۴-۳-۱٫ بررسی آزمون ریشه واحد ۷۹
۴-۳-۲٫ بررسی آماره های توصیفی ۸۰
۴-۳-۳ . بررسی آزمون اثرات آرچ ۸۲
۴-۳-۴٫ بررسی آزمون خودهمبستگی ۸۳
۴-۴٫ نتایج تجربی ۸۴
۴-۴-۱ . برآورد پارامترهای مدل گارچ ۸۴
۴-۴-۲ . اجرای شبیه سازی مونت کارلو ۸۶
۴-۴-۳ . پیش بینی ۸۸
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
۵-۱٫ نتیجه گیری ۹۱
۵-۲٫ پیشنهادات ۹۲
فهرست منابع
منابع فارسی ۹۵
منابع غیرفارسی ۹۷
پیوست
پیوست یک: برنامه شبیه سازی مونت کارلو ۱۰۱
چکیده انگلیسی ۱۰۵
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول (۴-۱): نتایج آزمون ریشه واحد سری قیمت ۷۹
جدول (۴-۲): نتایج آزمون ریشه واحد سری بازده ۸۱
جدول (۴-۳): آماره های توصیفی سری بازده ۸۲
جدول(۴-۴): نتایج آزمون اثرات آرچ ۸۳
جدول (۴-۵): نتایج آزمون همبستگی بازدهی ها و همبستگی سریالی ۸۴
جدول (۴-۶): نتایج تخمین مدل گارچ ۸۶
جدول (۴-۷): نتایج پیش بینی خارج از نمونه برای افق یکماهه ۸۹

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

جدول (۴-۸): بهترین مدل ها در پیش بینی از نظر معیارهای سه گانه ۹۰
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار (۴-۱): سری زمانی قیمت سهام ( شاخص کل قیمت سهام) ۷۹
نمودار(۴-۲): سری زمانی بازدهی ۷۹
نمودار(۴-۳): بررسی نرمالیتی بازدهی ها ۸۳
نمودار(۴-۴): فراوانی حاصل از شبیه سازی ۸۹

چکیده

در این پژوهش به بررسی توان پیش بینی شبیه سازی مونت کارلو برای نوسان در افق یکماهه پرداخته شده است. هدف پژوهش در قالب دو فرضیه بیان شده است. فرضیه اول به این شکل مطرح شده که تفاوت معناداری در پیش بینی نوسانات قیمت سهام توسط شبیه سازی مونت کارلو با پیش بینی مدل گارچ وجود دارد و فرضیه دوم بیان میکند که با بهره گرفتن از شبیه سازی مونت کارلو می توان نوسانات قیمت سهام را برای دوره خارج از نمونه پیش بینی نمود. دادهای پژوهش شامل سری شاخص کل قیمت سهام در فاصله سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۹۱ می باشد. برای مدل گارچ از سه تابع توزیع نرمال ، t-استیودنت و GED استفاده شده است و برای ارزیابی نتایج از سه تابع زیان آماری RMSE ، MAE و MAPE کمک گرفته ایم. همچنین برای بررسی معناداری تفاوت پیش بینی های مدل گارچ و شبیه سازی مونت کارلو ، آزمون دایبولد-ماریانو را انجام میدهیم. نتایج حاکی از آن است که مدل گارچ پیش بینی های دقیق تری را نسبت به شبیه سازی مونت کارلو ارائه میدهد، اما پیش بینی های این دو روش با توجه به آزمون دایبولد-ماریانو تفاوت معناداری ندارند و بطور کلی می توان گفت شبیه سازی مونت کارلو نتایج قابل قبولی را برای پیش بینی نوسان بدست میدهد.
کلمات کلیدی: پیش بینی نوسان، مدل گارچ، شبیه سازی مونت کارلو، حرکت هندسی براونی

