مفهوم سرمایه‌ی اجتماعی و گسترش و بسط روش‌ها و راهکارهای حفظ و نگهداری و یا تقویت آن اخیراً مورد توجه گسترده‌ای قرار گرفته است. این مفهوم بعنوان ابزاری برای ارزیابی کارکردهای سازمانهای اجتماعی و میزان موفقیت و تلاش و محبوبیت نهادهای اجتماعی یا گروه‌ها و انجمن‌ها محسوب می‌شود. در واقع یکی از نقاط قوت انجمن‌ها و گروه‌ها عبارتست از انباشت و تقویت سرمایه‌ی‌های اجتماعی که به نوبه‌ی خود مدیون عوامل متعددی است.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۵-۵- پیشنهادات
با توجه به نتایج تئوریکی و تجربی تحقیق حاضر پیشنهادات دردوقسمت ارائه می‌شود.
الف- پیشنهادات پژوهشی:
برخورد علمی و محققانه با مشکلات وریشه یابی منطقی و عالمانه مسایل اجتماعی ایران و بویژه پرهیز از پرداختن معلول‌ها و بزرگ کردن آن‌ها مستلزم انجام پژوهش هایی نظام مدار وهذفمند درباره‌ی حلقه‌های مفقوده چرخه‌ی تولید سرمایه‌ی اجتماعی در ایران برخورد عالمانه با مجرمین بالقوه و بالفعل است به همین منظور برای محققینی که قصد دارند در این زمینه پژوهشهایی انجام دهندپیشنهادات زیر ارائه می‌شود.
با توجه نقش موثر محلات و شبکه‌های ارتباطی دوستانه در تولید سرمایه‌ی اجتماعی به عنوان شبکه‌های خودجوش غیر رسمیو غیر دولتی که کمترین هزینه‌ی مالی می‌توانند بیشترین سرمایه‌ی‌ اجتماعی را با سهولت تولید کنند پیشنهاد می‌شود نقش شبکه‌های ارتباطی دوستانه با توجه به معنادار بودن رابطه در این پژوهش در تولید سرمایه‌ی‌ اجتماعی به عنوان یک موضوع مستقل مورد مطالعه قرار گیرد.
با توجه به اینکه امروزه بخش مهمی از مسئولیت تولید حفظ، افزایش و یا فرسایش سرمایه‌ی اجتماعی مستقیما متوجه دولت (مجموعه‌ی قوای سه گانه) است پیشنهاد می‌شود این موضوع به صورت مستقل مورد مطالعه قرار گیرد.
شایسته است اهمیت مطالعه در زمینه‌ی نقش وسایل ارتباط جمعی به ویژه رسانه‌های اثر گذار (مطبوعات و صدا و سیما) در تولید یا کاهش سرمایه‌ی اجتماعی مورد مطالعه قرار گیرد.
با توجه به تنوع قومیت‌ها و جغرافیای ایران مطالعه‌ی نقش قومیت یا جغرافیای خاص در تولید یا کاهش سرمایه‌ی اجتماعی به عنوان کار پژوهشی پیشنهاد می‌شود.
ب) پیشنهادات اجرایی:
همانطور که در بخش یافته‌ها در بخش نتایج ذکر شد دو بعد اصلی سرمایه‌ی اجتماعی یعنی اعتماد اجتماعی و روابط اجتماعی و مشارکت اجتماعی از جمله عواملی‌اند که هرکدام به طور جداگانه بر رفتارهای جرم آمیز افراد تأثیر معناداری دارند و در واقع کجروی‌های افراد به دلیل کمبود مهارت در ارتباط و نداشتن اعتماد متقایل نسبت به اعضا خانواده واطرافیان ودیگر می‌باشد بنابراین پیشنهاد میشود تقویت اعتماد و ارتباط متقابل بین اعضای خانواده توسط والدین به طوری که والدین وقت زیادی را صرف بررسی مسائل خانواده کنند.
یکی از نتایج تحقیق این بود که میزان سرمایه‌ی اجتماعی زنان(دختران) از پسران کمتر است لذا باید برنامه‌ریزی و اقدامات جهت گسترش مشارکت و به کار گیری دختران در عرصه‌های مختلف فعالیت اجتماعی صورت پذیرد. پاتنام معتقد است که عدم مشارکت و حضور زنان در اجتماع را یکی از علایم پایین بودن سرمایه‌ی اجتماعی در جامعه است.
تقویت گروه‌های داوطلبی از جمله انجمن‌های علمی آموزشی در مدارس می‌تواند در تشویق افراد به مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی و مشارکت‌های افقی و عمودی موثر باشد.
طراحی و اجرای برنامه هایی به منظور افزایش سطح تعهد مسئولیت پذیری و نظم فردی و اجتماعی دانش آموزان با توجه به گروه‌های سنی در بین دانش آموزان مقاطع مختلف.
ارائه‌ آموزش‌های عمومی به دانش آموزان در خصوص معرفی سرمایه‌ی‌ اجتماعی و نقش و اهمیت این سرمایه‌ی در توسعه‌ی پایدار تقویت فرهنگ عمومی کاهش آسیب‌های اجتماعی و افزایش انسجام اجتماعی و …
نهاد‌های رسمی از جمله قوه‌ی قضاییه مجریه و مقننه و… می‌توانند با عملکرد مطلوب خود اعتماد مردم را به خود بالا برده و از این طریق سرمایه‌ی اجتماعی در جامعه افزایش یابد.
ارائه فرصت‌های اجتماعی به افراد و دانش آموزان برای عضویت در گروه‌های اجتماعی فرهنگی سیاسی مختلف متناسب با علایق آن‌ها…
توجه ویژه نهاد آموزش و پرورش و متولیان آموزش و پرورش و نیز دانشگاه‌ها در زمینه‌ی ایجاد و تقویت احساس تعلق جمعی و گروهی در بین دانش آموزان و دانشجویان.
تشویق به گسترش شبکه‌ی ارتباطی و فعایت‌های گروهی و جمعی در بین مردم (از طریق رسانه‌ها).
با توجه به اینکه اوقات فراغت نقش عمده‌ای در افزایش انحرافات اجتماعی دارد تقویت فرهنگ استفاده‌ی درست از اوقات فراغت و نیز اوقات بیکاری دانش آموزان توسط خانواده‌ها و دولت و تامین اجتماعی و اقتصادی دانش اموزان پیشنهاد می‌گردد.
ب– پیشنهاد برای سایر پژوهشگران:
– با توجه به اینکه حوزه‌ی پژوهش این تحقیق شهر نکاء می‌باشد به سایر پژوهشگران پیشنهاد می‌شود برای قابلیت تعمیم پذیری نتایج حاصل از این بررسی وهمچنین با توجه به پویایی وتحرک موضوع سرمایه‌ی اجتماعی و مصرف رسانه‌ها در شهر‌ها و استان‌های دیگر کشور نیز مشابه این تحقیق صورت گیرد.
– پیشنهاد می‌شود از روش فراتحلیل برای تکمیل وتعمیم این تحقیق وتحقیقات این گونه استفاده شود.
– پیشنهاد می‌شود موضوع این تحقیق در مقاطع آموزشی ابتدایی وراهنمایی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
ج- پیشنهاد برای سایر متولیان اجتماعی و آموزش و پرورش:
۱- از آنجا که در برخی مدل‌ها‌ی نظری تعریف سرمایه‌ی اجتماعی(مانند اعتماد و مشارکت) به تنهایی می‌پردازند بنابراین برای برررسی همه‌ی عناصر مفهومی سرمایه‌ی‌ اجتماعی ترکیبی از مدلها پیشنهاد می‌گردد به خاطر اینکه به مرور زمان عناصر تأثیر گذار براین متغیر از جمله نوع رسانه‌ها می‌تواند قابل تغییر باشد.
۲- از انجا که روز به روز رسانه‌ها از لحاظ کمی افزایش می‌یابند و همچنیین حیطه تحت پوشش آن‌ها دارد مرزها را در می‌نوردد لذا متولیان امر می‌توانند به فکر راه اندازی شبکه یا رسانه یا رسانه هایی خاص دبیران و فرهنگیان باشند تا با ساخت فیلم، مطلب، برنامه و… متناسب با سلایق و علایق این قشر گام مهمی در راه توسعه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی و فرهنگی آنان بردارند.
۳- توجه به مشارکت‌های غیر رسمی و هنجارهای همیاری سنتی دراماکن خاص دبیران (مثل سالن‌های ورزشی، فرهنگسراها، تعاونی‌ها و…) می‌تواند نقش موثری در بومی سازی مفهوم سرمایه‌ی‌ اجتماعی در بین دبیران دارد.
۴- از آنجا که مخاطب رسانه می‌تواند در خصوص چرایی استفاده از نوع رسانه و حتی مدت زمان آن نیز استدلال نماید (بخاطر آگاه بودن مخاطبان نسبت به علایق و انگیزه هایشان). می‌شود چنین پیشنهاد کرد که متولیان واصحاب رسانه‌ها ضمن اینکه سلایق عامه به خصوص قشری خاص مثل دبیران را در نظر بگیرند هدفشان ساخت برنامه هایی باشد که در جهت ارتقای عمومی سرمایه‌ی‌ اجتماعی در بین افراد باشد.
۵- اولویت برنامه‌ریزی و سیاست گذاری جهت ارتقا مفهوم سرمایه‌ی‌ اجتماعی از عمده ترین عوامل مرتبط با مفهوم سرمایه‌ی‌ اجتماعی در آموزش و پرورش می‌تواند باشد.
۶- سرمایه‌ی‌ اجتماعی و عناصر مفهومی آن می‌تواند به عنوان عامل مهمی در رشد وگسترش سرمایه‌ی‌ اجتماعی تلقی گردد(سرمایه‌ی، سرمایه‌ی می‌آورد). به گونه‌ای که برنامه‌ریزی منسجم و مشارکت دادن فرهنگیان و دبیران در یکی از مشارکت‌های رسمی انجمنی باعث رشد و گسترش سایر عناصر سرمایه‌ی‌ اجتماعی در بعد اداره آموزش و پرورش و سایر نهاد‌های کلان می‌گردد.
۷- به خاطر اینکه مشارکت‌های رسمی و غیر رسمی همبستگی معناداری با هم دارند، بنابراین به منظور تقویت ورشد مشارکت‌های رسمی می‌توان از طریق عرصه‌های عمومی مشارکت‌های غیر رسمی مثل برپایی مراسم و مناسک مذهبی برای تشویق مشارکت‌های رسمی سود جست.
۸- تدریس درس روابط انسانی و اجتماعی در کلاس‌های ضمن خدمت دبیران نیز می‌تواند گام مهمی در راه ارتقای سرمایه‌ی‌ اجتماعی در بین این قشر باشد.
۵-۵- محدودیت‌ها وموانع تحقیق
اندازه گیری دقیق سرمایه‌ی اجتماعی کار مشکلی است از جمله مشکلات موجود برای اندازه‌گیری سرمایه‌ی اجتماعی می‌توان به این موارد اشاره کرد:
الف) تعاریف مفهومی سرمایه‌ی اجتماعی معمولاًچند بعدی بوده به سطوح و واحدهای مختلف تحلیل مربوط می‌باشد.
ب) اندازه گیری خصوصیات مفاهیم دوپهلویی مثل اجتماع شبکه‌های اجتماعی وسازمان‌های اجتماعی مشکل و مسئله سازاست.
ج) اندازه گیری سرمایه‌ی اجتماعی سابقه زیادی نداشته و مطالعات مدت داری در این زمینه وجود ندارد در نتیجه محققان مجبور می‌شوند برای اندازه گیری سرمایه‌ی یاجتماعی از شاخص‌های تقریبی مثل اعتماد به حکومت تمایل به رای دادن میزان عضویت در فعالیت‌های مدنی میزان زمان صرف شده در فعالیت‌های مدنی استفاده کنند
آشنایی کم یا نبود آشنایی دانش اموزان در مورد مفهوم سرمایه‌ی‌ اجتماعی.
عدم توجه واهمیت کافی به تحقیقات آموزشی در سازمانهای دولتی وغیر دولتی ایران.
مشکلات اداری واجرایی مربوط به کسب اجازه از اداره کل آموزش پرورش برای حضور پژوهشگر غیر فرهنگی در مدارس.
منابع تحقیق
فارسی:
آرون، ریمون (۱۳۸۳)، «مراحل اساسی اندیشه در جامعه‌شناسی، ترجمه باقر پرهام، تهران: انتشارات کتاب‌های جیبی.
احمدی، غلامرضا (۱۳۷۸)، دولت و مشارکت اجتماعی روستائیان در کشورهای در حال توسعه، با تاکید بر ایران، اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال نهم، شماره ۳۵: ۱۱-۲۹٫

« اسلام نه تنها زندگی مادی را حیات حقیقی انسان میداند و نه برخوردار شدن از مزایای ان را سعادت واقعی میشمارد، بلکه زندگی حقیقی انسان را حیاتی میشمارد که جامع بین ماده و معنا باشد و خوشبختی حقیقی را در چیزهایی میداند که موجب سعادت دنیا و آخرت باشد».^[۲۸۳]
۲-۴- کارکردهای فردی و اجتماعی دین از دیدگاه علامه
همانطور که پیش تر ذکر کردیم، دین از دیدگاه علامه طباطبایی دارای کارکردهای مختلفی از جمله کارکردهای فردی و اجتماعی است که به ترتیب به آنها میپردازیم.
۱-۲-۴-کارکردهای فردی دین
دین در حوزه فردی از نگاه علامه طباطبایی دارای کارکردهای مختلفی است، که به اجمال آنها را بیان میکنیم.
۱-۱-۲-۴- کارکردهای نگرشی دین
معادل انگلیسی کلمه نگرش، واژه Atitude است، این واژه معادلهای فارسی متعدددیگری همچون «طرز تلقی »، «وجهه نظر»، « وضع روانی»، « ایستار» و« گرایش» داردولی اکنون اصطلاح«نگرش»قبول عام یافته و به صورتهای مختلف نیز تعریف شده است. ^[۲۸۴]. از جمله تعاریفی که شاید جامع تر از بقیه باشد، تعریفی است از لمبرت (۱۹۶۴)و دیگران. او نگرش را یک روش نسبتا ثابت در فکر، احساس و رفتار نسبت به افراد، گروه ها، موضوع های اجتماعی یا قدری وسیع تر، هر گونه حادثهای در محیط فردتعریف میکند.
محققان در زمینه مولفه های نگرش نیز اتفاق نظردارند و برای آن ابعاد شناختی، عاطفی و رفتاری در نظر میگیرند.۱- مولفه های عاطفی (احساسات و عواطف) که به هیجانهای منفی یا مثبت و ۲- مولفه های رفتاری (تمایلات رفتاری) که به نحوه خاصی از کنش فرد و ۳- مولفه های شناختی (افکار و عقاید) که به فکر و تفسیرهای خاص اشاره دارد. به عنوان مثال در مورد «مار»: نرم و لطیف دانستن مار (مولفه شناختی)، ترس و وحشت با دیدن مار (مولفه عاطفی) و رد درخواست دیگری برای لمس مار (مولفه رفتاری) است.^[۲۸۵]

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

عقاید و باورها، اعم از اینکه درست باشند یا نادرست، جزءشناختی نگرش را تشکیل میدهند. در فرهنگ دینی و در معارف قرآنی نگرشهای متعددی مییابیم، برخی از اصلی ترین نگرشها عبارتند ازنگرش «ایمانی»، «کفری»و «منافقانه».^[۲۸۶]
علامه طباطبایی در پرتو آیات قرآن به تبیین واژه ایمان پرداخته است. ایشان در تفسیر آیات ۳و ۴سوره بقره میفرماید: «کلمه ایمان از ماده (ء- م – ن)اشتقاق یافته، کانه شخص با ایمان، به کسی که به درستی و راستی و پاکی وی اعتقاد پیدا کرده، امنیت میدهد، یعنی آنچنان دلگرمی و اطمینان میدهد که هرگز در اعتقاد خودش دچار شک و تردید نمی شود، چون آفت اعتقاد و ضد آن شک و تردید است».^[۲۸۷]ایشان در ذیل تفسیر این آیات ایمان را جایگزین شدن اعتقاد در قلب تعریف کرده است. . نکته ای که در اینجا قابل توجه است این است که علامه ایمان را اعتقاد صرف نمی داندو التزام به لوازم عملی آن را ضروری میداند.ایشان در تفسیر آیه ۲۱ سوره حدیدمی نویسد:«مراد از ایمان به خدا و رسول او، مرتبه عالی از ایمان است که همواره آثارش بر آن مترتب است، یعنی کسیکه دارای چنین مرتبه ای از ایمان باشد، همواره عمل صالح میکند و از فسوق و گناه اجتناب میورزد».^[۲۸۸] بر این اساس ازنظر علامه ایمان باید آثار عملی داشته باشد.یعنی جنبه رفتاری هم مرتبه ای از خود ایمان تلقی شده است.بنابراین ایمان مشتمل بر مرتبه ای از شناخت قلبی است که پیش بینی رفتار همگون در آن، ممکن است.^[۲۸۹]
ایمان به خدا اصلی ترین نگرش یک مومن است.نگرش ایمانی به طور مستقیم یا غیر مستقیم و از طریق حالات روان شناختی فرد بر رفتارش موثر واقع میشود. مثل تمام تکالیف رفتاری (نماز، روزه وصدقات، جهاد، امربه معروف و نهی از منکر که در دین آمده) از نوع اول(نگرش ایمانی) است.ماچون مومن هستیم، به آن تکالیف چنانکه در متون دینی مان آمده عمل میکنیم.گاهی نیز نگرش ایمانی ما نه به طور مستقیم بلکه از طریق حالات روان شناختی ما بر رفتار ما اثر میگذارد.بعضی از این حالات عبارتند از :آرامش روانی، عدم ترس و حزن، اعتماد بر خداوند، دل بسته نبودن به زندگی دنیوی، امید داشتن به زندگی پس از مرگ و صبر در سختیها به گونه ای که تحمل و کار آمدی آنها چندین برابر میشود.^[۲۹۰]
پس از این مقدمات، به بیان کارکردهای نگرش ایمانی در قرآن میپردازیم. نکته ای که در اندیشه علامه طباطبایی به عنوان یک متفکر بزرگ اسلامی ومفسر قرآن قابل توجه است این است که ایشان در مورد این کارکردها همان نظری را دارد که درجای جای قرآن مطرح شده است.لذا در اینجا کارکردهای نگرشی دین از دیدگاه قرآن را به سه قسم «روانشناختی»، «رفتاری»، «اخروی» تقسیم می‌کنیم.و هر کدام را به اختصار بیان میکنیم. و در ضمن بیان این کارکردها، کارکردهای نگرشی دین از دیدگاه علامه طباطبایی هم مطرح میشوند.
۱- کارکردهای نگرش ایمانی در قرآن
۱-۱- کارکردهای روانشناختی ایمان: با یاد خدا دلهاشان آرام می‌گیرد، خدا را مدافع خود و خود را مشمول برکات خداوند می‌دانند، نسبت به یکدیگر مودت و دوستی دارند، اگر به درجه ای از تقوا برسند، دارای نیروی تشخیص حق و باطل میشوند، همیشه توکلشان به خداست، چون آیات الهی بر آنان خوانده میشود بر ایمانشان افزوده میشود، عزت را فقط برای خدا و رسول خدا میدانند، خدا را ولی و یاور خود می‌شمارند، خود را پیروزمیدانند، به هنگام مصیبت صبور و به هنگام خشم دارای حلم هستند، و خدا را دوست دارند.
علامه طباطبایى ذیل آیه مبارکه «الا بذکر الله تطمئن القلوب»یکی از کارکردهای فردی دین را انبساط و آرامش روانی بیان میکند و در این باره اظهار مى دارد:
«این آیه، تنبیهى است به این نکته که مردم متوجه پروردگار خود بشوند و با یاد او دل هاى خود را راحت سازند… پس یاد او براى نفسى که اسیر حوادث است و همواره در جستجوى رکن وثیقى است که سعادت او را ضمانت کند، و نفسى که در امر خود متحیر است و نمى داند به کجا مى رود و به کجایش مى برند و براى چه آمده، مایه انبساط و آرامش است.»^[۲۹۱]
۲-۱- کارکردهای رفتاری ایمان: در تنهایی از تقوا و در تنگدستی از صدقه دادن غافل نیستند، حتی زمانی که برایشان بیم ضرر برود دست از راستگویی نمی‌کشند، در نماز فروتن‌اند، از بیهوده روی گردانند، زکات میپردازند، در انجام دادن کار نیک شتاب می‌ورزند ودر آن سبقت میگیرند، آنچه را خدا حلال کرده بر خود حرام نمی دانند، از بعضی گمانها پرهیز دارند، تجسس و غیبت نمی کنند و آن را بسیار زشت میدانند، چشم و دامن خود را حفظ میکنند، خیانت در امانت را روا نمی دارند، به عهد و پیمانی که بستهاند وفادارند، اموال دیگران را به ناحق نمی خورند، به دنبال برقراری عدل و قسط هستند، به عمران و آبادی مساجد الهی توجه دارند، و با مال و جانشان در راه خدا تلاش میکنند.
۳-۱- کارکردهای اخروی ایمان: داخل بهشت می‌شوند، مورد آمرزش خدا قرار می‌گیرند، با صالحان همنشین هستند. اجر و پاداش آنها با خداست.^[۲۹۲]
۲- کارکردهای معرفت زایی دین
همانطور که گفتیم عقاید و باورها جزءنگرشی دین را تشکیل میدهند .کارکردهای معرفتی دین جوابگوی فکر و اندیشه آدمی و مربوط به عرصه اعتقادات است.کارکردهای معرفت بخشی دین شامل خداشناسی، پیامبر شناسی، معاد شناسی میشود، که به ترتیب به آنها میپردازیم:
۱-۲- خداشناسی
آیات‌ متعدد قرآنی با فراخوانی‌ انسان‌ به‌ تفکر در مخلوقات، نظم‌ حاکم‌ بر جهان، حدوث‌ جهان، فقر ماهوی‌ جهان و فطرت، انسان‌ را به‌ براهین‌ خداشناسی‌ رهنمون‌ می‌سازد. درباره‌ صفات‌ خداوند، پیامبران‌ به‌ معرفی‌ و تبیین‌ صفات‌ کمالی‌ و جمالی‌ خداوند پرداختند.^[۲۹۳] سؤال این است که از چه طریقی بشر میتواند اوصاف خداوند رابشناسد. متکلمان و از جمله علامه طباطبایی راه های مختلفی برای دستیابی به این شناخت ذکر کرده اند:
۱-۱-۲- راه عقلی : وقتی وجود خداوند را واجب الوجود بدانیم، عقل یکی از صفات ثانویه واجب را یعنی صفت سلبی « نفی ترکیب » ثابت میکند.
۲-۱-۲- مطالعه جهان هستی : در پرتو مطالعه و تدبر در نظام تکوینی عالم، میتوان به صفاتی مانند حکمت و علم الهی پی برد.
۳-۱-۲- مشاهده قلبی و کشف و شهود : انسان، در پرتو ریاضت و مبارزه با نفس به جایی میرسد که میتواند جمال و جلال خداوند را با چشم دل مشاهده کند.
۴-۱-۲- مراجعه به قرآن و حدیث : یکی از راه های شناخت اوصاف الهی، رجوع به متون دینی است. در این جا جایگاه دین و پیشوایان مذهبی مشخص میشود. قرآن کریم و روایات مفسران واقعی آن، حقایق بسیار ژرف و معارف بسیار وسیعی درباره خداشناسی در اختیار بشر گذاردهاند. معارفی که چه بسا عقل بشر به تنهایی قادر به فهم آن نیست. در قرآن کریم بیش از ۱۲۰ اسم، اعم از اسم ذات، صفات و افعال برای خدای سبحان ذکر شده است. ^[۲۹۴]
۲-۲- پیامبرشناسی
یکی از کارکردهای دین در حوزه معرفت شناسی، شناسایی پیامبران به مردم است. افرادی از طریق دین و کتابهای آسمانی به مردم معرفی شدند که با خداوند تماس داشته و پیام او را دریافت میکردند. در تورات، انجیل و قرآن کریم به نام برخی از پیامبران الهی و داستان زندگانی آنان اشاره شده است. در قرآن نام ۲۵ نفر از پیامبران آمده است، اما تصریح شده که پیامبران دیگری هم بودند که سرگذشت آنان را بر تو بازگو نکرده ایم. در روایات منقول از اهل بیت آمده است که خداوند ۱۲۴ هزار پیامبر مبعوث فرموده است.^[۲۹۵]
۱-۲-۲- تبیین خصوصیات پیامبران
دین، پیامبران را شخصیتهای برگزیده ای معرفی کرده است که مأموریت خاصی داشتهاند :
۱- ۱-۲-۲- پیامبر بشر است: « قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُوحی إِلَیَّ »؛ بگو من بشری مانند شما که به من وحی میشود.
۲-۱-۲-۲- پیامبران برای هدایت انسانها آمدهاند. انسان میتواند با پیروی از آنان، سعادت خویش را تضمین نماید و از گمراهی نجات یابد.
۳-۱-۲-۲- پیامبران از سوی خداوند برانگیخته شدهاند و مأموریت دارند.
۴-۱-۲-۲- پیامبران، پیام الهی را دریافت میکنند، و چیزی بر آن نمی افزایند : « إِنْ هُوَ إِلاّ وَحْیٌ یُوحی ».
ادیان الهی برای معرفت انبیا، صفات برجسته آنان را به مردم معرفی کردهاند. ذکر زهد و ساده زیستی و تواضع و صبر و پایداری پیامبران در قرآن مجید در این راستا میباشد.^[۲۹۶]مثلاً قرآن کریم، پیامبر اسلام را اُمّی معرفی کرده است؛ یعنی سواد خواندن و نوشتن ندارد و این از وجوه اعجاز قرآن است : « وَ ما کُنْتَ تَتْلُوا مِنْ قَبْلِهِ مِنْ کِتابٍ وَلا تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ إِذاً الاْرْتابَ المُبْطِلُونَ ».^[۲۹۷]
۲-۲-۲- معرفی انگیزه بعثت پیامبران
خداوند از ارسال رسل و انزال کتب اهدافی را تعقیب کرده است که مهم ترین انها عبارت است از :
۱-۲-۲-۲- تعلیم : ادیان الهی از طریق کتابهای آسمانی و پیامبران معارفی را در اختیار بشر قرار داده است. بخشی از این معارف به گونه ای است که بشر نمی تواند با عقل خویش به آنها دست یابد. : « وَیُعَلَّمُکُمْ ما لَمْ تَکُونُوا تَعْلَمُونَ ». خداوند یکی‌ از وظایف‌ پیامبران‌ را تعلیم‌ حکمت‌ و دانش‌ می‌داند که‌ انسان‌ از آن‌ خالی‌ الذهن‌ بود: «وَیُعَلٍّمُکُمُ‌ الکِتَابَ‌ وَ‌الحِکمَهَ‌ وَیُعَلٍّمُکُم‌ مَا لَم‌ تَکُونُوا تَعلَمُونَ».
۲-۲-۲-۲- تزکیه مردم : فرا خواندن مردم به تزکیه و تقوا از اهداف مهم بعثت پیامبران است.
۳-۲-۲-۲- دعوت به توحید و پرستش خدا : قرآن مجید میفرماید : همه پیامبران مردم را به توحید و دوری از شرک فرا خواندند.
۴-۲-۲-۲- عدالت گستری : قرآن مجید فلسفه ارسال همه پیامبران را برپایی عدالت معرفی کرده است.^[۲۹۸]
۵-۲-۲-۲- نیاز فطری بشر به ارسال رسل : علامه از جمله کسانی است که ارسال رسولان را ضروری میداندو ثانیاً برای مدعای خود استدلال عقلی مطرح کرده است. شکل برهان وی را میتوان به صورت زیر تنظیم کرد:
مقدمه نخست: دستگاه آفرینش به صورتی است که هر موجودی، از جمله انسان، بالضروره به سوی کمال نوعی خویش هدایت میشود.(اصل کمال جویی وسعادت طلبی)
مقدمه دوم: انسان به صورت طبیعی دارای حب ذات است و برای خود، همه چیز را استخدام میکندو دامنه استخدام وی، همه همنوعانش را نیز فرا میگیرد.(اصل استخدام )
مقدمه سوم: انسان به دلیل استخدام گر بودن بالاضطرار اجتماعی است.
مقدمه چهارم: حب ذات، برتری جویی و استخدام گری انسان، سبب بروز اختلاف و ستیز در جامعه میشود. ( اصل اختلاف در زندگی اجتماعی ).
مقدمه پنجم: نظام آفرینش اقتضا میکند که این اختلاف برطرف شودتا انسانها به کمال برسند. ^[۲۹۹]
مقدمه ششم: اگر اختلافاتی که در جامعه بشری رخ میدهد مهار و کنترل نشوند، حیات اجتماعی مختل خواهد شد، ولی چون حیات اجتماعی برای انسان ضرورت دارد، بنابراین، باید برای حل و رفع اختلافات، چاره اندیشی کند. راه چاره برای حل و رفع اختلافات اجتماعی نیازمند قانون و برنامه ای جامع و راهگشا است. ( اصل ضرورت قانون ).
مقدمه هفتم: قانونی که برای زندگی اجتماعی بشر لازم است ممکن است گونه های متفاوتی داشته باشد، اما از آنجا که این اختلافات منشأ درونی دارد، یعنی از طبیعت و سرشت انسان سرچشمه میگیرد نمی توان قانون یا راه حلّ آن را امری درونی و بشری دانست، در نتیجه، باید این قانون منشأ بیرونی داشته باشد و آن، چیزی جز وحی الهی نیست بنابراین تنها قانون جامع آن است که سرچشمه الهی داشته باشد.^[۳۰۰]
درنتیجه :برای اینکه از جوامع بشری رفع اختلاف شود و زمینه کمال انسانها فراهم آید، بعثت انبیاء و فرو فرستادن وحی از سوی خداوند ضروری است.
۳-۲- معاد شناسی
از آن جا که شناخت معاد و فرجام انسان، در زندگی فردی و اجتماعی او تأثیر به سزایی دارد؛ به طوری که حتی اعتقاد به توحید، به تنهایی نمی تواند اثر گسترده ای در جهت دار کردن زندگی انسان داشته باشد. قرآن کریم تحقق معاد را از وعدههای حتمی الهی میشمارد و میفرماید : « وَ أَنَّ السّاعَهَ لا رَیْبَ فِیها » و از طریق بیان پدیده های مشابه معاد مانند رویش گیاه، خواب اصحاب کهف، زنده شدن حیوانات و زنده شدن بعضی از انسانها در همین جهان امکان معاد را ثابت میکند و از طریق برهان حکمت و عدالت خدا، بر ضرورت معاد تأکید مینماید؛^[۳۰۱]
به نظرعلامه آگاهى از حیات پس از مرگ، و اوصاف آن عالم که از جمله امور اعتقادی است، ازقلمرو فکر بشر بیرون است، و دستیابى به این معارف جز از طریق دین امکان پذیر نیست، زیرا که دین به دلیل آن که از پیام وحى سرچشمه گرفته است. به وضوح آینده بشر، و سرانجام زندگى او را ترسیم نموده، و با کمال صراحت و قاطعیت ضرورت اصل معاد و حیات اخروى را اثبات مى کند، و اعتقاد به آن را یکى از اصول سه گانه دین مى شمارد.^[۳۰۲]
علامه طباطبایی در خصوص اهمیت معاد مى فرماید:
«اعتقاد به معاد یکى از اصول و پایه هایى است که استوارى دین بر آن بنا نهاده شده است؛ چون با سقوط این پایه امر و نهى و وعده و وعید و بلکه اصل نبوت و وحى ساقط مى شود که با سقوط اینها دین الهى به کلى باطل مى شود».^[۳۰۳].
بنابراین از دیدگاه علامه طباطبایی معادشناسى از کارکردهای ارزنده دین است ودین دراین عرصه کارکردهایی دارد که نه تنها عقل بشری بلکه هیچ چیز دیگری نمی تواند جایگزین آن بشود و پرسش هایی که بشر در این زمینه دارد را پاسخ دهد.

پور و سعادت یار(۱۳۹۱) در مطالعه خود به تحلیل و بررسی نگرش ها و نیات مسؤلانه زیست محیطی با توجه به شهروند زیست محیطی پرداخته و اظهار نمودند، که نگرش های زیست محیطی یک عامل پیش بینی کننده قوی از رفتار مسئولانه زیست محیطی می باشندو مشخص گردید که رفتار مسئولانه زیست محیطی می تواند به حفاظت از محیط زیست کمک کند.
ضیاءپور و همکاران(۱۳۹۱) در مطالعه خود به تحلیل جامعه شناختی محیط زیست و رفتار افراد نسبت به آن در مناطق روستایی و شهری استان کرمانشاه پرداخته و دریافتند که رفتارهای مردم نسبت به محیط زیست مسئولانه است اما بین دانش زیست محیطی و رفتار نسبت به محیط زیست ارتباط معنی داری وجود ندارد. نتایج همچنین نشان داد که رفتارهای زیست محیطی در مناطق روستایی مسئولانه تر از مناطق شهری، در میان افراد مسن مسئولانه تر از افراد جوان، در میان متأهلان مسئولانه تر از مجردان و در میان زنان مسئولانه تر از مردان می باشد. یافته ها نشان می دهد که برای ترویج و توسعه رفتارهای مسؤولانه نسبت به محیط زیست در راستای حفاظت از محیط زیست، باید نحوه رفتار و روش زندگی انسان ها در طبیعت تغییر یابد. از این رو، تنظیم مجموعه رفتارهای زیست محیطی به عنوان راهنمای تعامل انسان با طبیعت و آموزش رفتارها در مناطق شهری و روستایی از ضرورت های انکار ناپذیر به ویژه در مناطق شهری و روستایی می باشد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

عربان و همکاران(۱۳۹۲) در مطالعه خود بررسی پیش گویی کننده های فتار پیشگیری از مواجهه با آلودگی هوا در زنان باردار: یک مطالعه مبتنی بر الگوی فرا نظریه ای پرداخته و دریافتند که خودکارآمدی تنها سازه پیشگویی کننده اتخاذ رفتار پیشگیری از آلودگی هوا می باشد. یافته های این پژوهش می تواند به عنوان پایه ای برای مداخلات آموزشی در زمینه تغییر رفتار جهت کاهش مواجهه با آلودگی هوا در زنان باردار، مورد استفاده متخصصان امر سلامت قرار گیرد. همچنین اینکه بین سطح تحصیلات همسر با تغییر رفتار زنان ارتباط معناداری وجوددارد. به این دلیل که مردان در درک پیام های بهداشتی در خصوص آلودگی هوا نسبت به زنان حساستر هستند، چراکه وارتنبرگ در مطالعه خود نشان داد که در زمینه درک پیام های بهداشتی در خصوص آلودگی هوا تفاوت جنسیتی وجود دارد. همچنین همبستگی خطی معنادار و مثبت بین تغییر رفتار با خودکارآمدی و منافع و همبستگی معنادار منفی با موانع می باشد. بدین ترتیب با پیشرفت در مراحل تغیر رفتار، افراد به منافع تغییر آگاه­تر شده و موانع تغییر رفتار کاهش می­یابد.
ژاله رضایی و همکاران(۱۳۹۲) در مطالعه خود به بررسی اثرات تغییرات آب و هوا در سلامتی انسان­ها پرداختند و یافتند که این تحولات منجر به ظهور خطرات بزرگ زیست محیطی برای سلامتی انسان­ها شامل تخریب ازن، از دست رفتن تنوع زیستی، اختلال در سیستم­های تولید مواد غذایی و گسترش جهانی بیماری های عفونی و مسری از جمله سوء تغذیه، اسهال، افزایش آلرژی، بیماری­های قلبی عروقی و تنفسی، و بیماری های منتقله از راه آب بخصوص مارلایا شده است. سه دسته از خطرات ناشی از تغییرات اقلیمی شامل:
(الف): اثرات مستقیم شامل موج گرما، افزایش آلودگی هوا ، سیل، سونامی…؛
(ب): اثرات واسطه از طریق تغییرات مربوط به آب و هوا در سیستم های زیست محیطی مثل افزایش یا کاهش رشد بعضی گیاهان و یا جانوران مانند افزایش رشد مارلایا و یا مرجانها)؛
( ج): عواقب غیر مستقیم مثل فقر، مهاجرت ، درگیری ها و مشکلات روحی و روانی پس از بلایای طبیعی است.
با اینکه عامل اصلی افزایش دمای زمین کشورهای پیشرفته می باشند ولی عوارض مخرب آن بیشتر در جوامع در حال توسعه مشاهده می­ شود. بطور کلی برای کاهش افزایش دمای کره زمین عزم جهانی لازم است و همه کشورهای جهان از همه ابعاد برای مقابله عملی و کاهش عوارض ناشی از آن تلاش کنند.
اصغری و زینالی(۱۳۹۲) در تحقیق خود به بررسی “مطالعه توفان های گرد و غبار غرب ایران و اثرات زیست محیطی آن” پرداختند که نتایج آن نشان داد که در سال ۲۰۰۸ فراوانی توفان های گرد و غباری غرب ایران نسبت به سال ۲۰۰۰ دو برابرشده است. همچنین این تحقیق شاخص دمای روشنی را با وجود تعدادی معایب برای مطالعه گرد و غبار بر روی تصاویر مودیس مناسب معرفی کرد. منابع تغذیه گرد و غبار های وارده به منطقه مورد مطالعه شامل: بستر خشک تالاب ها، دریاچه های فصلی و زمین های لم یزرع و خشک عراق، سوریه و عربستان می باشند که آسیب های اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی فراوانی را بجا می گذارد.
بوچانی و فاضلی(۱۳۹۲) در مطالعه خود به بررسی ” چالش­هاى زیست محیطى و پیامدهاى ناشى از ریزگردها و پیامدهاى آن در غرب کشور ایران ” پرداختند، بررسی­هاى این مطالعه نشان می­دهد، تعداد کانون­هاى گرد و غبار در دو دهه گذشته در کشورهاى منشأ گرد و غبار ۵/۳ برابر شده است به تبع این شرایط در دوره ۱۳۵۲ روزه مورد بررسى عراق و عربستان و سوریه تقریبآ در استان ایلام به عنوان نمونه در غرب کشور مشخص شد، در ایستگاه دهلران ۳۳۸ روز با این پدیده روبه رو بوده­ایم و تقریباً هر سال تعداد و غلظت روزهاى همراه با گرد و غبار در همه ایستگا­ه­هاى مورد بررسى نسبت به سال قبل بیشتر شده است. همچنین روشن شده است در تحقق سیاست­هاى کلى نظام در مورد پیشگیرى و کاهش خطرات ناشى از سوانح طبیعى و حوادث غیرمترقبه تاکنون اقدام بایسته انجام نشده است.
خمان(۱۳۹۲) در مطالعه ای به بررسی” بررسی خسارت های ناشی از گرد و غبار در بخش کشاورزی(مطالعه موردی: استان خوزستان)” پرداخته و به این نتایج دست یافت که طوفان­های گرد و غباری اثرات منفی را بر سلامت، اقتصاد جامعه و محیط زیست داشته و منجر به خسارت های زیادی بر منابع انسانی، بخش های بهداشت، صنعت ،ترابری، نظامی و خصوصاً کشاورزی می­ شود. با توجه به اینکه ایران یکی از کانون­های متأثر از ریز گردهاست و خسارات زیست محیطی و انسانی ناشی از این پدیده هر ساله گریبان گیر کشور ما می شود، باید به موضوع افزایش ریزگردها توجه خاصی مبذول گردد. زیرا وقوع این پدیده در چند سال اخیر در برخی استان­ها، علاوه بر اثرات اجتماعی و سلامت جامعه بر روی تولیدات بخش کشاورزی نیز تأثیر گذاربوده به نحوی که برآوردها نشان می‌دهد موجب ایجاد خسارتی در حدود هفت الی ۱۷ میلیون تن در سال ۸۸ به تولیدات زراعی و باغی گردیده است. در سال زراعی ۹۰ ـ ۸۹ به محصولات کشاورزی استان خوزستان شامل گندم آبی، گندم دیم، جو آبی، جو دیم، کلزا آبی و کلزا دیم بیش از ۱۸۸۲میلیارد ریال خسارت وارد شد و ۴۶۸ هزار و ۴۱۶ تن محصول کشاورزی از بین رفت. با وقوع خشکسالی و ایجاد طوفان های گرد و غبار و محدودیت کشت در ۳۸ هزار هکتار از اراضی حوزه رودخانه کرخه در تابستان ۹۱، ۲ هزار میلیارد ریال به کشاورزی این حوزه خسارت وارد شد که این مسئله ارتزاق ۷۰ هزار نفر از کشاورزان را تحت تأثیر قرار داده و تعدادی از کشاورزان نیز از روستاها مهاجرت کرده ­اند.
کمالی فرد و مختاری گرگانی (۱۳۸۴) در تحقیق خود به بررسی” آلودگی هوا و بیماریهای ریوی و قلبی و عصبی”پرداختند و نتایج نشان داد که آلوده کننده های هوا که موجب آلودگی هوا می شوند عبارتند از: ازن و دی اکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد، ذرات گردوغبار، سرب و منوکسید کربن تمامی آلوده کننده های هوا به جز سرب و منوکسید کربن بر روی دستگاه تنفسی اثر گذاشته و موجب افزایش علائم ریوی و افزایش علائم بیماری ریوی در بیماران و یا دیگر اثرات مضر بر سلامت می شوند. سرب و منوکسیدکربن گر چه بر فعالیت دستگاه تنفسی اثر آشکاری نمی­گذارند ولی بر دیگر اعضای بدن اثرات زیان آوری دارند: سرب موجب اختلال عصبی رفتاری Neurobehaviourial در کودکان می شود، همچنین سرب موجب افزایش فشار خون در افراد بالغ می گردد. منوکسید کربن هم بر دستگاه قلبی عروقی اثر گذاشته و موجب افزایش مرگ و میر بیماران قلبی عروقی می گردد.
رامین عزتی و فاطمه شهبازی(۱۳۹۲) در تحقیق خود به بررسی” اثرات پدیده گرد و غبار بر استان خوزستان”پرداختند و نتایج نشان داد که وقوع گردوغبار در چند سال اخیر در برخی استانها باعث بروز مشکلاتی در بخش های مختلف از جمله کشاورزی، دامداری، سلامت جامعه و غیره شده است.
سپهری اهرمی و همکاران(۱۳۹۲) در تحقیق خود به بررسی” اثرات تغییر اقلیم بر سلامتی(مطالعه موردی گردوغبار در بوشهر)” پرداختند و نتایج نشان داد که گرد و غبار ها ذرات خاک معلق در فضای سطح زمین است که در نوع حاد آن کاهش شدید دید افقی، لغو پروازها و از همه مهمتر سلامتی انسان ها را به خطر می اندازد و بیماری های تنفسی را تشدید می کند. در این پژوهش فراوانی وقوع پدیده گرد و غبار در بوشهر به استناد داده های ایستگاه فرودگاهی بوشهر برای دوره آماری ۸ ساله (۱۳۹۱-۱۳۸۴) و الگوی گردشی تر از ۵۰۰ هکتوپاسکال و سطح زمین از پایگاه داده های اقلیمی سازمان هواشناسی و وبگاه اداره کل هواشناسی استان بوشهر در محیط نرم افزار آماری Excel مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. بررسی نشان داد که بیشترین روزهای گرد و غباری در سال های ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ به ترتیب با ۹۶ و ۸۹ و ماه­های تیر و خرداد به ترتیب با ۸۹ و ۶۵ روز دارای بیشترین تعداد روزهای گرد و غباری بوده است. کمترین تعداد روزهای گرد و غباری مربوط به سال ۱۳۸۵ با ۲۴ روز می باشد وکمترین تعداد روزهای گرد و غباری مربوط به ماه های آبان و آذر به ترتیب با ۶ و ۳ روز می باشد.
دهقان بنادکی و همکاران(۱۳۹۲)در تحقیق خود به بررسی” ارزیابی اثرات اجتماعی ، اقتصادی گرد و غبار بر زندگی مردم”پرداختند و نتایج نشان داد که با وجود مشکلاتی که گردوغبار بر سلامتی، کارهای روزمره، مهاجرت و حتی مسائل اقتصادی مردم دارد اما بیش­تر مردم بر جنبه­ های مثبت کویر از قبیل جذب توریست و گردشگری، اشاره کرده و با این نگرش که کویر باعث پیدایش فقر در منطقه می­ شود، مخالف هستند. در مورد کنترل بیابان حتی خود مردم هم حاضر به کمک مالی به دولت برای کنترل کویر و بیابان­ها هستند به شرطی که دولت برنامه ی مشخصی را برای کنترل کویر داشته باشد. اما بعضی دیگر به دلیل موفق نبودن دولت در امر کنترل گردوغبار، حاضر به مشارکت و کمک مالی در امر کنترل گرد و غبار نیستند. در کل مردم، کویر را یک معضل نمی دانند بلکه موهبتی می دانند که باید از طریق راهکارهای اساسی اثرات منفی آن را کنترل کرد.
تردست و حیدری(۱۳۹۳)، در تحقیق خود به بررسی” ارزیابی چالش های زیست محیطی در راستای توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی شهر ایلام)” پرداختند و نتایج نشان داد که براساس تجزیه و تحلیل نهایی کمبود فضای سبز در منطقه وضعیت نامناسب دفع فاضلاب­های شهری و عدم رعایت اصول بهداشتی و گردوغبار و طوفان­های مداوم که اکثرا منشا خارجی دارند و..، ازجمله چالش­های زیست محیطی شهر ایلام می باشند
گوهردوست و همکاران(۱۳۹۰) در تحقیق خود به بررسی” آلودگی هوای ناشی از طوفان­های گرد و خاک در استان خوزستان” پرداختند و نتایج نشان داد که آلودگی­های خوزستان در چند سال اخیر مشکلاتی را برای این استان بوجود آورده است. در مجموع ۶۶۴۰ روز همراه با پدیده گردوغبار تحت عنوان گردوغبار فرامحلی در استان خوزستان طی دوره آماری ۱۹۹۶- ۲۰۰۹ مشاهده شده که منشأ آنها خارج از منطقه مورد مطالعه بوده­ است نمودار فراوانی روزهای دارای پدیده گردوغبار دراین دوره ترسیم گردید، توزیع فضایی میانگین سالیانه روزهای گردوغباری و خطوط هم گردوغبار میانگین سالیانه در محدوده استان خوزستان با بهره گرفتن از نرم افزار GIS ترسیم شد، بررسی سالانه تعداد روزهای همراه با پدیده گردوغبار فرامحلی در کلیه ایستگاه ها نشان می­دهد که به لحاظ تعداد روزهای گردوغبار سال ۲۰۰۸ با ۱۰۳۵ روز بیشترین و سال ۱۹۹۸ با ۱۲۵ روز کمترین تعداد را دارا بوده اند.
ابراهیمی اردکانی و محمدی روزبهانی (۱۳۹۲)، در تحقیق خود به بررسی” بررسی اثرات ریزدگردها بر سیمای محیط زیست استان خوزستان”پرداختند و نتایج نشان داد که یکی از مهمترین بحران­های زیست محیطی در مناطق خشک و نیمه خشک پدیده مخرب بیابان زایی و فرسایش بادی می­باشد که وقوع طوفان­های گردوغبار و حرکت ریزگردها از پیامدهای آن محسوب می­ شود. گردوغبار و طوفان های کشورهای همسایه اثرات زیان بار زیادی را برای کشورمان به ویژه شهرهای مرزی داشته است. این پدیده تنها به اراضی کشاورزی و مناطق صنعتی صدمه نمی زند، بلکه با مختل نمودن زندگی عادی شهروندان، تبدیل به یک تهدید جدی زیست محیطی شده است به طوری که در برخی از روزهای سال زندگی روزمره مردم استان هایی مثل خوزستان، ایلام و کرمانشاه به طور کامل مختل شده است. علت بروز این بحران عوامل و دلایل طبیعی مثل خشکسالی و تغییر شرایط اقلیمی و یا عوامل انسانی مانند بهره برداری ناپایدار از منابع ارضی و مدیریت نادرست منابع آب، خاک و پوشش های گیاهی است که پدیده فرسایش خاک را تشدید کرده است.
بهاروندی(۱۳۹۱)، در تحقیق خود به بررسی” بررسی اثرات ریزگردها بر محیط زیست شهر”پرداختند و نتایج نشان داد که چند سالی است که کشور ما با پدیده ای بنام ریزگردها در فصول مختلف سال علی الخصوص فصل گرم مواجه شده که اثرات بسیار مخربی را برای ساکنان شهرها و روستاها به همراه آورده که این مسئله آثار زیانباری بر اکثر اکوسیستم ها بجا می­ گذارد. مطالعات صورت گرفته، طوفان ریزگردها را به دو گروه کلی محیطی و انسانی تقسیم می کنند که در این مطالعه اثرات مختلف پدیده گرد و غبار را بر روی انسان­های ساکن در شهر و محیط اطراف آنها مورد ارزیابی قرار داده و مشاهده شد که ذرات گردوغبار روی سلامت جسمی، روحی و روانی شهروندان محیط اطراف آنها را نیز آلوده کرده و در کل شهر را فلج می­سازد، بر اساس مطالعات سازمان بهداشت جهانی افزایش ۱۱ میکروگرم در مترمکعب در میانگین سالانه ذرات معلق در هوا یک درصد میزان مرگ و میر را افزایش می دهد. همچنین با توجه به اینکه محیط زیست شهری محصول برخورد و تلقیق سه بعد محیط طبیعی، محیط انسان ساخت و محیط اقتصادی و اجتماعی است و توجه واحد به هریک از این ابعاد، بدون توجه به دو بعد دیگر، به ناپایداری محیط شهری می انجامد، بنابراین چنانچه چاره­ای برای مشکل ریزگردها پیدا نشود از هم گسیختگی شهرهایی که در معرض این پدیده هستند دور از انتظار نخواهد بود.
شهمیری و عین قلایی(۱۳۹۰)، در تحقیق خود به ” بررسی اثرات زیست محیطی ذرات معلق و گرد و غبار موجود در هوا و شاخص کیفیت هوا ( AOI)پرداختند و نتایج نشان داد که” ذرات معلق به عنوان شاخه ای از مواد آلاینده دارای تنوع و پیچیدگی بسیار زیادی هستند. نتایج پژوهش­های جدید در طی چند سال اخیر نشان می دهد که نه تنها از میزان آلودگی­ها محیط زیست کاسته نشده بلکه روز به روز بر میزان آنها نیز افزوده می­ شود که ذرات معلق نیز نه تنها از این موضوع مستثنی نبوده، بلکه به تنوع شاخه­ های مختلف آن نیز پرداخته شده است. استنشاق هوای آلوده به ذرات معلق و گردوغبار توسط انسان باعث نفوذ این هوا آلوده به کیسه های هوایی شده، که در اثر آن عوارضی چون بی نظمی ضربان قلب و کاهش میزان انعطاف پذیری قلب و مشکلات تنفسی، سردردهای شدید و مزمن، حساسیت­های شدید، ضعف در بینایی و بیماری های پوستی را پدید می آید. بر اساس بررسی بعمل آمده مشخص گردید که میزان غلظت ذرات گردو غبار و سایرآلاینده ها در هوا طی سال­های اخیر در استان­های مختلف متفاوت بوده است. مثلاً دراستان خوزستان از سال ۱۳۸۰ به بعد با پدیده گردوغبار به شکل جدی مواجه بوده است. موضوع این بگونه­ای بوده است که در سال ۱۳۸۶، حدود ۳۱ نوبت پدیده فوق در این استان رخ داده است.
کرمشاهی و همکاران(۱۳۹۲)، در تحقیق خود به ” بررسی اثرات زیست محیطی گردوغبار اهمیت، پیامدها و راهکارها” پرداختند و نتایج نشان داد که منطق خشک بیش از ۴۰درصد از سطح زمین را اشغال کرده ­اند محل سکونت حدود یک میلیارد انسان می­باشند، مشاهدات مزرعه­ای نشان می­دهد که در اثر اختلال در تبادلات گازی و جذب نور یک نوع توقف رشد در گیاهان زراعی شبیه کوتولگی بوجود می ­آید که باعث کاهش ماده خشک محصول و پایین آمدن قدرت دفاعی در برابر آفات و بیماری­ها می­ شود. گردوغبار باعث افزایش ذوب سریع برف و کاهش تداوم پوشش برف کاهش دبی پایه و باعث افزیاش خشکسالی می­ شود، سازمان جهانی بهداشت WHO براورد نموه است که سالیانه ۵۰۰۰۰۰ نفر بر اثر مواجهه با ذرات معلق موجود در هوای آزاد دچار مرگ زودرس و همچنین ریزگردها باعث تخریب تأسیسات اصطکاک و سایش دستگاه­ها و افزایش هزینه های جاری کارخانجات می شوند.
جلیلیان و همکاران(۱۳۹۱)، در تحقیق خود به بررسی” بررسی اثرات زیست محیطی گردوغبار با ارائه راهکارهایی برای مقابله با این پیامد موردکاوی شهراهواز” پرداختند و نتایج نشان داد که آلودگی هوا به عنوان یکی از معضلات جهانی بشری درقالب گرمایش جهانی باران­های اسیدی و تغییر اقلیم حیات کلی زمین را به خطر انداخته است، در قالب محلی و منطقه­ای نیز اینورژن و طوفان­های گردوغبار مجامع محلی و انسان ها را تحت تأثیر قرار می­دهد شناخت ماهیت منشأ و اثرات طوفان­های گردوغباری درتعیین روش­های کنترل آن نقش بسزایی دارد. خشک شدن مرداب­ها و تالاب­های جنوب­غربی کشور ایران و جنوب شرقی کشور عراق کاهش شدید پوشش گیاهی تخریب خاک­های سطحی منطقه با ماشین آلات سنگین نظامی قطع اکثر درختان خصوصا نخیلات منطقه دردوره جنگ تحمیلی دوره گرمای بسیار طولانی و نبود ارتفاعات طبیعی در مناطق فوق از عوامل مهم در ایجاد پدیده گردوغبار در اهواز می­باشد.
رضایی بنفشه و همکاران(۱۳۹۲)، در تحقیق خود به بررسی” بررسی اثرات طوفان­های گردوغبار بر زندگی بشر و محیط زیست” پرداختند و نتایج نشان داد که گردوغبار یکی از مهمترین پدیده ­های مخرب اقلیمی است که سالانه خسارات فراوانی را به سلامتی بشر، محیط زیست، ساختمان ها، جاده ها و هوای شهرها وارد می نماید. در ایران نیز به دلیل دارا بودن سهم ۲۳ درصدی از طوفان های گردوغبار جهان و انتقال گردغبار از کشورهای عراق و عربستان به ایران مطاله آن ضروری می باشد. تخریب شدید زمین به طور میانگین در مناطق خشک جهان اتفاق می افتد. طوفان های گردوغبار نشان می دهد که فرسایش بادی در جهان رو به افزایش است، تغییراتی که توسط انسان ایجاد شده است از مهمترین عوامل نگران کننده در افزایش طوفان ها در برخی از مناطق است. وقوع فرسایش بادی در یک مکان تابعی از عوامل آب و هوایی در ارتباط با خاک و زمین، و مدیریت آن بر روی ساختار خاک، پوشش گیاهی و کشت است. اقدامات برای مبارزه با طوفان­های گردوغبار شامل کاهش تأثیر سرعت باد از طریق استفاده از کاهنده­های باد شدید یا کمربند سبز ایمنی؛ حفاظت از ذرات خاک سست از طریق استفاده از باقی­مانده­های محصول و یا ورق های پلاستیکی و یا چسب­های شیمیایی؛ و افزایش انسجام ذرات خاک به وسیله عملیات شخم مکانیکی و یا خاک مالچ می باشد.
زلقی(۱۳۹۰)، در تحقیق خود به بررسی” بررسی اثرات گردوغبار بر انسان و محیط زیست در استان خوزستان” پرداختند و نتایج نشان داد که استان خوزستان به لحاظ تعداد روزهای گردوغبار سال ۱۳۸۷ با ۱۰۳۵ روز بیشترین و سال ۱۳۷۷ با ۱۲۵ روز کمترین تعداد را دارا بوده اند. میانگین تعداد روزهای گردوغبار در استان خوزستان ۴۴ روز است. در این راستا تعداد ۵۰ نمونه در اندازه­ های مختلف ذرات گردوغبار (TSP , PMO ، PM2/5 ) جهت آنالیزهای (SEM ، XRD ، XRF و ICP-MS) به منظور تعیین خصوصیات کانی شناسی و مورفولوژیکی، غلظت عناصر اصلی و کمیاب و مطالعات ایزوتوپی توسط متخصصین سازمان محیط زیست استان خوزستان برداشت گردید. نتایج حاصل از آنالیزهای XRD نشان داد که بیشترین ترکیب شناسایی شده در این ذرات ترکیب کلسیت است و بعد از آن کوارتزاست. مطالعات SEM نشان داد که اشکال کروی، نامنظم و منشوری مهمترین اشکال تشکیل دهنده ذرات گردوغبار خوزستان می­باشند. اندازه متوسط این ذرات بین ۲ تا ۴۴ میکرومتر می­باشند. گردوغبار پیامدهایی بر محیط زیست دارد که از آن جمله می­توان به اثر باز تابشی، چرخه زمین، زیست، شیمیایی، کشند قرمز، پدیده گل خانه­ایی اشاره کرد. اخیرا تاثیر گردوغبار بر سلامتی انسان موضوع بسیار جدی و قابل توجه در مباحث مختلف به خصوص زمین شناسی، پزشکی و محیط زیست شده است. شیوع سالانه بیماری مننژیت در منطقه ساحل در آفریقا و شیوع کوکسی دیوید^[۹۹] و میکوسیس^[۱۰۰] (نوعی بیماری پوستی) و نیز ایجاد اختلالات کروموزومی را باعث می­ شود. از جمله رایج ترین بیماری چشمی در بین شهروندان خوزستانی ناخنک چشم می­باشد. مطالعات صورت گرفته بر روی ذرات گردوغبار استان خوزستان نشان داد که فلزات سمی و سنگینی مثل نقره با غلظت ppm ۲۴۸ ، جیوه با غلظت ppb ۶/۵۴ ، نیکل با غلظت ppm ۳۷۳۸ ، واندیوم با غلظت ppm ۸/۲۳۳ ، آرسنیک با غلظت ppm ۵/۴۶ و روی با غلظت ppm ۶/۶۷۳ بیشترین مقدار را داشته اند که با این وجود سلامت بسیاری از شهروندان در معرض خطر جدی است.
چنگیزی و همکاران(۱۳۸۹)، در تحقیق خود به بررسی” بررسی ارتباط محیط زیست با کیفیت بهداشت خانواده در شهرهای اهواز و بابلسر (مرداد ۱۳۸۹)” پرداختند و نتایج نشان داد که در جهان امروز یکی از علل اصلی آلودگی محیط زیست، ناآگاهی مردم نسبت به مسائل زیست محیطی می­باشد، به خصوص در کشور ما، که کشوری در حال صنعتی شدن است. آنچه حائز اهمیت است نحوه برخورد با این مشکل و رفع آن است. همچنین نتایج نشان داد که بیش از ۹۰ % مردم در بابلسر و اهواز، از وضعیت روحی و روانی خود و خانواده خود راضی هستند. در رابطه با اثر محیط زیست بر سلامت انسان ۱۰۰ % افراد جامعه آماری در بابلسر تاثیر محیط را تایید کردند این در حالی است که ۱۰ % افراد جامعه آماری اهواز، محیط زیست را بر سلامت انسان تاثیر گذار نمی دانند. در رابطه با رفع مشکلات مربوط به محیط زیست، در اهواز ۲۲ % و در بابلسر ۵۲ % از افراد جامعه آماری، فعالیت موثر داشته اند. ۷۲ % از افراد جامعه آماری در بابلسر و ۵۶ % از جامعه آماری اهواز جهت کاهش آلودگی هوا از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده می کنند. جالب ترین آمار مربوط به سوال ۱۴ می باشد، ۹۸ % از افراد جامعه آماری در اهواز وضعیت محیط زیست را در سلا مت خانواده خود موثر می دانند اما در بابلسر فقط ۲۰ % بر این تاثییر واقف هستند؛ می توان گفت دلیل اصلی پاسخ مردم اهواز پدیده گردوغبار بوده است، این مسئله را مردم بابلسر هرگز تجربه نکرده اند. در جامعه آماری اهواز ۹۲ % و در بابلسر ۸۰ % از اقدامات مسئولین شهر خود ناراضی هستند. ۱۶ % در جامعه آماری اهواز و ۲۲ %در جامعه آماری بابلسر هزینه سالم سازی محیط زیست خارج از منزل را بر عهده خود می دانند. در جامعه آماری اهواز و بابلسر فقط ۴۰ % از تبلیغات انجام شده در زمینه های زیست محیطی رضایت داشته اند. در هر دو جامعه آماری ۶۰ % از افراد محیط زیست خود را مناسب نمی دانند و آن را مستلزم تغییر می دانند.
خانجانی و همکاران(۱۳۹۰)در تحقیق خود به بررسی” بررسی ارتباط میان آلودگی هوای و مرگ در اثر بیماری-های تنفسی درکرمان” پرداختند و نتایج نشان داد که آلودگی هوا یکی از مشکلات شهرهای بزرگ جهان است و سلامتی ساکنین این شهر را تهدید می کند، از اثرات احتمالی آلاینده­های هوا بر سلامت بشر افزایش بروز و علایم بیماری­های تنفسی است. نتایج نشان داد که بین مواجهه با گردوغبار و کل مرگ و میر تنفسی ارتباط احتمالی p=0.058 و بین مواجهه با گردوغبار و مرگ و میر تنفسی مردان ارتباط معنی دار p=0.021 وجود دارد بین مرگ و میر کلی و افزایش مونوکسید کربن هوا هم ارتباط معنی داری وجود داشت.
کریمی احمداباد و همکاران(۱۳۸۹)، در تحقیق خود به بررسی” بررسی اقلیمی- مرفولوژیکی طوفان گردوغبار تیرماه ۱۳۸۸ بر روی ایران” پرداختند و نتایج نشان داد که گرچه طوفان گردوغباریکی از نمودهای اقلیمی منطقه خاورمیانه می­باشد، ولی افزایش فراوانی وقوع این پدیده و تأثیر مستقیم و غیرمستقیم آن در بخش­های سلامت اقتصاد و غیره باعث توجه ویژه به این پدیده در سالیان اخیر شده است، نتایج این پژوهش نشان می­دهد که در روزهای ۱۰ و ۱۱ تیرماه تشکیل یک کم فشار در شمال شرق عراق و جنوب شرق سوریه ایجاد گردش چرخنده ای نموده و بادهایی با سرعت ۱۰ متر بر ثانیه در سطح زمین شکل گرفته با توجه به اینکه منطق فاقد پوشش گیاهی است و خاک نیز در دوره شکل گیری طوفان خشک و فاقد رطوبت بوده است.
شاکریان و همکاران(۱۳۸۹)در تحقیق خود به بررسی” تاثیر گردوغبار و ریزگردها و الودگی ناشی از انها بر سلامت انسان” پرداختند و نتایج نشان داد که بیابان زایی و تغییر اقلیم مهمترین چالش زیست محیطی مناطق خشک جهان هستند که عوارض ناشی از آنها از جمله الودگی هوا مردم همه جهان را تحت تاثیر قرار می­دهد. آلودگی هوا اگرچه برای همه افراد و در همه سنین پدیده­ای مضر و بیماری زا است اما طیف وسیعی از افراد از جمله سالمندان، خانم­های باردار، کودکان و افراد بیمار آسیب پذیری بیشتری نسبت به آن دارند. بیشتر آسیب­های ناشی از آلودگی هوا مربوط به سیستم تنفسی و ریه ها، سیستم ایمنی، قلب و همچنین سیستم بینایی افراد می شود در بررسی مواد و ذرات آلوده کننده هوا گردوغبار و ریزگردها بخش مهمی را به خود اختصاص می­ دهند در این تحقیق سعی شده تا پس از آشنایی با این مواد و چگونگی بوجود آمد نشان نحوه عملکرد آن­ها بیماری­های حاصل از آنها و همچنین راه­های پیشگیری از ایجاد این ­آلاینده های مضر تا حدودی تشریح شود.
جعفرزاده و همکاران(۱۳۹۱)، در تحقیق خود به بررسی” بررسی الگو، ساز و کار تشکیل و اثرات ریزگرد” پرداختند و نتایج نشان داد که چکیده ریزگردها اثرات مضری بر سلامت، اقتصاد جامعه و تغییر اقلیم دارند. شناخت ماهیت، منشاء و اثرات ریزگردها در تعیین روش­های کنترل آن نقش بسزایی دارد. ذرات تولید کننده ریزگرد تا ارتقاع شش کیلومتر و بیشتر صعود و تا مسافت ۲۰۰۰۰ کیلومتر انتقال یافته، و دید افقی را به ۱۰ متر و در بعضی موارد صفر کاهش می­ دهند. غبار اتمسفری مانع از نفوذ نور خورشید و کاهش تولیدات کشاورزی گردیده و منجر به افزایش بیماری­های از جمله مننژیت و تب دره و اسم و بیماری­های ویروسی، صدمه به DNA سلول­های پوست و ریه می­گردد. به ازای افزایش هر ۱۰ میکروگرم در متر مکعب درغلظت ذرات معلق کوچکتر از ۱۰ میکرون در زمان پدیده گردوغبار، میزان مرگ و میر، بین ۵/۰ الی ۱ درصد افزایش می یابد.
امینی سعد و همکاران(۱۳۹۱)، در تحقیق خود به بررسی” بررسی پدیده گرد و غبار و ریزگردها و ارائه راهکارهای کنترل آن” پرداختند و نتایج نشان داد که گردوغبار یکی از پدیده های جوی است که آثار و پیامدهای زیست محیطی نامطلوبی بر جای می­ گذارد طوفان­های گردوغباری اثرات مضری بر سلامت و اقتصاد جامعه و تغییر اقلیم دارند شناخت ماهیت منشا و اثرات طوفان­های گردوغباری در تعیین روش­های کنترل آن نقش بسزایی دارد پدیده گردوغبار اثرات چشم گیری نیز بر بیابان زایی دارد شایان ذکر است که شهرهای جنوبی کشور بدلیل نزدیکی به کشورهای سوریه و عراق و متأثر شدن از طوفان­های گردوغباری این کشورها با بیشترین احتمال آلودگی روبرو هستند.
محمدپور و خسروی(۱۳۹۲)، در تحقیق خود به بررسی” بررسی پیامدهای سیاسی- امنیتی طوفان­های گرد و غبار در ایران و ارائه راهکارهای مناسب” پرداختند و نتایج نشان داد که در دهه گذشته نگرانی­های زیادی در مورد بسیاری از پیامدهای زیست محیطی جهان ابراز شده است. بارها با ترس و بیم ازخطراتی چون گرم شدن آب و هوای جهان و خسارت­های وارده بر لایه ازن و محیط زیست ناشی از آلودگی­های خاص تولید و مصرف به میان آمده است و سایر زیان­های وارده به محیط زیست را به خود جلب نموده است یکی ازمهمترین مخاطرات طبیعی که امروزه ذهن بسیاری ازمسئولان و مردم را به خود جلب نموده و موجب ایجاد نگرانی­های زیادی شده است پدیده گردوغبار است گردوغبار یکی از بلایای جوی و اقلیمی است که وقوع آن باعث واردشدن خساراتی در زمینه زیست محیطی، گردشگری، کشاورزی و بروز یا تشدید بیماری­های تنفسی و قلبی و غیره شده و به مثابه تهدیدی برای امنیت زیست محیطی و ملی تلقی می­ شود. پدیده­ای که پیامدهای ناگواری همچون اعتقاد به ناکارامدی دستگاه­های اجرایی مهاجرت گسترده نارضایتی مردم از دولت اعتراضات مردمی تشدید پدیده فقر و…، را به دنبال داشته که در نهایت منجربه اختلال درامنیت ملی خواهد شد.
ابراهیم زاده و همکاران(۱۳۹۰)، در تحقیق خود به بررسی” بررسی تأثیر طوفان­های گردوغبار بر پذیرش اورژانس بیمارهای قلبی و تنفسی در شهرسنندج ” پرداختند و نتایج نشان داد که در سال­های اخیر آلودگی هوای ناشی از طوفان­های گردوغبار مشکل جدی در شهر سنندج به شمار می آید.
جعفرزاده حقیقی فرد و همکاران(۱۳۹۲)، در تحقیق خود به بررسی” بررسی خسارات بهداشتی و اقتصادی ناشی از گردوغبار با توجه به سطوح مختلف تحصیلات در رانندگان شهر اهواز” پرداختند و یافته­های پژوهش حاکی از آن بود که میانگین مشکلات بهداشتی درمانی با توجه به سطح تحصیلات زیر دیپلم ۶/۱۷، دیپلم ۸/۲۰، فوق دیپلم ۹/۲۶ ، لیسانس ۳/۲۷ است. با افزایش سطح تحصیلات، رانندگان نظرات دقیق­تر و سخت گیرانه­تری ابراز می­نمودند و مشخص گردید که رانندگان تحصیل کرده، در زمان بروز پدیده گرد و غبار، اهمیت بیشتری به کاهش عوارض گرد و غبار داده و نسبت به تنظیم و انجام معاینه فنی خودرو اقدام می نمایند. همچنین، شناخت و آگاهی بیشتری در مورد عوارض گرد و غبار در بین رانندگان با تحصیلات بالاتر سبب تعداد مراجعات بیشتری به مراکز درمانی خواهد داشت و این به نوبه خود هزینه های درمانی را نیز بالا می برد.
ایرانپور(۱۳۹۳)، در تحقیق خود به بررسی” بررسی خسارت های ناشی از پدیده گردوغبار در بخش کشاورزی در استان­های آسیب پذیر” پرداخت و نتایج نشان داد که گردوغبار یکی از پدیده ­های جوی است که آثار و پیامدهای زیست محیطی نامطلوبی برجای می­ گذارد. به دلیل موقعیت جغرافیایی ایران در کمربند خشک و نیمه خشک جهان، این کشور مکرراً در معرض سیستم­های گردوغبار محلی و همدید قرار می گیرد. غرب ایران نیز با توجه به نزدیکی به بیابان­های کشورهای مجاور در معرض سیستم­های گردوغباری متعددی می­باشد. طوفان­های گردوغبار اثرات منفی را بر سلامت، اقتصاد جامعه و محیط زیست داشته و منجر به خسارت های زیادی بر منابع انسانی، بخش های بهداشت، صنعت، ترابری، نظامی و خصوصاً کشاورزی می شود. با توجه به اینکه ایران یکی از کانون های متأثر از ریز گرده­هاست و خسارات زیست محیطی و انسانی ناشی از این پدیده هر ساله گریبان گیر کشور ما می شود، باید به موضوع افزایش ریزگردها توجه خاصی مبذول گردد. زیرا وقوع این پدیده در چند سال اخیر در برخی استان­ها، علاوه بر اثرات اجتماعی و سلامت جامعه بر روی تولیدات بخش کشاورزی نیز تأثیر گذار بوده به نحوی که برآوردها نشان می­دهد موجب ایجاد خسارتی در حدود ۷ الی ۱۷ میلیون تن در سال ۸۸ به تولیدات زراعی و باغی گردیده است. در این راستا شناخت ماهیت، منشاء و اثرات طوفانهای گردوغباری در تعیین روش­های کنترل و اتخاذ تدابیر پیش گیرانه مؤثر واقع می شود.
۲-۸-۲- پژوهش های خارجی
سبزمکان و همکاران(۲۰۱۳)، در تحقیق خود به بررسی” تجزیه و تحلیل مفهوم کیفی عوامل منجر به ابتلا بیماری های قلبی و عروقی: از طریق عوامل رفتاری” پرداختند و نتایج نشان داد که استرس، خوردن غذای ناسالم، و عدم فعالیت فیزیکی خطر ابتلا برای بیماری عروقی و قلبی را افزایش می دهد. و بسیاری از بیماران مهمترین عامل برای ایجاد بیماری خود را استرس می­دانند. در این تحقیق از بین عوامل دانش، نگرش، حساسیت، شدت، منافع، موانع، و خودکارآمدی، عوامل موانع درک شده و خودکارآمدی دارای همبستگی معناداری بیشتری بودند.
شیروانی و همکاران(۲۰۱۱) در تحقیق خود به بررسی” تأثیر برنامه ­های آموزشی طراحی شده بهداشت بر دانش، نگرش، عملکرد و میزان آلودگی های سر در دانش آموزان دختر دبستان در شهرستان چابهار” پرداختند و یافته­ ها نشان داد که تفاوت معنی­داری در دانش، نگرش و عملکرد دانش ­آموزان وجود دارد. همچنین رابطه معنی­داری بین عفونت و متغیرهای مانند سطح تحصیلات پدر، تعداد اتاق خواب، تعداد افراد در هر اتاق، وجود آب مداوم در خانه، نوع مو، سابقه عفونت در دانش آموزان و موارد آلوده در خانواده مشاهده شد. برنامه آموزش بهداشت اثر مثبتی بر کاهش آلودگی­های سر در دانش ­آموزان داشت. بنابراین، انجام و ارزیابی برنامه ­های آموزشی برای دانش آموزان و والدین آنها پیشنهاد می­ شود.
هزاوه و همکاران(۲۰۱۱) در تحقیق خود به بررسی” بررسی رفتار مادران در مورد پیشگیری از تشنج ناشی از تب در کودکان در شهرستان اراک: استفاده از مدل اعتقاد بهداشتی ” پرداختند و نتایج نشان داد که میزان موانع درک شده تفاوت آماری معنی­داری را نشان داد. همچنین حساسیت درک ­شده در مادران با سواد کم و عملکرد ضعیف نیز پایین تر از دیگران با توجه به اینکه اگاهی و شدت درک شده و منافع درک شده در میان بیشتر مادران ضعیف بوده است، بنابراین، یک برنامه آموزشی دقیق بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی برای سلامت کودکان توصیه می­ شود.
علیدوستی و همکاران(۲۰۱۰) در تحقیق خود به بررسی ” رفتارهای پیشگیری از آنفلوانزای A میان دانش آموزان دبیرستانی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی در شهرکرد” پرداختند و دریافتند که دانش، شدت درک شده و موانع درک شده در سطح متوسطی در میان دانش آموزان قرار داشت. بالاترین نمرات مربوط به حساسیت درک شده (۷۵٫۴٪) و منافع درک شده (۵۵٫۶٪) بود. منبع اصلی اطلاعات خود در مورد آنفولانزای A رسانه­های جمعی بودو به این نتایج رسیدند که با توجه به رابطه بین اجزای مدل اعتقاد بهداشتی و رفتارهای پیشگیری از دانش ­آموزان، به نظر می­رسد که استفاده از مدل اعتقاد بهداشتی می ­تواند در بهبود رفتارهای پیشگیری از آنفولانزای A در میان مطالعات آینده مفید باشد.
شریفی راد و همکاران(۲۰۰۸) در تحقیق خود به بررسی “اثر آموزش تغذیه به بیمار دیابتی: با بهره گرفتن از مدل اعتقاد بهداشتی”پرداختند و دریافتند که شدت درک شده، منافع درک شده (P <0.001) بود. همچنین در تحقیق موانع درک شده کاهش می یابد، و رفتار فرد برای انجام فعالیت ها بیشتر شده­است.
باغیانی مقدم و همکاران(۲۰۱۴) در تحقیق خود به بررسی”پرداختند و دریافتند که تفاوت معنی­داری بین میانگین نمرات سازه­های(حساسیت درک شده، تهدید درک شده، دانش، منافع و موانع درک شده، شدت درک شده، خود کارآمدی، راهنمای عمل و رفتار خود) مشاهده شد. همچنین دریافتند که مدل اعتقاد بهداشتی این پتانسیل را دارد که به عنوان یک ابزار برای ایجاد برنامه ­های آموزشی برای افراد و جوامع مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین، این مدل را می توان برای جلوگیری از بیماری و عوارض آنها از جمله نارسایی قلبی به طور موثر بکار برد.
فرناندو و همکاران(۲۰۱۴) در تحقیق خود به بررسی”سیاستگذاری سهامدارن روستایی به پرداخت هزینه برای کاهش حمل و نقل جاده ای و کاهش آلودگی در پیرنه غربی ” پرداختند و نتایج نشان داد با توجه به نگرش­های زیست­محیطی و پروفیل­های اجتماعی و اقتصادی ساکنان، سهامداران که در نزدیکی جاده های اصلی زندگی می­ کنند و جوانتر و دارای تحصیلات بالاتر و به محیط زیست آگاه هستند دارای انگیزه بیشتری برای جبران هزینه­ های زیست محیطی هستند و حاضر به پرداخت بیشتر برای کاهش اثرات جانبی آلودگی هوا هستند.
گالن و همکاران(۲۰۰۶) در تحقیق خود به بررسی” پیش ­بینی نیات پیاده­روی و ورزش در افراد بیمار: با بهره گرفتن از مدل رفتار برنامه­ ریزی شده “نگرش، هنجارهای­ذهنی، و کنترل رفتاری درک شده ۶۷٪ از واریانس را در تبیین نیت رفتاری توضیح داد. کنترل رفتاری درک شده ۸٪ از واریانس در فعالیت راه رفتن را توضیح داد، و تئوری رفتار برنامه­ ریزی شده برای مقاصد پیش بینی و تضمین بررسی آینده کنترل رفتاری درک شده به عنوان تعیین کننده ورزش پایه­ای برای توسعه مداخلات به منظور تسهیل راه رفتن در میان این جمعیت ارائه داده است.
ماری و همکاران(۲۰۱۲) در تحقیق خود به بررسی” پیش بینی جذب واکسن ویروس پاپیلومای انسانی از طرف زنان جوان و بزرگسالان: با بهره گرفتن از مقایسه مدل اعتقاد بهداشتی و تئوری رفتار برنامه ریزی شده”پرداختند و به این نتایج دست یافتند که پشتیبانی از هر دو مدل رفتار برنامه­ ریزی شده و اعتقاد بهداشتی مشاهده شد. با این وجود، رفتار برنامه­ ریزی شده به طور مداوم عملکرد بهتری نسبت به اعتقاد بهداشتی است. و سازه های هنجارهای ذهنی، خودکارآمدی، بیشترین پیش بینی را داشته اند.
۹-۲- چارچوب مفهومی پژوهش
ویژگی­های زمینه ای
نگرش
رفتار برنامه ریزی شده
اگاهی
سن

جدول ۱-۱ انواع توابع محرک ۱۵
جدول ۱-۲ الگوریتم‌های آموزش شبکه‌های معمولی ۲۰
جدول ۱-۴: مقایسه الگوریتم ها با ۱۰ نرون در لایه پنهان ۴۱
جدول(۴-۲) داده های آزمایشی استفاده شده برای مدل ANN 42

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

جدول (۴-۳) ارزیابی عملکرد اثرات متقابل متغیرهای ورودی برای الگوریتم ۴۹
جدول۴-۴ تعیین منگنز در نمونه های غذایی (N=3) 56
فصل اول: مقدمه
۱-۱- مقدمه
فلزات سنگین به دو طبقه فلزات واسطه و شبه فلزات تقسیم بندی میشوند. فلزات واسطه برای عامل زیستی اعضاء در غلظتهای پائین ضروری بوده و در غلظتهای بالا سمی هستند (الصاق،۱۳۹۰).
اندازه گیری و تعیین دقیق یونهای فلزی در مقادیر ناچیز در نمونه های گوناگون محیطی، آبی، غذایی و بیولوژیکی بخاطر نقش مهم آنها در زندگی امروز بشر از مهمترین اهداف شیمیدانان تجزیه، به شمار میرود. جایی که مرز بین ضروری بودن میزان یونهای فلزی و میزان مضر بودن آنها بسیار محدود است، یونهای فلزات واسطه باید با دقت و نیز صحت تجزیهای مورد نیاز، به منظور جلوگیری از ایجاد خسارات زیان بار مورد ارزیابی واقع شوند (Afkhami et al., 2011). یکی از زمینههایی که امروزه بسیاری از تحقیقات، بویژه در حیطهی انواع سرطانها مورد توجه قرار گرفته است، بررسی نقش عناصر کمیاب در ایجاد و پیشرفت بیماریهای سرطانی است (مزدک و همکاران، ۱۳۸۷).
بر این اساس، اندازه گیری فلزات در غلظتهایی در حد میکرو و نانو (فلزات ناچیز)، در بسیاری از زمینه ها از قبیل تشخیص پزشکی، سم شناسی، کنترل آلودگی محیط زیست، کنترل کیفی مواد با خلوص بالا، اکتشافات زمین شناختی و غیره بسیار حائز اهمیت میباشد (Goswami and Singh, 2002).
۱-۲- فلزات سنگین
در جدول تناوبی، به فلزات گروه ۳ تا ۱۶ در تناوب ۴ و بعد از آن فلزات سنگین میگویند فلزات سنگین ترکیبات معدنی هستند که وزن مخصوص آنها ۴ تا ۵ برابر وزن مخصوص آب و نیز اوربیتال D آنها در حال پرشدن است. بسیاری از این عناصر نه تنها برای موجودات و انسان ضروری نیستند، بلکه دارای خاصیت بسیار سمی نیز هستند. ارگانیسمهای زنده به مقادیر بسیار کمی از بعضی فلزات سنگین برای رشد و بقا نیاز دارند که به اصطلاح به آنها عناصر جزئی گفته میشود. عناصر جزیی^[۱] به دو گروه تقسیم میشوند . گروه اول عناصری مانند کبالت، کروم، مس، آهن، منگنز، مولیبدن، سلنیوم و روی هستند که برای زندگی انسان ضروری میباشند و گروه دوم عناصری که دارای خواص سمی بالقوه برای انسان هستند مثل نقره، آلومینیم، آرسنیک، کادمیوم، جیوه، سرب و نیکل. البته وجود عناصر غیرضروری و سمی در آب در مقادیر ناچیز ، الزاماً نشان دهنده مخاطرهآمیز بودن آب نیست. همانطورکه عناصری مانند کبالت، کروم، آهن و سلنیوم که در مقادیر کم ضروری به شمار میروند، در غلظتهای بالا سمی هستند. ورود و تجمع فلزات سنگین به بدن انسان و موجودات زنده می تواند باعث اختلالات عصبی، بهم خوردن تعادل هورمونها، اختلالات تنفسی، آسیب به کبد، کلیه و مغز، آلرژی و آسم، کمخونی، اختلالات پوستی، ریزش مو، پوکی استخوان و در نهایت ایجاد سرطان شود. طبق مطالعات اپیدمیولوژیک بین ابتلا به بیماریهای قلبی، اختلالات کلیوی و انواع مختلف سرطانها با فلزات سنگین موجود در آب ارتباط وجود داشته است (میران زاده و همکاران، ۱۳۹۰).
۱-۳- منگنز و اهمیت اندازه گیری آن
منگنز پنجمین عنصر از نظر فراوانی در پوسته کره زمین است و در طبیعت به صورت یک فلز آزاد وجود ندارد بلکه در یازده حالت اکسایشی یافت میشود و نوع دو ظرفیتی آن از نظر زیستی فعال است. شرایط خاص در برخی خاکها از جمله خاکهای اسیدی و آتشفشانی منجر به احیای بیش از حد منگنز و ایجاد سمیت این عنصر میشود (حاجی بلند، ۱۳۸۶).
منگنز عنصری است که به راحتی در اختیار بدن قرار می گیرد و منابع عمده ی آن حبوبات، غلات کامل، آجیل، چای، شیر و محصولات لبنی و سبزیجات با برگ سبز پررنگ هستند که با توجه به در دسترس بودن آن ها به میزان فراوان، به راحتی نیازمان به آن برآورده می شود و کمتر موارد کمبود آن دیده شده است. کاربرد منگنز در بدن کنترل عملکرد مناسب آنزیم‌ها، جذب مواد مغذی، درمان زخم‌ها و جراحات بدن و رشد استخوانی از جمله وظایف این ماده‌ی معدنی محسوب می‌شوند. به همین علت که منگنز جزو عناصر ضروری برای عملکرد بدن است. خوشبختانه کمبود این ماده معمولاً به ندرت بروز می‌کند. اما در بین افرادی که از مشکلات استخوانی، درد مفاصل رنج می‌برند مشاهده می‌شود. کمبود منگنز در انسان بندرت مشاهده میشود در حالیکه مسمومیت با منگنز در افرادی که در معرض غلظتهای بالائی از این عنصر یا ترکیبات آن قرار دارند مشاهده میشود و در دوران نوزادی از اهمیت ویژهای برخوردار است. تحقیقات نشان میدهد مسمومیت با منگنز تشکیل هموگلوبین را کاهش داده و باعث بروز کمخونی میشود (حسنزاده قصبه، ۱۳۸۱).
منگنز در بدن انسان نقش کوآنزیمی داشته و با اتصال به بعضی آنزیمها بعنوان فعالکننده در تسریع واکنشها عمل میکند. افزایش میزان منگنز، آسیبهای شدید مغزی همراه با اختلالات فیزیولوژیکی و نورولوژیکی مانند بیماری پارکینسون (سختی عضلات) را سبب میشود (الصاق،۱۳۹۰)
۱-۴- روش های استخراج
اندازه گیری مقدار کم یونها در نمونه های مختلف محیطی و بیولوژیکی یکی از اهداف مهم دانشمندان شیمی تجزیه میباشد و پیوسته در حال انجام است اما یکی از مشکلات بسیار اساسی این است که غلظت یونهای فلزی در نمونه های مختلف بسیار کم و کمتر از حد تشخیص دستگاههایی است که در دسترس قرار دارند و یا اینکه سایر گونه های موجود در نمونه برای اندازه گیری نمونه مزاحمت ایجاد میکنند (Soylak et al., 2002) و بنابراین جهت اندازه گیری یونهای فلزی بایستی عمل استخراج و پیش تغلیظ انجام شود (Safavi et al., 2006).
حساسیت، سرعت، تکرارپذیری، سادگی و صحت روش های تجزیهای برای تعیین عناصرجزئی در نمونه های محیطی و زمین شناسی مورد نیاز میباشد. اندازه گیری مستقیم غلظتهای فوق العاده پایین عناصر جزئی مورد نیاز با بهره گرفتن از روش های اسپکترومتری اتمی جدید مانند اسپکترومتری جذب اتمی و اسپکترمتری نشر اتمی پلاسمای جفت شده القایی (امجدی و همکاران، ۱۳۸۶) به دلایلی که قبلا نیز ذکر شد از قبیل حد تشخیص دستگاه و مزاحمت بافت نمونه، اغلب مشکل است (Tuzen et al., 2005).
در گذشته استخراج با حلال متداولترین روش استخراج بود. از معایب این روش، طولانی بودن زمان استخراج و مصرف مقادیر زیادی حلال است که مستلزم مراحل اضافی و صرف هزینه و وقت برای بازیافت حلال و تغلیظ عصاره می باشد که باعث آسیب به محیط زیست می گردد. همچنین باید از حرارت استفاده گردد که منجر به تجزیه گرمایی برخی ترکیبات می گردد روش های نوین استخراج باید غیر سمی، سریع، مکانیزه و قابل اتوماسیون، دارای حساسیت بالا، از لحاظ هزینه به صرفه و از لحاظ محیطی ایمن باشند((Mandal et al., 2007
روش های نوین استخراج ترکیبات مورد نیاز از مواد غذایی شامل استخراج با سیال فوق بحرانی، استخراج با مایع تحت فشار، استخراج با آب داغ تحت فشار، استخراج به کمک امواج مایکروویو، استخراج با حلال به کمک غشا، استخراج با فاز جامد و استخراج با لوله متحرک با قابلیت جذب می باشد. این تکنیکها با بسیاری از نیازهای امروزی مانند ملاحظات زیست محیطی، سرعت و قابلیت اتوماسیون مطابقت دارند. استفاده از این روشها موجب کاهش زمان استخراج، کاهش مقدار حلال مصرفی ، افزایش راندمان استخراج و بهبود کیفیت ترکیبات استخراج شده می گردد.
با گسترش شیمی تجزیه، آمادهسازی نمونه به تدریج اصلیترین بخش آنالیز شده و ۸۰درصد از زمان کل فرایند تجزیه را در بر میگیرد. تعدد نمونه های زیستی و غذایی به موازات افزایش آلایندههای محیطی، اصلیترین دلیل گستردگی روش های آمادهسازی نمونه است. با توسعه روش های حساس و دقیق برای اندازه گیری نمونه های محیطی، تحقیقات بر روی روش های سازگار با محیط زیست .با آلودگی کمتر متمرکز شده است (Chen et al., ۲۰۰۸).
۱-۵- استخراج با فاز جامد
روش های استخراج با فاز جامد جهت جداسازی و پیش تغلیظ عناصرکمیاب از نمونه های زیست محیطی، مواد غذایی (Khajeh and Dastafkan, 2012) و نمونه های آبی (Khajeh et al., 2011) بطور گسترده استفاده میشود. در مواقعی که با بافت پیچیده نمونه و یا غلظت ناچیز آنالیت مواجهایم، این روش قادر به فراهم آوردن شرایط کاری انعطاف پذیر و در نتیجه استخراج ساده تر میباشد (Moyano et al., ۱۹۹۹). بخاطر مزایای متعددی، استخراج با فاز جامد جایگزین روش استخراج مایع-مایع (LLE)^[2] (Pyrzynska and Trojanowicz, 1999) و سوکسله شده است (امجدی و همکاران، ۱۳۸۶) که این مزایا عبارتند از:
بکار بردن نمونه به صورت مستقیم، ساده و سریع در اندازه خیلی کوچک (حجم میکرولیتر) بدون کاهش نمونه
فاکتور پیش تغلیظ بالا
تکرارپذیری بالا
نیاز کم به حلالهای آلی
توانایی ترکیب با روش های مختلف به صورت On-line و یا Off-line
صرفه جویی در هزینه و زمان
و از دیگر مزایای این روش انعطاف پذیری^[۳]، سهولت خودکار شدن و نبودن فرایند مزاحم امولسیون می باشد (Pyrzynska and Trojanowicz, 1999 ; Khajeh and Sanchooli, 2011). این روش برای استخراج و تغلیظ آنالیتها از یک بافت مایع به وسیله توزیع ترکیبات بین یک فاز جامد و یک فاز مایع استفاده می کند. هدف استخراج با فاز جامد از بین بردن ترکیبات مزاحم و تغلیظ آنالیت با بازیابی خوب و نتایج تکرار پذیر می‌باشد (Huck and Bonn, 2000) استخراج با فاز جامد معایبی نیز دارد که از جمله می توان به تکثیر پذیری پایین روش به خاطر تفاوتهای بین مقادیر دستهای جاذب ها، مشکل بودن استاندارد سازی استفاده از سیستم ایجاد مکش و خلا و ماهیت متنوع مراحل خشک شدن اشاره نمود (Walker and Mills, 2002).
۱-۶- جاذب های طبیعی
‫جاذب‌های طبیعی، شامل مواد آلی و معدنی ‫هستند. از جاذب‌های آلی، می‌‌توان کاه، چوب ‫ذرت، پوسته‌ی بادام زمینی، فیبر چوب و تورب ‫ساخته شده از خزه‌ی پوسیده را نام برد. مواد ‫طبیعی، نسبتاً ارزان و به فراوانی در دسترس ‫هستند و از شدت جذب قابل قبولی برخوردارند. ارزان و در دسترس ‫بودن، تجدید‌پذیر بودن و متناسب بودن این ‫جاذب‌ها با محیط زیست، باعث می‌شود که ‫تمایل بیشتری به سمت جاذب‌های زیستی و ‫طبیعی وجود داشته باشد.
جاذبهای طبیعی ارزان قیمت بوده و به راحتی در دسترس میباشند. برخی از انواع آنها در طبیعت به وفور یافت و در برخی از فعالیتها هم بصورت ضایعات بلا استفاده تولید میشوند. در حالی که قیمت رزینهای تبادل یونی بسیار زیاد بوده و برآوردها بیانگر این است که با بهره گرفتن از این فرایند در مقایسه با سایر روش ها حدود ۲۰ درصد هزینه کاهش می یابد ( (Naddafi, 2005.
با توجه به وسعت مطالعات در زمینه جذب با بهره گرفتن از جاذبهای طبیعی، در ادامه به شرح مختصری از تحقیقات عمده پرداخته شده است:
Bameri و Khajeh در سال ۲۰۱۳ به بررسی تاثیر خاک اره در حذف متیلن بلو از نمونه های آبی پرداختند .
Wang و Qin در سال ۲۰۰۵ میزان جذب مس از آبهای آلوده را با بهره گرفتن از پوسته شلتوک برنج بررسی کردند.
Grimm و همکاران در سال ۲۰۰۸ میزان جذب مس را با بهره گرفتن از جاذبهای خاک اره، جلبک دریایی و خزه مورد بررسی قرار دادند.
Montanher و همکاران در سال ۲۰۰۵ برای حذف سرب و مس از پوسته شلتوک برنج استفاده کردند.
۱-۷- ضایعات چای
چای یکی از قدیمیترین نوشیدنیها می باشد و پس از آب، پرمصرفترین و مهمترین نوشیدنیهای مطبوع برای رفع خستگی و تشنگی در بیشتر کشورهای جهان و از جمله ایران میباشد. بیش از ۳۰ کشور چای خیز جهان، مبادرت به تولید چای سیاه میکنند که سهم ایران در این تولید جهانی، حدود ۵/۲ درصد است. بر اساس گزارش سازمان چای کشور در ایران سالانه حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار تن چای سیاه تولید میشود. در عمل آوری تولید چای سیاه حدود ۱۰ درصد ضایعات چای، موسوم به خاک چای حاصل میشود که بصورت پودر بوده و با غربال کردن چای سیاه در آخرین مرحله تولید و قبل از بسته بندی به دست می آید که در بازارهای جهانی قیمت چندانی ندارد (نجفی و همکاران، ۱۳۸۸).
در هند تولید سالانه چای حدود ۸۵۷۰۰۰ تن است که ۴/۲۷ درصد از تولید کل جهان میباشد(Wasewar et al., 2008) مقدار چای خشک تولید شده از ۱۰۰ کیلوگرم برگ چای سبز، ۲۲ کیلوگرم بطور متوسط است و حدود ۱۸ کیلوگرم برای بازار بسته بندی میشود و ۴ کیلوگرم دیگر از مواد چای خشک به هدر میرود (Cay et al., 2004). مقدار ضایعات چای تولید شده در هر سال پس از پردازش در حدود ۱۹۰۴۰۰ تن در هند به تنهایی است ((Wasewar, 2010. در حال حاضر سالانه حدود ۴ هزار تن ضایعات چای در کارخانجات چای سازی ایران تولید شده و تقریباً بدون مصرف میباشند (نیکخواه و همکاران، ۱۳۹۱).
دیواره های سلولی نامحلول برگهای چای از سلولوز^[۴]، همی سلولوز^[۵]، لیگنین^[۶]، تاننهای فشرده^[۷] و پروتئینهای ساختاری ساخته شدهاند. بعبارت دیگر یک سوم از کل ماده خشک در برگهای چای باید پتانسیل خوبی بعنوان جاذب فلزی از محلول و فاضلابهای آبی داشته باشند ((Wasewar, 2010.
۱-۷-۱- آمادهسازی ضایعات چای بعنوان جاذب
جهت آمادهسازی ضایعات چای، بعنوان جاذب کم هزینه در استخراج فاز جامد روش خاصی در کتب و یا اسناد علمی بیان نشده است بلکه روشهایی بطور تجربی توسط پژوهشگران انجام شده و در مقالات مختلف ذکر شده است.
Mahavi و همکاران در سال ۲۰۰۵ از روش بسیار ساده جهت آمادهسازی جاذبها استفاده کردند. آنها ضایعات چای را در مرحله اول شسته و با آب مقطر شستشو دادند و پس از خشک کردن در ۱۰۰ درجه سانتیگراد با توری سایز ۱۰، غربال کردند.
Malkoc and Nuhoglu در سال ۲۰۰۵ برای حذف اجزای رنگی چای قبل از آزمایش، آنها را برای مدت زمان طولانی با آب جوش شستشو دادند تا محلول حاوی ضایعات چای بیرنگ شود. سپس ضایعات چای را تمیزکرده و در دمای اتاق با عبور گاز خشک کردند.
Amarasinghe and Williams در سال ۲۰۰۷ نیز با آب جوش ضایعات چای را شستشو دادند و آنقدر این کار را تکرار کردند تا اجزای محلول و رنگ آن از بین برود. سپس به مدت ۱۲ ساعت در آون با حرارت ۸۵ درجه سانتیگراد خشک کردند. ضایعات چای خشک، غربال شده و در کیسه از جنس پلی اتیلن نگهداری میشود. نوع مشابهی از روش آمادهسازی، توسط Cay و همکارانش طراحی شد و توسط Wasewar و همکارانش در سال ۲۰۰۸ استفاده شده است. قبل از آزمایش، ضایعات چای خرد شده با آب گرم (۸۰ درجه سانتیگراد) به مدت یک ساعت شسته شده و تاننهای قابل هیدرولیز و دیگر اجزای محلول و رنگی حذف میشود. چای خشک بیرنگ و تمیز را در آون با ۱۰۵ درجه سانتیگراد قرار داده تا خشک شود و در نهایت ذرات با اندازه ۶۰-۱۷۰ غربال میشود و بعنوان جاذب مورد استفاده قرار میگیرد.
۱-۸- شبکه عصبی مصنوعی^[۸]( ANN)
شبکه های عصبی، مدلهای محاسباتی هستند که قادرند رابطه میان ورودی ها وخروجی ها یک سیستم فیزیکی را توسط شبکه ای از گره ها که همگی با هم متصل هستند، تعیین نمایند که در آن میزان فعالیت هر یک از این اتصالات توسط اطلاعات تاریخی تنظیم می شود (فرایند یادگیری) و در نهایت مدل قادر خواهد بود قوانین مرتبط میان ورودی ها وخروجی ها را کشف نماید، هر چند این قوانین غیرخطی و پیچیده باشند( دلاور، ۱۳۸۴).
ANN که رسمأ از دهه ۱۹۷۰ میلادی مطرح شده است، با الگو قرار دادن فعالیتهای مغز انسان و براساس روابط منطقی مشابه، با دریافت یک سری اطلاعات نتایج منطقی را عرضه کرده و به کاربر ارائه میدهد. ANN با تجزیه و تحلیل داده های ورودی و نتایج نظیر آنها ارتباطی منطقی بین داده ها برقرار میکند که ممکن است غیرخطی و نامشخص باشد، سپس با بهره گرفتن از این ارتباط منطقی، کار شبیه سازی را برای موارد احتمالی مشابه انجام میدهد.

توانایی ایجاد لبه های جدید:
در این مدل داده برای نمایش برخی از اطلاعات از لبه­های گراف استفاده می­کنیم،زمانی که یک موجودیت جدید اضافه میکنیم باید قابلیت افزودن لبه های مربوط به این موجودیت را نیز داشته باشیم.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-۵-۲-افزودن^[۸]

توانایی افزودن ردیف و ستون به داده های ذخیره شده در هر یک از موجودیت ها و همین طور به هر یک از لبه ها.

۴-۵-۳-به روز رسانی^[۹]

در بعضی از موارد مجبور به بازنویسی مقادیر لبه­ها یا موجودیت­ها هستیم. به عنوان مثال به وسیله ی لبه ای که از فرد بیمار به دارو متصل است ما آخرین داروهایی که برای فرد بیمار تجویز شده است را همراه با تاریخ آن نمایش می­دهیم و هنگامی که داروی جدیدی تجویز می­ شود باید این لیست از دارو­ها داخل خود موجودیت بیمار ذخیره شود و داده های روی لبه به روز رسانی شود و داروهای جدید بر روی آن قرار گیرد.

۴-۵-۴-حذف کردن^[۱۰]

باید قابلیت حذف هر یک از موجودیت­ها و یال­ها را داشته باشیم.

۴-۵-۵-پرس و جو^[۱۱]

هدف اصلی از نوشتن یک مدل داده انجام پرس و جو برروی آن مدل داده می­باشد،حتی قسمت اصلی کارایی یک مدل داده با سرعت و دقت پرس و جوها مشخص می­ شود.

۴-۵-۵-۱-پرس و جوهای وابسته به یک گره

گره انسان-سالم:
– سوالات دموگرافی:
– کد ملی فرد چند می­باشد؟
-نام و نام خانوادگی فرد چه می­باشد؟
-فرد با نام و نام خانوادگی … متولد چه شهری می باشد؟
-فرد با کد ملی …متولد چه شهری می باشد؟و…
گره انسان سالم_ناقل:
سوالات دموگرافی
اطرافیان فرد که مبتلا به این بیماری بوده اند.
گره انسان-درمان شده:
سوالات دموگرافی
فرد با کدملی…. از چه تاریخی به این بیماری مبتلا شده است؟
طول مدت بیماری این فرد چه مدت بوده است؟
این فرد از چه درمان هایی برای کنترل بیماری­اش استفاده نموده است؟
آیا این فرد از جراحی برای کنترل بیماری­اش استفاده نموده است؟
این فرد از چه داروهایی استفاده نموده است؟
این دارو ها چه عوارضی بر روی بدن بیمار داشته است؟
از اطرافیان این فرد چه کسانی مبتلا به این بیماری بوده ­اند؟
گره انسان-فرد بیمار:
سوالات دموگرافی
فرد با کدملی…. از چه تاریخی به این بیماری مبتلا شده است؟
فشار خون فرد با کدملی…. چند است؟
ضربان قلب فرد با کدملی…. چند است؟
گروه خونی فرد با کدملی…. چند است؟
دمای بدن فرد با کدملی…. چند است؟
تا کنون از اطرافیان این فرد چه کسانی مبتلا به این بیماری بوده اند؟
گره پزشک:
پزشک …دارای چه تخصصی است؟
شماره نظام پزشکی پزشک… چه می باشد؟
محل کار پزشک …چه مکانی می باشد؟
سابقه کار پزشک…چه می باشد؟
گره بیماری:
علایم اولیه ی بروز این بیماری در بدن یک فرد چه می­باشد؟
این بیماری بر روی عملکرد کدام یک از اعضای بدن تاثیر منفی می­ گذارد؟
سن ظهور این بیماری از چه سنی می­باشد؟
آیا این بیماری قابل کنترل می­باشد؟
آیا این بیماری ارثی می­باشد؟
در صورتی که این بیماری ارثی نباشد آیا از این پس این بیماری ارثی می-باشد؟
چه عاملی باعث بروز این بیماری شده است؟