۱-۱ مقدمه
انسانها آفریده‌های اجتماعی اند که برای برآوردن نیازهای عاطفی، اجتماعی و زیستی خود به تعامل با دیگران نیاز دارند و تحت تأثیر نظام‌ها و فرهنگ‌های جامعه خود قرار می‌گیرند. از یک طرف، تعداد و پیچیدگی قواعدی که فرد باید برای تعامل با دیگران بداند بسیار زیاد است و از طرف دیگر باید این قواعد را در تعامل اجتماعی خود، به روش صحیحی به کار ببرد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

اجتماعی شدن جریانی است که در آن هنجارها، مهارت‌ها و انگیزه‌ها، طرز تلقی و رفتارهای فرد شکل می‌گیرد تا ایفای نقش کنونی و آتی او در جامعه مناسب و مطلوب شناخته شود. مهارت اجتماعی مجموعه رفتارهای فراگرفته قابل قبولی است که فرد را قادر می‌سازد با دیگران رابطه مؤثر داشته و از عکس العمل‌های نامعقول اجتماعی اجتناب کند. همکاری، مشارکت با دیگران، کمک کردن، آغازگر رابطه بودن، تقاضای کمک کردن، تعریف و تمجیدکردن از دیگران، تشکر و قدردانی کردن، مثال‌هایی از این نوع رفتار است (گرشام و الیوت^[۱]، ۱۹۹۰). نقص در مهارت اجتماعی مشکلی نسبتاً مقاوم و مرتبط با عملکرد ضعیف در روابط اجتماعی فرد است، که اغلب منجر به ناسازگاری و یا اختلالات روانی در فرد می‌شود (کول و داج^[۲]، ۱۹۸۳؛ کوئن^[۳] و همکاران، ۱۹۷۳؛ پارکر^[۴] و آشر^[۵]، ۱۹۸۷). بنابراین، شناخت و درمان افراد مبتلا به این نقص وظیفه مهم روانشناسان، مشاوران، و متخصصان تعلیم و تربیت است. از آنجا که یکی از اقشار هر جامعه معلولین می‌باشند، لذا توجه به مسایل مهارتهای اجتماعی آنها نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و مطالعه مهارت اجتماعی در معلولین مورد توجه محققان بوده است. افراد معلول به دلیل نقایص جسمی و محرومیت‌های ناشی از آن اغلب قادر به ایجاد رابطه اجتماعی و متقابل با همسالان و بزرگسالان نیستند و سازگاری عاطفی و اجتماعی آنان با دشواری رو به رو است. این افراد معمولاً منزوی و گوشه‌گیر هستند و رفتارهای رشد نیافته و ضد اجتماعی و نامناسبی از خود بروز می‌دهند. نقص بینایی بیش از هر معلولیت دیگر ناتوانی به بار می‌آورد و نقش چشم‌ها در روابط اجتماعی مانند: صحبت کردن با دیگران، بیان و درک احساسات خود و دیگران و بالاخره برقراری یک رابطه خوب (کلامی و غیر کلامی) بر هیچ کس پوشیده نیست. یک فرد با نقص بینایی با بهره‌مندی از مهارتهای اجتماعی مانند همدلی، همکاری، شروع تعاملات، توانایی ابراز احساسات و تفکرات، درک سرنخ‌های اجتماعی میتواند تعاملات مثبت و موثرتری با سایرین برقرار کند در اینجاست که لزوم آموزش‌های مهارتهای اجتماعی به نابینایان در جهت افزایش کنش اجتماعی مطرح می‌شود.
۱-۲ شرح و بیان مساله
تنوع بیش از حد و پیچیدگی بسیاری از روابط اجتماعی، مهارتهای تعاملی را می‌طلبد که در بسیاری اوقات پیچیده‌تر از مهارت‌های لازم در خانواده است. شمار روز افزون افرادی که در تعامل با دیگران مشکل دارند و دچار ترس از برخوردهای اجتماعی اند، نشان می‌دهد که تعامل با دیگران به نحو فزاینده‌ای مساله‌ساز است. بنابراین ضروری است که افراد مکانیزم پاسخ اجتماعی منطقی را در خود ایجاد کنند تا بتوانند خود را متناسب با نیازهای موقعیتی و وضعیتی تغییر دهند. مشکلات مربوط به ضعف در مهارتهای اجتماعی هنگامی برای جوانهای دارای ضعف بینایی چند برابر می‌شود که آنها نه تنها باید با چالشهای معمول زندگی که مختص گذراز این مرحله از زندگی است، مواجه شوند؛ بلکه چالشهای دیگرکه مربوط به ضعف بینایی آنهاست، نیز بدان اضافه می‌شود. این چالشها می‌تواند شامل کمبود دوست، ناراحتی در بحث درباره نقص بینایی خود و مشکل در ایجاد رابطه ناشی از بینایی باشد. نقص بینایی ممکن است اثرات منفی روی وضعیت اجتماعی یک جوان داشته باشد؛ بنابراین اگر چه امکان دارد از طرف دوستانشان تحمل شوند، اما الزاما به معنی پذیرش کامل آنها نمی‌باشد و ممکن است به خاطر ضعفشان از سوی همسالان مسخره شوند (روزنبلوم^[۶]، ۱۹۹۲).
آمرمن و همکاران (۱۹۹۸) ضمن ارائه راهکارهای عملی آموزش مهارت‌های اجتماعی به نابینایان، بر مراحل مختلف ارزیابی مهارت اجتماعی نابینایان تأکید کرده‌اند. بعضی از محققان نیز ارزیابی مهارت اجتماعی نابینایان را از طریق چک لیست‌های مختلف توصیه کرده‌اند.
پژوهش‌ها نابینایان را دارای کاستی مهارت اجتماعی گزارش کرده‌اند. افراد با نیازهای خاص (هامفیل ^[۷]، ۱۹۸۳، دی آلورا^[۸]، ۲۰۰۴) از جمله آسیب بینایی (ساکس و سیلبرمن^[۹]، ۲۰۰۰؛ بایبروشات^[۱۰]، ۱۹۹۱؛ ساکس، ولف^[۱۱] وتایرنی^[۱۲]، ۱۹۹۸؛ مک کاسپی^[۱۳]؛ ۱۹۹۶، کورن ^[۱۴]و ساکس ۱۹۹۶؛ ولف، ۱۹۹۷) ضعف‌هایی در زمینه مهارت‌های اجتماعی دارند. کف و دی کوایس (۲۰۰۴)، بیان کرده‌اند که مشکلات جسمانی مثل آسیب بینایی کیفیت و نحوه تعامل با دیگران را تهدید می‌کند. با وجود ضد و نقیض‌ها درباره تفاوت مهارت‌های اجتماعی در افراد آسیب دیده بینایی و افراد بینا، به جرأت می‌توان گفت که افراد با آسیب بینایی در مقایسه با افراد بینا، در معرض خطر بالاتری در زمینه مهارت‌های اجتماعی و مشکلات رفتاری هستند. پژوهش‌های انجام شده توسط بایرشات (۱۹۹۱)، ولف وساکس (۱۹۹۷)، واگنر و وبلکوربی^[۱۵] (۲۰۰۴) و نورا و ساندرا^[۱۶] (۲۰۰۵) نشان