استاد راهنما: دکتر علی تقی پورظهیر
استاد مشاور: دکتر محمد کاظم سلیمی زاده
تاریخ تحقیق: ۱۳۷۳
فرضیه ها:
دوره های آموزش ضمن خدمت با نیازسنجی آموزشی از مشاغل رابطه معنی داری دارد
دوره های آموزش ضمن خدمت با افزایش نظم و انضباط کاری رابطه معنی داری دارد
دوره های آموزش ضمن خدمت با افزایش با کاهش ضایعات در ابزار و وسایل و دستگاه ها رابطه معنی دارد.
نتیجه گیری :
به این نتیجه دست یافتند که اگر دوره های مذکور بر اساس نیازسنجی از مشاغل طراحی شود موجب علاقمندی افراد می شود. همچنین دوره های مذکور موجب افزایش نظم و انضباط کاری، کاهش ضایعات در ابزار و وسایل و دستگاه ها شده اند و دوره های مذکور در مجموع اثربخش بوده‌اند.
پژوهش ۱۰
عنوان: بررسی ضرورت آموزش ضمن خدمت کتابداران در کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های تابعه وزارت فرهنگ و آموزش عالی ایران
نام دانشجو: اردلان، رضا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس
استاد راهنما: حریری، مهرانگیز
سال اخذ مدرک: ۱۳۷۳
فرضیه ها:
کتابدارانی که تجربه طولانی تری در کتابخانه ها دارند، نیاز به آموزش ضمن خدمت را بیشتر از سایر کتابداران احساس می کنند.
با توجه به پیشرفتهای تکنولوژی اطلاعات، نوع نیاز آموزشی کتابداران بیشتر مبتنی بر این تکنولوژی است.
نتیجه گیری:
نتایج پژوهش که به روش توصیفی تنظیم شده است حاکی از آن است که شکل دهی دوره های آموزشی برای کتابداران در تمام سطوح خصوصاً کتابداران حرفه ای که سابقه بیشتری در کتابخانه ها دارند،ضروری است. آموزش ضمن خدمت، آموزش رسمی دانشگاهی و آموزش مستمر به ترتیب ربته های اول تا سوم را به خود اختصاص داده اند. از میان موضوعات مختلف، تکنولوژی اطلاعات از سوی ۸۰% از کتابداران مهمترین موضوع و تهیه و سفارشات ۶۰% ، خدمات مرجع ۶۰% ، نمایه سازی و چکیده نویسی۵/۵۷% و سازماندهی مواد ۵۵% به ترتیب در اولویتهای بعدی قرار گرفته اند. ۲/۶۹ ذرصد از کتابداران معتقدند که آموزش ضمن خدمت بهتر است به صورت کارگاه آموزشی ودر دوره های کوتاه مدت برگزار شود. مدیران کتابخانه ها در این پژوهش مهمترین عامل راه اندازی این دوره ها معرفی شده اند و کتابخانه ملی مسئول اجرا و برگزاری دوره ها می باشد. همکاری سه جانبه مدیران، گروه های کتابداری و کتابخانه ملی در این زمینه بسیار سودمند است. نتایج نشان می دهد که آموزش مستمر در کشور ما چندان شناخته شده نیست و آموزشهای پراکنده دربرگیرنده نیازهای واقعی کتابداران نبوده است. نبود برنامه های استاندارد آموزش ضمن خدمت و مستمر برای کتابداران به این معنی است که آموزشهای رسمی دانشگاهی در بعضی موارد تا آموزش کتابداران بوده است. بنابراین رفع نقایص سیستم آموزش کتابداری ایران باید در اولویت قرار گیرد و آموزش ضمن خدمت باید متوجه نیازهای واقعی کتابداران باشد.

۲-۴-۲- پژوهش های خارج از کشور
یکی از مشهورترین مطالعات درباره تاثیر آموزش سرپرستی در شرکت بین المللی هارستر انجام شده است این مطالعه را فلشمن و همکارانش انجام داده اند.
