:H₀ بین پاسخگویی و رضایتمندی بیمه گذاران بیمه ایران رابطه وجود ندارد.
:H₁ بین پاسخگویی و رضایتمندی بیمه گذاران بیمه ایران رابطه وجود دارد.
این فرضیه به صورت زیر در قالب فرضیۀ آماری تعریف می شود:
که در آن بیانگر ضریب همبستگی بین دو متغیر پاسخگویی و رضایتمندی بیمه گذاران می باشد. چنانچه فرض صفر رد شود، فرضیه تحقیق تأیید می شود.
H₀: 0
H₁: 0
جدول ۴-۱۲: نتایج آزمون فرضیۀ ششم

آزمون همبستگی پیرسون
عامل
شاخص آماری همبستگی پیرسون
عدد معنی داری
تعداد
نتیجه آزمون
فرضیه ششم (پاسخگویی)
۵۷۰/۰+
۰۰۰/۰
۲۲۶
وجود ارتباط معناداری

متغیر وابسته: رضایت بیمه گذاران
تحلیل توصیفی:
با توجه به آنکه مقدار احتمال (عدد معنی داری)، بین متغیر پاسخگویی و رضایتمندی بیمه گذاران، کوچکتر از ۵% می باشد، پس بین پاسخگویی و رضایتمندی بیمه گذاران از نظر آماری رابطه معنی داری وجود دارد. اینکه نوع رابطه بین این دو متغیر مستقیم یا عکس می باشد، بستگی به مثبت یا منفی بودن ضریب همبستگی دارد که به دلیل مثبت بودن آن می توان نتیجه گرفت که با اطمینان بالای ۹۵% فرض H₁ مورد تأیید قرار گرفته و رابطۀ مستقیمی بین پاسخگویی و رضایتمندی بیمه گذاران شرکت بیمه ایران وجود دارد. و این یعنی اینکه احتمالاً با افزایش پاسخگویی در فروش الکترونیکی، رضایتمندی بیمه گذاران شرکت بیمه ایران نیز افزایش می یابد. بنابراین بین پاسخگویی و رضایتمندی بیمه گذاران بیمه ایران رابطۀ مستقیم و مثبتی وجود دارد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴-۷ بخش چهارم؛ نتایج برآورد مدل پژوهش
با توجه به اینکه متغیر مستقل پژوهش از روایی و پایایی لازم برخوردار است، بنابراین می توان به بررسی رابطۀ بین متغیر مستقل «فروش الکترونیکی» و متغیر وابسته «رضایت مشتریان» بپردازیم. نمودار (۴-۱) اعداد معنی داری مدل ساختاری را نشان می دهد. همان طور که در نمودار (۴-۱) مشخص است ارتباط میان متغیر مستقل «فروش الکترونیکی» و متغیر وابسته «رضایت مشتریان» در سطح اطمینان ۹۵% (P < 0.005) معنی دار است. از این رو نتیجه گرفته می شود که بین فروش الکترونیکی محصولات بیمه ای و رضایتمندی بیمه گذاران بیمه ایران رابطه معنی داری وجود دارد. مقدار ضرایب همبستگی نیز گویای این مطلب است که داده ها و مدل از برازش خوبی برخوردارند.
اطمینان
سهولت استفاده
کیفیت اطلاعاتی
فروش الکترونیکی
زمان واکنش
کیفیت وب سایت
پاسخگویی
۶۷۵/۰
۸۳۱/۰
۶۴۴/۰
۵۹۸/۰
۸۴۱/۰
۵۷۰/۰
رضایت بیمه گذاران
۶۵۸/۰
شکل ۴-۱: نتایج برآورد مدل پژوهش
فصل پنجم
نتیجه گیری و پیشنهادات
۵-۱ مقدمه
هر پژوهشی با هدف دستیابی به نتایجی جهت افزایش آگاهی و یا کمک به تصمیم گیری در مورد مسأله ای خاص، صورت می گیرد و ارزش آن به میزان کمکی بستگی دارد که در این راستا به پژوهشگر یا تصمیم گیرنده کمک می کند.

۷-۲ صحت‌سنجی برنامه‌ی کامپیوتری
در این بخش برای صحت‌سنجی برنامه‌ی کامپیوتری نوشته شده، نتایج بدست آمده با کار مورثی و همکاران مقایسه شده است. مورثی و همکاران انتقال حرارت و جرم جابه‌جایی طبیعی در یک صفحه عمودی مسطح در محیطی متخلخل را بررسی کردند[۲]. آنها نشان دادند که ضخامت لایه مرزی دما، سرعت و غلظت بی‌بعد با افزایش پارامتر شارجرمی، یعنی با تغییر حالت دمش به حالت مکش، کاهش می‌یابد و با افزایش عدد گراشف، ضخامت لایه‌های مرزی افزایش می‌یابد و افزایش مقادیر شار جرمی سطح، میزان انتقال جرم و حرارت را افزایش می‌دهد. همچنین آنها نتیجه گرفتند با افزایش عدد گراشف و کاهش عدد بویانسی، میزان انتقال جرم و حرارت کاهش می‌یابد و افزایش عدد لوئیس انتقال جرم را افزایش و انتقال حرارت را کاهش می‌دهد. در شکل (۷-۱)، (۷-۲) و (۷-۳) پروفیل سرعت، دما و غلظت بی‌بعد در شرایط و با کار مورثی و همکاران]۲[ مقایسه شده است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

ɳ
f’(ɳ)

شکل ۷-۱: مقایسه‌ی پروفیل سرعت در مطالعه‌ی حاضر و کار مورثی و همکاران]۲[

(ɳ)θ
ɳ

شکل ۷-۲: مقایسه‌ی پروفیل دما در مطالعه‌ی حاضر و کار مورثی و همکاران]۲[

شکل ۷-۳: مقایسه‌ی پروفیل غلظت در مطالعه‌ی حاضر و کار مورثی و همکاران]۲[

شکل (۷-۴) و (۷-۵) نیز به ترتیب تغییرات عدد ناسلت و عدد شروود را با عدد بویانسی در کار حاضر و کار مورثی و همکاران ]۲[ و در شرایط و مقایسه می‌کند.

N

شکل ۷-۴: مقایسه‌ی تغییرات عدد ناسلت با عدد بویانسی در مطالعه حاضر و کار مورثی و همکاران]۲[

N

شکل ۷-۵: مقایسه‌ی تغییرات عدد شروود با عدد بویانسی در مطالعه حاضر و کار مورثی و همکاران]۲[

نتایج عددی نمودارهای فوق در پیوست الف آمده است. همانطور که مشاهده می‌شود، نتایج حاصل انطباق خوبی با مطالعه‌ی انجام شده توسط مورثی و همکاران]۲[ دارد. پس از اطمینان از صحت عملکرد برنامه‌ی کامپیوتری در بخش بعد به ارائه‌ نتایج پرداخته می‌شود.
۷-۳ بررسی میدان سرعت، دما و غلظت
در شکل‌های (۷-۶)، (۷-۷) و (۷-۸) تغییرات پروفیل سرعت، دما و غلظت بی‌بعد نانوسیال آب-اکسیدآلومنیوم در شرایط، ، ، ، ، و ارائه شده است. از شکل (۷-۶) مشاهده می‌شود با افزایش کسر حجمی ، مقادیر سرعت در فواصل نزدیک به دیواره کاهش و در فواصل دورتر افزایش می‌یابد. با توجه به نقطه انتهایی پروفیل‌ها می‌توان نتیجه گرفت حضور نانوذرات موجب افزایش ضخامت لایه مرزی سرعت می‌شود. شکل (۷-۷) اثر کسر حجمی نانوذرات را بر توزیع دما نشان می‌دهد. با افزایش کسر حجمی نانوذرات از تا ، ضخامت لایه مرزی دما نیز افزایش می‌یابد. در شکل (۷-۸) پروفیل غلظت نیز رفتاری مشابه پروفیل سرعت از خود نشان می‌دهد. در واقع با افزایش نانوذرات پروفیل غلظت در نواحی مجاور دیواره ابتدا کاهش و سپس در نواحی دورتر افزایش می‌یابد.
شکل ۷-۶: تغییرات پروفیل سرعت با کسر حجمی

در مورد تبصره ماده۵ نیز می‌توان گفت که منظور از زنجیره‌ای عمل کردن، سازمان یافته بودن جرم است و قانون‌گذار همگام با کنوانسیون ۱۹۸۸ به مبارزه‌ی شدیدتر با مجازات بیشتر پرداخته است. البته ۲ شرط بایستی وجود داشته باشد تا این تبصره اعمال شود ؛۱) ارتکاب جرایم موضوع ماده۵، با هدف مصرف داخلی باشد و ۲) عمل مرتکبان به صورت زنجیره ای باشد.
البته در قسمت پاسخ‌های کیفری به مجازات این جرایم و عوامل مؤثر در آن به تفصیل بحث خواهد شد.
الف-۲- وارد کردن و صادر کردن:
وارد کردن و صادر کردن مواد و روان‌گردان ازمصادیق بارز قاچاق مواد هستند. وارد ‌کردن در لغت به معنای داخل‌کردن آن به کشور می‌باشد.
وارد کردن مواد، یک جرم وسیله‌ای نیست تا نحوه‌ی وارد کردن در آن تأثیر داشته باشد، بنابراین وارد کردن مواد روان‌گردان از راه‌های زمینی، هوایی، دریایی و با هر وسیله‌ای مشمول این عنوان می‌شود. وارد کردن مواد روان‌گردان معمولا در کشورهای مصرف کننده و ترانزیت صورت می‌گیرد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

اما صادر‌کردن به معنای خارج کردن است که در زبان انگلیسی معادل واژه‌یexportataion می‌باشد. این واژه در کتاب حقوقی black چنین تعریف شده است: «عمل ارسال یا حمل کالا و اجناس از یک کشور به کشور دیگر». بنابراین صادر کردن مواد به معنای، خارج کردن این مواد از ایران و وارد کردن آن به کشور دیگری است. این جرم نیز همچون وارد کردن، جرم وسیله‌ای نیست بنابراین فرقی نمی‌کند که با چه وسیله‌ای از ایران بیرون برده شود. اما عناصر تشکیل دهنده:
۱- عنصر مادی
با ارتکاب هر نوع فعل مادی مثبت که منتهی به ورود مواد روان‌گردان به داخل کشور بشود، عنصر مادی جرم محقق می‌شود. همین‌که مواد روان‌گردان با هر وسیله‌ای از خارج کشور به داخل کشور منتقل شود ولو اینکه در بادی امر کشف و ضبط گردد، عنصر مادی وارد کردن تحقق می‌یابد.
“در واقع معیار اصلی در ورود مواد، انتقال آن از خارج مرزهای زمینی، هوایی و دریایی به داخل کشور می‌باشد”.^[۱۴۲]
اما در مورد صادر کردن، عنصر مادی این جرم دقیقاً عکس جرم وارد کردن است، معیار و ملاک برای تحقق این جرم خروج مواد روان‌گردان به خارج از کشور از داخل کشور است. این جرم هم می‌تواند بالمباشره صورت گیرد و هم اینکه با واسطه.
در تحقق جرم قاچاق گفته شده است که به محض جابه‌جایی مال، جرم قاچاق محقق می‌شود اما در اینجا با توجه به اینکه نام قاچاق به صورت خاص به عمل صادر کردن مواد روان‌گردان اطلاق نشده است، “بنابراین چنانچه شخصی که قصد صادر کردن مواد را دارد آنها را مرز ببرد اما موفق به خارج کردن نشود عمل وی قاچاق محسوب نمی‌شود و شروع به جرم هم نیست زیرا دارای عنوان مجرمانه‌ی دیگری (حمل، نگهداری، اخفاء) می‌باشد. اضافه بر اینکه شروع به خارج کردن در قانون ما فاقد وصف کیفری است. اگر هواپیما یا کشتی که مواد را حمل می‌کند از مرز خارج شده و به دلیلی دوباره به ایران برگردد، جرم صادر کردن محقق شده است اما اگر هواپیما قبل از خارج شدن از مرز فرود آید عمل صادر کردن تحقق نیافته است”.^[۱۴۳]
“یکی دیگر از اساتید حقوق در این زمینه بیان می‌دارند، در صورتی که شخص موفق به خارج کردن مواد از ایران نشود و این مواد کشف شود شروع به جرم صادر کردن است که تحت عنوان‌های دیگری مانند حمل و نگهداری یا ارسال مواد بررسی قرار می‌گیرد”^[۱۴۴].
در جواب می‌توان گفت چون ‌که شروع به جرم اگر بخواهد جرم باشد بایستی صراحت در قانون ذکر شود، در حالی‌که چه در قانون ۱۳۷۶ و چه در قانون اصلاحی ۱۳۸۹ ما عنوان «شروع به جرم صادر کردن» را نداریم، بنابراین در موارد که شخص موفق به صادر کردن مواد نشود و این مواد کشف شود، تحت همان عناوین (حمل، اخفاء و نگهداری) قابل مجازات است و عنوان شروع به جرم صادر کردن را ندارد.
در مورد عنوان ارسال کردن که در قانون به چشم می‌خورد می‌توان گفت، “عمل ارسال را حسب مورد می‌توان داخل در مفهوم حمل، وارد کردن و صادر کردن دانست”^[۱۴۵].
۲-عنصر معنوی
عنصر معنوی در اینجا ۱- علم به موضوع ۲- سوءنیت‌ عام است و سوءنیت ‌خاص نمی خواهد.
۱- علم به موضوع: جرایم وارد کردن وصادر کردن از جمله جرایم عمومی است که شخص در ارتکاب این اعمال سوءنیت نیز دارد. یعنی مرتکب باید بداند ماده‌ای که وارد یا صادر می‌کند، مواد روان‌گردان است. بنابرین در صورت جهل به موضوع و به تصور اینکه ماده‌ی مجاز را وارد می‌کند یا صادر می‌کند اولین جزء عنصر معنوی که علم به موضوع است، تحقق نمی‌یابد.
۲- سوءنیت‌ عام: علاوه بر علم به موضوع، مرتکب باید بخواهد مواد روان‌گردان را وارد یا صادر کند. بنابراین اگر شخصی کالایی را صادر کند و یا وارد کند و نداند که میان آن کالاها مواد روان‌گردان وجود دارد، نمی‌توان وی را به عناوین مجرمانه مذکور محکوم کرد.
بنابراین اگر شخص مواد را وارد کند یا صادر کند، هر قصدی اعم از توزیع و یا موارد دیگر باشد، این قصد اثری در مجازات ندارد بنابراین ارتکاب این جرایم نیازی به سوءنیت‌خاص ندارد.
۳- عنصر قانونی
۱- بند۲ ماده۱: « وارد کردن، ارسال، صادر کردن و تولید و ساخت انواع و روان‌گردان‌های صنعتی غیردارویی» جرم است.
۲- طبق ماده‌ی۴^[۱۴۶] اصلاحی: وارد کردن و صادر کردن مواد روان‌گردان صنعتی غیر‌دارویی به هر طریقی، با رعایت تناسب و با توجه به مقدار مواد مذکور قابل مجازات است.
۳- ماده‌ی ۸ قانون اصلاحی، نیز هرکس موادی مانند مرفین، هروئین و… همچنین روان‌گردان‌های صنعتی غیر‌دارویی را به کشور وارد و یا از آن صادر کند بر حسب مقدار مواد وارد یا صادر شده، برای آنها مجازات تعیین شده است.
۴- طبق ماده‌ی ۴۰ الحاقی، وارد کردن یا صادر کردن مواد صنعتی و شیمیایی به قصد تولید مواد روان‌گردان صنعتی غیر‌دارویی، طبق ماده‌ی ۵ مجازات دارد.
در مورد تبصره ماده‌ی ۴، سه شرط برای اعمال آن وجود دارد:
۱- مرتکب جرایم بند ۴، برای بار اول مرتکب جرم شده باشد.۲- موفق به توزیع یا فروش نشده باشد.۳- مواد بیست کیلو یا کمتر باشد.
بنابراین اگر شخص بار اول نباشد که مرتکب جرایم این ماده شده و یا موفق به توزیع یا فروش شده باشد و یا اینکه اگر حتی شرط اول و دوم فراهم باشد ولی مواد از بیست کیلو بیشتر باشد مشمول این بند نمی‌شود.
۵- در قانون مواد روان‌گردان ۱۳۵۴، وارد یا صادر کردن مواد روان‌گردان مندرج در فهرست‌های چهارگانه قانون در ماده۴^[۱۴۷]، جرم‌انگاری شده و مجازات دارد..
به هر حال می‌توان گفت با وجود فهرست‌های مواد روان‌گردان به روز و همچنین مجازات‌هایی که در این قانون دیگر قابلیت اعمال ندارند و اصلاح قانون و توجه به مواد روان‌گردان و اعمال آن، این قانون دیگر قابلیت اجرایی خود را از دست داده است.
الف-۳-ترانزیت
«ترانزیت» واژه‌ایی انگلیسی است و چنین تعریف شده است: «انتقال کالا یا اشخاص از محلی به محل دیگر ».
اما فرق ” جرم ترانزیت از جرایم وارد کردن و صادر کردن مواد آن است که در ترانزیت، مواد روان‌گردان معمولاً به قصد عبور دادن از کشوری به کشور دیگر حمل می‌شوند و قصد توزیع داخلی وجود ندارد هرچند ممکن است در برخی موارد توزیع هم صورت بگیرد، ولی در صادر کردن و وارد کردن وضعیت به این صورت نیست.”^[۱۴۸]
۱-عنصر مادی
اصطلاح ترانزیت بیشتردر امور گمرکی و قوانین صادرات و واردات کاربرد دارد و در” قانون گمرکی و آیین‌نامه‌ی اجرایی آن، ترانزیت به دو دسته ترانزیت داخلی و خارجی تقسیم شده است. مطابق تعریف ماده‌ی ۱۲۲ آیین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی مصوب ۱۳۵۱: «ترانزیت داخلی عبارت از آن است که کالای گمرک نشده از گمرک‌خانه مجاز به گمرک‌خانه‌ی دیگری حمل و تحویل شود»”^[۱۴۹] یعنی در واقع نقل وانتقال کالای وارداتی از گمرک مبدأ به گمرک مقصد در داخل کشورکه این امر به منظور سهولت در امور گمرکی صورت می‌گیرد.
“طبق ماده ۱۷۲ همان قانون: «ترانزیت خارجی عبارت است از اینکه، کالا‌های خارجی به منظور عبور از خاک ایران از یک نقطه مزری کشور وارد و از نقطه‌ی مرزی دیگر خارج شود»”^[۱۵۰].
” یکی از حقوقدانان کشور واژه‌ی ترانزیت را این‌گونه تعریف کرده است: «ترانزیت یا حق عبور، هر گاه کالای کشوری از کشور دیگر عبور داده شود تا در کشور ثالث مورد معامله قرار گیرد و در کشور دوم از پرداخت گمرک ومالیات معمولی ورود وخروج معاف باشد و فقط حقی بابت عبور بپردازد این حق را حق عبور یا ترانزیت می‌گویند.»” ^[۱۵۱]
بنابراین برای تحقق عنصر مادی ترانزیت باید مواد روان‌گردان از یک نقطه‌ی مرزی وارد کشور و از نقطه‌ی دیگر خارج شود. لذا اگر عمل ارتکابی در هر مرحله‌ای قطع شود و مواد روان‌گردان در داخل کشور کشف شود، عنوان ترانزیت به آن صدق نمی‌کند و ممکن است عناوین دیگری پیدا کند.
در نهایت ماده ۱ کنوانسیون ۱۹۸۸: «کشور ترانزیت را کشوری می‌داند که مواد روان‌گردان را از داخل آن کشور که نه مرکز تولید ونه مقصد نهایی آن می‌باشد عبور داده است.»
اما وجه تمایز ترانزیت با صادر کردن هم به خوبی مشخص است؛ در صادر کردن حتماً لازم نیست که صادر‌کننده‌ی مواد روان‌گردان، وارد‌کننده‌ی آن هم باشد ولی در ترانزیت صادر‌کننده مواد در واقع همان وارد‌کننده است.
۲-عنصر معنوی
جرم ترانزیت از جرایم عمدی است وزمانی شخص به اتهام مذکور تحت تعقیب و مجازات قرار می‌گیرد که سوء‌نیت وی در ارتکاب جرم محقق گردد. بنابراین:
” ۱-علم: علم و اطلاع از وجود مواد روان‌گردان همراه خود برای سرپیچی از یک نهی قانونی نیاز است.
۲- سوء نیت عام: سوء نیت عام یا همان عمد در ورود مواد روان‌گردان از یک نقطه‌ی مرزی و خارج کردن آن از نقطه‌ی دیگر مرزی، بایستی وجود داشته باشد.^[۱۵۲]“
۳-عنصر قانونی
۱-در بند۳ ماده ۱ بیان می‌دارد: «نگهداری، حمل، خرید، توزیع، اخفا، ترانزیت، عرضه وفروش روان‌گردان‌های صنعتی غیر‌دارویی» جرم است.
۲-اگر چه در مورد جرم ترانزیت در بند۳ ماده‌ی۱، جرم‌انگاری شده است ولی در موارد بعدی از این عنوان یادی نشده است.” با این حال می‌توان جرم موضوع تبصره‌ی۱ ماده ۸ را تحت عنوان ترانزیت مورد بحث قرار داد، چون این تبصره مقرر داشته است: « هرگاه محرز شود مرتکب جرم موضوع بند ۶ برای بار اول مرتکب این جرم شده و موفق به توزیع یا فروش آن هم نشده، در صورتی که میزان مواد بیش از یک‌صدم گرم نباشد با جمع شروط مذکور یا عدم احراز قصد توزیع یا فروش در داخل کشور با توجه به کیفیت و مسیر حمل، دادگاه به حبس ابد و مصادره اموال ناشی از همان جرم حکم خواهد داد.»”^[۱۵۳]
در واقع استفاده از عبارت « عدم احراز قصد توزیع یا فروش در داخل کشور» می‌تواندبه معنای ترانزیت باشد.
اما ” جرم ترانزیت به پیروی از ماده‌ی ۳ کنوانسیون ۱۹۸۸در قانون مصوب ۱۳۷۶ که همچنان در قانون اصلاحی ۱۳۸۹ نیز ابقاء شده جرم شناخته شده است^[۱۵۴].” در ماده‌ی ۳ کنوانسیون بیان می‌دارد: « تولید، ساخت، تقطیر، تهیه، عرضه، عرضه برای فروش، توزیع، فروش، تحویل طبق هر شرایطی، واسطه‌گری، ارسال به صورت ترانزیت، حمل‌ونقل، ورود و یا صدور هر‌گونه مواد‌مخدر یا روان‌گردان بر‌خلاف مواد مندرج در کنوانسیون ۱۹۶۱ واصلاحیه‌ی آن و یا کنوانسیون ۱۹۷۱ ».
نکته‌ای که در اینجا بسیار حائز اهمیت است تفاوت میان ترانزیت ومحموله‌ی دارای کنترل یا «دلیوری» است. این دو واژه در کنوانسیون ۱۹۸۸ به کار رفته است. در بند ج ماده ۱ در بخش تعاریف، «محموله‌ی تحت کنترل» اینگونه تعریف شده است: «محموله‌های تحت کنترل، به معنای روش تجویز عبور محموله‌های قاچاق یا مشکوک مواد‌مخدر و دارو‌های روان‌گردان (مواد مشروحه در جدول ۲ منضم به این کنوانسیون) از مجاورت و یا داخل سرزمین یک و یا چند کشور با اطلاع و تحت نظرات مقامات صالحه‌ی آن به منظور شناسایی دست‌اندرکاران جرایم مقرره حسب بند یک ماده‌ی ۳ کنوانسیون می‌باشد.» و در ماده‌ی ۳ در بخش جرایم و مجازات‌ها و در بند الف-۱، از جمله جرایم موضوع کنوانسیون، ارسال به صورت ترانزیت ذکر شده است. همانگونه‌ که ملاحظه می‌شود «دلیوری» delivery، امری مجاز و اقدامی شایسته توسط کشورها برای کشف و ضبط مواد‌مخدر و روان‌گردان و دستگیری قاچاقچیان بین‌المللی محسوب می‌شود که البته تحقق این امر مستلزم همکاری و معاضدت بین‌المللی کشورهاست.
اما ترانزیت مواد، یک عمل مجرمانه است و کشورها با آن برخورد کیفری خواهند داشت.
این موضوع، دلیوری یا محموله‌های تحت کنترل، در قوانین گذشته‌ی ما اصلاً وجود نداشت و همین امر باعث مشکلات زیادی شده بود. برای مثال اگر محموله‌ی مرفین از مبدأ افغانستان یا پاکستان قرار بود از طریق ایران به مقصد ترکیه و اروپا حمل شود چنانچه این محموله تحت کنترل کشورهای محل عبور قرار می‌گرفت، می‌توانست کلیه عوامل دست‌اندرکار از مبدأ تا مقصد را با همکاری سایر کشورها شناسایی و دستگیر کنند در‌‌حالیکه عدم پیش‌بینی این قاعده در قوانین داخلی موجب می‌شد به محض ورود مواد‌مخدر از مرز آن محموله توقیف وعوامل آن دستگیر شوند و بقیه‌ی مراحل و شناسایی عوامل خارجی و دستگیری آنها عقیم بماند. خوشبختانه در قانون اصلاحی ۱۳۸۹، در ماده‌ی ۴۳ الحاقی، این موضوع آورده شد و اکنون کشور ما عملاً به جمع کشورهایی پیوسته که دلیوری را وارد قانون خود نموده و همگامی خود را در کنوانسیون‌های بین‌المللی نشان داده است واز طرفی این همکاری، به بهبود اوضاع برای کنترل ومبارزه‌ی بهتر با باندهای بزرگ قاچاق کمک شایانی می‌کند.^[۱۵۵]
بنابراین طبق این ماده مسئولیت امر کنترل محموله‌های قاچاق با نیروی انتظامی البته همراه با مشارکت مأمورین دیگر کشورهاست.
در ماده‌ی ۴۴ الحاقی ۱۳۸۹، وزارت اطلاعات مکلف به دادن سرویس‌های اطلاعاتی به نیروی‌انتظامی در این زمینه شده است.
الف-۴- قاچاق مسلحانه

ب) تهیه و تدوین اهداف مشخص برای کارکنان که این کار نیز بر مبنای وظایف، نقشها و مسئولیتهای خود کارکنان انجام می‌شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

هر دو بخش فوق‌الذکر در چهار مرحله برنامه‌ریزی و اجرا می‌شوند:
تعریف نقشها و مسئولیتها و تعیین اهداف از سوی سرپرستان و با بهره گرفتن از داده‌های دریافتی از کارکنان به طور مشارکتی انجام می‌شود.
سرپرست به اتفاق کارمند و به طور مشترک نسبت به تدوین راهبردهای لازم برای دستیابی به اهداف تعیین شده اقدام می‌نمایند.
سرپرست به اتفاق کارمند در مورد روشی که برای ارزیابی عملکرد و پیشرفت کارمند مورد استفاده قرار خواهد گرفت، تصمیم‌گیری می‌نمایند.
سرپرست با انجام ارزیابی‌های لازم بر پیشرفت عملکرد کارمند نظارت نموده و بازخورد اصلاحی لازم را به او ارائه می کند و به هدایت وی می‌پردازد؛ گاهی نیز سرپرست در انتظارات خود تجدید نظر نموده و آنها را تعدیل می کند.
هدایت رکن اساسی مدیریت عملکرد است. در خلال جلسات هدایت، سرپرستان به ارائه راهکارهای لازم و هدایت کارکنان در مسیر توافق شده اقدام می‌نمایند تا کارکنان به اهداف از پیش تعیین شده دست یابند. فرایند مذکور باعث می‌شود تا عملکرد مطلوب کارکنان تشویق و در نتیجه تکرارپذیری آن بیشتر گردد و از طرفی عملکرد نامطلوب نیز شناسایی و با ارائه راهکار مناسب توسط سرپرست، کارمندان به اصلاح عملکرد خود اقدام نمایند. همان گونه که ملاحظه می‌شود نتیجه فرایند فوق بهبود عملکرد کارکنان است که در نهایت باعث افزایش بهره‌وری نیروی انسانی خواهد شد. بهره‌وری نیروی انسانی از دو طریق یکی حذف یا کاهش عملکرد نامطلوب کارکنان و دیگری حفظ یا افزایش عملکرد مطلوب و تشویق در تکرارپذیری آن (سیدی و اکبری، ۱۳۸۸).
۲-۱-۴- مزایای مدیریت عملکرد
مدیریت عملکرد می‌تواند مزیتهای زیادی برای کارکنان، سرپرستان و سازمان به وجود آورد. رویکرد مدیریت عملکرد با بهره‌گیری از ارزشیابی‌های دقیق و منظم، بازخورد عملکرد مشخصی را برای بهبود عملکرد کارکنان فراهم می‌آورد، الزامات کارآموزی مورد نیاز برای پیشرفت و ارتقای کارکنان را تعیین و روند توسعه فردی و سازمانی را هموار و تسهیل می کند. بین تصمیم‌گیری کارکنان و عملکرد، ارتباط نزدیکی برقرار می‌کند و سرانجام انگیزش و بهره‌وری کارکنان را افزایش می‌دهد، تعدادی از ویژگی‌ها و مزایا در سه حوزه و از دیدگاه های سازمانی، کارکنان و سرپرستان قابل بررسی و طبقه‌بندی می‌باشند:
الف) از دیدگاه سازمانی
با اعمال رویکرد مذکور، ارزشهای سازمانی تقویت می‌شوند.
کارمندان و سرپرستان راحت‌تر با هم گفتگو می‌کنند و اهداف مورد نظر سازمان بهتر محقق می‌گردد.
اهداف، مقاصد و اولویتهای سازمانی به طور واضح و مشخص در دسترس همگان قرار می‌گیرد.
ایجاد موازنه بین فشارهای کوتاه‌مدت برای تولید و نیاز بلندمدت رشد و توسعه حرفه‌ای کارکنان
ایجاد تعهد سازمانی پایدار، جهت دادن پاداشهای لازم به فعالیتهای برتر در محل کار
برقراری نوعی تناسب بین فرهنگ سازمان و خط مشی‌های ارزشیابی آن
با ساختار سنتی و ناکارآمد حقوق و دستمزد مقابله می‌شود و پرداختها بیشتر بر عملکرد و کارایی افراد متمرکز می‌گردد.
ب) از دیدگاه سرپرستان
ارزشیابی کارکنان راحت‌تر انجام شده و تاثیر ارزشیابی‌ها در افزایش بهره‌وری کارکنان بیشتر می‌شود
سرپرستان با هدایت کارکنان، اهداف آنها را با اهداف سازمان همسو می‌نمایند.
ایجاد فضای مناسب جهت برقراری ارتباط و گفتگوی صریح، بی تکلف و دوجانبه بین سرپرستان و کارکنان
تصمیم‌گیری سرپرستان و کارکنان زیرمجموعه
سرپرستان صرفاً به ابعاد منفی عملکرد کارکنان تاکید نمی‌کنند و جنبه‌های مثبت عملکرد آنها بیشتر مورد توجه می‌باشد.
سرپرستان علاقه‌مند به تشریح نظام ارزشیابی و چگونگی اعمال آن برای کارکنان می‌باشند و در توضیح فرایند مذکور جدیت لازم را به عمل می‌آورند.
کارکنان، بازخورد کافی و مستمر را از طریق منابع مختلف (سرپرستان، مشتریان، همکاران و . . . ) دریافت می‌کنند تا از موقعیت خود در مورد عملکرد مورد انتظار آگاهی کسب نمایند.
خودارزشیابی کارکنان بخشی از فرایند بازخورد رسمی است (سیدی و اکبری، ۱۳۸۸).
۲-۱-۵- معایب مدیریت عملکرد
نظامهای مدیریت عملکرد در صورتی که باعث بهبود عملکرد فرد نشود و باعث پیشرفت و ارتقای عملکرد سازمان نگردد، به دلیل از دست دادن زمان و منابع مصرف شده برای طراحی و اجرای آن به عنوان منبع هزینه تلقی می‌گردند که نه تنها باعث افزایش بهره‌وری نگردیده است بلکه باعث ایجاد نوعی زیان نیز گردیده است.
برخی از معایب نظام مدیریت عملکرد به شرح زیر می‌باشند:
سازمانها، نظامهای مدیریت عملکرد را با نظامهای ارزیابی عملکرد اشتباه می‌گیرند و آنها را معادل هم قلمداد می‌کنند.
بیشتر نظامهای مدیریت عملکرد، به جای جوهره و ذات دارای پپیش‌پاافتادگی و عرض می‌باشند.
بعضاً مدیریت عملکرد را به عنوان نظام نظارت تحمیلی تلقی می‌کنند تا این که آن را به عنوان یک نظام توسعه‌ای در نظر بگیرند.
در بیشتر سازمانها، واحدهای منابع انسانی تنها واحدهای مسئول طراحی و کنترل نظام مدیریت عملکرد می‌باشند. حال آن که این نظام یک رویکرد مشارکتی و فراگیر سازمانی است که باید توسط کلیه واحدهای سازمانی اعمال و اجرا گردد.
بسیاری از سرپرستان فاقد مهارتهای لازم برای اعمال یا بهبود مدیریت عملکرد می‌باشند (سیدی و اکبری، ۱۳۸۸).
۲-۱-۶- چالش‌های مدیریت عملکرد

1. 1. رویکرد عقلی

مدیریت عملکرد به رویکرد عقلانی و کاملا عینی در پذیرش روندها و شیوه‌های گوناگون منابع انسانی دعوت می­نماید. موضوع و قصدی والا در تمام تلاش‌های مدیریت عملکرد می­بایست جریان داشته باشد. هریک از شیوه‌های منابع انسانی باید دارای چهارچوب منطقی و قابلیت تحویل مشخص در تمام مراحل باشد. اغلب چنین مدیریت عقلانی مستلزم تحول و دگرگونی سازمان و مهندسی مجدد روند می­باشد. از طرف دیگر، هر تلاش شبه استاندارد مجزا یا ذهنی برای اجرای مدیریت عملکرد در سازمان به نتایج ضد تولیدی منتهی می­گردد.

1. 1. هم سویی مهندسی

مدیریت عملکرد فقط زمانی قصد، جهت و جایگاه پایداری به­دست می ­آورد که راهبردها، مداخله­ها وپیش­ران­های گوناگون به وضوح با راهبردهای کسب و کارسازمان هماهنگ گردد. یعنی مدیریت عملکرد باید نقش شتاب­دهنده در کسب اهداف بلندمدت، میان­مدت و کوتاه مدت سازمان بازی کند.

1. 1. فرهنگ ترکیبی

موفقیت مدیریت عملکرد تا حد زیادی به توانمندی­اش در ترکیب فرهنگ با فعالیت­های گوناگون بستگی دارد. تمام سازمان­ها دارای نوعی فرهنگ کاری هستند که قابل تشخیص و تاریخی است و مدت‌هاست که در قالب برنامه ریزی شده و یا به­ صورت خودجوش پرورش یافته است. چالش آن است که این فرهنگ کاری باید تناسب کامل با نوع مدیریت عملکردی که طراحی شده یا اجرایی شده است، داشته باشد. به این دلیل که کاربرد مدیریت عملکرد مستلزم تغییرات در سیستم، سیاست و رویه‌هاست.
۴٫استقامت
بر خلاف دیگر سیستم‌های مدیریت، برنامه ریزی و اجرای سیستم مدیریت عملکرد مستلزم تلاش‌های طولانی و انجام سال­ها کار سخت است. در این بین تمام کارکنان نیز صمیمانه باید مشارکت داشته باشند. متاسفانه، سازمان­ها انتظار دارند به سرعت نتایج چشمگیر به­دست آورند لذا تلاش­هایشان را کمرنگ می­ کنند. منافع مدیریت عملکرد فقط در صورت تلاش­ های مستمر قابل مشاهده است. استقامت رمز موفقیت مدیریت عملکرد است.
۵٫شایستگی­های منابع انسانی
مدیران منابع انسانی باید مهارت­ های کسب و کار خویش را همانند مهارت­ های نرم انسانی خویش بهینه نمایند. آن­ها باید بتوانند تکنیک­های کمی را همانند شیوه ­های کیفی به کار گیرند و در فناوری اطلاعات زبردست باشند. این دو دانش نیاز و پایه علوم منابع انسانی و کسب و کار می­باشند.
۶٫ابزارگرایی منفعت طلب

بعد از جنگ جهانی دوم به مدت تقریباً۴۰ سال ژئوپلتیک به عنوان یک مفهوم و یا روش تحلیل، به علت ارتباط آن با جنگ‎های نیمه اول قرن بیستم منسوخ گردید، هر چند ژئوپلیتیک در این دوره از دستور کار دولت ها در مفهوم قبلی خود خارج شد، اما همچنان در دانشگاهها تدریس می­شد. برای تبدیل شدن نقش فعال جغرافیا در تعریف ژئوپلیتیک به نقش انفعالی سه دلیل عمده قابل ذکر است:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

اول اینکه جغرافیدانان بعد از شکست آلمان در جنگ، ژئوپلیتیک خاص آلمان را مقصر اصلی عنوان کردند و سیاست‎های آلمان نازی را متأثر از این مکتب می‎دیدند. خود را از مطالعات در مقیاس جهانی کنار کشیده، توجه خود را به دولت ها و درون مرزهای سیاسی بین المللی معطوف داشتند و واژه ژئوپلیتیک بر چسب غیر علمی‎به خود گرفت و از محافل علمی‎و دانشگاهی طرد شد.دلیل دیگری که موجب افول نقش جغرافیا در جنگ سرد شد ظهور استراتژی باز دارندگی هسته ای بود. توانایی پرتاب سلاح‎های هسته ای بوسیله هواپیما و موشک به فاصله‎های دور،باعث شد که دیگر نه فاصله و نه عوامل جغرافیایی مثل ناهمواری ها و اقلیم چندان مهم تلقی نمی‎شدند. دلیل سوم، ظهور ایدئولوژی به عنوان عامل تعیین کننده ی جهت گیری سیاست ها بود. ژئوپلیتیک جنگ سرد و ژئوپلیتیک عصر هسته ای از مشخصات دوره افول ژئوپلتیک هستند (زین العابدین، ۱۳۸۹ : 13).
۲-۱-۳- دوره احیا
بعد از پایان جنگ جهانی دوم جغرافیدانان شرمنده شدند و از آن پس تلاش نمودند جغرافیدانانی که ژئوپلیتیک را در اختیار آلمان نازی (هیتلر) گذاشته اند،کنار گذارند، و نتیجه اینکه حدود ۴۰ سال ژئوپلیتیک طرد شد. تا اینکه در دهه 1980 در جنگ ویتنام^[2] و کامبوج^[3] بر سر تصاحب منطقه ی مکنگ^[4]، گر چه هر دو کشور از بلوک شرق بودند، ایدئولوژی نتوانست جنگ را از بین ببرد. بنابراین، در گزارش این مناقشه و روابط دو کشور، مجدداً از مفهوم ژئوپلتیک استفاده شد و سپس کسینجر^[5] بصورت تفننی از واژه ی ژئوپلیتیک در مسائل جهان استفاده نمود. علاوه بر آن در جنگ ایران و عراق (1988-1980) و اشغال کویت توسط عراق (1991-1990 ) و به ویژه سقوط پرده آهنین در اروپا از سال 1989 موجب پر رنگ تر شدن این مفهوم شد و به خصوص فروپاشی شوروی (سابق) و برجسته شدن ملیت ها این مفهوم را به صورت یک مفهوم کلیدی در عرصه بین المللی قرار داد (زین العابدین،۱۳۸۹ :۲۸).
در حالیکه نامداران جغرافیای سیاسی چون ریچارد هارتشورن و استیفن جونز سخت در تلاش شکوفا ساختن جغرافیای سیاسی در جهان دوران میانه ی قرن بیستم شدند و سیاستمدارانی چون هنری کیسینجر واژه ژئوپلیتیک را دوباره به زبان روزمره سیاسی نیمه دوم قرن بیستم باز گرداند، جهانی اندیشانی چون ژان گاتمن و سوئل کوهن پیروزمندانه جهانی اندیشی جغرافیایی(ژئوپلتیک) را به بستر اصلی مباحث دانشگاهی باز گرداندند.در این زمینه ژان گاتمن^[6] با طرح تئوری «آیکنوگرافی^[7]– سیروکولاسیون^[8]» «حرکت» را در مباحث ژئوپلیتیک در معرض توجه ویژه قرار داد و عوامل روحانی یا عامل «معنوی» را در جهانی اندیشی «اصل» یا «مرکز» دانست و «ماده» یا «فیزیک» را تأثیر گیرنده قلمداد کرد (مجتهد زاده،۱۳۸۶:۹۶).
سائول بی کوهن می‎گوید: موضوعات ژئوپلیتیکی مهمتر از آن بودند که جغرافیدانان آنها را کنار بگذارند و اکنون خیلی از جغرافیدانان با یک تأخیر به او ملحق شده اند و از باز گشت و تجدید حیات ژئوپلتیک به اندازه او استقبال کرده اند.
2-2-رویکردهای جدید ژئوپلیتیک
همه نظریه‎های ژئوپلیتیکی جنبه ژئواستراتژیکی داشته و برای کسب قدرت بر فضای جغرافیایی تأکید داشتند. اما پس از پایان جنگ سرد و با مطرح شدن نظام نوین جهانی بسیاری از دیدگاه های ژئوپلیتیکی جنبه ی کمی‎پیدا کرد و حتی بعضی از این دیدگاه ها در عالم سایبر اسپیس مطرح شدند. در نظام نوین جهانی عده ای در تحلیل ژئوپلیتیکی خود، رویکرد انرژی را مد نظر قرار دادند،عده ای به مسائل زیست محیطی معتقد بودند، بعضی فرهنگ را عامل اصلی ژئوپلیتیک دانستند و بالاخره، عده ای مسائل ژئواکونومی‎را در تحلیل ژئوپلیتیکی خود مورد توجه قرار دادند. می‎توان گفت که معیار‎های قدرت که نظامی‎گری بود، به طور کلی جای خود را با معیار‎های مذکور تغییر داد. یعنی، قبل از پایان جنگ سرد، معیار اصلی قدرت نظامی‎گری بوده و تمام عوامل اقتصادی، اجتماعی به صورت ابزار مورد توجه بوده است.به علاوه مشخصه ی اصلی ژئوپلیتیک دوره جنگ سرد جهان دو قطبی، جهان سوم و کشورهای عدم تعهد بودند، اما در نظریه ی جدید ژئوپلیتیکی، جهان چهارم مطرح است (زین العابدین، ۱۷۱:۱۳۸۹).
۲-2-۱-رویکرد نظم نوین جهانی
اولین بارجورج بوش پدر^[9] رئیس جمهور اسبق آمریکا در جریان جنگ خلیج فارس در1990م نظام نوین جهانی^[10] را مطرح نمود. و در سال 1991 پس از مذاکرات خود در هلسینکی^[11] با گورباچف^[12] و مارگارت تاچر^[13]، رهبران اروپا، سازمان ملل متحد،کشورهای عربی به ویژه خلیج فارس و سایر هم پیمانان خود، نظریه نظام نوین جهانی خود را اعلام نمود (حافظ نیا،۵۳:۱۳۸۵).
این نظام دیدگاه‎های جدید آمریکا را بیان می‎کند. با فروپاشی نظام سیاسی اتحاد جماهیر شوروی و بلوک شرق و از بین رفتن رقابت قدرت ها، جهان از این پس صاحب نظام نوینی شود که بر قدرت همه جانبه آمریکا استوار است. قدرت و سلطه آمریکا بر جهان بدون تسلط بر خلیج فارس ممکن نبود. نظام نوین جهانی طرحی جدید برای سلطه بر مناطق مهم جهان توسط آمریکا بود. این نظام به رغم عنوان گول زننده آن، شکل جدیدی از استعمار نو است که جهان را به سوی مخاصمه و تلاطم سوق می‎دهد. جورج بوش پدر نظم نوین جهانی را این چنین تعریف می‎کند: «نظم نوین جهانی می‎گوید که بسیاری از کشورها با سوابق متجانس و همراه با اختلافات، می‎توانند دور هم جمع شوند تا از اصل مشترکی پشتیبانی کنند و آن اصل این است که شما با زور کشور دیگری را اشغال نکنید…» اما آمریکائیها از زمان پی ریزی چنین نظریاتی، کمترین توجهی به آنچه خود معتقدند نداشته اند و تعبیر «نوام چامسکی» نظم نوین جهانی تعبیر تازه ای از توسل به زور و انقیاد مضاعف ملت ها است.تمام ابعاد نظم نوین جهانی بر پایه منافع و توسعه طلبی آمریکا استوار است در عصر نظم نوین جهانی، ثبات و امنیت تقریباً به طور کامل برای هیچ کشوری- حتی آمریکا- وجود ندارد.
2-2-2-رویکرد ژئواکونومی
پایه و اساس ژئواکونومی‎استدلالی است که از طرف ادوارد لوتویک^[14] ارائه شده است. او خبر از آمدن نظم جدیدبین المللی در دهه نود می‎داد که در آن ابزار اقتصادی جایگزین اهداف نظامی‎می‎شوند. به عنوان وسیله اصلی که دولت ها برای تثبیت قدرت و شخصیت وجودی شان در صحنه بین المللی به آن تأکید می‎کنند و این ماهیت ژئواکونومی‎است (عزتی،۱۰۷:۱۳۸۸)
ژئواکونومی‎عبارت ازتحلیل استراتژی­ های اقتصادی بدون درنظر گرفتن سودتجاری،که ازسوی دولتها اعمال می­ شود،به منظورحفظ اقتصادملی یا بخشهای حیاتی آن وبه دست آوردن کلیدهای کنترل آن ازطریق ساختارسیاسی وخط مشیهای مربوط به آن پرداخت. (عزتی،1387: 110)
ژئواکونومی‎رابطه بین قدرت و فضا را مدّ نظر دارد و هدف اصلی آن کنترل سرزمین و دستیابی به قدرت فیزیکی نیست بلکه دست یافتن به استیلای اقتصادی فناوری و بازرگانی است بدین ترتیب به نظر می‎رسد مفاهیم ژئواکونومی‎در رویارویی با مسائل قرن 21 از کارآیی مناسبی در مقیاس جهانی برخوردار خواهد بود (واعظی،1388 :32)
ژئواکونومی‎رابطه بین قدرت وفضا را بررسی می‎کند. فضای بالقوه ودرحال سیلان همواره حدود ومرزهایش درحال تغییروتحول است،ازاین رو آزادازمرزهای سرزمین وویژگیهای فیزیکی ژئوپلیتیک است.درنتیجه تفکر ژئواکونومی‎شامل ابزارآلات لازم وضروری است که دولت می‎تواندازطریق آنها به کلیه اهدافش برسد.(عزتی،1387: 110)
ژئواکونومی‎و ژئوپلیتیک دارای تفاوتهای اساسی با هم می‎باشند،اول اینکه ژئواکونومی‎محصول دولت ها وشرکتهای بزرگ تجاری با استراتژیهای جهانی است درحالی که این خصیصه در ژئوپلیتیک نیست. نه دولت ونه شرکتهای تجاری هیچ نقشی درژئوپلیتیک ندارندبلکه یکپارچگی اتحادیه ها،منافع گروهی وغیره برپایه نمونه‎ های تاریخی با عملکردی نامرئی دراستراتژیهای ژئوپلیتیکی پایه واساسی برای همه صحنه‎های ژئوپلیتیکی هستند.
دوم اینکه هدف اصلی ژئواکونومی‎کنترل سرزمین ودستیابی به قدرت فیزیکی نیست بلکه دست یافتن به استیلای تکنولوژی وبازرگانی است. ازلحاظ کاربردی بایدگفت که مفهوم وعلم ژئوپلیتیک می‎تواند درنشان دادن راه وروش‎هایی برای پایان دادن به نزاعها ودرگیری ها ودرمجموع اختلافات نقش اساسی داشته باشددرحالی که ژئواکونومی‎ازچنین ویژگی برخوردارنیست(عزتی،1387: 112)
2-2-3- رویکرد ژئوکالچر
ژئوکالچر یا ژئوپلیتیک فرهنگی فرایند پیچیده ای از تعاملات قدرت،فرهنگ، و محیط جغرافیایی است که طی آن فرهنگها همچون سایر پدیده‎های نظام اجتماعی همواره در حال شکل­ گیری، تکامل،آمیزش، جابجایی در جریان زمان و در بستر محیط جغرا فیایی کره زمین اند.به عبارت دیگر ژئوکالچر ترکیبی از فرایند ‎های مکانی – فضایی قدرت فرهنگی میان بازیگران متنوع و بی شماری است که در لایه‎های مختلف اجتماعی و درعرصه محیط یکپارچه سیاره زمین به نقش آفرینی پرداخته و در تعامل دائمی‎با یکدیگر بسر می­برندو بر اثر همین تعامل مداوم است که در هر زمان چشم انداز فرهنگی ویژه خلق می‎شود.از این رو ساختار ژئو کالچر جهانی بیانگر موزاییکی از نواحی فرهنگی کوچک و بزرگی است که محصول تعامل‎های مکانی – قضایی قدرت فرهنگی اند که در طول و موازات یکدیگر حرکت می‎کنند (دیلمی‎معزی،2:1387).
ژئوکالچر پدیده ای است که بر شالوده نظام اطلاع رسانی نوین و یا صنایعی استوار است که به تولید محصولات فرهنگی مبادرت می‎ورزد وظیفه این صنایع تولید انبوه محصولات فرهنگی است. نظام سلطه فرهنگی در جهان کنونی در کنار نظام سلطه اقتصادی یا سیاسی از عناصر اصلی نظام ژئوپلیتیک جهانی می‎باشند. امروزه منطق حاکم بر فرایند‎های ژئوکالچر جهانی بر اشکال پیچیده و تکامل یافته تر شیوه‎های رقابتی مبتنی است. این فرایند در عین نافذ بودن، مدام در تکامل می‎باشد
پدیده‎های فرهنگی به دلیل خصیصه‎های مکانی شان همواره میل به ثبات و پایداری در مقابل نوآوری ها دارند که می‎توان به تلاش جوامع سنتی و حفظ میراث فرهنگی و آداب و سنن و نمادهای تاریخی و … اشاره کرد. از طرفی الگوهای تمدنی به واسطه ماهیت فضائیشان در جهت سرعت بخشیدن به تغییرات فرهنگی و زدودن مرزهای قراردادی هستند(حیدری،۱۳۸1 :۱۶۸).
۲-2-4- رویکرد ژئوپلیتیک زیست محیطی
مسایل ژئوپلیتیک زیست محیطی از اواخر قرن بیستم به موضوع اصلی فعالیت­ها و نگرانی­ها بین گروه‎های انسانی و بازیگران ملی و فراملی در سطوح منطقه ای و جهانی تبدیل شده است. محیط زیست بشری در سطوح محلی، ملی، منطقه ای و جهانی دستخوش مخاطرات گردیده است. این مخاطرات در سه بعد: کاهش و کمبود منابع، تخریب منابع و آلودگی محیط زیست تجلی یافته است. از دید ژئوپلیتیک، کمبود منابع زیست محیطی یا محروم کردن انسانها از زیستن در مکان مورد علاقه آنها رقابت و کنش متقابل بین گروه‎های انسانی و بازیگران سیاسی در سطوح مختلف را در پی دارد.(www.civilica.com).
طی چند دهه گذشته، افزایش جمعیت، گسترش دامنه مداخلات بشر در طبیعت برای تأمین نیازهای فزاینده از منابع کمیاب طبیعی، گسترش رویکرد سودانگاری در غالب طرح‎های توسعه ای، بی پروایی نسبت به جستار پایداری محیط زیست در ساخت سازه ها و زیر ساخت ها و مانند آن،پیامدهای ناگواری همانند گرمایش کروی، ویرانی لایه ازن، پدیده ال نینو، طوفانهای سهمگین، بالا آمدن سطح آب دریاها، گسترش گازهای گلخانه ای، خشکسالی، سیل، فرو نشست زمین، کاهش آب شیرین، بیابان زایی، کاهش خاک مرغوب، آلودگی هوا، باران‎های اسیدی، جنگل زدایی و نابودیت تنوع زیستی، نشانه‎هایی از جهانی شدن پیامدهای فروسایی محیط زیست در سطح فروملی و فراملی و جهانی بودن بوده اند. تداوم وضعیت موجود،آینده زیست و تمدن فراروی بشر را مبهم و نامطمئن کرده است.نگرانی از این وضعیت به همراه شرایط نا مطلوب کنونی، در طرح رویکردهایی همانند امنیت زیست محیطی، ژئوپلیتیک انتقادی، ژئوپلیتیک زیست محیطی، توسعه پایدار بسیار اثر گذاشت. با توجه به این که مفهوم «جهان» از مقیاس‎های مطالعاتی دانش یاد شده است، مرزهای محلی و ملی را در نوردیده اند، محیط زیست سویه ای ژئوپلیتیک یافته است (کاویانی،۱۳۹۰: ۸۵).
2-2-5-رویکرد ژئوپلیتیک انتقادی
در مورد ماهیت و چیستی ژئوپلیتیک انتقادی نظریه‎های مختلفی ارائه شده است. عده ای از نظریه پردازان، ژئوپلیتیک انتقادی را در مقایسه با ژئوپلیتیک سنتی، که به دلیل سوء استفاده از شواهد جغرافیایی به نفع مقاصد امپریالیستی لکه دار گردیده، از لحاظ علمی‎مستقل و بی طرفانه می‎دانند که می‎تواند با دیدگاهی متعالی به امور جهانی نگریسته و تحقیق عینی بپردازد(مویر،220:1379). عده ای را باور بر این است که ژئوپلیتیک انتقادی در جستجوی آشکار کردن سیاست­های پنهان دانش ژئوپلیتیک است (میرحیدر،42:1386)
از اوایل1970، شاهد ظهوررویکردی نوین به نام «ژئوپلیتیک انتقادی^[15]»هستیم.دانشمندان ژئوپلیتیک چون اتوتایل^[16] ومیشل فوکو را می‎توان ازپیشگامان این حرکت نوین دانست. این دانشمندان به طور همزمان، هم از ژئوپلیتیک انتقاد کردند و هم خود از اندیشمندان این عرصه بودند. این افراد، سیاست اندیشمندانه خود را بر «ضد ژئوپلیتیک» تعریف کرده و با وجود این، در چارچوب زیر بنایی مفاهیم ژئوپلیتیک کار می‎کردند (مویر،۳۷۸:۱۳۷۹).
محققین ژئوپلیتیک انتقادی تمایل دارند بجای تمرکز بر شناسایی عوامل جغرافیایی مؤثر بر شکل گیری قدرت دولتها و سیاست خارجی ایشان، از یک سو دریابند که سیاستمداران چگونه «تصاویر ذهنی» خود را از جهان ترسیم نموده اند و این بینش ها چگونه بر تفاسیر آن ها از مکان‎های مختلف تأثیر می‎گذارند؟ ژئوپلیتیک انتقادی به عنوان نظریه ای نسبتاً جدید که توانسته است خود را بر اساس مؤلفه‎های حاکم میان بازیگران روابط بین الملل، نظام مند سازد، چارچوبی مناسب برای فهم ژئوپلیتیکی جدید، به دور از عناصر سختی هم چون مرز و مکان ایجاد کرده است. بر اساس فهم برخی از موضوعات، بدون توجه به بعضی مسائلی که طبق نظریات سنتی غیرمرتبط می‎نمودند، امری ناقص خواهد بود. از منظر ژئوپلیتیک انتقادی، استراتژی قدرت همیشه نیازمندبه کارگیری فضا وهمین سبب گفتمان می­باشد. (www.javanemrooz.com)
رویکرد انتقادی، کوشش منتقدانه برای کشف ساختارهای جامعه معاصر است که ضمن نقد زیربنایی رویکردهای رایج در شناخت جامعه به تبیین کاستی ها ی روش شناسی آنها می‎پردازند و شیوه‎های اثبات گرایی (پوزیتیوسیتی) را در مطالعه جامعه نقد می‎کند و بر این انگاره استوار است که صرف تجربه و روش‎های تجربی کافی نیست و نباید مطالعه جامعه را همسان با مطالعه طبیعت انگاشت. هدف نظریه پردازان مکتب انتقادی، ایجاد دگرگونی‎های فرهنگی و روشنگرانه برای کاهش نابرابری‎های جهانی، برقراری عدالت بین المللی، احترام به تفاوت ها و گرایش به ارزش‎های فرهنگی جدیدی است که بر فرایند تعامل موجود در صحنه‎های اجتماعی و تمدنی حاکم شود و تعامل و عمل را در چارچوب ارزشهای موجود رهبری کند (مشیر زاده،۱۳۸۴ :۲۲۱).
هر چند ژئوپلیتیک به مطالعه روابط متقابل جغرافیا، قدرت سیاست و کنش‎های ناشی از ترکیب آنها با یکدیگر می‎پردازد (حافظ نیا،۳۶:۱۳۸۵). اما امروزه گفتمان آن تابعی از چالش‎های برخاسته از «جهانی شدن‎های اقتصادی»، «انقلاب اطلاع رسانی» و«خطرات امنیتی جامعه جهانی» است (مجتهد زاده،۱۲۸:۱۳۸۱)و بالاخره ژئوپلیتیک انتقادی در جستجوی آشکار کردن سیاست‎های پنهان دانش ژئوپلیتیک است.مباحث ژئوپلیتیک مقاومت و آنتی ژئوپلیتیک از جمله مباحث مهم در پژوهش ها و نوشته‎های مربوط به ژئو پلیتیک انتقادی می‎باشد.این رویکرد توجهش را صرفاً به رویه سلطه ژئوپلیتیک معطوف نداشته بلکه به رویه دیگر ژئوپلیتیک که مقاومت می‎باشد بیشتر توجه می‎کند. و عاشورا به عنوان عالیترین و متعالی ترین صحنه ژئوپلیتیک مقاومت از چنان ماندگاری و جاودانگی برخوردار بوده و هست که امروزه و در قرن بیست و یکم وهزاره سوم نیز توان تحریک و به غلیان در آوردن جنبش‎های مقاومت را دارد. بسیاری از نهضت ها و مقاومت ها در دنیای اسلام و حتی غیر اسلام الگوی مقاومت خود را از عاشورا الهام گرفته اند. (باباخانی،38:1392)
2-3-اندیشه ملی گرایی
ملی گرایی مفهومی‎کاملا سیاسی دارد. این مفهوم به عنوان یک اندیشه و فلسفه سیاسی تلقی می­ شود. اندیشه‎ای که در هر ملتی ریشه در هویت ملی و میهن دوستی آن ملت دارد. در حالی که مفهوم میهن دوستی و دلبستگی به هویت میهنی مفاهیم غریزی و کهن هستند، ناسیونالیسم پدیده ای فلسفی و نوین محسوب می‎شود که از سوی اروپای بعد از انقلاب صنعتی به جهان بشری معرفی شده است. در این راستا هنگامی‎که جنگ جهانی اول و جنگ‎های بزرگ قبل از آن بیشتر با انگیزه میهن دوستی شروع شده بود، جنگ جهانی دوم حاصل برخورد اندیشه‎های ناسیونالیستی بود.(حافظ نیا و همکاران،210:1389)
ناسیونالیسم به وابستگی مردم یک منطقه که براساس یک احساس مشترک به وجود آمده گفته می­ شود این احساس مشترک ممکن است علل تاریخی، فرهنگی، نژادی، جغرافیایی و غیره داشته باشد. ناسیونالیسم در حقیقت ملاتی است که گروه‎های مختلف را به هم پیوند داده و واحدی به نام ملت را به وجود می‎آورد. (روشن و فرهادیان،242:1385)
میهن دوستی و دلبستگی به هویت میهنی مفاهیم غریزی و کهن هستند. ناسیونالیسم یا ملی گرایی مفهومی‎کاملاً سیاسی است که از سوی اروپای بعد از انقلاب صنعتی به جهان بشری معرفی شد. از نظر واژه شناسی ناسیونالیسم از ریشه ناسی(Nasci)آمده است این واژه لاتین متولد شدن معنی می‎دهد و نظریه تکاملی ایده ناسیونالیسم را تأیید می‎کند.(حافظ نیا و همکاران،210:1389)
اگر ناسیونالیسم بر مبنای برگشت به ارزشهای جاهلی و اساطیری باشد، ارتجاعی محسوب می‎شود و اگر بر مبنای یک احساس انسانی و فرهنگ خلاق باشد، مترقیانه خواهد بود. مفهوم ناسیونالیسم در قرن نوزدهم و بیستم به طور گسترده ای از اروپا به سایر نقاط و از جمله خاورمیانه انتشار یافت. افکار ناسیونالیستی به دلایلی چند در نیمه دوم قرن نوزدهم در خاورمیانه، گسترش یافت.
اول: افتتاح مدارس جدید درمصر، لبنان وسوریه
دوم: اختراع چاپ که به دنبال خود آگاهی از امور سیاسی را افزایش داده و مشوق احیای فرهنگی- ادبی شد.
سوم: تجزیه امپراطوری‎های قدیم که به دنبال خود، خود مختاری گروه‎های ملی را به دنبال داشت.(درایسدل و بلیک،77:1386)
با شروع قرن بیستم ناسیونالیسم به یک قدرت عمده سیاسی در خاورمیانه تبدیل شد و تأثیرات آن زمانی به اوج خود رسید که ناسیونالیسم ترک، عرب، ایرانی و یهود به طور همزمان در این منطقه ظهور کردند، از عوامل اصلی که سبب بروز شکاف و اختلاف در میان شیعیان منطقه خاورمیانه شده، اندیشه‎های ناسیونالیستی پیروان این مذهب در کشورهای مختلف می‎باشد. تنوع نژادی و قومی‎شیعیان ساکن در منطقه خاورمیانه الهام بخش اندیشه‎های ناسیونالیستی در میان آنان گردیده و این امر واگرایی و فقدان وحدت مذهبی در بین آنان را به دنبال دارد. ویژگی عمومی‎ناسیونالیسم تأکید بر برتری هویت ملی بر دعاوی مبتنی بر طبقه، دین و مذهب است و بر این اساس عوامل زبانی، فرهنگی وتاریخی مشترک به همراه تأکید بر سرزمین خاص، هویت بخش گروهی از مردم می‎شود.
بدین ترتیب ایدئولوژی ناسیونالیسم با تأکید بر نژاد و زبان در جهان اسلام که مرکب از انواع زبانها و نژادها ی گوناگون است، یکی از عوامل اصلی واگرایی تلقی می‎گردد. تجارب تاریخی گویای این واقعیت است که حتی پان عربیسم از ادعای نهضت وحدت سراسری اعراب نتوانست در جوامع و کشورهای عربی ایجاد وحدت نماید و طی جنگهای اعراب اسرائیل و با شکست اعراب اعتبار خود را از دست داد. به طوری که در جریان جنگ 1991 آمریکا و متحدین با عراق برخی کشورهای عرب برای آزادی کویت به یک کشور دیگر عرب(عراق)، حمله ور شدند(صفوی،202:1387).
2-4-میهن خواهی
میهن خواهی یا وطن دوستی فلسفه سیاسی ویژه ای نیست، بلکه غریزه ای است که از حس اولیه ی تعلق داشتن به مکان و هویت ویژه ای آن و حس دفاع از منافع اولیه ی فردی در آن مکان ویژه ناشی می‎شود. گونه ی اولیه ی خودنمایی این غریزه کم و بیش در همه ی حیوانات قابل مشاهده است. بیشتر حیوانات محدوده‎های مشخصی را برای جولان دادن و منافع اختصاصی، فردی یا گروهی خود در نظر گرفته و به آن دلبستگی و تعلق می‎یابند و دخالت و تجاوز دیگران را در آن با سرسختی دفع می‎کنند. (مجتهدزاده،70:1381). مفهوم میهن از انگیزه‎های سیاسی دور است و از حد غریزه ی طبیعی خارج نمی‎شود. میهن خواهی یا میهن دوستی تا آن اندازه طبیعی و غریزی است که با تعلقات معنوی انسان درآمیخته و جنبه ی الهی به خود می‎گیرد و به گونه ی مفهوم مقدس خودنمایی می‎کند.
2-5- مفهوم ملت
جمع افرادی که از پیوندهای مادی و معنوی ویژه و مشخصی برخوردار باشند و با مکان جغرافیایی ویژه ای، «سرزمین سیاسی یکپارچه و جداگانه» همخوانی داشته باشند و حاکمیت حکومتی مستقل را واقعیت بخشند، ملت آن سرزمین یا کشور شناخته می‎شوند. بدین ترتیب ملت و ملیت پدیده‎های سیاسی هستند که در رابطه مستقیم با سرزمین واقعیت پیدا می‎کنند و این اصطلاحات در حالی که مباحث سیاسی هستند، جنبه ای کاملاً جغرافیایی به خود می‎گیرند. (مجتهدزاده،65:1381).
در زبان‎های اروپایی واژه ملت از کلمه(natio) مشتق شده و بر مردمانی دلالت دارد که از راه ولادت با یکدیگر نسبت دارند و از یک قوم و قبیله هستند. ملت به مجموعه ای از افراد ساکن در فضای جغرافیایی مشخص و محدود از حیث سیاسی اطلاق می‎شود که بر اساس عوامل و خصیصه‎هایی نظیر تبار، تاریخ، فرهنگ، دین، مذهب، سرزمین، قومیت، زبان و …نسبت به یکدیگر احساس همبستگی می‎کنند و خود را متعلق به یک ما می‎دانند.(حافظ نیا و همکاران،108:1389)