اطلاعات‌مندرج در صورتهای مالی‌باید بی‌طرفانه یعنی عاری از تمایلات جانبدارانه‌باشد. چنانچه انتخاب و یا ارائـه این اطلاعات به‌گونه‌ای باشد که بر تصمیم‌گیری یا قضاوت در جهت نیل به نتیجه‌ای از قبل تعیین‌شده، اثر گذارد، صورتهای مالی بی‌طرف نمی‌باشد.
۲-۳-۹ احتیـاط[۲۷]
تهیه‌کنندگان صورتهای مالی‌در عین حال باید با ابهاماتی که به‌گونه‌ای اجتناب‌ناپذیر بر بسیاری رویدادها و شرایط سایه افکنده برخورد کنند. نمونه‌این‌ابهامات‌عبارت‌است‌از قابلیت وصول مطالبات، عمر مفید احتمالی دارایی‌های ثابت مشهود و تعداد و میزان ادعاهای‌احتمالی مربوط به ضمانت کالای‌فروش‌رفته. چنین‌مواردی‌با رعایت‌احتیاط‌در تهیه صورتهای مالی و همراه با افشای ماهیت و میزان‌آنها شناسایی میشود. احتیاط‌عبارت‌است از کاربرد درجه‌ای از مراقبت که در اعمال‌قضاوت‌برای‌انجام‌برآورد در شرایط ابهام مورد نیاز است‌به‌گونه‌ای که درآمدها یا دارایی‌ها بیشتر از واقع و هزینه‌ها یا بدهیها کمتر از واقع‌ارائه‌نشود . اعمال‌احتیاط‌نباید منجر به‌ایجاد اندوخته‌های‌پنهانی‌یا ذخایر غیر ضروری‌گردد یا دارایی‌ها و درآمدها را عمداً کمتر از واقع و بدهیها و هزینه‌ها را عمداً بیشتر از واقع نشان‌دهد زیرا این‌امر موجب نقض بی‌طرفی‌است و بر قابلیت‌اتکای‌اطلاعات مالی‌اثر می‌گذارد.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۲-۳-۱۰ کامل‌بودن
اطلاعات مندرج در صورتهای مالی باید باتوجه به کیفیت اهمیت و ملاحظات مربوط به فزونی منافع‌بر هزینه تهیه و ارائـه آن، کامل باشد. حذف بخشی از اطلاعات ممکن است باعث شود که اطلاعات نادرست یا گمراه کننده شود و لذا قابل‌اتکا نباشد و از مربوط بودن آن کاسته شود.
۲-۳-۱۱ قابل‌مقایسه‌بودن[۲۸]
استفاده کنندگان صورتهای مالی باید بتوانند صورتهای مالی واحد تجاری را طی زمان جهت تشخیص‌روند تغییرات در وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف‌پذیری مالی واحد تجاری مقایسه نمایند. استفاده کنندگان همچنین‌باید بتوانند صورتهای مالی واحدهای تجاری مختلف را مقایسه‌کنند تا وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف‌پذیری مالی آنها را نسبت به یکدیگر بسنجند. بدین ترتیب ضرورت دارد اثرات معاملات‌و سایر رویدادهای مشابه در داخل واحد تجاری و در طول زمان‌برای‌آن‌واحد تجاری‌با ثبات‌رویه‌اندازه‌گیری و ارائه شود و بین واحدهای تجاری مختلف نیز هماهنگی رویه در باب اندازه‌گیری و ارائه‌موضوعات مشابه رعایت‌گردد.
رعایت استانداردهای حسابداری موجب‌می‌گردد که قابلیت مقایسه صورتهای مالی فراهم‌آید زیرا به‌موجب الزامات مندرج در استانداردهای مزبور، واحدهای تجاری مختلف باید برای حسابداری معاملات و رویدادهای مشابه از رویه‌های مشابهی استفاده‌کنند.
نیاز به قابلیت مقایسه را نباید با یکنواختی مطلق اشتباه گرفت و این خصوصیت نباید مانع از بکارگیری‌روش‌های بهبود یافته حسابداری گردد. هرگاه رویه حسابداری مورد استفاده با خصوصیات کیفی«مربوط‌بودن» و «قابل‌اتکابودن» سازگار نباشد، برای‌واحد تجاری ادامه استفاده از آن‌رویه مناسب‌نخواهد بود. به‌گونه‌ای مشابه، در صورت وجود رویه‌های جایگزین «مربوط‌تر» و «قابل‌اتکاتر»، برای واحد تجاری مناسب نخواهد بود که‌در رویه‌های حسابداری مورد عمل تغییر ندهد.