فصل اول: کلیات تحقیق

۱-۱٫ مقدمه

نوسان پذیری یا تغییر پذیری^[۱] از آن دسته متغیرهای مهمی است که در دهه های اخیر برای مدل سازی آن تلاش های بسیاری صورت پذیرفته است. پیش بینی این متغیر در مدیریت ریسک، ارزش گذاری سبد سرمایه، قیمت گذاری مشتقات و … دارای کاربردهای فراوانی است. با دست یافتن به الگوهای نوسان بازده سهام و با بهره گرفتن از پیش بینی پذیری قیمت سهام می توان تخصیص سرمایه را به شکل هموارتر و کاراتر صورت داد. اما از دیدگاه معامله گران بازار مشتقات، درک نوسان پذیری، پیش بینی دقیق آن و حفاظت از دارایی های پرتفوی در مقابل هزینه هایی که این متغیر به ارزش کل تحمیل می کند، از اهمیت دو چندانی برخوردار می باشد. دانستن این واقعیت که معاملات و ابزارهای مشتقه در فضای بازار سرمایه ایران روندی تکاملی به خود گرفته است، بر ضرورت اجرای تحقیقات کاربردی بیشتر در این حوزه می افزاید.
نتیجه تلاش محققان در خصوص این متغیر را می توان در پیدایش و ارتقاء مدل های ناهمسانی واریانس شرطی خودرگرسیو^[۲] مشاهده نمود. مدل های سری زمانی مالی که مبتنی بر نظریه های مالی و اقتصادی می باشند، به تدریج به چارچوب هایی پذیرفته شده برای پیش بینی متغیرها و سری های زمانی مالی تبدیل شده اند. اما هنوز این نظریه ها به اندازه کافی ارتقاء پیدا نکرده اند که با اتکاء صرف به برآوردهای حاصل از آن بتوان بر عوامل گوناگون خارجی که بر صحت پیش بینی ها موثر است، فائق آمد. بسیاری از تحقیقات مالی در سال های اخیر بر این مساله متمرکز بوده است که مدل های سنتی خطی و غیرخطی را برای دست یافتن به برآوردها و پیش بینی دقیق تر، به نحوی ارتقاء دهند. (سعیدی،۱۳۹۱، ص۲)
آنچه در این میان بسیار مورد تاکید بوده و این تحقیق می تواند در راستای آن قرار گیرد، این نکته است که تا کنون هیچ روش قطعی برای پیش بینی تلاطم بازده سبد سهام به عنوان روشی با قابلیت اطمینان بالا مطرح نبوده است و اگر در بازاری روشی کارائی بالاتر از خود نشان دهد، در بازاری دیگر لزوما از کارائی بالائی برخودار نبوده است. ماهیت متفاوت بازارهای مالی، تاثیرپذیری از ساختار اقتصادی کشورها با توجه به تفاوت زیاد کشورها از نظر اقتصادی، توسعه یافتگی متفاوت بازارهای مالی، برهمکنش بازارهای مالی روی همدیگر و … باعث شده است که برای مدیریت ریسک و پیش بینی تلاطم بازارهای مالی و سبدهای سهام مطالعات گسترده ای در کشورهای مختلف صورت گیرد که معمولا به نتایج یکسانی هم منجر نشده است و محققان متفاوت روش های مختلفی را به عنوان روش مناسب ارائه دهند.
با گسترش و توسعه بازار سرمایه کشور که در راس انها بورس اوراق بهادار تهران قرار گرفته است، امروزه بخش قابل توجهی از دارایی های سرمایه گذاران در قالب سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس موجود می باشد.
روش شبیه سازی مونت کارلو^[۳] راه حل هایی تقریبی با بهره گرفتن از نمونه گیری آماری و فرآیندهای تصادفی برای دامنه گسترده ای از مسائل موجود از ریاضیات و دیگر شاخه های علوم بوجود آورده است. این روش نوعی روش شبیه سازی آماری بوده که توانسته شبیه سازی مربوطه را با بهره گرفتن از دنباله هایی از اعداد تصادفی محقق نماید. روش شبیه سازی مونت کارلو در واقع مجموعه ای از روش هایی متفاوت بوده که اساسا فرایند یکسانی را طی می نمایند. این فرایند، شبیه سازی های متعددی را با بهره گرفتن از اعداد تصادفی در جهت دستیابی به جوابی تقریبی برای مسئله موردنظر ممکن می سازد. ویژگی و مشخصه اصلی روش شبیه سازی مونت کارلو این بوده است که می تواند با بهره گرفتن از تولید کننده های اعداد تصادفی و تولید اینگونه اعداد در حجم بسیار زیاد جواب هایی منطقی و درست در خصوص پدیده های فیزیکی ارائه نماید. ( معارفیان، ۱۳۸۹، ص ۱۷)
در این پژوهش کارایی شبیه سازی مونت کارلو در پیش بینی نوسان مورد ارزیابی قرار میگیرد و کیفیت این پیش بینی از طریق مقایسه با پیش بینی مدل گارچ^[۴] آزمون می شود.

مرگ یا زندگی ؟ در چرخه ی هستی جمله ی مرگ یا زندگی از همان آغاز با اشتباه همراه است . میان این دو واژه هیچ فاصله یا جدایی وجود ندارد . مرگ و زندگی دو امر کاملاً وابسته به هم هستند ، به طوری که وجود یکی مستلزم وجود دیگری است و بالعکس . دیدگاه انسان نسبت به این دو حقیقت سرنوشت آدمی بسیار متفاوت است . گروهی طالب زندگی و گروهی دیگر طالب مرگ هستند . در این میان گروهی نیز میانه را دارند و هم نعمت زندگی و حیات را به خوبی درک نموده اند و هم حقیقت مرگ را باور داشته اند .
دکتر محمود حمود در کتاب خود بیان می کند : « به راستی مرگ چیست ؟ مرگ وجود حقیقت انسانی در نهایت اوست ، بدین معنا که حقیقت انسانی وجودی است برای مرگ . » ( حمود ؛ ۱۹۹۶ : ۲۹۰ )