داده است که افراد نابینا از نظر مهارت‌های اجتماعی با کاستی‌ها و نارسایی‌هایی روبه رو هستند. از این رو، اکثر پژوهشگران بر اهمیت آموزش، اکتساب و به کارگیری مهارت‌های اجتماعی به منظور رشد و سازگاری اجتماعی افراد نابینا تأکید کرده‌اند. کمبود مهارت‌های اجتماعی اغلب منجر به مشکلات سازگاری یا اختلال روانی آتی می‌شود (پارکر و آشر، ۱۹۹۳). تحقیقات متعددی در زمینه تأثیر مهارت اجتماعی بر تطابق، سازگاری، موفقیت تحصیلی فرد معلول، و ایجاد رابطه با همسالان انجام شده است و در این راستا آموزش مهارت‌های اجتماعی به افراد معلول حائز اهمیت بوده و تأثیر آموزش بر مهارت اجتماعی افراد نابینا را مثبت گزارش کرده‌اند (هاسلت، ۱۹۸۳؛ و بایبرشات، ۱۹۹۱؛ ارین^[۱۷]، ۱۹۹۱؛ بیشاپ و هابسون، ۱۹۹۶).
این پژوهش به بررسی اثربخشی آموزش مهارتهای اجتماعی بر سازگاری اجتماعی و نگرش صمیمانه دختران با نقص بینایی می‌پردازد. امید است این پژوهش سرآغاز راهی به سوی همکاری در جهت کاهش مشکلات افراد با نقص بینایی باشد.
۱-۳ اهمیت و ارزش تحقیق
اهمیت مهارت‌های اجتماعی به عنوان مهم‌ترین عامل اجتماعی شدن و سازگاری اجتماعی را هیچگاه نمی‌توان از نظر دور داشت و بی‌شک توجه به هوش اجتماعی، رشد اجتماعی و تربیت اجتماعی در کنار دیگر ابعاد رشد و حیطه‌های تعلیم و تربیت، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در چشم‌انداز کنونی، در حوزه آموزش مهارت‌های اجتماعی، پژوهش‌های بی‌شماری صورت گرفته و روش‌های آموزشی جدیدی مطرح گردیده است که افق‌های روشن‌تری را آشکار کرده است. تمامی این حرکت‌ها وشناخت‌های روز افزون به انسان کمک می‌کند تا به کمیت و کیفیت زندگی اجتماعی خود ودیگران غنای بیشتری ببخشد و بخصوص، به کودکان با نیازهای ویژه و سازگاری اجتماعی آنان نگاه انسان دوستانه‌تر و پویاتری داشته باشد (به‌پژوه، ۱۳۸۶).
دانش‌آموزی که مهارت‌های اجتماعی لازم را کسب کرده است، دانش‌آموزی است که می‌تواند به خوبی با محیطش سازش کند و یا این‌که می‌تواند ازطریق برقرار کردن ارتباط با دیگران از موقعیت‌های تعارض‌آمیز کلامی و فیزیکی اجتناب کند. این گونه دانش‌آموزان، رفتارهایی از خود نشان می‌دهند که منجر به پیامدهای مثبت روانی- اجتماعی، نظیر پذیرش توسط همسالان و رابطه مؤثر با دیگران می‌شود. ازسوی دیگر، کسانی که مهارت‌های اجتماعی لازم را کسب نکرده‌اند، اغلب به اختلال‌های رفتاری مبتلا می‌شوند، از طرف همسالان پذیرفته نمی‌شوند، در میان همسالان وبزرگسالان محبوب نیستند و با معلم و یا سایر افراد حرفه‌ای به‌خوبی کنار نمی‌آیند. دانش‌آموزان نابینا نیز به عنوان بخشی از جامعه افراد استثنایی از این قاعده مستثنی نیستند و گاهی در اکتساب وبه کارگیری مهارت‌های اجتماعی دچار مشکل هستند. از آنجایی که دانش‌آموزان نابینا دراکتساب رفتارهای اجتماعی از طریق نشانه‌های بینایی، سرمشق‌گیری، حالت‌های چهره‌ای، ارتباط از طریق نگاه، دریافت بازخورد و همچنین توانایی در تعیین محل افراد، مشکل دارند، ممکن است مهارت‌های اجتماعی را به خوبی کسب نکرده باشند (مک کاسپی، ۱۹۹۶، به نقل ازکوچکی، ۱۳۸۴).
مهارت اجتماعی، در روابط بین اشخاص، عملکرد روانی، تحصیلی و سازگاری فرد تأثیر طولانی مدت چشمگیری دارد. مهارت‌های ضعیف ارتباط اجتماعی و مشکلات برقراری ارتباط با دوستان، خانواده و معلمان با بسیاری از انواع مشکلات روانی، شامل افسردگی، ناهنجاری رفتاری، ترس از اجتماع، توهم و اسکیزوفرنی در ارتباط می‌باشد (فرل^[۱۸]، ۲۰۰۶). جای تعجب نیست که تلاش برای ارتقای مهارتهای اجتماعی و کیفیت روابط بخش مهمی از درمان و پیشگیری از بسیاری اختلالات سلامت روانی را تشکیل می‌دهد.
بسیاری از افراد با نیاز خاص، فاقد مهارت‌های اجتماعی ضروری برای کسب تعاملات اجتماعی مثبت با همسالان و بزرگسالان هستند و این مهارتها را از طریق مشاهده هوشمندانه بدست نمی‌آورند. به طور کلی ضرورت مداخلات مربوط به مهارتهای اجتماعی در همه‌ی افراد به ویژه افراد با نیاز خاص را میتوان با توجه به نتایج پژوهش‌های متعدد صورت گرفته، به صورت زیر بیان کرد:
۱- فقدان مهارت‌های اجتماعی مناسب، اصلی‌ترین عامل در شکست افراد دارای ناتوانی در جایابی اجتماعی (پاراسکیو و اویلی^[۱۹]، ۱۹۹۴) و دلیل از دست دادن شغل میباشد (گرینسپن و شولتز^[۲۰]، ۱۹۸۱، به نقل از خانزاده و صیفی خانی، ۱۳۸۷).
۲- آموزش مهارت‌های اجتماعی میتواند باعث کاهش در تعداد رفتارهای نامناسب در کلاس درس مانند پرخاشگری و بهبود روابط شخصی دانش‌آموز با همسالان و بزرگسالان شود (کامپز و کای^[۲۱]، ۲۰۰۲، فراسر^[۲۲] و همکاران، ۲۰۰۵، به نقل از خانزاده و صیفی خانی، ۱۳۸۷).
۳- آموزش مهارتهای اجتماعی باعث کاهش رفتارهای پرخاشگرانه می‌شود (گاتفردسون^[۲۳]، ۱۹۸۷، به نقل از خانزاده و صیفی خانی، ۱۳۸۷).
۴- آموزش مهارتهای اجتماعی باعث افزایش یکپارچه‌سازی افراد دارای ناتوانی با افراد عادی می‌شود (فرتی^[۲۴] و همکاران، ۱۹۹۳، به نقل از خانزاده و صیفی خانی، ۱۳۸۷).
۵- تحول عاطفی و اجتماعی کودکان و نوجوانان، ظرفیت دانش‌آموزان را برای تمرکز بر فعالیت‌های تحصیلی، بهبود سلامت روانشناختی کلی و کاهش مشکلات رفتاری افزایش می‌دهد (هنسی^[۲۵]، ۲۰۰۷، خانزاده و صیفی خانی، ۱۳۸۷).
