همان‌طور که در جدول (۴-۱۳) دیده میشود با انجام آزمون اسپیرمن در سطح اطمینان ۹۹ درصد، مقدار ۰.۰۰۱Sig = به دست آمد. چون مقدار ۰.۰۱ Sig< می‌باشد، لذا فرض صفر رد و فرض مقابل را می‌پذیریم. یعنی رابطه‌ی معناداری بین ویژگی های تکنولوژیک و وفاداری مشتریان وجود دارد. و از آنجا که میزان ضریب همبستگی اسپیرمن برای این آزمون ۰.۶۱ می‌باشد، لذا نوع رابطه مثبت می‌باشد. بدین ترتیب فرضیه فرعی هفتم تحقیق در سطح اطمینان ۹۹% تأیید می‌گردد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴-۳-۲-۸- فرضیه اصلی
فرضیه اصلی تحقیق به صورت زیر بیان شده است:
فرضیه اصلی: بین تصویر سازمانی با وفاداری مشتریان بانک رفاه رابطه معناداری وجود دارد.
شکل ریاضی فرض آماری به صورت زیر است:
آزمون فرضیه
در جدول (۴-۱۴) نتایج محاسبه ضریب همبستگی بین تصویر سازمانی و وفاداری مشتریان ارائه گردیده است:
جدول(۴-۱۴): مقادیر ضریب همبستگی

فرضیه

تعداد

نوع آزمون

ضریب همبستگی

Sig

نتیجه آزمون

رابطه تصویر سازمانی و وفاداری مشتریان

۴۰۰

اسپیرمن

۰.۳۴

۰.۰۰

تایید فرضیه

همان‌طور که در جدول (۴-۱۴) دیده میشود با انجام آزمون اسپیرمن در سطح اطمینان ۹۹ درصد، مقدار ۰.۰۰۱Sig = به دست آمد. چون مقدار۰.۰۱ Sig< می‌باشد، لذا فرض صفر رد و فرض مقابل را می‌پذیریم. یعنی رابطه‌ی معناداری بین تصویر سازمانی و وفاداری مشتریان وجود دارد. و از آنجا که میزان ضریب همبستگی اسپیرمن برای این آزمون ۰.۳۴ می‌باشد، لذا نوع رابطه مثبت می‌باشد. بدین ترتیب فرضیه اصلی تحقیق در سطح اطمینان ۹۹% تأیید می‌گردد.
۴-۴- سایر یافته های تحقیق
در این بخش به بررسی سایر نتایجی که از دیگر آزمونهای آماری کسب شده است پرداخته خواهد شد.
۴-۴-۱- آزمون من- ویتنی (آزمون U)
از این آزمونها به منظور مقایسه میانگین دو جامعه یا نمونه نسبت به هم استفاده میشود. در این تحقیق از این آزمونها برای بررسی تأثیر جنسیت بر متغیرها استفاده شده است.

• آزمون من-ویتنی برای آزمودن این فرضیه که تصویر سازمانی بین دو گروه زنان و مردان تفاوتی ندارد.

شکل ریاضی این فرضیه به صورت زیر است :
آزمون فرضیه
در جدول (۴-۱۵) نتایج محاسبه آزمون من- ویتنی برای متغیر «تصویر سازمانی» بین دو گروه زنان و مردان ارائه گردیده است:
جدول(۴-۱۵): نتایج آزمون من- ویتنی

گروه

تعداد

میانگین رتبه

Sig

نتیجه آزمون

تصویر سازمانی

مردان

۲۶۶

معادل سازی مالی استفاده کلی مصرف کننده ای که یک برند را می گیرد.

دیویس و منتزر

ارزشی که برای شرکت به دلیل ارتباط محکم بین برند شرکت و برندهای مشتریان ایحاد می شود.

