به طور خلاصه گفته می شود که میزان ” هوش” افراد، ضامن موفقیت آن ها در دراز مدت و کل زندگی نمی باشد. بلکه ویژگی‌های دیگری برای برقراری ارتباطات مناسب انسانی و موفقیت در زندگی لازمست که “هوش هیجانی” نامیده می شود(اکبرزاده ،۱۳۸۳ : ۳).

۲-۲-۱۰ هوش هیجانی و جنسیت

‌در مورد هوش هیجانی، زنان به مردان و مردان به زنان برتری ندارند. هرکدام از ما یک “نیمرخ شخصی” از نقاط ضعف و قدرت در توانایی‌های خود داریم. فردی ممکن است از همدلی بسیار بالایی برخوردارباشد، اما توانایی اداره کردن خود در زمان پریشانی را نداشته باشد. فرد دیگری ممکن است کاملا از کوچک‌ترین و ‌ظریف‌ترین تغییرات در خلق و خوی خود آگاه باشد اما از نظر اجتماعی دارای شایستگی لازم نباشد. این درست است که زنان و مردان به عنوان ‌گروه‌های مجزا ‌نیم‌رخ‌های ویژه ای از نقاط ضعف و قوت وابسته به جنسیت را دارا می‌باشند. مطالعه برروی هزاران زن و مرد ،‌در مورد هوش هیجانی ‌به این یافته رسیده است که زنان به طور متوسط بیشتر از هیجانات خود آگاهند، همدلی بیشتری نشان می‌دهند و مهارت بیشتری در روابط بین فردی دارند، از طرف دیگر مردان بیشتر اعتماد به نفس داشته و مثبت اندیشی هستند.

در هر حال به طورکلی شباهت‌های بین دو جنس بیشتر از ‌تفاوت‌هاست. بعضی از مردان در مقایسه با زنانی که از لحاظ روابط بین فردی حساس هستند، همدلی بیشتری دارند. برخی از زنان در مقایسه با مردانی که از لحاظ هیجانی ارتجاعی هستند، استرس را بهتر کنترل می‌کنند. به طور کلی با کنار گذاشتن نقاط ضعف و قوت مردان و زنان، تفاوت‌های جنسیتی ‌در مورد هوش هیجانی وجود ندارد (گلمن ،۱۳۸۳ : ۲۴).

مردان و زنان به نظر می‌رسد به طور یکسان هوش هیجانی خود را افزایش دهند، حال آنکه زنان معمولا در مهارت‌های وابسته به همدلی و مهارت‌های اجتماعای قویتر هستند و مردان در مهارت‌های خویشتن داری بهتر عمل می‌کنند (گلمن ۱۳۸۳ ،۳۲۲). زنان در سه مهارت از چهار مهارت هوش هیجانی امتیاز بیشتری نسبت به مردان به دست می آورند. این سه مهارت خود- مدیریتی، آگاهی اجتماعی و مدیریت رابطه است. نمره مردان وزنان در مهارت خود- آگاهی یکسان است. بیشترین اختلاف در مدیریت رابطه است که در آن زنان بیشتر از مردان امتیاز به دست می آورند (برادبری،۱۳۸۵۶: ۲۸).

مردانی که از نظر هوش هیجانی بالا هستند، ازنظر اجتماعی متوازن، خوش برخورد و بشاش هستند و در مقابل افکار نگران کننده یا ترس اور مقاومند. آنان در زمینه خدمت به مردم یا حل مشکلات، قبول مسئولیت و برخورداری از دیدگاه های اخلاقی، ظرفیتی قابل توجه دارند؛ در ارتباط خود با دیگران هم حسی و توجه نشان می‌دهند. زندگی هیجانی آنان غنی اما همخوان است،آنان با خود، دیگران و مجموعه اجتماعی که در آن زندگی می‌کنند، راحتند.

زنان دارای هوش هیجانی سرشار، باجرات هستند و تا احساسات خود را به طور مستقیم ابراز می دارند و درباره خودشان احساس مثبتی دارند. زندگی برای آنان سرشار از معنا است. آنان هم مانند مردان، خوش برخورد و اجتماعی هستند و احساسات خود را به صورت مقتضی ابراز می دارند^[۵۶]. خود را به خوبی با فشارهای عصبی منطبق می‌کنند. جایگاه اجتماعی آنان به آن ها این امکان را می‌دهد تا به آسانی با افراد جدید روبه رو شوند، با خودشان به قدر کافی راحت هستند تا آنکه بتوانند شوخ طبع، خود انگیخته و در مقابل تجارب عاطفی پذیرا باشند (گلمن ،۱۳۸۳ : ۷۶).

‌بر اساس تحقیق بار- ان در سال ۱۹۹۷، با نمونه ای نرمال در آمریکای شمالی خانم‌ها، مهارت‌های بین فردی قویتری را نسبت به آقایان نشان دادند. اما مردان دارای ظرفیت درون فردی بیشتر، مدیریت هیجان بهتر و انطباق پذیری بیشتری نسبت به زنان می‌باشند. مدل بار- ان، به طورخاص، نشان داد که زنان از هیجانات آگاهی بیشتری دارند، همدلی بیشتری نشان می‌دهند. ازنظر بین فردی، بهتر رابطه برقرار می‌کنند و از نظر اجتماعی نسبت به مردان احساس مسئولیت بیشتری می‌کنند. در آن سو مردان نیز نشان دادند که عزت نفس بهتری دارند و خوش بین تر از زنان هستند (بار-ان ۲۰۰۵ : ۷).