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

دیدگاه عبدالصبور در مورد حقیقت مرگ و زندگی بسیار ناهماهنگ است . در قسمتی از دیوانش با رسیدن به پوچی ، مرگ را تنها راه علاج از این زندگی پر رنج می داند ، در حالی که در قسمت دیگر زندگی را می ستاید ؛ اما در ابیات زیر تنها با آوردن نمونه ایی از آن که در آن دو واژه ی مرگ و زندگی را صمیمانه و وابسته به یکدیگر عرضه داشته ، اکتفا می کنیم .
وی در این ابیات بیان می دارد که اشتیاق انسان برای ادامه ی زندگی همانند انگیزه ی پنهان ورای تسلیم شدن در برابر مرگ است . اشتیاق بیش از حد به زندگی ، دلزدگی را برای او به همراه دارد و رهایی از زندگی نیز همان دلزدگی را برای او به بار می آورد . مرگ و زندگی دو روی یک تجربه ی واحدند و آن دلزدگی و بیزاری است . و این دلزدگی حقیقتی است که در سایه ی آن می توان مفهوم مرگ و زندگی را به طور یکسان درک کنیم . ( اسماعیل ؛ ۲۰۰۷ : ۲۷۱ )
ملَاحُنا هَویَ إلی قاعِ السَّفَینِ و اسْتِکانِ
و جَاشَ بالبُکا بِلا دَمعٍ … بِلا لِسانِ
مَلاحُنا ماتَ قبیلَ الموتِ ، حینَ وَدعَ الأصحابِ
و الأحبابَ و الزمانَ و المکانِ
عادت إلی قُمقُمِها حیاتُهُ ، و انکَمَشَت أَعضاؤه ، و مالِ
و مَدَّ جِسمَهُ عَلیَ خَطَ الزِوالِ
یا شَیخَنَا المَلاحَ
قلبُکُ الجَری ءُ کانَ ثابتاً فَما لَه اُستُطیر
(عبدالصبور؛ ۱۹۹۸ : ۱/ ۱۵۲)
ترجمه :
ناخدای ما در عرشه ی کشتی اقامت کرد و آرام گرفت
و زار زار گریه کرد ، بدون اشک و کلام
کشتیبان ما مرد ، قبل از مرگ هنگامیکه وداع کرد با یاران
و با دوستان و زمان و مکان
زندگی او به جایگاه خود باز گشت ( پایان یافت ) و اعضایش بی رمق شد و فرو افتاد
و در مسیر نیستی جسمش را کشید ( نیمه جان و بی رمق شد )
ای کشتیبان پیر ما
قلب پر جرأت تو ثابت است و وحشت نمی کند .
عبدالصبوردر قسمت دیگر از اشعارش مسأله ی مرگ و زندگی را این گونه به تصویر می کشد . وی خطوط مرگ را منظره ایی تاریک در میکده ایی ترسیم می کند که شادابی حیات در آن موج می زند و این امر از خلال انتخاب قهرمانی است که خواننده را وادار به پذیرش مقوله می کند . آواز خوان نابینا ، ساقی و رقاصه دارای دندان های طلایی ، خواننده را به این اندیشه وا می دارد که مرگ در میان آنان ظهور کرده است ؛ اما به دلیل نواقصشان به تعویق افتاده است :
کان مُغْنِینا الأَعْمی لا یَدری
أنَّ الإنسانَ هُوَ الموتِ
لم یکُ ساقِینا المَصْبُوغَ الفوَدینِ
یَدری أنَّ الإنسانَ هُوَ الموتِ
و العاهرۀُ اللامِعَۀُ الفَکینِ الذهبیینِ
لم تکْ تَدری أَنَ الإنسانَّ هُوَ الموتِ
لکنی کنتُ بِسالِفِ أیامی
قد صادَفَنی هذا البیتِ
« الإنسانُ هُوَ الموت »
( عبدالصبور ؛ ۱۹۹۸ :۳/۴۶۳،۴۶۴ )
ترجمه :
آوازخوان نابینای ما نمی دانست
که انسان همان مرگ است
ساقی موهایش رنگی نبود
می دانست که انسان همان مرگ است
و زن زناکار ( رقاصه ) با دندان های طلایی
نمی دانست که انسان همان مرگ است
اما با گذشت روزگارم
با این بیت روبه رو شدم
که انسان همان مرگ است .
خانم تیموریه نیز دارای احساسی شدید و امیدی آکنده از شعور بود ، به طور کلی می توان او را انسانی مملوء از عشق و شور به زندگی دانست ؛ اما تجربه ی شکست و مرگ عزیزانش ، از اشتیاق و حرارت وی به زندگی کاست ، به طوری که می توان غم و حزن شاعر را در خصوص واژه ی مرگ به خوبی لمس کرد . برای نمونه برگزیده ایی از اشعار وی که عائشه در غم از دست دادن دخترش می سراید ، اشاره کرد . شاعر دخترش توحیده را به ماه و خورشید مانند می کند که پس از مرگش فروغ و درخشش پنهان می شود و روز و شب شاعر را به تاریکی محض مبدل می سازد . تاریکی و ظلمتی با طعم تلخ غم و اندوه و اشک و مرگ را به پیاله ی شرابی مانند می کند که توحیده بعد از نوشیدنش به وادی فنا و نیستی گام می نهد . از سوی دیگر مرگ را به بال های پرواز تشبیه می کند که وجود و حضور دخترش را برای همیشه به پرواز و اوج گرفتن در عالم خلقت وادار می سازد :
سَتَرَ السَنا ، وَ تَحَجَبَت شَمسُ الضُحی وَ تَغیَـــبَت بَعــدَ الشُــرُوقِ بُـــدُورُ

برای سیالات تراکم ناپذیر^[۳۵]:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

(۱-۵)
۱-۶-۶ معادله مومنتوم^[۳۶]
اثرات جریان سیالات تنها با داشتن معادله پیوستگی مشخص نمی­ شود بلکه باید اصل بقاء اندازه حرکت یا قانون دوم نیوتن را درباره آن بیان کرد. یکی دیگر از معادلات حاکم بر رفتار کلی جریان سیال معادله مومنتوم نام دارد بر خلاف معادله پیوستگی که نیروهای وارد بر سیال نقشی نداشتند در معادله مومنتوم نیروهای وارد بر سیال در نظر گرفته شده و در حقیقت این معادله توازن یکی از نیروهای وارد بر سیال است.
اندازه حرکت، حاصلضرب جرم در سرعت است. قانون دوم نیوتن بیان می­ کند که برآیند نیروهایی که بر یک جسم اثر می­ کند برابر است با تغییرات خالص مومنتوم.
(۱-۶) ƩF = ma
با در نظر گرفتن جریان غیرقابل تراکم و ثابت فرض کردن ضریب ویسکوزیته^[۳۷]، شکل معادله ناویر-استوکس به صورت زیر می­باشد:
(۱-۷)
که در آن بردار سرعت، بیانگر فشار، نیروهای حجمی و ویسکوزیته می­باشد.
بیانگر مشتق مادی بوده و به صورت تعریف می­گردد.
۱-۶-۷ گروه های بدون بعد^[۳۸]

(۱-۸)
تعداد زیادی از گروه‌های بدون بعد در مکانیک سیالات با نام ویژه مشخص شده‌اند. مثلا گروه بالا عدد ویسکوز می‌باشد که در تحلیل ابعادی با آن سروکار خواهیم داشت. هرمعادله‌ای که معرف یک رابطه فیزیکی باشد بایستی از نظر ابعادی همگن بوده و عبارات آن در دو طرف معادله بر حسب ابعاد اصلی متجانس یا مشابه باشند که این موضوع به اصل معین بودن ابعاد مرسوم است. این اصل را می‌توان جهت موارد زیر به کار برد:

1. 1. برای معادلات از نظر ابعادی، بررسی جهت یک معادله فیزیکی

1. 1. ارتباط کمیت (متغیرها) و شکل معادله

1. 1. تحلیل نتایج تجربی

۱-۶-۸ قضیه باکینگهام^[۳۹]
باکینهگام نشان داد که اگر معادله‌ای از نظر فیزیکی دارای ابعاد همگن باشد می‌توان آن را در قالب بدون بعد بیان کرد که منظور از گروه‌های بدون بعد همان π می‌باشند. به عبارت دیگر:

او همچنین ثابت کرد که تعداد کمیت‌های متغیر مثل فشار و سرعت و تعداد ابعاد اصلی ® مانند M و T‌ و L و تعداد گروه‌های بدون بعد (i) از رابطه زیر بدست می‌آید:
(۱-۹)

باید یادآور شد که اگر معادله‌ای دارای n کمیت باشد (کمیت هایی که در مسئله موثر هستند) این کمیت ها را می‌توان به وسیله تابعی به همدیگر مرتبط نمود.