برای نوجوانان نابینا که به سبب آسیب دیدگی بینایی مشکلات ارتباطی بیشتری دارند آموزش مهارت‌های اجتماعی و روابط بین فردی امری ضروری است. چرا که قسمت اعظم برقراری ارتباط اجتماعی با دیگران از طریق چشم انجام می‌گیرد. به طوری که غم و شادی، خشم و محبت را می‌توانیم از چهره دیگران مشاهده کنیم و بدین وسیله استنباط کنیم که در چه زمانی و با چه کسانی می‌توان ارتباط برقرار نمود. لذا بررسی اثربخشی مهارتهای اجتماعی بر سازگاری و نگرش صمیمانه افراد با نقص بینایی ضروری به نظر می‌آید.
۱-۴ اهداف تحقیق
۱-۴-۱ اهداف اصلی
۱- تعیین میزان تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر میزان سازگاری اجتماعی مددجویان دختر با نقص بینایی.
۲- تعیین میزان تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر میزان نگرش صمیمانه مددجویان دختر با نقص بینایی.
۱-۴-۲ اهداف اختصاصی
۱- تعیین میزان تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر میزان مولفه روابط اجتماعی مددجویان دختر با نقص بینایی.
۲- تعیین میزان تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر میزان مولفه روابط مدرسه‌ای مددجویان دختر با نقص بینایی.
۳- تعیین میزان تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر میزان مولفه روابط خانوادگی مددجویان دختر با نقص بینایی.
۴- تعیین میزان تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر میزان مولفه علایق ضد اجتماعی مددجویان دختر با نقص بینایی.
۵- تعیین میزان تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر میزان مولفه مهارتهای اجتماعی مددجویان دختر با نقص بینایی.
۶- تعیین میزان تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر میزان مولفه قالب‌های اجتماعی مددجویان دختر با نقص بینایی.
۱-۵ فرضیه‌های تحقیق
۱-۵-۱ فرضیه‌های اصلی
۱- آموزش مهارتهای اجتماعی سازگاری اجتماعی مددجویان دختر با نقص بینایی موثر است.
۲- آموزش مهارتهای اجتماعی نگرش صمیمانه مددجویان دختر با نقص بینایی موثر است.
۱-۵-۲ فرضیه‌های فرعی
۱- آموزش مهارتهای اجتماعی در بهبود مؤلفه روابط اجتماعی مدد جویان دختر با نقص بینایی مؤثر است.
۲- آموزش مهارتهای اجتماعی در بهبود مؤلفه روابط مدرسه‌ای مددجویان دختر با نقص بینایی مؤثر است.
۳- آموزش مهارتهای اجتماعی در بهبود مؤلفه روابط خانوادگی مددجویان دختر با نقص بینایی مؤثر است.
۴- آموزش مهارتهای اجتماعی در بهبود مؤلفه علایق ضد اجتماعی مددجویان دختر با نقص بینایی مؤثر است.
۵- آموزش مهارتهای اجتماعی در بهبود مؤلفه مهارتهای اجتماعی مددجویان دختر با نقص بینایی مؤثر است.
۶- آموزش مهارتهای اجتماعی در بهبود مؤلفه قالب‌های اجتماعی مددجویان دختر با نقص بینایی مؤثر است.
۱-۶ تعریف واژه‌ها و متغیرها
۱-۶-۱ تعاریف مفهومی
۱- آسیب بینایی^[۲۶]: آسیب بینایی، یک اصطلاح کلی است که تمام سطوح مختلف آسیب‌های بینایی از نابینایی مطلق گرفته تا کم بینایی^[۲۷] را در بر می‌گیرد. منظور از آسیب بینایی، وجود نقص و مشکلاتی در سیستم بینایی است که حتی با بهره گرفتن از وسایل کمکی، این آسیب‌ها در آموزش افراد مبتلا همچنان تأثیر می‌گذارد (دبیری اصفهانی، ۱۳۸۵).
۲- سازگاری اجتماعی: سازگاری اجتماعی عبارت است از رفتار مفید و مؤثر آدمی در تطبیق با محیط، به گونه‌ای که تنها با تغییرات محیطی همرنگی نکرده و به پیروی ناهشیار از آن کفایت نمی‌کند، بلکه خود نیز می‌تواند در محیط تأثیر گذاشته و آن را به گونه‌ای متناسب تغییر بدهد (بارولو^[۲۸]، ۲۰۰۲، به نقل از پور سید و همکاران، ۱۳۸۹).
۳- صمیمیت: صمیمیت، به صورت الگوی رفتاری بسیار مهمی مفهوم‌سازی شده، که دارای جنبه‌های عاطفی- هیجانی و اجتماعی نیرومند است و برپایه‌ی پذیرش (تجربه‌ی مثبت هم سویی و برابری)، رضایت خاطر (تجربه‌ی مثبت مشارکت) و عشق شکل می‌گیرد (تن هاتن^[۲۹]، ۲۰۰۷، به نقل از مرادی و همکاران، ۱۳۸۳).
۴- مهارتهای اجتماعی: مهارت اجتماعی عبارتست از فرآیندهای مرکبی که فرد را قادر می‌سازد بگونه‌ای رفتار کند که دیگران او را با کفایت تلقی کنند. در واقع مهارتهای اجتماعی، توانایی های لازم فرد، برای انجام رفتارهای هدفمند و موفقیت آمیز می‌باشند (اشلانت و مک فال^[۳۰]، ۱۹۸۵، به نقل از محبی و همکاران، ۱۳۸۳).
۱-۶-۲ تعاریف عملیاتی
۱- سازگاری اجتماعی: منظور از سازگاری اجتماعی در این پژوهش، نمراتی است که مددجویان دختر با نقص بینایی در پیش آزمون-پس‌آزمون در نسخه تجدید نظر شده پرسشنامه سازگاری اجتماعی کالیفرنیا (۱۹۵۳)، قسمت ۹۰ سوالی سازگاری اجتماعی کسب می‌کنند.
۲- نگرش صمیمانه: منظور از نگرش صمیمانه در این پژوهش، نمراتی است که مدجویان نابینا در پیش آزمون- پس‌آزمون در پرسشنامه۵۰ سوالی نگر ش صمیمانه امیدون و همکاران (۱۹۸۳) کسب می‌کنند.
۳- مهارتهای اجتماعی: منظور از مهارت‌های اجتماعی، آموزش گروهی مهارت‌های بین‌فردی که شامل مهارت‌های محاوره‌ای کلامی، گوش دادن، توضیح دادن، ابراز وجود، سوال و پرسش کردن باشد که از طریق شیوه‌های رفتاری و پسخوراند مثبت، تمرین رفتار و سرمشق آموزش داده می‌شود. در این پژوهش از بسته آموزشی مهارتهای اجتماعی مستعلمی و همکاران (۱۳۸۴) می‌باشد.

