استفاده از پروتکل IAPP و برای تعاملات بین نقاط دسترسی،

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

کاهش تاخیر Handoff با بهره گرفتن از Frequent Handoff Region،
استفاده از روش Proactive Neighbor Caching،
استفاده از روش Selective Neighbor Caching،
استفاده از روش Local AAA Server،
استفاده از روش Adaptive Neighbor Caching،
در میان این روش­های ذکر شده، سرورهای موقتی یا LAS برای کاهش Handoff و Authentication سریعترین ایده را مطرح نموده است و استفاده از مفهوم Security Association جهت برقراری تونلی امن برای تبادلات میان MNها و LASها را مطرح کرده است. برای بهبود احرازهویت ایده­های مختلفی ارائه شده است، یکی از ایده­ ها استفاده از شرط زمان مقیم بودن MN در شبکه است.

۳-۲ کارهای انجام شده در زمینه امنیت EAP

احرازهویت، فرایند بررسی هویت کاربران می‌باشد وقتی خواستار دسترسی به منابع شبکه‌ها هستند. به نوعی یک کاربر فاکتور احرازهویت شده‌ خود را برای یک سرور فراهم می‌کند و سپس سرور آنها را بررسی می‌کند. اگر فاکتورها صحیح باشند، کاربر برای ایجاد حق دسترسی به منابع تهیه شده توسط سرور تصویب می‌شود و سرور، مطالب کلیدی مبتنی بر شرایط را تولید می‌کند که با کاربر به اشتراک گذاشته شده‌ است. همین طور برای شبکه‌های نواحی محلی بی‌سیم^[۹۳] در احرازهویت به کاربران و ایجاد کانال­های امنی برای آنها،‌ بحرانی می‌باشد[۱۱].
۱EEE 802.1X[15]، پیام تلفیق داده‌ها با داده‌های دیگر از پروتکل احرازهویت توسعه‌پذیر^[۹۴] را تعریف می‌کند. شکل ۱ نمونه‌ای از جریان پیامهای۸۰۲٫۱X از احرازهویت موفق را نشان می‌دهد جایی که در خواست کننده، یک گره سیار را نشان می‌دهد، تایید کننده اعتبار اسناد معمولاً نقطۀ دسترسی است و سرور احرازهویت دادن معمولاً سرور RADIUS می‌باشد. که مسئول اجازه دادن، احرازهویت دادن و حسابداری می‌باشد. بعد از آن که درخواست کننده و تأیید کننده اعتبار، ‌اتصال داده‌ها را ایجاد کردند، برقراری ارتباط بین درخواست کننده و سرور احرازهویت دادن آغاز می‌شود.
پروتکل احرازهویت توسعه پذیر که در RFC 3748 تعریف شده است یک چارچوب احرازهویت بخشی انعطاف‌پذیر است که به طور متوالی درWLANها استفاده شده است. برایEEE 802.11 ، WPA و۲ WPA،EAP ‌ بعنوان مکانیزم­ های احرازهویت استفاده شده‌اند مانندEAP –TLS ،EAP- TTLS و-SIM EAP[12].
مدیر یک شبکه می‌تواند به طور مناسب یک مکانیزم احرازهویت بخشی مطلوب را انتخاب کند که روشEAP نامیده شده است. نیازمندیهای این روش استفاده شده در احرازهویت بخشی WLAN در REC 4017 تعریف شده است.
متدهای دسته ۱، بسیار کار آمد هستند چون محاسبه کلیدی نامتقارنی وجود ندارد اما از برخی حملات زیان می‌بینند. امنیت در متد‌های دسته ۲، بیشتر بهبود یافته است. EAP-TLS از مجوزی در هر دو طرف سرور و مشتری برای دستیابی به احرازهویت دو جانبه استفاده می‌کند. بنابراین، به کار بردن یک سند رسمی پیچیده می‌باشد چون سرویس گیرنده و سرور نیاز به گسترش تلاشهای اضافی در حفظ و لغو سند رسمی دارند. برای تثبیت این نقاط ضعف، شیوه‌های مبتنی بر اسناد رسمی دیگر مانند EAP- TTLS، EAP- PEAP و EAP- FAST می‌توانند برای استفاده از اسناد رسمی یا اسم‌های رمز که برای مشتری احرازهویت شده‌اند استفاده کنند.
متد‌های دستۀ ۳، رازهای به اشتراک گذاشته از قبل را به عنوان اعتبار نامه‌های احرازهویت شده می‌پذیرند. از این طریق در هزینه‌ بررسی مجوز صرفه‌جویی می‌کنند در حالی که به امنیت مشابه مانند متدهای دسته ۲ دست می‌یابند. از این رو متدهای دستۀ ۳ هنوز از الگوریتم­های نامتقارن استفاده می‌کند مانند الگوریتم دیفی هیلمن، در روند مبادله کلیدی بهبودی را برای forward secrecy ایجاد می کند.
EAP-SSC به طور خاص برای محیط کارت هوشمند در سال۲۰۰۴ میلادی طراحی شده است. این روش یک کانال ایمنEAP را بین یک کارت هوشمند و یک سرور معتبر در هر دو مدلهای مبادله کلیدی متقارن و نامتقارن ایجاد نموده است. محاسبه، مؤثر است اما برخی نیازمندیهایRFC 4017 و ایمنی forward secrecy را پوشش نمی­دهد[۱۲].
برخی پروتکل‌های احرازهویت دو فاکتوری برای محیط‌هایWLAN طراحی شده‌اند. در سال۲۰۰۳ میلادی، Seohrouchni وBadra، یک پروتکل مبادله کلیدی را برای افزایش امنیت end-to-end درWAP ارائه دادند. در سال ۲۰۰۴ میلادی، Park و Park، پروتکل مبادله کلیدی احرازهویت شده دو فاکتوری، برای شبکه‌های محلی بی‌سیم را ارائه دادند. در این پروتکل، کاربران، اسم­های رمز و نشانه‌ها مانند کارتهای هوشمند برای احرازهویت با یک سرور را می‌پذیرند[۱۲].
در سال ۲۰۰۸ میلادی، Juany و wu نشان دادند که پروتکلpark etal ، به identity privacy (حریم هویت) دست نمی‌یابد و نمی‌توانند از حملات دیکشنری جلوگیری کند. از این رو Juany و wu، دو پروتکل با mutual authentication ، identity privacy و half forward secrecy ارائه دادند. اختلاف بین دو پروتکل مسیری است که آنها به حریم هویت دست می‌یابند. پروتکل اول، از هویت کاربر از طریق یک تابع یک طرفه (برگشت‌ناپذیر) محافظت می‌کند و دوّمی، این را با بهره گرفتن از یک هویت ساختگی جدید برای هر جلسه به دست می‌آورد. بنابراین در می‌یابیم که پروتکل اول از حملات دیکشنری بر روی هویت کاربران زیان می‌بیند. به علاوه تمام پروتکل‌های بالا نیازمندی‌های تعریف شده درRFC 4017 را ایفاء نمی‌کنند و فقط forward secrecy ناقص را بجای کامل فراهم می­نماید[۱۲].
جدول ۳-۱ مقایسه روش های EAP موجود را نشان میدهد. در این جدول ۱۰ متریک امنیتی معرفی شدند و سه متریک Mutual authentication ، Secure key Exchange و Forward secrecy مورد بررسی قرار گرفتند.
جدول ۳-۱ مقایسه روش های EAP [12]
در [۱۲] روش EAP نحوه برخورد نقطه دسترسی و گره سیار طبق فلوچارت زیر است.
شکل ۳ –۷ فلوچارت روش EAP [12]
روش EAP پیشنهادی در [۱۲] به سه شرکت کنندۀ MU،‌ AP و AS وجود دارد که بترتیب گره سیار(کاربر)، نقطه­دسترسی و سرور احرازهویت کننده هستند و طبق فلوچارت با یکدیگر در تعامل هستند.

ایده و روش پیشنهادی

با مطالعه روش های EAP موجود میتوان با ارتقا امنیت هر یک از این روشها امنیت شبکه ­های بیسیم را ارتقا داد. از طرف دیگر با بهینه کردن فرایند Handoff میتوان این فرایند را تسریع بخشید و متعاقبا زمان احراز هویت را کاهش داد. پس با بهبو زمان بدست آمده امکان استفاده از پروتکل امنیتی قویتر در EAP فراهم میگردد. در این روش که Fast EAP-TLS نامیده می­ شود، با توجه به تغییراتی که در فرایند Handoff صورت گرفت زمان احرازهویت کاهش یافت و Handoff سریعتر انجام گرفت، با اتکا به این خصیصه می­توان EAP-TLS را سریعتر انجام داد پس امکان استفاده از پروتکل امینیت قوی­تر فراهم گردید.
این روش با پررنگ کردن نقش نقطه دسترسی در شبکه ­های بی­سیم، روند فرایند Handoff را سریعتر می­ کند.