جدول شماره ۲-۱. تعاریف ارزش ویژه برند از نقطه نظر صاحب نظران مختلف
۲-۲- معانی نام و نشان تجاری
در حقیقت کلمه برند از واژه اسکاندیناوی “برندر^[۴۷]” به معنی سوختن گرفته شده است. به طوری که هنوز این علامت ها توسط دامداران برای مشخص کردن حیواناتشان به کار می رود. برطبق نظریه انجمن بازاریابی آمریکا (AMA^[48]) برند، عبارت است از: اسم، عبارت، سمبل، طرح و یا ترکیبی از این موارد می باشد. هدف، شناسایی کالا و خدمات از یک فروشنده یا گروهی از فروشندگان و تفکیک کردن آنها از یکدیگر در رقابت های اقتصادی می باشد. از لحاظ مشخصه فنی، برند یک نام، لوگو یا سمبل جدید برای محصول می باشد.
به عبارت دیگر امروز برند کلکسیونی از تصاویر و ایده هایی است که محصولات یک تولیدکننده را به نمایش می گذارد. به صورت تخصصی تر، برند نشان دهنده مشخصات، علائم و نشانه های قابل خواندن شامل: نام، لوگو، شعار، برنامه ها و روش طراحی است که بیان کننده ماهیت اصلی و وجودی یک شرکت، محصول و یا یک خدمت می باشد.
به طور کلی می توان برند را به سه بخش تقسیم بندی کرد:

بخشی که قابل خواندن هست.

Brand Name

بخشی که قابل خواندن نیست.

Brand Mark

هنگامی که علائم و سمبل های موجود از لحاظ قانونی به ثبت رسیده باشند.

