از این روایت و روایات وارده دیگری که اشاره به حضور ملائک و انوار مطهره امامان معصوم دارد، اینگونه مستفاد می گردد که در لحظه احتضار آنچه رویت می شود، تنها دیدنی های عالم ماده و شهادت نیست، بلکه محتضر دریچه های قلبش باز شده و به اصطلاح چشم برزخی اش ادراک می کند.
جناب صدرالمتألهین (علیه الرحمه) با اشاره به آیه کریمه «لَقَدْ کُنْتَ فی‏ غَفْلَهٍ مِنْ هذا فَکَشَفْنا عَنْکَ غِطاءَکَ فَبَصَرُکَ الْیَوْمَ حَدیدٌ»،^[۱۰۸] می فرماید: در هر مشاهده و رؤیتی به وسیله حس باطنی (یعنی خیال) مانع ادراک آن مشاهدات، اشتغالات مادی است و این اشتغالات مرتفع نمی گردد مگر با مرگ و در هنگام مرگ پرده ها کنار می رود و صورت حقیقت اشیاء متجلی می شود. پس در این هنگام آنچه که انسان با حس باطنی خویش می بیند، ظهورات و تجلیات شدیدتری دارند از آنچه در حالت بیداری در عالم ماده می دیده است. و نسبت مشاهدات عالم پس از مرگ نسبت به عال ماده،‌ مانند مشاهدات عالم بیداری است نسبت به خواب.^[۱۰۹] و به همین جهت فرمود: «النَّاسُ نِیَامٌ فَإِذَا مَاتُوا انْتَبَهُوا»^[۱۱۰]
بر اساس این آیه به طور قطع و یقین می توان نتیجه گرفت که در عالم ماده بسیاری از معانی، از حیطه ادراکات مادی خارج اند و البته تنها راه دست یابی به این ادراکات، خارج شدن از ظواهر مادی و تعلقات دنیایی است.
حضرت امام (رحمه الله علیه) می فرمایند: «انسان تا اشتغال به تعمیر این عالم دارد و وجهه قلبش به این نشئه است و سکر طبیعت او را بیخود کرده و مخدرات شهوت و غضب او را تخدیر نموده، از صور اعمال و اخلاق خود بکلى محجوب است و از آثار آنها در ملکوت قلب او مهجور است، پس از آنکه سکرات موت و سختیها و فشارهاى آن بر او وارد شد، انصراف از این نشئه تا اندازه‏اى حاصل مى‏کند.
اگر از اهل ایمان و یقین است و قلب او متوجه به این عوالم بوده، در اواخر امر وجهه قلبش طبعا متوجه به آن عالم مى‏شود و سائق هاى معنوى و ملائکه اللّه موکّل‏ بر آن نیز او را سوق به آن عالم دهند، و پس از این سوق و آن انصراف، نمونه‏اى از عالم برزخ بر او منکشف شود و روزنه‏اى از عالم غیب بر او مفتوح گردد، و حال خود و مقام خود تا اندازه‏اى بر او مکشوف گردد. چنانچه از حضرت امیر، علیه السلام، منقول است إنّه قال: حرام على کلّ نفس أن تخرج من الدّنیا حتّى تعلم أنّه من أهل الجنّه هی، أم من أهل النّار.»^[۱۱۱]
انسان در وقت معاینه و احتضار، معاینه آنچه در خود بوده و از آن مطلع نبوده مى‏نماید. و بذر این معاینه را خود در مملکت وجود خود نموده. حیات دنیایى پرده ساترى بود به روى معایب ما و حجابى بود براى اهل معارف، این پرده که برداشته شد و این حجاب که خرق شد، انسان آنچه که در خود بود و خود تهیه کرده بود، نمونه‏اى از آن را شهود مى‏کند. انسان در عوالم دیگر از عذاب و عقاب جز آنچه خود در این عالم تهیه کرده نخواهد دید، و هر چه در این عالم از اعمال صالحه و اخلاق حسنه و عقاید صحیحه داشته، در آن عالم صورت آن را به عیان ببیند با کرامتهاى دیگرى که حق به تفضل خویش به او عنایت فرماید.
در ذیل آیه شریفه «فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّهٍ خَیْرًا یَرَهُ»^[۱۱۲] در صافى از مجمع نقل مى‏کند که از حضرت امیر، علیه السلام، حدیث مى‏کند که هی أحکم آیه فی القرآن، و کان رسول اللّه (صلّى اللّه علیه و آله‏) یسمّیها «الجامعه»؛ پس باید دانست که اگر در این عالم محبت به حق تعالى و اولیاى او پیدا کنیم و طوق اطاعت آن ذات مقدس را بر گردن نهیم و وجهه قلب را الهى و ربّانى کنیم، در وقت معاینه عین حقیقت با صورت جمیله بر ما ظاهر گردد. و به عکس، اگر وجهه قلب دنیایى شد و از حق منصرف شد، کم کم ممکن است تخم عداوت حق و اولیا در آن کشته شود، و در وقت معاینه این عداوت شدت کند و آثار غریبه موحشه از آن بروز کند.
۲-۲-۴ قدرت محتضر نسبت به دخل و تصرفات
محتضر در هنگامه احتضار در موقعیتی قرار می گیرد که نفس، آخرین تعلقات خود را نسبت به بدن از دست می دهد، و به همین جهت، به هر میزان که این تعلقات کم شود، قدرت نفس نسبت به کنترل و اعمال اراده بر بدن ضعیف تر خواهد شد. در این شرایط علاوه بر از بین رفتن قدرت اراده نفس نسبت به بدن،‌ قدرت نفس برای تغییر سرنوشت خود نیز از میان می رود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

