۱-۲-۶ Real- Time PCR
۱ -۲-۶-۱ تعریف و مفهوم Real- Time PCR
همانطور که از معنی واژه بر می‏آید Real-time PCR مشاهده لحظه به لحظه یک فرایند می‏باشد. مشکلات و نواقص عدیده موجود در end Point PCR همراه با نیاز به یک روش تعیین کمی دقیق زمینه گشایش عرصه‏ای نوین در تکنیک PCR گردید. Real Time PCR یا qRT- PCR روش تغییر یافته‏ای است که برای ارزیابی کمیت نسبی یک رونوشت خاص در تعدادی نمونه و ارزیابی سطح تجمع آن رونوشت پس از تیمارهای مختلف یا در بافت‏های مختلف استفاده نمود. qRT- PCR یک روش بر مبنای PCR است که برای تکثیر و اندازه‏گیری میزان ملکول هدف به صورت همزمان به کار می‏رود، علت نامگذاری این روش Real- Time PCR اندازه‏گیری DNA تکثیر شده بعد از تجمع آن در واکنش، در زمان واقعی است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

در این روش از دو طریق میزان ملکول هدف اندازه‏گیری می‏شود:
استفاده از کاوشگرهای الیگونوکلئوتیدی تغییریافته DNA
هیدرولیز کاوشگرها (کاوشگر TaqMan)
هیبریداسیون کاوشگرها (light Cycler)
۱-۲-۶-۲ استفاده از رنگ آمیزی فلورسنت DNA مانند SYBR Green
این رنگ‏آمیزی برای تعیین تنها میزان DNA به کار رفته و با تمام محصولات دو رشته‏ای PCR، اختصاصی و غیر اختصاصی (دایمر پرایمرها) اتصال می‏یابد (گائوچون و همکاران، ۲۰۰۴).
انجام qRT- PCR با بهره گرفتن از ترموسایکلر و میزان فلورسنت با بهره گرفتن از یک دستگاه ردیاب محقق می‏شود. SYBR Green تنها زمانی که به DNA دو رشته‏ای متصل می‏شود، از خود نور فلورسنت ساطع می‏نماید. برای تعیین دقت آزمایش، از یک ژن خانه‏دار (مرجع) برای کنترل مثبت و آب به عنوان کنترل منفی استفاده می‏شود. بدین ترتیب تغییر در کمیت و کیفیت RNA قابل تشخیص می‏شود (نولان و همکاران، ۲۰۰۶).
۱-۲-۶-۳ مزایای روش Real- Time PCR
تکثیر در هر زمان قابل مشاهده می‏باشد. به عبارتی امکان مانیتورینگ لحظه به لحظه واکنش فراهم آمده و در هر سیکل امکان بررسی فرایند تکثیر وجود دارد.
امکان بهینه ‏سازی واکنش به طوری که مناسب‏ترین غلظت DNA و پرایمر و همچنین تعداد سیکل لازم برای تکثیر مشخص می‏شود.
امکان قطع واکنش در زمان دلخواه: از آنجائیکه روند PCR قابل مشاهده می‏باشد، در صورت عدم تکثیر و یا رفتن به فاز سکون می‏توان به واکنش خاتمه داد و از اتلاف وقت و انرژی پرهیز نمود.
انجام PCR کمی: با بهره گرفتن از روش کمی‏ کردن مطلق و کمی کردن نسبی، میزان دقیق و نسبی الگوی اولیه قابل اندازه‏گیری است.
معمولا واکنش‏ها سریع‏تر اتفاق می‏افتد و زمان کمتری لازم است.
محدوده تشخیص آن بالاتر از PCR معمولی است. حتی اختلاف کمتر از ۲ برابر را هم نشان می‏دهد.
۱-۲-۶-۴ روش بررسی کمی بیان ژن یا quantitative real-time PCR
پیدایش Real Time –PCR و Real Time Reverse Transcription PCR یا Real Time RT- PCR بطور قابل توجهی سنجش بیان ژن را متحول نموده است. Real Time –PCR تکنیک جمع‏آوری داده‏های واکنش PCR همزمان با انجام آن بوده و تکثیر و تشخیص را در یک مرحله انجام می‏دهد. این امر بوسیله انواع متنوعی از واکنش‏های شیمیایی مرتبط با نور فلورسنس انجام می‏گیرد که غلظت محصول PCR را به شدت نور فلورسنس تولیدی مرتبط می‏ نمایند (هیگوچی و همکاران، ۱۹۹۳).
فرایند شیمیایی مورد استفاده در سیستم PCR Real- Time امکان تشخیص فراورده‏های PCR را در طی فازهای ابتدایی واکنش ایجاد می‏نماید. این امر دارای مزایای زیادی در مقایسه با روش‏های PCR معمولی است. روش‏های معمولی از ژل‏های آگارز برای شناسایی محصولات PCR در فاز انتهایی یا نقطه نهایی واکنش استفاده می‏ نمایند. روش PCR Real- Time10000تا۱۰۰۰۰۰ بارحساس‏تر از روش‏های RNase protection assey (وانگ، ۲۰۰۵)،۱۰۰۰ بار حساس‏تر از روش dot blot hybridization بوده و حتی قادر به تشخیص تنها یک کپی از یک نسخه‏برداری خاص هستند (جنتل و همکاران، ۲۰۰۱)؛ و دارای ضرایب انحراف کوچکتر (cv برای SYBR Green 2/14%،TaqMan 24%) در مقایسه با روش‏های نقطه پایانی مانند دانسیتومتری باشد (۹/۴۴%) و هیبریدیزاسیون پروب (۱/۴۵%) هستند. Real-Time PCR همچنین قادر است بین RNA های پیامبر (mRNAs) با توالی‏های بسیار نزدیک تفاوت قائل شود. این روش به مقادیر نمونه RNA بسیار کمتری نیاز داشته و در صورت مناسب بودن تجهیزات، مقادیرنسبتا بالایی محصول واکنش تولید می‏نماید. واکنش Real-Time PCR را می‏توان به ۴ فاز اصلی تقسیم نمود: فاز خطی زمین‏های، فاز اولیه نمایی (Exponential Phase)، فاز خطی لگاریتمی (Linear Phase) وفاز کفه (Plateau Phase) (تیچوپد و همکاران، ۲۰۰۳). این مراحل در شکل ۲-۴ نشان داده شده‏اند. طیف از خطی زمینه‏ای (معمولا ۱۵-۱۰ چرخه اول) PCR آغاز شده و انتشار فلورسنس در هر چرخه هنوز از سطح زمینه فراتر نمی‏رود. همانگونه که ذکر گردید فلورسنس پایه (Baseline floresence) در این زمان محاسبه می‏گردد. در فازنمایی اولیه، میزان فلورسنس به سطح آستانه‏ایی ا CT می‏رسد که بطورمعنی‏ داری (معمولا ۱۰ برابر انحراف استاندارد فلورسنس پایه) بالاتر از سطوح زمینه‏ای است. اصطلاح CT مربوط به کمپانی ABI بوده و این معیار نشانگر تعداد نسخه اولیه موجود در نمونه اصلی بوده و از آن برای محاسبه نتایج آزمایش استفاده می‏گردد (هاید و همکاران، ۱۹۹۶).
شکل-۴-۲ منحنی تکثیر فازهای Real –time PCR
۱-۲-۶-۵ آنالیز کمی mRNA با بهره گرفتن از Real-Time PCR
آنالیز کمی mRNA با بهره گرفتن از Real-Time PCR به وسیلهروش سایبرگرین (SYBR®Green) به طور وسیعی در مطالعات بیولوژیک کاربرد پیدا کرده است. اساس روش Real-Time نورسنجی است، بدین صورت که میزان نور فلورسنس که از هر تیوپ ساطع می‏شود، در هر سیکل توسط دستگاه خوانده می‏شود. میزان نور فلورسانت ساطع شده توسط محصولات، نمایانگر میزان نمونه اولیه خواهد بود و با میزان محصولات PCR نسبت مستقیمی دارد. اندازه‏گیری میزان محصول توالی هدف به دو روش انجام می‏پذیرد:۱(اندازه‏گیری مطلق ۲) اندازه‏گیری نسبی.
در اندازه‏گیری مطلق تعداد توالی هدف موجود در یک نمونه مشخص می‏شود که این روش نیازمند یک نمونه استاندارد است تا میزان دقیق تعداد توالی موردنظر در آن مشخص باشد که این می‏تواند پلاسمید ژن موردنظر باشد و در اندازه گیری نسبی، میزان بیان ژن موردنظر را نسبت به ژن‏های ساختاری سلول تحت عنوان ژن‏های خانه‏دار (House keeping genes) بیان می‏کنند. از جمله ژن‏های ساختاری سلول می‏توان به Ubiquitin C، β-Actin و GAPDH اشاره کرد.
فصل دوم
بررسی منابع
گونه‌های اکسیژن واکنشگر در سلول‌های گیاهی دارای منابع تولید زیادی می‌باشند. برخی از آن‌ها در متابولیسم طبیعی سلول مانند فتوسنتز و تنفس نقش دارند. بر اساس دیدگاه‌های رایج، ROS یک محصول ثانویه اجتناب‌ناپذیر از متابولیسم هوازی است (Asada and takahashi,1987. دیگر منابع ROS متعلق به مسیرهایی هستند که در طی تنش‌های غیرزنده نظیر شوری، خشکی، سرما و… به وجود می‌آیند… گیاهان برای مقابله با تنش اکسیداتیو ایجادشده، دارای انواع سیستم دفاعی (آنزیمی و غیر آنزیمی) می‌باشند. سیستم دفاعی آنزیمی شامل سوپر اکسید دیسموتاز^[۴] (SOD)، کاتالاز^[۵] (CAT)، آسکوربات پراکسیداز^[۶] (APX) و گلوتاتیون ردوکتاز^[۷] (GR) و سیستم غیر آنزیمی شامل آسکوربات، توکوفرول، کاروتنوئیدها می‌باشند که با به دام انداختن رادیکال‌های آزاد باعث از بین بردن ویا غیرفعال شده آن‌ها می‌شوند. (بلوخین، ۲۰۰۳)
نتایج بسیاری از تحقیقات نیز نشان می‌دهد که فعالیت این آنزیم‌ها در بافت برگ ارقام حساس و محتمل به خشکی بسیار از گونه‌ها افزایش میابد (بور،۲۰۰۳: دمیرل و ترکن ۲۰۰۵) اگرچه این افزایش فعالیت آنزیم در ارقام محتمل بیشتر از ارقام حساس گزارش‌شده است (شالاتا و همکاران، ۲۰۰۱)
در بررسی که میرزایی همکاران (۲۰۱۳) روی دو گونه از Brassica napus تحت تنش خشکی انجام شد گزارش کردند که با افزایش تنش خشکی افزایش آنزیم‌های سوپر اکسید دیسموتاز، پراکسیداز، کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز در بافت برگ و ریشه مشاهده شد؛ اما میزان فعالیت این آنزیم‌ها در گونه SLM046 بیش‌تر از گونه Hyola308 بود. هم‌چنین میزان پر اکسیداسیون لیپیدی نیز در گونه Hyola308 افزایش‌یافته بود. این نتایج نشان داد که تحمل به خشکی در گونه SLM046 بیش‌تر از گونه Hyola 308 است.