Trade Mark

نمودار شماره ۲-۱. تقسیم بندی برند -منبع: کتابچه مجموعه مقالات سمینار بین المللی برند ۱۳۸۷
همانطور که گفته شد برند فقط یک نام نیست، بلکه یک نشانه یا سمبل یا آرم گرافیکی نیز دارد که منحصر به فرد است بنابراین می توان این مفهوم را برای برند ارائه داد: « برند نام یا نمادی است که با هدف فروش کالاها یا ارائه خدمات مورد استفاده قرار می گیرد. »
البته هدف از ایجاد یک برند، چیزی فراتر از فروش کالا یا خدمات است. برند علاوه بر این که سهم بازار را زیر تسلط خود نگه می دارد، برای رشد کسب و کار هم راههایی را مطرح می کند و کارکنان ماهر و مستعد را جذب و حفظ می کند و ارزش خود را نزد سهامداران مجموعه نیز، ارتقا می بخشد.
این گونه است که جان میلر و دیوید مور^[۴۹] این تعریف را برای برند ارائه می دهند: « برند نام یا نمادی است که سازمان آن را با هدف ارزش آفرینی برای محصولات خود مورد استفاده قرار می دهد.»
امروزه عناصر دیگری چون تجربه ها، شنیده ها، روایات و خاطره های ذهن افراد، ویژگی های خاص افراد مصرف کننده از برند و حتی موقعیت مکانی مراکز فروش یا توزیع محصولات و قیمت آن ها هم در این مجموعه در هم تنیده شده و همه آنها با هم مفهوم «برند» را به وجود آورده اند.
در مجموع یکی از بهترین تعریف های برند توسط گاردنر و لوی^[۵۰] در سال ۱۹۵۵ ارائه شده است:«برند مفهومی پیچیده است که دامنه متنوعی از ایده ها و ویژگی ها را در بر می گیرد. برند نه تنها با بهره گرفتن از آهنگ خود بلکه مهمتر از آن با بهره گرفتن از هر عاملی که در طول زمان با آن آمیخته اند و در جامعه به صورت هویتی شناخته شده، و نمود یافته است، با مشتری سخن می گوید.»
البته تعاریف دیگری هم در مورد برند مورد استفاده قرار گرفته از جمله تعریف کینگ^[۵۱] که معتقد است « محصول، چیزی است که در کارخانه ها ساخته می شود و برند چیزی است که مشتری آن را خریداری می کند.»
از تعاریف بالا می توان دریافت که برند مفهومی پیچیده است و جزئیات متعددی دارد، شاید بهتر باشد برای روشن شدن بحث در دو وجه جداگانه برند را مورد بررسی قرار دهیم.
وجه اول: برند دستاورد رفتار است.
یک اصل بین کمدین ها پذیرفته شده است؛ نیازی نیست به مردم بگویی که من بامزه هستم و کارهای خنده داری می کنم، فقط آنها را بخندان، این اصل در مورد برند نیز مصداق دارد.
مصرف کننده ها برند را بر اساس فعالیت ها و عملکردی که دارند نه بر اساس هزینه ها و فعالیت های تبلیغاتی آنها را مورد قضاوت قرار می دهند. در واقع تنها یک تجربه به مشتری بهترین و حساب شده ترین تبلیغات را نابود می کند. تمام عملکردها و فعالیت های یک سازمان قابلیت تاثیر گذاری بر برند را دارند و برای همین جهت گیری کلی سازمان باید برای خلق برند برتر یکپارچه شود.
کریستین ژیواژ^[۵۲] در این مورد این تعریف را ارائه داده است: « برند شما تعهد و یا وعده ای است که شما را در هر حرکت و تصمیم گیری سازمانی، در هر اقدام بازاریابی و هر تعامل با مشتری، به او می دهید و در دراز مدت هم تلاش می کنید به آنها وفادار باشید.
وجه دوم: برند تنها در ذهن ها است.
