بااین وجود بررسی‌ها نشان داد پژوهشی در زمینه ترویج خواندن به صورت مجزا بسیار کم انجام گرفته و بیشتر یافته های ما ‌در مورد تجربه های عملی است که در زمینه ترویج خواندن صورت گرفته است. این طرح ها نیز روش‌مند نبوده و شاید انگیزه‌ای شده است براینکه این پژوهش به بررسی عمیق یکی از این طرح‌ها (سبدخواندن)بپردازد.

۲-۱۰-۱٫ پیشینه و تحقیقات انجام گرفته در داخل کشور:

سامانیان (۱۳۷۶)، در مقاله‌ای تحت عنوان” بررسی نقش آموزش و پرورش مدارس در آموزش و ترویج مطالعه و کتابخوانی بین دانش‌آموزان ” به نقش آموزش و پرورش در ترویج مطالعه و کتابخوانی بین دانش ­آموزان می‌پردازد. او در این مقاله نهاد اولیه تعلیم و تربیت را خانواده معرفی کرده و پدر و مادر و سایر افراد بزرگسال خانواده را به طور مستقیم و غیر مستقیم در ایجاد عادت و علاقه به مطالعه دخیل می‌داند. سپس اهداف تعلیم و تربیت در جمهوری اسلامی ایران را بیان کرده و اظهار می‌دارد برای رسیدن ‌به این اهداف باید کتابخانه‌های مجهز در محیط مدرسه وجود داشته باشد تا کودکان بتوانند در تمام زمینه‌ها رشد و تعالی یابند و با توجه ‌به این که اولین مرحله شناخت، مطالعه است، وجود کتابخانه‌های آموزشگاهی در تحقق اهداف مورد نظر آموزش و پرورش را ضروری می‌داند. سامانیان به وضعیت موجود کتابخانه‌های آموزشگاهی اشاره می‌کند و می‌گوید وضعیت موجود کتابخانه‌های آموزشگاهی از لحاظ کمی و کیفی اصلا مطلوب نیست و همیشه بدترین مکان‌ها که کاربرد آموزشی نداشته‌اند به کتابخانه اختصاص می‌یابد و در آن همیشه بسته است، زیرا کتابداری در آن وجود ندارد. سپس او به سرانه بودجه کتابخانه‌های آموزشگاهی اشاره می‌کند و می‌گوید اکثر کتابخانه‌ها کمبود بودجه دارند و از لحاظ سرانه کتاب در مدارس به فقر کتاب مواجه هستند. و در آخر به شیوه های مختلف علاقه‌مند ساختن کودکان به مطالعه می‌پردازد

۲-۱۰-۲٫ پیشینه طرح‌های عملی و گزارش نشست‌ها در داخل کشور:

شورای کتاب کودک در راستای دسترسی به اهداف خود که به طور مبسوط بیان شد.‌در سال‌ ۱۳۷۳همزمان با سال جهانی خانواده توسط گروهی از مروجین طرح خورجین کتاب را اجرا کرد(سبد خواندن کنونی).بسته های کتاب در اختیار ده خانواده که داوطلبانه در این طرح شرکت داشتند قرار می‌گرفت و در پایان هر ماه بسته ها با یکدیگر معاوضه می‌شد.هدف عمده طرح آشنایی خانواده ها با کتاب‌های کودک و نوجوان ،شیوه های قصه‌گویی و شناخت فرهنگ کشور بیان شده است.کتاب‌های منتخب در کیسه‌های که به خورجین معروف شد در اختیار خانواده ها قرار می‌گرفت.هر سال با ده عضو جدید این طرح اجرا می‌شد،که پس از شکل‌گیری خانه کتابدار که هدف اصلی آن ترویج خواندن است ازسال ۱۳۸۷باتوجه به همان شیوه پیشین و با نام سبد خواندن با خانواده طرح دنبال شده است.

مجله کتاب ماه کودک و نوجوان در مهر ۱۳۸۷ مقاله‌ای منتشر کرد که در واقع گزارشی از دویست و یازدهمین نشست تخصصی کتاب ماه کودک و نوجوان با موضوع “تأثیر کتب «ترویج کتابخوانی» بر میزان مطالعه کودکان و نوجوانان به همراه نقد و بررسی کتاب‌های روانشناسی خواندن نوشته دکتر اکرم پدرام‌نیا و رویکرد ترویج کتابخوانی نوشته دکترکمال پولادی” بوده است. این نشست با حضور دکتر کمال پولادی، محمد هادی محمدی و شهرام اقبال‌زاده در سرای اهل قلم برگزار شد. این جلسه به بهانه انتشار دو کتاب «روانشناسی خواندن» نوشته دکتر اکرم پدرام‌نیا و مقدمه مفصل شهرام اقبال‌زاده و «رویکردهای ترویج کتابخوانی» نوشته دکتر کمال پولادی برگزار شد. در طول این جلسه هر یک از نویسندگان پیرامون کتاب و این که چگونه آن را نوشتند صحبت کرده و در ادامه به تفصیل هر یک از بخش‌های کتاب را معرفی و شرکت کنندگان در جلسه به گفتن مزایا و معایب کتاب‌ها پرداختند. بسیار روشن است که برگزاری چنین جلساتی گامی در پیشبرد اهداف ترویج خواندن در جامعه است و موجب به وجود آمدن راه‌ حل ‌های جدید در این زمینه می‌گردد.

گروه مطالعه و بررسی کتاب از نگاه مادران در اردیبهشت ۸۴ مقاله‌ای تحت عنوان ” ترویج کتاب و کتابخوانی در مؤسسه مادران امروز به مناسبت بزرگداشت هانس‌کریستیان اندرسن” نوشتند که در واقع گزارشی از جلساتی است که به مناسبت روز جهانی کودک برگزار شده است. در این گزارش آمده، که مؤسسه مادران امروز در چندگردهمایی به ترویج خواندن آثار اندرسن پرداخته‌اند و از خانواده ها خواسته‌اند تا در این جلسات شرکت نمایند.

