: جابه جایی فائم سازه
: مدول بستر افقی محیط اطراف
: صلبیت مقطع تونل
باحل معادله فوق حداکثر نیروهای داخلی بدست خواهند آمد. در حالت دقیق تری با مدلسازی سازه تونل و محیط اطراف و اعمال مدل رفتاری مناسب و لحاظ پدیده اندرکنش در تحلیل دینامیکی، می توان درک بهتری از رفتار متقابل سازه و خاک نسبت به یکدیگر به دست آورد که هدف این پژوهش نیز همین امر است.
ز ـ بارهای وارده از داخل
بارهای ایجاد شده توسط تأسیسات موجود در سقف تونل یا بارهای وارد بر اثر فشار داخلی آب باید در اینجا محاسبه شوند.
۲-۳ تئوریهای تخمین مقدار بار وارد بر پوشش
برای تخمین بارهای وارد بر پوشش تونل جهت طراحی دو راه وجود دارد. یکی روش هایی هستند که عمق پوشش را در نظر نمی گیرند و دیگری نظریه هایی که شامل تعیین بار وارد بر پوشش با لحاظ کردن عمق می باشند. انتخاب یکی از این دو روش بستگی به سخت و یکپارچه بودن و یا شل بودن توده زمین دارد. در توده های سنگی یکپارچه و در مواردی که تنش از حد الاستیک تجاوز نمی کند، میزان بار وارد بر پوشش تحت تأثیر عمق سربار قرار نمی گیرد. بنابراین استفاده از تئوریهایی که از اثر عمق صرف نظر می کنند، کاملاً توجیه شده می باشد. بر عکس زمانی که تنش ها به محدوده پلاستیک وارد می شوند، اثر عمق نه تنها در تعیین بزرگی فشار توده بلکه در زمان مورد نیاز برای گسترش منطقه محافظ نیز فاکتور مناسبی است(۲).

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

از آنجایی که در اکثر حفاری های تونل های شهری (کم عمق)، شاهد نشست زمین در اثر گسترش منطقه پلاستیک و رسیدن آن به سطح زمین هستیم(۵)، لذا نظریه های تعیین بار وارد بر پوشش با در نظر گرفتن عمق سربار ملاک عمل خواهد بود با این وجود برخی از نظریه هایی که وابسته به عمق سربار نیستند نیز در عمق کم جوابهای نزدیک به واقعیت می دهند. به همین دلیل در قسمت های بعدی به بررسی برخی از آنها نیز پرداخته ایم.
۲-۳-۱ تئوری ترزاقی
این تئوری به طور کلی برای خاک های دانه ای، خشک و بدون چسبندگی به وجود آمد ولی در مورد خاک های چسبنده نیز به خوبی می تواند تعمیم داده شود. با توجه به شرایط واقعی ترزاقی مقداری رطوبت را در خاک ماسه ای در نظر گرفت طوری که چسبندگی لازم را برای نگهداری قسمت قائم سینه کار در هنگام پیشروی به وجود آورد. طی حفاری و نصب پوشش اولیه، توده ماسه اطراف حفره دچار جا به جایی می شود که این جا به جایی ها برای به وجود آمدن صفحات لغزش که گسیختگی حتمی در آنها رخ می دهد، کافی است. بنابر این پهنای قسمتی از توده زمین که جا به جایی با زاویه ۴۵+Ф/۲ در صفحه گسیختگی رخ می دهد برابر است با. (شکل ۲-۵ )(۳)
(۲-۱۱)
جا به جایی توده زمین به وسیله اصطکاک به وجود آمده در صفحات برشی قائم خنثی می شود. این صفحات مرزی در انتهای المان با پهنای B ترسیم شده اند. (شکل ۲-۵)
مقاومت برشی در امتداد این صفحات که در برابر جا به جایی ها مقاومت می کند، برابر است با:
(۲-۱۲)
با نوشتن رابطه تعادل نیروهای وارده بر نواری به پهنای B و ارتفاع dz در عمق z خواهیم داشت:
(۲-۱۳)
با جایگذاری خواهیم داشت.
(۲-۱۴)
(۲-۱۵)
(۲-۱۵)
(۲-۱۵)
با فرض شرایط مرزی در عمق z=0 جواب معادله دیفرانسیل برابر خواهد شد با :
(۲-۱۶)
برای c=q=0 داریم:
(۲-۱۷)
با جایگذاری عمق برابر با عمق سرباره، فشار توده زمین برابر می شود با :
(۲-۱۸)
که در آن وزن مخصوص کل خاک، K ضریب فشار افقی در حالت سکون و زاویه اصطکاک داخلی خاک می باشند.
شکل ۲-۵) فرضیات تئوری فشار خاک ترزاقی (۳)
شکل ۲-۶) فشار خاک در عمق های بیشتر (۳)
برای عمق های بیشتر (H>2.5B)، عمل طاق شدگی به سطح زمین گسترش نمی یابد. در آزمایشات ترزاقی مقدار ضریب K به تدریج از ۱ به ۵/۱ متناظر با ارتفاع معادل B افزایش می یابد و فشار توده از ترکیب دو پارامتر H₁ و H₂ به دست می آید. (شکل ۲-۶)
H₂ مربوط به ارتفاع منطقه طاق شدگی است و H₁ ارتفاع پس از آن تا سطح زمین می باشد در این مورد فشار خاک برابر بار خارجی معادل با به اضافه بار ناشی از منطقه محافظ در نظر گرفته می شود.
بنابراین :
(۲-۱۹)
ارتفاع H₂ با پایین آمدن سطح حفره افزایش می یابد تا نهایتاً به ۵/۱ عمق سرباره می رسد. در این حالت اثر ترم دوم به اندازه ای کوچک می شود که قابل صرف نظر کردن است. ضمن آنکه عبارت داخل پرانتز هم به سمت واحد میل می کند. بنابراین در عمق خیلی زیاد خواهیم داشت.
(۲-۲۰)
همان طور که دیده می شود وابستگی فرمول (۲-۱۱) به عمق سربار از بین می رود. ترزاقی بر اساس تجربیات و آزمایشات به این نتیجه رسید که مقدار K در این حالت تقریباً برابر واحد است. نکته دیگری که در این رابطه وجود دارد رابطه مستقیم فشار توده و پهنای حفاری می باشد و یک شباهت اساسی با فرمول به دست آمده از نظریه پرتودیاکونوف (فرمول ۲-۲۴) می دهد که یک توزیع فشار یکنواخت را به جای توزیع فشار سهمی در سطح مقطع تونل نشان می دهد.
۲-۲-۲ تئوری بلا (balla-1961) (6)
بلا در تئوریش فرض می کند که توده زمین بالای حفره دچار رها شدگی خواهد شد و به سمت پایین حرکت می کند این جا به جایی جهت بر انگیختن مقاومت برشی مصالح و حرکت در جهت صفحات لغزش کافی می باشد. او به صورت دلخواه سطوح لغزش را دایروی فرض کرد که از گوشه های بالای حفره مستطیلی شروع می شوند. شعاع دایره طوری در نظر گرفته می شود که مماس بر آن از نقطه تماس با محور تقارن و سطح لغزش استوانه ای دیگر زاویه ۴۵-Ф/۲ متناظر با صفحات لغزش فشار مقاوم توده زمین به وجود آید. (شکل ۲-۷)
به وسیله توزیع تنش در امتداد صفحات لغزش که توسط معادله دیفرانسیل کوئر تعیین می شود فشار زمین از تعادل قائم نیروها با جرم زمین لغزش یافته به دست خواهد آمد، یعنی :
(۲-۲۱)
جائی که G نشان دهنده جرم زمین لغزیده که توسط صفحات لغزش به وجود می آید، و برآیند تنش های برشی و چسبندگی در امتداد صفحات لغزش و P برآیند فشار در بالای سقف حفره می باشد.
شکل۲-۷ اصول تئوری بلا (۶)
بعد از تعیین این مقادیر که تابعی از ابعاد، عمق حفره و مشخصات مقاومتی توده زمین بالای حفره می باشند و فرض کردن توزیع یکنواخت فشار او به رابطه زیر رسید:
(۲-۲۲)
در این عبارت و و فاکتورهایی هستند که به زاویه اصطکاک داخلی توده زمین بستگی دارند و مقادیر آنها از جدول ۲-۱ بدست می آیند:
جدول ۲-۱) مقادیر و و براساس Ф [۹]