۱-۶-۹ نیروی شناوری^[۴۰]
نیروی بر آیند اعمال شده بر یک جسم توسط سیال که جسم در آن غوطه ور یا روی آن شناور می باشد، نیروی شناوری نامیده می شود .از آنجایی که تصویر قائم جسم غوطه ور یا ناحیه غوطه ور جسم شناور در مایع همواره صفر است، نیروی شناوری همواره به سمت بالا بوده و مولفه افقی ندارد.
۱-۶-۱۰ نیروی پسا و نیروی برا
به طور کلی نیروی پسا یعنی نیروی مقاوم در مقابل حرکت جسم ناشی از اختلاف فشار بین جلو و عقب آن است ودر حالتی که همه چیز متقارن باشد نیروی پسا باید برابر صفر شود و نیروی برا عمود بر نیروی پسا خواهد بود و ناشی از اختلاف فشار بین پایین و بالای جسم است.
در حالتی که بین پایین و بالای جسم درون سیال اختلاف فشار وجود داشته باشد خطوط جریان در بالای جسم نسبت به پایین جسم به هم نزدیکترند و این باعث می شود که سرعت سیال در بالای جسم بیشتراز مقدار سرعت آن در پایین جسم شود از معادله برنولی می دانیم که فشار و سرعت نسبت عکس باهم دارند لذا در بالای جسم فشار کم و در پایین جسم فشار زیاد خواهد بود. همین اختلاف فشار باعث ایجاد نیروی برا(بالابر) می شود.
۱-۶-۱۱ نرم افزار فلوئنت
این نرم افزار دارای گستره وسیعی از مدل های ریاضی برای مسائل گوناگون سیالاتی چون انتقال حرارت، واکنش های شیمیایی و مسائل احتراق و سوخت و… یا هندسه های پیچیده است. مسائلی که فلوئنت توانایی حل آنها را دارد بسیار متنوع هستند که از جمله آنها می توان به تحلیل جریان های آرام غیرنیوتنی^[۴۱]، انتقال حرارت مغشوش در توربوماشین ها و اجزای موتوراتومبیل، مسائل سوخت و احتراق، جریان تراکم پذیر درون جت ها و آیرودینامیک^[۴۲] دو فازی اشاره کرد.
برای اینکه بتوان به شکل دقیق ومناسب تری مسائل جریان سیال را در تجهیزات صنعتی تحلیل نمود امکانات مفیدی در فلوئنت تعبیه شده است که از جمله آنها می توان محیط های متخلخل، پارامترهای توده ای (فن ها ومبدل های حرارتی)، جریان های تناوبی^[۴۳]، چرخشی^[۴۴] و مبداهای مختصات متحرک را نام برد. در مدل های با مبدا مختصات متحرک می توان از مبدا مختصات های چندگانه نیز استفاده نمود. از دیگر امکانات مفید در این نرم افزار، استفاده از روش شبکه بندی متحرک است که کاربرد بسیار زیادی در مدل های توربو ماشین های چند مرحله ای دارد.
یکی دیگر ازمدل های بسیار قدرتمند و پر کاربرد فلوئنت، مدل فاز گسسته^[۴۵] است. از این مدل می توان برای تحلیل مسائل اسپری و جریان های مملو از ذرات درتجهیزاتی مثل موتورهای هواپیما سود جست. مدل های مختلفی برای جریان های چند فازی در این نرم افزار وجود دارد که از آنها می توان به عنوان مثال در پیش بینی حرکت سیال پس از شکست سدها، کاویتاسیون^[۴۶]، ته نشینی و عملیات جداسازی استفاده نمود.
مدل های دقیق و قدرتمند اغتشاشی از اجزای اساسی نرم افزار فلوئنت به شمار می روند. مدل های اغتشاشی در نظرگرفته شده در این نرم افزار قابلیت تحلیل بسیاری از مسائل جریان مغشوش را به راحتی دارند و اثر سایر قوانین فیزیکی مثل شناوری وتراکم پذیری نیز در آنها پیش بینی شده است.
همچنین شکل های مختلف انتقال حرارت به راحتی در این نرم افزار مدل شده و جابجایی آزاد، اجباری و مختلط با یا بدون وجود شرایط پیچیده ای مثل محیط های متخلخل در هنگام جابجایی قابل حل هستند. مجموعه ای از مدل های تشعشعی و زیر مجموعه های آن توانایی حل مسائل تشعشع را به طور قابل ملاحظه ای در این نرم افزار بالا برده اند. یکی دیگر از توانایی های فلوئنت مدل احتراقی است که با دقت قابل ملاحظه ای مسائل سوخت و احتراق راحل می نمایند. در این مدل قابلیت های مفید دیگری از جمله تولید آلودگی نیز تعبیه شده است.
فصل دوم
ادبیات وپیشینه تحقیق
۲-۱ مقدمه
یک پیگ رانی موفق باعث می شود که عملیاتی چون پیشگیری از خرابی لوله، چربی زدایی در خطوط لوله نفت خام، بازرسی وخارج کردن مایعات بجا مانده از گاز بخوبی صورت پذیرد. با افزایش میزان خطوط لوله انتقال نفت و گاز، اهمیت این امر روز به روز بیشتر می شود. برای اطمینان از بدون مشکل بودن عملیات پیگ رانی، بسیاری از مسائل در هنگام طراحی خط لوله باید در نظر گرفته شوند. طول عمر پیگ بستگی به عواملی چون کیفیت ساختمان خط، سرعت پیگ، طراحی پیگ، شرایط داخلی خط و ماده ای که پیگ در آن رانده می شود دارد.