۲-۳-۱۲ ثبات‌رویه[۲۹]
قابل مقایسه‌ب ودن مستلزم این امر است که اندازه‌گیری و ارائه اثرات مالی معاملات و سایر رویدادهای‌مشابه در هر دوره حسابداری و از یک‌دوره به دوره بعد با ثبات رویه انجام‌گیرد و همچنین هماهنگی رویه‌توسط واحدهای تجاری مختلف حفظ شود. اگرچه برای نیل به قابل مقایسه بودن، ثبات رویه لازم است اما همیشه به خودی خود کافی‌نیست. به طور مثال در دوران تورمی هرگاه دو واحد تجاری که شرایط اقتصادی‌و عملکرد آنها عیناً مشابه است از مبنای بهای‌تمام‌شده تاریخی برای اندازه‌گیری دارایی‌ها استفاده‌کنند، درصورت تحصیل دارایی‌های خود در زمان‌های مختلف نتایج متفاوتی را گزارش‌خواهند کرد.
۲-۳-۱۳ افشاء[۳۰]
یکی از پیش‌شرط‌های قابل مقایسه بودن، افشای رویه‌های حسابداری بکار رفته در تهیه صورتهای مالی‌و همچنین افشای هرگونه تغییرات در آن رویه‌ها و اثرات چنین تغییراتی می‌باشد. استفاده کنندگان باید قادر باشند تفاوت بین رویه‌های حسابداری برای معاملات و سایر رویدادهای مشابه را که توسط یک واحد تجاری طی دوره‌های مختلف بکار گرفته شده و رویه‌هایی را که توسط‌واحدهای تجاری مختلف اتخاذ شده‌است، تشخیص‌دهند. از آنجا که استفاده کنندگان صورتهای مالی‌علاقه‌مند به مقایسه وضعیت مالی، عملکرد مالی و جریانهای وجوه نقد واحد تجاری در طول زمان می‌باشند، ارائـه اطلاعات مقایسه‌ای برای‌حداقل یک دوره مالی قبل ضرورت‌دارد.
۲-۳-۱۴ قابل‌فهم‌بودن[۳۱]
یک خصوصیت کیفی مهم اطلاعات مندرج در صورتهای مالی این است که به آسانی برای استفاده کنندگان قابل درک باشد.
۲-۳-۱۵ ادغام‌و طبقه‌بندی‌اطلاعات
یک عامل مهم در قابل فهم بودن اطلاعات مالی نحوه ارائـه آنهاست. برای اینکه ارائـه اطلاعات مالی قابل فهم باشد لازم است که اقلام به نحوی مناسب در یکدیگر ادغام و طبقه‌بندی‌شود.
۲-۳-۱۶ توان‌استفاده کنندگان
صورتهای مالی برای رفع نیازهای استفاده کنندگان مختلفی که از درجات مختلف‌آگاهی از فعالیت‌های‌تجاری و اقتصادی و نحوه‌حسابداری برخوردارند، تهیه میشود. معهذا اطلاعات مالی‌عموماً براساس این فرض که استفاده کنندگان از آگاهی معقولی در مورد فعالیت‌های تجاری و اقتصادی و نحوه حسابداری برخوردارند و اینکه مایل به مطالعه اطلاعات با تلاش معقولی هستند، تهیه میشود. در عین حال، اطلاعات پیچیده‌ای که جهت رفع نیازهای تصمیم‌گیری اقتصادی مربوط تلقی میشود نباید به بهانه مشکل بودن درک آن توسط برخی استفاده کنندگان از صورتهای مالی‌حذف شود، گرچه این گونه اطلاعات نیز باید حتی‌المقدور به گونهای ساده ارائه شود.