Ф

۰٫۰۰۹

تعداد

۲۶۱

برای آزمون وجود رابطه بین متغیر اثربخشی امر به معروف و نهی از منکر و اعتقادات مخاطب امر و نهی، از آزمون همبستگی پیرسون استفاده گردید (جدول شماره ۴- ۳۷)، با توجّه به نتایج این آزمون ( مقدارr = 0161/0 و سطح معنی داری=۰۰۹/۰)، می‌توان اظهار داشت که بین متغیر اثربخشی امر به معروف و نهی از منکر و اعتقادات مخاطب امر و نهی رابطه معنادار و مستقیم برقرار می‌باشد. بنابراین فرضیه مورد نظر تأیید میگردد.

شکل (۴-۲۲):نمودار پراکندگی برای متغیر اثربخشی امر به معروف و نهی از منکر و اعتقادات مخاطب امر و نهی
۲-۳-۱- ۷- آزمون فرضیه هفتم
اثربخشی امر به معروف و نهی از منکر با نحوه عملکرد نیروهای مرتبط با امر به معروف و نهی از منکر رابطه معناداری دارد.
جدول (۴- ۳۸): نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین اثربخشی امر به معروف و نهی از منکر و نحوه عملکرد نیروهای مرتبط با امر به معروف و نهی از منکر

اثربخشی

نحوه عملکرد نیروهای مرتبط با امر به معروف

ضریب همبستگی پیرسون

۰٫۰۷۵

سطح معنیداری

۰٫۲۲۵

تعداد

۲۶۱

برای آزمون وجود رابطه بین متغیر اثربخشی امر به معروف و نهی از منکر و نحوه عملکرد نیروهای مرتبط با امر به معروف و نهی از منکر از آزمون همبستگی پیرسون استفاده گردید (جدول شماره ۴- ۳۸)، با توجّه به نتایج این آزمون ( مقدارr = 075/0 و سطح معنی داری=۲۲۵/۰)، می‌توان اظهار داشت که بین متغیر اثربخشی امر به معروف و نهی از منکر و نحوه عملکرد نیروهای مرتبط با امر به معروف و نهی از منکر رابطه معناداری وجود ندارد. بنابراین فرضیه مورد نظر تأیید نمیگردد.
شکل (۴-۲۳):نمودار پراکندگی برای متغیر اثربخشی امر به معروف و نهی از منکر و نحوه عملکرد نیروهای مرتبط با امر به معروف و نهی از منکر
۴-۳-۱-۸- آزمون فرضیه هشتم
اثربخشی امر به معروف و نهی از منکر با شرایط پیرامونی امر و نهی رابطه معناداری دارد.
جدول (۴- ۳۹) : نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین اثربخشی امر به معروف و نهی از منکر و شرایط پیرامونی امر و نهی

اثربخشی

تعداد جلسات در هفته

۳ تا ۴ جلسه

برای برخورداری از بیش ترین فواید تمرین، انجام بیش ترین تکرار ممکن، در دوره اهمیت دارد. بعضی از ورزشکاران باید همیشه به حدی از خستگی برسند که حتی با کاربرد انقباض بیشینه نتوانند آخرین تکرار را