برخی از مدیران این واقعیت مسلم را که این انسان ها هستند که به برند ها حیات می بخشند نه سازمان ها، نادیده می گیرند. هیچ کس نمی تواند برند را در کارخانه یا محل فعالیت خود یا در تراز مالی موسسه خود پیدا کند، بلکه باید آن را در ذهن مصرف کننده ها، کارکنان و تامین کننده ها مواد مورد نیاز و سایر افراد مرتبط با موسسه بجوید. به بیان دیگر برند دارای ماهیتی اجتماعی است و قدرتمندترین برندها آنهایی هستند که افراد مرتبط با آنها نسبت به آن حس مالکیت داشته و آن را متعلق به خود می دانند و در مورد آن می گویند: این اسم برند دلخواه من است.
یک مثال ساده برای تشریح این وجه برند، روزنامه است. یک روزنامه حاصل فرایند انتخاب مقالات، تیترها و عکس ها و موارد مشابه است که این عناصر حاصل فعالیت های روزانه روزنامه نگاران و سردبیران است. اما افراد مختلف از هر روزنامه برداشت و تصویر ذهن خاص خود را دارند و حتی کسانی که هیچ وقت روزنامه نخوانده اند تصویری از آن و خوانندگان دارند، اما تنها طرفداران پروپا قرص که هر روز این روزنامه را می خرند هستند که باور دارند، این روزنامه من است.
یک روزنامه، نویسندگان و خوانندگان خود را به هم پیوند می زند. انتشار روزنامه یک سیستم پیچیده از قضاوت ها، ارزش گذاری ها، اظهارنظرها و … را شکل می دهد و در نهایت همه این مسائل در نام روزنامه متبلور می شود. این نام به نویسندگان و کارکنان و خوانندگان این امکان را می دهد که درک مشترکی از موضع گیری ها و رویکردهای روزنامه نسبت به اخبار و مخاطبان خود داشته باشند، این همان مفهوم حضور برند در ذهن افراد است.
۲-۳- عناصر برند
کلر هفت عنصر برند را به قرار زیر بر می شمارد.(کلر،۲۰۰۸،ص۱۴۴)
۲-۳-۱- نام برند^[۵۳]
انتخاب نام برند تصمیم مهمی است که مدیران برند در ارائه برند به بازار باید اتخاذ نمایند. نام های مناسب برند، در وهله ی نخست، می توانند به راحتی وارد ذهن شوند، در ذهن باقی بمانند و به موقع از ذهن بازآوری شوند و در نتیجه تشخیص^[۵۴] و به یادآوری ذهنی^[۵۵] را تسهیل نمایند؛ دوم اینکه، نام های مناسب موجب می شوند که تداعی و تصویری مرتبط با مفهوم برند^[۵۶] در ذهن شکل گیرد. لزوماً همه ی برندهای مشهور دارای نام هایی با هر دو ویژگی مذکور نیستند. پژوهش ها نشان می دهد نام هایی که دارای حرف ایکس^[۵۷] هستند بهتر در ذهن باقی می مانند (مانندرولکس^[۵۸]) نام ها اصولاً به دو دسته بامعنا و بی معنا تقسیم می شوند. حتی در زمانی که نامی بی معناست، مصرف کنندگان سعی در ایجاد معانی خاص در ذهن دارند، آن هم از طریق قرابت الفبایی و یا صداهای خاصی که ممکن است الفاظ برند به همراه داشته باشند. نام برند می تواند ارتباطی ذهنی ایجاد کند که مصرف کننده از آن طریق، گروه محصول را تشخیص دهد.نام برند می تواند نقش اساسی در ایجاد معنای برند ایفا کند.( باتی^[۵۹]،۲۰۰۸،ص۱۴۸)
نام برند یک وسیله ی ارتباطی مؤثر و سریع است. در حالی که یک تبلیغ برای بر قراری ارتباط ذهنی مشتری با برند ممکن است۳۰ ثانیه طول بکشد، مشتریان می توانند به نام برند توجه کرده و ظرف فقط چند ثانیه ارتباط ذهنی با برند ایجاد نمایند. از طرفی، چون نام برند مرتبط با محصولی است که در ذهن خواننده شکل گرفته، تغییر این عنصر برند برای مدیران بازاریابی بسیار مشکل است .(کلر،۲۰۰۸،ص۱۴۵)
الف- ویژگی های نام

