از طرف دیگر معایب این فناوری محدود شدن حریم های خصوصی افراد است چراکه با ابزارهای جدید امکان رخنه و نفوذ در این حریم ها وجود دارد و از جایی که اطلاعات افراد به صورت دیجیتال در رایانه های شخصی یا اداری وجود دارد. برخی افراد می‌توانند به سری ترین اطلاعات دیگران دست یافته و از این طریق به باج خواهی بپردازند چرا که امروزه این اطلاعات در حکم گروگان با ارزشی می‌تواند به عنوان حربه ای بر علیه افراد مورد استفاده قرار گیرند. تلفن همراه دوربین دار، میکرون های کوچک و … امروزه محفل های خصوصی خانواده ها را در معرض تهدید قرار داده است. که در جامعه خودمان شاهد برخی سوء استفاده از این پدیده هستیم که اگر اقدامات دولت ها در کنترل مکالمات و ارتباطات افراد را که همه آن ها قابل دسترسی و کنترل می‌باشد را هم ‌به این مطالب اضافه کنیم بیشتر آن روی سکه فناوری های نوین را نشان خواهد داد.

۵-۲- هوشمند‌سازی مدارس

هوشمندسازی مدارس از راهبردهای اساسی تحول بنیادین آموزش و پرورش است. بر اساس سند ملی تحول بنیادین وزارت آموزش و پرورش، هوشمندسازی مدارس و مجتمع‌های آموزشی و پرورشی طی سه مرحله به انجام خواهد رسید. مدرسه، معلمان و خانواده

طرح راهبردی هوشمندسازی مدارس بر اساس فرمایشات حضرت امام خمینی (ره)، منویات مقام معظم رهبری، سیاست‌های کلی نظام، سند چشم‌انداز، نقشه جامع علمی کشور، برنامه درس ملی و قانون پنج ساله توسعه، طراحی و عملیاتی گردیده است. در این برنامه معلم نقش کلیدی دارد، کتاب جایگاه خاص خود را دارد و هدف گذاری برای آموزش دانش‌آموزان ، معلمان و اولیا (خانواده) مورد تأکید قرار گرفته است .

با رویکرد تحولی این طرح جریان تعلیم و تربیت با توجه به پیشرفت‌های علمی و فناوری و نیازها و مهارت‌های زندگی امروز تغییر می‌یابند و با تنوع در رسانه های آموزشی و متنوع‌سازی فضا و محیط‌های یاددهی و یادگیری در برنامه درسی ملی، این امکان را فراهم خواهد ساخت تا دانش‌آموزان و معلمان تجارب جدیدی را در حوزه دانش و پژوهش کسب نمایند. هدف از هوشمندسازی مدارس تربیت دانش‌آموزانی پژوهش ‌محور و پژوهش گر می‌باشد. به کار‌گیری دانش و فناوری برتر، زمینه‌ساز تربیت مدیران فردای میهن اسلامی می باش( حاجی بابائی،۱۳۸۹).

۶-۲-اسناد پشتیبان هوشمند سازی مدارس

سند چشم انداز۲۰ ساله نظام جمهوری اسلامی ایران

دستیابی به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی با تأکید بر جنبش نرم‌افزاری و تولید علم که به عنوان یکی از هدف‌های اصلی در سند چشم‌انداز آمده است نیازمند توسعه همه جانبه علمی در تولید و تجاری سازی دانش است.

آموزش الکترونیکی به عنوان ابزاری قدرتمند در عملیاتی کردن این هدف باعث ایجاد فرصت‌های برابر در فراگیری در همه جا، همه زمان و برای همه می‌شود و توسعه آن می‌تواند نقش مهمی در دستیابی به هدف فوق داشته باشد ( سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، ۱۳۸۹،ص ۵۶).

برنامه پنجم توسعه

در بند الف ماده ۱۹ برنامه پنجم توسعه کشور آمده: دولت موظف است تا پایان برنامه، فناوری اطلاعات و ارتباطات را در کلیه فرایندها جهت تحقق عدالت آموزشی و تسهیل فرایندهای موجود و ارائه برنامه های آموزشی و دروس دوره های تحصیلی به صورت الکترونیکی به کار گیرد. وزارت آموزش و پرورش نیز موظف است تا پایان برنامه، آموزش از راه دور و رسانه‌ای را به منظور تضمین دسترسی به فرصت‌های عادلانه آموزشی تحقق ببخشد.

بند ده ماده ۱۹ نیز به به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرایندهای آموزشی برای تحقق عدالت آموزشی و تسهیل فرایندهای موجود و ارائه برنامه های آموزشی و دروس دوره های تحصیلی به صورت الکترونیکی اشاره دارد ( سند تحول بنیادین آموزش و پرورش،۱۳۸۹،ص۲۰)

سند توسعه فاوای وزارت آموزش و پرورش

توانمند‌سازی و تحول‌آفرینی در نظام آموزشی دستیابی به اهداف یادگیری ‌و تاکید بر نقش و جایگاه معلم و عدالت آموزشی و حفظ و تقویت ارزش‌های اخلاقی و فرهنگی جهت فراهم آوردن محیط یاددهی- یادگیری مبتنی برفناوری اطلاعات وارتباطات در نظام آموزش و پرورش است.

سند راهبردی نظام جامع فناوری اطلاعات کشور

در این سند موارد زیر، جهت به کارگیری فناوری اطلاعات وارتباطات آمده است:

۱)تسهیل آموزش‌های رسمی مبتنی بر فناوری اطلاعات در مدارس با گسترش شبکه اینترنت و هوشمندی مدارس؛

۲)تقویت سیستم آموزش مبتنی برفناوری اطلاعات بین دبیرستان‌های بزرگ وکوچک ودانشکده ها.