۲-۲-۱۱ هوش هیجانی در محیط کار

وقتی به سرکار می رویم هیجان‌ها را نیز با خود به آنجا می بریم. آن ها مثل مزاحمان آزاردهنده تمام روز سایه به سایه به دنبال ما می‌آیند. هرچه سریعتر از هیجانهای خود آگاه شوید و آن ها را بهتر بشناسید، زودتر خواهید توانست کنترل اوضاع را دوباره به دست بگیرید (برادبری ،۱۳۸۶ :۷۹). دکتر دانیل گلمن مطرح می‌کند : “در محیط کار هوش هیجانی نقش بارزتری در داشتن عملکرد مطلوب نسبت به سایر قابلیت‌ها از قبیل هوش شناختی یا مهارت‌های فنی ایفا می‌کند؛ ‌بنابرین‏ با پرورش و رشد هوش هیجانی و قابلیت‌های آن هم سازمان و هم کارکنان از مزایای آن بهره مند می‌شوند (آقایار،۱۳۸۶ :۲۰).

چهارعامل اصلی برای اینکه چرا هوش هیجانی در محیط های کاری اهمیت دارد، عبارتند از:

1. 1. توانمندی های هوش هیجانی برای موفقیت در بسیاری از شغل ها مورد بحث قرار گرفته است.

1. 1. بسیاری از افراد بدون داشتن توانمندی های لازم جهت موفقیت در شغل شان وارد محیط کار می‌شوند .

1. 1. کارمندان اغلب انگیزه و دلیل لازم برای شرکت در دوره های آموزشی هوش هیجانی را دارند.

1. افراد عموما بخش اعظم ساعات بیداری خود را به کار مشغولند (استیز و براون ،۲۰۰۴ : ۳۴-۳۳)

در حال حاضر بیش از ۱۰ سال از زمان دانیل گلمن (۱۹۹۵) که مفهوم هوش هیجانی را شهرت بخشید و بیش از ۱۵ سال از بروز پیشنهاد اولیه هوش هیجانی توسط مایر و سالووی (۱۹۹۰ ) می گذرد. هوش هیجانی از زمانی که ایجاد شده است موضوع مورد علاقه بخش گسترده ای از جامعه شده است. جردن آسکاناسی و آشتون جیمز (۲۰۰۲ )^[۵۷] استدلال می‌کنند که علاقه مندی در کاربرد هوش هیجانی در کسب و کار از ۲ عامل ناشی می شود :

1. 1. تمایل مدیران برای یافتن راه های جدید کسب بهبود عملکرد.

1. تمایل مدیران به قابلیت پیش‌بینی رفتار در محل کار (کان استوگ و دیگران ، ۲۰۰۹ :۷۲)

تجزیه و تحلیل رفتار بیش از ۳۰۰ نفر از مدیران ارشد برجسته نشان داد که علت تمایز بین ‌بهترین‌ها از سایرین در این گروه، برخورداری از برخی قابلیت‌های مشخص هوش هیجانی ^[۵۸]بوده است. (چاپمن ،۱۳۸۷ :۱۱). بررسی مطالعات ۵۰۰ سازمان در سراسر جهان نشان می‌دهد افرادی که بالاترین امتیازات را در ارزیابی EI به دست می آورند، نردبان ترقی را تا سطوح ارشد مدیریت در سازمان ها طی می‌کنند. (چاپمن ،۱۳۸۷ :۱۱)/

برخی از کاربردهای هوش هیجانی در محیط کار عبارتند از:

1. توسعه شغلی (بهبودکارها):

اگرمعیارهایی برای شناخت کارکنان یا خودتان داشته باشید می توانید مسیرهای شغلی کارکنان را همانند رعایت بهداشت روانی در نظر بگیرید.

1. توسعه (بهسازی) مدیریت:

مدیرانی که فقط بر مهارت‌های فنی خودشان تکیه می‌کنند، مدیریت می‌کنند بلکه صرفا عهده دار امور هستند. ‌بنابرین‏ شناخت و ارتقا هوش هیجانی می‌تواند منجر به توسعه روش های مدیریتی خاص شود.

ریسک سیستماتیک

ریسک فوق العاده

بازده سیستماتیک

بازده فوق العاده

نگاره (۳-۱) : الگوی مفهومی پ‍ژوهش(طرح کلی )

مطابق مدل مفهومی، رگرسیون زیر برای آزمون فرضیه‌ها بیان می شود:

CEO TEN = β۰ + β۱ Idio Ret + β۲ RET Peer + β۳ Idio Risk + β۴ Risk Peer + β۵ AJ ROA + β۶ Risk ROA + β۷ SIZE + εi (الگوی شماره ۳)

در اینجا:

CEOTEN: دوره ی تصدی هیات مدیره

Idio Ret: بازده فوق العاده

RET Peer:بازده سیستماتیک

Idio Risk:ریسک فوق العاده

Risk Peer:ریسک سیستماتیک

AJ ROA:بازده تعدیل شده دارایی ها

Risk ROA:انحراف معیار بازده تعدیل شده دارایی ها

SIZE:اندازه شرکت

با توجه به موضوع و بیان مسئله تحقیق فرضیات به صورت زیر تدوین شد:

فرضیه ۱:بین ریسک سیستماتیک شرکت با مدت تصدی هیات مدیره رابطه معناداری وجود دارد .

فرضیه ۲:بین ریسک فوق العاده شرکت با مدت تصدی هیات مدیره رابطه معناداری وجود دارد .

فرضیه ۳ :بین بازده سیستماتیک شرکت با مدت تصدی هیات مدیره رابطه معناداری وجود دارد .

فرضیه ۴ : بین بازده فوق العاده شرکت با مدت تصدی هیات مدیره رابطه معناداری وجود دارد .