حضرت امام با اشاره به کوتاه بودن فرصت عمر و نامعلوم بودن ضمیر و سر درون انسان و عاقبت او، تأکید بر اهتمام به امر توبه در جوانی می نمایند و واگزار کردن آن به زمان پیری و کهولت را امری ناپسند و مذموم می دانند، و با اشاره به اینکه در هنگام احتضار و رؤیت سکرات مرگ دیگر فرصت برای توبه و بازگشت و اصلاح باقی نمی ماند، می فرمایند:
«پس اى عزیز، از مکاید شیطان بترس و در حذر باش، و با خداى خود مکر و حیله مکن که پنجاه سال یا بیشتر شهوت رانى مى‏کنم، و دم مرگ با کلمه استغفار جبران گذشته مى‏کنم. این‏ها خیال خام است. اگر در حدیث دیدى یا شنیدى که حق تعالى بر این امت تفضل فرموده و توبه آنها را تا قبل از وقت معاینه آثار مرگ یا خود آن قبول مى‏فرماید، صحیح است، ولى هیهات که در آن وقت توبه از انسان متمشّى شود.
مگر توبه لفظ است! قیام به امر توبه زحمت دارد، برگشت و عزم بر برگشت نکردن ریاضات علمیه و عملیه لازم دارد، و الا خود بخود انسان نادر اتفاق مى‏افتد که در فکر توبه بیفتد یا موفق به آن شود، یا اگر شد بتواند به شرایط صحت و قبول آن، یا به شرایط کمال آن، قیام کند. چه بسا باشد که قبل از فکر توبه یا عملى کردن آن، اجل مهلت ندهد، و انسان را با بار معاصى سنگین و ظلمت بى‏پایان گناهان از این نشئه منتقل نماید. آن وقت خدا مى‏داند که به چه گرفتاریها و بدبختیها دچار مى‏شود.»^[۱۱۳]
در فقه شیعی نیز وصیت کسی که در حال احتضار است و سکرات مرگ بر او مستولی گشته و یا مرضی رو به مرگ دارد، به ظور کامل پذیرفته نیست و شخص تنها اختیار بخشی از اموالش را دارد. حضرت امام طی فتوای شریفشان می فرمایند: «اگر کسى در مرضى که به آن مرض مى‏میرد، مقدارى از مالش را به کسى ببخشد و وصیت کند که بعد از مردن او هم مقدارى به کس دیگر بدهند، آنچه را که در حال زندگى بخشیده از اصل مال است و احتیاج به اذن ورثه ندارد و چیزى را که وصیت کرده اگر زیادتر از ثلث باشد زیادى آن محتاج به اذن ورثه است.»^[۱۱۴]
قرآن کریم در آیات متعددی به موضوع ناتوانی انسان در حال احتضار اشاره کرده است، چه ناتوانی خود شخص از تصرف در سرنوشت خویش و چه ناتوانی اطرافیان وی از بازگرداندن وی به زندگانی دنیا. در این فرصت چندی از این آیات شریفه را بررسی خواهیم نمود.
۲-۲-۴-۱ آیه یکم:
در ماجرای عذاب آل فرعون، قرآن کریم سخنان فرعون را در لحظات آخر عمرش نقل می نماید که هنگامی که نشانه های عذاب الهی را رؤیت کرد و چشمش بر غیب گشوده گشت، اداعای ایمان نمود، قرآن می فرماید: «حَتىَّ إِذَا أَدْرَکَهُ الْغَرَقُ قَالَ ءَامَنتُ أَنَّهُ لَا إِلَاهَ إِلَّا الَّذِى ءَامَنَتْ بِهِ بَنُواْ إِسْرَ ءِیلَ وَ أَنَا مِنَ الْمُسْلِمِینَ* ءَالَْانَ وَ قَدْ عَصَیْتَ قَبْلُ وَ کُنتَ مِنَ الْمُفْسِدِین».^[۱۱۵]
حضرت علامه طباطبایی (قدس سره الشریف) با اشاره به این کسأله که توبه فرعون توبه حقیقی نبود بلکه تنها برای نجات خویش از عذاب الهی توبه نموده بود، در بیان پذیرفته نشدن توبه اش می فرمایند: «به او خطاب می شود، آیا حالا ایمان مى‏آورى؟ حالا که عذاب خدا تو را درک کرده؟ با اینکه ایمان و توبه هیچ کس در لحظه فرا رسیدن عذاب و آمدن مرگ از هر طرف قبول نیست.
و تو قبل از این عصیان کردى و از مفسدان بودى و عمرت را در معصیت خدا بسر بردى و توبه را در موقع خودش انجام ندادى، حال که وقت توبه فوت شده ایمان چه سودى به حالت دارد، و این موفق نشدنت به ایمان و توبه همان چیزى است که موسى و هارون آن را از خداى تعالى خواستند. آرى، از خدا خواستند که فرعون را به عذاب ألیم خود بگیرد و راه او را به سوى ایمان ببندد تا در تمامى طول زندگى ایمان نیاورد، مگر هنگامى که عذاب از هر طرف احاطه‏اش کرده باشد، هنگامى که نه ایمان سودى مى‏بخشد و نه توبه.
۲-۲-۴-۲ آیه دوم:
خداوند در سوره مبارکه نساء می فرماید: «وَ لَیْسَتِ التَّوْبَهُ لِلَّذینَ یَعْمَلُونَ السَّیِّئاتِ حَتَّى إِذا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قالَ إِنِّی تُبْتُ الْآنَ وَ لاَ الَّذینَ یَمُوتُونَ وَ هُمْ کُفَّارٌ أُولئِکَ أَعْتَدْنا لَهُمْ عَذاباً أَلیما»،^[۱۱۶] در این آیه شریفه به صراحت مسأله عدم امکان دخل و تصرف در سرنوشت و عاقبت انسان پس از رؤیت نشانه های غیب عالم، بیان شده است.
حضرت علامه طباطبایی (قدس سره الشریف) ذیل آیه شریفه می فرمایند: «از اینکه جمله: «یَعْمَلُونَ السَّیِّئاتِ» را مقید کرد به جمله: (تا وقتى که مرگشان فرا رسد) استمرار گناه فهمیده مى‏شود، حال یا به خاطر اینکه سهل‏انگارى در شناختن به سوى توبه و امروز و فردا کردن در آن، خودش معصیتى است مستمر، و یا به خاطر اینکه این سهل‏انگارى به منزله مداومت بر گناه است، و یا به خاطر اینکه غالبا خالى از تکرار معصیت نیست، یا تکرار همان معصیت اول یا گناهانى دیگر شبیه به آن.
و اینکه فرمود: «حَتَّى إِذا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ …» و نفرمود: «حتى اذا جاءهم الموت»، یعنى فرمود: (وقتى مرگ یکى از شما برسد و نفرمود: (وقتى مرگ شما برسد)، براى این بود که دلالت کند بر اینکه افراد مورد نظر توبه را امرى حقیر و بى‏اهمیت نشمارند، با اینکه مساله توبه اینقدر بى‏اهمیت نیست که مردم در طول زندگى خود هر کارى خواستند بکنند، و هیچ باکى نداشته باشند، همین که مرگ یکى از آنان رسید تنها خود او براى اینکه از خطرها و مهلکه‏هایى که با مخالفت امر الهى براى خود آماده کرده نجات یابد بگوید: حالا دیگر توبه کردم.
از اینجا روشن مى‏شود که مقید کردن جمله (تبت) بقید (الان) چه معنا مى‏دهد، چون این قید به ما مى‏فهماند که حضور مرگ و مشاهده کردن صاحب این سخن عظمت و سلطنت آخرت را باعث شده است که او بگوید: «إِنِّی تُبْتُ»، پس چنین کسى منطقى خواهد داشت حال اگر به زبان نگوید به دل مى‏گوید. پس معناى جمله چنین مى‏شود که من در این حال که مرگ را حق دیدم، و جزاى حق را مشاهده کردم، اینک تائب هستم.
این توبه از صاحبش قبول نمى‏شود، براى اینکه در حالى صورت مى‏گیرد که از زندگى دنیا مایوس شده، و از هول و وحشت انتقال به دیگر سراى مطلع گشته آن یاس و این هول او را مجبور کرده به اینکه از اعمال چندین ساله خود توبه کند، و تصمیم بگیرد که به سوى پروردگارش بر گردد، اما -و لات حین مناص- دیگر گذشته، چون زندگى دنیایى در بین نیست اختیار عملى هم از دست رفته است.»^[۱۱۷]
حضرت امام جعفر بن محمد صادق (علیهما السلام) در سخنی ذیل آیه شریفه می فرمایند: «توبه در موقعى است که آن عالم را نبیند یعنى وقتى که محتضر عالم برزخ را معاینه نبیند»^[۱۱۸]
۲-۲-۴-۳ آیه سوم:
قرآن کریم با جدیت در برابر آن ها که منکر حقایق عالم هستی می شوند می ایستد، و از علاوه بر درخواست اقامه دلیل، گاه ایشان را به انجام عملی فرا می خواند از عهده آن ها خارج است، تا بدین وسیله با ایشان محاجه نموده و دلایل پوچ و توخالی آن ها را نابود سازد، از آن جمله، آیات انتهایی سوره مبارکه واقعه است، که در آن منکرین قیومیت خداوند و معاد و بعث را مخاطب قرار می دهد:
«فَلَوْ لَا إِذَا بَلَغَتِ الحُْلْقُومَ* وَ أَنتُمْ حِینَئذٍ تَنظُرُونَ* وَ نحَْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنکُمْ وَ لَاکِن لَّا تُبْصِرُونَ* فَلَوْ لَا إِن کُنتُمْ غَیرَْ مَدِینِینَ* تَرْجِعُونهََا إِن کُنتُمْ صَادِقِین»^[۱۱۹]
«در اینجا با اشاره به آیات قبل مى‏فرماید: اگر شما در نفى بعث راه صحیحى رفته‏اید، و در انکار این قرآن که شما را از بعث خبر مى‏دهد روش درستى دارید، جان محتضرى را که دارد مى‏میرد و تا حلقوم او رسیده، به او برگردانید، مگر جز این است که مى‏گویید مرگ به تقدیر خداى تعالى نیست؟ و مگر معناى این گفتارتان این نیست که مساله مرگ و میر امرى تصادفى و اتفاقى است، پس باید بتوانید براى یک بار هم که شده جان یک محتضر را به او برگردانید، چون امر تصادفى همانطور که پیش آمدنش تصادفى است، برگشتنش هم تصادفى است، و مى‏شود با چاره‏جویى آن را برگردانید، و از تحققش جلوگیرى کرد، و اگر نمى‏توانید بگیرید، پس بدانید که مرگ مساله‏اى است حساب شده و مقدر از ناحیه خدا، تا جانها را به وسیله آن به سوى بعث و جزا سوق دهد.
و معناى اینکه فرمود: «وَ أَنْتُمْ حِینَئِذٍ تَنْظُرُونَ» این است که: شما محتضر را تماشا مى‏کنید که دارد از دستتان مى‏رود و پیش رویتان مى‏میرد، و شما هیچ کارى نمى‏توانید بکنید، و کلمه «مدینین» به معناى «مجزیین- جزا داده‏شدگان» است، از ماده «دان- یدین» است، که معناى «جزى- یجزى» را مى‏دهد، مى‏فرماید: پس چرا او را بر نمى‏گردانید اگر جزایى در کار نیست و شما جزا داده نمى‏شوید، و ثواب و عقابى ندارید.
«تَرْجِعُونَها إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ»- یعنى اگر راست مى‏گویید و در ادعاى خود که بعث و جزایى نیست، صادقید، چرا او را بر نمى‏گردانید؟ پس معلوم شد که در واقع جمله «ترجعونها» مدخول «لولا» است، و تقدیر کلام چنین است: «فلولا ترجعونها اذا بلغت الحلقوم، ان کنتم صادقین»- اگر راست مى‏گویید پس چرا جان او را که به حلقوم رسیده بر نمى‏گردانید.»^[۱۲۰]
۲-۲-۴-۴ آیه چهارم:
در سوره مبارکه قیامت نیز آیاتی به همین مضمون منکرین معاد را مخطب قرار می دهد و می فرماید: «کلاََّ إِذَا بَلَغَتِ الترََّاقىِ‏َ* وَ قِیلَ مَنْ رَاقٍ* وَ ظَنَّ أَنَّهُ الْفِرَاقُ* وَ الْتَفَّتِ السَّاقُ بِالسَّاق* إِلىَ‏ رَبِّکَ یَوْمَئذٍ الْمَسَاق»^[۱۲۱]
«کَلَّا إِذا بَلَغَتِ التَّراقِیَ» این جمله رد از این عمل ایشان است که زندگى دنیاى عاجله را دوست مى‏دارند و آن را مقدم بر زندگى آخرت مى‏دارند، گویا فرموده: از این رفتارتان دست بردارید که این زندگى و این طرز فکر براى شما دوام ندارد، و به زودى مرگ بر شما نازل گشته، به سوى پروردگارتان روانه مى‏شوید.
در این جمله فاعل فعل «بلغت» حذف شده، چون سیاق بر آن دلالت مى‏کرده، هم چنان که در آیه «فَلَوْ لا إِذا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ» نیز فاعل حذف شده، و در هر دو جمله تقدیر کلام «بلغت النفس» است، و کلمه «تراقى» جمع «ترقوه» است که به معناى استخوان هاى اطراف گردن است، که از طرف چپ و راست گردن را در میان گرفته‏اند. و معناى آیه روشن است.
«وَ قِیلَ مَنْ راقٍ» کلمه «راق- راقى» اسم فاعل از مصدر «رقى» است، که به معناى افسون کردن و شفا دادن است، مى‏فرماید: چه کسى از اهل و عیال و دوستانش در آنچه که پیرامون اویند مى‏تواند او را شفا دهد و دردش را دوا کند؟ و این جمله را در هنگام نومیدى بکار مى‏برند.
«وَ ظَنَّ أَنَّهُ الْفِراقُ» یعنى انسان محتضر وقتى این احوال را مشاهده مى‏کند، یقین مى‏کند که دیگر باید از زندگى عاجله دنیا که علاقمند بدان بود، و بر آخرت ترجیحش مى‏داد جدا شود.
«وَ الْتَفَّتِ السَّاقُ بِالسَّاقِ» ظاهر این عبارت این است که مراد از آن پیچیدن ساقهاى پاى محتضر در یکدیگر است، چون وقتى روح به گلوگاه مى‏رسد حیات سارى در اطراف بدن باطل گشته، دیگر تعادلى بین اعضا نمى‏ماند.
و بلکه آیه مى‏خواهد با تعبیر پیچیدن ساق به ساق از احاطه شدائد و ورود پى در پى آنها خبر دهد، چون از دم مرگ تا روز قیامت شدائد یکى پس از دیگرى روى مى‏آورد، و این معنا با معناهایى که نقل کردیم منطبق مى‏شود.»
آیات سور مبارکه قیامت و واقعه به وضوح به این نکته اشاره می کند که انسان با مراجعه به عقل و وجدان خویش می تواند این حقیقت را درک کند که در هنگام احتضار دست خودش و همه اطرافیان از بازگرداندن روح به جسم و باقی ماندن در زندگانی دنیا،‌کاملا کوتاه است و این مسأله به طوری خدشه ناپذیر است که قرآن کریم آن را به عنوان محاجه در برابر منکرین معاد بکار می برد.
فصل سوم
مرگ، علت و اقسام آن
۳-۱ معنای مرگ
۳-۱-۱ معنای مرگ از دیدگاه فلاسفه و حکما
جناب صدرالمتألهین (رحمه الله) می فرماید: مرگ عبارت است از انتقال از این عالم پایین تر و پست تر به حالت بالاتر و شریف تر.^[۱۲۲]