سند تحول بنیادین آموزش و پرورش

ارتقای کیفیت فرایند تعلیم وتربیت با تکیه بر استفاده هوشمندانه از فناوری‌های نوین

راهکار ۱/۱۷- توسعه ضریب نفوذ شبکه ملی اطلاعات وارتباطات (اینترانت) در مدارس با اولویت پرکردن شکاف دیجیتالی بین مناطق آموزشی و ایجاد ساز وکار مناسب برای بهره‌برداری بهینه و هوشمندانه توسط مربیان ودانش‌آموزان در چارچوب نظام معیار اسلامی.

راهکار ۲/۱۷- تولید و به کار گیری محتوا ی الکترونیکی متناسب با نیاز دانش‌آموزان و مدارس با مشارکت بخش دولتی و غیردولتی و الکترونیکی کردن محتوای کتاب‌های درسی بر اساس برنامه درسی ملی (با تأکید بر استفاده از ظرفیت چند رسانه‌ای) تا پایان برنامه پنجم توسعه کشور.

راهکار ۳/۱۷- اصلاح و به روز آوری روش‌های تعلیم و تربیت با تأکید بر روش‌های فعال، گروهی و خلاق با توجه به نقش الگویی معلمان

راهکار ۴/۱۷- گسترش بهره برداری از ظرفیت آموزش‌های غیر حضوری و مجازی در برنامه های آموزشی و تربیتی ویژه معلمان، دانش‌آموزان و خانواده های ایرانی در خارج از کشور بر اساس نظام معیار اسلامی و با رعایت اصول تربیتی از طریق شبکه ملی اطلاعات وارتباطات.

نقشه جامع علمی کشور

در این سند توسعه نظام آموزش الکترونیک و زیر ساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه آموزش عالی و آموزش و پرورش و تربیت و توانمندسازی دانش‌آموزان در شئون دینی، خانوادگی، اجتماعی، زیستی و بدنی، هنری، حرفه ای، علمی و فناوری برای ورود به عرصه‌های مختلف زندگی و جامعه و پرهیز از جهت‌گیری محض دوره آموزش عمومی به سمت آموزش عالی می‌باشد. و با رصد دائمی شرایط محیطی به منظور پاسخ‌گویی پیوسته و پویای آموزش و پرورش به نیازهای حال و آینده جامعه می‌باشد. در محتوای متن سند نقشه جامع علمی کشور مواردی مرتبط با نظام آموزش و پرورش داریم که در ذیل آمده است:

-از ۸ هدف کلان نظام علم و فناوری کشور: ۳ هدف مرتبط با آموزش و پرورش

-از ۹ هدف بخشی نظام علم و فناوری و نوآوری کشور: ۳ هدف مرتبط با آموزش و پرورش

-از ۱۳ راهبرد کلان توسعه علم و فناوری در کشور: ۹ راهبرد مرتبط با آموزش و پرورش

-از ۷۳ راهبرد ملی متناسب با راهبردهای کلان توسعه علم و فناوری در کشور: ۲۱ راهبرد ملی مربوط به آموزش و پرورش

ریکاردلی و مک کوبی (به نقل از ورتیم، پاکستون و بلانی، ۲۰۰۹) دریافتند که خلق پایین یا منفی نه تنها اثر عوامل اجتماعی فرهنگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه تأثیر سویی بر رضایت از بدن دارد. مطالعه ای در استرالیا نشان داده است که تجربه ی خلق پایین در نوجوانان با تلاش برای کاهش وزن در دختران و تمایل به عضلانی شدن در پسران، فارغ از وزن واقعی آن ها همراه است (مک کوبی، ریکاردلی، ملور و بال، ۲۰۰۵).

عوامل بین فردی

عوامل بین فردی، مربوط به تعامل های بین افراد به ویژه خانواده و دوستان هستند. همسن و سالان و خانواده نقش محوری در تأکید بر الگوی آرمانی بدن و ایجاد نارضایتی از بدن دارند(اتا، لودن و لالی، ۲۰۰۷ ). همگام با افزایش سن و رشد فرد از کودکی به نوجوانی و جوانی تأثیر همسن و سالان بیشتر می شود.

در نوجوانی والدین نسبت به تن انگاره، پوشش، رفتار خوردن و فعالیت بدنی نوجوان حساس تر هستند و بیشتر در این باره اظهار نظر می‌کنند و از آن ها خرده می گیرند. فشار به نوجوان برای شیک پوشی، تناسب اندام و زیبایی در این دوره می‌تواند منجر به نارضایتی از بدن در آن ها شود(پرسنل، بیرمن واستیس، ۲۰۰۴).

بررسی‌ها نشان می‌دهند که بین تلاش کودکان و نوجوانان برای کاهش وزن و اظهار نظر والدین آن ها درباره ی وزنشان به ویژه در دختران همبستگی وجود دارد (دوهنت وتیگمن، ۲۰۰۶ و پرسنل، بیرمن و مادلی، ۲۰۰۷). این تأثیر هم از جانب مادران و هم از جانب پدران در رابطه با نارضایتی از ظاهر جسمی دختران اعمال می شود (کلی، ویگنول و دیتمار^[۱۵۳]، ۲۰۰۸) و بازخورد والدین به فرزندان با عزت نفس آنان نیز رابطه دارد.

تأثیر احتمالی همسن و سالان و خانواده بر تن انگاره و نارضایتی از بدن به دو طریق اعمال می شود: یکی از طریق مستقیم با اظهار نظر آنان درباره ی بدن فرد و ظاهرشان که همان تقویت اجتماعی است و دیگری از طریق غیرمستقیم که به واسطه ی سرمشق گیری از آنان و یا تبعیت از هنجارهای اجتماعی انجام می شود (دوهنت وتیگمن، ۲۰۰۶).