انتخاب مناسب یک فعال کننده سطحی می تواند ساختاری با یک قسمت درونی و یک قسمت بیرونی و یک فصل مشترک باردار ایجاد نماید. پتانسیل الکتریکی در سطح مایسل یا نزدیک به آن ممکن است به اندازه چند صد میلی ولت متفاوت از توده محلول باشد. این موضوع باعث می شود که یونها و گونه های بدون بار با تجمعات مایسلی بر هم کنش داشته و به همین دلیل مایسل ها می توانند تاثیر زیادی بر تعادل و سرعت واکنشها داشته باشند. حلالیت مواد فعال کننده سطحی به دلیل تشکیل تجمعات دینامیکی آنها به دما بستگی دارد. حلالیت این مولکولها در دمای پایین کم بوده ولی با افزایش دما به تدریج زیاد شده و در محدوده دمایی معین یک رشد سریع از خود نشان می دهند. این افزایش ناگهانی حلالیت مولکولهای فعال کننده سطحی با دما به واسطه تشکیل مایسل ها است و دمایی را که حلالیت فعال کننده سطحی به نقطه CMC می رسد دمای کرافت می نامند.
به منظور تمایز بین بر همکنشهای مختلف لازم است که خواص محلول ماده فعال کننده سطحی از قبیلCMC ، شکل و اندازه مایسل، حلالیت و دمای کرافت مورد بررسی و جستجو قرار گیرد.
غلظت بحرانی مایسل شدن معمولاً از طریق تجربی و با رسم منحنی تغییرات خواص فیزیکی و شیمیایی محلول فعال کننده ها نظیر هدایت الکتریکی، کشش سطحی، حلالیت، ضریب شکست، چگالی، خواص اسپکتروسکوپی و فلوریمتری و یا طیف سنجی UV-VIS بر حسب غلظت فعال کننده سطحی تعیین می شود.
۱-۱-۴ انواع مایسل ها
مایسل ها را به دو دسته کلی مایسل های معمولی و مایسل های معکوس تقسیم بندی می کنند. در حلالهای قطبی گروه های آبگریز دم مولکولهای فعال کننده سطحی به سمت درون و گروه های آب دوست سر به سمت حلال قطبی جهت گیری می کنند و موجب تشکیل توده های مایسلی می گردند که این حالت مایسل معمولی نامیده می شود. فرایند تجمع در حلالهای غیر قطبی به نحوی است که گروه های انتهای مولکول های فعال کننده سطحی به سمت درون مجموعه جهت گیری می کنند و هسته آب دوست مایسل را تشکیل می دهند و دنباله های غیر قطبی (گروه های دم ) در بر همکنش با حلال باقی می مانند. این مایسلها را مایسل معکوس می نامند (شکل ۱-۵) [۹].
شکل ۱-۵ انواع کلی مایسل : الف: مایسل معمولی یا نرمال، ب: مایسل معکوس
مایسل های معمولی و معکوس بر اساس طبیعت گروه سر مولکولهای فعال کننده سطحی تشکیل دهنده خود به چهار دسته مایسل های کاتیونی، آنیونی، زوج یونی و غیر یونی تقسیم می شوند. نحوه دیگر تقسیم بندی مایسل ها بر اساس منومر های تشکیل دهنده آنها صورت گرفته است. بر این اساس مایسل هایی که ساختمان آنها از فعال کننده های یکسان تشکیل شده است مایسل های ساده و مایسل هایی که از فعال کننده های مختلف تشکیل شده اند مایسل مرکب نامیده می شوند.
۱-۱-۵ مکانیسم تشکیل مایسل
زمانی که ماده فعال سطحی در آب حل می شود، پل های هیدروژنی ساختمان آب شکسته می شوند که این فرایند با صرف انرژی همراه است. با پخش شدن ماده فعال سطحی در آب، مولکول های آب در اطراف زنجیره هیدروکربنی آن، آرایش منظمی ایجاد می کنند که در مقایسه با آب خالص، این پدیده منجر به کاهش آنتروپی می شود و این امر از نظر انرژی نامطلوب است. برای افزایش بی نظمی و کسب انرژی، مولکول های آب زنجیره ای هیدروکربنی را از خود دور می کنند. در این وضعیت، منومرهای ماده فعال سطحی به یکدیگر نزدیک شده و تشکیل فرم تجمع یافته ای به نام مایسل را می دهند. تشکیل مایسل سبب افزایش آنتروپی سیستم می گردد. بنابراین عامل پیش برنده تشکیل مایسل در مواد فعال سطحی، افزایش آنتروپی می باشد. غلظتی که در آن اولین مایسل در محلول ظاهر می شود غلظت بحرانی مایسل نامیده می شود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

