۲- ۱۵-۳- مسئول فنی استخر
فردی کلیدی است که با بهداشت، ایمنی و موارد هزینه ساز سروکار دارد. عملکرد استخر بدون مسئول فنی متخصص همانند به خطر افتادن استخری است که بدون ناجی غریق اداره می‌شود[۲]. مسئول فنی باید دوره‌های درسی مراقبت از آب را بگذراند و با مسائل نگهداری و تصفیه آب استخر و کار با مواد شیمیایی آشنا باشد و وظیفه مسئول فنی استخر نگهداری آب استخر در حد استاندارد و کنترل کیفیت آب و حفظ تاسیسات استخر در حد مطلوب می‌باشد[۶۴و۷۸ ].
مدیر استخر باید برای مسئول فنی استخر ماسک، چکمه مقاوم، دستکش بلند، محافظ چشم و پیش‌بند مقاوم تهیه کند و مسئول فنی نیز هنگام کار با مواد شیمیایی از این وسایل استفاده کند[۷۴و۹۰].

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۱۶- تعریف استاندارد
واژه استاندارد به دو مفهوم عمده بکار برده می‌شود:
در مفهوم اول منظور از استاندارد یکسانی اندازه‌گیری است: مانند متر و کیلوگرم
در مفهوم دوم، استاندارد مدرکی است دربرگیرنده‌ی قواعد، راهنمایی‌ها یا ویژگی‌هایی برای فعالیت‌ها یا نتایج آنها، به منظور استفاده‌ی عمومی و مکرر که از طریق همراهی فراهم شود و به وسیله‌ی سازمان شناخته شده‌ای تصویب شده باشد و هدف از آن دستیابی میزان مطلوبی از نظم در یک زمینه خاص است. استاندارد باید مبتنی بر نتایج، علوم فنون و تجربیات و در راه ارتقاء منافع مطلوب جامعه باشد[۱۵].
۲-۱۶-۱- اهداف و دستاوردهای استاندارد
سازمان بین المللی استاندارد (ISO)^[39] اهداف اساسی استاندارد کردن را چنین بیان کرده است:
صرفه جویی کلی در مصرف نیروی انسانی، مواد انرژی و امثال آن
حمایت از مصرف کننده و خدمت گیرندگان
حفظ ایمنی، بهداشت و محیط زیست
ایجاد ارتباط بهتر[۱۵]
۲-۱۶-۲- سطوح استاندارد
استانداردهای محلی :
استانداردهای محلی مربوط به شرکتها و سازمان‌های محلی و یا محدوده‌ی جغرافیایی زیر ملی هستند. برای مثال می‌توان به استانداردهای ویژه برای اماکن ورزشی که در نقاط جغرافیایی مختلف مانند سردسیری یا گرمسیری استفاده می‌شود، اشاره کرد.
استانداردهای ملی:
استاندارد مصوب برای کشور، استاندارد ملی گفته می‌شود. در کشورها مرجعی به عنوان عالیترین مرجع ذی‌صلاح برای تعیین استانداردهای معین مشخص می‌شود.
استانداردهای منطقه‌ای:
استانداردهای منطقه‌ای استاندارد موافقت شده در میان مجموعه‌ای از کشورهای واقع در قسمتی از جهان است.
استانداردهای بین‌المللی:
استانداردهای بین‌المللی، مجموعه‌ای از استانداردهای پذیرفته شده بین کشورهای مختلف بین‌المللی است. در واقع می‌توان استانداردها را زبان مشترک فنی و کارکردی بین ملتهای مختلف جهان دانست.
سازمانهای بین‌المللی ورزش مانند فدراسیون‌های بین‌المللی و کمیته بین‌المللی المپیک مرجع مربوط به استانداردهای فنی تربیت بدنی و یا ورزش می‌باشند[۱۵].
۲-۱۶-۳- پیدایش استاندارد اماکن ورزشی
استانداردهای ورزشی که برای به وجود آمدن آنها نیاز به تجربه است، ابتدا در آلمان شکل گرفت و مسائلی که در آغاز با هدف سر‌‌‌ و سامان دادن به اوضاع اماکن ورزشی این کشور مورد بحث و بررسی قرار گرفت عبارت بودند از:
الف- انتخاب محل و پراکندگی تاسیسات تفریحات سالم(اماکن تفریحی)
ب- وسعت اماکن و تاسیسات
ج- احتیاجات سرانه به اماکن ورزشی
د- تهیه طرح جامع در سطح هر استان
سال ۱۹۵۰ استانداردها و ارقامی برای زمین‌های روباز و سالن‌های سرپوشیده بدست آمد. در سال ۱۹۵۶ برای اولین بار به این مسئله از دید شهرسازی نگریسته شد و استانداردهای اماکن ورزشی برای تفریح گاه های توام با ورزش و اماکن و تاسیسات ورزشی مورد نیاز مراکز کوچک تحت نظر کمیته المپیک آلمان و متخصصان ورزش و شهرسازی بررسی گردید و این اولین استانداردهای ورزشی بودند که تهیه شدند [۱۲].
۲-۱۶-۴- استاندارد تجهیزات
اولین جنبه رعایت اصول ایمنی برای وسایل و تجهیزات، انتخاب آنها بر اساس استانداردهای موجود است. استانداردهای وضع شده برای وسایل و تجهیزات میتواند جنبه هایی از قبیل وزن، حجم، جنس، اندازه، ارتفاع، طول، استحکام را شامل شود همانطور که گفته شد، در انتخاب وسایل و تجهیزات ورزشی باید مواردی از قبیل طراحی و مواد، تسهیلات و هزینه نگهداری، ایمنی وسایل و تجهیزات حفاظتی، کیفیت و طرز کار، محل خرید و قیمت در نظر گرفته شود.
رعایت استانداردها به معنی پیشگیری از بروز حوادث نیست به طوری که در بسیاری مواقع دیده میشود که وسایل و تجهیزات ورزشی آسیب میبینند و یا خراب میشوند.
بر این اساس، دومین جنبه رعایت اصول ایمنی در مورد وسایل و تجهیزات، معاینه و وارسی و در نهایت تعمیر و ترمیم وسایل بازی، پس از انجام تمرینات و یا مسابقات است. تعمیر و ترمیم وسایل آسیب‌دیده باید در اولین فرصت انجام شود و درنگ و تعلل در این کار میتواند حوادث غیر قابل جبرانی را باعث شود.
سومین جنبه، کنار گذاشتن و عدم استفاده از وسایل و تجهیزات مستعمل، کهنه و از کار افتاده است. تعمیر و ترمیم وسایل تا جایی جایز است که استفاده مجدد از آنها میسر‌ باشد، در غیر این صورت، عدم استفاده از این گونه وسایل، بهترین راه رعایت اصول ایمنی است.
چهارمین جنبه ایمنی وسایل و تجهیزات اصول بهداشتی و شرایط نگهداری آنها است. غیر بهداشتی بودن انبار و یا محل نگهداری وسایل نظیر توپ، راکت، تمیز نکردن تشک‌ها، غیر بهداشتی بودن دوش، سرویسهای بهداشتی و رختکنها هر کدام میتواند باعث بروز حوادث مختلف و ابتلا به بیماریهای گوناگون شود و به این ترتیب، ایمنی و بهداشت ورزشکاران و مراجعه کنندگان به اماکن ورزشی را به خطر اندازد]۳۰،۳۱ [.
۲-۱۶- ۵ – استاندارد تجهیزات استخرهای شنا
درها و پنجره‌ها
درها و پنجره‌ها باید دارای شرایط زیر باشند:
اگر پنجره مورد استفاده قرار می‌گیرد، اندازه آن باید کوچک باشد و در بالاترین حد ممکن از نظر ارتفاع تعبیه شود به علت تابش نور خورشید یا انعکاس آن از پنجره‌ها که مشکل بزرگی برای آموزش یا ایمنی استخر می‌باشد.
در برابر زنگ زدگی و خوردگی ناشی از مواد شیمیایی از قبیل ترکیبات کلر مقاوم باشد.
از جنس مقاوم، سالم، بدون ترک‌خوردگی و شکستگی و قابل شستشو با آب تحت فشار باشد.
روکشها و رنگهای مصرفی از نوع مرغوب غیرسمی و از نظر بهداشت محیط تایید شده و به گونه‌ای باشد که در اثر دما و رطوبت ترکیبات آن تجزیه نشود.
پنجره‌های باز و درهای مشرف به فضای باز باید مجهز به توری سالم و مناسب باشد به نحوی که از ورود حشرات مزاحم به داخل استخر جلوگیری نماید.
درها و پنجره‌ها باید طوری باشند که از دید به داخل جلوگیری کنند و برای پنجره‌های محوطه استخر یک پرده یا پوشش وجود داشته باشد که از انعکاس نور خورشید جلوگیری کند.
برای جلوگیری از تعریق و حفظ گرمایش سالن کلیه پنجره‌ها دو جداره باشند[۱۸و۴۳و۷۴و ۹۰و۹۲و۱۰۹].
دیوارها
دیوارهای استخر باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:

رفتار ارتباطی سازمان با محیط از حیث اخلاقی مسایلی را به میان می آورد رسالت اخلاق حرفه ای به منزله دانش، حل مسائل اخلاقی دانشگاهها و تبیین تعهدات و مسئولیتهای اخلاقی سازمانهاست. دانشگاهها در شناخت تعهدات اخلاقی خود در قبال محیط و نیز تشخیص و حل مسائل اخلاقی در کسب و کار محتاج دانش تخصصی معینی اند و این دانش همان اخلاق حرفه ای است. برای رسیدن به این آرمان، چند هدف باید به دست آید که تحقق آنها توقع صاحبان حرف و مشاغل از دانشمندان اخلاق حرفه ای است (همان مرجع).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۱- ارائه ملاک نهایی ارزشها:
۲- ترسیم جدول فضائل و رذائل:
۳- تحلیل مسائل عینی، موردی و مبتلا در حوزه اخلاق:
۴- تبیین معضلات اخلاقی در حوزه فعالیتهای حرفه ای:
۵- حل تعارضات اخلاقی:
۶- عطف توجه به زمینه های پیشگیری پیش از درمان:
۷- ارائه فرایند تغییر و تصحیح رفتار
۸- تهذیب نفس و تعالی شخصیت:
۹- ارائه اسوه های اخلاقی
(قرا ملکی، ۱۳۸۹).
اخلاق حرفه ای وسازمان:
اخلاق سازمانی به عنوان یک مفهوم علمی در سطوح فردی و سازمانی توجه پژوهشگران مختلف را در چهار دهه گذشته به خود جلب نموده است که از آن به عنوان یک چالش اساسی فراروی سازمان های مختلف در سطح جهان یاد می شود. مضافاً این که عامل مهم موفقیت سازمان های امروزی، تبدیل آن ها به سازمان های اخلاقی است. یک رویکرد جامع در این زمینه، اشاعه فرهنگ سازمانی اخلاقی، می باشد که رعایت ملاحظات اخلاقی در تصمیم گیری ها، عملکرد، سودآوری و سایر موضوعات استراتژیک لازمه آن است. سازمان های عمومی، حتی سازمان های بازرگانی نیز به این باور رسیده اند که رفتارهای اقتصادی و اخلاقی به صورت توأمان تنها گزینه آن ها برای دستیابی به اهداف سازمانی است. فرهنگ سازمانی اخلاقی باید در سطوح کلان، میانه و خرد مورد توجه قرار گیرد که این امر نیازمند ساختار، خط مشی، کد عملیاتی یا یک درک فرهنگی از مقررات است تا کدهای اخلاقی به وسیله ساختار و ساز و کارهای سازمان مناسب مورد حمایت قرار گیرند. (مقیمی،۱۳۸۷).
تحلیل مفهوم اخلاق حرفه ای در سازمان:
سازمان بیش از فرد در جامعه موثر است و عملکرد آن نقش پردامنه تری در بهبود و تعالی زندگی اجتماعی و یا در تخریب و تباهی آن دارد. به همین سبب،سازمان می تواند اخلاقی و یا غیراخلاقی عمل کند.اخلاقی بودن یا اخلاقی نبودن سازمان مراتب و ابعاد مختلف می یابد.اخلاقی بودن در برابر هر امری در گرو تلقی اخلاقی از آن امر و تعامل اخلاقی با آن است. انسان ها بر مبنای طرز تلقی خود از امور،ارتباط عملی خود را با آن امور تنظیم می کنند. بر حسب اینکه منابع انسانی به سازمان چگونه نگاه کنند، عملکرد آنان با سازمان تعیین می شود. طرز تلقی سازمان از محیط درونی و بیرونی بخشی از جهان بینی مشترک و حاکم بر سازمان است. تنها افراد، دارای جهان بینی نیستند بلکه سازمان ها نیز از جهان بینی برخوردارند و جهان بینی سازمان نقش سرنوشت ساز در حیات سازمانی دارد. سازمان برای رشد و تعالی جهان بینی سازمانی محتاج اخلاق حرفه ای است. تلقی اخلاقی از سازمان و محیط آن سبب تعالی اخلاقی جهان بینی سازمان می شود. اگر انگاره های درستی از سازمان و محیط درونی و بیرونی در ذهن مشترک سازمانی نهادینه کنیم، اولین مانع اخلاق سازمانی را برداشته ایم.
سطوح فرهنگی اخلاق حرفه ای در سازمان ها:
تجلیگاه اخلاقیات افراد، تصمیمات و اقداماتی است که تعهدات آن ها به ارزش های شخصی را نشان می دهد. ارزش ها در زندگی افراد رسوخ می کنند و بر اقدامات آن ها تأثیر گذارند. تصمیمات و اقدامات مدیران انعکاسی از اخلاقیات آن هاست و آیینه تمام نمای ارزش ها و باوریها شخصی می باشد (باگلیون^[۱۴۵] و زیمنر^[۱۴۶]،۲۰۰۷). تئوری توسعه اخلاقی شناختی کوهلبرگ^[۱۴۷] سه سطح برای منطق اصول اخلاقی ارائه می نماید. این سطوح عبارتند از:
– سطح منطق اخلاقی پیش قراردادی؛^[۱۴۸]
– سطح منطق اخلاقی قراردادی؛^[۱۴۹]
– سطح منطق اخلاقی فراقراردادی؛^[۱۵۰]
این سطوح از نظر کیفیت از یکدیگر مجزا هستند و مطابق دیدگاه کوهلبرگ پیشرفت و ترقی از طریق این سلسله سطوح به رشد در مدل توسعه شناختی اخلاق منجر می گردد. در درون هر یک از این سطوح سلسله مراتبی، قضاوت های اخلاقی افراد کم تر تحت تأثیر عوامل بیرونی آسیب پذیر می گردد. (فیشر و بون، ۲۰۰۷).
سطح اول: منطق اخلاقی پیش قراردادی: در این سطح از منطق اخلاقی، سازمان بر اساس منافع خود برانگیخته می شود؛ به گونه ای که نگرش آن به قانون، فعالیت های هدایتگری به منظور اجتناب از مجازات و همچنین بهره برداری از حوزه های سایه و روشن جهت دستیابی به منفعت است. چنین سازمانی به دنبال حداکثر سازی منافع خود در بلند مدت است.
سطح دوم: منطق اخلاقی قراردادی: سازمانی که در سطح قراردادی در حال فعالیت است، دیدگاهی وسیع تر از منفعت خود را پذیرفته است. چنین سازمانی، اصول اخلاقی قراردادی را می پذیرد و در ارتباط خود با ذی نفعان سازمان و حتی در سطح وسیع تر که شامل انتظارات جامعه است اخلاقیات را رعایت می نماید.
سطح سوم: منطق اخلاقی فرا قراردادی: برای سازمانی که در سطح فرا قراردادی فعالیت میکند،اخلاقیات به عنوان یک موضوع سازمانی مهم تلقی می شود، به گونه ای که الزماتی وجود دارد مبنی بر این که قضاوتهای اخلاقی باید به تمامی شرایط و موقعیتهای مشابه قابل تعمیم داشته باشد. سازمانی که در این سطح فعالیت می کند، ارزشها، اصول وحقوق جهانی را تبعیت می کند.«فالکنبرگ^[۱۵۱]،۲۰۰۴» ادعا می کند که این شرایط وقتی در سازمان عملی می شود که تصمیمات سازمانی دربلند مدت سودمند و پایدار باشند. (مقیمی،۱۳۸۷).
اخلاق حرفه ای و موفقییت سازمانی:
نسبت بین اخلاق حرفه ای و موفقیت سازمانی مسئله مهم در دهه های اخیر است. این نسبت را از دو جهت می توان تحلیل کرد:
اول اینکه پای بندی اصیل به اخلاق در حرفه با موفقیت سازمانی از جمله با ثروت سازمان نسبت مستقیم دارد. نکته دوم آنکه شعارزدگی در اخلاق حرفه ای با موفقیت سازمانی نسبت معکوس دارد. جذابیت اخلاق و برتری بخشی آن فرصتی است که اگر شکار نشود به تهدید تبدیل می شود. سازمانهای که صرفاً برای جلب مشتری به شعارهای فریبنده و ادعاهای گزاف بسنده می کنند و اخلاق را به صورت کالای تزیینی، شعار تبلیغاتی، مایه مباهات و فخر فروشی قرار می دهند، در واقع این فرصت را به تهدید تبدیل می کنند و قربانی شعارهای دور از عمل خود می شوند زیرا آنان از اخلاق سوء استفاده می کنند و در تعامل عملی با ظاهر شدن ماهیت غیراخلاقی شان، مورد تنفر و گریز مشتری و سایر ذی نفعان می گردند. بنابراین، مسئله تهدید یا فرصت بودن اخلاق به نوع مواجهه سازمان با اخلاق پاسخ می یابد. مسئولیت پذیری اصیل، اخلاق را نردبان موفقیت می سازد و شعارزدگی آن را به سرسرۀ سقوط تبدیل می کند. دانایی سازمان سبب می شود. (قراملکی، ۱۳۸۸)
سه گام در نهادینه سازی اخلاق
۱) انگیزش (خواستن): اخلاقی بودن سازمان به انگیزه درونی، راسخ و فراگیر در آن محتاج است. مراد از خواستن، برخورداری از انگیزه های درونی و نامشروط نسبت به پای بندی به مسئولیت های اخلاقی است.
اخلاق ورزی شخص یا سازمان را برحسب انگیزه می توان به دو گونه تقسیم کرد: اخلاق ورزی درونی و اخلاق ورزی بیرونی.