۳-۵ استدلال فرضیات تحقیق

در دنیای امروز مدیریت نقش تعیین کننده در افزایش بازدهی و بهره وری شرکت ها دارد.در میان چهار عامل کلیدی موفقیت در سازمان ها شامل نیروی کار،سرمایه،مواد اولیه و مدیریت،امروز نقش مدیریت بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است.در دنیای رقابتی امروز فشار زیادی برای دستیابی سریع به نتایج مطلوب و به تبع آن تصمیم گیری های سریع وجود دارد که مدیران در اجرای این مهم نقش حیاتی دارند و گاه در اثر نرسیدن به نتایج مطلوب در زودترین زمان ممکن تغییرات مدیریتی در سازمان صورت می‌گیرد.سهام‌داران برای ارزیابی عملکرد مدیران از دو مؤلفه‌ ریسک و بازده استفاده می‌کنند.هم ریسک و هم بازده سهام از دو بخش تشکیل شده است بخشی که در اختیار و کنترل مدیریت است،ریسک و بازده ی فوق العاده نامیده می شود.در صورتی که در طی مدت تصدی مدیریت خاصی، شرکت از لحاظ ریسک و بازده فوق العاده از عملکرد بهتری برخوردار باشد،سهام‌داران به ابقاء مدیران قبلی رأی‌ خواهند داد. از این رو می توان انتظار داشت که بین ریسک و بازده ی فوق العاده و مدت تصدی هیات مدیره رابطه ی مستقیمی وجود دارد(فرضیه ۲ و ۴)

همچینین اگر ریسک و بازده سیستماتیک سهام بخش اعظمی از ریسک و بازده کلی را تشکیل داده باشد نشان دهنده ی نقش کم رنگ هیات مدیره در عملکرد شرکت می‌باشد. بدین معنی که افزایش بازده شرکت یا کاهش ریسک ناشی از شرایط کلی اقتصاد می‌باشد و تصمیمات هیات مدیره نقش تعیین کننده ی در اداره ی شرکت ندارد.از این رو سهام‌داران به بر کناری یا قطع همکاری با اعضای هیات مدیره قبلی رأی‌ خواهند داد.

‌بنابرین‏ انتظار می ورد که بین ریسک و بازده ی سیستماتیک و مدت تصدی هیات مدیره رابطه ی معکوسی وجود دارد (فرضیه ۱ و ۳).

۳-۶ روش های آماری

روش آماری جهت تجزیه و تحلیل داده ها متاثر از روش تحقیق است و از آنجا که روش تحقیق حاضر بر مبنای تحقیقات همبستگی است، لذا از تجزیه و تحلیل های رگرسیونی استفاده خواهد شد که در امر برآورد و پیش‌بینی روابط بین متغیرها کاربرد گسترده ای دارد.بری انجام یک آزمون آماری با مفاهیم بسیاری روبه رو هستیم که در زیر به بیان تعدادی از این مفاهیم پرداخته و در ادامه چند آزمون آماری متداول را مورد بررسی قرار می‌گیرد.

یک مفهوم مهم در این رابطه “نمونه” می‌باشد.یک نمونه مجموعه ای از مشاهدات(که اغلب به شکل تصادفی انتخاب می‌شوند) است که می‌تواند در یک مجموعه مرجع یا جامعه از مشاهدات احتمالی انجام شود.در قیاس یا قرعه کشی،می توان یک جامعه را مانند اعداد فرض کرد که در گردونه قرار دارند و در این حالت اعدادی که انتخاب می‌شوند به عنوان نمونه در نظر گرفت.نمونه های گرفته شده از یک جامعه ثابت، می‌توانند از حیث ویژگی های بسیار متفاوت باشند.‌بنابرین‏ یک نمونه تصادفی الزاماً نماینده واقعی از جامعه مرجع نیست و ممکن است ویژگی های بسیار متفاوتی( مانند میانگین و انحراف معیار) از آن داشته باشد.مقادیر مربوط به ویژگی های یک نمونه(میانگین،انحراف معیار و غیره) را آماره و ویژگی های معادل آن ها در جامعه اصلی را پارامتر می‌نامند.در تحقیقات، ما همیشه به دنبال ویژگی های جامعه اصلی(پارامترها) و نه ویژگی های نمونه (آماره) هستیم.

نرمال بودن توزیع باقیمانده ها: برای بررسی توزیع باقیمانده ها از آزمون جارکو-برا^[۲۶] استفاده شده است.فرضیه صفر در این آزمون بیانگر نرمال بودن توزیع متغیر ها و فرضیه مقابل،بیانگر نرمال نبودن توزیع متغیر ها است.در صورتی که احتمال آماره ی جارکو-برا بیش از ۵% باشد، فرضیه صفر مبنی بر نرمال بودن توزیع باقیمانده ها تأیید می شود.

ضریب همبستگی پیرسون: برای بیان رابطه دو متغیر که با بهره گرفتن از مقیاس فاصله ای،اندازه گیری شده اند از ضریب همبستگی پیرسون استفاده می شود.علامت ضریب نشان دهنده جهت همبستگی به صورت مثبت یا منفی است.هر چه ضریب همبستگی به یک نزدیک باشد؛میزان وابستگی دو متغیر بیشتر می شود.عدم همبستگی میان متغیرهای مستقل ‌به این معنا است که ضریب همبستگی میان هر زوج متغیرهای مستقل، مساوی صفر است.در عمل به دست آوردن ضریب همبستگی صفر ممکن نیست و به عنوان قاعده کلی می توان ضرایب همبستگی کمتر از ۵۰% بین هر زوج متغیر های مستقل را قابل قبول دانست و نگران وجود هم خطی نبود.