به این ترتیب می توان تعاریف متفاوت و گوناگونی از موازنه قوا را در آثار گوناگون جستجو کرد .
«مورگنتا» موازنه قوا را در چهار معنا به کاربرده است: ۱- سیاستی معطوف به وضعیتی خاص ۲- توصیفی از هرنوع وضعیت واقعی در سیاست بین الملل ۳- توزیع نسبتاً برابر قدرت ۴- هرنوع توزیع قدرت(مورگنتا،۱۳۸۹: ۳۰۱ – ۲۸۷).
«ارنست هاس» آن را در هشت معنا بکار می برد: ۱- هرگونه توزیع قدرت ۲- نوعی فرایند تعادل یا
متوازن سازی ۳- استیلا یا طلب استیلا ۴- ثبات و صلح در حالت اتفاق قدرت ها ۵- بی ثباتی و جنگ
۶- سیاست مبتنی بر قدرت ۷- نوعی قانون جهانشمول تاریخی ۸- نوعی نظام و راهنما برای
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

سیاستگذاران(دوئرتی و فالتزگراف،۱۳۸۸: ۶۷-۶۶).
از دید «والتز» ، موازنه قوا یک مکانیسم ساختاری غیرقابل مشاهده است که پیامد ناخواسته تلاش کشورها برای بقاء در یک محیط آنارشیک است(لیتل،۱۳۸۹: ۳۸۱). وی اعتقاد دارد که توزیع قدرت در نظام بین الملل حتی مسائل ایدئولوژیک را تحت الشعاع قرار می دهد (قوام،۱۳۹۰: ۹۰).
اما از میان همه تعاریف موازنه قوا می توان سه اصل کلیدی و مشترک را استخراج کرد: نخست ، سیاست بین الملل ذاتاً متمایل به توزیع برابر قدرت است؛ دوم ، جستجوی هر بازیگر برای استیلا در نظام در هر مقطع زمانی با مخالفت مواجه شده است و سوم ، امید هر بازیگر به استیلا بر نظام ناشی از تلقی اشتباه او از توانمندی های خود و دیگران است (لیتل،۱۳۸۹: ۱۵-۱۴).

• • • • 1. 1. اهداف و کارکردهای موازنه قوا/ قدرت

در مجموع و با توجه به تعارف فوق، اهداف و کارکردهای موازنه قوا در طیف متنوعی به شرح زیر قرار می گیرد:

• • از برقراری هر نوع استیلای جهانشمول جلوگیری می نماید .

• • موجودیت عناصر تشکیل دهنده نظام و خود نظام را حفظ می نماید .

• • ثبات در نظام را فراهم می آورد.

• • با جلوگیری از بروز جنگ به تداوم صلح کمک می نماید(دوئرتی و فالتزگراف،۱۳۸۸: ۶۸).

۱-۲-۴ رویکردهای نظری به موازنه قوا
نظریه موازنه قوا یکی از مهم‌ترین نظریه‌های روابط بین‌الملل است که به توضیح موازنه‌سازی قدرت‌های بزرگ طی قرون متمادی در عرصه ‌بین‌الملل می‌پردازد. نظریه‌های متفاوتی درباره موازنه قوا مطرح شده است و تمامی آنها بر این فرضیه اصلی واقع‌گرایی تاکید دارند که دولت‌ها بازیگران اصلی نظام بین‌الملل هستند و تحت فشار نظام آنارشیک به صورت عقلانی به دنبال افزایش قدرت و امنیت خود هستند. تلاش اجتماع دولت‌ها یا دولت‌های مجزا برای حفظ بقا آنها را به مقابله با تمرکز و وانباشت قدرت سوق می‌دهد و این رویکرد به منزله اصل مهمی در سیاست بین‌الملل مطرح است . با توجه به نقش کانونی واقع گرایان در میان قائلان به مادیت امر توازن قوا ، در ادامه نظریه های متفاوت واقع گرایی در خصوص موازنه قوا مورد بررسی قرار می گیرد .
۱-۲-۴-۱ نظریه کلاسیک واقع گرا
از جمله مهمترین نظریه های توازن / موازنه قوا ، نظریه مورگنتاست که حاصل بازسازی تاریخی سه سده فاصل میان معاهدات وستفالیا (۱۶۴۸) و پایان جنگ جهانی دوم (۱۹۴۵) است .نگرش مورگنتا ، نگرشی سرزمین محور و استراتژی مدار است که در کنار سایر واقع گرایان از کلاسیک ها گرفته تا متاخران ، اساس کارشان مفهوم سازی قدرت است . مورگنتا مطرح می‌کند که مفاهیم تعادل و موازنه در علوم مختلف از جمله فیزیک، زیست‌شناسی، اقتصاد، جامعه‌شناسی و علم سیاست، مترادف انگاشته شده‌اند و منظور از تمامی کاربردهای این مفاهیم «ثبات درون نظامی مرکب از تعدادی نیروهای مستقل است. در مواردی که بر اثر نیروی خارجی یا تغییری در یکی از عناصر تشکیل‌دهنده نظام اختلالی در تعادل رخ دهد، گرایش به بازگشت تعادل اولیه یا ایجاد تعادلی جدید در نظام دیده می‌شود» .
از نظر مورگنتا ، شالوده مفهوم موازنه بر دو فرض اساسی بنیان نهاده شده است : نخست عناصری که باید متوازن گردند ، برای جامعه ضروری اند یا حق وجود دارند و دوم ، بدون حالت تعادل میان آنها ، یکی از عناصر بر دیگران تفوق می یابد ، به منافع و حقوق آنها تجاوز می کند و ممکن است در نهایت دیگران را نابود کند و جانشین آنها شود . اما از آنجا که هدف ، علاوه بر حفظ همه عناصر نظام ، ثبات آنهاست ، هدف تعادل باید جلوگیری از تفوق یکی از عناصر بر دیگری باشد .
مورگنتا معتقد است ، موازنه قدرت به مثابه پیامد طبیعی و اجتناب ناپذیر مبارزه قدرت است که به شکل اتحادی از دولت هایی نمود می یابد که نگران استقلال خودند و در مقابل طرح های دولتی که برای سلطه جهانی اقدام می کند ، تجمع پیدا می کند(لیتل،۱۳۸۹: ۱۶).
مورگنتا در خصوص رابطه بین امنیت دسته جمعی و موازنه قوا نیز معتقد است ، امنیت دسته جمعی موازنه قوا را منسوخ نکرده است . در موازنه قوا ، اتحادها از سوی برخی دولت های منفرد علیه سایر دولت های منفرد یا اتحادی از آنها و بر اساس آنچه این دولت های منفرد ، منافع ملی جداگانه خود می دانند شکل
می گیرد ، در صورتی که اصل سازمان دهنده امنیت دسته جمعی احترام به تکلیف قانونی و اخلاقی است که بر اساس آن ، حمله هر دولتی به یکی از اعضاء اتحاد ، حمله به همه اعضاء تلقی می شود(لیتل،۱۳۸۹: ۲۰).
۱-۲-۴-۲ نظریه نو واقع گرایی
نوواقع‌گرایان نیز جایگاهی محوری برای نظریه موازنه قوا قائل هستند. کنت والتز (۱۹۷۹) به عنوان پدر نوواقع‌گرایی، نگاه تاریخی واقع‌گرایی کلاسیک را رها کرده و نگرش ساختاری به سیاست بین‌الملل را بر
می گزیند . بر این اساس ، نظریه موازنه قوای او که خود آن را بهترین نظریه سیاسی – بین المللی ممکن
می داند ، روایتی دیگر گونه از امر توازن/موازنه و مفاهیم مربوط به آن است . والتز نیز توازن ، موازنه و کارکردهای آن را هم در جامعه داخلی و هم در نظام بین الملل مدنظر قرار می دهد اما تفاوت ساختاری این دو عرصه را موجب تفاوت کارکردهای توازن در هر یک از آنها می داند . والتز آنارشی را ساختار نظام بین‌الملل می‌داند و توزیع توانمندی‌ها میان واحدهای نظام را بستری مناسب برای تبیین رویدادهای عرصه بین‌الملل در نظر می‌گیرد . وی اهداف نظریه موازنه قوا را تبیین برگشت‌پذیری و بازتولید آنارشی می‌داند و نظام دو قطبی را باثبات‌تر از نظام چندقطبی معرفی می‌کند، زیرا در نظام موازنه قوا هر قطب باید خود را به رفتار و رویه قطب مقابل معطوف کند و پاسخ به رقیب در وضعیت دوقطبی، آسان‌تر از وضعیت چندقطبی است.
والتز نظام تک‌قطبی را ناپایدارترین نظام می‌داند، چرا که امنیت قطب مسلط با هزینه دیگر دولت‌های نظام تامین‌ می‌شود. افزایش قدرت نظامی یک دولت منجر به احساس ناامنی در میان سایر دولت‌ها می‌شود و آنها را به اقدامات متقابل برمی‌انگیزد و به این ترتیب، تعادل ساختاری نظام بازتعریف می‌شود. بنابر نظر والتز، ساختار آنارشی استعداد و ظرفیت کنش‌های موازنه‌ساز را فراهم می‌کند و این کنش‌ها نیز از طریق بازتولید الگوی توزیع قدرت بین‌المللی پویایی و دوام آنارشی را تضمین می‌کنند (لیتل، ۱۳۸۹: ۲۲-۲۰).
والتز پس از تعیین آنارشی به عنوان ساختار نظام بین الملل ، دو عامل را برجسته می سازد : یکی اینکه در مقایسه با خیل عظیم قدرت های کوچک موجود در نظام ، تنها امکان شکل گیری تعداد محددی قدرت بزرگ در نظام بین الملل وجود دارد و دیگر اینکه ، توزیع قدرت میان قدرت های بزرگ تعیین کننده شکل ساختار نظام بین الملل (یک قطبی ، دوقطبی یا چندقطبی ) است .
والتز به رغم مورگنتا که دولت‌ها را بیشینه‌ساز قدرت به سوی تامین کمینه امنیت می‌دانست، دولت­ها را صرفا جویندگان امنیت معرفی می‌کند که چون تغییرات ساختاری عمده‌ترین تهدیدکننده برای امنیت آنها محسوب می‌شود، بقا و دوام آنها مستلزم پاسخ به هر تغییر ساختاری در نظام بین‌الملل است. والتز بر آگاهی و وقوف دولت‌ها به ساختار آنارشیک و خودیاری‌مدار نظام و واکنش آنها به تغییرات ساختاری قائل است و همین امر عامل اساسی بازتولید توازن قوا در نظام بین‌الملل محسوب می‌شود. موازنه قوا نه پیامد آگاهانه بلکه نتیجه ناخواسته تصمیمات انفرادی دولت‌ها برای اطمینان از بقای خود است. رویکرد موازنه قوا، پویشی درون سیستمی در نظام بین­الملل است که تعادل، ثبات و دوام نظام را تضمین می‌کند (لیتل، ۱۳۸۹: ۲۳).
به هر حال،کنت والتز بر این عقیده است که موازنه‌سازی در برابر یک قدرت تهدیدآمیز، راهبردی معمول از سوی دیگر دولت‌ها تلقی می‌شود. دولت‌ها به تجمیع توانمندی‌های داخلی خود و اتحاد با دیگران می‌پردازند تا بتوانند در برابر قدرت تهدیدکننده موازنه برقرار کنند. به دو دلیل می‌توان پیگیری راهبرد موازنه‌سازی را واکنشی عقلائی برای ادامه بقاء در نظام آنارشیک بین ­المللی دانست: نخست آنکه ایجاد ائتلاف در برابر یک قدرت بزرگ، توانمندی برقراری توازن و برابری را تقویت خواهد کرد و یک قدرت چشمگیر در برابر دولت هژمونی که برای استقلال قدرت‌های کوچک‌تر تهدیدآمیز به نظر می‌رسد، شکل می‌گیرد. دوم، قدرت‌های درجه دوم می‌توانند اثربخشی نسبی خود را افزایش دهند و این روند برای دولت‌های ضعیف‌تر نظام که مشارکتی قاطع در ائتلاف‌ موازنه‌ساز دارند، بسیار مهم است(Waltz, 1979: 127).
والتز به زعم دیگران در زمره نئورئالیست‌های تدافعی قرار می‌گرفت اما «جان مرشایمر»، دیگر نئورئالیست که سعی داشت، اشکالاتی را که به نظریه والتز می‌گرفتند، برطرف کند، نئورئالیست تهاجمی است و به رغم این که همچون والتز و دیگر واقع‌گرایان غایت دولت‌ها را حفظ بقا می‌داند اما بر این باور است که ساختار نظام، بازیگران را به تفکرات و جهت‌گیری‌های تهاجمی سوق می‌دهد. وی عدم قطعیت در برآورد میزان قدرت رقبا و نیات آنان و نیز میزان قدرت لازم جهت حفظ بقا را علت رویکرد تهاجمی قدرت‌ها
می‌داند. (لیتل، ۱۳۸۹: ۳۳۳-۳۳۲).
مرشایمر نیز مدعی نظریه سیستمی – ساختاری است ، اما رویکردش به شدت تاریخی و ژئوپلتیکی است . وی تمایلات هژمونیک قدرت های بزرگ را پر رنگ می کند و قدرت های بزرگ را در جستجوی وضعیت هژمونیک یعنی سیطره حداکثری بر منافع ثروت جهانی ، حضول اطمینان از احراز بیشترین توان نظامی در منطقه خود و تضمین تفوق هسته ای بر رقبا می داند (لیتل، ۱۳۸۹: ۳۱).
۲-۲ نظریه موازنه تهدید
عدم تحقق فرضیه موازنه قوای سخت علیه هژمون بالقوه در مورد ایالات متحده آمریکا پس از جنگ سرد، یکی از دیگر متفکران واقع‌گرا به نام «استفان والت» را به سوی جابه‌جایی نطقه تمرکز واقع‌گرایی از موازنه قدرت به موازنه تهدید سوق داد تا به زعم او گره کور نوواقع‌گرایی گشوده شود.
والت رویکرد خود به موازنه را با این نقد آغاز می کند که نظریه ساختاری موازنه قدرت ، وضعیت موجود سیاست بین الملل را که در آن از یک سو ایالات متحده قوی ترین دولت است و از دیگر سو ، سایر دولت ها تمایل جدی به موازنه با آن ندارند ، توضیح نمی دهد . او معتقد است مساله غیرعادی بودن عدم موازنه‌سازی دولت‌ها در برابر آمریکا ، هنگامی که تمرکز را نه بر قدرت بلکه بر تهدیدات بگذاریم، از بین می‌رود.
والت استدلال می کند که ائتلاف های موازن در قبال تهدید شکل می گیرند ؛ تهدیداتی که می توانند از قدرت، مجاورت ، قابلیت های تهاجمی و نیات توسعه طلبانه و تهاجی نشئت بگیرند . موارد یاد شده به مثابه متغیرهای مستقلی انگاشته می شوند که تغییر در هر یک ، دیگر دولت ها را به احتمال فراوان به احساس تهدید و اتخاذ اقدامات موازنه ای می کشاند (لیتل، ۱۳۸۹: ۳۲-۳۱).
با توجه به اهمیت مباحث والت و تطبیق آن با فهم کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس ، بصورت مختصر به متغیرهای کلیدی و بنیادین او (قدرت ، مجاورت ، قابلیت های تهاجمی و نیات توسعه طلبانه و تهاجمی ) اشاره می گردد .
۲-۲-۱ قدرت
والت معتقد است دولت های قدرتمند در اساس برای دیگران تهدید محسوب می شوند ، زیرا هرگز نمی توان تضمینی در برابر نحوه استفاده آنها از قدرتشان داشت . به موازات افزایش قدرت آنها ، دیگران در مورد احتمال سوء استفاده آنها از قدرتشان نگران خواهد شد . بر این اساس ، افزایش قدرت یک دولت به افزایش احساس تهدید از سوی دیگران و اتخاذ اقدامات موازنه ای می انجامد .
۲-۲-۲ مجاورت
والت پتانسیل تهدیدزایی را با فاصله جغرافیایی در رابطه ای معکوس می داند . وی معتقد است
دولت های مجاور قادر به ایجاد تهدیدات بزرگ تری هستند .
۲-۲-۳ قدرت تهاجمی
به نظر والت ، در صورت ثابت ماندن دیگر متغیرها ، دستیابی دولت ها به توانایی نظامی ویژه یا توانایی سیاسی خاص مانند ایدئولوژی دامن گستر ، آنها را تهدیدزاتر و ثبات سیاسی و انسجام سرزمینی دولت های قدرتمند دیگر را با مخاطره مواجه می کند . در نتیجه اگر دولتی با منابع مادی وسیع به چنین توانمندی های تهاجمی دست یابد ، سایر دولت ها احتمالاً به موازنه روی خواهند آورد .

۱-سیده سارا طاهری پور(۱۳۹۰) در پژوهشی تحت عنوان رابطه استراتژی های منابع انسانی و فرهنگ سازمانی با حفظ و نگهداری کارکنان دانشگر در شرکت زامیاد استراتژی های منابع انسانی و فرهنگ سازمانی را به عنوان دو عامل پیش بینی کننده حفظ ونگهداری کارکنان در نظر گرفته است با بهره گرفتن از روش پرسشنامه (۱۰۰پرسشنامه توزیع شده است)و شیوه نمونه گیری تصادفی ساده به این نتیجه رسیده است که متغیر های فرق روی هم رفته توانسته اند۵۲٫۳درصد از تغییرات حفظ و نگهداری کارکنان را پیش بینی نمایند
۲-فهیمه خدامی عباسیه(۱۳۹۱)ارزیابی عملکرد صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم،تحقیقات و فناوری بر اساس مدل تعالی سازمانی دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه پیام نور تهران ،ابزار اصلی گرداوری داده ها پرسشنامه استانداردEFQMمی باشدپایایی پرسشنامه بر اساس آلفای کر.ونباخ۰٫۸۷۵بدست آمده است،جامعه آماری تحقیق شامل تمامی کارکنان و مدیریان وزارت علوم به تعداد۱۰۷نفر می باشد که با بهره گرفتن از جدول نمونه گیری تصادفی ساده حجم نمونه۵۳نفر در نظر گرفته می شودیافته های تحقیق حاکی از آن است که سازمان به جز معیارهای خط مشی، جذب منابع و نتایج جامعه دارای وضعیت مناسبی نمی باشد.
۴-محمدحسین فلاحت کار(۱۳۹۲)عوامل موثر بر توانمندسازی کارکنان بیمه مرکز ی تهران روش تحقیق حاضر همبستگی مقایسه ای بوده و نوع تحقیق کاربردی می باشدجامعه آماری شامل کلیه کارکنان و مدیران بیمه مرکزی تهران می باشد که با استفده از روش نمونه گیری منظم سیستماتیک حجم نمونه ۱۲۶ نفر در نظر گرفته شده است به منظور گردآموری اطلاعات از۲ پرسشنامه عوامل مدیریتی موثر بر کارکنان و پرسشنامه حفظ کارکنان استفاده شده است با بهره گرفتن از آزمون همبستگی اسپیرمن و پیرسون برای تعیین ارتباط استفاده شده است با توجه نتایج ،توجه مدیریت به کارکنان به ویژه حمایت کارکنان از سوی مدیریت جهت حفظ کارکنان و افزایش کارایی انان سازمان را در رسیدن به اهداف خود کمک خواهد کرد.

۵ . جلالی(۱۳۸۱)در پژوهشی تحت عنوان بررسی عوامل موثر بر جذب و نگهداری نیروی انسانی و ارائه راهکارهای آن در تصفیه خانه های فاضلاب استان اصفهان کوشش شده است تا مشکلات کارکنان در تصفیه خانه های فاضلاب که به شکل قابل لمس در خط اول مبارزه با آلودگی به عنوان محافظ کیفیت منابع آب و محیط زیست می باشند را بررسی نموده و دلیل عدم علاقه آنان برای کارکردن به شکل مداوم در اینگونه محیط ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و راهکارهای مناسبی برای جذب و نگهداری کارکنان ارائه نماید،.در پژوهش فوق. کل جامعه آماری به تعداد ۱۴۳ نفر می باشند که با بهره گرفتن از روش میدانی و به شکل پیمایشی اطلاعات جمع آوری و پس از آن سوالات پژوهشی مورد آزمون قرار گرفته است.متغیرهای تحقیق از یک متغیر وابسته و تعداد ۵ متغیر مستقل به ترتیب زیر تشکیل یافته است:متغیر وابسته : عوامل موثر بر جذب و نگهداری نیروی انسانی.
متغیر های مستقل: عوامل بیماریزا ، انگیزه های مادی ، انگیزه های روحی- روانی، استفاده از وسایل حفاظت فردی، معاینات دوره ای خلاصه نتایج به دست آمده نشان میدهد که همه کارکنان نسبت به آلوده بودن محیط کار حساس بوده و به دنبال حفظ و حراست خود در مقابل این عوامل و همچنین سایر مشکلات اثر گذار بر روی سلامتی خود و خانواده شان می باشند .
۶ .سرگزی(۱۳۸۶) پژوهشی را تحت عنوان بررسی عوامل موثر در جذب و نگهداری نیروی انسانی متخصص در سازمان جهاد سازندگی استان سیستان و بلوچستان انجام داده است
. ه‍دف‌ از ای‍ن‌ پ‍ژوه‍ش‌ ن‍ی‍ز آن‍س‍ت‍ک‍ه‌ ض‍م‍ن‌ ب‍ه‍ره‌گ‍ی‍ری‌ از ش‍ی‍وه‌ه‍ای‌ ت‍ح‍ق‍ی‍ق‌ در م‍ح‍دوده‌ م‍ن‍اطق‌ م‍ح‍روم‌ ع‍وام‍ل‌ م‍وث‍ر ب‍ر ج‍ذب‌ و ن‍گ‍ه‍داری‌ ن‍ی‍روه‍ای‌ م‍ت‍خ‍ص‍ص‌ در ج‍ه‍اد س‍ازن‍دگ‍ی‌ اس‍ت‍ان‌ س‍ی‍س‍ت‍ان‌ و ب‍ل‍وچ‍س‍ت‍ان‌ ب‍ه‌ ص‍ورت‌ ری‍ش‍ه‌ای‌ م‍ورد ب‍ررس‍ی‌ ق‍رار گ‍رف‍ت‍ه‌ و راه‌ ک‍اره‍ای‌ ع‍م‍ل‍ی‌ و م‍ت‍ن‍اس‍ب‌ ب‍ا ش‍رای‍ط و م‍ق‍ت‍ض‍ی‍ات‌ ای‍ن‌ م‍ن‍طق‍ه‌ م‍ح‍روم ا ارائ‍ه‌ ش‍ود.
۷ .ریاضی و مهدوی۰(۱۳۸۹) در تحقیقی که در سازمان تأمین اجتماعی درخصوص وضعیت نیروی متخصص در سازمان تأمین اجتماعی و مقایسه تطبیقی آن با دیگر سازمانهای عمدتاً دولتی، صورت‌گرفته، خلاصه عملکرد سازمان درخصوص جذب نیروهای دانش و متخصص به شرح ذیل عنوان شده است
ــ سازمان تأمین اجتماعی در سالهای ۸۹-۱۳۷۵ در جذب نیروهای متخصص بسیار نامطلوبتر از سایر دوره‌ها عمل کرده است.
ـ سازمان تأمین اجتماعی در دهه ۸۰ باتوجه به پتانسیل موجود، عملکرد ضعیف‌تری نسبت به همه‌ دوره‌ها در جذب نیروی انسانی متخصص داشته است.
ــ طی دهه هفتاد، ۲/۱۳% نیروهای جذب شده در بخش دولتی را نیروهای متخصص شامل شده‌اند. این رقم برای سازمان تأمین اجتماعی طی دهه یادشده (بخش بیمه‌ای) ۶/۱ درصد بوده است. بدین ترتیب دولت طی این دهه،‌ به میزان ۲۵/۸ برابر موفق‌تر از سازمان عمل کرده است. براساس این مستندات، می‌توان ادعا کرد که در سازمان تأمین اجتماعی، جذب و نگهداشت نیروی انسانی از اهمیت چندانی برخوردار نیست، و گویا این موضوع در اولویتهای سیاستی مسئولان سازمان قرار ندارد. بعبارتی می‌توان گفت که سازمان در جذب و نگهداشت نیروی انسانی دارای ضعف می‌باشد. گواه این مدعا، وضعیت افراد تحصیلکرده و متخصص در سازمان تأمین اجتماعی نسبت به سایر دستگاه ها و سازمانها می‌باشد. می‌توان اینگونه ادعا کرد که تقاضا برای نیروی تحصیلکرده و متخصص همواره در بازار کار وجود دارد، از اینرو این دسته از نیروی کار، مکانی را برای فعالیت خود انتخاب می‌کنند که نسبت به سایر سازمانها، از ابعاد گوناگون دارای مزیتهای بیشتری باشد، بعبارتی سازمانهائی که در جذب و نگهداشت نیروی انسانی موفق‌تر عمل می‌کنند، ازلحاظ نیروی انسانی تحصیلکرده و متخصص نیز از وضعیت مناسبی برخوردار است.
۸ .آقا جانی(۱۳۸۴)پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی با موضوع: شناسایی عوامل نگهداری نیروی انسانی و بررسی وضعیت موجود جبران خدمات در شرکت بهره برداری از شبکه های آبیاری گتوند در این پژوهش ۷۳ نفر آزمودنی به صورت سرشماری شرکت داشتند. برای جمع آوری داده ها از دو نوع پرسشنامه، شامل پرسشنامه اولیه که به منظور شناسایی عوامل نگهداری نیروی انسانی بر اساس نظر و دیدگاه خود کارکنان بوده و پرسشنامه اصلی که از مواد حاصله از پرسشنامه اولیه تهیه و تنظیم گردید،‌ استفاده شده است. برای انجام این پژوهش از روش تحقیق توصیفی بر استفاده گردیده است. نتایج نشان دادند که دو عامل به عنوان نگهداری تحت عنوان عامل اول، عامل رفاهی که دارای ۲۳ ماده و با درصد واریانس تبیین شده ۸۶/۱۱ درصد و عامل دوم عامل مدیریتی که دارای ۱۰ ماده و با درصد واریانس تبیین شده ۵۲/۱۰ درصد علت نگهداری نیروی انسانی را به خود اختصاص داده اند
۹٫رحمان پور(۱۳۸۶)در پژوهشی با عنوان شناسایی عوامل موثر در حفظ و نگهداری منابع انسانی مطالعه موردی بانک رفاه کارگران با هدف شناسایی عوامل موثر در حفظ و نگهداری منابع انسانی بانک رفاه کارگران تدوین گردیده است برای این منظور ، فرضیه های این پژوهش در یک چارچوب نظری منتج از بررسی ادبیات مدیریت منابع انسانی و رفتار سازمانی است..
این پژوهش که از نوع تحقیقات توصیفی – پیمایشی به حساب می آید از روش های جمع آوری
اطلاعات از طریق مصاحبه و پرسشنامه جهت بررسی نگرش جامعه آماری در مورد میزان تاثیر هریک از عوامل در حفظ منابع انسانی استفاده شده است. نتایج حاصله از این پژوهش نشان می دهد که عواملی چون ” دادن اطلاعات معتبر و به هنگام استخدام ” ، ” واگذار کردن کارها بر اساس شایستگی ” ، ” وجود مسیر ترقی شغلی روشن و واضح ” ، ” نظام ارزشیابی اثر بخش” و نظام پرداخت اثر بخش در حفظ و نگهداری منابع انسانی تاثیر دارد .
بخش سوم: آشنایی با ساختار بیمارستانهای دولتی و خصوصی و وجوه افتراق آنها
۲-۳-۱-تعریف بیمارستان
بیمارستان مهمترین واحد ارائه دهنده خدمات درمانی است و بنا به تعریف وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی ، بیمارستان واحدی است که حداقل دارای ۱۵ تخت با تجهیزات و خدمات عمومی پزشکی لازم و حد اقل دو بخش داخلی و جراحی ،همرا با گروه پزشکان متخصص باشد
۲-۳-۲-وظایف بیمارستان
پذیرش و درمان سریع بیماران
۲-مشارکت در بهداشت جامعه
انجام فعالیت های پژوهشی در رابطه با علوم پزشکی
آموزش علوم پزشکی
۲-۳-۴-ساختار بیمارستانها
بیمارستانها دارای بخشهایی نظیر
بخشهای بستری شامل :بخش اورژانس که به صورت ۲۴ ساعته آماده خدمت رسانی می باشد
بخشهای جراحی مردان، زنان ، مامایی ، نوزادن و بخش داخلی
بخش مراقبت های ویژه icu-ccu-pccuمی باشد
اطاق عمل
واحد های پاراکلینیکی از جمله آزمایشگاه، واحد فیزیوترابی ،واحد داروخانه
درمانگاهها شامل:درمانگاه داخلی ،نورولوژی،درمانگاه پوست، زنان چشم، ارتوپدی ،اطفال اعصاب و روان ،گوش و حلق و بینی ، اورولوژی می باشد
۲-۳-۵-تفاوت بیمارستانهای دولتی و خصوصی
در دو دهه اخیر به دنبال فراگیر شدن سیاست های خصوصی سازی اکثر کشور های در حال توسعه مراکز بهداشتی و درمانی و بیمارستانهای خود را به شرکت های خصوصی بخش درمان واگذار کرده اند تا کارایی این موسسات پزشکی افزایش یابد اکثر حامیان خصوصی سازی بخش درمان بر این نکته پافشاری می کنند که بخش خصوصی در مقایسه با بخش دولتی خدمات با کیفیت تری را ارائه می کند و با تجدید ساختار این مراکز کارایی آنان را افزایش می دهد همواره یک مشکل اساسی در هنگام مقایسه فعالیت های بخش دولتی با خصوصی وجود دارد چرا که برای مقایسه کارایی باید اهداف تعیین شده و نتایج بدست آمده مورد توجه قرار گیرد در بخش خصوصی هدف کاملا مشخص است (حد اکثر سود و رشد اقتصادی )اما در بخش دولتی اهداف مورد توجه چندان روشن نیست چرا که سود آوری نمی تواندمعیار مناسبی برای سنجش کارایی باشد و اصولا برای دولت سود آوری هیچگاه مورد توجه نیست.
در واقع به دلیل اهداف مطرح شده در این دو بخش بخش خصوصی علاقه مند به بستری کردن و درمان افرادی است که قادر به بازپرداخت هزینه های بیمارستان باشند و در عین حال در وضعیت اضطراری و اورژانسی نباشند همچنین آنان مایل به انتخاب بیماران خود هستند اما بخش دولتی خواهان گسترش سراسری پژوهش های درمانی خود بوده و عموما تعداد بیماران متقاضی پذیرش بیش از ظرفیت این مراکز دولتی است مالکیت بیمارستانهای دولتی تحقییق حاضر در اختیار دولت بوده و بیمارستانهادارای ردیف بودجه در وزارت بهداشت ودرمان می باشند در حالیکه مالکیت بیمارستان خصوصی تحقیق(بیمارستان خاتم الانبیاء)متعلق به دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود می باشد و بر اساس تعرفه بخش غیردولتی مصوب هیات دولت که در سال ۸۷ تصویب شد، اداره می شود .
فصل سوم
روش تحقیق
۳-۱ مقدمه
پایه هر علمی ، روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می رود (عزتی ،۲۰:۱۳۸۶)از اصطلاح روش تحقیق معانی خاص و متمایزی در متون علمی استنباط می شود دستیابی به هدفهای علم یا شناخت علمی میسرو امکان پذیر نخواهد بود مگر زمانی که روش شناسی درست صورت پذیرد. به عبارت دیگر تحقیق از حیث روش است که اعتبار می یابد نه موضوع تحقیق .
استنباطهای متفاوتی از روش تحقیق شده است
۱-روش تحقیق به عنوان یک فرایند نظام مند برای یافتن پاسخ یک پرسش یا راه حل یک مساله است
۲-روش تحقیق مجموعه ای از قواعد ،ابزارهاو راه های معتبر و نظام یافته برای بررسی واقعیتها،کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکلات است
۳-روش تحقیق به عنوان هدایتگر جستجوهای علمی در جهت دستیابی به حقیقت به شکلهای مختلف دسته بندی می شود(خاکی،۲۰۱:۱۳۸۷)
این فصل مهمترین بخش تحقیق می باشد و حلقه ارتباطی بین ایجادسوال در ذهن و ارائه پاسخ اولیه ،آزمون پاسخ اولیه می باشد .
در این فصل به تشریح روش تحقیق ، معرفی جامعه آماری و نمونه آماری ، روش های و ابزارهای جمع آوری داده ها و اطلاعات، روایی و پایایی پرسشنامه و روش تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات جمع آوری شده پرداخته می شود.
۳-۲ روش تحقیق
این تحقیق که مطالعه تطبیقی رابطه استراتژی های حفظ و نگهداری نیروی انسانی با عملکرد کارکنان است از نظر هدف ،تحقیق کاربردی محسوب می شود.زیرا:
. تحقیقات کاربردی تحقیقاتی هستند که از نظریه ها ، اصول و فنونی که در تحقیقات پایه تدوین می شوند را برای اجرای حل مسائل اجرایی و واقعی به کار می گیرد . این تحقیقات بیشتر بر مؤثرترین اقدام تأکید دارد و علتها را کمتر مورد توجه قرار می دهند. این تأکید به واسطه آن است که تحقیقات به سمت کاربرد علمی دانش هدایت می شوند (خاکی،۲۰۱:۱۳۸۷)
این تحقیق از نظر روش جمع آوری اطلاعات، آزمون فرضیه و نتیجه گیری از نوع توصیفی می باشد.
تحقیق توصیفی ، آنچه را که هست توصیف و تفسیر می کند و به شرایط یا روابط موجود ، عقاید متداول ، فرایند های جاری ، آثار مشهود یا روند های در حال گسترش توجه دارد. تمرکز اصلی در درجه اولیه زمان حال است ، هرچند غالباً رویداد ها و آثار گذشته را نیز که به شرایط موجود مربوط می شود مورد بررسی قرار می دهد.(همان منبع:۲۱۰)
. علاوه براین پژوهش حاضراز نظر نوع روش، تحقیق پیمایشی است .