امروزه در دنیای صنعت، سازندگان بسیاری وجود دارند که انواع پیگ های عملیاتی مورد نیاز مخصوصا پیگ های تمیزکننده را تولید می کنند. این پایان نامه نیز به منظور ارائه مطالعه مقدماتی از تکنولوژی نوینی است که با توجه به منابع غنی نفت و گاز ایران، می تواند انگیزه ای برای کارشناسان و متخصصین کشور باشد تا درصدد ایجاد فناوری پیگ و کاربردهای متنوع آن در خطوط نفت و گاز قرار گرفته و بدین وسیله به راه کارهایی برای استقلال کشور از شرکت های خارجی درزمینه استفاده از این وسیله دقیق بازرسی دست یافت.
۲-۲ تاریخچه پژوهش
انتقال جسم جامد درون خطوط لوله در ابتدا توسط هاجسون^[۴۷] (۲۱) در سال ۱۹۶۳ مورد مطالعه قرار گرفت. این مساله به صورت تئوری و تجربی به مدت حدوداً ۱۵ سال موردتوجه بسیاری از محققان و پژوهشگران بود و نتایج مختلفی در این زمینه ارائه گردید. عمده مطالب در آن زمان برای بدست آوردن یک رابطه جامع میان پارامترهای مهم در انتقال جسم جامد در لوله ها بود. این پارامترها عبارتند از عدد رینولدز^[۴۸]، نسبت چگالی^[۴۹] جسم وسیال، نسبت طول جسم به قطر لوله، نسبت قطرها، ضرایب زبری^[۵۰]، گرادیان فشار وسرعت جسم.
ازسال ۱۹۷۴ در دانشگاه فنی تونت^[۵۱] یک برنامه تحقیقاتی اجرا گردید که درآن طراحی سیستم های انتقال هیدرولیکی^[۵۲] سیلندرها درخطوط لوله مورد مطالعه قرار گرفت. آنچه در آنجا و در آن زمان مورد نظر بود، بررسی عملکرد و کاربردی بود که سیلندرها در خطوط لوله عمودی داشتند. در آن هنگام از این سیستم های هیدرولیکی برای بیرون آوردن خرده های منگنز ازکف دریا به سطح آب استفاده می شد. پس از تحقیقات مفصلی در این زمینه ابتدا رابطه نسبتاً قابل قبولی میان سرعت و گرادیان فشار بدست آمد ومعادلاتی نیز برای طراحی سیستم های انتقال در خطوط لوله ارائه گردید. نتایج بدست آمده معمولاً برای یکی از حالت های افقی و یا عمودی بود و برای سایر حالت ها غالباً پیشنهاداتی ارائه می شد که با تصحیحاتی بتوان نتایج را برای آنها تعمیم داد که البته این امر چندان صحیح نبود. درطی سال های دهه ۸۰ تحقیقات جامع تری بر روی خطوط لوله عمودی در دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه مک مستر^[۵۳] انجام شد. لاتو^[۵۴] نیز در یک سری آزمایشات تجربی با بهره گرفتن از یک لوله عمودی، غوطه وری کره های فولادی را با نسبت قطرهای ۲۵/۰ تا ۹۵/۰ بررسی کرد (۶). پس ازآن لاتو و لی^[۵۵] این مطالعات را برای مشاهده اثرات جنس مواد و شکل انتهایی سیلندرها بر روی ضریب پسا ادامه دادند. البته نتایج حاصل از این روش بسیار محدود بود و دامنه تغییرات کمی را شامل می شد. مطالعه تئوری نیز که فقط لوله های افقی را درنظر گرفته بود توسط گرگ^[۵۶] (۵۵) صورت پذیرفت. معادلات بدست آمده، نیمه تجربی وتوابعی از نسبت قطر، نسبت طول جسم به قطر لوله برای سرعت و گرادیان فشار بودند.
در اواخر دهه ۸۰ لاتو و چاو^[۵۷] مطالعات دقیق تری بر روی لوله عمودی۶/۷ سانتیمتری انجام دادند اما علاوه بر سیلندر استوانه ای، کره هم آزمایش شد. نسبت قطرها در این آزمایشات از ۴۹/۰ تا ۸۲/۰ متغیر بود (۴۱ و ۸).
با توجه به کلیه کارهای انجام شده در این زمینه، بازهم اطلاعات و نتایج بدست آمده بسیارکم و ناچیز است. اکثر مطالعات صورت گرفته با فرض شناور بودن جسم درسیال و نادیده گرفتن نیروی برا بوده و نتایج بدست آمده حتی آنهایی که فرض شناوری راحذف کرده اند درصورتی قابل استفاده است که موقعیت سیلندر درلوله وسرعت آن معلوم باشد (۵۹ و ۵۸). به همین دلیل مدل های ارائه شده برای انجام طراحی عملی مناسب نیستند.
۲-۳ چارچوب نظری تحقیق
حرکت جسم جامد در یک محیط استوانه ای (معمولا لوله ها) مساله ای است که در گستره وسیعی ازطراحی های مهندسی وحتی پزشکی کاربرد دارد. به خصوص هنگامی که ابعاد جسم نسبت به لوله یا تیوپ محل حرکت قابل قیاس باشد.