۲) دانش اخلاق: سازمان اخلاقی، همانند اشخاص، می داند که اخلاق چیست و مسئولیت های اخلاقی در حرفه کدامند. این آگاهی، بر خلاف ظاهر عبارت، امر بسیار پیچیده ای است و هر گونه ساده انگاری در این مقام مانع رشد اخلاقی سازمان می شود. شناخت محیط، ععناصر آن و همه ذی نفعان و صاحبان حق، وقوف بر حقوق همه آن عناصر در محیط کسب و کار محتاج توسعه دانش اخلاق حرفه ای در سازمان است. مهمترین عنصر در کسب دانش اخلاق حرفه ای شناخت منابع آن است. نهادینه سازی اخلاق در سازمان محتاج دانش تخصصی اخلاق حرفه ای معطوف به زمینه های حرفه ای در سازمان است. کسب دانش با روی آورد علمی و نگرش تخصصی لازم است.
۳) مهارت های علمی (توانستن): دانش نیز مانند انگیزه شرط لازم و نه کافی اخلاقی بودن سازمان است. عنصر سوم توانستن است. بسیاری از افراد بر وظایف اخلاقی خود آگاهند و از انگیزۀ رفتار اخلاقی نیز برخوردارند اما در عمل از رفتار اخلاقی ناتوان می شوند. توانایی رفتار اخلاقی محتاج کسب حداقل دو گونه مهارت است: مهارت رفتار ارتباطی اثربخش و مهارت تشخیص و حل مسائل اخلاقی در کسب و کار. این عبارت ارسطو در اخلاق نیکوماخوس، نشانگر اهمیت مهارت در اخلاق ورزی است: «هر کسی می تواند عصبانی شود، بسیار آسان است اما عصبانی شدن با چه کسی، به چه اندازۀ مناسبی، در وقت مناسب و به دلیل موجه و روشی درست آسان نیست.» (قرا ملکی، ۱۳۸۸)
جایگاه راهبردی اخلاق در سازمان
اگر از اخلاق حرفه ای تصور کاملی داشته باشیم و اخلاقی بودن سازمان را با همه ارکان و شئون آن مورد تأکید قرار دهیم، جایگاه والایی را در سازمان برای اخلاقیات آن تعیین خواهیم کرد. امروزه در این امر تردیدی نیست که اخلاقیات سازمان بر دوش مدیران استراتژیست سازمان است «یکی از دلایل بالا بودن حقوق استراتژیست ها، در مقایسه با حقوق سایر افراد در همان سازمان، این است که استراتژیست ها باید خطرات معنوی شرکت را برعهده بگیرند. استراتژیست ها مسئولیت تدوین، توزیع و اعمال کدهای اخلاقی سازمان را برعهده دارند.» (ترجمه پارسائیان و اعرابی، ۱۳۸۰).
سازمان هایی که در اخلاق پیشگامند، برای تحقق اخلاقیات سازمان، مدیریت اخلاق^[۱۵۲]را به عنوان بخشی راهبردی در سازمان تعریف کرده اند. تخصیص بخش خاصی از نظام مدیریتی سازمان به مدیریت اخلاق جایگاه سازمانی اخلاق حرفه ای را نشان می دهد. به میان آمدن مفهوم مدیریت در اینجا نشانگر این نکته مهم است که ترویج اخلاق درسازمان محتاج فعالیت نظام مند، برنامه و مشارکت گروهی است. امکان استفاده بهینه ازافراد، سامان بخشیدن به اخلاقیات در سازمان، امکان ارزیابی مستمر اخلاقیات، ضرورت ایجاد مدیریت اخلاق رانشان می دهد. مدیریت اخلاق در درجۀ اول برای شناسایی و اولویت بندی ارزش های اخلاقی در جهت هدایت رفتارها در سازمان و تحقق مسئولیت های اخلاقی در آن است. (سلطانی۱۳۸۵).
هدف دوم مدیریت اخلاق، تدوین برنامه هایی برای تحقق ارزش های مدوّن است. نظارت بر حسن اجرای و تحقق برنامه ها و نیز ارزیابی عملکرد اخلاقی سازمان از دیگر اهداف مدیریت اخلاق است. سازمان با تدوین برنامه مدیریت اخلاق می تواند در شرایط بحرانی نیز بر مسئولیت های اخلاقی خود پایدار باشد.
رابطه اخلاق حرفه ای ومدیریت اخلاق در سازمانها:
امروزه مدیریت اخلاق یکی از زمینه های علمی مدیریت به شمار می رود که دارای رویکردی برنامه ای و ابزارهای عملی است. این ابزارها عبارتند از: کدهای اخلاق، کدهای رفتار، خط مشی ها و رویه ها، روش های حل معضلات اخلاقی و آموزش. هس مر^[۱۵۳] هدف از اخلاق مدیریتی را سنجش عوامل موثر بر توازن بین عملکرد اقتصادی و اجتماعی یک شرکت و بنگاه و نیز بررسی ساختار مختلف تئوریک می داند که می تواند به مدیریت در جهت تعیین این توازن یاری رساند.
وظایف اخلاقی اعضا هیئت علمی در سازمان:
۱- مسئولیت های اخلاقی: اگر چه اخلاقیات حرفه در بخش دولتی و بخش خصوصی مسائل و زمینه های متفاوتی دارد اما در بحث عام و کلی می توان گفت: تعهدات اخلاقی هیأت علمی در بخش خصوصی تفاوت مبنایی با مسئولیت های اخلاقی هیأت علمی در بخش دولتی ندارد. تفاوت ها غالباً در نوع مسائل و معضلات اخلاقی و الویت های مواجهه با مسائل است.
۲-اخلاق ورزی در زندگی شخصی: اعضای هیأت علمی در درجه اول به عنوان اشخاص حقیقی نسبت به رفتارهای ارتباطی خود مسئولیت اخلاقی دارند. مراد از رفتارهای ارتباطی اعم از رفتارهای ارتباطی درون شخصی و برون شخصی است.
۳– اخلاق ورزی در شغل: مراد از اخلاق ورزی شغلی آن است که فرد (نه بنگاه و نه سازمان) در رفتارهای ارتباطی خود در شغل، عملکرد اخلاقی داشته باشد. هر شغلی اخلاقیات خاصی را اقتضاء می کند. از مسئولان انتظار می رود به عنوان یک فرد در تصدی پست و مقام به آداب و اخلاق شایسته مسئولانه ملتزم باشند.
نظام مند کردن همه امور در حرفه: سازمان در منابع انسانی، تولید، بازار و … شئون مختلف دارد. مدیران در خصوص استخدام، ترفیع، تعدیل، پاداش،‌ حقوق و مزایا، جذب منابع مالی و اعتباری،‌ تهیه مواد اولیه، آموزش و توسعه و تحقیق، کیفیت تولید، بهره وری، بهداشت و ایمنی کار، رفاه کارکنان و مدیران، بازار، فروش، ارزیابی عملکرد سالانه، سود و زیان و … با امور مختلفی مواجه هستند و در مقام تصمیم گیری و اقدام در خصوص هر یک از این امور می توانند به صورت های مختلف عمل کنند.ارزیابی مستمر عملکرد اخلاقی دانشگاه: همان گونه که عملکرد مالی سازمان را
می توان ارزیابی کرد،‌ نرخ اخلاق ورزی آن را نیز می توان مورد سنجش و محاسبه قرار داد. هر سازمان به عنوان یک گروه موثر اجتماعی، فراتر از افراد از حیات اخلاقی برخوردار است و میزان اخلاقی بودن آن را دائماً می توان سنجید و کارنامه سالیانه ای از عملکرد اخلاقی ارائه کرد.
مواجهه روشمند با معضلات اخلاقی در سازمان. پیش بینی و پیش گیری معضلات اخلاقی در سازمان از مسئولیت های مهم است. هر سازمانی که در معرض آسیب پذیری اخلاقی قرار دارد. معضلات اخلاقی به شکل های مختلف، سازمان و فرهنگ سازمانی را تهدید می کند. زیرآب زنی، رشوه گیری، تحاسد (حسدورزی فراگیر)، دور زدن قانون- قانون گریزی- مالیات گریزی نمونه های بارزی از مفاسد اخلاقی است که به دلیل بی خبری و غفلت ورزی مدیران، فرهنگ سازمانی را آلوده کرده و سازمان را نابود می کند. هر سازمانی محتاج سه قسم سلامتی است: اداری، مالی، رفتاری.
توجه به این وظیفه اخلاقی، نیاز مدیران را به کارشناسان و متخصصان اخلاق حرفه ای بیش از پیش نمایان می سازد.
آموزش و ترویج اخلاق: ترویج ارزش های اخلاقی و آموزش آن در سازمان از دیگر مسئولیت های هیأت علمی است. یکی از محورهی مهم در نظام جامع آموزش هر سازمان، آموزش اخلاق است. آموزش اخلاق از پیچیده ترین برنامه های آموزشی یک سازمان است زیرا اولاً، آموزش های مستقیم، در ترویج اخلاق عقیم و یا دارای کمترین اثر و بیشترین هزینه می باشد.
موانع وآسیبهای اخلاق حرفه ای در سازمان:
اخلاق حرفه ای که در رویکرد راهبردی به مسئولیتهای اخلاقی سازمان و دانشگاه در قبال محیط مستقیم و غیر مستقیم معنا شده، در دهه اخیر مورد توجه بسیاری از سازمانهای ایرانی قرار گرفته است. با وجود اینکه مدیران در برخی از سازمانها دغدغه های اخلاقی دارند، اما در روند اخلاقی سازی سازمانها با معضلات گوناگونی روبرو می شوند.
از موانع عمده ترویج اخلاق حرفه ای در سازمانها:
فقدان نگرش راهبردی به مدیریت است.