در این پژوهش به مدیران آموزش داده شد تا با روش ملاحظه کارانه تری رفتار کنند. در این مطالعه آموزش بر پایه معیارهای درونی نتیجه ای پایدار به دست نداد. اما در معیارهای بیرونی مثل غیبت، کاهش حوادث، شکایات و چرخش شغلی و ارزیابی توسط فرادستان نتایج مثبت داشته است(ابطحی و پیدایی، ۱۳۸۲)
در تحقیقی دیگر که در سال ۱۹۸۴ انجام گرفته است، آموزش ضمن خدمت باعث کاهش هزینه‌های گوناگون سازمان، کاهش استعفا و ترک خدمت کارکنان، کاهش میزان غیبت، کاهش حوادث و سوانح حین کار، افزایش تولید و به طور کلی افزایش بهره وری شده است(۱۹۸۴، Trapneel)
در پژوهش دیگر به این نتیجه رسیده اند که آموزش ضمن خدمت فرایندی است که کارایی و اثربخشی کمی و کیفی کارکنان و به تبع آن سازمان را افزایش می دهد به نظر وی آموزش ضمن خدمت هم باعث بهسازی و توسعه منابع انسانی می شود و هم عملی برای رضایت شغلی و روحیه بهتر تلقی می شود که در نهایت منجر به عملکرد بهتر کارکنان می‌شود(۱۹۹۰، Thamson)
مقدمه
انتخاب روش شناسی تحقیق بستگی به ماهیت موضوع، اهداف پژوهش، فرض یا فرضهای تدوین شده، ملاحظات اخلاقی و انسانی ناظر به موضوع تحقیق، وسعت و امکانات اجرایی آن دارد. لذا محقق برای دستیابی به اهداف مورد نظر تحقیق که بررسی رابطه بین آموزش و عملکرد کارکنان و مدیران است بایستی با انتخاب روش مناسب، به جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل داده ها بپردازد. در این فصل به معرفی روش تحقیق، جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری، ابزار جمع آوری اطلاعات، تعیین اعتبار و روایی پرسشنامه، روش تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته می شود.
۳-۱ روش تحقیق
تحقیق را می توان تلاشی منظم و سازمان یافته برای بررسی مساله خاص که به یک راه حل نیاز دارد توصیف کرد و شامل گام هایی است که طراحی و پیگیری می شود تا پاسخ هایی برای مساله مورد علاقه بدست آید(سکاران، ۱۳۸۴، ۶). به عبارت دیگر تحقیق را می توان کوشش هایی سازمان یافته تلقی کرد که محقق را در روشن سازی حقیقت یک موضوع یاری می کند (نادری و سیف نراقی، ۱۳۸۹، ۱).
تحقیق را به دو منظور متفاوت انجام می دهند: نخست، حل مشکلاتی که در حال حاضر وجود دارد و دوم افزودن به مجموعه دانش بشری در زمینه خاصی که مورد علاقه محقق است. هنگامی که با هدف برخورداری از نتایج یافته ها برای حل مسائل موجود در سازمان به تحقیق می پردازیم آن را تحقیق کاربردی^[۹۶] می نامیم. اما وقتی اساساً برای بهبود درک خود درباره مسائل به خصوصی که به طور معمول در محیط های سازمانی روی می دهند و نیز چگونگی حل آنها تحقیق می کنیم آن را تحقیق بنیادی^[۹۷] می خوانیم. یافته های چنین تحقیقی به افزایش دانش بشری در زمینه های مختلف مدیریتی کمک می کند (سکاران، ۱۳۸۴، ۸).
تحقیق توصیفی شامل مجموعه روش هایی است که هدف آن توصیف کردن شرایط یا پدیده های مورد بررسی است. اجرای تحقیق توصیفی می تواند صرفاً برای شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری دادن به فرایند تصمیم گیری باشد‌ (سرمد و دیگران، ۱۳۸۵، ۸۱).
هدف محقق از انجام این نوع پژوهش توصیف عینی، واقعی و منظم یک موقعیت یا موضوع است. به عبارت دیگر، پژوهشگر در این تحقیقات سعی می کند تا آنچه هست را بدون هیچ گونه دخالت یا استنتاج ذهنی گزارش دهد و نتایج عینی از موقعیت بگیرد (نادری و سیف نراقی، ۱۳۸۹، ۳۹).
تحقیق توصیفی را می توان خود به چند دسته از جمله پیمایشی، همبستگی، اقدام پژوهی، بررسی موردی و تحقیق پس-رویدادی تقسیم کرد (سرمد و دیگران، ۱۳۸۵، ۸۲).
روش تحقیق پیمایشی نوعی از تحقیقات توصیفی است که برای بررسی ویژگی های یک جامعه آماری به کار می رود(دلاور، ۱۳۸۰، ۱۷) همچنین برای دریافت نظر موافقان و مخالفان یک عقیده، روش یا مفهوم از روش تحقیق پیمایشی استفاده می شود.