۴-۱ روش پیشنهادی

همانگونه که در فصل­ قبل اشاره شد با بررسی­های بعمل آمده در میان انواع روش­های کاهش Handoff، ایده اصلی این تحقیق براساس روش­ LAS^[95] است که در شکل ۴-۱طرح این روش نمایش داده شده است
شکل ۴-۱- طرح روش LAS
در روش EAP پیشنهادی سه شرکت کنندۀ MU،‌ AP و AAAS وجود دارند که بترتیب گره سیار(کاربر)، نقطه دسترسی و سرور احرازهویت کننده هستند. طرح ایده پیشنهادی در شکل ۴-۲ نمایش داده شده است.
شکل ۴-۲- طرح روش پیشنهادی
با فرض اینکه کانال برقراری ارتباط بین AAAS و AP، امن می‌باشد، روند اجرای روش پیشنهادی در شکل ۴-۳ نشان داده شده است. در مرحلۀ ثبت MU و AAAS ،‌ اعتبارنامۀ مشترک را برای تعیین معرف آینده مورد مذاکره قرار می‌دهند. مرحلۀ ثبت، بیرون از شبکه انجام می‌شود. بعد از ثبت با AAAS ، MU ابتدا به طور نرمال، AAAS ، AP را معرفی می‌کند. در فرایند تعیین معرف عادی AAAS برخی پارامترهای به اشتراک گذاشته شده با MU را به­روزرسانی می­ کند. پس از احراز هویت اطلاعات مورد نیاز در حافظه نهان موجود در AP ذخیره میگردد. درصورتیکه گره سیار به هر علتی ارتباط خود را قطع کرد کلیه اطلاعات موجود در حافظه نهان AP حذف میگردد.
هنگامیکه گره سیار از محدوده آنتن­دهی یک نقطه دسترسی وارد محدوده آنتن­دهی نقطه دسترسی جدیدی می­ شود برای احرازهویت مجدد راهکارهای زیادی وجود دارد. به این فرایند جابجایی گره سیار Handoff می­گویند. طبق فلوچارت پیشنهادی هنگام ورود گره سیار به نقطه دسترسی جدید، نقطه دسترسی وجود یا عدم وجود کانال امن را بررسی می­نماید چرا که گره سیار قبلا از این نقطه دسترسی عبور کرده باشد حتما کانال امنی داشته است، با در نظر گرفتن فاکتور زمان این امر میسر میشود. بخشی از ایده پیشنهادی بر کاهش زمان Handoff و متقابلا تسریع در فرایند احرازهویت تاکید دارد. در ایده پیشنهادی نقطه دسترسی نقش مهمی دارد یعنی در روش­های قبلی گره سیار مستقیما با سرور AAA از طریق نقطه دسترسی در ارتباط بود و نقطه دسترسی نقش پر رنگی نداشت اما در ایده پیشنهادی برقراری امینت یک سطح پایین­تر انجام می­گیرد. بین گره سیار و نقطه دسترسی و بین نقطه دسترسی و سرور AAA کانال امن برقرار می­گردد.
شکل ۴-۳ – فلوچارت پیشنهادی
توضیحات فلوچارت:
Registration Phase
در این مرحله اطلاعات گره سیار بصورت آفلاین در سمت سرور درج می­گردد.
Normal Authentication Mode
در این مرحله اطلاعات گره سیار که برای بار اول در شبکه حضور دارد توسط سرور مورد بررسی قرار گرفته و اطلاعات ثبت شده به ازای سیم کارت مربوطه از طرف سرور تایید می­گردد و گره سیار امکان استفاده از زیر ساخت را خواهد یافت.
Arrival of an inter−domain authentication
در این مرحله گره سیار در شبکه جابجا شده و از محدوده آنتن دهی یک AP وارد محدوده آنتن دهی یک AP دیگر می­ شود.
between the MU and AP Check if an SA exists
در این مرحله چک می­گردد که آیا بین MU و AP یک SA وجود دارد یا خیر؟ اگر SA وجود داشته باشد مرحله۶ و اگر وجود نداشته باشد مرحله ۵
Check if residence time of the MU is greater than a threshold value
اگر SA میان MU و AP وجود نداشته باشد وارد این مرحله می­گردد و شرط زمان مقیم بود را بررسی می­نماید. درصورتیکه زمان مقیم بودن MU در AP از حد آسانه بزرگتر باشد یعنی قبلا درAP حضور داشته است و لذا فقط یک SA میان MU و AP بوجود خواهد آمد و درصورتیکه زمان مقیم بود از حد آستانه کوچکتر باشد یعنی MU قبلا در AP حضور نداشته است و MU باید توسط سرور AS احراز هویت گردد.
Authenticate the MU locally with the SA،در این مرحله اطلاعات MU در AP وجود دارد و یک SA وجود دارد تا MU بتواند احراز هویت شود.
Authenticate the MU with AAA Server، در این مرحله اطلاعات MU در AP وجود ندارد لذا MU باید توسط سرور AS احراز هویت گردد. سپس یک بین آنها ایجاد می­گردد.
Generate the SA for an MU Authenticate the MU، در این مرحله اطلاعات MU در AP وجود دارد تنها یک SA باید بجود آید MU تا بتواند احرازهویت شود.
برای اینکه نقطه­های دسترسی چنین قابلیتی داشته باشند باید حافظه نهان داشته باشند. هدف استفاده از حافظه نهان تسریع در فرایند احراز هویت است. اطلاعات مربوط به گره­های سیار همانند ساختار زیر در حافظه نهان موجود در نقطه­دسترسی قرار خواهند داشت. ساختار حافظه نهان پیشنهادی بصورت زیر است، و شامل اطلاعاتی است که برای احراز هویت گره سیار لازم می باشند در ضمن فاکتور آخرین زمان حضور گره سیار در نقطه دسترسی ذخیره می­گردد.

• با پیگیری میزان پیشرفت در جهت اهداف تعیین شده مشخص می‎شود،که آیا راهبرد‌‎های تدوین شده، به صورت موفقیت آمیزی، به اجرا در آمده‎اند(ناظر بر اجرای صحیح)؟

با توجه به هر دو جنبه علمی و کاربردی که بررسی شد، مسئله اصلی تحقیق این است که الگوی انواع استراتژی­ های ارزیابی عملکرد برای سازمان­های نظارتی جمهوری اسلامی ایران کدام است؟