روش و طرح تحقیق

روش‏های تحقیق را می‏توان با توجه به دو ملاک: الف) هدف تحقیق ب) نحوه گردآوری داده ها تقسیم کرد. از آنجایی که در تحقیق حاضر سعی شده است که به بررسی و توسعه دانش کاربردی در حیطه اثرات تعاملی قابلیت های نوآوری مدیران بر مهارتهای کارآفرینی پرداخته شود، می‏توان این پژوهش را از لحاظ هدف تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی به شمار آورد. ملاک دیگر در تقسیم‏بندی روش‏های تحقیق بر حسب نحوه گردآوری داده‏ها می‏باشد که براساس این ویژگی، تحقیق حاضر را می‌توان از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی از نوع مدلیابی معادلات ساختاری به حساب آورد. در ادامه به طور مختصر به توضیح تحقیقات کاربردی و تحقیقات توصیفی میپردازیم.

تحقیق کاربردی

هدف تحقیقات کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. به عبارت دیگر تحقیقات کارُبردی به سمت کاربرد علمی دانش هدایت می‌شود. ویژگیهای تحقیقات کاربردی به شرح زیر است:
آزمودن کارایی نظریه های علمی در یک حوزه خاص
تعیین روابط تجربی در یک محدوده خاص
افزودن به دانش کاربردی در یک زمینه خاص
پیشبرد تحقیق و روش شناسی در یک زمینه خاص
ارائه مجموعه دانش کاربردی تایید شده در یک زمینه خاص (سرمد، بازرگان، حجازی، ۱۳۹۱).

تحقیق توصیفی

تحقیق توصیفی (غیرآزمایشی): تحقیق توصیفی شامل مجموعه روش‌هایی است که هدف آنها توصیف کردن شرایط یا پدیده‌های مورد بررسی است. اجرای تحقیق توصیفی می‌تواند صرفاً برای شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری دادن به فرایند تصمیم‌گیری باشد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