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

انجام دهند بدون اجرای هر دور تا آستانه واماندگی، هیپرتروفی مورد نظر دست نخواهد داد، زیرا تکرارهای ابتدایی، تحرک لازم را برای افزایش توده عضلانی ایجاد نمی کند، بنابراین عامل کلیدی در تمرین هیپرتروفی، اثر واماندگی افزوده شده است که واکنش های شیمیایی و سوخت و ساز پروتئین در بدن را تحریک کرده و هیپرتروفی عضلانی به دست خواهد آمد (۷۵).
۲-۲-۱۳-۳- قدرت بیشینه
هدف اصلی این مرحله، دستیابی به بالاترین سطح نیرو است. بیش تر ورزش ها به توان (پرش طول)، استقامت عضلانی (شنای ۸۰۰ تا ۱۵۰۰ متر) و یا هر دوی آنها ( پاروزنی، قایق رانی و ورزش های گروهی) نیاز دارند. هر یک از انواع قدرت تحت تاثیر سطوحی از قدرت بیشینه قرار دارد. بدون قدرت نمی توان به سطح بالای توان دست یافت. از آنجا که توان حاصل، سرعت و قدرت بیشینه است. منطقی به نظر می رسد که ابتدا قدرت بیشینه افزایش یابد و سپس به توان تبدیل شود. در طول این مرحله، هدف تمرین، افزایش قدرت بیشینه تا بالاترین سطح توانایی ورزشکار است. بهبود قدرت که با ایجاد تنش فراوان در عضلات بدست می آید، به طور مستقیم به روش تمرینی بستگی دارد. قدرت بیشینه در نتیجه فعال سازی تعداد زیادی از واحدهای حرکتی تند انقباض افزایش می یابد. بدین ترتیب ورزشکاران برای طی شدن مجبور نیستند عضلات بزرگ را تقویت کرده و وزن بدن را افزایش دهند. ورزشکاران باید از طریق تمرینات قدرت بیشینه و توان یاد بگیرند که هم زمانی انقباض عضلات درگیر را بیش تر کنند و از بارهایی استفاده کنند که باعث فراخوانی بیش تر تارهای تند انقباض می شوند (بارهای بیش تراز۸۰ تا ۸۵ درصد). با به کار گیری این روش ها در مرحله قدرت بیشینه، قدرت بیشینه ای همراه باکسب قابل توجه توده عضلانی، افزایش خواهد یافت (جدول ۲-۷)
جدول ۲-۷ شاخص پیشنهاد شده برای تمرین با روش بار بیشینه(۱۵،۷۵).

شاخص های تمرین

کار

بار

۸۰ تا ۱۰۰ درصد

تعداد حرکات

۳ تا ۵ حرکت

تعداد دورها در هر جلسه

۱-۴ دور

تعداد تکرارها در هر دور

۶ تا ۸ تکرار

فاصله استراحت

۳ تا ۱ دقیقه

تعداد جلسات در هفته

۲ تا ۳ جلسه

۲-۲-۱۴- ویژگی تمرین قدرتی– استقامتی
این تمرینات اهمیت کاربردی برای سازگاری در ورزش هایی دارد که به بیش از یک دستگاه تولید انرژی متکی هستند. تمرین استقامتی موجب برخی سازگاری های فیزیولوژیکی مانند افزایش آنزیم های اکسایشی، چگالی مویرگی و تعداد میتوکندری ها می شود(۶۶) که بهبود و حفظ فعالیت های هوازی بلند مدت را در پی دارد. تمرین قدرتی تغییراتی را در بدن ایجاد می کند که اغلب در تقابل مستقیم با تغییرات ناشی از تمرین استقامتی قرار دارد. این سازگاری اغلب شامل افزایش توده عضلانی است که می تواند به موازات کاهش در چگالی حجمی میتوکندری ها باشد. چنین سازگاری های متضاد ناشی از تمرین استقامتی و قدرتی تردید هایی را برای برخی از ورزشکاران استقامتی و قدرتی در به کارگیری روش های تمرین متفاوت به خاطر ترس از به خطر افتادن سازگاری های تمرین بهینه به وجود آورده است (۶۶).
۲-۲-۱۴-۱- سازگاری های فیزیولوژیکی ناشی از تمرین قدرتی- استقامتی
۲-۲-۱۴-۱-۱- تغییرات حجم عضلات اسکلتی
با توجه به مطالعات انجام شده تغییر قابل توجهی در حجم عضلات پس از یک دوره ترکیب تمرین قدرتی و استقامتی دیده نشد. با در نظرگرفتن این واقعیت که حجیم شدن عضله تقریباً ۶ تا ۸ هفته پس ازشروع برنامه تمرین قدرتی رخ می دهد این امکان وجود دارد که دوره زمانی برای ایجاد سازگاری های عضلانی در افرادی که تجربه کمتری درتمرین قدرتی دارند، به هنگام اجرای هم زمان نوع دیگری مدت نیزگزارش شده است (۴۶).

کارکرد) هستند، زیرا در اقتصاد امروز حفظ یک مزیت رقابتی به مدت طولانی غیر ممکن است. مدیریت بهای تمام شده سنتی در این محیط رقابتی نمی تواند مؤثر باشد، بنابراین مدیریت هزینه مجموعه یکپارچه ای از تکنیک ها و سیستم هایی است که جهت مدیریت اجزاء هزینه به کار برده میشود( عالیور، ۱۳۸۳).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