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۱-۳ دامنه پژوهش
حوزه‌های منتخب پژوهش از دو منظر سازمانی و موضوعی مورد توجه قرار گرفته اند. منظور از بعد سازمانی، یعنی قلمروی سازمانی و از نظر موضوعی به زمینه علمی یا حوزه نظری آن توجه شده است. در هر یک از این دو منظر نیز حوزه‌های عام و خاص از یکدیگر تفکیک شده‌اند و این پژوهش بیشتر متمرکز بر دامنه‌‌های خاص منتخب(‌سازمانی و موضوعی‌) می‌باشد. در نمودار ۱-۱ ‌دامنه‌های گوناگون مورد مطالعه در پژوهش حاضر معرفی شده اند.
دامنه پژوهش
دامنه موضوعی پژوهش
دامنه سازمانی پژوهش
دامنه موضوعی خاص پژوهش
استراتژی های ارزیابی عملکرد
دامنه موضوعی عام پژوهش
مدیریت استراتژیک منابع انسانی و ارزیابی عملکرد
دامنه موضوعی خاص پژوهش
سازمان بازرسی
دامنه سازمانی عام پژوهش
سازمان بازرسی کشور
۱نمودار ۱-۱ ‌دامنه‌های گوناگون مورد مطالعه در پژوهش
۱-۴ اهمیت و ضرورت پژوهش در این دامنه‌ها
تبیین منطق و ارائه دلایل قابل قبول برای توجیه ضرورت مطالعه و پژوهش در دامنه موضوعی و سازمانی هر پژوهشی اولین شرط لازم برای تضمین موفقیت و اثربخشی آن پژوهش خواهد بود. بدین منظور لازم است قبل از هر چیز دامنه عام پژوهش معرفی و از این طریق مقدمات لازم برای توجیه علل انتخاب‌ دامنه خاص پژوهش نیز مهیا گردد.
۱-۵ اهمیت و ضرورت پژوهش در دامنه موضوعی
اداره پاسخگویی دولتی^[۱] آمریکا در سال ۱۹۸۰ سنجش عملکرد را، به عنوان ارزیابی عملکرد سازمان با در نظر گرفتن معیارها و سنجه های بهره وری، اثربخشی، کیفیت و زمان­بندی تعریف کرد(عملکرد دولت شهروندمحور ۲۰۰۴). رایج ترین و پرکاربرد ترین تعریف مورد استفاده در ادبیات مدیریتی، تعریفی است که در سال ۱۹۹۸ توسط نیلی ارائه شد و سنجش عملکرد را به عنوان فرایند کمی سازی کارایی و اثربخشی اقدامات گذشته از طریق کسب، مقایسه، دسته بندی، تجزیه و تحلیل، تفسیر و انتشار داده های مناسب تعریف می کند(فینگ، می. ویس، ال. ویسین، اس. وونگ، ال. ۲۰۰۳)^[۲].
ارزیابی عملکرد، از نظر مبانی فلسفی، دارای چهار بعد است که عبارتند از: هدفگرایی، ارزشگرایی، قضاوتی بودن و اصلاح گرا و تکاملی بودن. با دقت در معانی و مفاهیم هر کدام از این ابعاد در می یابیم که با مسئله و موضوعی به شدت ارزش محور و فرهنگ نهاد مواجهیم. در ابعاد هدف­گرایی و تکامل­گرایی، با مسئله محوری غایت و در ابعاد ارزش گرایی و قضاوتی بودن، با موضوع بنیادین تعاریف باید و نباید و خیر و شر مواجهیم، و می دانیم که هر کدام از این موضوعات، محل مناقشات گسترده ایست، بدین معنی که معیارها و سنجه هایی که برای ارزیابی عملکرد به کار گرفته می شوند، با تکیه بر بافت و تعاریف و مفروضات هر فرهنگ تعریف می­شوند.
اما همین کار نیز چندان ساده نیست؛ به گونه ­ای که در حیطه مطالعات رفتار سازمانی، در برخی از منابع، سنجش عملکرد را به نام مسئله معیارها^[۳] می شناسند(پالوت، ۲۰۰۱)^[۴].
مفهوم عملکرد یکی از مفاهیم قدیمی در محیط­های کاری است. با این حال هنوز هم هیچ اجماعی در مورد ماهیت این مفهوم در میان صاحب­نظران ایجاد نشده است. یکی از دوقطبی­های موجود در تعاریف و نگرش­های ارائه شده از عملکرد، پیوستار فرایند – رفتار است. بدین معنی که برخی از اندیشمندان، عملکرد را به عنوان مجموعه رفتارهایی می دانند که طی انجام یک کار و فعالیت صورت می گیرد و برخی دیگر از صاحب نظران، عملکرد را به عنوان فرایند انجام فعالیت تعریف می کنند. به عنوان مثال، دانیلز عملکرد را به عنوان فرایندی که در برگیرنده مجموعه ای از رفتارهای معطوف به دستیابی به هدف­های از پیش تعیین شده است، تعریف می­ کند(دانیلز ۱۹۸۹؛۲۷). آرمسترانگ و مورلیس عملکرد را سازه­ای چندبعدی می دانند که سنجش و اندازه گیری آن، بسته به عوامل مختلف متفاوت است. آنها هم چنین معتقدند که می بایست میان نتایج(خروجی­ها) و رفتار(فرایند) تفاوت قایل شد. بدین معنی که باید از ابتدا تصمیم گیری کرد؛ که آیا هدف سنجش، ارزیابی نتایج است و یا ارزیابی فرایند(آرمسترانگ و مورلیس ۱۹۹۴؛۸۴). اوتلی، معتقد است عملکرد، هم به انجام کار مربوط می شود و هم به نتایجی که از فعالیت مورد نظر به دست می ­آید(اوتلی ۱۹۹۹: ۳۶۶). به عقیده کمپبل، عملکرد رفتار است و می بایست از نتایج تفکیک شود، زیرا نتایج ممکن است از عوامل سیستم متاثر شوند(کمپبل ۱۹۹۶؛۱۸).
از سوی دیگر، برخی از اندیشمندان این حوزه معتقدند عملکرد را باید بر اساس نتایج کار تعریف کرد. از آن جمله می توان به بوان و تامسورهن اشاره کرد که معتقدند «عملکرد را می بایست به عنوان نتایج و خروجی­های کار تعریف کرد زیرا این نتایج دارای رابطه­ای قوی و مثبت با اهداف استراتژیک، رضایت مشتری و سودآوری اقتصادی دارند»(بوان و تامسون ۱۹۹۱؛ ۳۶).
دوگانکی دیگر که در مدل­های ارزیابی عملکرد قابل مشاهده است، پیوستار معیارهای نرم( سنجه های غیر مالی) در برابر معیارهای سخت(سنجه های مالی و حسابداری) است. به طور سنتی، سیستم های مدیریت عملکرد خود را بر معیارها و سنجه­های سنتی حسابداری مالی(مانند بازده سرمایه گذاری، سود هر سهم و ارزش افزوده اقتصادی) و نیز تئوری های برخاسته از حیطه مطالعاتی اقتصاد متمرکز و محدود کرده ­اند. این رهیافت اگر چه در گذشته موفقیت­هایی از خود نشان داده است، اما به نظر می رسد در محیط­های متغیر و متلاطم نوین کسب و کار، کارایی چندانی نداشته باشد. اهمیت یافتن فزاینده مباحث مربوط به حمایت شرکتی و مسئولیت­های اجتماعی شرکت­ها، موجب شده است، تا شرکت ها نه تنها در قبال عملکرد و رفتارهای اقتصادی خود مسئول باشند، بلکه می­بایست، در قبال عملکرد اجتماعی خود نیز پاسخگو باشند. به عبارت دیگر طی سالیان گذشته در ادبیات مدیریت شاهد گونه ­ای تغییر جهت از رهیافت سهامداران که در آن، معیارهای عملکرد بر سودآوری کسب و کار از دید سهامداران تاکید داشت، بوده­ایم. هم چنین به دلیل رشد اهمیت منابع انسانی سازمان ها، تاکید روزافزونی نیز بر جنبه های رفتاری حسابداری مدیریت می­ شود. همین تمایز میان معیارهای سخت و نرم است که موجد دو نگرش اطلاعاتی و رفتاری به ارزیابی عملکرد شده است. مطالعه ادبیات موجود در زمینه سیستم­های ارزیابی عملکرد این سوال را مطرح می کند که آیا سیستم های ارزیابی عملکرد، گونه ای از سیستم­های اطلاعاتی هستند، که به سازمان در اتخاذ تصمیمات و نظارت بر اهداف کمک می کنند و یا نوعی از ساز وکارهای کنترل رفتاری هستند که وظیفه و کارکرد اصلی آنها، انگیزش، همسوسازی و جبران خدمات و کارکنان است؟ مطالعات موجود، اهمیت توجه به هر دو بعد رفتاری و اطلاعاتی سیستم­های ارزیابی عملکرد را اثبات می کند هر چند موضوع مورد بررسی در هر کدام از این نگاه ها با هم متفاوت است. در حیطه رفتاری، رابطه میان رفتار فردی(اعم از رفتارهای مخرب و یا رفتارهای سازنده) از یک سو و میزان تکیه بر اطلاعات حسابداری برای ارزیابی عملکرد مورد ارزیابی قرار می­گیرد. از سوی دیگر، نگرش اطلاعاتی به بررسی این مسئله می پردازد که چگونه توانایی سازمان در عملکرد مناسب و کارا به در دسترس بودن اطلاعات ضروری عملکرد کسب و کار بستگی دارد. ارزیابی عملکرد کلی سازمان­های امروزی، به دلیل فعالیت این سازمان­ها در شبکه پیچیده ای از روابط، موضوعی بین رشته ای است. هم چنین ماهیت متفاوت و گاه متناقض این روابط به گونه ­ای است که عملکرد سازمانی را به سازه­ای تبدیل می کند که دربرگیرنده بیش از یک بعد است(شیل و موریسه ۲۰۰۰: ۱۳). هم چنین این تفاوت در معیارهای عملکردی، در برخی دیگر از تحقیقات، در قالب طیف رویکرد­های سایبرنتیک تا رویکردهای کل گرا را به خود گرفته است. در مدل­های سایبرنتیک، عملکرد عمدتاً بر مبنای سنجه­های مالی مورد ارزیابی قرار می گیرد و به آن به عنوان بخشی از حلقه و چرخه برنامه­ ریزی و کنترل نگریسته می­ شود. به طور خلاصه می توان گفت که از دیدگاه سایبرنتیک، استفاده از سنجش عملکرد عمدتاً همراه با کنترل میزان دستیابی به اهداف سازمانی و میزان تحقق و اجرایی­سازی استراتژی­ های سازمانی است. سنجش عملکرد به طور ضمنی به مفهوم سیستم­های کنترل تشخیصی پیوند خورده است که گونه ­ای سیستم رسمی بازخوردی برای ارزیابی و نظارت بر ره­آوردهای سازمانی و اصلاح انحرافات از استانداردهای عملکردی از پیش تعیین شده است(گروت، وان هلدن، ۲۰۰۳)^[۵].
اما در مدل­های کل­گرا، سنجه­های عملکردی از میان عوامل و ابعاد غیرمالی انتخاب می شوند و خود فرایند ارزیابی به عنوان یک فرایند مستقل که در بافت مجموعه ای از فرایندهای سازمانی یکپارچه شده است مورد توجه قرار می­گیرد( اوسلون، هامفری، گوت ری،۲۰۰۱)این مدل و رویکرد، دارای کاربردهای فراوانی است که در قالب پنج عنصر خلاصه می شوند. این کارکردها عبارتند از: تصمیم گیری، کنترل، انتقال پیام، آموزش و یادگیری، و ارتباطات خارجی(سایمونز،۲۰۰۰؛۶۸). در این حالت، ارزیابی عملکرد سه نقش بسیار مهم را در سازمان به عهده می گیرد که عبارتند از: نقش هماهنگی، که توجه تصمیم گیرنده را به اهداف اولیه و ثانویه سازمان جلب می کند، نقش نظارتی، که در برگیرنده سنجش و گزارش­دهی عملکرد در راستای ارضای نیازها و خواسته های ذی­نفعان است و نقش تشخیصی که شامل ارزیابی روابط علت و معلول میان عملکرد فرایند، یادگیری سازمانی و عملکرد سازمانی است(هنری،۲۰۰۵؛۱۵).
بعد دیگر مورد بحث در تئوری­های عملکرد، توجه به ذی­نفعان(درون­سازمانی یا برون­سازمانی) است. رویکردهای مختلف ارزیابی سازمانی، با شدت و ضعف مختلفی با عامل ذی­نفعان سازمانی مواجه می شوند.
یکی از رویکردهای مورد استفاده، هرم عملکرد یا سیستم SMART است. در این روش که توسط کراس و لینچ در سال ۱۹۹۲ ارائه شد، توجه خاصی به سلسله­مراتب موجود در سازمان می شود. از همین رو، رابطه­ها و پیوندهایی میان سنجه های عملکردی مختلف هر کدام از این لایه های عملکردی ایجاد می شود که در نهایت به سمت هدف اصلی سازمان که در قله هرم سازمانی قرار می گیرد، حرکت می­ کند. در این مدل، برای نشان دادن اهمیت عامل منابع انسانی برای دستیابی سازمان به چشم­انداز مورد نظر خود، چهار عامل و شاخص در سطح عملیاتی مطرح می شوند که عبارتند از:

• کیفیت

• تحویل و عرضه

• چرخه

• ضایعات

شاخصه های میانی که پل ارتباطی میان سنجه­های عملیاتی و سنجه­های کلان هستند عبارتند از:

• رضایت مشتری

• بهره­وری

• انعطاف­پذیری

اگر چه این مدل به طور همزمان به سنجه­های مالی و غیر مالی توجه دارد و شاخص­ های استراتژیک و عملیاتی را در کنار هم مورد توجه قرار می­دهد، با این حال ساز و کار مشخصی برای تعیین شاخصه­های اصلی عملکردی ارائه نمی دهد(قلائینی و همکاران،۱۹۹۷؛۲۱۰). رویکرد این روش، به گونه ­ای است که بیشتر به فرایندها و عوامل درونی سازمان نظارت دارد و توجه چندانی به ذی نفعان برون­سازمانی نمی­کند.
روش کارت امتیازی متوازن توسط کاپلان و نورتون در سال ۱۹۹۲ برای توجه همزمان به سنجه­های مالی و غیرمالی ارائه شد. این رویکرد مبتنی بر ترکیب چهار عامل است: دیدگاه مالی، دیدگاه مشتری، فرایندهای داخلی کسب و کار، و رشد و یادگیری.
برخلاف روش­های سنتی، این روش، استراتژی ، چشم­انداز و ارتباطات درون سازمان را در مرکزیت خود قرار می­دهد. یکی از انتقاداتی که به این روش وارد شده است، این است که در واقع برای ارائه دیدگاهی کلی و جامع از عملکرد سازمانی به مدیران ارشد طراحی شده است و قابلیت اجرایی سازی در رده­های عملیاتی را ندارد. همچنین به عنوان روشی که مبتنی بر توجه به ذی­نفعان چندگانه است، توجه چندانی به ذی­نفعان مختلفی مانند عرضه کنندگان، قانون­گذاران، رقبا و کل جامعه ندارد(قلائینی و نوبل ۱۹۹۶: ۷۰). هم چنین این روش از قدرت چانه­زنی نسبی ذی­نفعان مختلف در تعیین این که منافع کدام یک از ذی­نفعان بر جهت گیری­های سازمان غالب خواهد شد و در نتیجه این غلبه نسبی، کدام یک از انواع سنجه­های عملکردی، مورد توجه بیشتری قرار خواهند گرفت، غفلت کرده است(بریگنال و مودل،۲۰۰۰؛۲۸۳).
منشور عملکرد، جدیدترین رویکرد در حیطه مطالعات ارزیابی عملکرد است. نیلی در سال ۲۰۰۱ با درک این مطلب که هیچ کدام از روش­های موجود در آن زمان، توجه واقعی و برجسته­ای به ذی­نفعان سازمان ندارند، بر اهیمت اتخاذ رویکردی جامع و کل­گرایانه در قبال مدیریت ذی­نفعان تاکید کرد. مزیت اصلی روش منشور عملکرد، در این است که به تمامی ذی­نفعان سازمان و نه فقط سرمایه ­گذاران توجه دارد(پاول،۲۰۰۴؛۱۰۱۹) بر اساس رویکرد منشور عملکرد، یکی از اشتباهات عمده در رویکردهای ارزیابی عملکرد این است که این رویکردها معتقدند که سنجه­های عملکردی را باید از استراتژی سازمان اخذ کرد. این امر منتهی به سوء برداشت از نقش استراتژی و اهداف ارزیابی عملکرد می شود. از این رو، منشور عملکرد کار خود را با فرایند تفکر در مورد ذی­نفعان و خواسته­ های آنان آغاز می کند(کیکرت،۲۰۰۰) همین امر قرار گرفتن عامل رضایت ذی نفعان در میان عوامل پنجگانه مورد توجه این رویکرد را توجیه می کند. عوامل پنجگانه مورد توجه این رویکرد عبارتند از:

توسعه ­های جزیی در امتداد حاشیه­شرقی.
گاراژهای جدید در جوانب شمالی و غربی شهر.
اتمام خیابان­های پهلوی و رشید یاسمی (نواب­صفوی) که شاه­بختی (معلم فعلی) خیابان پهلوی را به خیابان سپه (شاپور) متصل می­کردند احداث شدند و خیابان شیروخورشید از میدان شاه و خیابان رفعتیه از خیابان فردوسی به طرف مغرب امتداد می­یابد.
این دوره را می­توان توسعه حاشیه­ای شهر نامید. در این دوره آخرین تغییرات در بافت کالبدی شهر قدیم انجام شد. که به دنبال آن میدان قدیمی شهر در محل (میدان آزادی فعلی) تخریب و میدان جدید شکل گرفت. همچنین ایجاد میدانهای شاپور (آزادی)، سپه (جهاد) و شاه (کاشانی). بعد از احداث خیابان چهل­متری­ مطهری (سیروس­سابق) و تعریض خیابان­های وکیل­آقا و صابونی و ایجاد خیابان سیلو می­توان آخرین دخالت­های سازمان­یافته در بافت قدیم شهر و همچنین تأثیرات این روند در رکود بیشتر شهرسازی در بافت کالبدی و تخریب بیشتر آن و همچنین گسترش تعداد این بافت­ها با معماری مدرن و جدید کرمانشاه ارزیابی نمود. به بیان دیگر، با گذشت بیش از ۶۰ از آن دوران هسته قدیمی شهر در مرکز شهر قرار گرفته و به دلیل ساختار شعاعی و مرکزی آنها نقش اصلی در هدایت توسعه شهر را دارد. بافت قدیم شهر کرمانشاه یک بافت ارگانیک و انسان­گرا بوده است که در گذشته دور، همه عناصر آن با یکدیگر در تعادل و تعامل سازمان فضایی خاصی قرار داشته اند و بازار قدیم شهر محور اصلی حیاتی آن را تشکیل می­داده است (گزارش اداره راه و شهرسازی کرمانشاه، ۱۳۷۶).
۳-۱۵-۱-۴. دوره معاصر (پس از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون)
فرایند توسعه کالبدی دوره معاصر رابطه مستقیم، بین مسئله امنیت و رشد شهر کاملاً مشهود می­باشد. در عین حال جهات و نحوه گسترش شهر کماکان از شرایط جغرافیایی پیروی کرده است (برومندسرخابی ،۳۰۲:۱۳۸۸). دوران حاضر را می­بایست دوران تحولات ساختاری و اجتماعی در بافت قدیم شهر کرمانشاه ارزیابی نمود. روابط اجتماعی را که طی قرن­ها در شهر قدیم شکل گرفته بود، را تضعیف و یا از هم می­پاشد. علل عمده تغییرات ساختاری– اجتماعی بافت­های قدیم شهر کرمانشاه در این دوران را می­توان به شرح ذیل بیان کرد:
تحولات ساختاری کالبدی در عصر پهلوی.
جنگ و بمباران­های هوایی که موجب تخریب شدید بافت قدیم شده و موجبات خالی شدن آن را فراهم ساخت.
فرسایش شدید کالبدی شهر قدیمی و گسترش بخش­های مخروبه در این بخش از شهر.
تداوم بی­توجهی به بافت قدیم و گسترش بخش­های مخروبه در این بخش از شهر.
گسترش بی­رویه افقی در اراضی اطراف در سال­های بعد از انقلاب و کاهش تراکم مراکز شهر.
اقدامات و مداخلات بی­برنامه و غیرتخصصی در سال­های اخیر. (گزارش اداره راه و شهرسازی کرمانشاه، ۱۳۷۶). گسترش شهر در این دوران باعث رشد لجام گسیخته شهر و فرسودگی و تهی­شدن شهر از درون و گسترش افقی شهر می­باشد. بالطبع با افزایش جمعیت نیاز به تزاید فضاهای زیستی، ­عمومی و عملکردی بدون در نظر گرفتن توقعات شهروندان از این فضاها، که فقط تأکید بر جنبه کالبدی آن مورد نظر بوده است موجب گسترش شهرنشینی و رشد شهر کرمانشاه از نظر کالبدی شده است (گزارش اداره راه و شهرسازی کرمانشاه، ۱۳۷۶).
۳-۱۵-۲. نقاط شهری منطقه
کرمانشاه در دهه­های اخیر، تغییر شکل­های عمیقی را از سر گذرانده است. در واقع هسته اصلی شهر در دوران زندیه و قاجاریه به شکوفایی رسید. اما در دوران پهلوی اول دستخوش تغییرات جدی شد و خیابان­کشی­های جدید این هسته را به پاره­های مختلفی تقسیم کرد. شهر قدیم و میانی با بافت کالبدی تقریباً همگون و متفاوت در درون شهر جدید که حاصل توسعه سریع دوران معاصر بود قرار گرفت. این شهر به صورت قطعه قطعه و پراکنده رشد نمود. هرچند که گسترش، عمدتاً به سوی جنوب بوده ولی اکنون، شهر در تمامی جهات بدون هدف پیش رفته است (برومندسرخابی،۳۰۴:۱۳۸۸). بافت قدیمی شهر درهم و فشرده و متراکم می­باشد. مهمترین عامل دریافت و تحولات شهری، بازار و مراکز تجاری و اقتصادی می­باشد و بعد از بازار عامل قومی یا اقلیمی و فرهنگی در ریخت و بافت شهر مؤثر بوده است (سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح،۱۳۸۱: ۲۱۱). توسعه ­های پیرامون هسته اولیه شهر، از رشدی «شعاعی» برخوردار بود. در حالی که گسترش در دشتهای اطراف، از شبکه شطرنجی تبعیت کرده است. رشد بخش­ شمالی که از توسعه سالهای اخیر است ترکیبی از بافت­های روستایی حاشیه شهر و تداوم «شبکه شطرنجی» است. تفاوت معناداری بین سه حوزه «بافت قدیم»، «شهر میانی» و «شهر جدید» می­توان دید. به خاطر تغییر سیمای معابر «شهر جدید» و فضاهای وسیع رها شده در این بافت سازمان کالبدی و فضایی بخش معاصر شهر متفاوت جلوه می­ کند (برومندسرخابی،۳۰۵:۱۳۸۸).
به طور کلی، محدوده شهر به ۵ پاره‌شهر (مرکزی- شرقی- غربی- شمالی- میانی) تقسیم شده است. هر یک از پاره­شهرهای شمالی و مرکزی به نوبه خود به دو حوزه شهری تقسیم شده و محدوده مرکزی شهر نیز به عنوان محدوده­ای خاص در پاره شهر میانی مورد توجه قرار گرفته است. محدوده پاره­شهرها عبارتنداز:
۱- پاره­شهر شمالی (پاره­شهر۱): در شمالی­ترین پهنه­ی شرقی- غربی شهر کرمانشاه واقع شده است مجموعه ­ای از شهرکهای قدیم و جدید را در خود دارد که در بیشتر آنها اغتشاش فضایی و کمبود شهری به چشم می­خورد.
۲- پاره شهر میانی (پاره­شهر۲): در جنوب پاره­شهر۱ واقع شده و رودخانه قره­سو از منتهی­الیه شرقی و غربی آن عبور می­ کند عمدتاً دارای بافتی روستایی می­باشند.
۳- پاره­شهر مرکزی (پاره­شهر۳) : محدوده­­ی میانی شهرکرمانشاه را شامل می­ شود که محدوده­ مرکز شهر، هسته اولیه شکل­ گیرنده شهر، در داخل آن واقع است.
۴- پاره­شهر شرقی (پاره­شهر۴) : در محدوده شرقی شهر واقع شده است.
۵- پاره­شهر شرقی (پاره­شهر۵) : محدوده­ غربی شهر کرمانشاه را شامل می­ شود جدول (۳-۴) (گزارش طرح جامع شهر کرمانشاه،۱۳۸۵).
جدول (۳-۴) : تراکم جمعیتی، سرانه­ ها و تغییرات آن در پاره­ شهرهای پنجگانه شهر کرمانشاه، سال۱۳۸۱ (نفر در هکتار) (مترمربع)

^*مأخذ: (گزارش طرح جامع شهر کرمانشاه، ۱۳۷۶)
جدول بالا نشان می­دهد که پاره­شهر۴ با تراکم خالص مسکونی ۹/۶۶۴ نفر در هکتار متراکم­ترین، و پاره­شهر ۲ با تراکم خالص مسکونی ۱/۲۷۱ نفر در هکتار کم ­تراکم­ترین پاره­شهرها هستند.
۳-۱۵-۳. توزیع فضایی جمعیت در نقاط شهری کرمانشاه
با ظهور کلا‌ن‌شهرها و مناطقی با تراکم جمعیتی بالا‌، نیاز به آگاهی از توزیع جمعیت و تجزیه و تحلیل آن احساس می­ شود. بنابراین مناطق پرازدحام، برنامه‌ریزی دقیق‌تر و توجه بیشتر را می‌طلبد. مساحت شهر کرمانشاه ۳/۹۵ کیلومترمربع و یا به طور تقریبی بالغ بر ۱۰۰۰۰ هکتار می­باشد. تراکم جمعیت در شهر کرمانشاه ۱۲۱/۹۶ نفر در هکتار است. جمعیت، مساحت و تراکم در مناطق شهری (هشت­گانه) کلان­شهر کرمانشاه در سال ۱۳۹۰ به شرح ذیل در جدول شماره (۳-۵) آمده است. همچنین پراکندگی جمعیت در نواحی شهری در سال ۱۳۸۱در شکل (۳-۴) آمده است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