تحقیق توصیفی را می‌توان به دسته‌ه ای زیر تقسیم کرد :
تحقیق پیمایشی^[۱۵۳]
تحقیق همبستگی^[۱۵۴]
اقدام پژوهشی^[۱۵۵]
بررسی موردی^[۱۵۶]
تحقیق پس _رویدادی^[۱۵۷]
پژوهشهای توصیفی که داده ها را بگونه ای معنادار ارائه می کنند در موارد زیر سودمند هستند:
شناخت ویژگیهای یک گروه در موقعیت مورد مطالعه
کمک به تفکر نظام گرا درباره یک وضعیت
ارائه دیدگاههایی مبنی بر ضرورت بررسی و پژوهش بیشتر
کمک به اخذ تصمیم های خاص (سکاران، ۱۳۸۱).
همانطور که قبلاً اشاره شد یکی از انواع روش های تحقیق توصیفی تحقیق همبستگی است. تحقیقات همبستگی، شامل کلیه تحقیقاتی است که در آنها سعی می‌شود رابطه بین متغیرهای مختلف با بهره گرفتن از ضریب همبستگی، کشف و یا تعیین شود. هدف روش تحقیق همبستگی مطالعه حدود تغییر است(دلاور، ۱۳۸۰). هدف تحقیق همبستگی عبارت است، از درک الگوهای پیچیده رفتاری از طریق مطالعه همبستگی بین این الگوها و متغیرهایی که فرض می‌شود بین آنها رابطه وجود دارد. این روش علی‌الخصوص در شرایطی مفید است که هدف آن کشف رابطه متغیرهایی باشد که در مورد آنها تحقیقاتی انجام نشده است (دلاور، ۱۳۸۰). تحقیقات همبستگی برحسب هدف به سه دسته تقسیم می‌شود:
مطالعه همبستگی دو متغیری
تحلیل رگرسیون^[۱۵۸]
تحلیل ماتریس همبستگی یا کواریانس (مدل معادلات ساختاری)
در مطالعات همبستگی دو متغیری، هدف بررسی رابطه دو به دو متغیرهای موجود در تحقیق است. در تحلیل رگرسیون هدف پیش‌بینی تغییرات یک یا چند متغیر وابسته (ملاک) با توجه به تغییرات متغیرهای مستقل (پیش‌بینی) است. در بعضی از بررسیها از مجموعه همبستگی‌های دو متغیری، متغیرهای مورد بررسی در جدولی به نام ماتریس همبستگی یا کوواریانس استفاده می‌شود. از جمله تحقیقاتی که در آنها ماتریس همبستگی یا کوواریانس تحلیل می‌شود، تحلیل عاملی^[۱۵۹] و مدل معادلات ساختاری^[۱۶۰] است (سرمد، بازرگان حجازی، ۱۳۹۱).
بطور کلی روش اجرای پژوهش حاضر توصیفی (غیر آزمایشی) و طرح پژوهشی همبستگی از نوع معادلات ساختاری است؛ زیرا در این پژوهش، روابط بین متغیرها در قالب الگوی علّی مورد بررسی قرار میگیرد.

جامعه آماری، نمونه و نحوه نمونه گیری

مدیران بخش خصوصی استان یزد

روش های جمع‌ آوری اطلاعات

مهمترین روش های گردآوری اطلاعات در این تحقیق بدین شرح است:
مطالعات کتابخانه‌ای
در این قسمت جهت گردآوری اطلاعات در زمینه مبانی نظری و ادبیات تحقیق موضوع، از منابع کتابخانه‌ای، مقالات، کتابهای مورد نیاز استفاده می شود.
تحقیقات میدانی در این قسمت به منظور جمع‌ آوری داده‌ها و اطلاعات برای تجزیه و تحلیل از پرسشنامه استفاده می شود.

تعیین روایی^[۱۶۱] و پایایی^[۱۶۲] ابزارهای اندازه گیری پژوهش

مفهوم روایی یا اعتبار به این معنی است که ابزار اندازه گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می سنجد . بدون آگاهی از روایی ابزار اندازه گیری، نمی توان به دقت داده های حاصل از آن اطمینان داشت. (سرمد و همکاران، ۱۳۸۳ ، ۱۷۰ ) .
در روش تحلیل عاملی تاییدی با بهره گرفتن از حداقل مجذورات جزئی، ابتدا به ساکن لازم است تا روایی سازه^[۱۶۳] مورد مطالعه قرار گرفته تا مشخص شود نشانگر های انتخاب شده برای اندازه گیری سازه های مورد نظر خود از دقت لازم برخوردار هستند. به این شکل که بار عاملی هر نشانگر با سازه خود دارای مقدار t بالاتر از ۹۶/۱ باشد. در این صورت این نشانگر از دقت لازم برای اندازه گیری آ ن سازه یا صفت مکنون برخوردار است(نانالی و برنسترین،۱۹۹۴). در تحلیل عاملی تاییدی علاوه روایی سازه که برای بررسی اهمیت نشانگر های انتخاب شده برای اندازه گیری سازه ها به کار می رود، روایی تشخیصی^[۱۶۴] نیز مورد نظر است به این معنا که نشانگر های هر سازه در نهایت تفکیک مناسبی را به لحاظ اندازه گیری نسب به سازه های دیگر مدل فراهم آورند. به عبارت ساده تر هر نشانگر فقط سازه خود را اندازه گیری کند و ترکیب آنها به گونه ای باشد که تمام سازه های به خوبی از یکدیگر تفکیک شوند. در نهایت از روایی همگرا^[۱۶۵] که برای بررسی این موضوع است که هر نشانگر دارای بیشترین همبستگی با سازه خود نسبت به سایر سازه ها باشند استفاده می شود و برای بررسی این موضوع از بار عاملی متقاطع^[۱۶۶] استفاده می شود (رنچر،۱۹۹۸).
در نهایت جهت بررسی پایایی نیز از شاخص پایایی ترکیبی استفاده می شود. پایایی به این معنا است که بین پاسخ دهندگان مختلف مورد مطالعه برداشت یکسانی از سوالات وجود داشته است. در روش تحلیل عاملی تاییدی از ضریب پایایی ترکیبی نیز استفاده می شود که مقادیر بالاتر از ۶/۰ برای هر سازه نشان از پایایی مناسب آن دارد(نانالی و برنسترین،۱۹۹۴).
نتایج مربوط به پایایی و روایی پرسشنامه که به وسیله نرم افزار اسمارت پی ال اس استخراج می شود.

معرفی ابزارهای پژوهش

متغیرهای مورد سنجش پژوهش حاضر قابلیت های نوآوری و مهارتهای کارآفرینی میباشد. برای سنجش هریک از این متغیرها از پرسشنامه استفاده می شود که در ادامه به معرفی هریک از آنها می پردازیم.

قابلیت‌های نوآوری مدیران

برای اندازه گیری قابلیت‌های نوآوری بر اساس پرسشنامه های جیمنز- جیمنز و همکاران (۲۰۰۸)؛ پنیادز (۲۰۰۶) و پراجگو و سوهل (۲۰۰۶) پرسشنامه ای ۱۷ سؤالی تدوین گردید. ۷ سوال بعد تولیدی، ۶سؤال بعد فرآیندی و ۴ سؤال بعد اداری را می سنجند. سؤالات بر اساس طیف پنج درجه ای لیکرت از کاملا مخالفم تا کاملاً موافقم اندازه گیری می شوند.

مهارتهای کارآفرینی مدیران

۲-۱۷ مثال اجرایی
در ادامه اجرای یک طرح عمرانی تحت شرایط مختلف (به لحاظ تأمین منابع مالی) مورد بررسی قرار گرفته است.
الف) شرایط ایده‌ال
برآوردهای اولیه از مطالعات طرح، اطلاعات زیر را نشان می‌دهد:
مدت زمان اجرای طرح : ۴ سال
هزینه نهایی کل طرح : ۳۲۰۰ میلیارد ریال
ب) شرایط واقعی (عملکرد)
طبق گزارشهای مستند از سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، تخصیص اعتبار در پروژه‌های عمرانی بطور میانگین حدود %۵۰ است. براین اساس با حذف شرایط تورمی، مدت زمان اجرای طرح به ۸ سال می‌رسد. با فرض حداقل افزایش هزینه پروژه‌ها معادل %۳۸ به ازاء هر سال تأخیر (طبق آمارهای سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی) هزینه تمام شده طرح یاد شده بالغ بر ۸۰۰۰ میلیارد ریال می‌شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