در این جلسه، دوستان شرکت‌کننده ‌در مورد ضرورت خواندن با فرزندان در محیط خانواده و به طورکلی ترویج کتاب و کتابخوانی در خانواده به عنوانی یکی از مهم‌ترین محورهای کاری مؤسسه بحث و گفتگو کردند و سپس به زندگی اندرسن و تحولات زندگی این انسان بزرگ پرداخته شد.

در طی این جلسات چند اثر از اندرسن برای دوستان قصه‌گویی شد و درباب آثار اندرسن، ویژگی‌ها، جایگاه آثار و … گفتگوهایی انجام گرفت. آن‌ ها با برگزاری این جلسات سعی بر آن داشتند تا با قصه‌ها و داستآن‌های اندرسن خانواده ها را به جهان کودکان آشنا کنند و شیوه ترویج خواندن و مطالعه را به آن‌ ها بیاموزند.

این مؤسسه‌ جلساتی باعنوان خانواده واهمیت آن نیز داشته است: راستی چرا خانواده این قدر اهمیت دارد ؟ اگر خانواده نباشد ، چه می‌شود ؟ رابطه‌ خانواده با جامعه چیست ؟ آیا وجود خانواده در جامعه ضروری است؟ و..خانواده اولین و بهترین بستر برای پرورش و هویت بخشی به نسل آینده است .
خانواده اصلی ترین و بنیادی‌ترین نهاد جامعه است و سلامت جامعه و خانواده به هم گره خورده و وابسته است .مثلا اگر خانواده نباشد ، تکلیف پرورش نسل آینده ، بویژه از نظر عاطفی ، چه می‌شود ؟
می‌دانیم که پرورش عواطف که در آغاز زندگی سرچشمه‌ی یادگیری هم به شمار می‌رود ، در محیطی آرام ، امن ، قابل اتکا به عنوان پشت و پناه ، ثابت و دارای الگو‌های مناسب برای تقلید و همانند سازی‌های اولیه کودک ، امکان پذیر است . آیا محیطی غیر از خانواده می‌تواند به طور عینی و واقعی نه ذهنی و کاذب ،دارای چنین ویژگی‌هایی باشد و بتواند ‌به این ترتیب شخصیت و هویت نسل آینده را شکل دهد ؟
. حمایت از نهاد خانواده دارای ابعاد اقتصادی ، علمی و فرهنگی است . اگر خانواده از نظر تفکر و عملکرد و از نظر مادی و معنوی توانمند شود ، آن گاه می‌تواند سر بلند و مقتدر به مسئولیت‌ها و وظایف خود عمل کند و به عنوان واحد بنیادین جامعه در سلامت جامعه هم نقش مؤثر داشته باشد ما می‌دانیم که نیازها و چالش‌های پیش روی خانواده ها به تدریج و با توجه به تغییر در شرایط زندگی اجتماعی تغییر می‌کند . پس کار مراقبت و حمایت از خانواده ها نیز مقطعی و گذرا نیست و باید برای آن برنامه ریزی‌های بلند مدت ، پیگیر و همه جانبه انجام شود .

هدف پژوهش حاضر تبیین رابطه بین مهارت‌های تصمیم‌گیری با خشنودی شغلی و بهره‌وری کارکنان آموزش و پرورش ناحیه ۱ شیرازبوده است.روش تحقیق همبستگی بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان اموزش و پرورش ناحیه ۱ شیراز که شامل ۲۵۰ نفر بود.نمونه آماری بر طبق جدول مورگان شامل ۱۵۲ نفر بوده است.ابزار اندازه گیری در این تحقیق شامل سه پرسشنامه بهره‌وری، سبک‌های تصمیم‌گیری و خشنودگی شغلی بوده است.جهت تجزیه و تحلیل از روش های آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد ) و در سطح آمار استنباطی از آزمون همبستگی و رگرسیون گام به گام استفاده شده است نتایج پس از تجزیه و تحلیل نتایج نشان داد بین سبک‌های تصمیم‌گیری با بهره‌وری و خشنودی شغلی رابطه وجود دارد. بین سبک‌های تصمیم‌گیری با بهره‌وری رابطه وجود دارد. بین سبک‌های تصمیم‌گیری با خشنودی شغلی رابطه وجود دارد. سبک‌های تصمیم‌گیری قادر به پیش‌بینی بهره‌وری می‌باشد.سبک‌های تصمیم‌گیری قادر به پیش‌بینی خشنودی شغلی می‌باشد.