• • • • • 1. 1. رنگ ویولت کوواسول

رنگ ویولت کوواسول جزء رنگ­های آرایشی است و رنگ ظاهری بنفش دارد (به فصل دوم مراجعه شود).
۳-۴-۲-۱- طیف مربوط به رنگ ویولت کوواسول
طیف Uv-Vis محلول آبی این ترکیب در شکل (۳-۱۱) مشاهده می­ شود،که طبق مشاهدات پیک ۵۷۰ نانومتر به عنوان طول موج ماکزیمم انتخاب شده است.
شکل (۳-۱۱): طیف جذبی محلول آبی۳ میلی­گرم بر لیتر رنگ ویولت کوواسول
۳-۴-۲-۲- رسم منحنی کالیبراسیون رنگ ویولت کوواسول
منحنی کالیبراسیون با اندازه گیری جذب محلول­های استاندارد از ویولت کوواسول در طول موج ماکسیمم ۵۷۰ نانومتر و رسم این کمیت بر حسب غلظت رنگ با معلوم بودن جذب مربوط به محلول مجهول در طول موج ماکسیمم ۵۷۰ نانومتر و استفاده از معادله­ کالیبراسیون می­توان غلظت رنگ را در نمونه مجهول محاسبه کرد. در معادله منحنی کالیبراسیون y بیانگر میزان جذب محلول و x غلظت محلول می­باشد.
شکل(۳-۱۲): منحنی کالیبراسیون رنگ ویولت کوواسول
۳-۵- اجرای آزمایش­ها
در این قسمت آزمایش­های مورد استفاده در این تحقیق توضیح داده می­ شود.
۳-۵-۱- آزمایش جذب ماده رنگی در نمونه خاک
انتخاب ماده ردیابی یکی از اصلی­ترین عملیات ردیابی است. دو ماده رنگی انتخابی مورد نظر قبل از آزمایش در مدل آزمایشگاهی، آزمایش جذب روی آن­ها انجام شد. آزمایش جذب به این صورت بود که ۲۵/۰ گرم از ماده مورد نظر در یک لیتر آب حل گردید. میزان جذب این محلول در طول موج ماکسیمم قرائت می­ شود. سه نمونه از خاک مورد نظر برداشته، یک گرم از هر کدام را در لوله سانتریفیوژ ریخته و ۲۰ میلی لیتر از محلول ساخته شده را به هر یک اضافه کرده به مدت یک ساعت شیک شده و ۲۴ ساعت به حالت سکون قرار داده می شود. بعد از آن یک ساعت شیک شده و سانتریفیوژ می­ شود. محلول صاف روی نمونه­ها را جمع­آوری کرده و با دستگاه اسپکتروفتومتر مقدار جذب ماده مورد نظر در خاک قرائت می­ شود. اگر مقدار جذب نمونه­های در حضور خاک با نمونه در عدم حضور خاک یکسان بود یا تفاوت بسیار کمی داشت، نشان­دهنده این است که ماده رنگی مورد نظر ردیاب مناسبی بوده است و فاقد جذب می­باشد و بر اساس این آزمایش دو ماده رنگی پانسیو ۴-آر و ویولت کوواسول انتخاب شدند.
۳-۵-۲- اجرای آزمایش ردیابی
با بهره گرفتن از مدل آزمایشگاهی ساخته شده، سه نمونه خاک مورد آزمایش قرار گرفتند. برای انجام آزمایش­ها، نمونه خاک­های مورد نظر با تراکم مناسب در داخل ستون و لوله آزمایش ریخته می­ شود. جریان توسط سیستم آب شهر موجود در آزمایشگاه و با فشار ثابت به داخل مخزن بالادست برقرار شد و اجازه داده شد آب تا ارتفاع ۶۰ سانتی­متر در مخزن بالادست بالا بیاید. ردیاب مورد نظر را به مخزن بالادست تزریق می­کنیم. جریان آب با توجه به قدرت انتقال خاک نمونۀ مورد آزمایش، از داخل نمونه عبور کرده و وارد مخزن پایین دست می­ شود. برداشت داده ­ها باید زمانی صورت گیرد که جریان بصورت ماندگار درآمده باشد. از این­رو باید کلیه حباب­های هوا از داخل نمونه مورد آزمایش و پیزومترها خارج شده و به اصطلاح نمونه به حالت کاملأ اشباع درآید. برای تعیین مقادیر دبی جریان از روش اندازه ­گیری حجمی استفاده گردید. برای این منظور، مدت زمان پر شدن حجم معینی از یک مخزن اندازه ­گیری با بهره گرفتن از زمان­سنج دیجیتالی اندازه ­گیری و بدین ترتیب دبی جریان برای هر یک از آزمایش­ها تعیین گردید. همچنین مقادیر فشار پیزومتریک، با بهره گرفتن از پیزومترهایی که در ابتدا، انتها و طول ستون محفظۀ آزمایش بصورت سری چهار تایی با فاصله ۲۰ سانتیمتری نسبت به یکدیگر در بدنه لوله ستون خاک نصب شده بودند از روی یک تابلوی پیزومتری قرائت گردیدند. نمونه­برداری غلظت ردیاب از شیرهای مخصوصی که به صورت سری چهارتایی با فاصله ۲۰ سانتیمتری نسبت به یکدیگر در بدنه لوله ستون خاک نصب گردیده بود انجام پذیرفت. بعد از نمونه­ برداری، مقدار جذب نمونه­ها با دستگاه اسپکتروفتومتر قرائت گردید و با بهره گرفتن از منحنی کالیبراسیون غلظت آن­ها محاسبه شد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۳-۶- بازیابی جرم ردیاب­ها
با توجه به نمودار زمان – غلظت سطح زیر منحنی اندازه ­گیری شده و در برآورد میزان بازیافت ماده رنگی مورد استفاده قرار می­گیرد. چنانچه درصد بازیافت ماده رنگی نزدیک به ۱۰۰ باشد ردیاب زوال ناپذیر و واکنش ناپذیر است.
جرم ردیاب عبوری با بهره گرفتن از رابطه زیر بدست می ­آید:
(۴-۱)
که در این رابطه C_i غلظت متناظر با هر زمان اندازه ­گیری، Q_i دبی جریان مربوط به زمان i و t∆ زمان بین دو برداشت متوالی می­باشد.
کل جرم بازیابی شده ردیاب توسط رابطه زیر محاسبه می­ شود:
(۴-۲)
که در آن V حجم جریان عبوری می­باشد.
(۴-۳)
=درصد بازیابی
۳-۷- مدل­سازی عددی جریان و ردیاب
در این تحقیق با استفاده (FEM) اجزاء محدود از این مدل عددی، نمودارهایی کاربردی برای تعیین الگوی کلی انتشار آلودگی در خاک ها می­ شود. این روش به پژوهشگران این امکان را می­دهد تا با داشتن مشخصاتی کلی از محیط محل انتشار آلودگی مانند میزان نفوذپذیری خاک، نوع آلاینده و شرایط مختلف خاک منطقه تخمینی مناسب از الگوی انتشار آلودگی در خاک داشته باشند. از آنجایی که انجام آزمایش های ردیابی از نظر اقتصادی هزینه بر می­باشد بنابراین استفاده از مدل­سازی های عددی می ­تواند درکاهش هزینه­ها مؤثر باشد به شرطی که نتایج آن­ها بوسیله نتایج آزمایشگاهی صحت سنجی و تأیید گردد.
۳-۷-۱- معرفی مدل Seep/w
این مدل مربوط به بررسی شرایط نشت و جریان آب است. از قابلیت ­های این نرم افزار ترسیم خطوط جریان، خطوط هم پتانسیل و محاسبه دبی عبوری برای مقطع مشخصی از خاک یا سنگ است. همچنین این برنامه این قابلیت را دارد که در شرایط جریان ماندگار آنالیز انجام دهد و شرایط آب و خاک را در حالت­های مرحله­ ای بررسی کند. این نرم افزار قادر است برسی جریان آب در محیط­های متخلخل اعم از اشباع و غیر اشباع را انجام دهد. برای بررسی مسائل در این نرم افزار باید شکل کلی مسأله ترسیم گردد. سپس نوع ماده متخلخل و خصوصیات نفوذپذیری و قابلیت نگهداری آب به نرم افزار معرفی شود. در مرحله بعد باید شرایط مرزی لازم را در هر یک از مرزها در نظر گرفت. در نهایت با اجرای برنامه شکل جریان آب در خاک، میزان جریان و فشار آب منفذی در هر نقطه قابل محاسبه و مشاهده می­باشد.
۳-۷-۱-۱- مراحل مدل­سازی در Seep/w
۱- ترسیم هندسه و مشخص کردن مرز لایه­ های مختلف موجود در مدل
۲- وارد کردن میزان نفوذپذیری خاک
۳- ایجاد شبکه گرافیکی یا المان­بندی محدود
۴- وارد کردن شرایط مرزی(ارتفاع تراز آب در مخزن بالادست)
۵- تعیین مقطع دبی عبوری

