حریم خصوصی کل و سایر انواع حریم خصوصی با جنسیت رابطه معنی داری وجود ندارد.
۴-۴-۳– تفاوت میزان دستیابی به سطح مطلوب حریم خصوصی بر حسب وضعیت تأهل
جدول شماره (۴-۴-۳-۱)آزمون Anova

۳- ازدحام بیش از حد فعالیت ها ی گردشگری در یک منطقه ممکن است منجر به نابودی یا زوال سایر فعالیت ها ی اقتصادی گردد و یک عدم تعادل اقتصادی ایجاد شود.
۴- افزایش هزینه زندگی ساکنان منطقه.
۵- افزایش میزان مالیات شاغلین در منطقه.
۶-افزایش عبور و مرور و راهبندان ها (معصومی،۱۳۸۵،صص ۳۴-۳۸).
۲-۶-۲ آثار اجتماعی- فرهنگی گردشگری^[۳۴]:
مقصود از اثرات اجتماعی، تغییراتی است که در زندگی مردم جامعه میزبان جهانگرد رخ می دهد و این تغییر بیشتر به سبب تماس مستقیم اهالی و ساکنان آن دیار و جهانگردان صورت می گیرد. مقصود از اثرات فرهنگی ، تغییراتی است که در هنر ،آداب، رسوم و معماری مردم ساکن جامعه ی میزبان رخ می دهد؛ این تغییرات بلندمدت تر هستند و در نتیجه باعث رشد و توسعه ی صنعت جهانگردی می شوند. از آنجا که نتیجه یا ره آورد صنعت جهانگردی موجب تغییراتی در زندگی روزانه و فرهنگ جامعه ی میزبان می شود، اصطلاح اثرات اجتماعی – فرهنگی را به معنای تغییرات به کار می برند که در تجربه های روزانه ، ارزش ها ، شیوه زندگی و محصولات هنری و فکری جامعه میزبان رخ می دهد(چاک.وای.گی،۱۳۸۲،ص۲۹۱).
صنعت گردشگری می تواند به موازات فواید بسیار ، مشکلات عدیده ای را برای جوامع میزبان محلی به بار آورد. اندازه گیری اثرات اجتماعی و فرهنگی به مراتب مشکل تر از اثرات اقتصادی و زیست محیطی است. از سویی دیگر از آنجا که کشورهای در حال توسعه غالبا دارای بافتی سنتی هستند ، فقدان ارزیابی تاثیرات فرهنگی و اجتماعی صنعت گردشگری می تواند به نحو جدی مشکل آفرین باشد(حیدری چیانه،۱۳۸۷،ص۸۵).

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اگرچه صنعت توریسم به بروز آثار اجتماعی – فرهنگی می انجامد، لیکن باید به خاطر داشت که اصولأ هر شکل جدید توسعه تغییراتی را در پی خواهد داشت. اگر بخواهیم این اثرات را به صورت کلی بگوییم، اثرات اجتماعی می تواند شامل اثر بر دین، زبان، تغییرات اجتماعی، رفتارهای اخلاقی(فحشا،جرم و جنایت) و …. و اثرات فرهنگی نظیر ارتباطات فرهنگی ، تولیدات فیزیکی و …. باشد (شکل ۲-۲).این اثرات پیامدهایی را یا به صورت مثبت یا منفی بر جای خواهد گذاشت.
شکل ۲-۲- اثرات فرهنگی و اجتماعی گردشگری
(معصومی،۱۳۸۵،ص ۷۷)
۲-۶-۲-۱ پیامدهای مثبت اجتماعی فرهنگی گردشگری:
– اگر منافع توریسم به خوبی تقسیم گردد، آنگاه سطح زندگی مردم را ارتقاء بخشیده و در بهبود خدمات و امکانات اجتماعی از نظر مالی کمک می نماید؛
– توریسم امکان تبادل فرهنگی میان مردم محلی و توریستها را فراهم می آورد؛
– میراث فرهنگی ناحیه ای را حفظ می کند که در غیر این صورت ممکن است در نتیجه توسعه کلی از میان برود؛
– استانداردهای زندگی مردم را افزایش می دهد؛
– تقویت بنیان های فرهنگی جوامع؛
– تشدید علاقه به تجدید حیات زبان محلی و کاربرد بیشتر این زبان ؛
– رشد شخصیت و شکوفائی استعداد ها و ارتقاء سطح دانش و معرفت افراد (قهرمانی،۱۳۸۶،ص۵۳)
۲- ۶-۲-۲ پیامدهای منفی اجتماعی – فرهنگی گردشگری:
– تخریب مناطق باستان شناختی و تاریخی بر اثر استفاده بیش از حد؛
– سست شدن احساس هویت فرهنگی؛
– ایجاد حس رنجش و بیزاری ساکنان بومی نسبت به گردشگری و گردشگران به دلیل ازدحام بیش از حد گردشگر در منطقه؛
– به جا ماندن فرهنگ گردشگران ، عادات و آداب خاصی که بر مردم میزبان اثر می گذارد؛
– امکان رایج شدن کالاهای لوکس و غیر ضروری که برای امکانات گردشگری فراهم می گردد؛
– تشدید تضاد اجتماعی- نژادی بین طبقات مختلف مردم؛
– ایجاد دوگانگی اجتماعی بر اثر تاثیر آداب و رسوم گردشگری بر گردشگران؛ ( معصومی،۱۳۸۵، صص۶۷- ۷۱).
۲-۶-۳ آثار زیست محیطی گردشگری^[۳۵]:
در بسیاری از مناطق جهان زیبایی های طبیعی و جذابیت های محیط زیستی علت اولیه و اصلی برای جذب توریست ها و توسعه صنعت توریسم بوده اند. از اوایل دهه ۷۰ میلادی مطالعات مربوط به آثار محیطی گردشگری گسترش روزافزون یافت. از جمله عواملی که موجب اهمیت بررسی این آثار شده است می توان به نقش محیط در توسعه این صنعت اشاره کرد زیرا بدون وجود محیطی جذاب نمی توان امیدی به توسعه گردشگری داشت(کاظمی،۱۳۸۵،ص۱۱۰). هولدن در کتاب خود پیرامون ارتباط محیط زیست و گردشگری به تاثیرات منفی گردشگری بر روی محیط زیست توجه داشته است و به عوامل بهره برداری از منابع طبیعی ، ملاحظات رفتاری و آلودگی اشاره کرده است. در مورد بهره برداری از منابع، استفاده از منابع طبیعی منجر به تغییرات طبیعی اکولوژیکی و کم شدن گونه های گیاهی و جانوری می شود. در این رابطه ساکنان محلی و بومی منطقه می توانند دسترسی به منابع طبیعی منطقه را به دلیل اینکه آنها حیات و معیشتشان را شکل داده اند ادعا کنند. تغییر شکل زمین برای توسعه گردشگری به صورت مستقیم میتواند زیست بوم اکولوژی را تخریب نماید. استفاده از منابع طبیعی برای گردشگری شامل یک «هزینه فرصت» است به صورتی که آنها به دیگر بخش های توسعه اقتصادی انکار می کنند. در ارتباط با رفتارهای انسانی در محیطهای مقصد می توان به تشویق شدن مردم محلی به منافع درامدی گردشگری و همچنین گردشگران نیز ممکن است رفتارهای نا آگاهانه و یا یک نوع نادیده گرفتن رعایت حفاظت از محیط را از خود نشان دهند و در انجام رفتارهای نامناسب مخالفتی نداشته باشند. این امر می تواند منجر به رخداد نتایج منفی برای محیط های فیزیکی و فرهنگی شود. در ارتباط با پیامد آلودگی در انواع آلودگی آب، صدا، هوا و آلودگی بصری میتوان گفت که گروهی از انواع مختلف آلودگیها از گردشگری حاصل می شود. این آلودگی ها می توانند روی مقیاس های گوناگون فضایی از سطح محلی تا سطح جهانی تاثیرگذار باشند. در مکان های گردشگری تاثیرات آلودگی اغلب در ارتباط با سطح توسعه گردشگری و درجه ی برنامه ریزی و کنترل مدیریت محیطی می باشد (هولدن،۲۰۰۱).
گردشگری و محیط زیست به طور متقابل به هم وابسته اند. محیط زیست فیزیکی (طبیعی و انسان ساخت) بسیاری از جاذبه های توریستی را شکل می دهد و توسعه گردشگری می تواند آثاری مثبت و منفی بر محیط زیست داشته باشد. از اینرو توسعه و مدیریت گردشگری به گونه ای که با محیط سازگار باشد و به افت کیفیت آن نینجامد، عامل اساسی در دستیابی به توسعه پایدار به حساب می آید. این پیامدها به شرح زیر می باشند:
۲-۶-۳-۱ پیامدهای مثبت زیست محیطی گردشگری:
گردشگری به بهبود کیفیت محیط زیست منطقه کمک می کند. زیرا گردشگران علاقه مندند تا از مناطق جذاب ، پاکیزه و به دور از آلودگی بازدید نمایند.گردشگری محرکهایی را برای پاکیزه نگه داشتن محیط زیست فراهم می آورد.
– از آنجا که ساکنین محلی و بخصوص جوانان شاهد توجه و علاقه گردشگران به مسائل حفاظت از محیط زیست هستند،گردشگری سطح آگاهی درمورد این مسائل را ارتقاء می بخشد؛
– کمک به پرداخت هرینه ها برای حفاظت از منابع طبیعی مردم و حیات وحش محیط زیست دریایی؛
– کمک به پرداخت هزینه ها برای حفاظت از مناطق باستانی و تاریخی (قهرمانی،۱۳۸۶،صص ۵۴،۵۵).
– محافظت از منابع طبیعی و پارک های ملی؛
– ترویج حساسیت و آگاهی نسبت به سیستم های اکولوژیکی؛
– بهبود مدیریت ضایعات؛
– افزایش آگاهی های محیط زیستی؛
– افزایش گرایش های زیبایی شناختی؛
– بهره مندی از شگفتی های جهان طبیعت (زاهدی،۱۳۸۵،ص۵۳).
۲-۶-۳-۲ پیامدهای منفی زیست محیطی گردشگری:
اثرات منفی گردشگری بر عوامل محیطی خسارت هایی است که از نظر فیزیکی به محیط زده می شود و نمونه های بسیاری را می توان برشمرد. برای مثال: ساخت انبوه مهمانخانه ها در کنار سواحل و رودخانه ها،آلودگی های صوتی و هوا، ضایعات گردشگران و سیستم دفع نامناسب آنها و… . بسیاری از ضررها و زیانهایی که از نظر فیزیکی به محیط وارد می شود جنبه عمدی ندارد و تنها حضور گردشگران در یک مکان سبب چنین زیانهایی می شود(موحد،۱۳۸۲، ص۱۱۵).
به صورت کلی میتوان آثار منفی گردشگری بر محیط را به صورت زیر برشمرد:
– آلودگی آب ناشی از توسعه سیستم های نادرست دفع فاضلاب و زباله هتل ها و سایر تسهیلات،آلودگی رودخانه ها ، دریاچه ها و آب های ساحلی در اثر ریزش فاضلاب به آنها و آلودگی آبهای زیرزمینی در نتیجه نفوذ آبهای آلوده.
– آلودگی هوا ناشی از استفاده بیش از حد از وسایل حمل و نقل به موتورهای احتراقی در نواحی گردشگری.
– آلودگی بصری از چندین عامل ناشی می شود: هتل ها و سایر تسهیلات گردشگری با طراحی ضعیف، تسهیلاتی که نقشه ی آنها نامناسب طراحی شده است، محوطه سازی نامناسب تسهیلات، استفاده از علایم تبلیغاتی بزرگ و نامناسب و سد کردن منظره های تماشایی با توسعه ی گردشگری.
– اختلال بوم شناختی نواحی طبیعی از طریق استفاده بیش از حد و سوء استفاده گردشگران و توسعه نامناسب گردشگری محیط های دریایی، ساحلی،کوهستانی و بیابانی،که همگی از انواع نواحی مهم گردشگری، و در برابر صدمات اکولوژیک آسیب پذیرند.