مدت زمان اجرای پروژه : ۸ سال
عملکرد هزینه‌ای پروژه : ۳۲۰۰ + (۴*۳۸/۰) *۳۲۰۰ = ۸۰۹۶ میلیارد ریال
اعتبار دستگاه
(میلیارد ریال)
شکل ۲-۲ اجرای طرح عمرانی
ج) استفاده از تسهیلات بانکی^[۹]
تحت چنین شرایطی بدلیل اینکه نرخ سود تسهیلات بانکی از نرخ افزایش هزینه‌های پروژه به سبب طولانی شدن مدت اجرا، به مراتب کمتر است اخذ وام از بانک‌ها (دولتی یا خصوصی) به منظور رفع مشکلات مالی پروژه و جلوگیری از توقف در روند اجرایی آن دارای توجیه اقتصادی می‌باشد. این حالت (تأمین کسری اعتبار مورد نیاز پروژه با بهره گرفتن از تسهیلات بانکی) در نمودار زیر آمده است.
مدت زمان اجرای پروژه : ۴ سال
عملکرد هزینه‌ای پروژه : ۱۶۰۰ +۴۰۰*۴ + (%۲۰*۴۰۰) *۴ = ۳۵۲۰ میلیارد ریال
شکل ۲-۳ استفاده از تسهیلات بانکی
اعتبار تخصیص یافته سنواتی دستگاه = ۴۰۰ میلیارد ریال
تسهیلات اخذ شده توسط دستگاه از بانک عامل = ۴۰۰ میلیارد ریال
بدهی دستگاه به بانک عامل در پایان سال =
اصل تسهیلات معادل ۴۰۰ میلیارد ریال + سود تسهیلات مذکور معادل ۸۰ میلیارد ریال
د) استفاده از گردش مالی دستگاه نزد بانک عامل
اما اگر امکان استفاده بانک عامل از گردش مالی دستگاه نزد بانک فراهم آید بالطبع دستگاه مجری نیز می‌تواند مازاد توان تسهیلات دهی بانک را در زمان کسری اعتبارات خود جذب نماید. در این‌حالت بدهی دستگاه به بانک در پایان سال تنها شامل اصل تسهیلات اخذ شده (در این مثال ۴۰۰ میلیارد ریال) و کارمزد ارائه این خدمات (%۲) بوده که با سود تسهیلات مذکور (%۲۰) اختلاف فاحشی دارد.
مدت زمان اجرای پروژه : ۴ سال
عملکرد هزینه‌ای پروژه : ۱۶۰۰ +۴۰۰*۴ + (%۲ *۴۰۰) *۴ = ۳۲۳۲ میلیارد ریال
اعتبار تخصیص یافته سنواتی دستگاه = ۴۰۰ میلیارد ریال
تسهیلات اخذ شده توسط دستگاه از بانک عامل = ۴۰۰ میلیارد ریال
بدهی دستگاه به بانک عامل در پایان سال = اصل تسهیلات معادل ۴۰۰ میلیارد ریال+ کارمزد تسهیلات
در این شرایط دستگاه مجری جون همواره اعتبار مورد نیاز را در دسترس دارد می تواند نسبت به گشایش اعتبارات اسنادی ریالی به نفع پیمانکاران خود اقدام نموده و علاوه بر تضمین عدم توقف پروژه‌ به سبب بروز مشکلات مالی به حل سایر مشکلات و موانع موجود (ناتوانی پیمانکاران و ضعف درون دستگاهی) در مسیر اجرای پروژه‌ها بپردازد.
جدول شماره (۲-۷) مقایسه‌ حالت‌های مختلف تأمین منابع مالی طرح‌ها

تأمین مالی

مدت زمان اجرای طرح
(سال)

هزینه نهایی کل طرح
(میلیارد ریال)

شرایط ایده‌ال (برآوردهای اولیه)

۴

۳۲۰۰

شرایط واقعی (عملکرد)

۸

۸۰۹۶

استفاده از تسهیلات بانکی

۴

شکل ۳-۱- موقعیت منطقه مورد مطالعه در کشور، استان و شهرستان
۳-۱-۱-۴- اقلیم
ایستگاه هواشناسی ایلام طی دوره‌ی آماری (۱۳۹۲-۱۳۷۰) که متوسط بارندگی سالیانه در این منطقه ۶/۶۶۷ میلی‌متر بوده که از این میزان ۱/۲۰ درصد در فصل بهار، ۱/۰ درصد در فصل تابستان، ۹/۳۱ درصد در فصل پاییز و ۹/۴۷ درصد در فصل زمستان می‌باشد. بارندگی‌ها عمدتاً در فصل زمستان و بعد از آن در فصل پاییز و سپس بهار ‌تداوم دارند تابستان فصل خشک منطقه می‌باشد و از خرداد تا اواسط آبان‌ماه اوقات خشک سال هستند. بعلت ورود سامانه‌‌های بارش‌زا و ویژگی فصل بهار‌، عمدتاً بارش‌ها در این فصل رگباری بوده و به دلیل عدم پوشش‌گیاهی مناسب اکثراً سیلابی هستند‌. حداکثر مطلق دما که تا کنون در این ایستگاه به ثبت رسیده است ۴/۴۱ درجه سانتی‌گراد بوده است. میانگین دمای سالانه در ایستگاه فوق الذکر ۸/۱۶ درجه سانتیگراد می‌باشد. حداقل مطلق دمای ثبت شده در طول دوره آماری ۶/۱۳- درجه سانتی‌گراد بوده است. پایین‌‌ترین دما‌های ثبت شده در این ایستگاه مربوط به بهمن ماه می‌باشد یعنی بهمن ماه سرد‌ترین ماه سال است. اما گرم‌‌ترین ماه سال مرداد ماه بوده که حداکثر مطلق دما‌های ثبت شده مربوط به اواخر تیر ماه و مرداد ماه می‌باشد. این ایستگاه دارای ۱۱روز یخبندان می‌باشد. روز یخبندان از نظر هواشناسی به روزی اطلاق می‌شود که حداقل دما صفر و کمتر از آن است. براین اساس در دوره آماری دما‌های صفر و زیر صفر استخراج و پس از بررسی ‌نهایی مشخص گردید، ایستگاه فوق‌الذکر به طور متوسط دارای ۳۵ روز یخبندان است‌. یکی دیگر از پارامتر‌های اقلیمی میزان ساعات آفتابی در سال است. که میانگین آن در سال ۲۸۵۷ ساعت می‌باشد ابرناکی آسمان از دیگر پارامتر‌های اقلیمی است که مشخص کننده دمای زمین و انرژی رسیده به زمین می‌باشد و رابطه مستقیمی با میزان بارندگی دارد‌. به طور متوسط ایستگاه دارای ۴۲ روز در سال ابرناکی است. از دیگر پارامتر‌های مورد بررسی رطوبت هوا است. رطوبت نسبی تأثیر بسزایی در اقلیم، پوشش گیاهی و غیره دارد‌. متوسط رطوبت در این ایستگاه ۴۰ درصد بوده که متوسط حداکثر ۵۵ و متوسط حداقل ۲۵ درصد است. بیش‌‌ترین میزان رطوبت نسبی ماهانه در بهمن ماه با ۶۲ درصد و کم‌ترین میزان رطوبت نسبی در مرداد ماه ۱۹ درصد است. تبخیر از مهم‌ترین پارامتر‌های اقلیمی مخصوصاًدر مناطق خشک است. میزان متوسط تبخیر سالانه ۲/۱۸۹۲ میلی متر است. بیش‌‌ترین مقدار تبخیر در تیرماه به میزان ۵/۳۶۷ میلی متر و کم‌ترین میزان ۰ میلی متر در زمستان است. باد غالب در منطقه غربی و باد نایب غالب جنوب‌شرقی است. بررسی گلباد سالانه نشان می‌دهد که وزش‌‌های باد، بالای ۲ متر بر ثانیه هستند. حداکثر بادی که تاکنون در منطقه به ثبت رسیده است ۲۵ متر بر ثانیه بوده که از جنوب‌غرب به سمت شمال شرق وزش داشته است. جدول فراوانی باد سالانه نشان می‌دهد که بیش‌‌ترین بادها، بین ۲ تا ۴ متر بر ثانیه سرعت داشته است‌. در گلباد فروردین ماه مشاهده می‌شود که در این ماه باد غالب جنوبی و نایب غالب غربی است. در اردیبهشت ماه نیز باد غالب غربی و باد نایب غالب جنوب‌شرق است‌. در خردادماه‌ تا مهر‌ماه غالب غربی و نایب غالب شمال‌غربی است. اما در آبانماه باد غالب غربی و نایب غالب جنوب‌شرقی است. در آذرماه تا اسفند ماه باد غالب جنوب‌شرقی و باد نایب غالب شرقی است‌. محاسبه فرمول‌‌های مربوط به تعیین اقلیم نشان می‌دهد در روش آمبرژه نوع اقلیم مرطوب معتدل و در روش دومارتن نوع اقلیم نیمه مرطوب است. در روش گوسن (آمبروترمیک) فصل خشک منطقه از اواسط اردیبهشت ماه آغاز و تا اواسط مهر‌ماه ادامه دارد (شکل ۳-۲). یعنی تقریباً ۵ ماه از سال منحنی درجه حرارت در بالای منحنی بارندگی قرار دارد و فقط ۵ ماه از سال فصل مرطوب منطقه محسوب می‌شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