میل ترکیبی APX (با مقادیر میکرومولار) و CAT(با مقادیر میلی مولار) با پراکسیداز هیدروژن، نشان‌دهنده این است که این دو در دو کلاس متفاوت از آنزیم‌های حفظ تعادل سلولی قرار دارند. APX مسئول تعدیل میزان ROS برای سیگنالینگ و CAT مسئول برطرف کردن زیادی ROS در طی تنش است. SOD تقریبا در تمام اجزای سلولی پیداشده است در کلروپلاست ها، سیتوزول، میتوکندری، آپوپلاست. مکان کاتالاز در پراکسی زوم می‌باشند. کاهش میزان فعالیت آنزیم کاتالاز در طی تنش می‌تواند به دلیل رابطه‌ی ضیعت کاتالاز با پیش ماده خود، عاملی در جهت محدود نمودن عمل محافظتی کاتالاز دخالت نموده و باعث غیرفعال شدن کاتالاز گردد.(گرامر، ۲۰۰۲)
در مطالعه‌ای که بای – لی- پینگ و همکاران در سال ۲۰۰۶ در گیاه ذرت انجام دادند مشاهده کردند که تنش خشکی منجر به کاهش فعالیت آنزیم کاتالاز شده است.
حمید نورانی آزاد در بررسی تنش کم‌آبی در گیاه آفتابگردان گزارش کردند که میزان قندهای محلول، پرولین و هم‌چنین فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز با افزایش تنش کم‌آبی افزایش یافت.
طبق مطالعه فالی و همکاران در سال ۲۰۰۷ در دو رقم کنجد، داراب ۱۴ و یکتا با کاهش میزان رطوبت خاک از ۱۰۰ درصد به ۲۵ درصد ظرفیت زراعی مزرعه میزان فعالیت آنزیم آنتی‌اکسیدانت سوپر اکسید دیسموتاز، پراکسیداز، کاتالاز پلی فنیل اکسید از را در برگ و ریشه در هر دو گونه افزایش یافت. اندازه‌گیری میزان مادون دی آلدئید در بافت برگ و ریشه نشان داد که پر اکسیداسیون لیپیدی در یکتا کمتر از داراب ۱۴ بود.
در طی مطالعه‌ای که سعید سیفی زاده و مجید رشیدی در سال ۲۰۱۰ روی عملکرد ریشه و میزان فعالیت آنزیم آنتی‌اکسیدان در چهار ژنوتیب چغندرقند انجام دادند نتایج این مطالعه نشان داد که تنش خشکی منجر به کاهش عملکرد ریشه شده است. افزایش قابل‌توجهی در فعالیت آنزیم‌های کاتالاز (CAT)، سوپر اکسید دیسموتاز (SOD) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPX) برگ‌ها مشاهده شد که تفاوت معنی‌داری بین ژنوتیپ ها ازنظر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و افزایش میزان تنش وجود داشت.
نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که تنش خشکی منجر به تولید گونه‌های اکسیژن فعال که منجر به افزایش نفوذپذیری غشاء، مالون دی آلدئید (MDA) در گیاهان می‌شود. همچنین ارقام با سطوح بالاتری از آنتی اکسیدان­ها مقاومت بالاتر به خشکی نشان دادند.
زهره امینی در بررسی اثر تنش کم‌آبی در مراحل زایشی گیاه جو تحت تیمارهای آبی، دیم و خشکی بر فعالیت آنزیم‌های ضد اکسنده، (POX) و پراکسیداز (CAT) کاتالاز، (APX) آسکوربات پراکسیداز، (SOD) در مراحل مختلف رشد زایشی گیاه جو در شرایط مزرعه بررسی گردید. نتایج نشان داد که با افزایش سن گیاه فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز در هر سه تیمار و فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز در گیاهان آبی کاهش یافتند. فعالیت آنزیم کاتالاز در گیاهان آبی با پیشرفت پیری تغییر معنی‌داری نشان نداد، درصورتی‌که در تیمارهای دیم و خشکی به‌تدریج کاهش پیدا کرد. تنش کم‌آبی در تیمارهای دیم و خشکی باعث افزایش فعالیت آنزیم‌های ضد اکسنده گردید.
عبدالله محمدی و همکاران در بررسی اثر تنش خشکی بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان سه رقم نخود انجام دادند نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل بیوشیمی نشان داد که فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان CAT، GPX و SOD در شرایط تنش با افزایش استرس افزایش یافت.
در مطالعه‌ای که علی‌رضا پور تقی و همکاران در سال ۲۰۱۱ روی آفتابگردان انجام دادن گزارش کردند که گیاهان تحت تنش نسبت به گیاهان شاهد افزایش قابل‌توجهی در فعالیت تمام آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان در برگ مانند سوپر اکسید دیسموتاز (SOD)، گلوتاتیون پراکسیداز (GPX)، گلوتاتیون ردوکتاز (GR) و کاتالاز (CAT) را گزارش کردند.
درطی مطالعه ای که نظری و همکاران در سال ۲۰۰۸ روی بیان نسبی ژن کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز در دو ژنوتیپ نخود دسى و کابلى تحت تنش سرما انجام دادندگزارش کردند ، میزان فعالیت آنزیم کاتالاز در رقم دسی افزایش و در رقم کابلی کاهش یافت. میزان بیان ژن آسکوربات پراکسیداز در هر دو ژنوتیپ افزایش یافت. این افزایش نشان داد که این آنزیم می تواند در تنش سرما پاسخ دهد و کمبود کاتالاز در رقم کابلی را جبران کند. پاسخ به دماى سازگارى و تنش سرما مى تواند در زمان کوتاهى پس از قرارگیرى در شرایط تنش آغاز شده و این زمان کوتاه سازگارى مى تواند برخى از گیاهان نخود را جهت تحمل به تنش هاى شدیدتر آماده سازد.
در بررسی تاثیر تنش خشکی بر بیان ژن کاتالاز و ارتباط آن با میزان پراکسید هیدروژن در گیاه گندم توسط چلینا (۲۰۰۴) انجام شد مشخص کرد که تجمع پراکسید هیدروژن با کاهش محتوای نسبی آب برگ ارتباط مستقیم داشته و با کاهش محتوای نسبی آب برگ میزان تولید پراکسید هیدروژن افزایش می یابد و با افزایش میزان پراکسید هیدروژن میزان بیان ژن کاتالاز افزایش یافته که به دنبال آن فعالیت آنزیم کاتالاز دو برابر می شود. مقررات پیچیده ای از الگوهای بیان شده از بیان ژن کاتالاز در سطح ترجمه در شرایط شب و روز وجود دارد که اجازه می دهد تا کنترل دقیق میزان پراکسید هیدروژن در برگ صورت گیرد.
مطالعه ای توسط لیکسین و همکاران در سال ۲۰۱۱ روی دو رقم مقاوم و حساس کنتاکی بلوگراس در پاسخ به تنش خشکی انجام شد هدف این مطالعه بررسی پاسخ های آنزیم آنتی اکسیدان به تنش خشکی بود.مطالعات نشان می دهد که زمانی که میزان محتوای نسبی آب به ۲۶ تا ۲۸ درصد رسید افزایش فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز در رقم حساس افزایش یافته که در مهار گونه های اکسیژن فعال از طریق تغییرات در سطح بیان ژن مشاهده شد.نتایج نشان میدهد افزایش میزان بیان در رقم حساس بیشتر از رقم مقاوم مشاهده شد و نتایج فعالیت آنزیم نشام می دهد که آنزیم های دخیل در چرخه آسکوربات پراکسیداز نقش مهمی در حفاظت آنتی اکسیدانی در برابر آسیب خشکسالی دارند.
در مطالعه ای که انسل و همکاران در سال ۲۰۱۱ دربررسی بیان ژن و فعالیت آنزیمی تحت تنش خشکی در گیاه برگ لوبیا چشم بلبلی انجام شد گزارش کردند که گونه های اکسیژن فعال در گیاهان اغلب در زمانی که گیاه در معرض تنش های غیر زنده قرار می گیرند تولید می شوند دو آنزیم پراکسیداز و گلوتاتیون ردوکتاز نقش کلیدی در مهار گونه های اکسیژن فعال دارند .آنزیم گلوتاتیون ردوکتاز بر روی واکنش های اکسیداسیون و احیا نقش دارند .نتایج نشان داد که در شرایط تنش خشکی میزان بیان ژن گلوتاتیون ردوکتاز در بافت برگ افزایش یافته و میزان افزایش رابطه مستقیمی با شدت تنش دارد.
در بررسی های داکوستا و همکاران در سال ۲۰۰۷ روی تغییرات درفعالیت آنزیم آنتی اکسیدان و پراکسیداسیون لیپیدی روی سه گونه ازگیاه بنت گراس تحت تنش خشکی انجام شد مشاهدات حاکی از آن بود که در هر سه گونه کاهش عمومی در فعالیت آنزیم آنتی اکسیدانت و افزایش میزان پراکسیداسیون لیپیدی گزارش شد تنش خشکی طولانی مدت باعث آسیب اکسیداتیو در هر سه گونه شد گونه بنت گراس مخملی بیش ترین توانایی را در مهار اکسیداتیو را دارا می باشد.
در مطالعه ای که لونا و همکاران در سال ۲۰۰۶ روی تجمع پراکسید هیدروژن و فعالیت و بیان ژن کاتالاز درگندم انجام دادند به این نتیجه رسیدند که تجمع پراکسید هیدروژن ناشی از خشکسالی با کاهش محتوای آب خاک و جذب کربن دی اکسید در ارتباط است.فعالیت آنزیم کاتالاز تحت شرایط تنش خشکی شدید دوبرابرشد.
فصل سوم
مواد و روش­ها
۳-۱ تهیه مواد گیاهی

