– شرکت سهام بازار را خریداری نماید (خرید مجدد سهام)

ارزش افزوده سهام به صورت ذیل محاسبه می‌گردد:

ارزش افزوده سهام =

افزایش ارزش بازار حقوق صاحبان سهام

+ سود سهام پرداخت شده در طول سال

– هزینه افزایش سرمایه

+ دیگر پرداخت‌ها به سهام‌داران (تخفیف برارزش اسمی، خرید مجدد سهام)

– تبدیل اوراق قرضه تضمین نشده قابل تبدیل. (همان منبع، ص ۳۵ و ۳۶)

بازده سهامدار

بازده سهامدار ارزش افزوده سهامدار در یک سال تقسیم بر ارزش بازار حقوق صاحبان سهام در آغاز سال می‌باشد.

ارزش بازار حقوق صاحبان سهام / ارزش افزوده سهامدار = بازده سهامدار

یک روش برای محاسبه بازده سهامدار عبارت است از: افزایش در قیمت سهم به اضافه سودهای سهام، حقوق و پرداخت های دیگر (تخفیف در ارزش اسمی، پرداخت های خاص) تقسیم به قیمت سهم در آغاز سال.

بازده مورد انتظار سرمایه

بازده مورد انتظار سرمایه (هزینه سهم نیز نامیده می شود) بازدهی است که سهام‌داران انتظار دستیابی به آن را برای این که احساس کنند به اندازه کافی پاداش دریافت نموده اند دارند. بازده مورد انتظار سرمایه به نرخ­های بهره اسناد خزانه بلندمدت و ریسک شرکت بستگی دارند.

بازده مورد انتظار مجموع نرخ بهره اسناد خزانه بلندمدت به اضافه مقداری است که صرف ریسک شرکت نامیده شده و بستگی به میزان ریسک آن دارد.

صرف ریسک + بازده اسناد خزانه بلند مدت = بازده مورد انتظار حقوق صاحبان سهام

(نرخ بازده بدون ریسک)

ke عبارتی است که برای بازده مورد انتظار حقوق صاحبان سهام (بازده سرمایه گذاری مورد انتظار سهامدار) استفاده می‌گردد، همچنین به عنوان هزینه سرمایه شناخته می شود.

روش دیگر بیان این مطلب این است که بازدهی را که ما در سرمایه گذاری تضمین شده توسط دولت انتظار داریم ۱۲% می‌باشد. (نرخ بازده بدون ریسک) و بازدهی سرمایه گذاری در شرکت را ۲۰% انتظار داریم.

تفاوت میان ۲۰% و ۱۲% بنابر ریسک مورد انتظار در یک شرکت بوده و معمولاً صرف ریسک شرکت نامیده می شود با بیان این موضوع به ‌عنوان یک معادله می‌توانیم بگوییم که (بازده مورد انتظار در سرمایه گذاری در سهام شرکت) ke مساوی است با نرخ بدون ریسک به اضافه صرف ریسک شرکت. صرف ریسک شرکت تابع ریسک مورد انتظار شرکت می‌باشد:

صرف ریسک شرکت + بازده اسناد خزانه = ke

۲-۲-۴- ارزش ایجاد شده سهامدار

یک شرکت زمانی برای سهامدارانش ارزش ایجاد می کند که بازده سهامدار فراتر از هزینه سهام (بازده مورد انتظار سرمایه) گردد. به بین دیگر شرکتی در طول یک سال ایجاد ارزش می کند که فراتر از انتظارات عمل نماید، ارزش ایجاد شده سهامدار به صورت ذیل کمی می‌گردد:

(ke – بازده سهامدار) × ارزش بازار حقوق صاحبان سهام = ارزش ایجاد شده سهامدار

به طوری که قبلاً دیدیم بازده سهامدار مساوی است با ارزش افزوده سهامدار تقسیم بر ارزش بازار حقوق صاحبان سهام، ارزش ایجاد شده را می توان به صورت ذیل نیز محاسبه نمود:

(ke × ارزش بازار سرمایه) – ارزش افزوده سهامدار = ارزش ایجاد شده سهامدار

در نتیجه ارزش ایجاد شده، ارزش افزوده سهام دار فراتر از انتظارات که در بازده مورد انتظار حقوق صاحبان سهام منعکس شده اند. (همان منبع، ص ۳۹)