جدول (۳-۵): جمعیت، مساحت و تراکم در مناطق هشت ­گانه شهرداری کرمانشاه ۱۳۹۰
^*مأخذ: (معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری کرمانشاه،۱۳۹۳،اصلاح نگارنده)
شکل (۳-۴): پراکندگی جمعیت در نواحی شهر کرمانشاه در سال ۱۳۸۱
^*مأخذ: (معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری کرمانشاه،۱۳۹۳)
۳-۱۵-۴. تغییر و تحولات جمعیتی منطقه کرمانشاه
شهر کرمانشاه مرکز استان به عنوان بزرگ­ترین شهر و نهمین کلان­شهر کشور با جمعیت ۸۵۱۴۰۵ نفر (تا سال ۱۳۹۰) در میانه غربی کشور یکی از توانمندترین شهرها در این منطقه می­باشد. تراکم نسبی جمعیت شهر کرمانشاه در سال۱۳۹۰، ۱۴/۸۵ نفر در هکتار بوده است، در اولین سرشماری غیررسمی در فوریه ۱۹۴۱ میلادی (بهمن۱۳۱۹) حدود ۸۸۶۲۲ نفر جمعیت داشته است. تغییرات جمعیتی در فاصله زمانی سالهای ۱۳۹۰-۱۳۳۵ در کلان­شهر کرمانشاه بدین شرح است که، جمعیت این شهر در سال ۱۳۳۵ اولین دوره سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۲۵۴۳۹ نفر بوده، در سال ۱۳۴۵ به ۱۹۲۰۷۲ نفر، در سال ۱۳۵۵ به ۲۹۷۷۳۴ نفر، در سال ۱۳۶۵ به ۵۶۰۶۶۲ نفر، در سال ۱۳۷۵ به ۶۹۳۱۵۷ نفر، در سال ۱۳۸۵ به ۷۹۴۸۶۳ نفر و در سال ۱۳۹۰ به ۸۵۱۴۰۵ نفر رسید جدول (۳-۶). رشد بالای جمعیت شهر از یک طرف و روند رو به افزایش مهاجرت به شهر کرمانشاه در طی دهه­های اخیر (مرکزیت سیاسی– اداری، بروز جنگ و غیره) از سوی دیگر، سبب افزایش جمعیت شهر کرمانشاه شده است. نرخ رشد جمعیت در شهر کرمانشاه طی ۵۵ سال گذشته یعنی در طول ۶ دوره سرشماری عمومی نفوس و مسکن از فراز­­ و نشیب­های متعددی برخوردار بوده است. براساس آمارهای جمعیتی سال­های ۱۳۳۵ تا ۱۳۹۰ نرخ رشد جمعیت در شهر کرمانشاه همواره رقم بالایی را نشان می­دهد، در طول دوره ۵۵ ساله (۱۳۳۵ تا ۱۳۹۰) جمعیت ساکن شهر حدود ۸ برابر شده است. نرخ رشد جمعیت در شهر کرمانشاه در طول ۶ دوره سرشماری از ۱۳۹۰-۱۳۳۵ به ترتیب: ۳۵/۴، ۴۸/۴ ، ۵۳/۶، ۹۷/۱، ۵۵/۱ و ۴/۱% بوده است، با توجه به ارقام ملاحظه می­گردد نمودار (۱-۱). بیشترین رشد جمعیت شهر کرمانشاه ۵۳/۶% مربوط به دهه ۵۵- ۶۵ می­باشد (گزیده نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن،۱۳۳۵-۱۳۹۰، اصلاح نگارنده،۱۳۹۰). چشم­انداز تحول جمعیتی شهر کرمانشاه در سال ۱۳۹۵، در حالت اول ۱۲۳۵۶۰۰ نفر و در حالت دوم ۱۱۱۶۹۰۰ نفر، در طول دوره طرح جامع شهر کرمانشاه پیش ­بینی گردیده است. جمعیت شهر کرمانشاه تا پایان سال ۱۴۰۰ با احتساب افزایش ۱۴۰۲ به ۱۲۳۷۰۰۲ نفر، و با تداوم روند با افزایش۱۲۸۷ به ۱۱۱۸۱۸۶ نفر، تغییر خواهد یافت. ضریب افزایش کلی جمعیت شهر در طول دوره بیست ساله ۱۳۹۵-۱۳۷۵ در دو حالت یاد شده، به ترتیب، ۸/۱ و ۶/۱% خواهد بود. نکته مهم آنکه شورایعالی شهرسازی و معماری ایران به تبع پیشنهاد و کمیته فنی خود روند تحول جمعیت شهر بر مبنای حالت دوم را به عنوان روند محتمل تغییر جمعیت شهر تصویب نموده است (گزارش طرح جامع شهر کرمانشاه، اصلاح نگارنده،۱۳۸۵).
جدول (۳-۶) : تغییرات جمعیتی در فاصله زمانی سالهای ۱۳۹۰- ۱۳۳۵ در کلان­ شهر کرمانشاه
^*مأخذ : (نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، سالهای۱۳۹۰- ۱۳۳۵)
نمودار (۳-۴) : تغییرات جمعیتی در فاصله زمانی سالهای ۱۳۹۰- ۱۳۳۵ در کلان­شهر کرمانشاه
۳-۱۵-۵. جایگاه کرمانشاه در تحولات تحرک جمعیتی و مهاجرت کشور
در شرایط متعارف همواره، تعدادی از جمعیت یک شهر به سایر مراکز جمعیتی مهاجرت می­ کنند و در همان زمان، تعدادی از جمعیت سایر مراکز جمعیتی به آن شهر وارد می­شوند. خالص مهاجرت جمعیت هر شهر برآیند این دو تغییر جمعیتی غیرهمسو است.
وضع و تحول جمعیتی شهر کرمانشاه در دهه­های اخیر نشانگر آن است که دارای خصلت مهاجرپذیری خالص بوده است. با این حال به علت بازگشت بخشی از مهاجران جنگی به موطن اصلی خود و نیز موقعیت نسبتاً ضعیف نظام اقتصادی شهر برای نگهداشت جمعیت بیشتر، خالص مهاجرت­پذیری شهر کمتر شده است و رشد واقعی جمعیت تنها ۳۴/۰% بیشتر از رشد طبیعی آن بوده است. در حالی که پیش از این اثر جمعیتی خالص مهاجرت­ جمعیت به شهر کرمانشاه نقش قابل ملاحظه­ای در افزایش جمعیت شهر داشته است (گزارش طرح جامع شهر کرمانشاه، ۱۳۸۵). نتایج حاصل از برآورد مهاجران وارد شده به شهرستانهای استان کرمانشاه طی سالهای۱۳۹۰-۱۳۸۰ در کل استان١١٣,۶۱۲ نفر مهاجرت صورت گرفته است که از این مقدار ۶۵٧٧٢ نفر، مهاجر وارد شهرکرمانشاه شده است و کمترین مهاجرت در بین شهرستانهای استان نیز مربوط به شهرستان دالاهو، با ١۴۶۴ نفر، مهاجر وارد شده به این شهرستان می­باشد. در کل علل مهاجرت صورت گرفته از جمله جستجوى کار و یا کار بهتر، انتقال شغلى، تحصیل، انجام یا پایان خدمت وظیفه، دستیابی به مسکن مناسبتر، پیروى از خانوار، سایر موارد و اظهار نشده می­باشد (سالنامه آماری استان،۱۳۹۰، اصلاح نگارنده).
۳-۱۵-۶. روند تمرکزگرایی در منطقه شهری کرمانشاه
جمعیت مجموعه شهرها از چهار عامل نشأت می‌گیرد اول، جمعیت مقیم شهر و افزایش طبیعی آن (تفاضل موالید و مرگ و میر) طی مدت معین. دوم، مهاجرت‌هایی که از نقاط دیگر اعم از شهر و روستا و حتی سایر کشورها به شهرها صورت می‌گیرد. سوم، ادغام حومه‌ها و اقمار شهری به محدوده شهرها و چهارم، تبدیل نقاط روستایی به شهر در نتیجه رشد شهری و جاذبه جمعیتی شهرها و یا در نتیجه فرا رفتن از ضابطه حداقل جمعیت شهری است (امانی،۱۳۸۰). در حال حاضر بسیاری از قسمت‌هایی که قبلاً به عنوان مراکز روستانشین اطراف شهرها بوده‌اند در سال‌های اخیر جزء شهر به حساب آمده‌اند (گزارش سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کرمانشاه،۱۳۹۳). جمعیت ایران در سال ۱۴۰۰ به احتمال قریب به یقین، به ۱۳۰ میلیون نفر خواهد رسید که نزدیک به ۱۰۰ میلیون نفر از این جمعیت در شهرها زندگی خواهند کرد (ابراهیم­زاده و نگهبانی­مرئی،۱۶۳:۱۳۸۳). بررسی چگونگی توزیع فضایی جمعیت در نظام شهری ایران طی سال­های ۱۳۸۵-۱۳۳۵ نشان می­دهد که تعداد شهرهای کشور از ۱۹۹ شهر در سال ۱۳۳۵ به ۱۰۱۲ شهر در سال ۱۳۸۵ رسیده است. به عبارت دیگر طی ۵ دهه، تعداد شهرهای کشور بیش از ۵ برابر شده است. جمعیت شهری کشور نیز با متوسط نرخ رشدی معادل ۴/۳% طی ۶۰ سال اخیر افزایش یافته، بنابراین نسبت شهرنشینی کشور نیز از ۴/۳۱% در سال ۱۳۳۵به ۴/۶۸% در سال ۱۳۸۵رسیده است و نشان می­دهد که توزیع فضایی جمعیت کشور به نفع شهرها پیوسته در حال افزایش بوده است. در حالی که میزان شهرنشینی ایران و جهان در سال ۱۳۳۵ تقریباً برابر بوده است (فرهودی، زنگنه­شهرکی،ساعدموچشی،۱۳۸۸). به طور کلی، افزایش تعداد شهرها تا سال ۱۳۷۵ روندی ملا‌یم داشته است و به یکباره در سال ۱۳۸۵ به شدت افزایش می‌یابد (۶۶% افزایش از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۵) از دلا‌یل مهم افزایش سریع میزان شهرنشینی در سال ۱۳۸۵، افزایش تعداد شهرهای کشور است (نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن،۱۳۹۳).
نظر به اینکه، تا قبل از سرشماری سال ۱۳۵۵ برتری جمعیت در استان کرمانشاه با مناطق روستایی بوده است. اما بتدریج به خصوص از سرشماری ۱۳۶۵ به بعد، جمعیت شهری از روستایی پیشی گرفته است. فاصله جمعیتی کلانشهر کرمانشاه با سایر شهرهای منطقه در تمام دوره­ها ۱۳۸۵- ۱۳۵۵ زیاد بوده و به عنوان یک بزرگ­سر در میان شهرهای منطقه خودنمایی می­ کند (لطفی،۱۳۹۲). شهر کرمانشاه به مثابه دومین شهر بزرگ و پرجمعیت منطقه غرب و شمال­غربی کشور )پس از شهر تبریز(، بزرگترین شهر استان و منطقه زاگرس محسوب می­ شود. این شهر مهمترین کانون جذب مهاجرین روستایی استان کرمانشاه و بخشی از استانهای ایلام و کردستان است (گزارش طرح جامع شهر کرمانشاه،۱۳۷۶).
۳-۱۵-۷. تراکم جمعیت در استان و شهرستان های آن
شهرهاى بزرگ منطقه استان کرمانشاه، شامل۴ شهر کرمانشاه اسلام‏آبادغرب، هرسین و کنگاور است که در مجموع ۸۰ % جمعیت شهرى استان را در خود سکنى داده است. به طوری که، کلان­شهر کرمانشاه به تنهایى حدود ۳۹% جمعیت کل استان و ۶۳% جمعیت شهرنشین استان را در خود جاى داده است که نمایانگر پدیده ماکروسفالى یا بزرگ­سرى شهر مرکزى در قبال سایر شهرهاى استان است. شهرهاى میانى یا متوسط شامل ۴ شهر سنقر، جوانرود، صحنه‏ و سرپل‏ذهاب است که در مجموع ۱۲% از جمعیت ‏شهرنشین‏ استان ‏را فرا مى‏گیرند. شهرهاى کوچک شامل ۴ شهر پاوه، گیلان­غرب، روانسر و قصرشیرین ‏است ‏که ‏در مجموع ۵/۵% از جمعیت‏ شهرى‏ استان را شامل‏ مى‏شوند و شهرهاى خیلى کوچک یا روستا- شهرها که غالباً در سالهاى اخیر با تأسیس شهردارى در شمول تعریف شهر قرار گرفته‏اند شامل ۸ شهر است. به ترتیب حجم جمعیت عبارتنداز: کرند، تازه‏آباد، نودشه، بیستون، باینگان، نوسود، رباط و سومار است. حجم جمعیت ۸ شهر گروه آخر معادل ۵/۲% از کل ‏جمعیت‏ شهرى ‏استان‏ کرمانشاه‏ مى‏باشند (گزارش اداره راه و شهرسازی کرمانشاه،۱۳۹۳).
۳-۱۶. تاریخچه و روند شکل ­گیری سیستم حمل و نقل شهری کرمانشاه
همزمان با استقرار حکومت پهلوی در سال ۱۳۰۴ ه.ش سیاست عمومی کشور در راستای تمرکز سیاسی– اداری، تبدیل اقتصاد کشاورزی سنتی به تولید ماشینی و بنیان­گذاری اقتصاد سرمایه­داری و صنعتی قرارگرفت. برنامه ­های نوسازی و تجدد و تحولات زیربنایی ناشی از آن موجب تغییر حیات و سیمای شهرهای ایران از جمله کرمانشاه شد. توسعه و نوسازی شهرها، احداث و شبکه ارتباطی منطبق با شرایط و ضرورتهای جدید به همراه حضور «ماشین» در زندگی شهری یکی از مهم­ترین مظاهر این تحولات محسوب می­ شود (گزارش طرح جامع شهر کرمانشاه،۱۳۷۶). ورود اتومبیل و مطرح شدن «خیابان» در بافت شهری ایران، عملاً در دوران پهلوی صورت گرفته است (برومندسرخابی،۲۶۶:۱۳۸۸). همراه با روند سیاست­های جدید، رواج حمل و نقل «ماشینی» و توسعه راه های نوین ارتباطی، نظام شهرنشینی تغییر ماهیت داد. احداث شبکه جاده­های جدید، تعریض و تجهیز راه­­های قبلی و همچنین احداث شبکه خیابانهای جدید و تجهیز و تعریض شبکه ­های قبلی شهر از تحولاتی است که با دخالت دولت در برنامه­ ریزی­های شهری و نوسازی شهرها به صورت سیاست عمومی در آمد (گزارش طرح جامع شهر کرمانشاه،۱۳۷۶).
شکل (۳-۵): سیمای حمل و نقل کرمانشاه در سال ۱۲۴۰
۳-۱۷. توزیع و اهداف سفرهای درون­ شهری کرمانشاه
معمولاً سفرهای شهری به قصد بهره­ گیری از فرصت­ها­ی اجتماعی، آموزشی، تجاری، تفریحی و غیره صورت می­گیرد. از مطالعات مبدأ- مقصد سفر، الگوی سفرهای فردی و جابجایی کالا در منطقه مورد نظر مشخص می­ شود. سفرهای انجام شده در شهر کرمانشاه به دو منظور اساسی صورت می­گیرد، نخست، به منظور جابجایی مسافر از نقطه­ای به نقطه­ی دیگر و دوم، در راستای جابجایی کالا. در تقسیم ­بندی سفرهای فردی نیز سه گروه قابل تصور است. گروه اول، سفرهای که بوسیله ساکنین شهر کرمانشاه و در داخل محدوده شهر انجام می­ شود. گروه دوم، سفرهایی که مبدأ (مقصد) آنها در محدوده شهر کرمانشاه می­باشد ولی مقصد (مبدأ) آنها در بیرون شهر قرار دارد و سفر از طریق پایانه ­ها، فرودگاه و یا یکی از محورهای ارتباطی شهر انجام می­گیرد. گروه سوم، سفرهای عبوری از شهر کرمانشاه هستند که مبدأ و مقصد آنها خارج از محدوده شهر کرمانشاه می­باشد.
تنها بخش پرحجم حمل و نقل همگانی در شهر کرمانشاه اتوبوسرانی است که در حال حاضر ۵۴ خط با طولی حدود ۶۴۵ کیلومتر در مسیرهای رفت و برگشت است که حدود ۴۵ خط آن به مرکز شهر (میدان آزادی) مربوط می­ شود. تعداد ۳۳۰ دستگاه اتوبوس درون شهری در ناوگان حمل و نقل کرمانشاه وجود دارد که ۲۰۰ دستگاه آن با عمر متوسط بیش از ۲/۶ سال فعال است. حدود ۳۰۰۰۰ مسافر مبدأ– مقصد در یک ساعت اوج صبح، و ظرفیت یک اتوبوس در روز ۱۶۹۴۰۰ می­باشد. کل مسافت پیاده طی شده مسافرین برای دسترسی به سیستم اتوبوسرانی حدود ۴۰۰۰۰ کیلومتر و همچنین کل زمان انتظار مسافرین حدود ۳۵۰۰ ساعت می­باشد. متوسط سرعت در شبکه اتوبوسرانی شهر کرمانشاه حدود ۱۴ کیلومتر بر ساعت و متوسط فاصله زمانی آنها حدود ۱۳ دقیقه می­باشد و نیز متوسط ضریب استفاده از ظرفیت اتوبوسها در مسیرهای رفت و برگشت نیز حدود ۵/۰ به دست آمده است (مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک شهرداری کرمانشاه،۱۳۸۴). بررسی عملکرد سیستم اتوبوسرانی شهر کرمانشاه دارای ضعف و تنگنا می­باشد از جمله زیاد بودن تعداد مسافرین انتقالی بین خطوط که در حدود ۳۵% از جابجایی­ها به خطوط را مسافرینی تشکیل می­ دهند که برای رسیدن به مقصد خود، یک یا چند بار بین خطوط جابجا می­شوند ناشی از ضعف ساختاری شبکه اتوبوسرانی است. زیاد بودن سرفاصله زمانی در بعضی از خطوط و بالا بودن متوسط ضریب استفاده از ظرفیت اتوبوس در بعضی از خطوط است که ناشی از تخصیص ناوگان به خطوط مربوط می­ شود.