همچنین عملکرد مالی از جمله اطلاعات بااهمیت در تصمیمات اقتصادی به شمار می رود. مطالعات و پژوهش های زیادی درباره ی عملکرد مالی انجام شده است. عملکرد مالی به عنوان راهنمای پرداخت سود تقسیمی، ابزار سنجش اثر بخشی مدیریت و وسیله ی پیش بینی و ارزیابی تصمیم گیری ها، همواره مورد استفادهی سرمایه گذاران، مدیران و تحلیلگران مالی بوده است. بر همین اساس، پژوهشگران بسیاری سعی کردند عوامل موثر بر عملکرد مالی شرکتها را شناسایی کنند. لذا در این پژوهش ما به بررسی تاثیر استراتژی مدیریت هزینه بر عملکرد مالی بلند مدت شرکت انتقال گاز ایران میپردازیم که این پژوهش از این بعد دارای اهمیت خاص بوده، بنابراین، با توجه به مطالب فوق میتوان به ضرورت و اهمیت موضوع پژوهش حاضر پی برد.
۱-۵- اهداف پژوهش
هر پژوهش با مسئلهای شروع میشود و با تشریح مسئله یا مشکل، اهداف پژوهش در جهت حل آن مسائل پایهگذاری میشود بنابراین، پژوهش حاضر در جهت برآوردن اهداف زیر میباشد.
۱-۵-۱- اهداف علمی پژوهش
کمک به بهبود تصمیم گیری استفاده کنندگان صورت های مالی
بهبود روش های مدیریت هزینه جهت افزایش بازدهی شرکت انتقال گاز ایران
تعیین تاثیر مدیریت هزینه بر عملکرد مالی شرکت انتقال گاز ایران
تعیین تاثیر مدیریت هزینه بر بازده بلند مدت دارایی ها
۱-۵-۲- اهداف کاربردی پژوهش
با در نظر گرفتن تئوری ذینفعان، نتایج این پژوهش میتواند جهت کلیه ذینفعان اصلی شرکت انتقال گاز شامل ذینفعان درونی و برونی شرکت مفید واقع شود و میتواند به ایشان در امر تصمیمگیری، پاسخ گویی و پاسخ خواهی یاری رساند.
دانشگاهها و مراکز پژوهشی
سهامداران و سرمایه گذاران
مدیران و اعضای هیئت مدیره و مجامع عمومی شرکت
۱-۶- پرسشهای پژوهش
پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که استراتژی مدیریت هزینه بر عملکرد مالی بلند مدت شرکت انتقال گاز ایران چه تاثیری دارد؟ که در راستای این پرسش، پرسشهای فرعی زیر طراحی شده است:
-نسبت فروش خالص به مخارج سرمایهای بربازده سالانه داراییهای شرکت انتقال گاز چه تاثیری دارد؟
-نسبت فروش خالص به خالص ارزش دفتری داراییها بر بازده سالانه داراییهای شرکت انتقال گاز چه تاثیری دارد؟
-نسبت تعداد کارکنان به داراییها بر بازده سالانه داراییهای شرکت انتقال گاز چه تاثیری دارد؟
-نسبت فروش خالص به مخارج سرمایهای بر بازده بلند مدت داراییهای شرکت انتقال گاز چه تاثیری دارد؟
-نسبت فروش خالص به خالص ارزش دفتری داراییها بر بازده بلند مدت داراییهای شرکت انتقال گاز چه تاثیری دارد؟
-نسبت تعداد کارکنان به داراییها بر بازده بلند مدت داراییهای شرکت انتقال گاز چه تاثیری دارد؟
۱-۷- تبیین فرضیه های پژوهش
فرضیه اصلی اول: اعمال استراتژی مدیریت هزینه بر عملکرد مالی شرکت انتقال گاز ایران تاثیر دارد.
فرضیه های فرعی منبعث از فرضیه اصلی اول:

1. 1. نسبت فروش خالص به مخارج سرمایه ای بربازده سالانه دارایی های شرکت انتقال گاز تاثیر دارد.

1. 1. نسبت فروش خالص به خالص ارزش دفتری دارایی ها بر بازده سالانه دارایی های شرکت انتقال گاز تاثیر دارد.

1. 1. نسبت تعداد کارکنان به دارایی ها بر بازده سالانه دارایی های شرکت انتقال گاز تاثیر دارد.

فرضیه اصلی دوم: اعمال استراتژی مدیریت هزینه بر بازده بلند مدت داراییها تاثیر دارد.
فرضیه های فرعی منبعث از فرضیه اصلی دوم:

1. 1. نسبت فروش خالص به مخارج سرمایه ای بر بازده بلند مدت دارایی های شرکت انتقال گاز تاثیر دارد.

1. 1. نسبت فروش خالص به خالص ارزش دفتری دارایی ها بر بازده بلند مدت دارایی های شرکت انتقال گاز تاثیر دارد.

1. 1. نسبت تعداد کارکنان به دارایی ها بر بازده بلند مدت دارایی های شرکت انتقال گاز تاثیر دارد.

۱-۸- نوآوری پژوهش
موضوع پژوهش حاضر از جمله معدود موضوعاتی میباشد که در زمینه استراتژی مدیریت هزینه انجام شده است و با توجه به اینکه در شرکت انتقال گاز ایران انجام گردیده است از جمله پژوهشهای موردی بوده که میتواند به تصمیم گیری مدیران و استفاده کنندگان یاری نماید موارد فوقالذکر بیانکننده این مطلب میباشد که با توجه به موضوع پژوهش و همچنین جامعه، پژوهش حاضر برای اولین بار است که در زمینه فوق انجام گردیده است.
۱-۹- روش پژوهش
پژوهش علمی را میتوان چنین تعریف کرد، “فرآیندی که به کمک آن میتوان روابط پنهان در پس یک پدیده را که مغشوش بهنظر میرسند، کشف نمود”. در روش علمی ابتدا مدلها یا نظریههایی که به نظر میرسد ماهیت پدیده را تبیین میکنند، قبول میشود. سپس نتیجهه ای منطقی از مدل پذیرفته شده استخراج و آنها را با توجه به نتایج یافته های واقعی میسنجند، مدل تعریف میشود و جستجو به منظور یافتن تبیین بهتر برای پدیده ادامه مییابد. ویژگیهای فرایند کسب آگاهی به اندازه انواع زمینه های پژوهش متفاوتند (آذر و مؤمنی، ۱۳۸۱، ۹).
این پژوهش با توجه به اینکه مورد استفاده طیف وسیعی از استفادهکنندگان قرار میگیرد از نوع کاربردی بوده و با توجه به اینکه به بررسی علت و معلولی متغیرهای مستقل و وابسته میپردازد از نوع علی پس از وقوع تلقی میشود.
۱-۱۰- قلمرو پژوهش
قلمرو موضوعی پژوهش تاثیر استراتژی مدیریت هزینه بر عملکرد مالی بلند مدت شرکت انتقال گاز ایران میباشد؛ قلمرو زمانی پژوهش داده های لازم در طی سالهای ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۱ میباشد و همچنین قلمرو مکانی پژوهش شامل شرکت انتقال گاز ایران میباشد.
۱-۱۱- جامعه آماری پژوهش
یک جامعه آماری عبارت است از مجموعه‌ای از افراد یا واحد‌ها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند. معمولاً در هر پژوهش، جامعه مورد بررسی یک جامعه آماری است که پژوهش‌گر مایل است درباره صفت یا صفت‌های متغیر واحد‌‌های آن به مطالعه بپردازد. تعریف جامعه آماری باید جامع و مانع باشد. به عبارت دیگر، این تعریف باید چنان بیان شود که از نقطهنظر زمانی و مکانی، هم واحد‌های مورد مطالعه را در برگیرد و در عینحال، از شمول واحد‌هایی که نباید به مطالعۀ آن‌ها پرداخته شود، جلوگیری بهعمل آید (سرمد، بازرگان و حجازی، ۱۳۸۴، ۱۷۷).
جامعه آماری پژوهش حاضر شامل شرکت انتقال گاز ایران میباشد.
۱-۱۲- روش و ابزار گردآوری داده ها و اطلاعات
انجام این پژوهش در چارچوب استدلالات قیاسی- استقرایی انجام میپذیرد. بدین معنی که مبانی نظری و پیشینه پژوهش در چارچوب قیاسی و از راه مطالعات کتابخانهای، مقالات و استفاده از سایتها تدوین یافته و جمعآوری اطلاعات برای رد یا قبول فرضیه ها با استدلال استقرائی انجام میگیرد. همچنین در این پژوهش برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانهای استفاده میشود. مبانی نظری و تحقیقهای انجام شده بهعنوان مبنای کتابخانهای مورد استفاده قرار میگیرد و همچنین مطالعات کتابخانهای به منظور کشف متغیرها، عوامل مؤثر و ارائه فرضیه ها انجام میپذیرد.
بطور کلی در این پژوهش برای تدوین ادبیات و پیشینه پژوهش از روش کتابخانهای استفاده شده است و برای آزمون فرضیه های پژوهش از اطلاعات مندرج در صورتهای مالی شرکت و از سایتهای مرتبط متعلق به شرکت انتقال گاز بهره گرفته شده است.
۱-۱۳- روش تحلیل داده ها
پس از آنکه پژوهشگر داده ها را گردآوری و طبقهبندی کرد، باید مرحله بعدی فرایند پژوهش که به مرحله تحلیل داده ها معروف است را آغاز کند. این مرحله در پژوهش اهمیت زیادی دارد، زیرا نشان دهنده تلاشها و زحمات فراوان گذشته است. در این مرحله پژوهشگر اطلاعات و داده ها را در جهت آزمون فرضیه و ارزیابی آن مورد بررسی قرار میدهد. در مرحله تحلیل آن چه مهم است، این است که پژوهشگر باید اطلاعات و داده ها را در مسیر هدف پژوهش، پاسخگویی به سوالات پژوهش و نیز ارزیابی فرضیه های پژوهش خود مورد تحلیل قرار دهد.