حروف اصلی قافیه: ا
حرف روی: ا
حروف الحاقی: ی
ردیف: تازه بین
۱۳ – رطل‌کشان صبـح را، نزل و نـوای تـازه بیــن
زخمـه زنـان بـزم را، ساز ونــوای تـازه بیــن
واژگان: رطل‌کشان: شراب خواران، پیمانه کشان. (فرهنگ لغات) نوا: آن‌چه برای حیات باید از خورش و پوشش و آلات و جز آن. (دهخدا) زخمه زن: نوازنده‌ی سازهایی از قبیل رباب و بربط، ساز زن. (دهخدا)

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

معنی و مفهوم: پیمانه کشان شراب صبحگاهی، نزل و خوردنی‌های تازه‌ای برای خود فراهم آورده‌اند. نوازندگان مجلس بزم نیز، آواها و نواهای تازه‌ای می‌نوازند.
آرایه‌های ادبی: نوا و نوا جناس تام دارند. بیت در حرف «ز» واج آرایی دارد.
۱۴ – رنگ بشد ز مشک شـب، بوی نماند لاجــرم
باد برآبگـون صـدف، غالیـه سای تــازه بیــن
واژگان: لاجرم: لابد، به ناچار. (منتهی الارب) آبگون صدف: کنایه از آسمان، ماه و آفتاب. (برهان) غالیه سای: غالیه ساینده، غالیه ساز، خوش بوی ساز. (دهخدا) غالیه: بوی خوشی است مرکب از مشک و عنبر و جز آن به رنگ سیاه که موی را بدان خضاب کنند (معین)
معنی و مفهوم: با آمدن صبح، رنگ مشک سیاه شب از بین رفت و به ناچار بوی خوش مشکین آن نیز باقی نمانده است. باد بر آسمان در حال غالیه سایی و پدید آوردن بوهای خوش و تازه است.
آرایه‌های ادبی: مشک شب اضافه‌ی تشبیهی است. آبگون صدف کنایه از آسمان می‌باشد . باد را به غالیه سا تشبیه کرده است.
۱۵ – بید بسـوز و باده کـن راوق و لعـل بـاده را
چون دم مشک و بید تر، عـطر فزای تـازه بیـن
واژگان: راوق کردن: صاف کردن، پالودن، تصفیه کردن. (فرهنگ لغات)
شاهد: مجلس غم ساخته اسـت و مـن چو بیـد سوختـه
تـا بـه مـن راوق کنــد مــژگــان مــی پـالای مــن
(خاقانی، ۱۳۸۸: ۳۲۰)
معنی و مفهوم: چوب بید را بسوزان و به وسیله‌ی زغال آن، شراب را بپالای و رواق کن. آن گاه شراب سرخ لعل فام را ببین که همچون بوی مشک و بید تر خوشبو، عطر افشانی می‌کند و بوهای خوش می‌پراکند.
۱۶ – سوخته بید و باده بین، رومی و هندویی به هم
عشـرت زنگیـانه را بـرگ و نـوای تـازه بیــن
واژگان: نوا: سامان و سازکار. (دهخدا)
معنی و مفهوم: بید سوخته‌ی سیاه رنگ و شراب سرخ فام درخشان را نگاه کن. گویی رومی سرخ و سپید پوست (شراب) و هندویی سیاه پوست (بید سوخته) با هم جمع شده‌اند و برای جشن و عشرتی همانند جشن شادی زنگیان بساط و لوازم ترتیب داده‌اند.
آرایه‌های ادبی: بید سوخته در سیاهی به هندو و شراب در درخشندگی و روشنی به رومی تشبیه شده اند.
۱۷ – نافه‌ی چین کلید زد صبح و کلـید عیـش را
بـر در عـدّه دار خـم، قفل گشـای تـازه بیــن
واژگان: نافه: خریطه یا کیسه‌ای که در آن مشک می‌باشد. (ناظم) عدّه دار: عدّه نگهدارنده، در مدّت عدّه مانده. (فرهنگ لغات) توضیحات. خُم: ظرف سفالینی بزرگ که در آن آب، شراب و جز آن ریزند. (معین)
معنی و مفهوم: صبحدم گویی بر نافه‌ی سیاه شب کلید زد و سیاهی آن را گشود. عشرت و شادی نیز همانند کلیدی است که در خم را که همچون زنی است که عدّه نگه داشته و مدّتی بسته بوده است، می‌گشاید.
آرایه‌های ادبی: نافه‌ی چین استعاره از سیاهی شب است. کلید عیش و عدّه‌دار خم اضافه‌ی تشبیهی است. قفل و کلید با هم تناسب دارند .
توضیحات:
عدّه‌دار: عدّه دارنده، عدّه نگه‌دارنده، عدّه‌ی ایام طهر زن و مدت سوک زن به مرگ شوی. مدتی که زن باید صبر کند، پس از طلاق سه طهر(سه ماه و سه روز) و پس از مرگ شوی مدت چهارماه و ده روز.(فرهنگ لغات)
۱۸ – ترک سـلاح پوش را زلـف چـو برهـم اوفتـد
عقل صـلاح کوش را مسـت هـوای تــازه بیـن
واژگان: سلاح پوش: سپاهی که سلاح پوشیده باشد. (ناظم) صلاح: نیکی، ضدّ فساد که تباهی باشد. (منتهی الارب)
معنی و مفهوم: اگر زلف آن ترک زیبا روی لشکری (سپاهی) بر هم دسته شود، عقل که پیوسته در مصلحت بینی می‌کوشد، مست عشق تازه‌ای می‌شود.
آرایه‌های ادبی: صلاح و سلاح جناس خط دارند.
۱۹ – شـاهـد روز کز هوا، غالیه گون غـلاله شـد
شاهد توست جــام می، روز و هـوای تـازه بیـن
واژگان: غالیه گون: غالیه رنگ، سیاه رنگ. (فرهنگ لغات) غلاله: زلف معشوق. (برهان) شاهد: مرد خوب روی، محبوب، معشوق. (معین)
معنی و مفهوم: چون ابرهای سیاه همچون زلف‌های مشکین و سیاه رنگ، چهره‌ی زیبا‌ی روز را پوشاند، سعی کن که از جام می برای خود روز روشنی بسازی.
آرایه‌های ادبی: شاهد روز اضافه‌ی تشبیهی. در مصراع دوم جام می را به صورت مجمل به شاهد زیبا رو تشبیه کرده است. غالیه گون غلاله (زلف سیاه) کنایه از ابرهای سیاه است که آسمان را پوشانده است.
۲۰ – نیست جهان تنگ را جای طـرب که دم زنـی
ز آن سوی خیمه‌ی فلک خم زن و جای تازه بین