کم

ساختار بخشی

کم

زیاد

نسبتاً زیاد

بوروکراسی حرفه‌ای

زیاد

زیاد

نسبتاً زیاد

ادهوکراسی

کم

زیاد

زیاد

۲-۳-۵-۳-انواع دانش از نظر ماشلوپ
ماشلوپ^[۴۲] از پنج نوع دانش نام بردهاست:
دانش عملی^[۴۳]: که در کارها، اقدامات و تصمیمگیریهای انسان مورد استفاده قرار میگیرد. دانش سیاسی، دانش حرفهای، دانش مربوط به کسب و کار و دانشهای تجربی دیگر از این نوع هستند.
دانش عقلانی^[۴۴]: که ارضاکننده کنجکاویهای عقلانی و منطقی است. این دانش، به عنوان بخشی از دانشهای انسانگرایانه^[۴۵] قلمداد میشود.
دانش تفریحی^[۴۶]: که در مقابل دانش عقلانی مطرح میشود. این نوع دانش ارضاکننده کنجکاویهای عقلانی انسان نیست. بلکه به خاطر جنبه تفریحیداشتن و احساسیبودن، مطلوب میباشد. و شامل شایعات، اخبار حوادث و اتفاقات، داستانها، جک، بازیها و نظایر اینها میشود.
دانش روحانی (مقدس)^[۴۷]: که در ارتباط با دانش مذهبی انسان است و باعث رهایی انسان از گناه میشود.
دانش ناخواسته^[۴۸]: دانشی است که خارج از علایق انسان است و بیهدف نگهداری میشود (ماچلوپ^[۴۹]، ۱۹۹۹).
۲-۳-۵-۴- طبقه بندی بلاکلر از دانش
بلاکلر^[۵۰] (۱۹۹۵) هم در یک طبقهبندی از دانش، انواع زیر را شناسایی کردهاست (بلاکلر، ۱۹۹۵):
دانش ضمنی (نهان)، که این نوع دانش به سه دسته تقسیم میشود:
دانش فرهنگی: به فرایند دستیابی به ادراکات مشترک اشاره میکند. فرآیندهایی نظیر جامعهپذیری و فرهنگپذیری.
دانش ذهنی: دانشی است که به مهارتهای مفهومی و توانایی های شناختی وابسته است و یک دانش انتزاعی است که در ذهن فرد نهفته است.
دانش منسجم: دانشی است که وابسته به عمل و اقدام افراد است. این نوع دانش به حضور فیزیکی افراد و معاملات رودررو متکی است.
دانش صریح (آشکار): در این طبقه دو نوع دانش قرار میگیرند:
دانش نظاممند: دانشی نظاممند است و میتواند به گونهای نظاممند در روابط تکنولوژی، نقشها و رویه های رسمی مورد تحلیل قرار بگیرد. همچنین این نوع دانش اشاره به دانشهای جمعی و مشترک بین انسانها دارد.
دانش منظم: که در قالب علائم و نشانههاست و میتواند به صورت کتاب و یا اطلاعاتی که به صورت الکترونیکی ردوبدل میشود، یافت شود.
۲-۳-۵-۵- طبقهبندی لیدنر و علوی از دانش
لیدنر و علوی^[۵۱] در طبقه بندی انواع دانش به چهار نوع دانش اشاره کردهاند:
دانش ضمنی(نهفته) که در زمینه اقدامات و تجارب افراد دارد و تشکیلدهندهی مدلهای ذهنی افراد است.
دانش صریح (آشکار) که در مقایسه با دانش ضمنی عمومیت بیشتری داشته و به راحتی قابل انتقال است.
دانش فردی که در وجود فرد نهفته است و ریشه در اقدامات فردی او دارد.
دانش گروهی دانشی است که در سیستمهای اجتماعی و فرهنگی یک سازمان نهفته است (لندر و علوی، ۲۰۰۰).
کوک (۱۹۹۸) نیز طبقه بندی مشابهی از دانش ارائه دادهاست. مطابق نظر کوک میتوان دانش را به انواع چهارگانه صریح، ضمنی، فردی و گروهی تقسیم نمود (کوک^[۵۲]، ۱۹۹۹). بررسی طبقهبندیهای ارائه شده در خصوص دانش این نکته را آشکار میکند که فصل مشترک اکثر صاحبنظران در مورد انواع دانش حول محورهای دانش ضمنی، دانش صریح، دانش فردی و دانش گروهی متمرکز شدهاست. بنابراین دانش میتواند صریح، ضمنی، فردی یا جمعی(سازمانی) باشد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