تحت کلاس اراضی

۹۳.۹۷

۸۵.۲۴

۱۳۳۱۷.۰۵

۱۲۰۸۰.۸۵

۷۵-۱۰۰

S_2-f

۸.۷۲

۱۲۳۶.۲

۷۵-۱۰۰

S_2-sf

۶.۰۳

۳.۴۴

۸۵۵.۰۰

۴۸۶.۸۳

۵۰-۷۵

S_3-nf

۲.۶۰

۳۶۸.۱۷

۵۰-۷۵

S_3-sf

۱۰۰

۱۴۱۷۲

۴-۲-۱-۳مقایسه روش های استوری، ریشه دوم و کالوگیرو در تعیین تناسب اراضی برای کشت ذرت علوفه ای در دشت ایذه

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

اراضی مورد مطالعه از نظر تناسب کیفی تناسب اراضی به روش استوری، برای کشت ذرت علوفه ای در زیر کلاس های S_{3- cf}، S_3-fc، N_1-fc، N_1-scf، N_2-ncf و N_2-sfc قرار دارد. در زیر کلاس S_3-cf مهم ترین عوامل محدود کننده به ترتیب اقلیم و درصد آهک می باشد. در زیر کلاس S_3-fc مهم ترین عوامل محدود کننده به ترتیب درصد آهک و اقلیم می باشد. در زیر کلاس N_1-fc مهم ترین عوامل محدود کننده به ترتیب اقلیم و درصد آهک می باشد. در زیر کلاس N_1-scf مهم ترین عوامل محدود کننده به ترتیب عمق خاک، اقلیم و درصد آهک می باشد. در زیر کلاس N_2-ncf مهم ترین عوامل محدود کننده به ترتیب ESP، اقلیم و درصد آهک می باشد. در زیر کلاس N_2-sfc مهم ترین عوامل محدود کننده به ترتیب عمق خاک، درصد آهک و اقلیم می باشد.
اراضی مورد مطالعه از نظر تناسب کیفی تناسب اراضی به روش ریشه دوم، برای کشت ذرت علوفه ای در زیر کلاس های S_3-cf، S_3-fc، S_3-scf، N_1-nfc و N_1-sfc قرار دارند. در زیر کلاس S_3-cf مهم ترین عوامل محدود کننده به ترتیب اقلیم و درصد آهک می باشد. در زیر کلاس S_3-fc مهم ترین عوامل محدود کننده به ترتیب درصد آهک و اقلیم می باشد. در زیر کلاس S_3-scf مهم ترین عوامل محدود کننده به ترتیب عمق خاک، اقلیم و درصد آهک می باشد. در زیر کلاس N_1-nfc مهم ترین عوامل محدود کننده به ترتیب ESP، درصد آهک و اقلیم می باشد. در زیر کلاس N_1-sfc مهم ترین عوامل محدود کننده به ترتیب عمق خاک، درصد آهک و اقلیم می باشد.
اراضی مورد مطالعه از نظر تناسب کیفی تناسب اراضی به روش کالوگیرو، برای کشت ذرت علوفه ای در زیر کلاس های S_2-f، S_2-sf، S_3-nf و S_3-sf قرار دارند. در زیر کلاس S_2-f مهم ترین عامل محدود کننده درصد آهک می باشد. در زیر کلاس S_2-sf مهم ترین عوامل محدود کننده به ترتیب عمق خاک، درصد آهک می باشد. در زیر کلاس S_3-nf مهم ترین عوامل محدود کننده به ترتیب ESP و درصد آهک می باشد. در زیر کلاس S_3-sf مهم ترین عوامل محدود کننده به ترتیب عمق خاک و درصد آهک می باشد.
نتایج بدست آمده شاخص سرزمین به تفکیک سری های خاک در منطقه مورد مطالعه نشان داد که دامنه تغییرات درجه تناسب سرزمین برای محصول ذرت علوفه ای آبی در دشت ایذه به روش استوری از ۷ تا ۳۲ معادل با کلاس نامناسب همیشگی(N₂) تا تناسب کم(S₃) می باشد(شکل۴-۲). دامنه تغییرات مزبور در روش ریشه دوم از ۱۷ تا ۵۰ و به عبارتی از کلاس نامناسب کنونی(N₁) تا تناسب کم (S₃) متغییر می باشد(شکل۴-۳). و در روش کالوگیرو دامنه تغییرات شاخص سرزمین از ۴۱ تا ۶۴ یعنی از کلاس تناسب کم(S₃) تا نسبتا مناسب(S₂) گزارش می شود(شکل۴-۴). نتایج درجه تناسب سرزمین در هر سه روش استوری، ریشه دوم و کالوگیرو در جدول ۴-۲ ارائه شده است. بر این اساس در روش ریشه دوم ۹۳.۹۷ درصد و در روش کالوگیرو ۰۳/۶ درصد برای کشت ذرت علوفه ای دانه ای در دشت ایذه دارای تناسب S₃ است. کلاس تناسب S2 فقط در روش کالوگیرو طبقه بندی شده و ۹۷/۹۳ درصد از اراضی دشت مذکور در این کلاس قرار گرفته اند، در روش استوری ۵۱/۶۶ درصد و در روش ریشه دوم ۰۳/۶ درصد از اراضی دشت ایذه در کلاس نامناسب کنونی قرار گرفته اند. و کلاس نامناسب همیشگی فقط در روش استوری با مقدار ۶.۰۳ درصد از کل اراضی دشت طبقه بندی شده است.
در ارزیابی پارامتریک دشت ایذه برای زراعت ذرت علوفه ای محدودیت عمده ناشی از فاکتور درصد آهک بوده است و با توجه به تحقیقات میدانی و بازدیدهای صحرایی از مزارع ذرت علوفه ای می توان نتیجه گرفت که جداول سایز و کالوگیرو اثر محدودیت آهک را برای مناطق ایران بیش از اندازه اعمال می کنند و برای رفع چنین مشکلی این جداول باید کالیبره گردند (بازگیر ۱۳۷۶، محسنی ۱۳۸۴، دادگر و همکاران ۱۳۸۸). دشت ایذه از لحاظ کشت ذزت علوفه ای مساعد است ولی به دلیل اینکه این گیاه یک گیاه تابستانه می باشد و نیاز آبی بالایی دارد پیش بینی می شود مردم و دولت تمایل چندانی به کشت آن نداشته باشند و گیاهان زراعی با نیاز آبی کم جهت زراعت تابستانه کشت شوند.این تحقیق نشان داد سری خاک پرچستان و خنگ اژدر که در شمال دشت ایذه و در دامنه کوه قرار دارند به دلیل محدودیت عمق خاک سطح کلاس تناسب اراضی پایینی در هر سه روش خود گرفته اند. پروفیل شماره ۱۲ در شمال غربی دشت ایذه در اثر محدودیت درصد سدیم تبادلی PSE در تمامی سه روش پارامتریک کلاس تناسب اراضی پایینی به واحد مربوطه اختصاص داده اند و آن واحد اراضی را در تحت کلاس n جای داده اند. پارامتر اقلیمی محاسبه شده در هر سه روش استوری ، ریشه دوم و کالوگیرو در کلاس تناسب S2 برای دشت ایذه طبقه بندی شده است و می توان گفت که گیاه ذرت علوفه ای برای کشت در منطقه ایذه در کلاس نسبتا مناسب قرار دارد و اقلیم تا حدودی سبب محدودیت درروش های استوری و ریشه دوم شده است (ملکیان و جعفرزاده ۱۳۸۸، سرمدیان و همکاران ۱۳۸۲، محنت کش ۱۳۷۸). pH در پروفیل های ۱۸،۱۷،۱۶،۱۵و۱۹ محدودیت ایجاد کرده و سبب شده است تا این اراضی شاخص سرزمین پایینی داشته باشند. CEC یکی دیگر از پارامترهای خاک می باشد که سبب محدودیت و قرار گرفتن اراضی منطقه در تحت کلاس f شده است محدودیت این پارامتر در پروفیل های ۳ و ۱۴ بیشتر از بقیه بوده است.
۴-۲-۲ گندم
۴-۲-۲-۱ تعیین و محاسبه شاخص و درجه اقلیمی گندم