عملیات نمونهبرداری از خاک مزرعه جهت تعیین خصوصیات مهم فیزیکی و شیمیایی خاک از عمق صفر تا ۳۰ سانتیمتری انجام شد که نتایج آن در جدول ۳-۱ آمده است.
جدول ۳-۱ – خصوصیات خاک مزرعه محل آزمایش از عمق صفر تا ۳۰ سانتیمتری

بافت خاک لومی

پتاس قابل جذب mg/kg

فسفر قابل جذب mg/kg

درصد ازت کل

PH

هدایت الکتریکی
EC×۱۰-^۳

شن

لای

رس

۵۴%

۲۶%

۲۰%

۲۶۰

۳/۱۱

۵۰

۸/۷

۶۱/۰

۳-۳- تیمار و طرح آزمایشی
برای تعیین روابط رگرسیونی بین صفات مختلف سیبزمینی با عملکرد و همبستگی بین صفات، ۲۸ کلون مختلف سیبزمینی با زمان رسیدگی متفاوت بههمراه ارقام آگریا، مارفونا، ساتینا، ساوالان، کایزر و بورن، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات اصلاح وتهیه نهال و بذر کرج مورد بررسی قرار گرفتند. هر کرت شامل ۲ خط به طول ۶ متر بوده و فاصله بوتهها بین ردیف و روی ردیف به ترتیب ۷۵ و ۲۵ سانتیمتر در نظر گرفته شد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۳-۴- کاشت
۳-۴-۱- عملیات تهیه و آمادهسازی زمین
عملیات آمادهسازی و تهیه زمین بر اساس توصیه کارشناسان انجام شد. عملیات شخم شامل دو مرحله شخم پائیزه و شخم بهاره بود. شخم پاییزه به عمق ۳۵-۳۰ سانتیمتر انجام شد. در بهار با انجام شخم سطحی بهاره کلوخهها خرد شدند. عملیات تسطیح زمین با ماله صورت گرفت. در زمان آمادهسازی مقدار ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار اوره، ۲۰ کیلوگرم در هکتار سولفات مس، ۴۰۰ کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم، ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار فسفات دی آمونیوم، ۵۰ کیلوگرم در هکتار سولفات منگنز، ۴۰ کیلوگرم اسید بوریک و ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار اوره نیز بعنوان کود سرک به خاک افزوده شد. پس از پخش کودهای خاک مصرف، احداث فاروها انجام شد.
۳-۴-۲- تهیه غده
غده ارقام مورد آزمایش از موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر تهیه و در تاریخ ۱۵/۴/۱۳۹۱ در عمق ۱۰ سانتیمتری بر اساس الگوی طرح پیشبینی شده کشت گردیدند.
۳-۵- داشت
۳-۵-۱- آبیاری
اولین آبیاری در زمان کاشت و بلافاصله پس از کاشت غدهها صورت پذیرفت. میزان آبیاری به گونهای بود که خاک نمناک باشد تا از سله بستن جلوگیری شده و سبز شدن به نحو مطلوب انجام گردد. پس از آن هر هفت روز یکبار به مدت ۴ تا ۵/۴ ساعت آبیاری بهصورت قطرهای انجام گرفت و این عمل تا ۱۵ روز قبل از برداشت ادامه داشت.
۳-۵-۲- مبارزه با علفهای هرز
بهمنظور کنترل علفهای هرز قبل از انجام کاشت غدهها و همزمان با مرحله آمادهسازی زمین، با علفکش سنکور (متریبوزین) بهمیزان یک لیتر در هکتار و بههمراه ۵۰۰ لیتر آب سمپاشی انجام شد، جهت مبارزه با علفهای هرز خرفه و پیچک، سمپاشی مجدد با سنکور و در مرحله چهاربرگی سیبزمینی انجام شد. میزان مصرف سنکور در این مرحله ۷۵۰ گرم ماده فعال در هکتار بود که همراه با ۵۰۰ لیتر آب در سمپاش مخلوط و مورد استفاده قرار گرفت.
۳-۵-۳- خاکدهی پای بوته
بهمنظور استقرار بهتر ساقهها در خاک، خاکدهی پای بوتهها در مرحلهای که ارتفاع بوتهها به ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر رسید، صورت پذیرفت.
۳-۵-۴- مبارزه با آفات و بیماریها
بهدلیل عدم مشاهده، بیماری یا آفتی که دارای خسارت اقتصادی قابلملاحظهای بر روی محصول باشد، سمپاشی برعلیه آفات و بیماریها در مزرعه انجام نگردید.
۳-۶- برداشت
جهت کاملتر شدن پوست غدهها و تسهیل در امر برداشت، همچنین کاهش احتمال انتقال عوامل آلودگی از طریق اندامهای هوایی، ۱۵ روز قبل از برداشت، که مصادف با نیمه دوم آبان بود، آبیاری در سطح مزرعه متوقف شد. یک هفته پس از شروع به زرد شدن برگها و ریزش برگهای پایین که همزمان با شروع به سفت شدن پوست غدهها میباشد، عمل قطع اندامهای هوایی (سرزنی) انجام شد. ده روز پس از انجام عملیات سرزنی برداشت غدهها بهصورت دستی و برای هر تیمار بهصورت جداگانه انجام شد. توضیح اینکه ابتدا پنج بوته از هر ردیف جهت اندازه گیری عملکرد تکبوته و تعداد غده در هر بوته بهصورت جداگانه برداشت و سپس برداشت کلی انجام گرفت. غدههای برداشت شده جهت بررسی و اندازه گیری صفات پیشبینی شده به انبار منتقل و مورد استفاده قرار گرفتند.
۳-۷- مراحل نمونه برداری و اندازهگیریها