فرضیه صفر: رفتار کارآفرینانه صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری ندارد.
فرضیه پژوهش: رفتار کارآفرینانه صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.
با توجه به نتایج در جدول ۴-۱۸ سطح معناداری فرضیه برابر ۰۰۰/۰ و کمتر از ۰۵/۰ می باشد لذا فرض پژوهش تأیید می­گردد بدین معنا که رفتار کارآفرینانه صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد. میزان این اثر ۱۶۷/۱ می­باشد با توجه به اینکه این ضریب مثبت است اثر آن به صورت مستقیم است به عبارتی با تغییر یک واحد (افزایش) رفتار کارآفرینانه صادراتی به میزان ۱۶۷/۱ درصدعملکرد صادراتی محصول جدید افزایش می­یابد. از این رو نتیجه این فرضیه با نتیجه مطالعات میرفخرالدینی و دیگران (۱۳۹۱) ایمانی پور و زیودار (۱۳۸۷) تقی زاده و دیگران (۱۳۹۱) برت و اینستاین (۲۰۱۳) و ناتانایل و دیگران (۲۰۱۲) کارین و دیگران (۲۰۱۰) همسو و هم جهت می باشد.
فرضیه ۳: شدت رقابت بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.
فرضیه صفر: شدت رقابت بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری ندارد.
فرضیه پژوهش: شدت رقابت بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.
با توجه به نتایج در جدول ۴-۱۸ سطح معناداری فرضیه برابر ۸۱۲/۰ و بیشتر از ۰۵/۰ می­باشد لذا فرض پژوهش رد می­گردد بدین معنا که شدت رقابت بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری ندارد. نتیجه این فرضیه با نتیجه مطالعه صابری (۱۳۸۷) رحمان سرشت و کریمی (۱۳۸۲) ناتانایل و دیگران (۲۰۱۲) و لی و گریفیس (۲۰۱۰) مطابقت ندارد و همسو نمی باشد.
فرضیه ۳: دسترسی به منابع مالی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.
فرضیه صفر: دسترسی به منابع مالی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.
فرضیه پژوهش: دسترسی به منابع مالی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.
با توجه به نتایج در جدول ۴-۱۸ سطح معناداری فرضیه برابر ۰۰۰/۰ و کمتر از ۰۵/۰ می­باشد لذا فرضیه پژوهش تأیید می­گردد بدین معنا که دسترسی به منابع مالی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد. میزان این اثر ۰۸۴/۰ می­باشد با توجه به اینکه این ضریب مثبت است اثر آن به صورت مستقیم است به عبارتی با تغییر یک واحد (افزایش) دسترسی به منابع مالی به میزان ۰۸۴/۰ درصد عملکرد صادراتی محصول جدید افزایش می­یابد. نتیجه این فرضیه با نتیجه مطالعه ناتانایل و دیگران (۲۰۱۲) همسو و هم جهت می باشد.
فرضیه ۴: رفتار بازار محور صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.
فرضیه صفر: رفتار بازار محور صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری ندارد.
فرضیه پژوهش: رفتار بازار محور صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.
با توجه به نتایج در جدول ۴-۱۸ سطح معناداری فرضیه برابر ۹۱۲/۰ و بیشتر از ۰۵/۰ می­باشد لذا فرض پژوهش رد می­گردد بدین معنا که رفتار بازار محور صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری ندارد. از این رو نتیجه این فرضیه با نتایج حاصل از مطالعات دیوانداری و دیگران (۱۳۸۶) دهدشتی (۱۳۸۴) ناتانایل و دیگران (۲۰۱۲)لین و کاو (۲۰۰۹) بارت (۲۰۰۸) هسو نمی باشد.
۵-۳ پیشنهادها
۵-۳-۱ پیشنهادهای اجرایی(حاصل از پژوهش)
پیشنهاد برای فرضیه اول: (گرایش به کارآفریتی و عملکرد محصول جدید صادراتی)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