واژگان کلیدی: مهارت‌های تصمیم‌گیری، خشنودی شغلی، بهره‌وری کارکنان

فصل اول

کلیات پژوهش

مقدمه

در عصر حاضر بهره‌وری ارزشمند‌ترین جایگاه را در نزد مدیران دارد وهمه درجستجوی بهره‌وری افزون ترند ‌و دستاوردهای جدید علم مدیریت، نیل به بهره‌وری بالا درسازمان‌ها را مرهون توسعه‌ منابع انسانی می‌داند. ازطرفی از آنجا که منابع انسانی اساس ثروت واقعی یک سازمان را تشکیل می‌دهد و بین سرمایه انسانی و بهره‌وری رابطه‌ای مستقیم وجود دارد لذا می‌توان نیروی انسانی را مهمترین عامل در افزایش بهره‌وری در سازمان به شمارآورد. ‌بنابرین‏ لازمه دستیابی به ‌هدف‌های‌ سازمان و ارتقاء بهره‌وری مدیریت مؤثر این منبع باارزش است.اما ازآنجایی که بهره‌وری مقوله‌ای انتزاعی نبوده و لزوماً باید جنبه کاربردی داشته باشد، مدیریت سازمان نقش بسزایی در فراهم آوردن زمینه مناسب جهت نهادینه کردن و ارتقا آن خواهد داشت و از این منظر، فرهنگ سازمانی حاکم بر سازمان و رضایت شغلی نیز دارای اهمیت ویژه‌ای است. امروزه اهمیت بهره‌ورى و لزوم بررسى آن با توجه به گسترش سطوح رقابت، پیچیدگى تکنولوژى، تنوع سلیقه‏ها، کمبود منابع و سرعت تبادل اطلاعات بر کسى پوشیده نیست. بهره‌ورى واژه‏اى است که هم در سطح کلان و هم در سطح خرد مطرح است و طیفى از بهره‌ورى جهانى تا بهره‌ورى فردى را شامل مى‏شود.على‏رغم اهمیت و گستره بهره‌ورى، مفهوم بهره‌ورى براى بسیارى از مدیران روشن و مشخص نیست و غالبا آن را به دیدگاههاى ذهنى خود محدود مى‏کنند.همان طور که سینک اظهار داشته است:«با اینکه بهره‌ورى متداول‌ترین بحث محافل مدیریتى عصر حاضر محسوب مى‏شود، متأسفانه کمتر از هر موضوع دیگر به مفهوم آن پى برده شده است» (الوانی و احمدی، ‌۱۳۸۰). در واقع، از مهمترین اهداف کلی که دولت‌ها و سازمان‌ها دنبال می‌کنند، میتوان به بهره‌وری پایدار، و خشنودی شغلی اشاره کرد. ‌بنابرین‏ بهبود بهره‌وری به عنوان یک استراتژی به خصوص در نظام آموزش عالی که دستخوش تغییرات سریع محیطی می‌باشد باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.لمبرت (۲۰۰۴) عوامل زیادی را مؤثر بر بهره‌وری سازمانی و خشنودی شغلی می‌داند که از جمله‌ آن می‌توان به نیروی انسانی توانمند و کارا اشاره نمود. در واقع نیروی انسانی به عنوان رکن اساسی بهره‌وری فعالیت‌های سازمانی می‌باشد که نیازمند توسعه در تمام ابعاد رفتاری و اجتماعی می‌باشد.امروزه نوشته های صاحب‌نظران مدیریت مبین این واقعیت است که تصمیم‌گیری با مقوله مدیریت بسیار نزدیک و در بعضی جاها برابر با آن است، در این راستا، مدیریت را به معنای فرایند تصمیم‌گیری به منظور تأمین ‌هدف‌های‌ سازمانی به نحو مطلوب از طریق استفاده مؤثر از منابع کمیاب در یک محیط در حال تغییر می‌داند (ایران نژاد، ۲۰۰۱).

کونتز( ۲۰۰۰)، معتقد است که وجود طرح، برنامه، سیاست و خط مشی منوط به وجود تصمیم‌گیری است. در این زمینه ماندی و همکارانش ( ۱۹۹۱)، معتقدند که مهارت در تصمیم‌گیری، مهمترین ویژگی است که مدیر لایق و برجسته را از مدیر معمولی و متوسط جدا می‌سازد. به طور کلی می‌توان گفت که تصمیم‌گیری هسته مرکزی برنامه‌ریزی را تشکیل می‌دهد. در سال‌های اخیر تحقیقات زیادی پیرامون مقوله تصمیم‌گیری انجام و الگوها و طبقه بندی‌های متعددی در رابطه با سبک‌های تصمیم‌گیری توسط صاحب‌نظران ارائه شده است اولیویرا ( ۲۰۰۷). تفاوت طبقه بندی‌ها به دلیل این است که هر کدام، عوامل فردی، سازمانی و محیطی مختلفی را بر رفتار افراد در هنگام تصمیم‌گیری مؤثر می‌دانند تاتم ( ۲۰۰۳). ‌بنابرین‏ سبک‌های تصمیم‌گیری مدیران به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر بهره‌وری و خشنودی شغلی در کاکنان است که می‌بایست به آن توجه نمود.