آزمون اف لیمر^[۲۷]: به منظور انتخاب یکی از روش های داده های تابلویی ^[۲۸]یا داده های ترکیبی^[۲۹] از آماره ی اف لیمر استفاده شده است. این آماره تعیین می‌کند که عرض از مبدأ جداگانه برای شرکت ها وجود دارد یا خیر.در این آزمون فرضیه صفر بیانگر یکسان بودن عرض از مبدأ ها(داده های مقطعی) و فرضیه مقابل بیانگر ناهمسانی عرض از مبداها(داده های تابلویی) است.بدین ترتیب،به عنوان یک قاعده کلی،درصورتی که احتمال آمارهF کمتر از ۰٫۰۵ باشد، فرضیه صفر رد و از روش داده های تابلویی استفاده می شود و در غیر این صورت از روش داده های مقطعی بهره گرفته خواهد شد.

۴-۱-۱-۳- موضوع عقد صلح

قانون مدنی درمورد موضوع عقد صلح ساکت است. دوبحث عمده درمورد موضوع‏عقد صلح وجود دارد

الف) موضوع عقد صلح چه مواردی می‏تواند باشد و مستثنیات کدامند؟

درقانون مدنی تنها به بعضی موارد که می‏تواند موضوع صلح واقع شود، اشاره شده است؛ مثلاً درماده ۷۵۶ آمده است:

«حقوق خصوصی که از جُرم تولید می‏ شود، ممکن است مورد صلح واقع شود»

ولی کلیه مواردی که صلح می‏تواند برآن واقع شود، در این قانون ذکر نشده است. خوشبختانه فقها کلیه موارد عقد صلح را بیان فرموده اند:

متعلّق صلح یا عین است یا منفعت یا دَین و یا حق‏و ‌در همه این صُوَر یا صلح با عوض است یا بدون عوض و در فرض اول ( صلح با عوض) عوض یا عین است یا منفعت یا دین یا حق؛ لذا همه این صور صحیحند (خمینی. ۱۳۶۶، ج۲، ص۵۷۱).

تنها موردی را که حضرت امام (ره) استثنا کرده‌اند، حقوق غیر قابل نقل و اسقاط است؛ مثل حق مطالبه دین و حق رجوع درطلاق رجعی و… … . .

در مفتاح الکرامه نیز آمده که موضوع عقد صلح می‌تواند دو عین همجنس مثل این که دو نفر خانه هایشان را با هم عوض کنند یا این که دو عین مخالف باشد مثل صلح دو نفر بر این که خانه یکی را با ماشین دیگری عوض کنند و یا ممکن است دو منفعت همجنس باشد مثل این که دو نفر مصالحه کنند بر این که هرکدام در خانه ی دیگری سکونت و زندگی کند و یا این که دو منفعت مخالف باشد مثل این که دو نفر مصالحه کنند بر این که یکی از خانه دیگری استفاده کند و در مقابل آن یکی از ماشین او استفاده کند (حسینی عاملی، ۱۳۸۵، ج۲، ص۵۹-۶۰).

ب) آیا موضوع عقد صلح باید معلوم باشد؟ در مبحث بعدی این مورد را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

۴-۱-۱-۳-۱- مشروع بودن مورد صلح

مطابق ماده ۷۵۴ قانون مدنی:

«هر صلح نافذ است جز صلح بر امری که غیر مشروع باشد. »

منظور از کلمه مشروع در این ماده چیزی است که قانون آن را منع ننموده باشد، ‌بنابرین‏ صلحی که موضوع آن قابل اسقاط و انتقال نباشد مانند انتقال حق شفعه یا فروش و تقسیم مال موقوفه باطل است (امامی، ۱۳۷۲، ص۳۲۷).

ضرورى است اضافه کنیم که در عمل، طرف‌هاى معامله یا مصالحه، جهت و انگیزه خود را در خصوص انجام معامله یا مصالحه کم تر یا به ندرت بیان و تصریح مى‌کنند ولى اگر آن را بیان کردند وجهت آن نامشروع یا غیرقانونى بود مصالحه آنان باطل است.

فقها در این باره گفته اند: « هر صلحی که حلالی را حرام یا حرامی را حلال کند نامشروع است. » (شهید اول، ۱۴۱۱، ص۴۸۵٫ محقق حلی، ۱۴۱۴، ج۲ ص۹۹).

۴-۱-۱-۳-۲- معلوم بودن مورد صلح

به موجب ماده ۲۱۶ قانون مدنی :

« مورد معامله باید مبهم نباشد مگر در موارد خاصه که علم اجمالی به آن کافی است. »

سوالی که در این جا مطرح می شود این است که آیا عقد صلح موضوعش باید کاملا معلوم باشد یا مشمول استثناء ماده ۲۱۶ قانون مدنی می‌گردد؟

در پاسخ ‌به این سوال باید گفت: اگر بخواهیم طبق اصول کلی حقوق عمل کنیم نیاز به صراحت قانون‌گذار دارد، حال آن که قانون‌گذار موضوع عقد صلح را به صراحت جز استثناء ماده ۲۱۶ قانون مدنی نیاورده است.

اما عقد صلح مبتنی بر تسامح می‌باشد و در واقع این ویژگی باعث شده از سایر عقود متمایز باشد و الا چنان چه این ویژگی را نداشته باشد عقد صلح یک عقد زائدی است. از طرفی همان طوری که می دانید اگر موردی در قانون به صورت مبهم باشد ما می‌توانیم به کمک عرف، فتاوی معتبر و نظر علمای حقوق این ابهام را برطرف کنیم به همین لحاظ لازم دیده شد نظر فقها و حقوق ‌دانان کشورمان را در باب معلوم بودن عقد صلح بیان نموده که به شرح آن می پردازیم.