پنج مرحله پیش آزمون (خط پایه)

O6 O7 O8 O9 O10

X

O1 O2 O3 O4 O5

در موقعیت O1- O5 (خط پایه اول) تا (خط پایه پنجم) ارزیابی متغیرهای وابسته (لکنت و اضطراب) پیش از اعمال متغیر مستقل انجام شده است. ارزیابی (خط پایه اول) سه هفته قبل از آغاز درمان و (خط پایه پنجم ) قبل از آغاز اولین جلسه درمان انجام پذیرفت.X نشان دهنده اجرای مرحله درمان است که شامل ۱۶ جلسه درمان میباشد (که در هر جلسه ۲ ساعت، به تمرین گروهی و انفرادی آواز ملودیک پرداخته شده است).O6 -O10 نیز نشان دهنده ارزیابی متغیرهای وابسته در پس آزمون است؛ به عبارتی پس از اتمام ۱۶ جلسه تمرین به مدت سه هفته و هر سه روز یک بار بر اساس «مقیاس تجدید نظر شده اضطراب آشکار کودکان^[۱۲۲](RCMAS)» و «مقیاس شدت لکنت کودکانSSI-3 » از آزمودنیها گرفته شد.
۳-۲ جامعهپژوهشی
جامعه آماری در این پژوهش کلیهی دانشآموزان پسر مقطع ابتدایی شهرستان الشتر، که به تشخیص اولیای مدرسه و والدین و تایید با آزمون شدت لکنت در کودکان توسط پژوهشگر، تشکیل میدهد.
۳-۳ نمونه و شیوه نمونهگیری
نمونهگیری در این پژوهش، با توجه به ماهیت خاص تحقیق، هدفمند بود. و میان کلیه مدارس پسرانه ابتدایی موجود در سطح شهرستان الشتر، دانش آموزانی که دارای لکنت بودند توسط اولیای مدرسه به پژهشگر معرفی شدند.
در قدم اول از این تعداد دانشآموزان آزمون شدت لکنت (SSI-3 ) گرفته شد، پس از آنکه لکنت داشتن این افراد بر پژوهشگر محرز گردید، تعداد ۹ نفر از آنها ـ که به طور قطع دارای لکنت بودند ـانتخاب شدند. آموزش به اولیا و مادران دانش آموزان به منظور پیشبرد بهتر اهداف بیش از هر چیز لازم مینمود؛ از این رو در گام بعد دو جلسه حضوری جهت توجیه و آموزش مادران تدارک دیده شد و در این جلسات تلاش شد تا نحوه استفاده از ابزار موسیقی مورد استفاده در تحقیق و تکالیف در خانه به والدین آموزش داده شود و در انتها فرمهای رضایتنامه، که پیش از تشکیل جلسه تهیه شده بود، در بین والدین توزیع گردید تا رسماً و کتباً موافقت خود را اعلام نمایند و اینجا در واقع نقطه شروع کار بود. که به شرح زیر شروع شد.

• آموزش والدین به خصوص مادران (آموزش نوع ترانه، تمرین سازدهنی و فلوت و نفسگیری درمنزل)

• گرفتن پیشینه از کودکان

• • مشخص کردن روزهای آموزش و زمان برای آنها به قرار دو ساعت در هر جلسه و به شکل گروهی

  (( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

• تهیه متنی جهت روخوانی برای تشخیص و میزان تغییر مقدار لکنت کودکان در طول درمان( اینها از کتابهای درسی یا بر اساس متن کتابهای درسی هر پایه برای هر کودک انتخاب شد. تعداد هجاهای انتخابی رو خوانی برای هر پایه به شرح زیر است:

• پایه سوم ۴۶۴، پایه چهارم ۴۱۷، پایه پنجم ۴۰۰، پایه ششم ۵۶۸) ۵ – فیلم بردار و ضبط صدا حین کار

قبل از اجرای مداخله به مدت سه هفته هر سه روز یکبار، از آزمودنیها پنج خط پایه (آزمون شدت لکنت کودکان۳ و آزمون اضطراب)گرفته شد. پس از سه جلسه خـط پایه دو نفر از آزمودنـیها به علت عدم همکاری والدین و بینظمی، از جامعه آماری حذف شدند. همچنین در طی جلسات سوم و چهارم دو نفر از آزمودنیها به علت مشکلات شخصی از ادامه همکاری انصراف دادند. سپس جلسات درمان به مدت ۱۶ جلسه و هر دو روز یکبار انجام پذیرفت. بعد از اتمام جلسات درمانی، به مدت سه هفته هر سه روز یک بار از آزمودنیها پس آزمون گرفته شد بیوگرافی هر یک از آزمودنیها به شرح زیر میباشد.