از طرفی، چنین به نظر می­رسد که کسب آمادگی جسمانی^[۱] به عنوان یکی از فعالیت­های اساسی در دوران نوجوانی، به جهت برخورداری از ترکیب بدنی مطلوب و سازگاری بهتر با زندگی و محیط اجتماعی، از جایگاه ویژه­ای برخوردار است. چنانچه نوجوانان از نظر وضعیت جسمانی و ترکیب بدنی، شرایط مساعدی نداشته باشند، معمولاً مضطرب، بدبین و منزوی شده و از تعادل روانی مناسبی برخوردار نخواهند بود(۸۰). در همین راستا، تحقیقات بسیاری نشان داده است که آمادگی جسمانی علاوه براینکه ابزار ارزشمندی برای سلامتی­جسمانی است، رابطه­ نزدیکی با سلامتی­روانی و پیشگیری از بروز ناهنجاری­های روانی دارد. ورزش از اضطراب می­کاهد، اعتماد به نفس را افزایش می دهد و خودپنداره ­ی مثبت را تقویت می­ کند(۳۱). اگر انجام ورزش و کسب سطوح بالای قابلیت ­های جسمانی، نشان دهنده سلامت، توانمندی و کیفیت زندگی بالاتر است، کاهش تحرک بدنی و پایین بودن سطح آمادگی­جسمانی، بیانگر یک شیوه­ نامناسب در زندگی می­باشد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