بیان مسئله

بهره‌وری ازجمله عواملی است که بقاء و دوام سازمان‌ها را در دنیایی پر رقابت فعلی تضمین می‌کند. حاکم شدن فرهنگ بهره‌وری، موجب استفاده بهینه از کلیه امکانات مادی و معنوی سازمان می شود و دائماً ‌توان‌ها، استعدادها و امکانات بالقوه سازمان شکوفا می شود و بدون اضافه کردن فناوری و نیروی انسانی جدید میتوان از امکانات، شرایط، توان و قابلیت نیروی انسانی موجود با خاصیت زایشی و خلاقیت در جهت تحقق اهداف سازمان حداکثر بهره را برد. بهره‌وری مطلوب با تغییر ساختارها، اضافه کردن فناوری، تدوین دستور کار و صدور بخشنامه حاصل نمیشود بلکه انسان محور هر نوع بهره‌وری فردی- اجتماعی و سازمانی است (هنری و همکاران، ۱۳۸۹).بهره‌وری قبل از هر چیز یک دیدگاه فکری است. هدف بهره‌وری این است که به طور مستمر سعی در بهبود وضع موجود می‌کند. مبنای این هدف بر این عقیده استوار است که امروز بهتر از دیروز می‌توانیم کاری را انجام دهیم و فردا بهتر از امروز، این هدف علاوه بر آن مستلزم کوشش‌های مستمر برای انطباق فعالیت‌های اقتصادی با شرایط در حال تغییر و به کار بردن نظریه ها و روش‌های نوین است و در یک کلام می‌توان گفت که بهره‌وری یک اعتقاد راسخ در امر پیشرفت انسان‌ها است (افروز، ۱۳۸۰)از جمله متغیرهای تأثیرگذار بر بهره‌وری، تصمیم‌گیری مدیران است.به طور کلی تصمیم گیری یک فرایند ذهنی است که تمام افراد بشر در سراسر زندگی خود با آن سرو کار دارند. فرایند تصمیم گیری در پرتو فرهنگ، ادراکات، اعتقاد و ارزش‌ها نگرش‌ها، شخصیت، دانش و بینش فرد صورت می‌گیرد و این عوامل بر یکدیگر تأثیر متقابل دارند. در مدیریت معاصر تصمیم گیری به عنوان فرایند حل یک مسأله تعریف شده است و اغلب به تصمیم گیری، حل مسأله نیز گفته می شود. می توان گفت تمام فعالیت‌ها و اقداماتی که در همه زمینه‌ها توسط افراد بشر انجام می شود، حاصل فرایند تصمیم گیری است. برای اتخاذ یک تصمیم مساعد باید بتوان، ارزش هر یک از نتایج احتمالی را که پس از انجام تصمیم او حاصل خواهد شد، پیش‌بینی کرده و به طور ضمنی این ارزش‌ها را با نوعی مقیاس کمی مقایسه، و احتمال موفقیت را بررسی نماید، که این کار همیشه ساده نخواهد بود. تصمیم‌گیری از اجزای جدایی ناپذیر مدیریت به شمار می‌آید و در هر وظیفه مدیریت به نحوی جلوه گر است؛ در تعیین خط مش‌های سازمان، در تدوین هدفها، طراحی سازمان، انتخاب، ارزیابی و در تمامی اعمال مدیریت. تصمیم‌گیری جزء اصلی و رکن اساسی است. ‌بنابرین‏ با توجه به بیان مسئله مطرح شد محقق در این تحقیق به تبیین رابطه بین سبک‌های تصمیم‌گیری با خشنودگی شغلی و بهره‌وری می پردازد.

خصوصیتی که انگیزه روی آوردن شرکت­ها به اجاره­ها را تقویت می­ کند؛ امکان اجرای تأمین مالی خارج از ترازنامه است؛ که این امر از طریق نشان ندادن دارایی­ ها و بدهی­ها در صورت­های مالی برای اجاره­کننده حاصل شده و در نتیجه، نسبت اهرمی و نسبت­های سودآوری (بازده دارایی­ ها، بازده سرمایه ­گذاری­ها و بازده حقوق صاحبان سهام) بهتر از زمانی نشان داده می­ شود که دارایی خریداری شده باشد؛ هر چند که این عمل نوعی حساب آرایی دانسته شده و اخلاقی تلقی نمی­گردد.

۲-۲-۱-۱-۲ فروش حساب­های دریافتنی ^[۵]

روش دیگری برای تامین مالی واگذاری یا فروش مستقیم حساب­های دریافتنی است، یعنی شرکت­ها اسناد و مدارک مربوط به مطالبات خود را به شرکت تأمین مالی کننده می­فروشند.

سازمانی که این مدارک را خریداری می­ کند کلیه ریسک­های مربوط به وصول مطالبات و سوخت شدن آن را می­پذیرد و هیچ­گونه مسولیتی متوجه شرکت فروشنده نیست.

سه نوع نحوه عمل حسابداری برای فروشنده حساب­های دریافتنی وجود دارد که عبارتند از: عدم شناسایی دارایی و بدهی، شناسایی هم­زمان دارایی و بدهی، شناسایی جداگانه دارایی و بدهی ناشی از فروش حساب­های دریافتنی. در وضعیت عدم شناسایی دارایی و بدهی، عمل فروش حساب­های دریافتنی، یک نوع ابزار تأمین مالی خارج از ترازنامه تلقی می­گردد. در این نحوه عمل، مطالبات ناشی از حساب­های دریافتنی با دیون ناشی از فروش آن­ها تهاتر خواهد شد.

۲-۲-۱-۱-۳ تأمین مالی پروژه­ های خاص^[۶]

نظر به اینکه در این­گونه پروژه­ ها، مالکیت پروژه و متصدی آن از همدیگر جدا می­باشند. بعضی از شرکت­ها مسئولیت انجام این پروژه­ ها را به عهده می­ گیرند، این نوع شرکت­ها تامین مالی کننده خارجی تلقی می­شوند.

بر اساس یافته ­های فینرتی^[۷] (۱۹۹۶) مراحل کلیدی تأمین مالی پروژه­ های خاص ‌به این صورت است که پس از آغاز پروژه، درآمدها و هزینه­ ها صرف­نظر از هزینه­ های اولیه پروژه شناخته می­شوند. علت این امر، جدایی مالکیت پروژه از متصدی آن (انجام­دهنده آن) ‌می‌باشد. این بدان معنی است که شرکت­هایی وجود دارد که مسئولیت انجام پروژه­ ها را بر عهده می­ گیرند و این نوع شرکت­ها نوعی تأمین­کننده خارجی تلقی می­شوند. معمولاً یک شرکت زمانی از این نوع تأمین مالی استفاه می­ کند که دارای توانایی مالی محدودی باشد و یا اینکه راه دیگری را که از نظر هزینه معقول باشد، نیافته باشد. تأمین مالی پروژه­ های خاص را ‌می‌توان تأمین مالی منابع محدود نیز نام­گذاری کرد. تأمین مالی پروژه­ های خاص دارای ویژگی­های کلیدی زیر است:

الف) توانایی مالی محدود متصدی پروژه (کامل­کننده پروژه)

ب) جدایی واحد انتفاعی (مالک پروژه) از متصدی پروژه

ج) امکان انجام تأمین مالی با هزینه­ های کمتر

۲-۲-۱-۱-۴ برون سپاری^[۸]