شکل ۳-۲- آمبروترمیک حوزه کلم (ایستگاه هواشناسی ایلام طی دوره‌ی آماری ۱۳۹۲-۱۳۷۰)
۳-۱-۱-۵- زمین‌شناسی
ذخیره­گاه کلم شهرستان بدره در زون ساختاری زاگرس چین خورده قرار می‌گیرد. عمده سنگ‌‌های منطقه را، واحدهای آهکی و شیلی مربوط به مزوزوییک و سنوزوییک تشکیل داده‌اند. سازند گچساران با لیتولوژی انیدریت و مارن و میان لایه آهکی بیش‌ترین وسعت را در منطقه دارد. سایر واحدهای سنگی موجود در حوزه عبارتند از سازند آهکی سروک سازند ایلام با لیتولوژی سنگ آهک و میان لایه شیل، سازند پابده با تناوب شیل و آهک و مارن، سازند شیلی گورپی، سازند آسماری، بخش آهکی امام حسن و سازند انیدریتی گچساران. از نظر ساختاری مهم‌ترین ساختار موجود در حوزه چین‌ها هستند (مطالعات تفصیلی- اجرایی حوزه آبخیز کلم دره‌شهر، ۱۳۹۰). در حوزه کلم با توجه به لیتولوژی واحدهای سنگی، پوشش گیاهی خوب و شرایط آب و هوایی، هوازدگی فیزیکی، زیستی و شیمیایی قابل مشاهده است. همچنین با استناد بر آمار و اطلاعات هواشناسی، تعیین اقلیم ذخیره­گاه بادام منطقه نشان داد که در روش آمبرژه نوع اقلیم مرطوب معتدل و در روش دومارتن نوع اقلیم نیمه مرطوب است. این گونه اغلب در اقلیم­های نیمه­مرطوب با زمستان­های نسبتاً سرد مستقر می­ شود. سالاریان و همکاران (۱۳۸۷) نیز اذغان نمودند که گونه بادام کوهی اغلب در اقلیم‌های نیمه­مرطوب مستقر می­شوند.
۳-۲- روش انجام تحقیق
این مطالعه از نوع مطالعات تحلیلی بوده و برای جمع­آوری اطلاعات از سه روش کتابخانه‌ای، میدانی و آزمایشگاهی استفاده شده است. در این تحقیق ابتدا برای تعیین مبانی نظری و پیشینه‌ تحقیق از شیوه کتابخانه‌ای اقدام گردیده و پس از مطالعه کتابخانه‌ای و جستجوی الکترونیکی و به موازات مطالعات مستمر نظری بخشی از اطلاعات مورد نیاز نیز با بهره گرفتن از فرم‌‌های آماربرداری در منطقه تهیه و جمع آوری گردید.
ابتدا در منطقه، محدوده ذخیره­گاه بادامک، شناسایی و پلیگون آن به‌صورت رقومی (به ‌وسیله دستگاه GPS در سیستم مختصات UTM با بیضوی WGS84) بسته شد. در داخل محدوده‌‌های مشخص شده شبکه آماربرداری به ابعاد ۲۰۰×۲۰۰ متر به‌ صورت منظم- تصادفی (سیستماتیک) طراحی و برای اندازه‌گیری درختچه­ها و آماربرداری از قطعات نمونه دایره‌ای شکل با مساحتی که به روش حداقل سطح به دست آمده و با توجه به تراکم درختچه‌‌های بادامک حداقل ۱۰ تا ۱۵ پایه در هر قطعه نمونه قرار گیرد، استفاده گردید.
در این قطعات نمونه مشخصه­‌های کمی و کیفی همچون تعداد درختچه، ارتفاع و دو قطر عمود بر هم تاج درختچه­ها، تعداد جست، درجه شادابی درختچه­ها، میزان ابتلا به آفت و بیماری آنها و زادآوری اندازه ­گیری گردید. همچنین در هر قطعه نمونه با توجه به طول و عرض جغرافیایی، وضعیت فیزیوگرافی و توپوگرافی (ارتفاع منطقه و میزان و جهت شیب دامنه نیز ثبت می­ شود) نیز ثبت گردید.
ابزار‌های اندازه ­گیری مشخصات کمی و کیفی درختچه­‌های بادامک شامل موارد ذیل است: دستگاه GPS برای تعیین مرکز قطعه نمونه و یافتن موقعیت، شاخص (ژالن) درجه­بندی شده یا دستگاه سونتو برای اندازه گیری گردید. ارتفاع درختچه­ها، متر نواری برای اندازه گیری قطر تاج درختان و ارتفاع تاج.
۳-۲-۱- تهیه نقشه­‌های عوامل فیزیوگرافی
پس از مشخص شدن محدوده رویشگاه بر روی نقشه توپوگرافی ۱:۲۵۰۰۰، به منظور کنترل و نحوه قرار گیری قطعات نمونه در ارتباط با مشخصه‌‌های فیزیوگرافی، توسط نرم افزار Arc GIS 10 نقشه منطقه رقومی شده و از ابزار Topo to Raster برای تهیه نقشه­‌های DEM و پس از آن نقشه‌‌های ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت دامنه استفاده شد. سه طبقه ارتفاع از سطح دریا ( ۹۰۰-۱۰۰۰، ۱۰۰۰ تا ۱۱۰۰ و ۱۱۰۰ تا ۱۲۰۰ متر)، پنج طبقه شیب (۰-۲۰، ۲۰-۴۰، ۴۰-۶۰، ۶۰-۸۰ و بیش‌تر از ۸۰ درصد) و پنج جهت جغرافیای (شمال، جنوب، شرق، غرب و بدون جهت) در محدوده مورد مطالعه مشخص شد.
۳-۲-۲- نمونه­بردای خاک
برای بررسی وضعیت خاک رویشگاه مورد مطالعه، برخی مشخصه‌‌های فیزیکی و شیمیایی خاک از قبیل بافت خاک، ماده آلی، کربن آلی، اسیدیته (pH)، نیتروژن کل، وزن مخصوص ظاهری و هدایت الکتریکی (Ec) در مرکز هر قطعه نمونه مورد اندازه ­گیری و مطالعه قرار گرفت. برای این منظور در مرکز هر قطعه نمونه با حفر پروفیل خاک تا عمق ممکنه که با توجه به صخر‌های بودن منطقه کمتر از ۲۰ سانتیمتر بود، نمونه­‌های خاک برداشت شد (شکل ۳-۳). نمونه­‌های خاک پس از طی مراحل اولیه آماده سازی برای انجام مطالعات خاکشناسی به آزمایشگاه منتقل شدند.