رسالت اصلی ورزش و تربیت بدنی در جامعه نیز؛ سلامت جسمی و روانی آحاد جامعه می­باشد(۲۸). از این لحاظ، بحث مربوط به آمادگی جسمانی نوجوانان همیشه مورد توجه بسیاری از متخصصان، مربیان و محققان علوم ورزشی قرار داشته است. شواهد علمی بسیاری وجود دارد که بر نیاز اساسی اقشار مختلف جامعه به ویژه نوجوانان به ورزش و زندگی فعّال تأکید دارد. فعالیت بدنی منظم؛ می تواند بخشی از رسالت حفظ حیات زیستی انسان را برعهده بگیرد و یکی ­از راه­های تأمین تندرستی و افزایش کیفیت زندگی­ است.
به طور کلی، اهمیت تربیت بدنی و آمادگی جسمانی برای آحاد جامعه بدان حد است که تشکیلات آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل(یونسکو^[۲]) به سال ۱۹۷۸ در ماده­ یک منشور خود، جایگاه آن را به‌ عنوان یکی از اصول «حقوق اساسی بشر^[۳]» به رسمیت شناخته است. بنابراین، تمام افراد جامعه به ویژه قشر نوجوان به منظور ارتقاء سلامت جسمی و روانی و نیز سطح مطلوب کیفیت زندگی خود نیازمند کسب و حفظ آمادگی جسمانی هستند. آمادگی جسمانی مطلوب از این جهت مهم است که تغییرات مثبت و منفی آن می ­تواند بر سایر ابعاد زندگی مانند تحصیل و شغل افراد اثر بگذارد.
۱-۲٫ بیان مسأله
نوجوانی، پلی بین کودکی و بزرگسالی و مرحله­ ای حساس و انتقالی در زندگی است که درآن پایه­ های سبک زندگی آینده­ شکل می­گیرد. به ویژه سرآغاز مرحله­ نوجوانی که سرشار از تحوّل، پویایی و تعاملاتی است که انتظار می­رود در راستای اهداف تربیتی، نهایتاً به توسعه مهارت­ های شناختی، عاطفی و روانی- حرکتی بینجامد. در این رابطه، داشتن آمادگی­جسمانی^[۴] که به دارا بودن قوای­جسمانی­مطلوب برای اجرای مناسب فعالیت­های­بدنی روزمره تعریف می­ شود(۸۵)، یکی از بهترین راه­های بهبود ترکیب­بدنی^[۵]، کیفیت­زندگی^[۶] و کاهش خطر بیماری و مرگ بوده و تأثیر مثبتی بر رفع اختلالات­روانی نظیر اضطراب^[۷] دارد (۱۰۶). اطلاعات اخیر سازمان بهداشت جهانی(۲۰۱۵)، حاکی از آن است که عدم فعالیت بدنی به عنوان چهارمین عامل خطر پیشرو برای مرگ و میر، علت حدود ۲/۳ میلیون مرگ و میر در سطح جهان شناخته شده است. از نظر این سازمان جهانی، افزایش آگاهی و درک مثبت از تأثیر رژیم غذایی، فعالیت بدنی و آمادگی جسمانی بر سلامت، به مثابه یک مداخله­ی پیشگیرانه از مهم­ترین مسائل مطرح در حوزه­ سلامت می باشد. با وجود اینکه فعالیت جسمانی یکی از ابعاد مهم سبک زندگی سالم است. با این حال، به نظر می رسد که تعداد زیادی از نوجوانان کشورهای در حال توسعه، برای دستیابی به مزایای مرتبط با این فعالیت، به اندازه کافی فعال نیستند.
در رابطه ­با موضوع آمادگی جسمانی و رابطه آن با ترکیب بدن، کیفیت زندگی و اضطراب نوجوانان، منظور از ترکیب بدنی، شاخص توده­ی بدن^[۸]، و نسبت دور کمر به دور باسن^[۹]می­باشد. همچنین، منظور از کیفیت­زندگی؛ ابعاد سلامت جسمانی، روانشناختی، روابط اجتماعی و محیط زندگی است که طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی، مفهومی متأثر از وضعیت جسمانی، روانی و اجتماعی نوجوان است. به ویژه در زمینه­ تعریف مفهوم کیفیت­زندگی و اندازه گیری عینی آن در سه دهه­ گذشته، تلاش زیادی صورت گرفته است. در این رابطه، برخی از محققین اعتقاد دارند که سطح پایین آمادگی­جسمانی، از مهمترین نشانه­ های کیفیت­زندگی پایین است(۸۶).
علاوه بر مسأله­ کیفیت­زندگی نوجوانان، نتایج تحقیقی مشابه نشان داده­اند که کاهش اضطراب نیز نه تنها از پیامدهای مستقیم و منافع هیجانی کسب آمادگی جسمانی است(۶۱)، بلکه سطح پایین آمادگی­جسمانی، از پیش­­بینی کننده­ های سطح اضطراب متوسط است(۶۵). بنابراین، با­عنایت به اینکه اضطراب، از شایع­ترین مشکلات روانی بخصوص در دوران نوجوانی است که اگر در رفع به موقع آن تلاش نشود، تعمیم بیشتری می یابد و تحت عناوین اضطراب تحصیلی یا اضطراب امتحان، منجر به کاهش اعتماد به نفس، افت تحصیلی، فرار از مدرسه، سوء مصرف مواد، اختلال در روابط بین فردی و اختلال­اضطرابی در بزرگسالی می­گردد(۶۷). بر این اساس، صاحب­نظران معتقدند دانش­آموزانی که به سبب فعالیت­های جسمانی­منظم، دارای آمادگی جسمانی هستند، با احتمال بیشتری دارای کیفیت زندگی بهتر در ارتباط با سلامتی­عمومی بوده و به همان میزان دارای ترس، اضطراب و خیال­پردازی منفی کمتری خواهند بود(۹۵). در همین ارتباط، برخی تحقیقات نشان داده است که اگر نوجوانان از نظر وضعیت جسمانی و ترکیب بدنی شرایط مساعدی نداشته باشند، از تعادل­روانی­مناسبی برخوردار نبوده و معمولاً مضطرب، گوشه­گیر و بدبین خواهند بود(۴).
از سویی، فقدان آمادگی­جسمانی که نتیجه­ کاهش فعالیت­بدنی­منظم است، همچنین می ­تواند بر ترکیب بدن تأثیر منفی گذاشته و افزایش وزن غیر­طبیعی را موجب شود که این روند سرآغاز بروز بسیاری از بیماری­های جسمی و روانی است(۲۰۰۶). یافته­های پژوهشی در این زمینه حاکی از آن است که کودکان چاق علاوه بر افزایش خطر در آینده، مشکلات تنفسی، فشار خون، علائم زودهنگام بیماری قلبی، مقاومت به انسولین و اثرات روانی[از جمله اضطراب] را هم تجربه می­ کنند(۳۵). از مؤلفه­ های اصلی آمادگی­جسمانی می­توان به استقامت قلبی- تنفسی^[۱۰]، استقامت عضلانی^[۱۱]، انعطاف پذیری^[۱۲] و ترکیب بدن^[۱۳] اشاره کرد. نتایج مطالعات در این زمینه نشان می­دهد که افزایش قدرت عضلانی، استقامت عضلانی و انعطاف پذیری اثرات مثبتی بر سیستم قلبی- عروقی دارد و باعث کاهش آسیب­های عضلانی و اسکلتی می­ شود. اهمیت ترکیب بدنی مناسب نیز که یکی از عوامل موثر بر تأمین تندرستی و آمادگی جسمانی است، به ویژه در آزمودنی­های در حال رشد – قشر نوجوان- قابل توجه است.
مروری بر پیشینه­ های پژوهشی نشان می دهد که داشتن آمادگی­جسمانی، موجب کاهش اضطراب می­گردد(۱۰۱)، بلکه کیفیت زندگی را نیز افزایش می­دهد(۷۲). در این رابطه، بوچارد و شپارد^[۱۴](۱۹۹۳) مدلی را ارائه کرده ­اند که در آن آمادگی­جسمانی به عنوان متغیر­میانجی بین ورزش و سلامتی معرفی شده است. به اعتقاد آنها افرادی که در فعالیت­های ورزشی شرکت می­ کنند، فکر می­ کنند آمادگی­جسمانی­شان را بهبود بخشیده­اند و خودشان را آماده­تر از آنهایی می­دانند که در این برنامه­ ها شرکت نمی­کنند. همین امر منجر به ادراکی می­ شود که آنها از نظر ذهنی احساس کنند که داری سلامتی و کیفیت­زندگی بهتری هستند(۹).
با توجه به ویژگی­های رشد جسمانی و روان­شناختی در دوره­ نوجوانی، روش­های مختلفی مطرح است که می توانند به طور همزمان به بهبود ترکیب بدنی، کیفیت زندگی و کاهش اضطراب در نوجوانان کمک کنند. استفاده از فاکتورهای آمادگی­جسمانی یکی از روش­هایی است که به نظر می رسد می تواند این شاخص ها را تحت تأثیر قرار دهد. با عنایت به موارد فوق، اکنون این سؤال مطرح است که آیا بین آمادگی­جسمانی با ترکیب­بدنی، کیفیت­زندگی و اضطراب دانش آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ ساله ارتباط وجود دارد؟
۱-۳٫ اهمیت و ضرورت پژوهش
بررسی سطح آمادگی افراد به ویژه نوجوانان برای برنامه­ ریزی و ارتقای کمّی و کیفی عملکرد در زندگی و ورزشی ضروری است. در این راستا، آمادگی­جسمانی، از این جهت که با زندگی روزمره افراد ارتباط دارد، از اهمیت خاصی برخوردار بوده و قابل توجه همه اقشار جامعه از جمله افراد نوجوان می­باشد. باوجود این، اهمیت فعالیت­های­بدنی منظم و برخورداری از آمادگی­جسمانی مطلوب به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی هنوز به خوبی شناخته شده نیست(۹۲).
آمادگی جسمانی و داشتن وضعیت بدنی مطلوب از این جهت در زندگی افراد از اهمیت خاصی برخوردار است که تغییرات مثبت و منفی آن می ­تواند بر سایر ابعاد زندگی به ویژه کیفیت زندگی انسان اثر بگذارد. به همین دلیل، امروزه اهمیت فعالیت بدنی به عنوان بخش مکمل یک زندگی سالم مورد توجه قرارگرفته و تحقیق در آمادگی جسمانی و ارتباط آن با ترکیب بدن، کیفیت زندگی و نیز اضطراب نوجوانان از ضرورت خاصی برخوردار است. بررسی­ها نشان داده­اند اجرای منظم فعالیت بدنی مزایای معنی­دار دارد و حفظ سطح مناسبی از عناصر آمادگی­جسمانی درکاهش خطر امراض قلبی، فشارخون، دیابت و ناراحتی­های روحی– روانی مؤثر است. اما در جوامع امروزی که متکی بر فناوری پیشرفته می­باشند، کاهش فعالیت­جسمانی بیش از هر زمان دیگری به چشم می­خورد. در کشور ما نیز فعالیت­بدنی ناکافی به شکل یک نگرانی بزرگ خودنمایی می­ کند. ماشینی­شدن زندگی و استفاده از سرگرمی­های کاذب­رایانه­ای، کاهش شدیدی را در میزان فعالیت های بدنی افراد جامعه به ویژه نوجوانان به وجود آورده است که این امر باعث بوجود آمدن نابسامانی­های فراوانی در زمینه ­های جسمی، روحی و اجتماعی در جامعه شده است(۲۴).
پژوهش­های­ مختلف نظیر ورن و گریسی^[۱۵](۱۹۹۹) و وود هولزر و همکاران^[۱۶](۲۰۱۱) و دیگران نشان داده­اند که از مهم­ترین عوامل در دهه­های اخیر که سبب بروز ناتوانی و مرگ­های زودرس می­شوند، از بیماری­های عفونی و واگیردار به سمت بیماری­های مزمن و تحلیل برنده تغییر جهت داده­اند(۱۰۱). یکی از شایع­ترین این بیماری­ها ترکیب­بدنی نامناسب به علت عارضه­ی چاقی است که با افزایش­خطر آثارجانبی در مراحل بعدی زندگی همراه است(۷۳). از شواهد عینی و پژوهشی متعدد می­توان دریافت؛ افرادی که تحرک کمتری دارند، دارای چربی بدنی بالا بوده و این امر سبب کاهش قدرت نسبی و عملکرد ضعیف آنان می­ شود(۹۸). در این زمینه، وگار و همکاران^[۱۷](۲۰۱۱) معتقدند که فعالیت فیزیکی نوجوانان به عنوان یکی از عوامل اصلی پیش بینی­کننده­ سلامت جسمی و روانی از جمله پیشگیری از اضطراب می باشد(۱۰۰). تحقیقات زیادی نیز حاکی از آن است که افراد ورزشکار که دارای آمادگی­جسمانی نسبی هستند؛ چربی­بدنی­پائین و وزن مطلوب عضله، بر انجام درست فعالیت­های­بدنی و اجرای مناسب حرکات­فیزیکی­آنها تاثیرگذار است(۵۷). آنچه مسلم است اینکه پیامد زندگی ماشینی، امروزه فعالیت بدنی انسان را به حداقل خود رسانده و بشر را با فقر­حرکتی^[۱۸] روبرو کرده است. فقر­حرکتی نیز، با ایجاد مشکلات بزرگتری به نام چاقی و اضافه وزن و کاهش توان هوازی، بسیاری از افراد را دست به گریبان خود کرده است(۷۶)، برخی از صاحب نظران معتقدند که اساساً پژوهش­ در زمینه­ آمادگی­جسمانی، یکی از مفاهیم مهم در دوران کودکی و نوجوانی است(۸۷). زیرا فقدان آمادگی جسمانی، با توجه به ارتباط آن با ترکیب بدن می ­تواند بر عملکرد آن دسته از نوجوانانی که به فعالیت­های با تحرک بیشتر مانند دویدن، پریدن و… نیاز دارند، تأثیری منفی بگذارد. همچنین، تحقیقات گوناگون حاکی از آن است که بین کسب آمادگی جسمانی و رفع مشکلات روانی مانند اضطراب رابطه وجود دارد(۴۴، ۵۳).
برخی از محققان معتقدند که آمادگی­جسمانی نوجوانان، هرچند تحت تأثیر رشد و بلوغ آنهاست، اما در واقع از جمله عواملی است که به دلیل تأثیرگذاری بر عملکردهای فردی، اجتماعی و تحصیلی دارای اهمیت بوده و مورد توجه خاص خانواده­ها و اولیای­مدارس است. در این راستا، برخی از تحقیقات علوم ­ورزشی نشان داده­اند که چاقی کودکان و نوجوانان یک مشکل بهداشتی پیچیده است که به عوامل متعددی از جمله چاقی ­والدین، تغذیه­ی دوران کودکی، وضعیت اقتصادی- اجتماعی و فعالیت­بدنی آنها بستگی دارد(۸۲). پژوهش حاضر از این جهت نیز حائز اهمیت است که علاوه بر ترکیب بدن، به طور همزمان به رابطه­ بین آمادگی­جسمانی با کیفیت­زندگی و میزان اضطراب نوجوانان نیز پرداخته است. در این رابطه، برخی یافته های پژوهشی نشانگر آن است که اضافه وزن و چاقی که نتیجه­ بی­تحرکی و عدم فعالیت­های بدنی منظم در دوران نوجوانی است، نه تنها احتمال خطر بیماری­های متابولیک را در سال­های بعد افزایش داده و بر رشد و بلوغ جنسی نوجوان اثر می­ گذارد(۹۰). بلکه، پدیده­ چاقی در دانش آموزان نوجوان، با آزار و اذیّت روانی از طرف هم­شاگردان نیز همراه است(۶۴).
صرف نظر از تفاوت­های فردی، از نتایج تحقیقی چنین برمی­آید؛ افرادی که از آمادگی جسمانی مطلوبی برخوردارند، دارای اندامی بهترو درصد چربی پائین­تر بوده و این امر نه تنها موجب بهبود عملکرد آنها در انجام تکالیف زندگی می­ شود، بلکه کیفیت زندگی و میزان اضطراب آنها را هم تحت تأثیر قرار می­دهد. به رغم پژوهش­های متعدد در مورد آمادگی­جسمانی، ترکیب بدنی، کیفیت زندگی و اضطراب­دانش آموزان، کمتر پژوهشی به طور ­یکجا به ارتباط این عوامل در دختران نوجوان پرداخته است. بنابراین، پژوهش حاضر که درصدد بررسی همزمان ارتباط آمادگی­جسمانی با ترکیب بدنی، کیفیت­زندگی و اضطراب­دانش آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله­ می­باشد، به نظر می­رسد از اهمیت مضاعفی برخوردار است.
۱-۴٫ اهداف پژوهش
۱-۴-۱٫ هدف کلی: تعیین ارتباط بین متغیرهای آمادگی­جسمانی با ترکیب بدن(BMI و WHR)، کیفیت زندگی و میزان اضطراب دانش آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله.
۱-۴-۲٫ اهداف فرعی
۱- تعیین ارتباط بین متغیرهای آمادگی جسمانی با BMI دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ ساله؛
۲- تعیین ارتباط بین متغیرهای آمادگی جسمانی با WHR دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ ساله؛
۳- تعیین ارتباط بین متغیرهای آمادگی جسمانی با مؤلفه های کیفیت زندگی دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله؛
۴- تعیین ارتباط بین متغیرهای آمادگی­جسمانی با میزان اضطراب دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله؛
۵- تعیین ارتباط نمره استاندارد آمادگی جسمانی با ترکیب بدنی، BMI، WHR، اضطراب و کیفیت زندگی دانش آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ ساله.
۱-۵٫ فرضیه‌های پژوهش
۱- بین استقامت قلبی- تنفسی با BMI دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله ارتباط معنی داری وجود دارد.
۲- بین استقامت عضلانی با BMI دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله ارتباط معنی داری وجود دارد.
۳- بین انعطاف پذیری با BMI دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله ارتباط معنی داری وجود دارد.
۴- بین استقامت قلبی- تنفسی با WHR دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله ارتباط معنی داری وجود دارد.
۵- بین استقامت عضلانی با WHR دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله ارتباط معنی داری وجود دارد.
۶- بین انعطاف پذیری با WHR دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله ارتباط معنی داری وجود دارد.
۷- بین استقامت قلبی- تنفسی با کیفیت­زندگی دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله ارتباط معنی داری وجود دارد.
۸- بین استقامت عضلانی با کیفیت ­زندگی دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله ارتباط معنی داری وجود دارد.
۹- بین انعطاف­پذیری با کیفیت ­زندگی دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله ارتباط معنی داری وجود دارد.
۱۰- بین استقامت­قلبی- تنفسی با میزان اضطراب دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله ارتباط معنی داری وجود دارد.
۱۱- بین استقامت ­عضلانی با میزان اضطراب دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله ارتباط معنی داری وجود دارد.
۱۲- بین انعطاف­پذیری با میزان اضطراب دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ساله ارتباط معنی داری وجود دارد.
۱۳- بین آمادگی­جسمانی کلی با ترکیب بدن، اضطراب و کیفیت­زندگی دانش ­آموزان دختر ۱۲ تا ۱۴ ساله ارتباط معنی داری وجود دارد.
۱-۶٫ محدودیت­های پژوهش
۱-۶-۱٫ محدودیت های قابل کنترل

1. 1. دامنه ی سنی شرکت کنندگان دختر، ۱۲ تا ۱۴ سال بود.

1. 1. افراد نمونه از طریق تکمیل برگه­ی آگاهی از سلامت انتخاب شدند.

۱-۶-۲٫ محدودیت های غیرقابل کنترل

1. 1. عدم کنترل تغذیه، خواب و استراحت شرکت کنندگان؛

1. 1. عدم همسانی شرایط عاطفی، روحی و روانی، فرهنگی، اقتصادی اجتماعی شرکت کنندگان؛

1. 1. میزان انگیزه شرکت کنندگان در اجرای آزمون های آمادگی جسمانی.

۱-۷٫ تعریف واژه ها(نظری، عملیاتی)