در این جا به نکات و عوامل مهمی توجه می شود که به نحوی در شناخت گذشته و حال و یا مطالعه میزان تغییرات در یک مورد خاص موثر است و این روش بطور عمیق کنش و واکنش های میان عوامل بوجود آورنده تغییر با رشد و گسترش را در مورد یا زمینه ای خاص بررسی می کند و گاهی محقق برای نمایش میزان تغییرات یاد شده و گسترش در یک دوره بخصوص به مطالعات تداومی می پردازد.
با توجه به تعریف فوق این تحقیق نیز در حیطه تحقیق های پیمایشی محسوب می گردد.
ابزارهای جمع آوری اطلاعات، در این روش کمی هستند. با توجه به اینکه آزمونهای چند گزینه ای کمی هستند، لازم است تجزیه وتحلیل پاسخ های گزارش شده بصورت کمی انجام شود. پرسشنامه و ابزارهای جمع آوری اطلاعات در این زمینه می باشند(خاکی، ۱۳۷۸، ۱۱۲).
روش توصیفی روشی در تحقیق است که فراتر از یک فن خاص در گردآوری اطلاعات است و هدف آن اکتشافی، توصیفی یا تبیینی است. هرچند عمدتا در آن از پرسشنامه استفاده می شود اما در آن از ابزارهای دیگری همچون مصاحبه ، مشاهده ، تحلیل محتوا و… استفاده می گردد(خاکی، ۱۳۷۸، ۱۰۸).
تحقیق حاضر از نظر روش تحقیق توصیفی- پیمایشی است زیرا شرح مفصلی از وضعیت موجود را جمع آوری می کند با این نیت که از این داده ها برای اصلاح یا تعدیل شرایط موجود استفاده کند و یا اینکه برای بهسازی آنها طرح های مستدلی را قید نماید (دئوبالدینی، ون ودلن، ۱۳۷۷، ۱۲۶)
از لحاظ نوع نیز پژوهش حاضر کاربردی است که نتایج حاصل از این تحقیق جهت بهبود عملکرد مدیران و کارکنان سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران ارائه می گردد و نیز از لحاظ اجرا پیمایشی است که راهکارهایی جهت بهبود برای آینده بهتر ارائه می نماید. ابزار جمع آوری اطلاعات نیز پرسشنامه می باشد.
۳-۲- جامعه آماری
جامعه آماری عبارت است از مجموعه ای از افراد، اشیاء و…‌(واحد) که حداقل در یک صفت مشترک باشند (خاکی، ۱۳۸۸، ۲۵۰).
در تحقیق حاضر جامعه آماری مورد مطالعه شامل تعداد ۲۵۰ نفر از کارکنان و ۵۰ نفر از مدیران سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران می باشد.
۳-۳- حجم نمونه و روش اندازه گیری
نمونه آماری عبارت است از مجموعه ای از نشانه ها که از یک قسمت، یک گروه یا جامعه ای بزرگتر انتخاب می شود، به طوری که این مجموعه معرف کیفیات و ویژگی های آن قست، گروه یا جامعه بزرگتر باشد.
در گزینش نمونه رعایت نکات زیر ضروری است:
نمونه باید با توجه به اهداف تحقیق انتخاب شود.
در گزینش نمونه، رعایت انصاف و عدم اعمال غرض شرط اساسی است.
عوامل موثر در تعیین حجم یا اندازه نمونه مورد توجه قرار گیرد(نادری و سیف نراقی،۱۳۸۹، ۱۰۹)
در تحقیق حاضر کارکنان و مدیران ستادی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران جامعه مورد مطالعه را تشکیل می دهند. با توجه به فرمول تعیین حجم نمونه از جامعه محدود، حجم نمونه این تحقیق ۵۰ نفر از مدیران و ۱۵۲ نفر از کارکنان در نظر گرفته شده است. با توجه به کوچک بودن جامعه و مدیران همان ۵۰ نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند.
فرمول حجم نمونه:
کارکنان
۱۵۲
(۵/۰)(۵/۰)^۲(۹۶/۱)۲۵۰
n=
(۵/۰)(۵/۰)^۲(۹۶/۱)+ ^۲(۰۵/۰)۲۵۰
Z= ضریب اعتماد به ضرایب نمونه (در سطح ۹۷۵ اطمینان برابر ۹۶/۱ )
ε= خطای حدی (معمولا از ۰۵/۰ الی ۱/۰ )