۲-۳-۱۷ محدودیتهای‌حاکم‌بر خصوصیات‌کیفی‌اطلاعات‌مالی
به ندرت میتوان اطلاعاتی‌تهیه کرد که کاملاً مربوط، قابل‌اتکا، قابل مقایسه و قابل فهم باشد. برخی از مؤثرترین محدودیت‌ها در بندهای زیر تشریح‌می‌گردد:
۲-۳-۱۷-۱ موازنه‌بین‌خصوصیات‌کیفی
یکی‌از محدودیت‌ها این‌است که اغلب نوعی موازنه یا مصالحه بین خصوصیت‌های کیفی ضرورت دارد. به‌طور مثال اطلاعاتی که قابل‌اتکاتر است اغلب از درجه مربوط بودن کمتری برخوردار است و به عکس. عموماً هدف، دستیابی به نوعی توازن بین انواع خصوصیات به منظور پاسخگویی به اهداف صورتهای مالی‌است .اهمیت نسبی‌خصوصیتهای‌کیفی در موارد مختلف امری قضاوتی‌است.
مثال دیگری از تضاد بالقوه بین خصوصیات کیفی، تضاد بین «بی‌طرفی» و «احتیاط» است‌که هر دوی آنها از خصوصیات مربوط به قابلیت اتکا محسوب‌می‌شود. بی‌طرفی‌عبارت‌از عاری‌بودن‌از تمایلات جانبدارانه‌است. معهذا اعمال احتیاط بیش از حد معمول، منجربه بیان کمتر از واقع دارایی‌ها و درآمدها و بیان بیشتر از واقع‌بدهیها و هزینه‌ها میشود. برای اجتناب از این‌خطری که متوجه «بی‌طرفی» است، «احتیاط» را نباید به عنوان‌یک انحراف سیستماتیک در اندازه‌گیری تعبیر کرد، بلکه احتیاط‌را باید نوعی طرز تفکر تعبیر کرد که ارزیابی دقیق ابهامات و توجه هشیارانه به خطرات احتمالی‌را می‌طلبد. حالت‌مطلوب این است که میزان تردید ناشی‌از برخورد محافظه‌کارانه، کاملاً با تمایل به خوش‌بینی بیش‌از حد جبران‌شود.
۲-۳-۱۷-۲ به‌موقع‌بودن[۳۲]
هرگاه تأخیری نابجا درگزارش‌اطلاعات‌رخ‌دهد، اطلاعات ممکن‌است خصوصیت مربوط بودن خود را از دست بدهد. ممکن‌است‌لازم شود که مدیریت نوعی موازنه بین مزیت‌های نسبی «گزارشگری به موقع» و «ارائـه‌اطلاعات قابل اتکا» برقرار کند. برای‌ارائـه به موقع اطلاعات، اغلب ممکن‌است لازم شود قبل از مشخص شدن همه جنبه‌های یک‌معامله‌یا رویداد، اطلاعات موجود گزارش‌شود که این از قابلیت اتکای آن می‌کاهد. به‌عکس، هرگاه به منظور مشخص‌شدن همه جنبه‌های مزبور، گزارشگری با تأخیر انجام گردد، اطلاعات‌ممکن‌است کاملاً قابل اتکا شود، لیکن برای استفاده‌کنندگانی که باید طی این مدت تصمیماتی اتخاذ کنند بی‌فایده شود. برای نیل به‌موازنـه بین خصوصیات مربوط بودن و قابل اتکا بودن، با توجه به الزامات‌قانونی‌در مورد زمان ارائـه اطلاعات، مهمترین موضوعی‌که باید مورد توجه قرار گیرد این‌است‌که‌چگونه به بهترین وجه به نیازهای تصمیم‌گیری اقتصادی استفاده کنندگان پاسخ داده شود. سود برای اثربخشی باید به موقع در دسترس قرار گیرد. به موقع بودن سود، موجب واقعی شدن بازده میگردد و در صورت ارائه در فواصل کوتاه مدت، موجب کاهش ریسک اطلاعاتی میگردد. در این حالت سود حسابداری به دنبال اندازگیری سود اقتصادی است، که تغییر دهنده ارزش بازار سهام است ( کردستانی ۱۳۸۶، ۸۸).
۲-۳-۱۷-۲-۱ عوامل موثر بر به موقع بودن سود و گزارشگری آن
در تحقیقات انجام شده قبلی، مهمترین عوامل موثر بر گزارشگری مالی به موقع به شرح زیر نوان شده‌اند:
الف اندازه شرکت: در بیشتر پژوهش های انجام شده قبلی در خارج از کشور، وجود رابطه معنی دار بین به موقع بودن گزارشگری مالی سالیانه با اندازه شرکت مورد تایید قرار گرفته است. بیشتر این محققین معتقد ندکه شرکت‌های با اندازه بزرگ زودتر از شرکت‌های کوچک، عملیات حسابرسی خود را اجرا و تکمیل میکنند.
اولاً) به دلیل استقرار سیستم‌های کنترل داخلی قوی درشرکت‌های بزرگ، احتمال وقوع اشتباه چه سهوی و چه عمدی در صورتهای مالی کاهش پیدا میکند و به تبع آن حسابرسان می‌توانند اتکای بیشتری بر سیستم کنترل داخلی شرکت نموده و به نحو قابل ملاحظه ای از حجم آزمون‌های محتوا به کاهند. ثانیاً شرکت‌های بزرگ به دلیل داشتن منابع مالی زیاد قادرند کارمندان حسابداری بیشتر با تخصص و تحصیلات بالاتر و همچنین سیستم‌های اطلاعاتی پیشرفته تری را به خدمت به گیرند. از طرف دیگر این شرکت‌ها با در اختیار حسابرسان گذاشتن تعدادی از پرسنل خود و انجام قسمتی از کارهای حسابرسی و بکارگیری موسسات حسابرسی کارآمد و پرداخت حق الزحمه حسابرسی بیشتر، عملیات حسابرسی صورتهای مالی آنها در مدت زمان اندکی بعد از اتمام سال مالی انجام میشود.
ثالثاً) شرکت‌های بزرگ از حساسیت بیشتری نسبت به شرکت‌های کوچک برخوردارند. شرکت‌های بزرگتر دارای هزینه های سیاسی بیشتری نسبت به شرکت‌های کوچک‌تر هستند. بزرگ بودن شرکت، تعداد زیاد ذینفعان را به همراه دارد که تمایل دارند، عملیات شرکت را با دقت و حساسیت زیادی تعقیب کنند. بنابراین مدیران شرکت‌های بزرگ تمایل دارند، مدت زمان تاخیر در اجرا و تکمیل عملیات حسابرسی و گزارشگری مالی را کاهش دهند. زیرا آنها شدیداً از طرف سرمایه گذاران، اعتبار دهندگان، نهادهای قانونی و دیگر استفاده کنندگان برای ارائه به موقع صورتهای مالی خود تحت فشارند. لذا، این فرض قابل تصور وجود دارد که ارتباط معنی دار آماری بین اندازه شرکت و مدت زمان اجرا و تکمیل عملیات حسابرسی وجود دارد.
ب) نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام: این امکان وجود دارد ،شرکت‌هایی که نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام آنها بالا باشد؛ تمایل داشته باشند میزان و سطح ریسک خود را پنهان نمایند.آنها ممکن است برای این منظور درصدد برآیند، صورتهای مالی سالانه خود را با تاخیر منتشر کنند. از طرف دیگر بالا بودن نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام، احتمال ناتوانی شرکت در بازپرداخت بدهی و ایفای تعهدات را افزایش میدهد. در چنین مواردی حسابرسان نگران کمتر از واقع نشان دادن بدهیها توسط شرکت خواهند بود. بنابراین حسابرسان برای کاستن میزان مسئولیت خود در مقابل دعاوی مطروحه احتمالی در آینده، رسیدگی کامل‌تری را برنامه‌ریزی کرده و روش‌های حسابرسی را بگونه‌ای طراحی و اجرا می نمایند که از کامل بودن بدهی های ثبت شده اطمینان حاصل کنند. انجام این گونه اقدامات از جانب حسابرسان، موجب طولانی شدن زمان تکمیل عملیات حسابرسی و تاخیر در انتشار صورتهای مالی خواهد شد.
ج)سودآوری: توان سودآوری شرکت به عنوان یکی از متغیرهای اثر گذار بر مدت زمان اجرا و تکمیل عملیات حسابرسی مورد مطالعه قرار گرفته است. وجود یک رابطه منفی بین توان سودآوری شرکت با مدت زمان تاخیر در اجرا و تکمیل عملیات حسابرسی شرکت قابل تصور است. بدین معنی که شرکت‌های سود ده زودتر از شرکت‌های زیان ده، عملیات حسابرسی خود را اجرا و تکمیل میکنند.
گزارش سود یا زیان میتواند به عنوان یک خبر خوب یا بد در مورد نتایج عملکرد سالانه شرکت مورد توجه قرار گیرد. در مورد شرکت‌های زیان ده، مدیران شرکت تمایل دارند انتشار گزارش‌های مالی سالانه با تاخیر باشد تا از عواقب انتشار یک خبر بد اجتناب نمایند. ازاین رو، مدیران شرکت‌های زیان ده تمایل دارند، حسابرسان از برنامه زمانی معمول حسابرسی عقب تر باشند و عملیات حسابرسی با تاخیر بیشتری انجام شود. همچنین در مورد شرکت‌های زیان ده، حسابرسان عملیات حسابرسی را با احتیاط و اعمال مراقبت حرفه‌ای بیشتری انجام می‌دهند. به ویژه زمانی که احتمال بروز ناتوانی مالی، ورشکستگی یا عدم تداوم فعالیت یا تقلب مدیران در شرکت‌های زیان ده وجود داشته باشد. در نقطه مقابل، شرکت‌های سود ده به منظور انتشار یک خبر خوب تمایل به انتشار زودتر از موعد صورتهای مالی سالانه حسابرسی شده دارند. از این رو نسبت به تکمیل سریع عملیات حسابرسی و جلوگیری از تاخیر در تکمیل عملیات حسابرسی علاقه نشان می‌دهند. هم چنین در شرکت‌های سود ده، چنان چه حاشیه سود یا نرخ بازده آنها بالاتر از متوسط صنعت باشد، با انتشار این خبر خوب، از مزایای پیش‌بینی‌های بازار و تصمیمات استفاده کنندگان در مورد شرکت منتفع خواهند شد. عملکرد مثبت یک شرکت اثر برجسته‌ای بر روی ارزش سهام شرکت خواهد داشت.
د) نوع اظهارنظر حسابرسی: مدت زمان تاخیر در اجرا وتکمیل عملیات حسابرسی به عنوان تابعی از نوع اظهارنظرحسابرسی ارائه شده در نظر گرفته میشود. براین اساس عنوان میشود ؛ شرکت‌هایی که اظهار نظر حسابرسی ارائه شده در مورد صورتهای مالی آنها به شکل مقبول است، احتمالا زودتر از شرکت‌هایی که اظهارنظر غیرمقبول دریافت میکنند، عملیات حسابرسی خود را اجرا و تکمیل میکنند. به عبارت دیگر، متوسط تاخیر در اجرا و تکمیل عملیات حسابرسی برای شرکت‌هایی که اظهار نظر مقبول دریافت میکنند، کمتر از شرکت‌هایی است که اظهار نظر غیر مقبول دریافت میکنند.
اظهارنظرهای غیر مقبول به عنوان یک خبر بد در نظر گرفته شده و باعث کندی در انتشارصورت‌های مالی سالانه حسابرسی شده شرکت میشود. علاوه بر آن، اختلاف نظرهای موجود بین حسابرس و شرکت در خصوص بندهای شرط گزارش حسابرسی مطرح شده، موجب افزایش مدت زمان تاخیر در اجرا و تکمیل عملیات حسابرسی شرکت میشود(مرادی و پور حسینی، ۱۳۸۸).
۲-۴- عدم تقارن اطلاعاتی
۲-۴-۱ عدم تقارن اطلاعات و کارایی بازار
عدم تقارن اطلاعات زمانی ایجاد میشود که سهامداران به اطلاعات محرمانه ای که مدیران شرکت در اختیار دارند، دسترسی نداشته باشند. وجود اطلاعات کافی در بازار و انعکاس بموقع و سریع اطلاعات بر روی قیمت اوراق بهادار ارتباط تنگاتنگی با کارایی بازار دارد. در بازار کارا، اطلاعاتی که در بازار پخش میشود به سرعت بر قیمت تاثیر می گذارد. در چنین بازاری، قیمت اوراق بهادار به ارزش ذاتی آن نزدیک است. به عبارت دیگر ویژگی مهم بازار کارا این است که قیمت تعیین شده در بازار، شاخص مناسبی از ارزش واقعی اوراق بهادار است. بازار کارا باید نسبت به اطلاعات جدید حساس باشد. اگر اطلاعات تازه ای به اطلاعات عموم می‌رسد، قیمت سهام عادی شرکت متناسب با جهت اطلاعات یاد شده تغییر خواهد کرد. اگر بازار نسبت به اطلاعات جدید بی تفاوت باشد و عکس العمل لازم را نشان ندهد، یعنی تحلیل کننده ای در بازار برای ارزیابی و بررسی اثر اطلاعات جدید برقیمت نباشد، طبعاً آن بازار کارایی نخواهد داشت (جهانخانی و عبده تبریزی، ۱۳۷۲).
جیانگ و کیم،۲۰۰۰، بیان داشتند که در شرکت‌هایی که سهامداران آنها را نهادها و شرکت‌های دیگر تشکیل می‌دهند، اطلاعات داخلی با ارزش درباره چشم اندازهای تجاری آتی شرکت و همچنین استراتژی‌های تجاری آن، از طریق ارتباط مستقیم بین مدیران و شرکت‌های مالک عمده سهام به طور انحصاری در اختیار قرار می گیرد. این انتقال اطلاعات اغلب از طریق کانال هایی همانند اعضای مشترک هیات مدیره در اختیار شرکت‌های سهامدار قرار می گیرد و از این طریق اکثر شرکت‌های سرمایه گذار به این اطلاعات دسترسی پیدا میکنند. لذا رواج مالکیت شرکت‌ها توسط شرکت‌های دیگر میتواند نقش اساسی در کاهش میزان عدم تقارن اطلاعات بین مدیران و سرمایه‌گذاران برون شرکتی و در نتیجه کارایی بازار سرمایه در مورد اطلاعات آنها داشته باشد(جهانخانی و عبده تبریزی،۱۳۷۲)، در مورد ویژگی بازارکارا بیان می‌دارند: افراد مطلع در بازار وجود دارند و این افراد با اطلاعاتی که دارند بازار را به کارایی می‌رسانند. اما آنها نمیتوانند از اطلاعات و دانش افزونشان نتایج بهتر و سود بیشتری بدست آورند. در این محیط فرد متخصص تر و آگاه تر از فرد عامی سود بیشتری نمی برد و افراد ناوارد در بازار کارا مغبون نمی‌شوند. قیمت بازار طوری تعیین میشود که منعکس کننده تمام اطلاعات خوب و بد است.
در بازار کارا، تعدیل قیمت‌ها به سرعت انجام می شود. در این بازار افراد زیادی حضور دارند که اطلاعات را دریافت و ارزیابی و ارزش آن را پیدا میکنند و به فوریت اقدام به خرید و فروش میکنند. اقدام فوری آنها باعث میشود که اطلاعات موجود دقیقاً و به سرعت روی قیمت‌ها انعکاس یابد.
یکی از معیارهای سنجش کارایی بازار، تعیین نوع اطلاعاتی است که در قیمت اوراق بهادار منعکس است که عبده و جهانخانی سه سطح به شرح زیر برای آن مطرح نموده اند:
۲-۴-۱-۱ شکل ضعیف
در این سطح از کارایی، قیمت های اوراق بهادار فقط اطلاعاتی را منعکس می نمایند که با قیمت‌های گذشته ارتباط دارد و از توالی تاریخی قیمت‌ها حاصل میشود. این اطلاعات بلافاصله در قیمت‌های جاری منعکس می‌شوند. در این حالت فرض میشود قیمت اوراق بهادار فقط منعکس کننده اطلاعات تاریخی است. پس شکل ضعیف کارایی می گوید که با مطالعه روند تاریخی قیمت سهام، قادر نیستیم آینده را پیش‌‌بینی نماییم و قیمت سهام روند خاصی ندارد.
۲-۴-۲-۲ شکل نیمه قوی
در این سطح از فرضیه، قیمت سهام منعکس کننده همه اطلاعات عام و منتشر شده‌است. در اینجا اطلاعات عام محدود به قیمت های گذشته نیست و در برگیرنده هر اطلاعی درباره عملکرد شرکت و مشخصات صنعتی است که آن شرکت در آن فعالیت می کند. در بازار کارا در شکل نیمه قوی قیمت بلافاصله با ورود اطلاعات جدید متاثر می شود. چنین کارایی کمک بزرگی به سرمایه‌گذاران می نماید. به ویژه آنهایی که حضوری کافی در بورس ندارند و نیز برای کسانی که شناختی همه جانبه از امور مالی ندارند.
۲-۴-۱-۳ شکل قوی
دراین حالت فرض آن است که تمام اطلاعات مربوط و موجود اعم از اطلاعات محرمانه و در دسترس عموم در قیمت اوراق بهادار انعکاس دارد. قیمت اوراق بهادار حتی منعکس کننده تمام اطلاعات محرمانه جاری و تاریخی است. در این سطح کارایی که گسترده ترین مفهوم کارایی است، اگر اتفاقی در شرکت بیفتد دیگر نمی‌شود گفت که فقط مدیر عامل آن را می‌داند و دیگران از آن بی اطلاعند. در این زمینه قیمت سهام شرکت مورد نظر بلافاصله نسبت به این اتفاق عکس العمل نشان میدهد. زیرا همه اطلاعات محرمانه هم سریعاً به بازار منتقل میشود و اطلاعات محرمانه افشا نشده‌ای در شرکت وجود ندارد.
در چنین وضعیتی، مفروض است که سیستم‌های کنترل داخلی شرکت به قدری قوی است که کسی نمیتواند اطلاعات محرمانه یا اطلاعات خاصی داشته باشد. وقتی مثلاً مدیر عامل یا هیات مدیره از امری با خبر می‌شوند، بلافاصله بقیه نیز از آن باخبر می‌شوند و چون همه خبر دارند، قیمت به سرعت متاثر میشود، و بنابر این اطلاعات به ظاهر محرمانه دیگر ارزش چندانی برای آن مدیر عامل و سایر مدیران عالی رتبه ندارد. این نوع کارایی حتی در بورس های بسیار معتبر هم واقعیت ندارد.زیر بنای فرضیات بازار کارا رقابت برای اطلاعات است(واتز وزیمرمن ۱۹۸۶، ۳۳۲)[۳۳].
رقابت، سرمایه‌گذاران و تحلیل گران مالی را به سوی بدست آوردن اطلاعات مرتبط با شرکت از بسیاری از منابع غیر از گزارشات حسابداری شرکت و حتی خارج از خود شرکت سوق میدهد. برای مثال تحلیل گران اطلاعات، تولید هفتگی شرکت‌ها را بدست آورده و با مدیریت مصاحبه میکنند. تحلیل گران همچنین با رقبای شرکت در مورد فروش و با اعتبار دهندگان در مورد وضعیت اعتباری شرکت مصاحبه میکنند. به طور میانگین در یک بازار کارا که قیمت های سهام بر اساس نرخ مورد انتظار بازار تعدیل شده باشد، این قیمت‌ها برآورد صحیحی از ارزش آتی سهام هستند. از این رو اگر سود حسابداری به طور تجربی به قیمت سهام یا تغییرات قیمت سهام ارتباط دارد، این سودها می توانند شاخص مناسبی از ارزش یا تغییرات در ارزش سهام باشند. هر چند این سودها با بهره گرفتن از یک مفهوم از سود محاسبه نشده باشند.
مفاهیم بازار کارا به طور واضح با این فرضیه که گزارشات حسابداری تنها منبع اطلاعات هستند، متناقض هستند. گروهی از محققین در طی تحقیقات درزمینه کارایی بازار سرمایه به برداشت اشتباهی رسیده‌اند. آنان بر خلاف گروه‌های دیگری که معتقدند بررسی در زمینه کارایی فقط از طریق تجزیه و تحلیل آماری امکان پذیر است، نظراتی را ارائه داده‌اند که سبب شکسته شدن حریم مبانی شده‌است که سال ها مبنای اینگونه بررسی‌ها را تشکیل داده است و نظرات این گروه برداشتی غلط از کارایی و مفهوم آن می‌باشد. این اشتباهات شامل تصورات اشتباه در ماهیت کارایی، تصورات اشتباه در شواهد وجود کارایی و برداشت های غلط از مفهوم کارایی می باشد (فدایی نژاد ۱۳۷۳، ۲۲ ).
۲-۴-۲ عدم تقارن اطلاعاتی و دامنه قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام
|
[جمعه 1401-04-17] [ 11:40:00 ب.ظ ]
|