عده ای معتقدند:

« علم تفصیلی زمانی که نسبت به موضوعی در زمان عقد ممکن نباشد ولی می توان بعدا آن را معلوم نمود، چنان چه کسی با دیگری مطابق دفاتر تجاری خود که در شهر دوردست است و دسترسی به آن نیست محاسباتی دارد که در زمان عقد صلح مقدار آن را نمی داند ولی می توان پس از دسترسی به دفاتر به وسیله رسیدگی به محاسبه مقدار حقیقی طلب را تعیین نمود، اما در صورتی که مورد صلح معلوم نباشد ولی بتوان به سهولت آن را دانست چنان چه دفاتر تجاری در دسترس است و احتیاج به چند ساعت محاسبه داشته باشد علم اجمالی به آن برای صحت صلح کافی نیست. » (امامی، ۱۳۷۲، ص۳۲۶).

در صلح مسامحه مجهول بودن موضوع صلح بلااشکال است ولی در صلح مغابنه باید موضوع صلح معلوم باشد و مجهول بودن آن مایه بطلان عقد صلح است (گلپایگانی، ۱۴۱۳، ج۱، ص۱۲۶).

هرگاه رفع جهل بعوضین موقتا هم متعذر یا متعسر باشد اقدام به صلح امر معقولی است و صلح با وجود جهل بعوضین درست است تا چه رسد که رفع جهل برای همیشه متعذر یا متعسر باشد. ‌بنابرین‏ منعی ندارد که ورثه که دسترسی به کارشناس ندارند ترکه را از راه صلح بین خود تقسیم کنند مگر این که صلح صورت سفهی پیدا کند که از این جهت باطل خواهد شد. (لنگرودی، پیشین، ص۱۵۶)

جمعی اعتقاد دارند صلح مجهول در تمام موارد درست است (شوکانی، ۱۹۷۳، ص۳۷۶٫ علامه فهد حلی، ۱۴۱۱، ج۲، ص۵۳۶). جمعی دیگر بر این عقیده اند مطلقا صلحی که موضوع آن مجهول باشد باطل است (حلی، ۱۴۰۵، ج۶ ص۳۰۷).

با توجه به نظرات مختلفی که در خصوص معلوم بودن عقد صلح بیان شد به نظر می‌رسد صلح در زمره موارد خاصی است که در آن علم اجمالی به موضوع عقد کافی است و لزومی ندارد که از هر حیث معلوم باشد.

این نتیجه ‌در مورد صلح دعاوی و صلح مبتنی بر مسامحه بدون تردید پذیرفته است. زیرا، تبعیض بین موردی که استعلام دشوار یا ناممکن است به هیچ دلیل منطقی یا قانون محکمی اتکاء ندارد. فقط در جایی که صلح مغابنه انجام می شود و هدف داد و ستد است نه مسامحه، این تردید معقول وجود دارد که چرا موضوع چنین معامله ای بتواند مجهول بماند؟

ولی باید دانست که انتخاب عنوان «صلح» خود نشان می‌دهد که طرفین بر فرض به غبن نیز راضی نباشد، می خواهند کارشان با نوعی تساهل و گذشت همراه باشد. به اضافه همین که معلوم شد صلح در زمره موراد خاص است، تبعیض بین اقسام آن، اگر ناروا نباشد، بیگمان برخلاف متعارف و شیوه دسته بندی عقود معین و امتیاز و استقلال آن ها‌ است. به همین جهت به نظر می‌رسد نظری که بر طبق آن معلوم بودن مورد صلح در زمان انعقاد عقد ضرورتی ندارد صحیح باشد.

۴-۱-۲- شرایط اختصاصی عقد صلح

صلح دعوی علاوه بر شرایط عمومی که قبلا بیان شد نیاز به دو شرط اختصاصی دیگر نیز دارد که در ذیل به آنان اشاره می نماییم.

۴-۱-۲-۱- عنصر نزاع

یکی از شرایط اصلی صلح دعوی وجود نزاع بین طرفین می‌باشد و اساسا با فقدان این عنصر دعوی موضوعیت ندارد.

مسئله ای که در این جا مطرح می شود این است که آیا تنازع باید وجود داشته باشد تا صلح دعوی محقق گردد؟

غضنفری و همکاران (۱۳۸۳)، در پژوهش با عنوان تأثیر تنبیه بر عزت نفس دانش آموزان دریافت بین تنبیه و عزت نفس رابطه وجود دارد و این رابطه معکوس است، یعنی با افزایش تنبیه میزان عزت نفس‏ کاهش می‏یابد و باکاهش تنبیه میزان عزت نفس بالا می ‏رود.

طالب پور (۱۳۸۰)، در پژوهشی با عنوان بررسی تأثیر آموزش شناختی بر منبع کنترل، انگیزش پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان شاهد مقطع متوسطه در شاهین شهر نشان داد که الف) پایه تحصیلی، تحصیلات سرپرست، شغل سرپرست با منبع کنترل و انگیزش پیشرفت و عملکرد تحصیلی آزمودنی‌ها رابطه معنی داری ندارد ب) هیچ یک از تعامل‌ها یا تأثیرات متقابل جنسیت، رشته و عضویت گروهی بر منبع کنترل، انگیزش پیشرفت و عملکرد تحصیلی معنی دار نبوده اند.

دیانی (۱۳۷۳)، پژوهشی در رابطه با میزان پراکندگی انواع خشونتها در مسابقه‏های سراسری فوتبال جام آزادگان انجام داد و ‌به این نتیجه رسید که در مسابقات فوتبال دسته اول جام آزادگان ‌گروه‌های مهمان نسبت به ‌گروه‌های میزبان خشونت و پرخاشگری بیشتری نشان دادند.

