فهرست شکل‌ها
عنوان صفحه
شکل (۱-۱) گیاه آرتیشو(کنگر فرنگی) ۷
شکل (۱-۲) ساختار شیمیایی پاراستامول ۱۸
شکل (۲-۱)محل نگهداری حیوانات ۳۸
شکل (۲-۲) روش وزن کردن رت ها ۴۰
شکل (۲-۳) دستگاه روتاری ۴۱
شکل (۲-۴) روش تجویز دارو به صورت گاواژ ۴۲
شکل (۲-۵) نحوه خون گیری مستقیم از قلب موش های صحرایی ۴۳
شکل (۲-۶) سانتریفیوژ …۴۴
بررسی اثر عصاره آرتیشو در مسمومیت کبدی حاد ناشی از استامینوفن
در موش صحرایی نر نژاد ویستار
به­وسیله­: فاطمه شیری گرکانی
چکیده
استامینوفن یک داروی متداول ضد درد و تب است که در دوزهای بالا منجر به نکروز کبدی و کلیوی در انسان و حیوان می گردد. آرتیشو گیاهی با ترکیبات فلاونوئیدی، آلکالوئیدی و خواص آنتی اکسیدانی است. در تحقیق حاضر اثر محافظت کبدی عصاره هیدروالکلی گیاه آرتیشو در مسمومیت حاد کبدی ناشی از استامینوفن مورد بررسی قرار گرفته است.
۴۸ سر موش صحرایی نر از نژاد ویستار به طور تصادفی در ۶ گروه تقسیم شدند شامل: کنترل، گروه دریافت کننده استامینوفن(mg/kg 700)، گروه های دریافت کننده استامینوفن(mg/kg 700)+عصاره آرتیشو با دوز(۶۰۰,۸۰۰,۱۰۰۰mg/kg)، و گروه دریافت کننده آرتیشو با دوز (mg/kg 1000). دارو و عصاره به شکل دهانی تجویز گردیدند. بعد از ۲۴ ساعت نمونه گیری انجام شد و با روش کالریمتریک میزان آنزیم های ALT وAST وALP سنجیده شد. در پایان داده ها با نرم افزار spss ویرایش ۱۸ و تست آماری توکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج نشان دهنده افزایش معنی دار آنزیم های ALT،AST و ALP (p≤۰٫۰۰۱)در گروه دریافت کننده استامینوفن می باشد. به طوری که این پارامترها در گروه های دریافت کننده عصاره کاهش یافت.
نتیجه گیری: مصرف آرتیشو می تواند اثرات سمی استامینوفن را بر آنزیم های کبدی کاهش دهد.
کلمات کلیدی: استامینوفن، آرتیشو، کبد، موش صحرایی
مقدمه
نارسایی حاد کبد در اثر عوامل متعددی از جمله هپاتیت های ویروسی، آسیب های توکسیک ناشی از سموم و داروها و همچنین ایسکمی ایجاد می شود. کبد اولین سد دفاعی بدن را در برابر آسیب ناشی از مواد بیولوژیک برون زاد تشکیل می دهد که خود ممکن است به نکروز سلول های کبدی بیانجامد. در آسیب های توکسیک کبد، استرس های اکسیداتیو نقشی اساسی را بر عهده دارند.
کبد مکان استراتژیک وصول مواد غذایی جذب شده و همچنین مولکول های جذب شده مضر، داروها و سم باکتری ها می باشد (۶۵). به طور کلی کبد اعمال حیاتی مهمی همچون سم زدایی، سوخت و ساز کربوهیدرات ها، ترشح صفرا، سنتز فیبرینوژن و پروترومبین پلاسما، تنظیم گلوکز و چربی خون و… را به عهده دارد و مخزن موادی مثل گلوکز(به صورت گلیکوژن)، چربی، ویتامین ها و آهن می باشد.
همان طور که عنوان شد یکی از مهم ترین اعمال کبد علاوه بر سوخت و ساز مواد مختلف، سم زدایی مواد آلوده کننده محیطی و داروهای شیمیایی می باشد. در اکثر موارد در طی عمل سم زدایی، فعال سازی متابولیکی توسط آنزیم های سیتوکروم P450 میکروزوم های کبدی باعث ایجاد متابولیت های سمی و فعال می‌شود که این می تواند موجب آسیب بافت های مختلف از جمله کبد شود. تیواستامید، تتراکلریدکربن، اتانول و استامینوفن از جمله موادی هستند که بعد از ورود به بدن توسط آنزیم های سیستم سم زدایی سیتوکروم P450 متابولیزه می شود.
آمینو ترانسفراز ها معرفی برای سلامت کبد به شمار می آیند. آلانین آمینو ترانسفراز اساسا در کبد یافت