در میان نوجوانان و جوانان سرمشق گیری و تقلید از همسن و سالان پیش‌بینی کننده ی با اهمیتی برای برنامه های کاهش وزن و عمل جراحی زیبایی است. بعلاوه، سرمشق گیری از همسن و سالان و دوستان سبب نگرشهای منفی نسبت به وزن و خوردن، افزایش سطح نارضایتی از بدن و کاهش عزت نفس است(کناووس، پاکستون و الساکر، ۲۰۰۷).

عوامل محیطی و فرهنگی

عوامل محیطی تأثیرگذار بر تن انگاره و نارضایتی از بدن، رسانه های گروهی و وضعیت اقتصادی-اجتماعی را در برمی گیرد. مطالعات متعددی نقش و تأثیر رسانه های گروهی را به ویژه در انتقال دادن و سرمشق کردن الگوهای آرمانی بدن و اهمیت بخشیدن به ویژگی‌های بدنی خاصی در مردان و زنان(پاکستون، نیومارک، زتاینر، هانان و آیزنبرگ، ۲۰۰۶ و گروگن، ۲۰۰۸) و در نتیجه ایجاد احساس منفی در آنان نسبت به بدنشان تأیید می‌کند.

وضعیت اقتصادی- اجتماعی

به نظر می‌رسد طبقه اجتماعی هم بر چگونگی ادراک افراد از خودشان و میزان اهمیتی که برای تن انگاره آرمانی قائل هستند، تأثیرگذار باشد. بررسی ها نشان می‌دهند که دختران طبقات بالای اجتماعی در مقایسه با طبقات پایین در آمریکا و استرالیا، الگوی آرمانی لاغرتری را برای خود برمی گزینند و در نتیجه ناهمخوانی بیشتری بین بدن خود و آن الگوی آرمانی تجربه می‌کنند (وایزمن، گری، موسیمان و آهرنز، ۱۹۹۲ و مونرو و هوون، ۲۰۰۵). این یافته ها با یافته های مربوط به زنان انگلیسی طبقات بالای اجتماعی که در مقایسه با طبقات پایین تر، نارضایتی از بدن بیشتری گزارش می‌کنند، همخوان هستند (پرسنل، بیرمن و استیس، ۲۰۰۴).

البته در این مطالعات نقش واسطه ای عزت نفس را نباید از نظر دور داشت. در مطالعه ای که در آمریکا انجام شده است برعکس این مطالعات مشخص شد که نوجوانان دختر و پسر طبقات پایین اجتماع عزت نفس پایین تر و نارضایتی از بدن بالاتری دارند.با این وجود، گروگن (۲۰۰۸) بر این باور است که در عصر حاضر تن انگاره از وضعیت اقتصادی-اجتماعی تأثیر نمی پذیرد؛ چون رسانه های جمعی برای همگان و در همه ی طبقه های اجتماعی الگوی بدنی آرمانی یکسانی را ارائه می‌کنند.

تأثیر رسانه های گروهی

بیشترین و مهمترین تأثیر رسانه های گروهی، همان‌ طور که پیش از این هم اشاره شد از طریق نمایش، تبلیغ و ترویج الگوهای تن انگاره ی آرمانی، اعمال می شود. ارائه و ترویج الگوها ی آرمانی بدن و ظاهرجسمانی جذاب به وسیله ی تلویزیون، سینما، فیلم، نوارهای ویدیویی، روزنامه ها، مجلات و به ویژه در حال حاضر از طریق فضای مجازی انجام می شود. رویارویی با این تصاویر آرمانی جذاب سبب افزایش آگاهی از آن ها و درون فکنی آن ها می شود و به نوبه خود میزان نارضایتی از بدن را افزایش می‌دهد(مونرو و هوون، ۲۰۰۵).

به طور کلی در جوامع امروزی رسانه ها نقش اصلی را در انتقال ملاک لاغری برای زنان در همه سنین به عهده دارند و پژوهش ها نشان می‌دهد که الگوی آرمانی لاغراندام زنانه ارائه شده در آن ها منجر به نارضایتی از بدن و روی آوری به شیوه های ناسالم برای کنترل وزن و ترمیم ظاهر است (اتا، لودن و لالی، ۲۰۰۷).

برای تبیین تأثیر رسانه ها بر تن انگاره و نارضایتی از بدن نظریه های متعددی ارائه شده است که از آن جمله می توان به نظریه اجتماعی فرهنگی ( اتا، لودن و لالی، ۲۰۰۷ و استیس و شاو، ۲۰۰۴ )، نظریه ی مقایسه ی اجتماعی(مک کوبی، ریکاردلی، ملور و بال، ۲۰۰۵)، نظریه ی ترویج^[۱۵۴] (دوهنت و تیگمن، ۲۰۰۶)، نظریه ی جذب- اضافه^[۱۵۵] ، نظریه ی یادگیری اجتماعی^[۱۵۶] و نظریه ی انسجام^[۱۵۷] (پاکستون، ۲۰۰۵) اشاره کرد.

در مجموع مرور بررسی های مربوط به تأثیر رسانه ها بر تن انگاره نشان می‌دهد که رسانه ها نقش با اهمیتی در ارائه و انتقال الگوهای جذاب بدنی یعنی، الگوی آرمانی لاغراندام زنانه(باربی شکل) و الگوی آرمانی ستبرتن مردانه(بیل شکل) دارند. به گونه ای که بر تن انگاره ی افراد تأثیری منفی بجای می‌گذارند که به نوبه ی خود منجر به نارضایتی از بدن می شود. این نارضایتی تا حد زیادی محصول آگاهی افراد از این الگوهای آرمانی فرهنگی برای بدن و درون فکنی آن ها‌ است.