• میانگین دما در چرخه رشد: ℃۹/۱۴

شاخص محاسبه شده میانگین دما در چرخه رشد ۹۵

• میانگین دما در مرحله سبزینگی: ℃۵/۱۱

بازار انحصار چند جانبه: انحصار چند جانبه به وضعیتی اطلاق می شود که دو یا چند فروشنده تقاضای انبوه خریدار را ارضاء می کنند. در این حالت تعداد بنگاه های اقتصادی ویا به عبارتی فروشندگان کم بوده و با قیمت ها برخورد تلافی جویانه می شود و هر یک از آن ها می خواهند با اتخاذ تدابیری سهم خود از بازار، یعنی فروش و نهایتا سود خود را بالا ببرند که در این میان، بنگاه ها می توانند برای رسیدن به اهداف خود به یکی از دوروش زیر عمل کنند:

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

الف) بنای ناسازگاری گذاشته و برای کسب بیشترین سود روش مبارزه را انتخاب نمایند.
ب) دارای روحیه سازش بوده و با تبانی و همکاری با یکدیگر بیشترینسود ممکن را بین خود تقسیم نمایند که کارتل ها، تراست و شرکت های چند ملیتی نتیجه سازش بین چندین شرکت بزرگ است که کل بازار را در اختیار دارند(الو داری، ۱۳۸۹).
انواع محیط های بازاریابی
تقسیم بندی معین و مشخص توسط متخصصین امر بازار یابی از این محیط به عمل آمده است:
محیط سازمانی: یعنی محیط داخلی موسسه یا شرکت شامل ضوابط و قوانین داخلی، نوع محصولات، رشته های فعالیت شرکت، چارت سازمانی و روابط رسمی و غیر رسمی حاکم بر آن، کانال های توزیع اعم از عمده فریشی، خرده فروشی و نمایندگی ها و موارد متعدد دیگری که در رابطه با محیط داخلی سازمان و موسسه می باشد.
محیط بازار: شامل تعداد خریداران، میزان پراکندگی مکانی آن ها، قدرت خرید مشتریان، ذوق و سلیقه و ترجیحات آنان، سن، جنس و آداب و رسوم مصرف کنندگان، تعداد شرکت های رقیب و انواع محصولات، قیمت و کیفیت آن ها، انواع کالاهای مکمل و جانشین و قیمت آن ها و متغیرهای دیگری که به تبع وجود خریداران، رقبا و فروشندگان جانشین و قیمت ان ها و متغیرهای دیگری که به تبع وجود خریداران، رقبا و فروشندگان دیگر در بازار وجود دارد و اثرات آن ها می توانند موجب افزایش یا کاهش فروش کالا و خدمات شرکت شود.
محیط عمومی: یعنی شرایط و مقتضیات و تغییر ناپذیر و غیر قابل کنترل حاکم بر عملیات بازاریابی که اگر قلمرو فعالیت های بازاریابی شرکت در محدوده داخل کشور باشد این محیط ملی و در صورتی که حیطه فعالیت های بازاریابی از مرزهای ملی فراتر رود این محیط را محیط بین المللی می نامند.
محیط ناشناخته: پوسته خارجی یا قسمت فرایر محیط است، عوامل این محیط هنوز در بازار مبهم است و ممکن است بر اثر پیشرفت های فنی، جریانات سیاسی، جنگ ها و نزاع های ملی و بین المللی، اکتشلفات علمی و موارد گوناگون دیگری آثار خود را در بازار ظاهر سازند(رضایی نژاد،۱۳۸۰).
عوامل موثر در تقسیم بندی بهینه بازار
همان گونه که در مباحث قبلی عنوان گردید، روش های مختلف و متنوعی برای تقسیم بازار وجود دارد ولی بعضی از تقسیم بندی های بازار از اثر بخشی کمتری برخوردار بوده و یا اصلا هیچ نوع فایده ای برای موسسه ندارند، مثل تقسیم بازار مواد غذایی بر اساس رنگ موی افراد، واضح است که رنگ موی افراد بر نوع مواد غذایی که استفاده می کنند، هیچ نوع تاثیری ندارد و این نوع تقسیم بندی و صرف وقت، جز ایجاد هزینه های اضافه، برای موسسه مربوطه هیچ نفعی به دنبال نخواهد داشت، لذا برای این که تقسیم بندی بازار موثر و کارا بوده باشد، باید دارای ویژگی های زیر باشد:
از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه باشد: برای مقرون به صرفه بودن، بخش یا بخش های مورد نظر بازار باید دارای فروش خوبی بوده و از سودآوری قابل ملاحظه ای برخوردار باشد. مدیران بازاریابی در بخش بندی بازار به دنبال ایجاد بیشترین فرصت برای سودآوری و بازده سرمایه گذاری هستند و در صورتی که این امر مهم از طریق تقسیم بندی حاصل نشود بهتر است از بازاریابی انبوه استفاده کرده و تقسیم بندی بازار صورت نپذیرد.
با توجه به منابع موجود در موسسه، امکان اجرا داشته باشد: منظور از منابع، منابع انسانی، مالی و مادی(تجهیزاتی و فضای فیزیکی) می باشد که وجود نارسایی و کمبود در هر یک از این منابع، اجرای موثر برنامه های بازاریابی را با مشکل جدی مواجه خواهد ساخت، لذا با تهیه حتی بهترین برنامه های بازاریابی و بخش بندی بهینه، اگر موسسه نیروی انسانی^[۴] لازم و مناسب این کار را نداشته باشد و یا از لحاظ تامین مالی در مضیقه باشد، تقسیم بندی بازار قابل عمل نبوده و امکان اجرا نخواهد داشت، برای نمونه می توان از یک موسسه کوچک عرضه کننده مواد غذایی با دو نفر پرسنل نام برد که مشتریان خود را به ۱۰ قسمت مجزا تقسیم نموده است، واضح است که برای رضایت افراد بخش های مختلف، نیروی انسانی لازم را نخواهد داشت.
میزان بخش های مختلف بازار قابل اندازه گیری باشد: بعضی از عوامل و متغیرها هر چند که در صورت مدنظر واقع شدن در تقسیم بندی، منافع خوبی را برای موسسه می توانند ایجاد نمایند ولی اندازه گیری آن ها واقعا مشکل است چرا که گاها هیچ نوع اطلاعاتی در این زمینه وجود ندارد و شرکت باید کار تحقیق و بررسی در مورد این متغیر ها را که می توانند متغیر های جمعیتی، جغرافیایی، روانی و رفتاری باشند، بدون بهره گرفتن از کارهای قبلی صورت گرفته از صفر شروع کند، ولی با توجه به ارزشمندی متغیر در تقسیم بازار، در صورت عملی شدن، می تواند نتایج خوب و پرباری به همراه داشته باشند.
خریداران بخش های مختلف قابل دسترسی باشند: بعضی از مواقع علیرغم مفید بودن تقسیم بندی با توجه به متغیر خاصی، مشکل دسترسی به خریدار وجود دارد و عملا کار را برای موسسه، دشوار می نماید(اریابی،۱۳۸۷).
سه استراتژی تعیین بازار هدف
مدیران بازاریابی موسسات، معمولا پس از تجزیه و تحلیل بازار و تقسیم آن به بخش های متجانس در مورد انتخاب یک یا چند بخش به عنوان بازار هدف تصمیم گیری می کنند، آن چه مسلم است، این است که در این تصمیم گیری عوامل متعددی مثل اهداف مورد نظر موسسه، منابع مالی و تجهیزاتی، تعداد کادر فروش و بازاریابی و میزان کارامدی آن ها، قدرت رقابتی شرکت و نیز خط مشی تجاری موسسه، نقش به سزایی را ایفا می کنند.
مهم ترین استراتژی هایی که در این زمینه مورد استفاده شرکت ها واقع می شوند به شرح ذیل می باشند.
استراتژی بازاریابی یکسان^[۵]
شرکت هایی که از این روش بازاریابی استفاده می کنند، بدون در نظر گرفتن تفاوت بخش های مختلف بازار، کالا یا کالاهای تولیدی خود را در سطح وسیعی برای همه ی آن ها به طور یکسان عرضه می کنند، هر چند که به کارگیری این استراتژی از نظر اقتصادی به جهت تولید انبوه و در مقیاس وسیع مقرون به صرفه می باشد ولی به دلیل عدم توجه کافی به خواسته ها و انتظارات گروه های مختلف خریداران در بخش های متفاوت، رضایت آنان از نظر نوع و کیفیت کالا جلب نمی گردد و شرکت در بین خریداران جایگاه مطلوب و مستحکمی پیدا نمی کند و در نتیجه این امکان همیشه وجود دارد که مصرف کنندگان وفاداری خود را از دست داده و به سمت کالاهای موسسات رقیب گرایش پیدا کنند که این امر برای هر موسسه ای زیانبار است.
استراتژی بازاریابی متفاوت
موسسات با به کار گیری این روش تعداد معین و مشخصی از بازارها را انتخاب نموده و برای هر یک از آن ها محصولات مناسب با خواسته ها و انتظارات آنان تولید و عرضه می کنند، در این روش، شرکت ها برای جلب رضایت مصرف کنندگان مجبور می شوند کالاهای مختلفی را با کیفیت ها و قیمت های متفاوت تولید کنند تا از این طریق افراد بیشتری را به طرف کالاهای خود جذب نموده و موقعیت خود را در بازارهای هدف مستحکم نمایند(کمالی،۱۳۸۲).
استراتژی بازاریابی متمرکز
این روش برای شرکت های تازه تاسیس و کوچک که دارای منابع و امکانات محدودتری هستند، مناسب است، با اتخاذ این استراتژی، یک شرکت به جای این که به دنبال سهم کوچکی از یک بازار بزرگ باشد، تلاش می کند سهم نسبتا بزرگی از یک یا چندئ بازار کوچک را دارا باشد، یعنی این که شرکت تمام امکانات و نیروهای خود را در یک یا چند منطقه کوچک به کار می گسرد و به جهت شناخت بهتر خواسته ها و نیازهای مشتریان آن بخش یا بخش ها، از شهرت و اعتبار خاصی برخوردار می شود. از مزایای دیگر این استراتژی می توان به صرفه جویی های ناشی از تخصص در تولید، توزیع و تبلیغات اشاره نمود(مهدوی نیا،۱۳۸۸).
عوامل فردی موثر در رفتار خریداران
فرایند تصمیم گیری خریداران در مورد خرید یا عدم خرید کالایی شدیدا تحت تاثیر صفات و ویژگی های فردی آنان است که به صورت عامل موثر فرهنگی، اجتماعی، شخصی و روانی مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرند.