نام

سن

تحصیلات پدر

تحصیلات مادر

شغل پدر

شغل مادر

خواهر و برادر

سابقه بیماری

سابقه بیماری درخانواده

علی رضا

۱۲

کارشناسی

دیپلم

مهندسی عمران

خانه دار

۱خواهر
۱برادر

لوزه داشتن خفیف

—–

صلاحیت

صلاحیت به وضعیتی اطلاق میشود که رهبر به خوبی واجد شرایط رهبری باشد و دارای دامنه وسیعی از دانش، مهارتها و تواناییها باشد.

پیشکاری

پیشکاری، شامل مدیریت دارایی یا امور شخصی دیگری است. پیشکار بودن این معنی را دربر دارد که هم رهبران و هم پیروان باید در پیشکار بودن توانمند شوند.

پیدایی

پیدایی شامل حضور در محافل عمومی، رفتار و تعاملات قابل مشاهده رهبر با پیروان است. رهبر خدمتگزار کارآمد باید پیدایی بالایی در هدایت، علاقه مندی، توجه و آرامش بخشیدن به دیگر افراد داشته باشد. پیروان باید شاهد آن چه رهبران میگویند و مقداری که گفته های خود را انجام میدهند، باشند.

نفوذ و متقاعدسازی

نفوذ از اجزاء و عناصر اولیه و اصلی رهبری کارآمد محسوب میشود. به باور برخی، سنجش صحیح رهبری، میزان نفوذ رهبر است نه چیزی بیشتر نه چیزی کمتر. متقاعدکردن منطقی، جذبه، الهامبخشی و مشاوره از تاکتیکهای موثر نفوذ هستند. سه گزینه برای رهبران وجود دارد تا اعمال قدرت کنند: ۱٫اجبار ۲٫فریبکاری ۳٫متقاعدسازی. متقاعدسازی عنصر مهم نفوذ در فرایند رهبری است به نظر گرینلیف متقاعدسازی مهارت بحرانی رهبری خدمتگزار است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شنود موثر

شنود موثر یکی از روش های مهم رهبران است که احترام و قدردانی از دیگران را به وسیله آن نمایش میدهند. برخی محققان بحث کردهاند که رهبران باید فعالانه بشنوند. زیرا فرایند شنود مشارکتی موجب ارتقای ارتباطات و شفافیت آن میشود. رهبران از شنود موثر بهره میبرند، زیرا آنها همچنان که میشنوند یاد هم میگیرند.

تشویق و ترغیب

علاوه بر قدردانی از پیروان، رهبران خدمتگزار افرادی را که هدایت میکنند باور دارند و آنها را تشویق میکنند. رهبران خدمتگزار تشویقکننده، برقرارکننده ارتباط و دلگرم کننده پیروان هستند. ایجاد جو حمایتی و ترغیبکننده موجب رشد پیروان میشود.

تعلیم

رهبرانی که میخواهند افراد را توانمند کنند باید خود معلم باشند. آنها باید استعدادهای دیگران را رشد و توسعه دهند. نقش رهبر یادگیری و سپس تعلیم اصول و ارزشها به پیروان است. طوری که آنها بتوانند خود را هدایت کنند. برخی بر این نکته اشاره کردهاند که رهبران باید به شیوه سقراط معلمی کنند یعنی سوال بپرسند تا بفهمند که مطالب کاملا منتقل شده است. مربیگری نیز به عنوان یکی از اشکال مهم تعلیم، موردنظر صاحبنظران است.

تفویض اختیار

در رهبری خدمتگزار، مسئولیتها تفویض میشود و رهبری، مشارکتی است. تفویض اختیار عبارت است از ترغیب پیروان به در دست گرفتن مسئولیت خودشان. چنین رهبرانی کارکنان خود رااز طریق فراهم ساختن فرصتهایی برای آنان تا کار خود را به بهترین شکل انجام دهند توانمند میکنند.