۲-۳- نرخ بازده

نرخ بازده به عنوان یک مفهوم کلیدی در ادبیات سرمایه گذاری معیاری است که به کمک آن می توان سرعت و میزان افزایش یا کاهش ثروت سهام‌داران و یا ارزش شرکت را تعیین کرد. در ارتباط با مفهوم بازده هری مارکویتز معتقد است که امکان دارد تعریف بازده از یک سرمایه گذاری به سرمایه گذاری دیگر متفاوت باشد ولی در هر صورت سرمایه گذاران ترجیح می‌دهند بیشترین عایدشان شوند تا کمترین. فرانسیس معتقد است سرمایه گذاری را اگر نوعی از واگذاری پول تلقی کنیم که انتظار می رود پول اضافی از آن عاید شود در این صورت هر سرمایه گذاری درجه ای از ریسک را دربر خواهد داشت که مستلزم از دست دادن آن پول در زمان حال برای به دست آوردن بازده در زمان آتی است. و به طور کلی بازده عبارت است از کل عایدی یا ضرر (بازده منفی) حاصل از سرمایه گذاری در یک دوره معین که با تقسیم این مبلغ بر سرمایه ای که برای به دست آوردن در ابتدای دوره حذف شده است (رهنمای رودپشتی، جزوه منتشر شده)

۲-۴- سرمایه گذاری

از دیدگاه کلی، سرمایه گذاری به معنای مصرف پول های در دسترس برای دستیابی به پول هایی بیشتر در آینده است. به عبارت دیگر سرمایه گذاری یعنی به تعویق انداختن مصرف فعلی برای دستیابی به امکان مصرف بیشتر در آینده. (همان منبع، ص ۱۲۶)

در سرمایه گذاری دو ویژگی متفاوت و مهم وجود دارد که عبارتند از زمان و ریسک. اهمیت دو موضوع یاد شده ‌به این علت است که در سرمایه گذاری صرف پول در زمان حال صورت می‌گیرد و مقدار آن معین می‌باشد در حالی که پاداش حاصل از آن در آینده به دست می‌آید و معمولاً با عدم اطمینان همراه است. در بعضی مواقع ویژگی زمان غالب می‌گردد (مانند اوراق قرضه دولتی) و در بعضی مواقع ریسک از نظر اهمیت مقدم می‌باشد (مانند برگه اختیار خرید سهام عادی) و در مواقع دیگر هر دو دارای اهمیت هستند (مانند سهام عادی). (همان منبع، ص ۱۲۷)

۲-۵- انواع سرمایه گذاری

سرمایه گذاری ها به دو شکل عمده واقعی و مالی تقسیم می‌شوند. سرمایه گذاری های واقعی نوعی سرمایه گذاری است که فرد با فداکردن ارزشی در زمان حاضر، نوعی دارایی واقعی به دست می آورد. خرید ملک یا آپارتمان نمونه ای از این سرمایه گذاری است. در سرمایه گذاری مالی، فرد در ازای فدا کردن ارزش حاضر، نوعی دارایی مالی که نتیجه آن معمولاً جریانی از وجوه نقد است به دست می آورد.

در اقتصادهای سنتی اکثر سرمایه گذاری ها از نوع واقعی بوده اند اما در اقتصادهای پیشرفته عمده سرمایه گذاری ها بر روی دارایی های متمرکز صورت می‌گیرد و توسعه مؤسسات سرمایه گذاری مالی راه را برای سرمایه گذاری واقعی امکان پذیرتر می‌کند. در واقع این دو شکل سرمایه گذاری نه تنها در مقابل یکدیگر نیستند، بلکه ممکن هم نیز می‌باشند. (همان منبع، ص ۱۲۸)

۲-۶- محیط سرمایه گذاری^[۷]

محیط سرمایه گذاری دربرگیرنده انواع اوراق بهادار قابل معامله می‌باشد و از طرف دیگر، وقتی صحبت از محیط سرمایه گذاری می شود، باید مکان و چگونگی خرید و فروش اوراق بهادار را نیز مدنظر قرار دهیم. به طور کلی می توان اجزای محیط سرمایه گذاری را به سه دسته تقسیم کرد:

۱- اوراق بهادار یا دارایی های مالی

۲- بازارهای اوراق بهادار یا بازارهای مالی

۳- واسطه ها یا مؤسسات مالی. (همان منبع، ص ۱۲۸)

۲-۷- فرایند سرمایه گذاری^[۸]

در فرایند سرمایه گذاری به چگونگی تصمیم گیری سرمایه گذار در اوراق بهادار قابل معامله و میزان سرمایه گذاری در هر کدام از انواع اوراق و زمان سرمایه گذاری پرداخته می شود. رویه ای شامل مراحل زیر برای تصمیم گیری در این باره به عنوان اساس فرایند سرمایه گذاری مطرح می‌باشد. (همان منبع، ص ۱۲۹)

۲-۷-۱- خط مشی سرمایه گذاری^[۹]