هم اکنون ما در عصر برون سپاری زندگی می­کنیم. عصری که در آن شرکت­ها برای گسترش فعالیت­هایشان، قراردادهای فرعی می­بندند. از طراحی محصولاتشان تا مونتاژ، از تحقیق و توسعه تا بازاریابی و توزیع و خدمات پس از فروش. بعضی از شرکت­ها به صورت کارخانه ­های مجازی که دارای مالکیت طراحی محصول هستند، به فعالیت پرداخته و محصولات زیادی در اختیار دارند؛ ولی خود صاحب چیزی نیستند و از توانایی دیگران در ساخت محصول استفاده ‌می‌کنند پس:

برون سپاری عبارت است از؛ عمل انتقال بعضی از فعالیت­های داخلی یک سازمان و واگذاری حق تصمیم ­گیری به عرضه­کننده بیرون از سازمان بر اساس قرارداد. در حقیقت و در عمل، در برون سپاری نه تنها فعالیت­ها منتقل می­شوند، بلکه عوامل تولید و حق تصمیم ­گیری نیز در اغلب موارد واگذار می­گردد.

مطابق با نظریه­ های آنتونوچی^[۹] (۱۹۹۸) برون­سپاری عبارت است از فروش یک بخش از واحد تجاری به همراه پرسنل و تجهیزات تولیدی که واحد تجاری قبلاً از یک شرکت خارجی تحصیل کرده و سپس انعقاد قرارداد ساخت تجهیزات و یا انجام خدمات با ویژگی­هایی که خود تعیین می­ کند، با شرکت دیگر.

برون­سپاری با مزیت­های زیادی همراه است و در مقابل معایبی را نیز به همراه دارد. برون­سپاری نوعی تأمین مالی منصوب می­ شود. زیرا، در صورت عدم استفاده از این شیوه، تجهیزات یا خدمات مذکور می­بایست به صورت داخلی فراهم گردد. ویژگی اصلی تأمین مالی از طریق برون­سپاری واگذاری مسئولیت تهیه تجهیزات و خدمات یه سایر شرکت­ها است.

برون‌سپاری به واگذاری انجام فرایندها یا فعالیت‌های داخلی یک کسب و کار به یک تأمین کننده خارجی تحت قرارداد مشخص اطلاق می‌شود. هنگامی که یک سازمان برخی از فعالیت‌ها یا فرایندهای کسب و کار خود را به عرضه‌کننده‌ای در بیرون از شرکت یا سازمان خود بسپارد این عمل را برون‌سپاری می‌نامند. در بسیاری موارد در برون‌سپاری، حق تصمیم‌گیری و عوامل تولید هم به سازمان دیگر واگذار می‌شود. تعاریف بسیاری برای برون سپاری وجود دارد. اما یکی از اساسی ترین آن ها، واگذاری خدمات به شخص ثالث است. با توجه به فناوری اطلاعات، برون سپاری می‌تواند شامل هر چیزی از برون سپاری فناوری اطلاعات، مدیریت فناوری اطلاعات(IBM) یا HP گرفته تا برون سپاری خدمات بسیار کوچک و ساده مانند بهبود مقابله با سوانح و یا ذخیره­سازی داده ها، و همه چیز در این میان را شامل شود. رایج­ترین دلیل برای تصمیم به برون­ سپاری صرفه­جویی در هزینه ها است. دستیابی به هزینه پایین­تر ناشی از صرفه­جویی به مقیاس در کسب و کارهای دیگر است. به دلیل آن­که سازمان امکان ایجاد صرفه­جویی به مقیاس در همه فرایندهای کسب و کار خود را ندارد، اقدام به برون سپاری می‌کند تا از مزیت‌های موجود در کسب و کارهای دیگر استفاده کند.

در انتها بد نیست که به روند بعضی از بانک‌های ایران نیز توجه نماییم. بانک ملی، تقریباً در تمام زمینه‌های فن­آوری اطلاعات خود، کارها را به شرکت سداد واگذار کرده و فقط چند مدیر و کارشناس برای نظارت بر پیمان­ها دارد. بانک صادرات، سخت افزار و نرم افزار سامانه‌های متمرکز و کارت پرداخت خود را به شرکت خدمات انفورماتیک و نگهداری سخت افزار و موارد دیگر را به شرکت ماشین­های اداری خوارزمی، شرکت داده­پردازی خوارزمی و دیگران واگذار کرده و مقداری را نزد خود نگه‌داشته است. بانک ملت، تولید و توسعه نرم افزارهای خود را به شرکت بهسازان ملت و پیمانکاران دیگر واگذار کرده و خود نگهداری مقداری از سامانه‌های قدیمی را انجام می‌دهد. نگهداری سخت افزار نیز بر عهده دیگر فروشندگان مانند ایران ارقام و پویا است. بانک سامان، عمده کارهای خود را به شرکت کیش‌ور محول ‌کرده‌است. ذکر این نکته نیز خالی از فایده نمی‌باشد که مدیران متفکر آمریکایی، برون سپاری در حد ملی و جهانی را در درازمدت به نفع اقتصاد آمریکا و سردمداری آن می­دانند، حتی اگر در کوتاه­مدت و به ظاهر چنین نباشد. واقعیت این است که صنعت نرم افزار در سال ۲۰۰۰، مانند صنعت خودرو سازی در سال ۱۹۶۰ است. تخصصی و ماجولار کردن پروژه ها برای کاهش هزینه، ازدیاد کیفیت، رشد تولید و زنده ماندن در رقابت، اجتناب­ناپذیر است.

۲-۲-۱-۱-۵ تبدیل دارایی­ ها به اوراق بهادار^[۱۰]

۱-۳ اهمیت و ضرورت تحقیق

در بیانه ی مفاهیم حسابداری مالی ^[۱۲](SFAC) شماره ۲ هیئت استانداردهای حسابداری مالی ، محافظه کاری به عنوان یک واکنش آینده نگرانه عدم قطعیت برای اطمینان از این است که خطرات موقعیت شغلی به میزان کافی بررسی شد ه اند. این تعریف مشابه این است که محافظه کاری مربوط به ارزیابی خطر ورشکستگی باشد.