در یک بررسی که رضا زاده و دیگران (۱۳۷۱) روی دانش آموزان مقطع راهنمایی‏ انجام داده ‏اند، فقط ۱۶ درصد پسران و ۳۶ درصد دختران نمونه ی تحقیق تاکنون تنبیه‏ نشده‏اند. داده های این تحقیق نشان می‏ دهد که میان تنبیه‏ بدنی و پرخاش گری در پسران رابطه ی مستقیم و معناداری وجود دارد.

فصل سوم

روش تحقیق

۳-۱- روش تحقیق

با توجه به هدف پژوهش حاضر (رابطه منبع کنترل درونی و بیرونی والدین با پرخاش گری فرزندان خانواده های تنبیه کننده و غیر تنبیه کننده)، روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است.

روش همبستگی به رابطه­ بین دو یا چند متغیر که قابل تبدیل به مقدار هستند، اطلاق می­ شود. در این نوع تحقیق رابطه میان متغیرها بر اساس هدف تحقیق تحلیل می‌گردد. روش همبستگی بدین معنا است که پژوهشگر با دو توزیع سرو کار دارد و علاقمند است که رابطه بین آن‌ ها را مورد بررسی قرار دهد. شیوه همبستگی نشان می­دهد که تغییر در یک متغیر، تا چه اندازه به تغییر در متغیر دیگر بستگی دارد. بررسی­ های همبستگی با تعیین رابطه­ های موجود بین متغیرها سر و کار دارد. در این روش محقق ‌در مورد حداقل دو متغیر با بهره گرفتن از یک نمونه یکسان از آزمودنی­ها، اطلاعاتی را گردآوری و سپس میزان رابطه را با بهره گرفتن از ضریب همبستگی تعیین می‌کند.

۳-۲- جامعه آماری

جامعه آماری مورد استفاده در این پژوهش شامل والدین و فرزندان دختر و پسر (با گروه سنی ۷تا ۱۲سال) ساکن در شهر مشهد به تعداد ۲۴۰۰۰ خانواده می‌باشد.

۳-۳- نمونه پژوهش و روش نمونه گیری

از جامعه آماری پژوهش به روش نمونه گیری تصادفی و با بهره گرفتن از فرمول کوکران تعداد ۳۴۰ خانوار به عنوان نمونه آماری انتخاب می‌شوند. گروه هدف در این پژوهش خانواده های تنبیه کننده و غیر تنبیه کننده (والدین و فرزندان) می‌باشد که با بهره گرفتن از ابزارهای پژوهش مورد آزمون قرار می‌گیرند.

۳-۳-۱- تعیین حجم نمونه

جهت انتخاب حجم نمونه با توجه به محدودیت­های زمانی و امکانات تحقیق، تعداد کل (۲۴۰۰۰) دقت احتمالی یا درجه اطمینان را برابر ۰۵/۰ و احتمال خطا یا صحت برآورد را ۵/۰ در نظر گرفته شد. ­­t نیز ۹۶/۱ و p و q مساوی با ۵% در نظر گرفته شد. ‌بنابرین‏ حجم نمونه پژوهش به وسیله فرمول کوکران ۳۷۸ نفر به دست آمد که به دلیل ریزش تعدادی از آن‌ ها نمونه نهایی پژوهش تعداد ۳۴۰ نفر در نظر گرفته شد.

۳-۴- ابزار جمع‌ آوری اطلاعات­

روش جمع‌ آوری در این پژوهش روش پرسشنامه ای بوده است. هم چنین از مطالعات کتابخانه ای نیز برای گردآوری پیشینه تحقیق استفاده شده است.

ابزار‌های مورد استفاده در این پژوهش به شرح زیر می‌باشد:

۳-۴-۱- مقیاس کنترل راتر (درونی – بیرونی)

این مقیاس شامل سه قسمت (الف، ب و ج) می‌باشد. قسمت الف شامل اطلاعات جمعیت شناختی والدین (جنس، تحصیلات، سن و شغل) می‌باشد. قسمت ب شامل پنج سؤال ‌در مورد تنبیه فرزندان می‌باشد. قسمت ج دارای ۲۹ ماده که هر ماده دارای یک جفت سئوال (الف و ب) است. پرسشنامه راتر برای سنجش انتظارات افراد در منبع کنترل تدوین شده است، این ابزار یک پرسشنامه مدادی – کاغذی یا عینی شخصیتی با ۲۹ ماده است که توسط راتر جهت اندازه گیری منبع کنترل بیرونی و درونی تهیه گردیده است. داشتن نمره بالا در این مقیاس، نشانگر اعتقاد به منبع کنترل بیرونی تقویت رفتار است.

راتر ۲۳ ماده از مواد این پرسشنامه را با هدف مشخص، جهت روشن شدن انتظارات افراد درباره منبع کنترل تدوین کرده و ۶ ماده دیگر هدف آزمون را با لباس مبدل دنبال می‌کند که این ماده های خنثی ساختار و بعد اندازه گیری شده را برای آزمودنی مبهم می‌سازد. ‌سوال‌های ۲۴، ۱۹، ۱۴، ۸، ۱ و ۲۸ سئوالاتی هستند که آزمودنی را از مدار اصلی و هدف آزمون منصرف می‌سازند. نمره گذاری آزمودنی مبنی بر مجموع نمرات حاصل از تعداد ضربدارهایی است که آزمودنی در مقابل سئوالات مشخص ‌کرده‌است. این مجموع نمرات از سئوالاتی به غیر از ۶ سئوال انحرافی به دست خواهد آمد و کل نمره هر فرد نشان دهنده درجه و میزان کنترل او می‌باشد. میانگین این مقیاس ۸۴/۸ و میانه آن ۸ می‌باشد. در ۲۳ ماده ای که جهت نمره گذاری تعیین شده اند سئوالات (الف) یک نمره و سئوالات (ب) صفر نمره می‌گیرند چون کل نمره هر فرد نشان دهنده نوع و درجه منبع کنترل افراد می‌باشد ‌بنابرین‏ تنها آزمودنی‌هایی که نمره ۹ یا بیشتر بگیرند واجد منبع کنترل بیرونی و افرادی که نمره کمتر بگیرند دارای منبع کنترل درونی خواهند بود.