اختلال بد شکلی بدن ( اوج آشفتگی تن انگاره)

مجلس سنای بریتانیا در رابطه با استرداد پینوشه عنوان نمود که شیلی در سال‌های بین ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۰ عضو کنوانسیون عدم شکنجه بوده است و طبق قانون باید تاریخ سال ۱۹۹۸ را مدنظر قرار داد، زیرا قوانین استرداد مجرمین داخلی، مستلزم آن است که شیلی، اسپانیا و بریتانیا از طرفین کنوانسیون باشند. این در حالی است که تاریخ پایان سال ۱۹۹۰، مربوط به درخواست استرداد اسپانیا در زمینه دعاوی شکنجه بوده است که قبل از انتخابات دموکراتیک دولت شیلی در سال ۱۹۹۰ این شکنجه‌ها صورت گرفته بود. اگر موضوع تفکیک‌پذیری در این مورد مطرح می‌شد، نظام عدم تفکیک‌پذیری احتمالا درخواست استرداد را ملغی می‌کرد در حالی که نظام تفکیک پذیری آن را خواهد پذیرفت. یعنی چنانچه حق شرط نامعتبر باشد، طبق نظام تفکیک پذیری حق شرط دولت شیلی باطل خواهد شد. اسپانیا و بریتانیا اظهار ‌داشته‌اند که حق شرط دولت شیلی نسبت به بند ۲ کنوانسیون منع شکنجه ^[۹۱]ناسازگار با هدف کنوانسیون و یک حق شرط نامعتبر است. در این چنین مواردی معمولا نظام تفکیک‌پذیری باعث محافظت از حقوق بشر می‌شود. در حالی که عدم تفکیک پذیری آن را دچار چالش می‌کند.

اگر دولت مطابق نظام عدم تفکیک‌پذیری از معاهده کنار برود و دوباره به آن ملحق شود، دچار محدودیت‌ها و هزینه های زیادی خواهد شد. معمولاً گزینه پیروی از نظام تفکیک‌پذیری چیزی است که دولت هنگام التزام خود نسبت به چنین معاهداتی به آن راغب است، چرا که با باطل شدن عضویت دولت، محدودیت‌های بیشتری برای حق حاکمیت آن‌ ها در زمان الحاق مجدد به کنوانسیون به وجود می‌آید. زمانی که این مسائل حل و فصل می‌شوند، به درک بهتری خواهیم رسید و می‌توانیم به سازماندهی نظامی بیندیشیم که ا نفصال‌پذیری را به عنوان یک گزینه مطرح می‌کند. گاهی اوقات اقدام دولت در خصوص یک معاهده، حاکی از لزوم فسخ حق شرط نامعتبر در شرایط خاص است. در شیوه سازماندهی نظام تفکیک‌پذیری، ‌به این شرایط و شرایطی که فسخ در آن نامناسب است، توجه می‌شود. این به دلیل آن است که در تعیین یا اجرای چنین نظامی گاهی باید با ابهام یا سکوت مواجه شد. اگر دولتی در زمان پیوستن به معاهده آشکارا حق شرط خاصی را از شرایط ضروری یا غیر ضروری پیوستن به معاهده عنوان کرده باشد، فعالیت‌های نهاد رسیدگی کننده ساده‌تر خواهد شد. اما در مواردی که دولت، به صورت آشکار، حق شرط خاصی را از شرایط پیوستن به معاهده بیان نکرده بشد باید از فرضیات تفسیری و پیش فرض برای تعیین قصد و نیت دولت در ارائه شرط استفاده کرد و در نهایت اساسی یا غیراساسی بودن شرط را در پیوستن به معاهده تشخیص داد.

۶-۳-۳-۴ اقدامات مقدم بر نظریه عمومی شماره ۲۴ کمیته حقوق بشر

اولین قدمی که در این زمینه برداشته بشد، سوالی بود که کمیته رفع تبعیض نژادی مطرح کرده کمیته رفع تبعیض از کمیته حقوقی مجموع عمومی پرسید که آیا این کمیته صلاحیت قانونی دارد که در خصوص ناسازگاری حق شرط با موضوع و هدف کنوانسیون اظهارنظر و تصمیم‌گیری کند یا خیر؟ کمیته ششم در پاسخ ‌به این سوال با استناد به اینکه این کمیته صرفا نماینده دولت‌های عضو محسوب می‌شود، بیان نمود که چنین صلاحیتی ندارد. زیرا کمیته مذکور نهاد نمایندگی کشورهای متعاهد نیست که به تنهایی صلاحیت کلی احراز از حق شرط بر کنوانسیون را داشته باشد.

زمانی که یک حق شرط مطابق کنوانسیون ارائه شود و مورد پذیرش قرار گیرد، تصمیم کمیته، حتی به اجماع مبنی بر عدم پذیرش حق شرط نمی‌تواند دارای اثر حقوقی باشد. ^[۹۲] در رابطه با کنوانسیون حذف تمامی اشکال تبعیض علیه زنان نیز، کمیته حذف تمامی اشکال تبعیض علیه زنان به عنوان نهاد نظارتی کنوانسیون، از کمیته ششم ‌در مورد نقش‌اش در زمینه حق شرط ناسازگار با موضوع و هدف کنوانسیون سوال نمود. کمیته ششم در پاسخ اظهار داشت که کمیته حذف تمام اشکال تبعیض، صلاحیت تصمیم‌گیری در خصوص حق شرط‌های ناسازگار با موضوع و هدف معاهده را ندارد، هر چند که حق شرط بر عملکرد کنوانسیون و کمیته تاثیراتی داشته باشد.