X(N_i) بردار شدت روشنایی پیکسل­های داخل پنجره s*s به مرکزیت پیکسل i، فاصله اقلیدسی وزندار (با نقاب گوسین) بین دو پنجره همسایگی حول پیکسل­های i و j است. h پارامتر درجه فیلترسازی، میزان نزول تابع نمایی را تعیین می­نماید. در روش پیشنهادی خود، ژائو و همکارانش این پارامتر را برای هر پیکسل به صورت سازگار و جداگانه تعیین نموده ­اند. این پارامتر با توجه به پنجره بزرگ اطراف هر پیکسل و با محاسبه فاصله ساختار همسایگی همه پیکسل­های درون پنجره با ساختار همسایگی پیکسل موردنظر تعیین گردید. در پنجره­هایی که میزان نویز زیاد باشد، اندازه این پارامتر بزرگ انتخاب می­ شود و برعکس.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴-۷ خلاصه فصل
در این فصل انواع روش­های بخش­بندی تصاویر معرفی و به طور اجمالی بررسی گردیدند. بعضی از روش­های مبتنی بر خوشه­بندی پیکسل­های تصویر، پیکسل­ها را بر اساس ویژگی­های شدت­ روشنایی، بافت و غیره دسته­بندی می­ کنند. این روش­ها به دلیل عدم به کار بردن اطلاعات مکانی پیکسل­ها، از بخش­بندی تصاویر آلوده به نویز عاجز بوده و نتایج مطلوبی ایجاد نمی­کنند. در مقابل روش­هایی که روابط همسایگی پیکسل­ها را در کنار ویژگی­های دیگر تصویر به کار می­برند، به خوبی تصاویر را بخش­بندی می­نمایند.
فصل ۵
راه­کار پیشنهادی
همان­طور که در فصل قبل ذکر شد، بخش­بندی تصویر بدون استفاده از اطلاعات مکانی و روابط همسایگی پیکسل­ها موجب نتایج ضعیف و غیرقابل ­قبولی به خصوص برای تصاویر نویزدار خواهد شد. همچنین بر اساس این اصل که پیکسل­های همسایه در تصویر مشابه بوده و دارای همبستگی هستند، احتمال آن که این پیکسل­ها متعلق به یک کلاس باشند، زیاد است. در این فصل با بهره گرفتن از اصول فوق ابتدا روشی به منظور جمع­آوری اطلاعات همسایگی پیکسل­ها، در پنجره همسایگی بزرگ پیرامون هر پیکسل جهت به دست آوردن ویژگی میانگین وزن­دار غیرمحلی^[۲۸] [۱۰] معرفی می­گردد و سپس در بخش دوم با ترکیبی از الگوریتم رقابت استعماری بهبود یافته و روش خوشه­بندی K-means، جهت خوشه­بندی پیکسل­های تصویر با بهره گرفتن از ویژگی­های به­ دست ­آمده از مرحله قبل و سپس اعمال پس­پردازشی ساده بر روی تصویر نتیجه آشنا
می­شویم که الگوریتم پیشنهادی ^[۲۹]NLICA نامگذاری شده است.
تحلیل مؤلفه­ های اصلی بردارهای تکه­های تصویر برای تعیین پارامتر انحراف معیار محاسبه وزن پیکسل­ها
عملگر انقلاب
جمع­آوری اطلاعات غیرمحلی پیکسل­ها (ویژگی میانگین غیرمحلی)
جابجایی استعمارگر و بهترین مستعمره
رقابت استعماری
ایجاد کشور­های اولیه (هر کشور شامل k مرکز خوشه)
حذف استعمارگرهای ضعیف
بررسی شرط خاتمه
تعیین کشورهای استعمارگر و تقسیم مستعمرات بین آنها
حرکت استعمارگرها به سمت بهترین استعمارگر
جابجایی بهترین استعمارگر با بهترین جواب کاندید (اطراف استعمارگر)
جذب مستعمرات به سمت استعمارگر­ها
پس­پردازش
تصویر بخش­بندی ­شده
شکل ۵-۱: کارنمای روش پیشنهادی
۵-۱ جمع­آوری اطلاعات غیرمحلی تصویر
در روش پیشنهادی به منظور جمع­آوری اطلاعات مکانی و روابط همسایگی برای هر پیکسل، میانگین وزن­دار پیکسل­های اطراف آن به عنوان ویژگی جهت استفاده در خوشه­بندی پیکسل­ها محاسبه می­ شود. اطلاعات غیرمحلی همچنین برای از بین بردن اثر نویز موجود در تصویر به کار می­رود. پس از استخراج ویژگی میانگین وزن­دار غیرمحلی برای همه پیکسل­های تصویر، برای خوشه­بندی پیکسل­های تصویر بر اساس ویژگی­های به دست ­آمده، از ترکیب الگوریتم رقابت استعماری بهبود یافته و الگوریتم K-means استفاده می­گردد.
۵-۱-۱ محاسبه وزن در جمع­آوری اطلاعات غیرمحلی
همان­طور که اشاره شد، اطلاعات غیرمحلی هر پیکسل به وسیله میانگین وزن­دار پیکسل­های واقع در پنجره نسبتاً بزرگ پیرامون آن و به مرکزیت آن پیکسل به دست می ­آید که پیکسل­هایی از پنجره که دارای ساختار همسایگی مشابه با ساختار همسایگی پیکسل مرکزی باشند، وزن بیشتری داشته و به پیکسل­های با پیکربندی متفاوت از پیکسل مرکزی، وزن کمتری اختصاص می­یابد. مقایسه ساختار همسایگی به صورت محاسبه فاصله اقلیدسی وزن­دار شدت روشنایی پیکسل­های قرارگرفته در پنجره کوچک s*s حول پیکسل مرکزی و پیکسل­های درون پنجره s*s پیرامون پیکسل مورد مقایسه انجام می­گیرد. در شکل زیر نمونه ­ای از همسایگی غیرمحلی پیکسل مرکزی با ابعاد r*r و همسایگی کوچک s*s پیرامون پیکسل مرکزی نشان داده شده است.

پنجره همسایگی کوچک
پیکسل مرکزی
پنجره همسایگی بزرگ
شکل ۵-۲: همسایگی محلی و غیرمحلی پیکسل مرکزی [۹]
در این پژوهش برای محاسبه وزن­های پیکسل­ها، به جای استفاده از همسایگی­های پیکسل­های تصویر ورودی، از همسایگی­های تصویر نویززدایی ­شده با صافی^[۳۰] پایین­گذر گوسین^[۳۱] و همچنین از تصویر جزئیات بهره گرفته شده است. نقاب گوسین جزء صافی­های پایین­گذر بوده و فرکانس­های بالا را از خود عبور
نمی­دهد. نویز و جزئیات تصویر جزء مؤلفه­ های فرکانس بالای تصویر می­باشند و بنابراین استفاده از این نقاب علاوه بر کاهش اثر نویز، باعث از بین ­رفتن یا تضعیف جزئیات تصویر ورودی مانند لبه­ها، در تصویر نویززدایی شده می­گردد. میزان فیلتر کردن (صاف ­کردن) تصویر با نقاب گوسین، با پارامتر واریانس ( ^۲σ ) این نقاب تعیین می­ شود که با افزایش واریانس، میزان صاف ­شدن تصویر زیاد و تأثیر نویز کم­رنگ­تر می­گردد. در
روش ­پیشنهادی در تصاویر بدون ­نویز میزان پارامتر واریانس را عدد کوچکی در نظر گرفته­ایم تا میزان جزئیات محو شده در تصویر پیش­پردازش ­شده را به حداقل برسانیم و در تصاویر نویزدار از نقاب گوسین با پارامتر واریانس ۱ استفاده شده است. تصویر باقیمانده^[۳۲]، از اختلاف بین تصویر ورودی (نویزدار) و تصویر
نویززدایی ­شده به دست می ­آید و تصویر جزئیات حذف ­شده تصویر اصلی، حاصل نویززدایی و از بین ­بردن اثر نویز در تصویر باقیمانده می­باشد. به منظور تقلیل اثر نویز موجود در تصویر باقیمانده، از نقاب میانگین معمولی با اندازه ۳*۳ استفاده شده و تصویر به دست ­آمده از اعمال نقاب میانگین بر روی تصویر باقیمانده، شامل جزئیات تصویر مانند لبه­های ضعیف می­باشد.
۹/۱ ۹/۱ ۹/۱
۹/۱ ۹/۱ ۹/۱
۹/۱ ۹/۱ ۹/۱
شکل ۵-۳: نقاب میانگین با اندازه ۳*۳
نقاب میانگین ۳*۳ علاوه بر تقلیل اثر نویز، به دلیل اندازه کوچکی که دارد، موجب حفظ جزئیات ضعیف موجود در تصویر باقیمانده می­ شود. اگر x تصویر اصلی بدون ­نویز، y تصویر نویزدار، تصویر نویززدایی ­شده با صافی گوسین باشد، آنگاه تصویر باقیمانده برابر است با:

(۵-۱)

۳-۴-۲- روش سنتز مشتقات تری تیو کربنات حلقوی در حضور باز پتاسیم فلورید
در یک بالن ته گرد ۲۵ میلی لیتری، ۸ میلی مول دی سولفید کربن و ۱۲ میلی مول باز پتاسیم فلورید به ۲ میلی لیتر حلال دی متیل سولفوکسید اضافه گردید. واکنش به مدت ۳۰ دقیقه در دمای ۵۰ توسط هم زن مغناطیسی هم زده شد و رنگ مخلوط واکنش قرمز گردید. سپس با اضافه کردن ۱ میلی مول آلکیل دی هالید مخلوط واکنش به تدریج زرد رنگ شد. پیشرفت واکنش با بهره گرفتن از کروماتوگرافی لایه نازک در حلال n – هگزان کنترل گردید. بعد از اتمام واکنش مواد آلی توسط ۲۰ میلی لیتر حلال اتیل استات و آب از مخلوط واکنش استخراج شدند و مجموع فاز آلی روی سدیم سولفات خشک گردید. سپس حلال اتیل استات تبخیر شد و مخلوط حاصل جهت استحصال محصول به وسیله کروماتوگرافی صفحه­ای خالص سازی شد(شمای ۳-۸).

شمای (۳-۸)
۳-۵- روش سنتز تری تیو کربنات نامتقارن
در یک بالن ته گرد ۲۵ میلی لیتری، ۸ میلی مول دی سولفید کربن و ۹/۰ میلی مول باز ترشیو بوتیل آمونیوم فلورید به ۲ میلی لیتر حلال دی متیل سولفوکسید اضافه گردید. واکنش به مدت ۳۰ دقیقه در دمای اتاق توسط هم زن مغناطیسی هم زده شد و رنگ مخلوط واکنش قرمز گردید. سپس با اضافه کردن ۲ میلی مول اتیل یدید و اتوکسی استو برمید ( با نسبت یک به یک) مخلوط واکنش زرد رنگ شد. پیشرفت واکنش با بهره گرفتن از کروماتوگرافی لایه نازک در حلالn – هگزان کنترل گردید. بعد از اتمام واکنش مواد آلی توسط ۲۰ میلی لیتر حلال اتیل استات و آب از مخلوط واکنش استخراج شدند و مجموع فاز آلی روی سدیم خشک گردید. سپس حلال اتیل استات تبخیر شد و مخلوط حاصل جهت استحصال محصول به وسیله کروماتوگرافی صفحه­ای خالص سازی شد. سه محصول روغنی بیس(اتوکسی استو) تری تیوکربنات با بازده۴۲% ، محصول
روغنی بیس(اتیل)تری تیو کربنات با بازده ۳۶% و محصول روغنی S( اتیل اتوکسی استو) تری تیو کربنات با بازده۲۰% به دست آمد (شمای ۳-۹).

شمای (۳-۹)

فصل چهارم

بحث و نتیجه گیری

۴-۱- مقدمه
دی سولفیدها و تری تیوکربنات­ها به علت کاربردهای گسترده در زمینه ­های مختلف همچون صنایع دارویی و کشاورزی همواره مورد توجه شیمیدانان بوده ­اند و تاکنون روش­های فراوانی برای سنتز این ترکیبات از سوی آنان مطرح شده است. ارائه شیوه ­های سنتزی تابع اصول شیمی سبز اهمیت زیادی دارند. از این رو در این پایان نامه سعی بر ارائه روش­هایی جدید، ساده و کارآمد برای سنتز دی­آریل دی­سولفیدها و تری­تیوکربنات­ها بوده است که بتواند معایب روش­های پیشین را کاهش دهد یا حذف نماید. استفاده از واکنشگرهای ارزان و در دسترس، زمان مناسب انجام واکنش و جداسازی راحت محصول از مزایای روش­های پیشنهاد داده شده در این پروژه می باشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-۲- بررسی واکنش­های سنتز دی سولفید­ها
پیوند s-s که در بسیاری از مولکول­های زیستی، داروئی و شیمیایی وجود دارد نقش مهمی در فعالیت های بیولوژیکی، در صنعت و در سنتز مواد آلی دارد. روش­های بسیاری برای تهیه­ ترکیبات حاوی پیوند s-s گزارش شده که بیشتر این روش­ها شامل واکنش اکسایش تیول­ها است. اگر چه بیشتر این روش­ها موثر عمل کرده ­اند اما آن­ها دارای مشکلات زیستی و ایمنی هستند. بسیاری از این روش­های ارائه شده دارای معایبی از جمله: استفاده از واکنشگرهایی با بوی نامطبوع و مضر برای محیط زیست و انسان، استفاده از فلزات، بازها و لیگاندهای گران وسمی و بازده پایین واکنش­ها می باشد. در این شرایط توسعه روش­های جدید در جهت غلبه بر معایب روش­های پیشین حائز اهمیت است.
۴-۲-۱- بررسی شرایط بهینه سنتز دی آریل دی سولفید
برای انجام واکنش ابتدا با بهره گرفتن از ماده اولیه­ یدوبنزن شرایط واکنش از جمله: دمای مناسب، زمان مناسب، مقادیر نمک مس و باز بهینه شد و در مرحله بعد سایر مشتقات در شرایط بهینه­ به دست آمده سنتز شدند.
بهترین دما برای انجام این واکنش دمای ۱۱۰ و بهترین زمان، ۲۰ ساعت تشخیص داده شد و واکنش در زمان­های بیشتر از آن پیشرفت محسوسی نداشت وحداکثر بازده در زمان ذکر شده به دست آمد و همچنین مقادیر مختلف باز مورد بررسی قرار گرفت و مقدار ۵/۰ گرم مناسب­ترین مقدار برای آن تشخیص داده شد که مقادیر کمتر از آن باعث کمتر شدن بازده واکنش می شود (شمای ۴-۱).

شمای (۴-۱)
۴-۲-۲- بررسی اثر حلال در سنتز دی سولفیدها
حلال نقش بسیار مهمی را در واکنش­های آلی ایفا می­ کند. نوع ومقدار حلال به­کاربرده شده در واکنش تاثیر مستقیمی در انجام یا عدم انجام واکنش و راندمان آن دارد. به منظور به دست آوردن حلال مناسب، واکنش در حلال­های مختلف با ثابت نگه داشتن دیگر متغیرها مورد بررسی قرار گرفت جدول (۴-۱) (شمای ۴-۲).

شمای (۴-۲)
جدول(۴-۱) بررسی اثر حلال در سنتز دی سولفیدها ͣ

بازده(%)

حلال

ردیف

۷

DMF/H₂O
(۲:۱)

۱