پرسشنامه مذکور توسط برخی محققان داخلی برای اجرا روی دانش آموزان هنجاریابی و استاندارد شده است. به عنوان مثال این پرسشنامه را بر روی دانش آموزان شهر مشهد، هنجاریابی ‌کرده‌است. پژوهشگر این پرسشنامه را از رساله اقتباس ‌کرده‌است. البته اصل پرسشنامه نیز که توسط راتر به زبان انگلیسی تهیه شده بود، از اینترنت دانلود و با ترجمه آن مطابقت داده شد و برخی اصلاحات ترجمه ای نیز در آن صورت گرفت تا از روایی آن اطمینان حاصل شود. هم چنین برای اطمینان از اینکه پرسشنامه مذکور پایایی لازم را دارا است، از شیوه بازآزمایی استفاده شد. در این فرایند به فاصله یک هفته بر روی تعداد محدودی دانشجو (۴۰) نفر که به نوعی نماینده جامعه پژوهش به حساب می‌آمدند، دوبار به اجرا درآمد و میزان همبستگی پیرسون عدد ۷۵/۰ را نشان داد، که این رقم بیانگر پایایی کافی ابزار مذکور است.

۳-۴-۲- پرسشنامه پرخاشگری AGQ

– شرکت سهام بازار را خریداری نماید (خرید مجدد سهام)

ارزش افزوده سهام به صورت ذیل محاسبه می‌گردد:

ارزش افزوده سهام =

افزایش ارزش بازار حقوق صاحبان سهام

+ سود سهام پرداخت شده در طول سال

– هزینه افزایش سرمایه

+ دیگر پرداخت‌ها به سهام‌داران (تخفیف برارزش اسمی، خرید مجدد سهام)

– تبدیل اوراق قرضه تضمین نشده قابل تبدیل. (همان منبع، ص ۳۵ و ۳۶)

بازده سهامدار

بازده سهامدار ارزش افزوده سهامدار در یک سال تقسیم بر ارزش بازار حقوق صاحبان سهام در آغاز سال می‌باشد.

ارزش بازار حقوق صاحبان سهام / ارزش افزوده سهامدار = بازده سهامدار

یک روش برای محاسبه بازده سهامدار عبارت است از: افزایش در قیمت سهم به اضافه سودهای سهام، حقوق و پرداخت های دیگر (تخفیف در ارزش اسمی، پرداخت های خاص) تقسیم به قیمت سهم در آغاز سال.

بازده مورد انتظار سرمایه

بازده مورد انتظار سرمایه (هزینه سهم نیز نامیده می شود) بازدهی است که سهام‌داران انتظار دستیابی به آن را برای این که احساس کنند به اندازه کافی پاداش دریافت نموده اند دارند. بازده مورد انتظار سرمایه به نرخ­های بهره اسناد خزانه بلندمدت و ریسک شرکت بستگی دارند.

بازده مورد انتظار مجموع نرخ بهره اسناد خزانه بلندمدت به اضافه مقداری است که صرف ریسک شرکت نامیده شده و بستگی به میزان ریسک آن دارد.

صرف ریسک + بازده اسناد خزانه بلند مدت = بازده مورد انتظار حقوق صاحبان سهام

(نرخ بازده بدون ریسک)

ke عبارتی است که برای بازده مورد انتظار حقوق صاحبان سهام (بازده سرمایه گذاری مورد انتظار سهامدار) استفاده می‌گردد، همچنین به عنوان هزینه سرمایه شناخته می شود.

روش دیگر بیان این مطلب این است که بازدهی را که ما در سرمایه گذاری تضمین شده توسط دولت انتظار داریم ۱۲% می‌باشد. (نرخ بازده بدون ریسک) و بازدهی سرمایه گذاری در شرکت را ۲۰% انتظار داریم.

تفاوت میان ۲۰% و ۱۲% بنابر ریسک مورد انتظار در یک شرکت بوده و معمولاً صرف ریسک شرکت نامیده می شود با بیان این موضوع به ‌عنوان یک معادله می‌توانیم بگوییم که (بازده مورد انتظار در سرمایه گذاری در سهام شرکت) ke مساوی است با نرخ بدون ریسک به اضافه صرف ریسک شرکت. صرف ریسک شرکت تابع ریسک مورد انتظار شرکت می‌باشد:

صرف ریسک شرکت + بازده اسناد خزانه = ke

۲-۲-۴- ارزش ایجاد شده سهامدار

یک شرکت زمانی برای سهامدارانش ارزش ایجاد می کند که بازده سهامدار فراتر از هزینه سهام (بازده مورد انتظار سرمایه) گردد. به بین دیگر شرکتی در طول یک سال ایجاد ارزش می کند که فراتر از انتظارات عمل نماید، ارزش ایجاد شده سهامدار به صورت ذیل کمی می‌گردد:

(ke – بازده سهامدار) × ارزش بازار حقوق صاحبان سهام = ارزش ایجاد شده سهامدار

به طوری که قبلاً دیدیم بازده سهامدار مساوی است با ارزش افزوده سهامدار تقسیم بر ارزش بازار حقوق صاحبان سهام، ارزش ایجاد شده را می توان به صورت ذیل نیز محاسبه نمود:

(ke × ارزش بازار سرمایه) – ارزش افزوده سهامدار = ارزش ایجاد شده سهامدار

در نتیجه ارزش ایجاد شده، ارزش افزوده سهام دار فراتر از انتظارات که در بازده مورد انتظار حقوق صاحبان سهام منعکس شده اند. (همان منبع، ص ۳۹)

۲-۳- نرخ بازده

نرخ بازده به عنوان یک مفهوم کلیدی در ادبیات سرمایه گذاری معیاری است که به کمک آن می توان سرعت و میزان افزایش یا کاهش ثروت سهام‌داران و یا ارزش شرکت را تعیین کرد. در ارتباط با مفهوم بازده هری مارکویتز معتقد است که امکان دارد تعریف بازده از یک سرمایه گذاری به سرمایه گذاری دیگر متفاوت باشد ولی در هر صورت سرمایه گذاران ترجیح می‌دهند بیشترین عایدشان شوند تا کمترین. فرانسیس معتقد است سرمایه گذاری را اگر نوعی از واگذاری پول تلقی کنیم که انتظار می رود پول اضافی از آن عاید شود در این صورت هر سرمایه گذاری درجه ای از ریسک را دربر خواهد داشت که مستلزم از دست دادن آن پول در زمان حال برای به دست آوردن بازده در زمان آتی است. و به طور کلی بازده عبارت است از کل عایدی یا ضرر (بازده منفی) حاصل از سرمایه گذاری در یک دوره معین که با تقسیم این مبلغ بر سرمایه ای که برای به دست آوردن در ابتدای دوره حذف شده است (رهنمای رودپشتی، جزوه منتشر شده)

۲-۴- سرمایه گذاری

از دیدگاه کلی، سرمایه گذاری به معنای مصرف پول های در دسترس برای دستیابی به پول هایی بیشتر در آینده است. به عبارت دیگر سرمایه گذاری یعنی به تعویق انداختن مصرف فعلی برای دستیابی به امکان مصرف بیشتر در آینده. (همان منبع، ص ۱۲۶)

در سرمایه گذاری دو ویژگی متفاوت و مهم وجود دارد که عبارتند از زمان و ریسک. اهمیت دو موضوع یاد شده ‌به این علت است که در سرمایه گذاری صرف پول در زمان حال صورت می‌گیرد و مقدار آن معین می‌باشد در حالی که پاداش حاصل از آن در آینده به دست می‌آید و معمولاً با عدم اطمینان همراه است. در بعضی مواقع ویژگی زمان غالب می‌گردد (مانند اوراق قرضه دولتی) و در بعضی مواقع ریسک از نظر اهمیت مقدم می‌باشد (مانند برگه اختیار خرید سهام عادی) و در مواقع دیگر هر دو دارای اهمیت هستند (مانند سهام عادی). (همان منبع، ص ۱۲۷)

۲-۵- انواع سرمایه گذاری

سرمایه گذاری ها به دو شکل عمده واقعی و مالی تقسیم می‌شوند. سرمایه گذاری های واقعی نوعی سرمایه گذاری است که فرد با فداکردن ارزشی در زمان حاضر، نوعی دارایی واقعی به دست می آورد. خرید ملک یا آپارتمان نمونه ای از این سرمایه گذاری است. در سرمایه گذاری مالی، فرد در ازای فدا کردن ارزش حاضر، نوعی دارایی مالی که نتیجه آن معمولاً جریانی از وجوه نقد است به دست می آورد.

در اقتصادهای سنتی اکثر سرمایه گذاری ها از نوع واقعی بوده اند اما در اقتصادهای پیشرفته عمده سرمایه گذاری ها بر روی دارایی های متمرکز صورت می‌گیرد و توسعه مؤسسات سرمایه گذاری مالی راه را برای سرمایه گذاری واقعی امکان پذیرتر می‌کند. در واقع این دو شکل سرمایه گذاری نه تنها در مقابل یکدیگر نیستند، بلکه ممکن هم نیز می‌باشند. (همان منبع، ص ۱۲۸)

۲-۶- محیط سرمایه گذاری^[۷]

محیط سرمایه گذاری دربرگیرنده انواع اوراق بهادار قابل معامله می‌باشد و از طرف دیگر، وقتی صحبت از محیط سرمایه گذاری می شود، باید مکان و چگونگی خرید و فروش اوراق بهادار را نیز مدنظر قرار دهیم. به طور کلی می توان اجزای محیط سرمایه گذاری را به سه دسته تقسیم کرد:

۱- اوراق بهادار یا دارایی های مالی

۲- بازارهای اوراق بهادار یا بازارهای مالی

۳- واسطه ها یا مؤسسات مالی. (همان منبع، ص ۱۲۸)

۲-۷- فرایند سرمایه گذاری^[۸]

در فرایند سرمایه گذاری به چگونگی تصمیم گیری سرمایه گذار در اوراق بهادار قابل معامله و میزان سرمایه گذاری در هر کدام از انواع اوراق و زمان سرمایه گذاری پرداخته می شود. رویه ای شامل مراحل زیر برای تصمیم گیری در این باره به عنوان اساس فرایند سرمایه گذاری مطرح می‌باشد. (همان منبع، ص ۱۲۹)

۲-۷-۱- خط مشی سرمایه گذاری^[۹]