این تحقیق شواهدی را ‌در مورد عواقب اقتصادی محافظه کاری برای ارزیابی خطر ورشکستگی ایجاد می‌کند ‌بنابرین‏ در روشن کردن یک بحث با در نظر گرفتن فواید و هزینه های محافظه کاری کمک می‌کند و طولانی بودن و تهاجمی بودن آن را توضیح می‌دهد.

این تحقیق ، به بررسی روابط علی و موقت بین محافظه کاری غیرشرطی و خطر ورشکستگی می پردازد. ممکن است محافظه کاری متعاقباً بر خطر ورشکستگی تأثیر بگذارد که با افزایش نقدینگی و اطلاعات مشخص می شود . خطر ورشکستگی نیز ممکن است به نوبه ی خود بر محافظه کاری حسابداری تأثیر بگذارد با این استدلال که خطر ورشکستگی بیشتر ممکن است باعث شود بدهکاران و تنظیم کنندگان تقاضای محافظه کاری بیشتر کنند تا به حفظ نقدینگی و افزایش ارتباط با سرمایه بیرونی کمک کنند و ‌بنابرین‏ باعث کاهش خطر ورشکستگی در آینده شوند. ممکن است مدیران به نوبه ی خود این تقاضاها را تقویت کنند تا هزینه ها و عملکرد مطلوب تر را توجیه کنند.

۱-۴ فرضیه‌ها

نتایج حاصل از این تحقیق را در دو فرضیه به صورت زیر پیش‌بینی می نماییم:

1. 1. بین ریسک ورشکستکی و محافظه کاری غیر شرطی حسابداری رابطه وجود دارد .

1. رابطه بین ریسک ورشکستگی و محافظه کاری غیر شرطی حسابداری بسته به نوع شرکت ها می‌تواند متفاوت باشد .

۱-۵ اهداف تحقیق

هدف از انجام این تحقیق بررسی رابطه بین ریسک ورشکستگی و محافظه کاری غیر شرطی حسابداری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد که به سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان کمک می کند که بتوانند به موقع تصمیم گیری نمایند.

تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین ریسک ورشکستگی و محافظه کاری حسابداری می پردازد که در آن سعی شده این موضوع بررسی شود که آیا محافظه کاری حسابداری که یکی از اصول بنیادین حسابداری بشمار می رود می‌تواند تأثیری بر ریسک ورشکستگی داشته باشد یا خیر؟ و در صورت تأثیر داشتن ، این رابطه به چه صورت است، این تحقیق به عنوان یک موضوع جدید می‌تواند به سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان کمک نماید.

۱-۶ روش تحقیق

این تحقیق یک تحقیق کاربردی است که با بهره گرفتن از روش کتابخانه ای مبانی نظری مرتبط با موضوع تحقیق از منابع داخلی و خارجی استخراج و گزارش می شود و سپس به جمع‌ آوری اطلاعات پرداخته و فرضیه‌ها با بهره گرفتن از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد .

برای جمع‌ آوری داده های مورد نیاز از نرم افزار تدبیرپرداز و سایت های اینترنتی حاوی اطلاعات شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است . برای آزمون فرضیات نیز از تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شده است.

۱-۷ تعریف مفاهیم و واژه ها

محافظه کاری شرطی^[۱۳] : محافظه کاری که استفاده از آن به وسیله استانداردهای حسابداری الزام شده است. یعنی شناخت به موقع زیان در صورت وجود اخبار بد و نامطلوب و عدم شناخت سود در مواقع وجود اخبار خوب و مطلوب. ‌به این نوع محافظه کاری محافظه کاری سود و زیان و یا محافظه کاری گذشته نگر هم می‌گویند.

محافظه کاری غیر شرطی^[۱۴] : این نوع محافظه کاری که به وسیله استانداردهای حسابداری الزام نگردیده ، کمتر از واقع نشان دادن ارزش دفتری خالص دارایی ها بواسطه رویه های از پیش تعیین شده حسابداری است. ‌به این نوع محافظه کاری ، محافظه کاری ترازنامه و یا محافظه کاری آینده نگر نیز گفته می شود ( رایان^[۱۵] ۲۰۰۶ ).

ورشکستگی : با بهره گرفتن از ماده ۴۱۲ قانون تجارت مى‌توان گفت هرگاه تاجر یا شرکت تجارتى قادر به پرداخت بدهى خود نباشد دچار توقف مى‌گردد و ورشکسته مى‌باشد و به بیان دیگر وقتى کلیه اموال و ‌دارایی تاجر یا شرکت تجارتى اعم از منقول یا غیرمنقول و … کافى براى پرداخت قروض و بدهى وى نباشد او را ورشکسته مى‌نامند. مانند اینکه کلیه اموال و ‌دارایی تاجرى یک‌صد میلیون تومان باشد ولى بدهى او به اشخاص مختلف یک‌صد و چهل میلیون تومان باشد.

سایر اصطلاحات به کار رفته در تحقیق در فصول دیگر تعریف شده و از ذکر دوباره آن خودداری می شود.