۳- ورشکستگی یکی از شرکای ضامن به انحلال شرکت منجر می‌شود. (بند ه ماده۱۳۶ق.ت) برای انحلال، کافی است که مدیر تصفیه^[۶] شریک ورشکسته کتباً تقاضای انحلال شرکت را کرده باشد و از این تقاضا شش ماه گذشته و شرکت، مدیر تصفیه را از تقاضای مزبور منصرف نکرده باشد.(ماده۱۳۸ق.ت)

در این شرکت ورشکستگی یکی از شرکای با مسئولیت محدود منجر به انحلال شرکت نمی‌شود.(ماده۱۶۱ ق.ت)زیرا در شرکت مختلط غیر سهامی شرکای ضامن مسئول پرداخت تمامی بدهی‌های شرکت هستند، در حالی که شریک با مسئولیت محدود در برابر بدهی شرکت، در صورتی که زائد بر سرمایه اش باشد مسئولیتی ندارد. به همین جهت ورشکستگی او نیز تاثیری در ورشکستگی شرکت ندارد.(اسکینی،همان،ص۲۳۱)
البته اگر چنین شریکی سهم خود را از سرمایه شرکت به طور کامل پرداخت نکرده باشد،طلبکاران شرکت می‌توانند در صورت ورشکسته شدن او، برای پرداخت بقیه سهمش به او هم مراجعه کنند. در این باره ماده ۱۵۸ می‌گوید: «در صورت ورشکستگی یکی از شرکای با مسئولیت محدود خود شرکت یا طلبکاران آن با طلبکاران شخصی شریک مزبور متساوی الحقوق خواهند بود.»
۴- فوت و محجوریت شریک یا شرکای تضامنی به انحلال شرکت منجر می‌شود. (بند ه ماده۱۳۶ق.ت(
پس از فوت یا محجوریت یکی از شرکا ضامن، اگر سایر شرکا تصمیم به باقی ماندن شرکت بگیرند، قائم مقام متوفی یا نماینده محجور باید در مدت یک ماه از تاریخ فوت یا محجوریت،^[۷] رضایت یا عدم رضایت خود را راجع به باقی ماندن شرکت کتباً اعلام نمایند.در صورت اعلام رضایت شرکت باقی خواهد ماند.
نکته:ماده ۱۶۱ قانون تجارت مرگ یا محجوریت شریک با مسئولیت محدود را موجب انحلال مختلط غیر سهامی نمی‌داند. زیرا این شرکت قائم به وجود شریک یا شرکای ضامن است و شرکای با مسئولیت محدود فقط سرمایه در شرکت می‌گذارند و حق دخالت در امور شرکت را ندارند.(ستوده تهرانی،همان،ص۲۹۷)
۴-۴- بقای شخصیت حقوق شرکت پس از انحلال
ضرورت بقای شخصیت حقوقی شرکت پس از انحلال با تردیدی رو به رو نیست. پرداخت بدهی‌ها، اجرای تعهدات باقی مانده، وصول مطالبات و تقسیم باقی مانده اموال شرکت میان شرکا از جمله اموری است که انجام آنها بدون پذیرش شخصیت حقوقی برای شرکت غیر ممکن است.
۴-۵- نتایج انحلال شرکت مختلط غیر سهامی
نتیجه انحلال این شرکت، تصفیه اموال شرکت و تقسیم آن میان شرکا است:
الف) تصفیه
پس از انحلال، امور شرکت باید تصفیه گردد یعنی مطالبات وصول شود بدهی‌ها پرداخت شود و دارایی شرکت میان شرکا تقسیم شود. بنابراین تصفیه امور شرکت عبارت است از مجموع عملیاتی که برای وصول مطالبات و پرداخت دیون و تبدیل دارایی شرکت به وجه نقد و تقسیم آن بین شرکا انجام می‌شود و در هنگام تصفیه در صورتی که شرکت زیان داشته باشد مبلغ اضافی که هر یک از شرکای ضامن باید بدهند نیز باید تعیین گردد. (ستوده تهرانی،همان،ص۳۲۸)
تصفیه امور شرکت مختلط غیر سهامی پس از انحلال، مطابق مواد ۲۰۲ تا ۲۱۸ قانون تجارت مگر در موارد انحلال ناشی از ورشکستگی که تابع مقررات راجع به ورشکستگی خواهد بود.(حسنی،همان،ص۳۳۸)
ب) تقسیم اموال شرکت
قانون تجارت در مورد تقسیم دارایی شرکت میان شرکا مقرراتی را وضع کرده که اجمالاً بررسی می‌شود:
۱- به موجب ماده ۲۱۱ ق.ت « آن قسمت از دارایی شرکت که در مدت تصفیه مورد نیاز نیست به طور موقت بین شرکا تقسیم می شود.»
۲- همچنین ماده ۲۱۵ ق.ت می‌گوید تقسیم دارایی شرکت، خواه در حین تصفیه و یا پس از ختم آن، در صورتی امکان دارد که قبلاً سه مرتبه در مجله رسمی و یکی از جراید، اعلام و یک سال از تاریخ انتشار اولین اعلام در مجله گذشته باشد. ماده ۲۱۶ ق.ت نیز تخلف از ماده قبل را موجب مسئولیت متصدیان تصفیه در برابر طلبکاران قرار داده است. در مورد شرکت مختلط غیر سهامی باید دو نکته اساسی ذکر شود(اسکینی،همان،ص۲۳۲)
۱- اگر دارایی این شرکت برای پرداخت بدهی هایش کافی نباشد، طلبکاران شرکت حق دارند بقیه‌ی طلب خود را از دارایی شخصی هر از شرکای ضامن وصول کند. در چنین حالتی، طلبکاران شرکت و طلبکاران شخصی شرکای ضامن، دارای حقوق مساوی هستند. (ماده ۱۵۷ ق.ت) اگر شرکای ضامن بیش از یک نفر باشند، مسئولیت آنها در مقابل طلبکاران و روابط آنها با یکدیگر، تابع مقررات شرکت تضامنی است. (ماده ۱۶۰ ق.ت)
۲- در صورت ورشکستگی این شرکت، دارایی شرکت بین طلبکاران خود شرکت تقسیم می‌شود و طلبکاران شخصی شرکا در آن حقی ندارند. ماده ۱۵۶ قانون تجارت این نکته را بیان می‌کند و در پایان اضافه می‌کند: «سهم الشرکه شرکای با مسئولیت محدود نیز جزء دارایی شرکت محسوب می‌شود.» این عبارت از این لحاظ اهمیت دارد که اگر شرکت ورشکسته شده باشد، طلبکاران شخصی شریک با مسئولیت محدود، حق توقیف و وصول سهم شریک در شرکت را ندارند، حتی اگر مثلاً به سبب ورشکستگی شریک با مسئولیت محدود، او قادر به پرداخت طلب طلبکاران شخصی خود نباشد.
۴-۶- موارد انحلال شرکت
همان طور که تشکیل شرکت ناشی از ارادۀ شرکاست، انحلال آن نیز با اراده شرکا میسر است. در نهایت ممکن است در طول حیات شرکت، وقایع دیگری حادث شود که انحلال شرکا را ایجاب کند. این موارد را قانون گذار در قانون تجارت پیش بینی کرده است و ما آنها را تحت عناوین زیر بررسی می کنیم:
انحلال مبتنی بر ارادۀ شرکا،
انحلال به سبب از بین رفتن یکی از عناصر شرکت،
انحلال مبتنی بر دلایل موجه،
انحلال به سبب وضعیت یکی از شرکا،
۴-۶-۱- انحلال به سبب از بین رفتن یکی از عناصر شرکت
در بحث راجع به تعریف و خصایص شرکت گفتیم که شرکت قراردادی است که به موجب آن دو یا چند نفر، شخص حقوقی را ایجاد می کنند تا فعالیت خاصی را در مدتی معین به انجام برسانند و در سود و زیان شرکت سهیم شوند. از میان رفتان هر یک از این عناصر تشکیل دهنده شرکت، موجب انحلال آن است.
الف) انتفای تعدد شرکا
چون در حقوق ایران، برخلاف حقوق بعضی از کشورهای اروپایی، شرکت تک شریک معتبر نیست، شرکت در صورتی تشکیل می شود که لااقل دو نفر بر تشکیل آن توافق کنند و هرگاه پس از تشکیل شرکت، حالت تعدد شرکا از میان برود، یعنی فقط یک شریک در شرکت باقی بماند، شرکت منحل خواهد شد. (اسکینی ۱۳۸۶، ص۲۲۹)
انتفای تعدد شرکا به ویژه زمانی پیش می آید که پدری و فرزند واحد او در یک شرکت شر یک اند و پدر فوت می کند. در این حالت، چون فرزند واحد مالک سهم الشرکه پدر نیز می شود و در نتیجه سهم الشرکه در ید او قرار می گیرد، مالکیت مشاع پایان می پذیرد و دیگر شرکتی وجود ندارد. البته این مورد با موردی که در آن یکی از شرکا فوت می کند، ولی بیش از یک شریک در شرکت باقی می ماند، متفاوت است و خواهیم دید که این وضع الزاماً به انحلال شرکت نمی انجامد. در صورت انتفای تعدد شرکا و تعلق تمام سرمایه به یک شریک، شرکت خود به خود منحل خواهد شد و مراجعه به دادگاه، برای صدور حکم انحلال آن، لازم نیست. هرگاه شریک تنها معاملاتی به نام شرکت انجام دهد، چون شرکت وجود ندارد، طلبکاران می توانند خود وی را طرف معامله تلقی کرده، از اموالش طلبهایشان را برداشت کنند.
ب) حذف نوع شرکت توسط قانونگذار
هرگاه نوع شرکتی که تاکنون وجود داشته است از طریق وضع قانون حذف شود، شرکت منحل خواهد شد، مورد بارز این وضعیت، شرکت های سهامی موضوع قانون تجارت(مصوب ۱۳۱۱) است که پس از گذشت سه سال از تصویب لایحه قانونی ۱۳۴۷، با جانشین کردن شرکتهای سهامی عام و خاص، از قانون گذاری ایران حذف شده است.
از تاریخ تصویب لایحه قانونی ۱۳۴۷، شرکتهای سهامی فقط به صورتی که در این لایحه آمده است، شرکت سهامی تلقی می شوند و هرگاه شرکتهای سهامی موجود در تاریخ لازم الاجرا شدن این لایحه، خود را با مقررات آن وفق نداده و به شرکت سهامی عام یا خاص و یا یکی از شرکتهای دیگر مندرج در قانون تجارت تبدیل نشده باشند، منحل محسوب خواهند شد و از لحاظ مقررات انحلال، مشمول قانون تجارت مصوب ۱۳۱۱ خواهند بود(ماده ۲۸۴ لایحه قانونی ۱۳۴۷)
مسئله ای که مطرح می شود این است که هرگاه یک شرکت سهامی که مطابق مقررات قانون تجارت(مصوب ۱۳۱۱) تشکیل شده، به دستور ماده ۲۸۴ لایحه قانونی عمل نکند به همان صورت سابق ادامه حیات بدهد، چه باید کرد؟ آیا چنین شرکتی را باید مطابق ماده ۲۸۴ لایحه قانونی نادیده گرفت، یا مطابق ماده ۲۲۰ قانون تجارت شرکت تضامنی تلی کرد؟ پاسخ دادن به این سؤال از آن نظر مفید است که هرگاه شرکت را منحل تلقی کنیم، هر شریکی که معامله ای با اشخاص ثالث کرده باشد باید خود به شخصه از عهده تعهدات پذیرفته بر آید؛ چه بنا بر فرض، شرکت وجود ندارد. برعکس، اگر شرکت را شرکت تضامنی تلقی کنیم، علاوه بر اینکه شرکت وجود دارد، شرکا مسئولیت تضامنی خواهد داشت و در نتیجه، هر معامله ای که شریکی کرده باشد، بر عهده شرکای دیگر نیز خواهد بود.
به نظر ما، با توجه به اینکه ماده ۲۸۴ لایحه قانونی ۱۳۴۷، هم بر ماده ۲۲۰ قانون تجارت، وارد است و هم نسبت به آن جنبه خاص دارد، باید درباره موضوع مورد بحث، بر ماده اخیر ترجیح داشته باشد و به عبارت دیگر، هرگاه شرکت سهامی در زمان حکومت قانون تجارت تشکیل شده و بعد از تصویب لایحه قانونی ۱۳۴۷ خود را با لایحه اخیر تطبق نداده باشد، باید نادیده گرفته شود، نه آنکه تضامنی تلقی گردد. البته این امر به زیان اشخاص ثالثی است که با شرکت معامله کرده اند،؛ چه شرکت، بنا بر مادده ۲۸۴ لایحه قانونی منحل است و انحلال آن نیز نیاز به صدور حکم ندارد. بنابراین، شریکی که با اشخاص ثالث ـ حتی به نام شرکت ـ معامله کرده است، به شخصه مسئول اجرای معامله است و طلبکارانی که با او معامله کرده اند فقط به خود او می توانند مراجعه کنند. به نظر ما، قانون گذار بایست ماده ۲۸۴ لایحه قانونی را چنان تنظیم می کرد که با شرکت سهامی سابق، در صورت عدم تطبیق خود با مقررات جدید، شرکت تضامنی تلقی شود(ماده ۲۲۲۰ ق.ت) و یا آنکه منحل شده، شرکا مسئول تضامنی محسوب شوند؛ اما چون قانون گذار هیچ یک از این دو راه را انتخاب نکرده است، اشخاص ثالث، در این مورد به خصوص، مغبون خواهند شد.(ستوده تهرانی ۱۳۸۶، ۲۱)
ج) انتفای موضوع شرکت
همان طور که گفتیم، موضوع شرکت دارای دو مفهوم متفاوت است: مجموعه اموالی که به شرکت آورده می شوند و فعالیت که شرکت برای انجام دادن آن تشکیل می شود. هرگاه موضوع شرکت، به دلیل تحقق هدف شرکت و یا از میان رفتن آن، منتفی شود، همچنین زمانی که انجام دادن مقصودی که شرکت برای آن تشکیل شده بود، غیر ممکن شود و یا نوع فعالیت مندرج در اساسنامه یا شرکتنامه از طرف قانون ممنوع گردد، شرکت منحل خواهد شد. ماده ۱۳۶ قانون تجارت، ناظر به ماده ۹۳ همان قانون، مورد دوم را به عنوان دلیل انحلال ذکر می کند: « وقتی که شرکت مقصودی را که برای آن تشکیل شده بود انجام داده یا انجام آن غیرممکن شده باشد». از میان رفتن کامل دارایی شرکت ـ یعنی مفهوم دیگر موضوع ـ نیز مطابق مقررات عام قانون مدنی موجب از میان رفتن قرارداد شرکت خواهد شد؛ چه تا سرمایه و دارایی نباشد؛ شرکتی هم وجود ندارد. تلف شدن موضوع شرکت، در صورتی موجب انحلال آن خواهد بود که تمام دارایی شرکت از میان برود. در عمل، موضوع شرکت در اساسنامه ها چنان وسیع معین می شود که هیچ گاه نمی تواند منتفی شود. به علاوه، صرف توقف فعالیت شرکت، موجب انحلال قهری آن نیست، مگر آنکه توقف نتیجه اتمام مقصودی باشد که شرکت برای آن تشکیل شده است و یا نتیجه تلف کامل دارایی شرکت باشد. این نکته را که رویه قضایی فرانسه بیان کرده در حقوق ما نیز باید پذیرفت؛ چه بند یک ماده ۹۳ قانون تجارت، ناظر به موردی است که فعالیتی که شرکت برای آن ایجاد شده کاملاً انجام شده باشد و توقف فعالیت شرکت به هر علت دیگری، موجب انحلال شرکت نمی شود.
د) انقضای مدت شرکت
هرگاه برای شرکت مدت معین شده باشد و با انقضای مدت، شرکا به تمدید آن رضایت ندهند، شرکت منحل می شود. این قاعده کاملاً منطقی است و اگر قانون گذار بر آن تأکید نمی کرد هم قابل اعمال بود؛ چه همان طور که گفته شد، شرکا با تعیین مدت برای شرکت، از قبل چنین توافق کرده اند که هرگاه مدت شرکت به پایان برسد، منحل شود.
هـ) ورشکستگی شرکت
ورشکستگی شرکت تجارتی زمان مصداق دارد که شرکت از تأدیه وجوهی که برعهده دارد برنیاید(۴۱۲ ق.ت). با توجه به اینکه حکم ورشکستگی به طور موقت قابل اجراست(ماده ۴۱۷ ق.ت)، انحلال شرکت از زمانی تحقق پیدا می کند که حکم دادگاه اول صادر شده است و لزومی ندارد که حکم، با گذراندن مراحل قانونی قطعی شده باشد.
از آنجا که شرکت، از تاریخ صدور حکم ورشکستگی، از دخالت در اموال خود ممنوع است(ماده ۴۱۸ ق.ت)، طبیعی است که قانون گذار این قاعده را پیش بینی کرده باشد که در صورت ورشکستگی شرکت، شرکت منحل می شود.