به نظر می‌رسد که این پاسخ‌های کمیته ششم مجمع عمومی سازمان ملل به سوالات کمیته رفع تبعیض نژادی و تبعیض علیه زنان به استناد ماده ۲۰ کنوانسیون وین ۱۹۶۵ حقوق معاهدات بوده است که بر طبق آن فقط دولت‌ها صلاحیت تعیین حق شرط‌های مغایر با موضوع و هدف کنوانسیون را دارند. به علاوه، در نشست سال ۱۹۹۲ سران، به دولت‌ها توصیه شد تا به طور منظم حق شرط‌ها را بررسی کنند و نتایج این بررسی‌ها را در گزارشات خود به نهادهای مربوط به معاهده ارائه نمایند. ^[۹۳] در طی جلسه پنجم سران در سال ۱۹۹۴روسا خاطر نشان کردند که نهادهای نظارتی باید از دولت بخواهند درباره علل ارائه حق شرط نسبت به ‌معاهده‌های حقوق بشری توضیح دهند. همچنین روسا توصیه نمودند حق شرط ارائه شده بر معاهدات بین‌المللی که مغایر با موضوع و هدف کنوانسیون و در تضاد با مقررات حقوق معاهدات است را اصلاح نمایند. در کنوانسیون جهانی حقوق بشر در سال ۱۹۹۲ نیز به دولت‌ها توصیه شد تا از ارائه حق شرط‌های مغایر با موضوع و هدف معاهده پرهیز کنند. ^[۹۴]

۷-۳-۳-۴ کمیته حقوق بشر

کمیته حقوق بشر درباره حقو شرط ۲ نظر مهم است که در نظریه عمومی شماره ۲۴ خود این دو نظریه را مطرح کرد.

کمیته حقوق بشر در اولین نظریه خود بیان کرد که صلاحیت تعیین سازگار بودن یا ناسازگار بودن حق شرط را با موضوع و هدف معاهده دارد. و دو دلیل بر اثبات صلاحیتش در این خصوص آورد: اول اینکه، این کار برای دولت‌های عضو معاهدات حقوق بشری نامناسب است و دوم اینکه کمیته در این راستا نمی‌تواند از انجام وظایف خود اجتناب کند. ^[۹۵]

در دومین نظر خود کمیته حقوق بشر بیان کرد اثر حقوقی یک حق شرط نامعتبر تفکیک آن از معاهده است، بدین معنا که حق شرط باطل، دولت شرط گذار کماکان عضو معاهده تلقی می‌شود.^[۹۶]

با توجه ‌به این دو بیانیه کمیته حقوق بشر ‌به این نتیجه می‌رسیم که کمیته حقوق بشر خود را هم برای تشخیص معتبر تامعتبر بودن حقو شرط و هم، برای تعیین آثار حقوقی این شرط، دارای صلاحیتی می‌داند. در اینجا انچه حائز اهمیت است، این است که مبنای صلاحیت کمیته در تشخیص حق شرط‌های نامعتبر و تعیین آثار حقوقی آن ها چیست؟ در ادامه به بررسی مبانی صلاحیت کمیته در این خصوص می‌پردازیم.

۱-۷-۳-۳-۴ بررسی صلاحیت کمیته برای تشخیص حق شرط‌های نامعتبر

گروکن(۲۰۰۸) بر این باور است که تن انگاره، وضعیتی فاعلی دارد و می‌تواند نسبت به تغیییر از طریق تاثیر و نفوذ اجتماعی باز باشد. اگرچه، تعریفهای متعدد و متفاوتی از تن انگاره وجود دارد در این پژوهش به تعریفی از آن توجه داریم که تن انگاره را به مثابه ی ادراکی شخصی در نظر می گیردکه مؤلفه‌ های در تعامل ادراکی، عاطفی، شناختی و رفتاری دارد و می‌تواند ازعوامل مختلف بدنی، ذهنی، محیطی و بین فردی متاثر شود.

تعریف نارضایتی از بدن

نارضایتی از بدن توصیف کننده ی آشفتگی در مؤلفه‌ یا مؤلفه‌ هایی از تن انگاره است. به عبارتی نارضایتی از بدن را می توان احساسی منفی وتحریف شده نسبت به ظاهر یا ناخشنودی از بدن یا اندازه وشکل آن در نظر گرفت که سبب نگرانی درباره ی تن انگاره وبه نوبه ی خود منجربه تاثیر سو بر سلامت جسمی و روانی فرد می شود(استریگل مور وفرانکو، ۱۹۹۴ به نقل ازلووراسکیرول^[۹۳]،۲۰۰۷).

شکل جدی تر و به نسبت شدیدتر نارضایتی از بدن ‌و نگرانی درباره ی آن آشفتگی تن انگاره است که سه جنبه ی اصلی دارد. این سه جنبه بنا به نظرپوکراجاک بولین و زیویک سروویک (۲۰۰۵) عبارتنداز:

۱- تحریف اندازه ی بدن (ناتوانی دربرآورد وتخمیین واقع بینانه ای از اندازه ی بدن خود)

۲- عدم رضایت از بدن (احساس ‌ناخشنودی درباره ی بدن خود یا قسمت‌هایی از آن)

۳-اختلال تن انگاره (وضعیتی که در آن رفتار فرد به تبع دو جنبه ی قبلی آشفته می شود)

عده ای دیگر از محققان( مثل شیه و کوبو، ۲۰۰۲) برای آشفتگی تن انگاره یا نارضایتی از بدن تنها دو جنبه در نظر می گیرند که عبار تند از:

۱- میل به لاغری ( تمایل بیش از حد فرد برای دستیابی به لاغری آرمانی)

۲- عدم رضایت از اندازه ی بدن (ناهمخوانی بین تصویر فعلی ادراک شده ی فرد از بدنش وتصویر آرمانی که برای آن درنظر دارد).

همان طور که در فصل قبل اشاره شد در این مطالعه منظور از نارضایتی از بدن احساس ناخوشایندی است که فردنسبت به اندازه، وزن و شکل آن دارد و میزان نگرانی و اشتغال خاطری که از این بابت تجربه می‌کند.

بررسی‌های همه گیر شناسی مربوط به نارضایتی از بدن

نارضایتی از بدن در سراسر جهان غرب پدیده‌ای شایع است و به نظر می‌رسد و به زودی مسئله‌ای جهانی شود. شیوع بالای این نارضایتی در زنان به حدی است که گاهی آن را یک ناخشنودی بهنجار می‌نامند (رودین، سیلبرستین، استریگلمور،۱۹۸۵). پاکستون (۲۰۰۰) نارضایتی از تن انگاره را زمینه‌ای نیازمند مراقبت بهداشتی در نظر می‌گیرد.

بررسی‌های همه گیر شناسی در جمعیت‌های مختلف، میزان شیوع و بروز متفاوتی ‌را گزارش کرده‌اند. به به طور مثال در مطالعه‌ دختران دبیرستانی استرالیا و نیوزلند ۷۰ تا ۷۶ درصد از آنان تن انگاره یی آرمانی را برای خودشان آرزو داشتند که از وضعیت موجودشان به مراتب لاغرتر بود. نیمی از آن ها تلاش برای کاهش وزن داشتند در حالی که درصد خیلی کمتری از آن ها اضافه وزن داشتند (پاکستون ۱۹۹۰، فایر، بولک و سالیوان^[۹۴]؛ ۱۹۹۶).

در مطالعه‌ای که کش (۱۹۹۷) در ایالات متحده آمریکا انجام داده مشخص شده است که ۵۶ درصد از زنان و ۴۳ درصد از مردان نارضایتی از وضعیت بدنی دارند.

در مطالعه‌ دیگری که به وسیله کناردی، براون و وگت^[۹۵] (۲۰۰۱) درجمعیت زنان جوان استرالیایی انجام شد فقط ۲۴ درصد از زنانی که وزن سالم و طبیعی داشتند از وزن خود راضی بودند.

در مطالعه ا‌ی که در سال ۲۰۰۲ به وسیله کش روی ۶۰۰ نفر دانشجو انجام شد میزان نارضایتی از ظاهر فیزیکی برای دختران ۳۳ درصد و برای پسران ۱۴ درصد گزارش شده است. این یافته در حالی است که تنها ۶ درصد از مردان و ۱۹ درصد از زنان آشفتگی شدیدی بدین دلیل گزارش کردند.درمطالعه ی دیگری به سال ۱۹۸۵کش گزارش کرده بود که از ۳۰ هزار مشارکت کننده ی مورد بررسی اش، به ترتیب دو پنجم از زنان ویک سوم از مردان به طور کلی ظاهرشان را دوست ندارند. همچنین نتایج بررسی دیگر وی حاکی از نارضایتی کلی ۵۶ درصد از زنان و۴۳ درصدمردان ازظاهرشان بود(کش۱۹۸۶).

فیتس، گیبسون و ردینگ^[۹۶] (۱۹۸۹) در یک بررسی زمینه یابی نشان داده‌اند که ۷۰ درصد از دانشجویان آمریکایی تا حدی از ظاهر جسمانی خود ناراضی هستند و این نارضایتی را بیان می‌کنند و ۴۸ درصد تا حدی با جنبه‌هایی از ظاهر جسمانی خود اشتغال خاطر دارند و نگران آن هستند.

مطالعه‌ای که توسط کش ، وینستید وجاندا^[۹۷] (۱۹۹۷) انجام شده نشان داده است که مردان عمدتاًً از شکم (۶۳ درصد) وضعیت عضلانی(۴۵درصد) و سینه (۳۸درصد) ناراضی هستند و ۱۷ درصد از مردان حداقل ۳ سال از عمر خود را صرف دستیابی به وزن ایده‌آل می‌کنند.

‌بر اساس بررسی دانشگاه میسون استرالیا در سال ۲۰۰۷ روی ۲۹ هزار استرالیایی ۱۱ تا ۲۴ ساله، ۳/۳۲ درصد از نمونه مورد مطالعه مهمترین نگرانی خود را تن انگاره دانسته‌اند و این مشکل در رتبه‌ای برتر از تضادهای خانوادگی و مقابله با استرس قرار داشته است.

‌بر اساس مطالعه دیگری که در سال ۲۰۰۸ (زمینه‌یابی ملی جوانان استرالیایی ، ۲۰۰۷) روی جوانان ۱۵ تا ۲۰ ساله‌ی استرالیایی گزارش شد، ۵۴ درصد از آنان نگران تن انگاره خود بوده‌اند و آمار نارضایتی از تن انگاره نسبت به سال ۲۰۰۶ افزایش نشان داده است. (نظر سنجی دموکراتهای استرالیا از جوانان، ۲۰۰۸).