۱-۸ قلمرو تحقیق

این تحقیق با بهره گرفتن از مشاهدات سال‌های مالی ۱۳۸۹-۱۳۸۸ چهار نوع از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به انجام رسیده است این شرکت ها عبارتند از :۱- شرکت های دارویی ۲- کانی غیر فلزی ۳- مواد غذایی و آشامیدنی ۴- خودرو و ساخت قطعات

فصل دوم

ادبیات و پیشینه تحقیق

۲-۱ مقدمه

رابطه بین محافظه کاری حسابداری و خطر ورشکستگی که در این تحقیق بررسی شده توسط تحقیقات اخیر به وسیله افزایش نقدینگی حسابداری و نقش های اطلاعاتی آن آگاهی داده شده است. آن ها استدلال می‌کنند که محافظه کاری حسابداری باعث کاهش جریان نقدینگی با افزایش سرمایه ، کاهش انتقال خطر ، تأخیر ضررهای اقتصادی ، افزایش ذخایر و کاهش هزینه های آژانس می شود و افزون بر آن محافظه کاری باعث افزایش جریان نقدینگی از عملیات ها با تحریک اصلاحات بیشتر از شرکای تجاری و کاهش اختلال سرمایه گذاری می شود . این ویژگی های افزایش نقدینگی محافظه کاری باید برای کاهش خطر ورشکستگی همزمان و آینده ایجاد شوند که اساساً شرایط ناکارآمدی نقدینگی است . همچنین شواهد اخیر نشان می‌دهند که محافظه کاری باعث کاهش ناهمگونی اطلاعات و عدم قطعیت با گزارشات خوشبینانه از درآمد و دارایی خالص و گزارشات زمانبندی از اخبار بد می شود. این نقش های اطلاعاتی محافظه کاری باعث افزایش جریان نقدینگی و کاهش خطر ورشکستگی با ایجاد آگاهی بیشتر در سرمایه گذاران و شرکا تجاری می شود که باعث ایجاد قرار دادها و سرمایه گذاری مطلوبتری می شود.

۲-۲ بخش اول: مبانی نظری تحقیق

۲-۲-۱ مروری بر ادبیات مربوط به محافظه کاری

۲-۲-۱-۱ تعریف محافظه کاری

محافظه کاری به عنوان یکی از میثاق های تعدیل کننده حاکم بر حسابداری و گزارشگری مالی شناخته می شود ‌به این مفهوم که در بعضی موقعیت‌ها ، محافظه کاری ایجاب می‌کند که روشی انتخاب و اعمال شود که دارای کمترین اثر مساعد بر دارایی ها ، درآمدها ، سود و حقوق صاحبان سهام باشد(هیئت تدوین استانداردهای حسابداری ایران ۱۳۸۳). در بند ۱۸ فصل دوم مفاهیم نظری گزارشگری مالی ایران محافظه کاری به عنوان ویژگی کیفی فرعی برای قابلیت اتکا این گونه تعریف شده است : « کاربرد درجه ای از مراقبت که در اعمال قضاوت برای برآورد در موقعیت ابهام مورد نیاز است به گونه ای که درآمد ها یا ‌دارایی ها بیشتر از واقع و هزینه ها یا بدهی ها کمتر از واقع ارائه نشود. »

بریچ^[۵۶] (۱۹۹۷) در کتاب خود روش های تدریس اثربخش چند رفتار برای تدریس اثربخش بر می شمارد؛ که عبارتند از: شفافیت و وضوح تدریس، تنوع در آموزش، معلم وظیفه مدار، درگیر در فرایند تدریس و متعهد نسبت به آن و برخوردار از نرخ موفقیت ‌در مورد دانش آموزان (وان­های^[۵۷]، ۲۰۰۷).

می توان گفت که اساسی ترین عامل، برای ایجاد موقعیت مطلوب در تحقق هدف های آموزش، معلم است. اوست که می ­تواند حتی نقص کتاب های درسی و کمبود امکانات آموزشی را جبران کند. یا به عکس، بهترین موقعیت و موضوع تدریس را با عدم توانایی در ایجاد ارتباط عاطفی مطلوب؛ به محیطی غیر فعال و غیر جذاب تبدیل کند. در فرایند تدریس، تنها تجربه و دیدگاه های علمی معلم نیست که مؤثر واقع می شود، بلکه کل شخصیت او است که در ایجاد شرایط یادگیری و تغییر و تحول شاگرد تاثیر زیادی می‌گذارد. دیدگاه معلم و فلسفه یی که به آن اعتقاد دارد، در چگونگی کار او تاثیر زیادی می‌گذارد. به طوری که او را از حالت شخصی که فقط در تدریس مهارت دارد، خارج می‌کند؛ و به صورت انسان اندیشمندی در می آورد که مسئولیت بزرگ تربیت انسان ها بر عهده ی او است. بر شمردن ویژگی های معلم کار چندان آسانی نیست؛ زیرا جامعه های مختلف با فلسفه ها و نگرش های مختلف،؛ انتظارهای متفاوتی از معلم دارند (شعبانی، ۱۳۸۲).

هاتیوا و بایرن بام^[۵۸]، به نقل از کمبر^[۵۹] (۱۹۹۳) گفته­اند، جهت گیری معلم در تدریس را می توان در یک پیوستار نشان داد، و برای آن دو قطب مشخص ساخت؛ در یک سمت پیوستار قطب معلم و دانش آموز قرار دارد، یک رویکرد انتقالی وجود دارد. در حد میان آن، که تعامل بین معلم و دانش آموزان قرار دارد، یک رویکرد انتقالی وجود دارد. جهت گیری معلم محور، بر ارتباط مبتنی بر محتوا و دانش آموزان متمرکز می‌باشد. در مقابل، جهت گیری دانش آموز محور، بر رشد دانش آموز و درک او از دانش تمرکز دارد (هاتیوا و بایرن­بام، ۲۰۰۰).

در واقع شیوه ی تدریس، بر معلم و رویکرد منحصر بفرد او نسبت به تدریس اشاره دارد. همان طور که برکفلد اشاره می‌کند، روش تدریس می‌تواند تعبیری از پندار معلم نسبت به تدریس خود باشد. بر اساس سطح آگاهی معلم نسبت به روش تدریس خود، معلمان می‌توانند درک بهتری از توانایی خود در ارتباط با تغییر روش تدریس داشته، آن را اصلاح کنند؛ و یا در راستای تعامل با دانش آموزان آن را بهبود بخشند.