خریدهای مصرف کنندگان شدیدا تحت تاثیر خصوصیات فرهنگی، اجتماعی، شخصی و روانی آن ها قرار می گیرد که تاثیر هر یک از اینها با توجه به زیر مجموعه های تشکیل دهنده شان به اجمال به شرح زیل توضیح داده می شود:
الف) عوامل فرهنگی:
این عامل بیشترین و عمیق ترین تاثیر را بر رفتار مصرف کنندگان دارد. لذا با توجه به اثر نافذ و تغییر دهنده این عوامل در بازارهای مصرفی، بازاریان باید این تاثیرات را شناسایی نموده و آماده پاسخگویی یا تغییر آن ها باشند. تشخیص شباهت ها و هم چنین اختلافات فرهنگی بازارهای مختلف، مدیران را در امر تدوین برنامه های مفید بازاریابی و تعیین خط مشی های و استراتژی مناسب در جهت هماهنگ نمودن محصول با فرهنمگ رایج بازارها مساعدت می نماید، چرا که بخشی از گرایش به سمت کالاها تابعی از فرهنگ است.
بازاریان این عوامل را در قالب سه بخش طبقه اجتماعی، خرده فرهنگ(فرهنگ ثانوی) و خود فرهنگ به شرح ذیل مورد بررسی قرار می دهند:
۱-فرهنگ: فرهنگ عبارت است از مجموعه ای از آداب و رسوم، هنجارها، نمادها و رش ها در یک جامعه که از یک نسل به نسل دیگر منتقل می شود و تعیین و تنظیم کننده ی رفتار انسان هاست. این نمادها ممکن است ملموس باشند مثل انواع محصولات، ابزارآلات و کارهای هنری و یا اینکه ناملموس باشند مثل ارزش ها، باورها، اعتقادات و طرز تلقی ها که در هر صورت به خاطر تغییر پذیری و فرهنگ های انسانی در طول زمان، الگوهای جدید می توانند جانشین الگوهای کهنه و قدیمی باشند. مدیران بازاریابی موسسات باید با فرهنگ و تغییرات آن در طول زمان آشنا بوده و حساسیت متناسبی از خود بروز دهند تا خود را با شرایط فرهنگی جدید وفق دهند.
۲-خرده فرهنگ:عواملی مثل منطقه جغرافیایی، دین،؛ مذهب، نژاد، ملیت و نظایر آن باعث ایجاد فرهنگ های فرعی در داخل فرهنگ غالب یک بازار می شود که هر یک از این فرهنگ های ثانوی یا خرده فرهنگ ها بر علائق، سلیقه ها و ترجیحات افراد زیر مجموعه آن فرهنگ، شدیدا تاثیر گذار است. بازاریان باید در کنار فرهنگ اصلی و غالب بازارها با خرده فرهنگ های آن ها نیز آشنا بوده تا از این طریق بتوانند نسبت به رقباء پیشی گرفته و کالاهای مناسب و مطلوب برای هر یک از گروه های خاص فرهنگی فراهم آورند(رضایی نژاد،۱۳۸۰).
۳-طبقه ی اجتماعی: در هر جامعه ای تعدادی از افراد که دارای ارزش ها، سلیقه ها و رفتارهای مشابه و مشترکی هستند، طبقات مختلف اجتماعی را به وجود می آورند. عواملی مثل میزان درآمد و ثروت، مدرک تحصیلی، شغل، وابستگی های فامیلی و متغیرهای نظیر اینها در شکل گیری طبقات اجتماعی متعدد در جوامع نقش عمده ای را ایفا می کنند که با کمی دقت نظر متوجه می شویم که افراد یک طبقه، رفتار مصرفی تقریبا یکسانی داشته ولی خریدهای آنان با سایر طبقات اجتماعی تفاوت های عمده و چشمگیری دارد چرا که نیازها و خواسته های هر یک از طبقات اجتماعی متفاوت از همدیگر می باشد.
ب) عوامل اجتماعی:
این عوامل همانند عوامل فرهنگی از سه طریق عمده که عبارت اند از گروه ها، خانواده و نقش و منزلت اجتماعی بر رفتار خریداران اثر گذاشته و می توانند در تصمیم گیری او برای خرید یا عدم خرید کالا موثر واقع شوند.
موسسات باید به هنگام تهیه و تنظیم خط مشی های بازاریابی، عوامل فوق را به همراه زیر مجموعه های تشکیل دهنده ی آن ها که اجمالا در زیر شرح داده می شوند، مد نظر قرار داده تا در دنیای رقابتی امروزه به ادامه ی حیات محصول قبلی یا فروش محصول جدید خود کمک نمایند.
۱-گروه ها: در این مبحث ما با گروه های مختلفی مثل گروه های عضویت، آرمانی، گسسته، نخستین، ثانویه، ایده آل، اصلی و غیره مواجه می شویم که هر کدام از آن ها به نحوی بر رفتار مصرفی خریداران و نوع و میزان خرید آن ها موثرند که ما همه این ها را به طور کلی می توانیم در قالب گروه های مرجع در نظر بگیریم، گروه هایی که مردم غالبا به هنگام خرید تحت تاثیر آنان قرار می گیرند.
۲-خانواده: وقتی که از نقش فامیل یا خانواده در مورد خرید افراد خانوار صحبت می شود منظور از آن دو خانواده ای است که یکی از آن ها فرد دوران کودکی، نوجوانی و بخشی از جوانی خود را سپری می کنند و با الگو قرار دادن رفتار پدر و مادر خود تعدادی از عادات، آداب و رسوم و رفتارها را یا از آنان به ارث برده و یا در محیط خانه از آن ها یاد می گیرد. لذا با توجه به تاثیر این دو خانواده بر رفتار فرد، بازاریابان سعی می کنند از طریق بررسی بازار و انواع تحقیقات بازاریابی نحوه و میزان تاثیر هر کدام از آن دو و تک تک اعضا تشکیل دهنده ی آن ها، در جهت گیری های بازاریابی خود وزن مناسبی به انان داده تا از این طریق به اهداف بازاریابی خود نایل شوند.
۳-نقش و منزلت اجتماعی: این عامل نیز همانند دو عامل قبلی بر اکثر رفتارهای خرید افراد تاثیر می گذارد. همان طوری که از مباحث جامعه شناسی بر می آید، هر فردی در دوران حیات خود با گروه های متعددی مثل خانواده، باشگاه، انجمن، کلوپ و سازمان سر و کار پیدا می کند و با توجه به وظایف مختلفی که در موقع عضویت در آن ها باید انجام دهد، بالاجبار نقش های مختلفی را نیز ایفا می کند. یعنی به فعالیت هایی دست می زند که افراد دیگر گروه از آن انتظار دارند(مهدوی نیا،۱۳۸۸).
ج) عوامل شخصی: شش عامل سن و سال، مرحله ی زندگی، شغل فرد، وضعیت مالی، شیوه ی زندگی و تصور شخصی از ویژگی ها و خصوصیات مهم فردی هستند که تصمیمات خریداران به شرح ذیل تحت تاثیر و نفوذ آن ها قرار می گیرند:
۱-سن و سال: میزان و نوع خرید افراد، شدیدا تحت تاثیر سن و سال آن ها قرار می گیرد، با توجه به اینکه سلیقه مردم در انتخاب انواع کالاها و خدمات، تحت تاثیر سن آنان قرار می گیرد، ضروری است مدیران بازاریابی با حساسیت بیشتری به این موضوع بنگرند.
۲- مرحله ی زندگی: این عامل نیز یکی از عوامل مهم فردی موثر در خرید افراد بوده و مربوط به مراحلی می شود که یک خانواده در طول زمان آن را طی می کند.
۳-شغل: شغل افراد نیز از عوامل تاثیر گذار در خرید آنان است و هر کس به مقتضای شغل خود از بین محصولات متنوع، اقدام به انتخاب می کند. چرا که الگوهای درآمدهای یک نقاش با یک مهندس و آن هم با یک استاد دانشگاه بدون توجه به درامدهای متفاوت آن ها فرق می کند.
۴-وضعیت اقتصادی: وضع مالی هر فرد یکی دیگر از عوامل موثر در خرید است. برای نمونه، در همان مثال قبلی، آن استاد دانشگاه در صورت داشتن ثروت، درامد و حتی قدرت استقراض بالا، به خرید رایانه های مدل بالا، جدید و با مارک های معتبر دست می زند و در غیر این صورت سعی می کند با خرید یک رایانه قدیمی و ارزان قیمت خود را راضی نماید.
۵-سبک و شیوه زندگی: در واقع سبک زندگی انسان ها چیزی است بیش از شخصیت یا طبقه ی اجتماعی شخص و به جهان بینی فرد مربوط می شود.
۶-شخصیت و تصور شخصی: شخصیت^[۶] یعنی مجموعه عادات و رفتارهای یک فرد از دید دیگران و تصور شخصی یعنی مجموعه همین عادات و رفتارها و خصائص از دید خود فرد. بازاریابان معتقدند که بررسی و تجزیه و تحلیل هر یک از این خصائص و رفتارهای مصرف کنندگان می تواند در پی بردن به نوع و نحوه ی انتخاب خریداران از بین کالاهای مختلف و مارک های متعدد آن ها موثر واقع شود(الوداری،۱۳۸۹).
د) عوامل روانشناختی:
در این زمینه نیز می توان به جهار عامل انگیزه، ادراک، یادگیری و باورها به شرح ذیل پرداخت که بر خرید و رفتارهای مصرفی افراد موثر واقع می شوند.
۱-انگیزه: انگیزه به نیرویی اطلاق می شود که باعث می گردد انسان ها دست به فعالیت‌ها و اقدامات مختلفی زده تا نیاز و به تبع آن خواسته ای را برآورده سازند. از آن جایی که تعداد نیازهای انسان زیاد و راه‌های رفع آن‌ها یعنی خواسته‌های بشری نامحدود است، لذا بازاریابان سعی می کنند ازطریق تحریک این خواسته‌ها و نیازها در افراد ایجاد انگیزه نموده و آن‌ها را به طرف فعالیت یا رفتار مصرفی خاصی سوق دهند.
۲-ادراک: ادراک به فرایندی اطلاق می شود که طی آن فرد اطلاعات محیط پیرامون را دریافت نموده و با ساماندهی و تفسیر آن‌ها با توجه به برداشت شخصی یک تصویر کلی از محیط و شرایط موجود در آن برای خود ایجاد می کند. به طور خلاصه به نحوه ی دریافت پیام‌های موجود در محیط توسط فرد ادراک گفته می شود که این ادراک می تواند نحوه ی عمل فرد را تحت تاثیر خود قرار دهد.
۳–یادگیری: یادگیری عملی است که باعث ایجاد تغییراتی در رفتار شخص می شود و با تجه به این که براساس تئوری‌های یادگیری بیشتر رفتارهای بشری قابل یادگیری هستند پس رفتارهای مصرفی و خرید انسان‌ها نیز از این امر مستثنی نبوده لذا بازاریابان می توانند با بهره گرفتن از همین تئوری‌ها به انسان‌ها یاد بدهند و از این طریق وارد بازارهایی بشوند که سالیان سال در سیطره و تحت نفوذ شرکت‌های با ریشه و سابقه دار بوده اند و پیروزی را از آن خود و کالای جدید خودشان نمایند.