ویژگیهای مکمل، تکمیلکننده و ویژگیهای وظیفهای هستند. نباید تصور کرد که آنها در اولویت دوم بعد از ویژگیهای وظیفهای قرار دارند، بلکه مکمل و تکمیلکننده ویژگیهای وظیفهای می‌باشند که در بسیاری از موارد پیشنیاز و شرط لازم در رهبری خدمتگزار موثر هستند.
ث. تئوری رهبری خدمتگزار پترسون
پترسون (۲۰۰۳) تئوری کارکردی در زمینه رهبری خدمتگزار را ارائه کرد. وی در این تئوری با تعریف ارزشهای رهبری خدمتگزار، ارزش هایی که او آنها را سازه های رهبری خدمتگزار نامید، زمینه ساز تحقیقات بسیاری در این زمینه بوده است. از دیدگاه پترسون، تئوری های معمولی در زمینه رهبری مانند رهبری تحول آفرین و رهبری تبادلی، به اندازه کافی به توصیف ارزش ها نپرداخته اند.
طبق نظرات پترسون و راسل (۲۰۰۴) رهبران خدمتگزار، رهبرانی هستند که به پیروان خود توجه دارند. لذا به موجب آن پیروان از اولویت های نخست سازمان به حساب می آیند و ملاحظات سازمانی در درجه دوم اهمیت قرار می گیرند. سازه های رهبری خدمتگزار طبق نظریات پترسون عبارتند از: ۱٫ عشق الهی، ۲٫ تواضع و فروتنی، ۳٫ نوع دوستی،۴٫ قابلیت اعتماد، ۵٫ چشم انداز، ۶٫ خدمت رسانی و توانمندسازی (پترسون، ۲۰۰۳: ۱۱-۲۶).
این ها، هفت سازه ای هستند که مدل رهبری خدمتگزار پترسون بر آن اساس قرار دارد. حال در زیر به بررسی تفصیلی هر یک از این سازه ها می پردازیم:
عشق الهی^[۷۲]: اساس رابطه پیرو و رهبر خدمتگزار بر اساس این عشق بنیان نهاده شده است. وینستون^[۷۳] (۲۰۰۲) معتقد است که این عشق، عشق به مفهوم اخلاقی، اجتماعی و معنوی می باشد. این عشق سبب می گردد که رهبران، هر فرد را تنها به عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف در نظر نگیرند، بلکه هر فرد به عنوان یک انسان کامل، انسانی با نیازها، خواسته ها و تمایلات گوناگون دیده شود (دنیس^[۷۴]، ۲۰۰۴: ۱۹-۱۸).
تواضع و فروتنی^[۷۵]: فروتنی از دیدگاه ساندیج و وینز^[۷۶] (۲۰۰۱) به معنای اینست که فرد تنها به خودش توجه نداشته، بلکه به دیگران نیز توجه دارد و توانایی ها و استعدادهای سایرین را نیز مورد توجه قرار می دهد. سویندل معتقد است که فروتنی به این معنا نمی باشد که فرد برای خودش احترامی قائل نمی باشد، بلکه فروتنی به معنای اینست که یک فرد نه خودش را برتر و نه کمتر از دیگران ببیند. رهبران خدمتگزار این ویژگی را بوسیله توجه به سایرین و اولویت دادن به نیازهای پیروان خود نشان می دهند (دنیس، ۲۰۰۴: ۲۲-۲۳).
نوع دوستی^[۷۷]: کاپلان^[۷۸] نوع دوستی را به معنی کمک کردن و یاری رساندن به دیگران می داند. البته تنها در صورتی که به قصد کمک کردن و یاری رساندن باشد. اینزبرگ رفتارهای نوع دوستانه را به این شکل تعریف می کند: رفتارهای داوطلبانه ای که به قصد منفعت رساندن به دیگران انجام می گیرد و انگیزه دریافت پاداش های خارجی در آن نقشی ندارد. از این دیدگاه، نوع دوستی به نوعی دارای جنبه های اخلاقی می باشد. مونرو^[۷۹] (۱۹۹۴) نوع دوستی را بدین گونه شرح می دهد: رفتارهایی که به قصد منفعت رساندن به دیگران انجام می شود، حتی اگر برای انجام دهنده متضمن آن باشد که منافع خود را به خطر بیندازد و در این راه ریسک زیادی را نیز متحمل می کند (دنیس، ۲۰۰۴: ۲۴-۲۶).
چشم انداز^[۸۰]: از دیدگاه رهبری، چشم انداز یک تصویر منحصر به فرد و ایده آل از آینده است. گرین لیف معتقد است که رهبری خدمتگزار نیاز دارد که حسی از نادانسته ها داشته باشد و بتواند غیرقابل پیش بینی ها را پیش بینی کند. نتیجتاً نقش محوری رهبر خدمتگزار، ایجاد یک چشم انداز استراتژیک برای سازمان است. یکی از روش های مهمی که رهبری را از مدیریت متمایز می سازد این است که رهبران می توانند چشم اندازی برای آینده ایجاد می کنند. چشم انداز باید کاملاً الهام بخش و توانمندساز باشد. چشم انداز اعضای سازمان را به هم پیوند و آینده ای روشن را نوید می دهد. توسعه یک چشم انداز تغییرات و تحولات سازمانی را تسهیل می کند. بلانچارد چشم انداز را به این شکل شرح می دهد: تصویری از
آینده که اشتیاق و علاقه را در کارکنان ایجاد می کند. چشم انداز برای رهبری شایسته مورد نیاز می باشد (دنیس، ۲۰۰۴: ۲۷-۳۰).
اعتماد^[۸۱]: اعتماد، اطمینان پایدار مبتنی بر صداقت، توانایی و یا شخصیت یک فرد است و یا به بیانی دیگر، اعتماد عبارتست از اشتیاق و علاقه یک گروه به اقدامات حساس گروه دیگر. ایجاد و حفظ اعتماد در سازمان لازم و ضروری می باشد. اعتماد ریشه رهبری محسوب می گردد و یکی از مهمترین عوامل نفوذ در روابط پیرو – رهبر، اثربخشی رهبری و بهره وری است. در غیاب اعتماد، ترس بر سازمان حاکم گشته و بهره وری کاهش می یابد. راسل ارزش های صداقت و شایستگی را شکل دهنده اعتماد سازمانی و اعتماد بین فردی قلمداد می کند و معتقد است که این اعتماد جوهره رهبری خدمتگزار محسوب می گردد. بعلاوه ملروز معتقد است رهبرانی که به آن چه می گویند عمل می کنند، رهبرانی هستند که اعتماد را ایجاد می کنند. همچنین علاقه و تمایل رهبر به دریافت درونداد از دیگران، سبب افزایش قابلیت اعتماد می گردد و پیروان نیز تمایل بیشتری به پیروی از رهبری دارند که از قابلیت اعتماد و ثبات بیشتری برخوردار هستند (دنیس، ۲۰۰۴: ۳۱-۳۵).
خدمت رسانی^[۸۲]: خدمت رسانی در قلب رهبری خدمتگزار جای دارد (گرین لیف، ۱۹۷۷: ۱۲۸). رهبران خدمت رسانی به دیگران را در رفتارها، نگرش ها و ارزش های خود نشان می دهند. رهبر خوب کسی است که به دیگران خدمت می کند تا این که دیگران به او خدمت کنند (کاردونا^[۸۳]، ۲۰۰۰: ۲۰۵). باید رهبران به ارائه خدمت مشتاق بوده و مفتخر باشند. خدمت رسانی هسته محوری رهبری خدمتگزار بوده و یک ضرورت اخلاقی محسوب می گردد. نهایتاً وقتی ما بین نفع شخصی و خدمت به دیگران وادار به انتخاب می گردیم متاسفانه نفع شخصی را بیشتر انتخاب می کنیم. رهبری که خدمتگزاری را انتخاب کند، منابع موردنیاز دیگران برای موفقیت شان را فراهم می سازد. آنها به دیگران از طریق ارائه اطلاعات، منابع مادی، زمان، توجه و التفات و غیره خدمت می کنند که باعث مفهوم دادن به کارهای آنها می گردد. رهبران خدمتگزار پیروان خود را برای پذیرفتن خدمتگزاری با آغوش باز آماده می سازند. کارکنان در برابر کسانی که به آن خدمت می کنند احساس مسئولیت می کنند. خدمت رسانی در مباحث رهبری کمتر مورد توجه قرار گرفته و کمتر به آن پرداخته شده است و آن بدین دلیل است که همواره این بدگمانی بوده است که هر فردی براساس منطق منافع شخصی خود عمل می کند و دیگر جایی برای توجه به منافع دیگران وجود نخواهد داشت. اگرچه ایده رهبری که خدمت می کند با ایده خدمتگزاری که رهبری می کند با یکدیگر تفاوت دارند ولی آن چه که مهم می باشد این است که هردوی این ها خدمت رسانی را با رهبری ترکیب نموده اند (دنیس، ۲۰۰۴: ۳۵-۳۷).