همچنین ایونس^[۶۰] (۲۰۰۴) معتقد است که تفاوت در شیوه­ تدریس می ­تواند در حوزه­ هایی دیگر همچون: نظم کلاس، سازمان­دهی و ارزیابی فعالیت­ها، تعامل میان معلم با شاگرد تاثیر گذار باشد. آپدناکر و ون­دام نیز به بررسی میزان تاثیر شیوه تدریس دانش ­آموز محور که در مقابل آن سبک تدریس محتوا محور و مدیریت­گرا می‌باشد، پرداخته و ‌به این نتیجه دست یافتند که سبک فراگیر محور، فراهم آورنده­ی فرصت­های زیادی برای یادگیری ‌می‌باشد. این که تا چه حد اندازه این شیوه ­ها با سبک­شناختی در ارتباط ‌می‌باشد، سوال مهمی است که به خصیصه­ها و رفتارهای معلم نسبت داده می­ شود؛ و در کلاس تاثیر بسزایی دارد. معلم نقش حیاتی در فرایند یاددهی– یادگیری دارد. رفتار کلاسی معلم بر جنبه­ های زیادی از این فرایند تاثیر دارد. از جمله: آمادگی و تمهیدات معلم، فعالیتی یادگیری و رویکرد وی نسبت به ارزیابی از یادگیری (ایوانس به نقل از مس و پاپوچ^[۶۱]، ۲۰۰۶). کاپلان و کیز روش تریس را به عنوان رفتار فردی معلم و هر آنچه که وی به عنوان واسطه برای انتقال داده ­ها به کار ‌می‌گیرد، تلقی ‌می‌کنند (ایوانس، ۲۰۰۸).

محققانی کخ در خصوص سبک ها تدریس پژوهش کرده‌اند، شاخص های منحصر به فردی را برای بررسی سبک های تدریس به کار برده اند. این امر موجب شد تا تعریف های متنوعی از سبک تدریس، و متعاقب آن انواع مختلفی از بررسی در زمینه ی سبک تدریس گسترش یابد. ماهیت و قلمرو سبک های تدریس بواسطه ی توصیف گرهایی، همچون رفتار فعال و انفعالی به شدت محتوا محور و یا حمع گرا، معلم محور و یا یادگیرنده محور و جز آن قابل شناسایی است (ایوانس، ۲۰۰۸). در این راستا جارویس (۱۹۸۵) برای سبک تدریس طبقه بندی سه گانه یی پیشنهاد می‌کند؛ در سطح اول، سبک تعلیمی مطرح می‌گردد؛ که در این روش معلم محوریت داشته و طی سخنرانی های او دانش آموزان یادداشت برداری می­ کند.

در سطح دوم، سبک سقراطی می‌باشد؛ و معلم تدریس را بر مبنای سوال های مطرح شده از جانب دانش آموز هدایت می‌کند در سطح سوم، سبک تسهیل گرا عنوان می شود، که معلم محیط یادگیری را به گونه یی آماده می‌سازد، که در آن دانش آموزا بتواند خود یادگیرنده باشد و در محیط، یک تسهیل گر یاد می شود؛ و عقیده برآن است که دانش آموزان می‌توانند یاد بگیرند (روزنفیلد، ۲۰۰۷؛ نقل از ایوانس، ۲۰۰۸). در مطالعه های اخیر نیز از نقش معلم به عنوان تسهیل­گر یاد می­ شود؛ و عقیده بر آن است که دانش ­آموزان می‌توانند یاد بگیرند (روزنفیلد، ۲۰۰۷؛ نقل از ایوانس، ۲۰۰۸). هال و ماسلی^[۶۲] (۲۰۰۵) در تحقیق خود الگوها و سبک های یادگیری را مورد بررسی قرار دادند؛ و تصریح کرده‌اند که میزان تاثیر نظریه ی سبک های یادگیری بر تدریس هنوز به اثبات نرسیده است. ‌بنابرین‏ لازم است تاثیر سبک های یادگیری با رویکرد های انتقادی بیش تری مورد بررسی قرار گیرد.

۲-۱-۴-۱- شاخص­ های تدریس کارآمد:

دانستن اینکه یادگیری چگونه و در کجا صورت ‌می‌گیرد ازملزومات معلمان در ارائه تدریس مطلوب است. چگونگی محیط­های یادگیری و فراهم نمودن آن به منظور فرایند تدریس کارآمد از اهداف مهم نظام­های آموزشی محسوب می‌گردد (بابل^[۶۳]، ۲۰۰۸).

امروزه اغلب یادگیری­ها، در محیط­های آموزشی و تحصیلی رخ می­دهد. در ارزشیابی­های رسمی و اداری، بیشتر از کارآمدی تدریس، به کارآمدی مدارس توجه می­ شود؛ و این تلقی عمومی که معلمی، کاری طبیعی است و بیشتر از آنکه فن باشد، هنر است، باعث شده تا ظرایف لازم در تدریس کارآمد، ‌چندان که باید، در پژوهش­های آموزشی مورد بررسی قرار نگیرد.

عوامل موجود در تدریس مؤثر و کارآمد از نظر ریان^[۶۴]: «او و همکارانش مطالعات خود را بر سه دسته تقسیم کرده‌اند ۱ـ ارتباط گرم و صمیمی همراه با درک و فهم در مقابل ارتباط سرد و بی توجهی و بدفهمی ۲ـ فعالیت های سازمان دهی شده با برنامه در مقابل بی برنامگی ۳ـ برانگیختن(فعالیت برانگیزنده) و فعالیت تخیلی در مقابل افسردگی و عادی بودن. عوامل مربوط به نظرات فلاندر: او در روند تدریس دو سبک متفاوت را بازگو نمود: