تخریب محیط زیست
خزش شهری یا پراکندگی شهری موجب آسیب رساندن به محیط به واسطه تخریب زیست بوم ها، افتراق جنگل ها، کاهش کیفیت آب و هوا و فقدان تنوع زیستی و تهدید حیات وحش می گردد.
تخریب زمین های کشاوری
خزش تهدیدی جدی برای زمین های کشاورزی و مسئول تخریب آنهاست. این امر همچنین شامل از بین بردن شخصیت و هویت مناطق روستایی و شیوه های زندگی غالب در آنها است.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
فقدان فضاهای باز
خزش مسئول تبدیل فضاهای باز به کاربری های توسعه یافته است و به طور روزافزونی نیز برای آنها تهدید کننده می باشد. فضاهای باز از اراضی کشاورزی متمایزند و مشتمل بر انواع زمین های خالی در مناطق شهری نظیر زمین های بازی، جنگل ها، پارک ها و اراضی مرطوب هستند.
مشکلات ترافیکی
خزش به انبوهی ترافیک، طولانی شدن زمان سفرها، راه بندان های ترافیکی و در نتیجه آلوگی هوا و تهدید سلامتی جسمی و روحی شهروندان منجر می شود.
زوال شهری
خزش نقش عمده ای در زوال مراکز اصلی شهرها دارد، یعنی به جای اینکه این سرمایه گذاری را به نوسازی و بازآفرینی مراکز شهری تخصیص دهد منابع مالی عمومی و خصوصی را به سمت پیرامون شهرها هدایت میکند.
از بین بردن مفهوم اجتماع
پراکندگی حس تعلق به اجتماع و مکان را از بین می برد و جدایی گزینی اجتماعی را به وجود می آورد.
فقدان مکان های تاریخی
خزش ارزش چندانی به مکان های تاریخی و فرهنگی مهم نظیر ساختمان های تاریخی، مراکز شهری تاریخی، محدوده های تاریخی و مکان های خاطره انگیز نمی دهد و در حقیقت به عنوان تهدیدی جدی برای آنها به حساب می آید.
مأخذ: (مشکینی و همکاران، ۱۳۹۲: ۱۴۵)
۲-۳-۵-۲ پراکنش شهری (Urban distribution)
پراکنش شهری به معنی رشد متفرق و کم تراکم شهر و حومه و در طول جاده های شعاعی است و به معنی گسترش فضائی بی رویه و نامنظم می باشد که در نتیجه جابجایی و تغییر مکان فعالیت ها و جمعیت از شهر مرکزی به طرف خارج شهر و پراکنش در نواحی حومه ای است. پیامد این الگوی گسترش، پیدایش موجودیت های سیاسی مستقل در قالب شهرها و شهرک ها در منطقه پیرامونی کلانشهر است. این شکل شهری در نیم قرن اخیر در قالب اصطلاح «اسپرال» در ادبیات پژوهش های شهری وارد شده است و امروزه موضوع محوری اکثر سمینارهای شهری در کشورهای توسعه یافته است (تقوایی و سرایی، ۱۳۸۳: ۱۸۹). با وجود این تاثیرات منفی، بعضی از صاحب منصبان دولتی و کارمندان بخش خصوصی مخالفت کردند و معتقدند که پراکنش شهری مزایایی زیادی به همراه دارد، به عوان مثال اقامتگاه های خانواده های تک خانواری در روی قطعات بزرگ تر است همچنین پایین تر بودن قیمت زمین مزایای بالاتری برای تجارت به علت فقدان قوانین محدود کننده ی رشد پراکنده شهری فراهم می کند. اصطلاح پراکنش شهری به طور کلی معانی منفی را به همراه دارد. به علت سلامتی محیط و موضوعات فرهنگی مرتبط با آن ساکنین محلات پراکنده تمایل به حذف آلودگی ها و رنج و دردی که از تلفات ترافیک برای هر شخص حاصل می شود، دارند. پراکنش شهری بسیار بحث برانگیز است، طرفداران مدعی اند که مصرف کنندگان ترجیح به سکونت در محلات کم تراکم دارند و پراکنش شهری لزوما” باعث افزایش ترافیک نمی شود (www.secreturban. Mihanblog.com).
۲-۳-۵-۲-۱ پیامدهای الگوی پراکنش شهری
پراکنش شهری مشخصات چندی دارد که از جمله مهم ترین عوامل فشار آور بر شهرها به حساب می آید و به نوعی اتلاف اسکان در شهر است که توسط تراکم های پایین یکنواخت مشخص می گردد که اغلب ناهماهنگ است و در طول حاشیه های نواحی شهری با سرعتی زیاد پخش می شود. الگوی پراکنش شهری سبب می شود که تراکم جمعیت کاهش یابد و در جریان این توسعه، زمین های کشاورزی و مزارع را از بین برده و از نظر جلوه ظاهری به صورت قطعه قطعه شدن، حرکت گره ای و جسته و گریخته و توسعه ناپیوسته و تدریجی بروز نماید. پراکنش شهری می تواند اثرات منفی بر حومه شهر، شهرها، اقتصاد و محیط داشته باشد که عبارت است از:
حومه شهرها: توسعه سریع و پراکنش شهر اثرات منفی بسیاری بر حومه های شهر به جا می گذارند. ازدیاد واحدهای مسکونی، مرکز خرید نواری شکل، از بین رفتن فضای سبز، پدید آمدن آسمانخراش ها و ساختمان های آپارتمانی نمونه ای از این اثرات می باشند. هم چنین به دلیل فاصله زیاد سکونت از محل کار گسترش استفاده زیاد از اتومبیل شخصی مدت زمان زیادی برای انجام کارهای روزانه از ساکنان سلب می کند که این پراکندگی و وابستگی به اتومبیل از تعاملات و روابط متقابل روزانه بین همسایه ها جلوگیری کرده و حس هویت محله ای در بین افراد ساکن در محله را کاهش می دهد.
شهرها: الگوی پراکنش بر ساکنان شهرها نیز اثرات منفی می گذارد؛ و روزانه حجم عظیمی از جمعیت از نواحی حومه به داخل شهرها وارد می شوند و باعث معضلات زیادی از جمله ترافیک، شلوغی، ناامنی و احساس تعلق خاطری کمتری در بین ساکنین شهر و حومه ایجاد می کند.
پراکنش شهری به دو دلیل مانع از دسترسی شهر می گردد: اولا پراکنش سبب دسترسی ضعیف به کاربری های مسکونی است زیرا ساکنان اغلب از گزینه های کار، خرید، تفریح فاصله دارند و ثانیا” خود این کاربری ها نیز از یکدیگر جدا می باشند.
اقتصاد: تراکم کم در حومه شهرها تأسیسات و زیر ساخت های بیشتری را می طلبد، در نتیجه زیر ساخت های بیشتر مقدار هزینه های بیشتری را می طلبد که بر اقتصاد تاثیرات منفی به جای می گذارد.
محیط زیست: پراکنش شهری بر محیط زیست تاثیرات منفی به جای می گذارد و باعث نابودی فضای سبز، حیات وحش جنگل ها، تالاب ها، علفزارها و زمین های کشاورزی می شود و جای آن را خیابان های آسفالت و بی روح می گیرد (Ewing, 1997: 107- 127).
۲-۳-۵-۳ رشد فشرده (Compact City)
برای تعریف دقیق از شهر فشرده تلاش های زیادی صورت گرفته است. برتون” آن را شهری تعریف کرده که تراکم آن بالا و کاربری ها ترکیبی است و سیستم حمل و نقل عمومی خوبی دارد و پیاده روی و دو چرخه سواری را تشویق می کند. به تعریف دیگر، در فرم شهر فشرده تاکید بر رشد مراکز شهری موجود و زمین های بازیافتی و در عین حال اجتناب از گسترش و پخش شدن در حاشیه است. شهرهای فشرده از طریق متراکم کردن شهرهای موجود و تشویق مردم برای زندگی در شهرها و ساختمان های فشرده تر قابل دستیابی است (قرخلو و زنگنه، ۱۳۸۸: ۲۳- ۱۹). رشد فشرده یک روش پیشنهادی برای اصلاح پراکنش شهری است در تعریفی که از آن شده عبارت است از «برنامه ریزی طراحی، توسعه و نوسازی جوامع برای ترقی دادن حس مکانی، حفظ منابع طبیعی و فرهنگی و توزیع عادلانه هزینه ها و مزایای توسعه رشد فشرده یکپارچگی اکولوژیکی را در دوره های کوتاه و بلند مدت افزایش می دهد و کیفیت زندگی را از طریق توسعه حمل و نقل، اشتغال و مسکن منطقه به روش متغیر افزایش می دهد (Litman, 2005: 21). در سال های اخیر بسیاری جوامع تصمیم گرفته اند که الگوی توسعه جوامعشان را بر اساس اصول و استراتژی رشد فشرده بنا کنند. این اصول دسترسی کاربری ترکیبی ایجاد می نماید، رشد فشرده دارای اصول و استراتژی های خاصی است که در ذیل بیان می شود:
کاربری ترکیبی
بهره گیری از طراحی ساختمان های فشرده
ایجاد طیفی از گزینه ها و شیوه های مسکن