شیوع بالای نارضایتی از بدن سبب شده که عده‌ای از جمله هاریسون و کاستل^[۹۸](۱۹۹۹)، پاکستون وهمکارانش(۲۰۰۶) وگروگن(۲۰۰۸) بر این باور باشند که نگرانی نسبت به ظاهر جسمانی و نارضایتی از بدن پدیده شایع در جعمیت عمومی و رو به گسترش است. تفاوت میزان شیوع در مطالعات مختلف علاوه بر تفاوت واقعی می‌تواند ناشی از تعریف عملیاتی و ابزارهای اندازه گیریی باشد که در این مطالعات مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

ارزیابی تن انگاره و نارضایتی از بدن

به منظور ارزیابی تن انگاره و نارضایتی از بدن یا به عبارتی نگرش و احساس نسبت به وضعیت بدن (نارضایتی از وزن ، شکل، قیافه و …) از شیوه ها و فنون مختلفی استفاده شده است.

یکی از این شیوه ها، استفاده از مقیاس‌های مبتنی بر تصویرهای ترسیم شده‌ای است که پیکرهایی با اندازه های مختلف به طور مثال کاملاً لاغر اندام تا بسیار چاق را نشان می‌دهند. معمولاً ‌به این منظور از نه پیکر ترسیمی زن و مرد در اندازه های مختلف استفاده می‌شود. در این شیوه از آزمودنی می‌خواهند تصویری را که با وضعیت بدنی او تقریباً هم خوانی دارد مشخص کند. هم چنین می‌توان از او خواست که وضعیت بدنی آرمانی و جذاب را هم مشخص کند. می‌توان ‌بر اساس فاصله بین تن انگاره ی آرمانی و تصویری که بدنش را آن گونه تصور می‌کند، همچنین فاصله ی بین تن انگاره ی جذاب و تصویری که از جذابیت خودش انتخاب کرده، میزان نارضایتی‌اش را محاسبه کرد(تامپسون و آلتابه، ۱۹۹۱). این شیوه ی ارزیابی تن انگاره و نارضایتی از بدن به لحاظ خصوصیات روان سنجی (اعتبار و پایایی) در فرهنگ‌های متفاوتی بررسی شده است و مقیاسی مناسب به منظور ارزیابی تن انگاره و نارضایتی از وضعیت بدنی در نظر گرفته می‌شود.

شرایط ایجاد رابطه

برای فراهم آوردن این شرایط رعایت چند نکته ضروری است:

۱) به وجود آمدن آزادی کامل درابراز احساسات ورفتار.

۲) ارتباط یافتن گفتارورفتارمراجعان با احساسات ورفتارمشاور.

۳) تشخیص صحیح احساسات ‌و ادراک به وسیله مراجعان.

۴) برمراجعان معلوم می شود که مشکل او ناشی ازناهماهنگی موجود بین تجارب ومفهوم خود است.

۵) به مفهوم خود سازمان مجددی می‌دهند وآن را با تجارب خویش هماهنگ می‌کند که در نتیجه حالت‌های دفاعی و مقدماتی درهم شکسته می شود.

۶) توجه مثبت وغیرشرطی را تجربه می‌کند ومی آموزد که نسبت به خودش توجه مثبت غیرشرطی را نیز اعمال کند.

۷) خود رامرکزومحورارزشیابی خویشتنی قرار می‌دهد ‌و کمتر ‌بر اساس فرایند ارزش گذاری ارگانیزمی ارزشیابی می‌کند و عکس العمل نشان می‌دهد. (شفیع آبادی ۱۳۷۵)

۸) تغییر شخصیت، تحول از حالت عدم انعطاف به سیلان واز ایستایی به پویایی است درجریان درمان ودرفرایند تغییرشخصیت، هفت بخش رفتاری را می توان در مراجعان مشاهده کرد. (شفیع آبادی ۱۳۸۱)

مراحل مشاوره گروهی مراجع محوری

مرحله اول : گفتگو تقریباً سطحی وظاهری است ویک نوع عدم تمایل به انتقال اطلاعات در مراجع دیده می شود. مراجع در این مرحله تمایای به ارتباط با خود ندارد وارتباطش فقط در حدعوامل خارجی انجام می پذیرد. مراجع احساسات و عوامل شخصی را به خودش اسناد نمی دهد وخود را مالک آن ها نمی داند.

در این مرحله هیچ مشکل ویا ایرادی تصور نمی شود. درتمایل به تغییر وجود ندارد و در این مرحله داوطلب ادامه درمان نیست.

مرحله دوم : اگر در مرحله اول شریکی فراهم آوریم که مراجع آماده پذیرش درمان شود ‌و همکاری را آغاز کند، در این صورت بیان موضوعات درباره عوامل خارجی از«خود» آغاز می شود. مشکلات به منابع وعوامل خارجی اسناد داده نمی شودعمل تجربیدن درگذشته انجام می شود وبه رفتارواحساسات به مقدارکمی معنی ومفهوم شخص داده می شود ممکن است مراجع درچنین سطحی خودش داوطلبانه برای تغییر مراجعه کند. ولی معمولاً آن را ادامه نمی دهد ویا پیشرفت کمی درجریان درمان حاصل می‌آید.

مرحله سوم : مقاومت کاهش می‌یابد ومراجع درباره خود وتجربیات وابسته به بحث می پردازد.احساسات، معانی ومفاهیم شخصی اظهار می‌شوند ومسئولیت بسیارکمی برای آن ها ‌از طرف‌ مراجع پذیرفته می شود اکثر درمانها ‌از چنین مرحله ای ‌آغاز می شوند.

مرحله چهارم : اعمال پذیرش، درک وهمدلی نسبت به مراجع درمرحله سوم موجب می شود که مراجع به مرحله چهارم برسد واحساسات خود رابیان کند وبا اندکی اکراه، ترس وعدم اعتماد آن ها را بپذیرد. مراجع به کشفیاتی راجع به خودش نا ئل می

آید ومحبت ‌و کارایی برخی ازفعالیت هایش را مورد سؤال قرار می‌دهد.