– تفویض اختیار: تفویض اختیار و اعطای مسئولیت به کارکنان، این امکان را به آنان می­دهد که از تجارب خود بیاموزند، آنان را در خلق ایده­ ها و راهکارهای جدید یاری می­دهد و احساس مسئولیت­شان را در تحقق اهداف سازمان بالا می­برد. لذا بایستی مدیران با دادن اختیارات، مسئولیت انجام کار و نحوه­ انجام آن را به کارکنان و کارشناسان سازمان واگذار نمایند و ترتیبی اتخاذ کنند که رسیدگی و نظارت فیزیکی به حداقل ممکن برسد و کارکنان و کارشناسان ماحصل کار خود را مشاهده نمایند.
– ایجاد جو مناسب: مدیران بایستی فرصت لازم را برای بیان نظرات تمام کارکنان و کارشناسان فراهم آورند. از انقادهای سخت­گیرانه پرهیز کنند و برای ایده­ ها و عملکردهای خوب، ارزش و پاداش مناسب قائل شوند.
– برای بالا بردن روحیه ریسک­پذیری و به تبع آن کارآفرینی، محیطی را در سازمان فراهم آورید که ویژگی ریسک پذیری در آن­ها تشویق و شکست­ها و اشتباهات آنان تحمل شود.
– ایجاد انعطاف­پذیری و اصلاح نظام ارزیابی عملکرد: مقررات و ضوابط سنتی و خشک از بروز خلاقیت­ها در سازمان جلوگیری می­ کند. همچنین لازم است تا نظام ارزیابی عملکرد از حالت سنتی و نرمالیته تغییر پیدا کند و به گونه ای نباشد که مانع خلاقیت و نوآوری کارکنان و کارشناسان شود. مدیران باید با ایجاد انعطاف، محدودیت­های تحمیل شده بر کارکنان و کارشناسان را کاهش دهند و زمینه را برای تقویت خلاقیت در آنان آماده سازند. در یک سازمان خلاق و نوآور ارزیابی کارکنان بر اساس حضور فیزیکی آنان صورت نمی­پذیرد بلکه تمام منابع انسانس سازمان بر اساس شاخص های تعالی و پیشرفت کارکنان و کیفیت فعالیت­ها و خدمات و میزان نوآوری ارزیابی می­گردند.
پیشنهاد برای فرضیه دوم: (شدت رقابت و عملکرد محصول جدید صادراتی)
افزایش بودجه بیشتری به بخش صادرات.
برگزاری سمینارها و جلسات با موضوع بازارهای بین الملل برای کارکنان.
ورود به بازارهای خارجی جدید.
انتخاب نوع محصول و تکنولوژی تولید با گرایش بازارهای صادراتی هدف مخصوصاً بازارهای اروپایی؛
مشارکت و همکاری نزدیک با تولیدکنندگان و توزیع کنندگان صاحب نام اروپایی به منظور بالابردن کیفی و کمی محصولات و تضمین بازارهای صادراتی؛
پیشنهاد برای فرضیه سوم: (دسترسی به منابع مالی و عملکرد محصول جدید صادراتی)
– در نظر گرفتن درصد زیادی از فروش و سودآوری شرکت به بخش صادرات.
پیشنهاد برای فرضیه چهارم: (رفتار صادرات محور و عملکرد محصول جدید صادراتی)
استفاده از تحقیقات بازاریابی صادراتی.
بازدیدهای منظم از بازارهای صادراتی به منظور جمع آوری اطلاعات ارزشمند در رابطه با نیازهای مشتریان.
حضور در نمایشگاه های بین المللی.
۵-۵ پیشنهادهایی برای پژوهش­های آتی
۱- بررسی تأثیر رفتار کارآفرینانه صادراتی بر عملکرد بازاری شرکت های صادراتی.
۲- بررسی تأثیر فعالیت های بازاریابی صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی.
۳- بررسی تأثیر بازارمحوری صادراتی بر نوآوری صادراتی شرکت های صادراتی.
۵-۴ محدودیت پژوهش
– بیشتر مطالعات انجام شده در این زمینه در قالب پایان نامه بوده است و نتایج بسیاری از آنها در قالب مقاله چاپ نشده اند یا دسترسی به آنها امکان پذیر نبود.
عمده­ترین محدودیت این پژوهش استفاده از پرسشنامه (اندازه ­گیری ذهنی) برای متغیرهای عملکردی است که ماهیت عینی دارند (مانند رشد فروش صادراتی، سهم بازار، سودآوری صادراتی و غیره) به دلیل نبود پایگاه داده جامع و حساسیت مدیران امکان دسترسی پژوهشگران به داده ­های واقعی مهیا نشد.
منابع و مأخذ
فارسی:
– آرمسترانگ، مایکل(۱۳۸۴). مدیریت استراتژیک منابع انسانی؛ ترجمه محمد اعرابی و داود ایزدی ؛ دفتر پژوهشهای فرهنگی؛چاپ دوم.
– اسماعیل پور، حسن(۱۳۸۲). مدیریت بازاریابی بین الملل. چاپ سوم، تهران: انتشارات نگاه دانش.
– پورتر، مایکل(۱۳۸۷). استراتژی رقابتی تکنیک های تحلیل صنعت و رقبا؛ ترجمه جهانگیر مجیدی و عباس مهر پویا ؛ موسسه خدمات فرهنگی رسا؛ چاپ سوم.
– دهقان، نبیاله(۱۳۸۶). بررسی، طبقه بندی و انتخاب استراتژیهای ورود به بازارهای بین المللی. مجموعه مقالات دومین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک، ایران: تهران.
– دوید، فرد، آر(۱۳۷۹)، مدیریت استراتژیک، مترجمین: علی پارسائیان و محمد اعرابی، دفتر پژوهش های فرهنگی، تهران.
– زریباف، مهدی.، و حسینیکیا، سیدتقی(۱۳۸۲). مدیریت بازاریابی جهان . ی چاپ دوم، تهران: انتشارات گسترش علوم پایه.
– راشدی اشرفی، علیرضا(۱۳۸۶). مجموعه اطلاعات مورد نیاز در بازرگانی خارجی. چاپ اول، تهران: نشر قانون.
– رضایی نژاد، عبدالرضا(۱۳۸۰). بازاریابی بینالملل. چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
– رضوانی، حمیدرضا(۱۳۸۸). برنامه ریزی استراتژیک کاربردی. چاپ اول، تهران: انتشارات مهربان.