باید توجه کرد که در صورت انحلال شرکت به سبب ورشکستگی، تصفیه اموالش مطابق مقررات مربوط به ورشکستگی انجام می گیرد(ماده ۲۰۲ ق.ت) بنابراین، در صورتی که طلبکاران شرکت ورشکسته توافق کنند با شرکت قرارداد ارفاقی منعقد کنند، شرکت منحل نخواهد شد، مگر آنکه به تعهدات خود به موجب قرارداد ارفاقی عمل نکرده باشد و یا قرارداد ارفاقی به دلیلی باطل اعلام شود.
۴-۶-۲- انحلال به سبب وضعیت یکی از شرکا
از آنجا که در شرکتهای اشخاص، شخصیت شریک اهمیت فراوان دارد، فوت، حجر و عجز شریک از پرداخت دیون شخصی اش، ممکن است موجب انحلال شرکت شود.
الف) فوت و حجر شریک
در صورت فوت یا حجر یکی از شرکای ضامن، شرکت خود به خود منحل می شود مع ذلک، سایر شرکا می توانند بر بقای شرکت با قائم مقام متوفی توافق کنند(مورد ۱۳۶، ۱۳۹، ۱۶۱ و ۱۸۱ ق.ت). همان طور که گفته شد، در صورتی که نظر سایر شرکا بقای شرکت باشد، قائم مقام متوفی باید در مدت یک ماه از تاریخ فوت، رضایت یا عدم رضایت خود را در مورد بقای شرکت به طور کتبی اعلام کند. در صورتی که قائم مقام متوفی، رضایت خود را اعلام کرد، نسبت به اعمال شرکت در مدت مزبور از نفع و ضرر شریک است، ولی در صورت اعلام عدم رضایت فقط در منافع حاصل در مدت مذکور شریک است و نسبت به ضرر آن مدت سهیم محسوب نمی شود. سکوت تا انقضای مهلت یک ماه مذکور، در حکم اعلام رضایت است(مواد ۱۳۹ و ۱۴۰ ق.ت). برعکس، در شرکت های مختلط غیرسهامی، فوت یا حجر یا ورشکستگی شریک یا شرکای با مسئولیت محدود، موجب انحلال شرکت نمی شود(ماده ۱۶۱ ق.ت)
ب) عجز شریک از پرداخت دیون شخصی
قانون تجارت ایران در مورد عجر یکی از شرکا از پرداخت دیونش دو مورد را از یکدیگر تفکیک کرده است:۱- هرگاه شریک تاجر باشد و قادر به پرداخت دیون خود نباشد، حکم ورشکستگی اش صادر می‌شود. بند «هـ» ماده ۱۳۶ قانون تجارت، در چنین صورتی، صدور حکم انحلال شرکت را مجاز می داند. مع ذلک در این باره باید به دو نکته اساسی توجه کرد: اول اینکه حکم انحلال در صورتی صادر می شود که مدیر تصفیۀ شریک ورشکسته کتباً تقاضای انحلل شرکت را کرده و از تقاضای مزبورش شش ماه گذشته وشرکت مدیر تصفیه را از تقاضای انحلال منصرف نکرده باشد(ماده۱۳۸ق.ت). انصراف در صورتی حاصل می شود که مدیر تصفیۀ شریک ورشکسته تشخیص دهد که ادامه شرکت به دلیل سود دهی آن به نفع طلبکاران شخصی شریک است.
دوم اینکه با وجود صدور حکم ورشکستگی شریک، سایر شرکا می توانند سهم آن شریک را از دارایی شرکت نقداً تأدیه و شریک ورشکسته را از شرکت خارج کنند(ماده ۱۳۱ق.ت). این راه حل قانون گذار باید مورد تأیید قرار گیرد؛ چه اولاً با پرداخت سهم شریک ورشکسته، شخص جدیدی وارد شرکت نمی شود و در نتیجه، وضع موجود تغییر نمی یابد و ثانیاً علاوه بر شرکا، کارکنان و خدمه شرکت از کار بیکار نمی‌شوند و مشکل اجتماعی ناشی از بیکاری آنها به وجود نمی آید.
۲– هرگاه شریک عاجز از پرداخت، تاجر نباشد، حکم ورشکستگی او را نمی توان صادر کرد و بنابراین، انحلال شرکت به سبب ورشکستگی مورد پیدا نمی کند. مع ذلک، اگر طلبکاران شخصی شریک نتوانسته باشند طلب خود را از دارایی شخصی او وصول کنند و سهم مدیون از منافع شرکت، کافی برای پرداخت طلب آنها نباشد، می توانند انحلال شرکت را تقاضا کنند؛ مشروط بر اینکه لااقل شش ماه قبل، قصد خود را به وسیله اظهارنامه رسمی به اطلاع شرکت رسانیده باشند. در این صورت، شرکت یا بعضی از شرکا نمی‌توانند مادام که حکم نهایی انحلال صادر نشده با پرداخت طلب طلبکاران مزبور تا حدود دارایی مدیون در شرکت، با جلب رضایت آنان به طریق دیگر، از انحلال شرکت جلوگیری کنند(ماده ۱۲۹ق.ت). در فرض اخیر، سایر شرکا می توانند سهم شریک مدیون را از دارایی شرکت نقداً پرداخت کرده، او را از شرکت خارج کنند(ماده ۱۳۱ ق.ت) به هر حال در شرکتهای مختلط غیرسهمی، نه ورشکستگی شریک به مسئولیت محدود موجب انحلال شرکت است و نه عجز او از پرداخت دیون شرکت (هرگاه شریک تاجر نباشد)(ماده ۱۶۱ق.ت)
۴-۷- انحلال مبتنی بر ارادۀ شرکا
در بررسی این مورد باید فرضی که در آن کلیه شرکا انحلال شرکت را می خواهند و فرضی که در آن، انحلال شرکت خواست فقط یک یا چند نفر از شرکاست تفکیک قائل شد.