تمایزاحساسات به مقداربیشتری انجام می‌گیرد وتضادها بررسی می‌شوند. مراجع خود را نیز درایجاد مشکلات مسئول می پندارد وبا مشاور روابطی ‌بر اساس احساسات برقرار می‌کند.

مرحله پنجم : در این مرحله احساسات آزادانه ودرعین حال با تعجب بیان می‌شوند اگرچه عدم اعتماد وترس هنوز تا اندازه ای وجود دارد ولی احساسات تقریباً به طور کامل ارائه و بیان می‌شوند. احساسات،معانی ومفهوم با دقت بیشتری از یکدیگر متمایز می‌شوند.فرد احساساتش را می پذیرد وآنها را متعلق به خودش می‌داند، تجربیدن را ‌آغاز می کند ومستقیماً با تضادها مواجه می شود .مراجع مسئولیت مشکلش را می پذیرد وبه هستی ارگانیزمی خود نزدیکتر می شود.

مرحله ششم : این مرحله کاملاً مشخص است. احساساتی که قبلاً در درون افراد بود حال به طورآنی به تجربه درمی آید ومراجع نتایج آن را به خوبی می بینند فرد با احساس و با تجربه خودش آن طوری که هست نه آن گونه که وحشتزا وترس آور بود مواجه می شود. بدین معنی که مراجع مهم اکنون با تجربه واحساسش زندگی می‌کند وآنگونه که آن را احساس می‌کند. در نتیجه همگانی با تجربیات که می‌خواهد به کارمی بندد، مراجع تغییرات احساسات را می پذیرد، آن ها را متعلق به خودش می‌داند، به فرایند کلی ارگانیزمی خویش اعتماد می‌کند وبه راحتی با مسائل درونی وبیرونی مواجه می شود.

روش­های آماری تحلیل داده ­ها

بعد از پایان یافتن کار جمع ­آوری اطلاعات و حذف پرسشنامه ­های ناقص و بی­جواب، سرانجام کار توصیف و تحلیل آماری بر روی٣٢ نسخه پرسشنامه (١۶پرسشنامه در مرحله پیش آزمون و ١۶ پرسشنامه در مرحله پس آزمون ) انجام گرفت. بر این اساس، پرسشنامه­ ها مجدداً شماره­گذاری شده و اطلاعات هر کدام از آن­ها کدگذاری گردید .کد های داده شده به سؤالات پرسشنامه‌ها وارد کامپیوتر شده و با بهره گرفتن از بسته ی نرم­افزار کامپیوتری معروف به (SPSS) در محیط ویندوز تحلیل شده است. در تحلیل داده ­ها، ابتدا ویژگی های فردی آزمودنی ها و هم چنین خودپنداره بین دو گروه آزمایش و گواه با بهره گرفتن از روش های آمار توصیفی مانند جداول یک و دو بعدی توزیع فراوانی مطلق ، درصد فراوانی ، میانگین و انحراف استاندارد بررسی و توصیف شده اند سپس فرضیات تحقیق با بهره گرفتن از روش های آمار استنباطی مانند آزمون تی و ضرایب همبستگی (پیرسون و اسپیرمن ) بررسی شده اند.

فصل چهارم

یافته های تحقیق وتجزیه وتحلیل آن ها

در این فصل داده های جمع‌ آوری شده در دو بخش مورد تحلیل قرار می‌گیرند، در بخش نخست با بهره گرفتن از تکنیک‌های آمار توصیفی ویژگی‌های جمعیت مورد مطالعه بررسی خواهد شد.در بخش دوم با بهره گرفتن از تکنیک‌های آمار استنباطی هر یک از فرضیات پژوهش مورد بررسی قرار می‌گیرد.

۴-١- بررسی ویژگی‌های جمعیت مورد مطالعه بر اساس آمار توصیفی

قبل از تحلیل داده ها، جهت شناخت بیشتر جامعه مورد مطالعه به توصیف هر یک از متغیرها با بهره گرفتن از تکنیک‌های آمار توصیفی مانند جداول یک و دو بعدی توزیع

فراوانی مطلق ، درصد فراوانی ، میانگین و انحراف استاندارد به ترتیب زیر می‌پردازیم:

۴-١-١- توزیع فراوانی آزمودنی ها برحسب سن آن ها

جدول ۴-١ بیانگر توزیع فراوانی آزمودنی ها بر حسب سن آن ها می‌باشد. بر اساس داده های جدول زیر می توان گفت که سن ٨/١٨درصد از کل پاسخگویان ١٣سال ، ٣/۶درصد ١۴سال ٨/١٨درصد ١۵سال ، ٣/۶درصد ١۶سال و ۵٠درصد ١٧سال می‌باشد. میانگین و انحراف استاندارد سن آزمودنی ها به ترتیب ۶/١۵و ۶/١سال می‌باشد.

جدول ۴-١: توزیع فراوانی آزمودنی ها بر حسب سن آن ها

سن
فراوانی (تعداد)
درصد
١٣سال
٣
٪٨/١۸
١۴سال
١
٪٣/۶
١۵سال
٣
٪٨/١٨
١۶سال
١
٪٣/۶
١٧سال
٨
٪۵٠
جمع
١۶
٪١٠٠
میانگین
۶/١۵سال
انحراف استاندارد
۶/١سال

۴-١-٢- توزیع فراوانی آزمودنی ها برحسب میزان تحصیلات آن ها

جدول ۴-٢توزیع فراوانی پاسخ‌گویان را بر حسب میزان تحصیلات آن ها نشان می