شکل ۳-۳- نمایی از نمونه­برداری خاک در رویشگاه مورد مطالعه
۳-۲-۲-۱- آزمایشات خاک
در محیط آزمایشگاه نمونه­ها در هوای آزاد خشک گردید و بعد از خرد نمودن کلوخه­ها، جدا کردن ریشه‌ها، سنگ و سایر ناخالصی­ها، از الک ۲ میلی‌متری عبور داده شدند (هرناندز^[۱۸] و همکاران ۲۰۰۴).
بافت خاک با بهره گرفتن از روش دانسیمتری بایکاس (زرین کفش ۱۳۷۱) و وزن مخصوص ظاهری به روش کلوخه بر حسب گرم بر سانتیمتر مکعب مطالعه شد (بلیک و‌ هارتج^[۱۹] ۱۹۸۶). ماده آلی و کربن آلی با بهره گرفتن از روش سرد بر مبنای اکسیداسیون کربن آلی به کمک بیکرمات پتاسیم (K2Cr2O) در محیط کاملاً اسیدی H2SO4)) اندازگیری گردید (آلیسون^[۲۰] ۱۹۷۵).
خصوصیات اندازه‌گیری شده خاک در این مطالعه شامل PH خاک، EC خاک، وزن مخصوص ظاهری، مقدار ماده آلی و نیتروژن بود. در این مطالعه از روش مبتنی بر برآورد درصد کربن آلی خاک^[۲۱] استفاده شد. کربن آلی به طور متوسط ۵۸% ماده آلی را تشکیل می­دهد و درصد ماده آلی را می‌توان با ضرب کردن کربن آلی در عامل وان-بنون لن یا ۷۲۴/۱ به دست آورد.
۳-۲-۳- جامعه آماری، روش نمونه‏گیری و حجم نمونه
جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق ذخیره­گاه گونه بادام کوهی واقع در منطقه کلم شهرستان بدره می‌باشد که آماربرداری از درختچه­‌های بادام کوهی به صورت نمونه‌ای بوده و حجم نمونه بستگی به تعداد قطعات نمونه و تعداد درختان قرار گرفته در هر قطعه نمونه دارد.
۳-۲-۴- متغیر‌های مورد بررسی
در این مطالعه اطلاعات کمی و کیفی درختچه­‌های بادام کوهی شامل قطر تاج، ارتفاع، تعداد درختچه، تعداد جست گروه و مشخصه­ کیفی شامل شادابی در رویشگاه کلم بدره برداشت شد. برای تعیین شادابی چهار طبقه سرسبزی تاج درختچه‌ها در نظر گرفته شد (پاور و دیگران^[۲۲] ۱۹۹۵) که شامل درجه ۱: بیش از ۷۵، درجه ۲: بین ۵۰ تا ۷۵، درجه ۳: بین ۲۵ تا ۵۰ و درجه ۴: کمتر از ۲۵ درصد تاج سرسبز بودند.
سطح تاج با اندازه‌گیری سطح سایه انداز تاج درختان (منظور سطحی است که تصویر تاج درختان به هنگامی که نور خورشید عمود می­تابد بر روی سطح زمین ایجاد می‌کند که با اندازه گیری قطر بزرگ و کوچک تاج درخت تعیین می­گردد).
برای برداشت متغیر‌های مورد بررسی از ابزار و لوازم فنی کار مانند متر نواری، GPS و اسپری رنگی جهت نشانه­گذاری استفاده ­شد. همچنین در این ذخیره­گاه در مراکز قطعه نمونه­ها، نمونه­‌های خاک از عمق ۰ تا ۲۰ سانتی­متری جهت آزمایش­‌های فیزیک و شیمی خاک برداشت شد.
۳-۲-۵- روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها
به منظور تجزیه تحلیل داده ­ها ابتدا پس از تعیین نرمال بودن داده ­ها به وسیله آزمون کای اسکور و همگن بودن داده ­ها بوسیله آزمون لون^[۲۳] برای مشخصه­‌های کمی مانند قطر تاج، از آزمون تجزیه واریانس و برای مقایسه میانگین‌ها از آزمون دانکن استفاده شد. برای داده­‌های کیفی مانند شادابی که به صورت رتبه‌ای بودند از آزمون­‌های ناپارامتری، برای مقایسه‌‌های کلی از آزمون کروسکال -والیس و برای مقایسه میانگین‌ها از آزمون من ویتنی استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ­ها از نرم افزار‌های آماری همچون Excel و SPSS استفاده شد.
فصل چهارم
نتایج
۴-۱- نتایج
۴-۱-۱- تهیه نقشه عوامل فیزیوگرافی
برای بررسی تأثیر عوامل فیزیوگرافی بر مشخصات کمی و کیفی درختچه‌‌های بادام کوهی در منطقه مورد مطالعه، نقشه‌‌های مشخصه‌‌های شیب، جهت و ارتفاع از سطح دریا در محیط GIS تهیه شد.
برای تهیه نقشه­‌های فیزیوگرافی ابتدا مدل رقومی ارتفاع با بهره گرفتن از خطوط توپوگرافی با منحنی میزان‌‌ ۲۰ متری تهیه گردید (۴-۱) و سپس نقشه­‌های شیب، جهت دامنه و ارتفاع از سطح دریا تهیه و کلاسه­بندی شدند. اشکال ۴-۲، ۴-۳ و ۴-۴ نقشه­‌های فیزیوگرافی مورد استفاده در این تحقیق را نشان می‌دهند.
شکل ۴-۱- نقشه مدل رقومی ارتفاعی (DEM) منطقه مورد مطالعه
شکل ۴-۲- نقشه طبقات ارتفاع از سطح دریا در منطقه مورد مطالعه
شکل ۴-۳- نقشه کلاسه­‌های شیب در منطقه مورد مطالعه
شکل ۴-۴- نقشه جهات جغرافیایی در منطقه مورد مطالعه
۴-۲- تهیه نقشه شبکه آماربرداری
همان طور که در فصل مواد و روش‌ها توضیح داده شد پس از تهیه نقشه محدوده مورد مطالعه و بازدید میدانی از منطقه مورد مطالعه و با توجه به تراکم مناسب گونه بادام کوهی در سطح منطقه تصمیم به طراحی شبکه آماربرداری ۲۰۰ * ۲۰۰ گرفته شد و برای طراحی و پیاده کردن پلات‌ها در روی نقشه از نرم افزار GIS 10 و اکستنشن ET Geo Wizards استفاده شد. پس از طراحی شبکه و پیاده کردن آن بر روی نقشه محدوده مورد مطالعه مشخص شد که تعداد ۱۹ پلات دایره‌ای در منطقه قرار گرفته است (شکل ۴-۵ و ۴-۶). برای انجام مراحل بعدی کار مختصات جغرافیایی (UTM) این نقاط و محدوده وارد دستگاه GPS شد.
شکل ۴-۵- شبکه آماربرداری ۲۰۰×۲۰۰ متر و نحوه قرارگیری پلات­ها
شکل ۴-۶- جانمایی قطعات نمونه آماربرداری بر روی تصاویر ماهوار‌ه‌ای Google Earth
۴-۳- پوشش گیاهی
پس از آن لیست فلورستیک گیاهان منطقه مطالعاتی بر حسب خانواده، جنس، گونه، شکل رویشی و دیرزیستی تهیه گردید. در ذخیره‌گاه بادام کلم شهرستان بدره گونه غالب، درختچه بادام کوهی می‌باشد. لیست فلورستیک گیاهان شناسایی شده در کل سطح ذخیره‌گاه در جدول (۴-۱) ارائه شده است.
جدول ۴-۱- لیست فلورستیک گونه­‌های گیاهی منطقه مطالعاتی