۸۹

۸۸

۸۷

۸۶

موانع

۶

۱

۱

۱

کمبود بودجه و منابع

۳

۳

۵

۲

ضعف ارتباطات درون بخشی

۵

۲

۳

۴

ضعف ارتباطات برون بخشی

۴

۴

۲

۳

کمبود نیروی انسانی و مشکلات انگیزشی

۲

۵

۴

۵

مشکلات اداری

۱

–

–

–

درگیری در فعالیت های روزمره

همان طور که ملاحظه می شود اولویت های مربوط به موانع تحقق اهداف طی ۳ سال اول مطالعه تغییرات چندانی نداشته و کمبود بودجه و منابع مالی همچنان جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که در سال ۸۹ طی تغییرات چشمگیر اولویت های کمتری برای موانع مربوط به تامین منابع در نظر گرفته شده به طوری که عامل کمبود منابع مالی به اولویت ششم انتقال داده شده است و مشکلاتی نظیر درگیری کارکنان در فعالیت های روزمره شان به عنوان موانع تحقق اهداف معرفی شده اند. بنابر این تدوین اهداف راهبردی در راستای ارتقای مدیریت استراتژیک دانشگاه باید بر اساس اولویت های موجود انجام گیرد همان طور که صادقی نیز طی مطالعات خود در زمینه برنامه راهبردی لزوم توجه به اولویت های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را در تدوین برنامه راهبردی بیمارستان های دانشگاه شهید بهشتی مورد تاکید قرار داد و نتایج تحقیق وی مبنی بر تاثیر متقابل عملکرد مالی و برنامه راهبردی، یافته های پژوهش حاضر را مورد تایید قرار داد (صادقی ۱۳۷۶).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