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

می شود ولی آسپارتات آمینو ترانسفراز علاوه بر کبد در بافت های دیگر نیز یافت می شوند. بنابراین جزء نشانگرهای کمتر اختصاصی کبد به شمار می روند (۹۶). همچنین مقدار آلکالن فسفاتاز سرم، در بچه های در حال رشد و در دوران بارداری و به طور پاتولوژیک در ضایعات استخوانی و کبدی افزایش
می یابد.
حال با توجه به عوارض جانبی داروهای شیمیایی بر روی بعضی از بافت های بدن به خصوص کبد، مسئله بازگشت به استفاده از داروهای گیاهی و طبیعی مد نظر قرار گرفته است.
در این تحقیق از عصاره هیدروالکلی گیاه آرتیشوCynara scolymus L.)) جهت جلوگیری از ضایعات ناشی از استامینوفن استفاده شده است، در طب سنتی از این گیاه برای درمان برخی اختلالات مانند: دیابت، آترواسکلروز و اختلالات کبدی استفاده می شود. مطالعات آزمایشگاهی انجام شده روی این گیاه نشان داده است که این گیاه دارای اثرات آنتی اکسیدانی، محافظت کبدی و.. می باشد. بنابراین در این تحقیق اثرات حفاظت کبدی گیاه آرتیشو در برابر مسمومیت ناشی از استامینوفن مورد بررسی قرار می گیرد.
هدف پژوهش
هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر محافظت کبدی گیاه آرتیشو بر میزان فعالیت آنزیم های ALT ، AST و ALP می باشد.
فصل اول
کلیات

معرفی گیاه آرتیشو یا کنگر فرنگی
۱-۱-۱- تاریخچه
کنگر فرنگی یکی از قدیمی ترین گیاهان دارویی جهان است که در طول هزاران سال کشت می شده است این گیاه چند ساله بومی جنوب اروپا، مدیترانه و شمال آفریقا و جزایر قناری است. این گیاه اولین بار در یونان و روم باستان و در قرن هجدهم در فرانسه شناخته شده و توسط سیاحان فرانسوی و اسپانیایی به قاره امریکا نیز برده شد. پزشکان باستان از کنگر فرنگی به عنوان داروی مدر، پایین آورنده کلسترول، محرک کبدی و رفع مشکلات کبدی و گوارشی استفاده می کردند. همچنین این گیاه در اعصار گذشته به صورت پودر شده برای برطرف کردن بوی بد بدن بین مردم محبوبیت داشته است(۴۱،۵۰،۵۸،۸۲).
۱-۱-۲- گیاه شناسی
۱-۱-۲-۱- نام های مختلف گیاه آرتیشو
لاتین: C.cardanculus Var. Sativa یا Cynara scolymus L.
آلمانی:Artischocke
فرانسه:Artichant, Artichant commun
انگلیسی: Globeartichoke,Artichoke, Common, ardichoke, Gardenartichoke
فارسی: کنگر فرنگی، اردشاهی، انگنار، انگینار
عربی: خرشوف(۴۱،۶۸)
گیاه Cynara scolymus L. گیاهی است چند ساله یا پایا، حساس به سرما، با طول عمر ۴ سال که ارتفاع آن به ۲ متر می رسد. دارای برگ های بسیار بزرگ متمایل به سفید به ابعاد ۴۰×۱۵ سانتی متر، بدون خار یا دارای دندانه های نوک تیز کوچک، سطح تحتانی برگ ها کرکینه پوش و حاوی رگبرگ های خیلی برجسته، برگ های زیرین دارای تقسیمات شانه ای، بخش های تخم مرغی و حاوی لوب های بزرگ دندانه دار، برگ های فوقانی ساده، تخم مرغی نیزه ای و دارای دندانه های نامنظم. این برگ ها دارای تقسیمات شانه ای عمیق بریده بریده بوده و رنگ آن متمایل به سفید است در سال دوم رویش از مرکز برگ های طوقه ی، ساقه ای محکم و شیاردار می روید که تقریبا ارتفاع آن تا ۵/۱ متر نیز می رسد این ساقه در بخش بالایی منشعب و دارای برگ های کوچکتر و بدون دمبرگ می باشد. پهنک این برگ ها منقسم و پر مانند و یا تقریبا کامل، سطح تحتانی کلیه برگ ها کرکینه پوش می باشد. کاپیتول کروی فشرده به ابعاد ۷×۱۱ سانتی متر، برگهای قاعده۵×۳ سانتی متر، کاملا فشرده و در انتها حاوی ضمایم پوشش تخم مرغی با نوک کند یا فرورفته و خارهای نوک تیز، گل های لوله ای به رنگ آبی متمایل به بنفش می باشد(۱۴،۴۱). جوانه های گل خوراکی گیاه به رنگ سبز مایل به نقره ای به ارتفاع ۴-۵ و عرض ۵-۶ فوت است. جوانه های گل از قسمت انتهایی ساقه اصلی و ساقه های جانبی گیاه بیرون می آیند و هر جوانه گل باز نشده شبیه به مخروط کاج می باشد. با ۴-۳ اینچ قطر، گرد و دارای جوانه های کمی کشیده(دراز)، براکته های سبز چرمی که هر یک گل هایی به رنگ آبی ارغوانی را در برگرفته اند.