این در حالی است که John و همکارانش نیز با بررسی تاثیر برنامه راهبردی بر عملکرد، به نتیجه مشابه دست یافتند و اظهار داشتند به کار گرفتن برنامه راهبردی نه تنها بر عملکرد فنی و ساختاری سازمان تاثیر گذار است بلکه با عملکرد مالی آن نیز رابطه مستقیم و دو طرفه دارد یعنی علاوه بر اینکه روی عملکرد مالی موثر است به شدت از آن تاثیر می پذیرد . چرا که اجرای اثربخش برنامه راهبردی و تحقق راهبردها را در وهله اول نیازمند منابع مالی کافی دانستند (John ،۲۰۰۰) . بنابراین دانشگاه علوم پزشکی قزوین باید طبق اظهارات مدیران ارشد خود به عامل کمبود بودجه به عنوان یکی از موانع اجرایی برنامه راهبردی برای سال های آتی توجه خاص داشته و برنامه ریزی مالی خود را در راستای تحقق راهبردهای تدوین شده بازبینی نماید. از طرفی دارا بودن و تخصیص منابع کافی شرط لازم برای اجرای برنامه است ولی صد در صد تضمین کننده موفقیت برنامه راهبردی دانشگاه نخواهد بود بلکه موانع جدیدی هم که برنامه با آن مواجه بوده است باید مورد توجه قرار گیرند و برای از میان برداشتن آن ها نیز برنامه ریزی گردد. به عنوان مثال موانعی نظیر ارتباطات درون و برون بخشی ضعیف یا غیر شفاف، رویکرد های جدید مدیریتی نظیر مدیریت مشارکتی را می طلبد تا با نزدیک کردن افراد درگیر در برنامه راهبردی شکاف های موجود را از میان برداشته و اثربخشی برنامه را ارتقا بخشد. چه بسا تقویت ارتباطات بین بخشی نه تنها به هدف گذاری مشارکتی و ارتقای تحقق آن ها کمک خواهد کرد بلکه در همسان سازی دیدگاه افراد به راهبردها و موانع دستیابی به آن ها نیز نقش مهمی ایفا می کند. چراکه در راستای هدف شماره ۳ و طی مصاحبه با مدیران ارشد دانشگاه بررسی مجدد موانع عدم تحقق اهداف راهبردی نشان داد که حتی در خصوص موانع تحقق اهداف و راهبرد ها ، دیدگاه مدیران ارشد با کارشناسان برنامه ریزی تا حدود زیادی متفاوت است.

تهدید را هشدار هر تهدید محیطی بر یکی از ضعف‌های سازمان، وجود یک مسئله می‌دهد. و در بسیاری از موارد تهدیدهای محیطی علیه قوت‌های سازمان آن را قرار می‌دهد. در محدودیت تلقی فرصت‌های محیطی با ضعف‌های سازمان نیز نشان از آسیب‌ پذیری سازمان دارد.( بونه و کونز ۱۹۹۲ )
تجزیه و تحلیل منابع و امکانات سازمان فهرستی از منابع مهم موجود از نظر انسانی، مالی و تجهیزاتی و . . . در اختیار مدیران می‌گذارد. در این مرحله هدف این است که منابع کلیدی و استراتژیک سازمان مورد ارزیابی قرارگرفته و تصویری از امکانات سازمان جهت تحقق اهداف و همچنین ضعف‌ها و نارسایی‌های داخلی را مشخص نماییم. باید بدانیم هر سازمان طبق اصل هم پایانی ممکن است بتواند از چندین راه مختلف به هدف‌های معین خود برسد، بنابراین شناسایی ضعف‌ها و قوت‌های درونی موجب می‌شود مدیران بتوانند از میان طرق گوناگون مناسب‌ترین راه را برای رسیدن به اهداف پیدا کنند. ( رضاییان ۱۳۸۴)

۲-۱-۱۴)تدوین استراتژی
در این مرحله باید مجموعه استراتژی های قابل‌استفاده را لیست کرده و سپس با بهره گرفتن از مدلهای مختلفی که در بحث‌های مدیریت راهبُردی آمده است و با توجه به نتایج به دست آمده از تحلیل وضعیت که در مرحله اول آمده است استراتژی برتر را انتخاب کنیم. در این مرحله مشارکت مدیران میانی و حتی مدیران رده پایین جهت افزایش انگیزش اهمیت زیادی دارد. در این مرحله برنامه‌ریزی با به کار گرفتن یک یا چند معیار مانند میزان عملی بودن، مفید بودن، قدرت حل مشکلات، هم راستایی با خط مشی‌ها، تطبیق امکانات سازمان و . . . می‌تواند به ارزیابی استراتژی ها پرداخته و استراتژی جدید را بر این اساس انتخاب کند.( الوانی، ۱۳۶۸) در حقیقت تدوین استراتژی مربوط به یک نقطه زمانی معین نیست، بلکه به تدریج شکل می‌گیرند و تغییر می‌یابند و در طی زمان به طور نسبی تعدیل‌شده و توسعه می‌یابند و گام به گام اجرا می‌شوند.
یکـی از صاحب‌نظران (کوئین^[۳۱]) آن را فـرآیـنـد تـکمیـل تدریجـی منطقـی^[۳۲] می نامد (کوئین،۱۹۸۷ ) برنامه‌ریزی استراتژیک در قالب فرا گرد تدریجی، این فرصت را برای مدیران و سازمان‌ها ایجاد می‌کند که به دلیل مواجه تدریجی با مسائل موجود در مسیر اجرای راهبردها، به مهارت کافی برای اجرای آن‌ها دست یابند.( مینتزبرگ ۱۹۸۷)
۲-۱-۱۴-۱)تکوین استراتژی
هیچ فرصتی وجود ندارد که در کار خود راهکار و در نتیجه گلوگاه‌هایی را به همراه نداشته باشد. این سه مانند ذرات بنیادی استراتژی هستند آه به همراه هم، مفهوم و معنی می‌یابند. تکوین استراتژی از تکرار چرخه استراتژی شکل می‌گیرد و در هر دور گامی به سوی مرحله نهایی برداشته می‌شود. استراتژی در ابتدای تولد معمولاً مبهم است و منافع محدود و ریسک بالا دارد. این ویژگی‌ها در روند تکوین به سوی شفافیت بیشتر، منافع حداکثر و ریسک حداقل رانده می‌شود. (بینش،۱۳۸۳)
۲-۱-۱۵)اجرای استراتژی
با انتخاب استراتژی کار برنامه‌ریزی استراتژیک به پایان نمی‌رسد. بلکه باید استراتژی اجراشده و عمال به محک آزمون گذاشته شود. تحقیقات و بخش پژوهش سازمان در انجام این مهم نقش مؤثری خواهد داشت. برای اجرای استراتژی ها می‌توان از ابزارهای زیر بهره گرفت:
– ساختار سازمانی مناسب با استراتژی.
– هماهنگ‌سازی مهارت‌ها، منابع و توانمندی‌های سازمان در سطح اجرایی.
– ایجاد فرهنگ‌سازمانی متناسب با استراتژی جدید سازمان.
باید در نظر داشت که بهترین راهبردهای تدوین‌شده در صورتی که به طور صحیح اجرا نشوند، فاقد ارزش عملی خواهند بود. و اجرای اثربخش هر استراتژی مستلزم تعهد کامل همه مدیران به هدایت واحدهای سازمانی تحت امر خود برای حمایت از راهبرد مذکور است. بنابراین اجرای راهبرد با کلیه فراگردهای مدیریتی یعنی برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی، هدایت بسیج امکانات و کنترل عملکردها و برنامه‌ها سروکار دارد.
۲-۱-۱۶)ارزیابی استراتژیک
جهت تعیین حدود دستیابی به هدف‌ها، استراتژیهای اجراشده باید مورد کنترل قرار گیرند. ارزیابی استراتژیک شامل سه فعالیت اصلی می‌شود:
– بررسی مبانی اصلی استراتژیهای شرکت.
– مقایسه نتیجه‌های مورد انتظار با نتایج واقعی.
– انجام اقدامات اصلاحی به منظور اطمینان یافتن از این که عملکردها با برنامه‌های پیش‌ بینی‌شده مطابقت دارد. ( رضاییان، ۱۳۸۴)
۲-۱-۱۶-۱)موانع اجرای برنامه‌های استراتژیک
هفت مانع تحت عنوان هفت خطای مرگبار استراتژیک به بیان خطاها و مشکلات رایج در زمینه اجرای استراتژی می‌پردازد.
– استراتژی ارزش اجرا ندارد.
– کارکنان در مورد اینکه استراتژی چگونه اجرا خواهد شد روشن نیستند.
– مشتریان و کارکنان، استراتژی ها را به طور کامل در نیافته‌اند.
– مسؤولیت اشخاص در زمینه اجرای تغییرات نامشخص است.
– مدیرعامل و مدیران ارشد به هنگام شروع اجرا از صحنه خارج می‌شوند.
– عدم تشخیص موانع.
– فراموش کردن کسب‌وکار.
۲-۱-۱۷)تفکر استراتژیک
تمرکز روی شناسایی و توسعه فرصت‌ها باهدف خلق ارزش، از طریق ایجاد محیط گفتگوی خالق بین افرادی که می‌توانند درجهت گیری‌های اصلی سازمان موثر باشند.تفکراستراتژیک، روش درک جهت‌گیری‌ها و محرک‌های اصلی و اثرگذار بر روی سازمان و تفکر خالق معطوف به چالش‌های یک سازمان از طریق مذاکرات سازنده و مثبت است . اﺑﺰاری ﺑﺮای ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ و روﯾﮑﺮدﻫﺎﺳﺖ، وﻟﯽ ﻣﻌﺮﻓﯽ«ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ» از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻌﺮﯾﻒ آن، ﮐﺎری ﮐﻢ ﺛﻤﺮ اﺳﺖ. ﻋﻠﺖ اﯾﻦ اﻣﺮ، ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ اﯾﻦ روﯾﮑﺮد اﺳﺖ. ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﻣﺘﻌﺪدی ﮐﻪ ﺑﺮای ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ارائه‌شده‌اند، ﻫﺮ ﯾﮏ ﺑﻪ جنبه‌هایی از اﯾﻦ روﯾﮑﺮد ﺗﻮﺟﻪ داشته‌اند، ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻫﯿﭻ ﯾﮏ ﺗﻤﺎﻣﯽ اﺑﻌﺎد را در ﺑﺮ ﻧﺪارﻧﺪ. درحالی‌که ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ در ﻋﻤﻞ ﺑﺎ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ و ﻣﺴﺘﻤﺮ ارﺗﺒﺎط ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﯽ دارد. ﻟﯿﮑﻦ ﮔﺎﻫﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻔﮑﺮ ﺑﺮﮐﻨﺶ ﻣﻘﺪم ﺑﺎﺷﺪ و آن را ﻫﺪاﯾﺖ ﻧﻤﺎﯾﺪ. در ﻣﻮاﻗﻊ دﯾﮕﺮ، در ﺣﯿﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻏﯿﺮﻣﻨﺘﻈﺮه در ﻣﺤﯿﻂ ﯾﺎ دﻗﯿﻘﺎً ﺑﻌﺪ از وﻗﻮع ﺗﻐﯿﯿﺮات غیرقابل‌انتظار، ﮐﻨﺶ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻔﮑﺮ را درﺑﺮ ﮔﯿﺮد. در ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺎی ﺗﻌﺎرﯾﻒ، ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ، ویژگی‌ها و ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎی ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﻮد و ﺗﻼش ﺷﻮد ﺗﺎ ﻧﻤﺎی ﺻﺤﯿﺤﯽ از اﯾﻦ روﯾﮑﺮد تصویر گردد. ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻓﻬﯿﻢ و ﺑﺼﯿﺮ ﺷﺪن اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺑﺼﯿﺮت ﮐﻤﮏ می‌کند ﺗﺎ در شرایط ﭘﯿﭽﯿﺪه کسب‌وکار:

1. 1. واقعیت‌های ﺑﺎزار و ﻗﻮاﻋﺪ آن ﺑﻪ درﺳﺘﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد.

1. 1. ویژگی‌های ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺎزار زودﺗﺮ از دﯾﮕﺮان ﮐﺸﻒ ﮔﺮدد.

1. 1. جهش‌های ( ناپیوستگی‌های)کسب‌وکار درک ﺷﻮد.

1. 1. ﺑﺮای ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ، راﻫﮑﺎرﻫﺎی ﺑﺪﯾﻊ و ارزش آﻓﺮﯾﻦ ﺧﻠﻖ ﺷﻮد. ( رضاییان، ۱۳۸۴)

ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ، ﻣﺪﯾﺮ را ﻗﺎدر می‌سازد ﺗﺎ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﭼﻪ ﻋﻮاﻣﻠﯽ در دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﺆﺛﺮﻧﺪ و ﭼﻪ ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻣﺆﺛﺮ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ و ﭼﺮا. ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮای ﻣﺸﺘﺮی ارزش می‌آفریند؟ اﯾﻦ ﺑﺼﯿﺮت ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار در ﺧﻠﻖ ارزش، ﻗﺪرت ﺗﺸﺨﯿﺺ اﯾﺠﺎد می‌کند.
ﺑﺪون این تشخیص، ﺻﺮف ﻣﻨﺎﺑﻊ (ﻣﺎدی و غیرمادی) ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮای دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ، بی‌حاصل ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. “ﮐﻦ اﯾﭽﯽ اوﻣﯽ” در کتاب “ﺗﻔﮑﺮ ﯾﮏ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﺴﺖ” اﻇﻬﺎر می‌دارد: ” اﮔﺮ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﺳﺎﺳﯽ را ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻧﺪﻫﯿﺪ، ﻫﺮ ﻗﺪر ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻮد و ﮐﺎرﻣﻨﺪاﻧﺘﺎن ﻓﺸﺎر روﺣﯽ و ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ وارد ﮐﻨﯿﺪ. ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ، ﻓﺮاﯾﻨﺪی ﺧﻼﻗﺎﻧﻪ و واﮔﺮا اﺳﺖ و ﺑﺎ چشم‌انداز و دورﻧﻤـﺎی ﻃﺮاﺣـﯽ راﻫﺒـﺮان ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ اﯾﻦ اﻣﺮ، ﻣﺴﺘﻠﺰم ﻓﺮاﺗﺮ رﻓﺘﻦ اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻣﺪﯾﺮان از ﻋﻤﻠﯿﺎت روزﻣﺮه، باهدف ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﻗﺼﺪ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت کسب‌وکار، اﺳـﺖ. ﺗﻔﮑـﺮ اﺳـﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ، ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ ﻫـ ﺎﯾﯽ ﭼـﻮن ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت، ﺗﺤﻠﯿﻞ، ﺑﺤـﺚ و ﺗ ﺒـ ﺎدل ﻧﻈـﺮ در ﺧﺼـﻮص ﺷـ ﺮاﯾﻂ ﺣـﺎﮐﻢ ﺑـﺮ ﺳـﺎزﻣﺎن ﺑـﺎ فعالیت‌های ﻣﺘﻨﻮع، ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﺳﺆاﻻت اﺳﺎﺳﯽ در ﻣﻮرد ﺳـﺒﺪ دارایی‌های ﺳـﺎزﻣﺎن را ﺷـﺎﻣﻞ می‌شود. “آﺑﺮاﻫﺎم” ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ را ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﻫﺎی قابل‌اطمینان ﻣﺪلﻫـﺎی ﮐﺴـﺐ و ﮐﺎری می‌داند ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ارزش ﺑﺮای ﻣﺸﺘﺮی ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮﻧﺪ. او ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ ﺟﺴـﺘﺠﻮ ﺑـﺮای ﯾـﺎﻓﺘﻦ گزینه‌های اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﻣﻨﺎﺳﺐ. “ﮔﺮﺗﺲ” ﻧﻘﺶ ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ را ﺗﻼش ﺑﺮای ﻧﻮآوری و ﺗﺠﺴـﻢ آینده‌ای ﺟﺪﯾﺪ و ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺘﻔـﺎوت ﺑـﺮای ﺳـﺎزﻣﺎن می‌داند ﮐـﻪ ﻣﻤﮑـﻦ اﺳـﺖ ﺑـﻪ ﺗﻌﺮﯾـﻒ ﻣﺠـﺪد اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﻫﺎی اﺻﻠﯽ و ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﮐﻪ ﺷﺮﮐﺖ در آن ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ می‌کند ﺑﯿﻨﺠﺎﻣـﺪ .
(ﺣﻤﯿـﺪی زاده ،۱۳۹۰) ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ را ﭘﯿﺎﻣﺪ ﺧﻮدورزی، ﺳﺎز و ﮐﺎرﻫﺎی ذﻫﻦ و ﻣﻌﻤﺎری ﺗـﺪﺑﯿﺮ می‌داند ﮐـﻪ ﺟﻠﻮه ﺣﺮﮐﺖ آﻓﺮﯾﻨﯽ آن ﭘﺲ از تعبیر گری روح و دل ﻣﺪﯾﺮان ﻧﻤﺎﯾﺎن می‌شود .
ﺗﻔﮑﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ، ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻣﺪاوم اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺪف آن، رﻓﻊ اﺑﻬﺎم و ﻣﻌﻨـﺎ ﺑﺨﺸـﯿﺪن ﺑـﻪ ﺗﺤـﻮﻻت ﻣﺤﯿﻂ ﭘﯿﭽﯿﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪ، ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ و ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺧﻼﻗﺎﻧﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺤﻠﯿﻞ در ﻗﺎﻟﺐ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ موفقیت‌آمیز را در ﺑﺮ می‌گیرد.ﺳﺮاﻧﺠﺎم نتیجه‌ای ﺟﺰ ﺳﺮدرﮔﻤﯽ و ﺷﮑﺴﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ”. (مفتخر،۱۳۷۱)
در شکل۱-۲ تفکر استراتژیک به عنوان پیش بینی و تبیین آمده است.
شکل ۲-۱:تفکر استراتژیک ( مفتخر،۱۳۷۱ )
۲-۱-۱۷-۲)تفکر استراتژیک در مقایسه با برنامه‌ریزی استراتژیک
ویژگی‌های تفکر استراتژیک
شهودی
پرداختن به فرضیه‌ها و سنتزها
شناسایی پارادایم های جدید
تفکر باز و خارج از محدودیت‌های موجود
مبتنی بر یک روش مدیریتی حمایتی