فرم مایسل به حلالی که در آن تشکیل می شود بستگی دارد. در حلال های قطبی مانند آب و اتیلن گلیکول، مایسل به فرم معمولی (نرمال) تشکیل می شود. در حلال های غیر قطبی مانند بنزن، سیکلوهگزان، هگزان و. . . مایسل تشکیل شده دارای فرم وارونه (معکوس) است.
۱-۱-۶ طبقه بندی سورفکتانتها
سورفکتانتها را می توان بر اساس ساختمانشان و طبیعت گروه سر در آنها به دسته های زیر تقسیم کرد:
الف)مواد فعال کننده سطحی آنیونی : دسته ای از مواد فعال کننده سطحی هستند که قسمت قطبی مولکول را یک آنیون تشکیل می دهد. یعنی گروه سردر آنها دارای بار منفی است. نمک های قلیایی یا قلیایی خاکی اسیدهای کربوکسیلیک، نمک های استری اسید سولفوریک و اسید فسفریک از این دسته اند.
ب) سورفکتانتها کاتیونی : دسته ای دیگر از مواد فعال کننده سطحی هستند که قسمت قطبی مولکول را یک کاتیون تشکیل می دهد. یعنی گروه سر در آنها دارای بار مثبت است. نمک های سولفونیم، نمکهای دی پلی آمینها از این جمله اند.
ج)سورفکتانتها غیر یونی : گروه سر در آنها فاقد بار الکتریکی بوده و اغلب از مشتقات پلی اکسی اتیلن و پلی پروپیلنی می باشد. در واقع در این ترکیبات، جزء محلول در آب شامل گروه های هیدورکسیل با یک زنجیر می باشد مثل پلی اکسی اتیلن و تتراکتیل فنیل اتر.
د) سور فکتانتها دو یونی : در آنها بخش قطبی مولکول شامل هر دو بار الکتریکی مثبت و منفی است. این مواد در اکثر حلالهای آبی نامحلول بوده و دارای خاصیت جذب بر روی سطوح بار دار می باشند. بسته به pH محلول میتوانند به عنوان معرف هایی با سطح فعال آنیونی، کاتیونی یا غیر یونی عمل نمایند وبه دو دسته زیر تقسم می شوند:
۱- سورفکتانتها سطحی دو یونی حساس به pH : که کربوکسیلات های ایمیدازول و یا -nاکتیل بتائین ها از این دسته اند.
این دسته از مولکولها در pH پایین، خواص کاتیونی و در pH بالا، خواص آنیونی از خود نشان می دهند، ولی در نقطه ایزوالکتریک عموما به شکل زوج یون حضور دارند.
۲) سورفکتانتها دو یونی غیر حساس به pH : سولفوبتائین ها از این دسته بوده ودر کلیه محیط ها به شکل یونی حضور دارند. بعضی معرف های فعال کننده سطح در طبیعت مانند دی آلکیل گلیسریل فسفریل شولین^[۴] همچنین دارو هایی همچون مشتقات فنوتیازین^[۵] مانند کلرپرمازین^[۶] نیز جزء این دسته مواد هستند [۹].
۱-۱-۷ میزان چربی دوستی و آب دوستی^[۷] HLB) )
تمایل نسبی یک سورفکتانت به فاز روغنی یا فاز آبی با کمیتی به نام “HLB” تعیین می گردد، HLB عددی بین صفر تا بیست است که نشان می دهد سورفکتانت به کدام فاز تمایل بیشتری دارد. هر چه این عدد به صفر نزدیکتر باشد سورفکتانت آبگریزتر (چربی دوست ) و هر چقدر به بیست نزدیکتر باشد سورفکتانت مورد نظر آبدوست تر می باشد.
HLBیک بیان تجربی برای رابطه گروه های هیدروفیل و هیدروفوب یک سورفکتانت می باشد.
ارزش یک ماده فعال سطحی (سورفکتانت) با عدد HLB مشخص می شود. موارد استعمال سورفکتانت ها بر اساس مقدار HLB آنها معین می شود. مقدار HLBاز رابطه زیر قابل محاسبه است:
HLB = 20 [1- S/A]
که درآن AوS به ترتیب ارزش اسیدی و ارزش صابونی است[۱۱ و ۱۲].
۱-۱-۸ عدد اجتماع (N):
تعداد مولکول های سورفکتانت که در تشکیل یک مایسل شرکت دارند را عدد تجمع مایسلی گویند که مقدار آن در شکل مایسل های تشکیل یافته، موثر است[۱۱]. سایز و پراکندگی مایسلها حساس به تعدادی فاکتور داخلی (ساختار هیدروفوبیک و نوع گروه سر ) و فاکتور بیرونی (دما، فشار، حجم الکترولیت و (pH می باشد[۹]. مثلاً برای دو خصلتی های غیر یونی در محیط آبی کاهش دما باعث بزرگ شدن قطر مایسل می شود که این امر به دلیل گرمازایی افزایش یک منومر به ساختمان مایسل در دماهای پایین می باشد[۹].
البته لازم به ذکر است که اختلاف های منحصر به فردی بین مایسلهای یونی و غیر یونی هم وجود دارد از دیدگاه کلی مایسلهای تشکیل شده از سورفکتانت غیر یونی دارای CMC کمتر و عدد اجتماع بیشتر نسبت به مایسلهای مبتنی بر سورفکتانتهای یونی می باشد دلیل این امر هم فقدان دافعه الکترواستاتیکی در سورفکتانتهای غیر یونی می باشد که در این تحقیق از سورفکتانت غیر یونی استفاده شد.
۱-۱-۹ کشش سطحی:
مانند نیروی واندروالس است و جهت آن به طرف داخل مایع بوده که موجب مقاومت سطح مایع در مقابل فروبردن یا خارج نمودن جسمی از آن مایع می شود. سورفکتانت به وسیله شکستن نیروهای نگهدارنده مولکولهای آب کشش سطحی آن را تغییر میدهد و بواسطه تغییر کشش سطحی، یک محلول خیس بهتری را می سازد. تشکیل مایسل ها سبب می شود که ماده غیرقابل حل در حلال با اتصال به مایسلهای سورفکتانت (موجود در حلال ) بین مولکولهای حلال پخش و در آن حل گردد [۱۱].
۱-۱-۱۰ روش های عملی مطالعه محلول های سورفکتانتها
همانگونه که قبلا ذکر شده غلظت بحرانی مایسلی شدن CMC)) را می توان با بررسی تغییر در خواص فیزیکوشیمیایی محلول های فعال کننده سطحی با افزایش غلظت آنها تعیین نمود. برخی از خواص فیزیکی برای این منظور پیشنهاد شده است شامل خاصیت پاک کنندگی، گرانروی چگالی، هدایت الکتریکی، کشش سطحی، فشاراسمزی، کشش در فصل مشترک، پخش نور و ضریب شکست می باشند. روش های پیشرفته تری شامل پراش اشعه ایکس، روش های رزونانس اسپین- الکترون ((ESR، طیف سنجی رزونانس مغناطیسی هسته (NMR)، گرما سنجی، روش های کروماتوگرافی، روش های نور سنجی، طیف سنجی فلورسانس و طیف سنجی جذب مرئی- فرابنفش نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
روش های اسپکتروسکوپی متداول برای تعیین CMC درمحلول های آبی، با بهره گرفتن از افزودنی هایی صورت می گیرد که در جذب مرئی- فرابنفش یا نشر فلورسانس تغییری ایجاد می کند. در این بررسی ها مقدار ثابتی از یک ترکیب آلی مانند یک رنگ به محلول اضافه شده و غلظت سورفکتانت افزایش داده می شود و سپس مقدار جذب یا نشر محلول در مقابل غلظت فعال کننده سطحی رسم می گردد. نقطه میانی (شکست) مشاهده شده در منحنی،CMC را نشان می دهد. کاربرد های وسیع و متنوع مواد فعال کننده سطحی لزوم مطالعه این گونه ترکیبات را شدیداً افزایش داده است. سورفکتانت را می توان بطور مجزا یا بصورت مخلوط مورد مطالعه قرار داده مخلوط سورفکتانت در بیشتر موارد بهتر از یک سورفکتانت خالص عمل می کنند. حضور یک سورفکتانت دیگر تشکیل مایسل و اندازه آن را تحت تاثیر قرار می دهد مثلاً افزودن یک سورفکتانت غیر یونی به محلول سورفکتانت یونی بطور موثر می تواند غلظت بحرانی مایسل شدن را کاهش یا افزایش دهد [۹].
۱-۱-۱۱ استخراج در محیط مایسلی ^[۸] (MME)
بدون توجه به اندازه و شکل تجمع سورفکتانت ها، دم های هیدروکربنی با ایجاد یک هسته غیر قطبی تشکیل مایسل را سبب شده و ترکیبات هیدروفوبیک و کوالانسی که از ابتدا در محلول آبی وجود داشته اند در محیط غیر قطبی توزیع می شوند. کل فرایند به استخراج مایع ـ مایع معمولی شبیه است، تنها تفاوت موجود این است که فاز آلی در فاز آبی با تبدیل محلول همگن اولیه به یک محلول نا همگن با تجمع سوسپانسیون های پراکنده شده تشکیل می شود.
وقتی که شرایط محلول بطور مناسبی تغییر کنند، جداسازی می تواند برای محلول مایسلی آبی روی دهد. به عبارت دیگر، منومرهای سورفکتانت تجمع می کنند و درحالی که نور مرئی از خود نشر می کنند از آب جدا می شود.
این کدر شدن به این صورت تعریف می شود که وقتی یک محلول مایسلی تا بالای نقطه ابری شدن آن حرارت داده می شود بطور ناگهانی به دلیل کاهش حلالیت سورفکتانت در آب کدر خواهد شد که به این فرایند برگشت پذیر فرایند ابری شدن گویند.
مطالعاتی چند نشان داده است که یک چنین جداسازی فازی از رقابت میان آنتروپی (که عمل امتزاج مایسل را در آب مطلوب می سازد ) و آنتالپی (که جداسازی را مطلوب می سازد) بوجود می آید. ابری شدن و جداسازی فازی یک فرایند برگشت پذیر می باشد [۱۲].
در این بررسی از سورفکتانت غیر یونیTriton X-114 به دلیل داشتن نقطه ابری شدن پایین(۲۳ درجه سانتیگراد) استفاده گردید.
۱-۱-۱۲ مواردی از ویژگی های مهمی که باعث افزایش کاربردهایMME می شود :
الف- فاکتورهای پیش تغلیظ که قابل مقایسه یا برتر از روش های دیگر هستند.
ب – سورفکتانت های تجاری از لحاظ محیطی مناسب و از لحاظ هزینه مقرون به صرفه هستند، مقادیر مورد استفاده برای روش های استخراج نسبت به مقادیر حلال های آلی مورد استفاده در استخراج های معمولی ناچیز می باشد.
معمولاً پس از جداسازی فاز بوسیله سانتریفوژ، لوله های حاوی نمونه در یک حمام یخ خنک می شوند تا ویسکوزیته مایسل افزایش یابد، مایع ویسکوز شده در ته لوله آزمایش می چسبد و فاز آبی بالای آن قرار می گیرد و فاز آبی را با سرریز کردن می توان خارج کرد. برای از بین بردن کامل آب تبخیر تحت نیتروژن، ارگون یا هلیم انجام می شود.
البته محدودیت های چندی در MME وجود دارد که در اصل از دستکاری فاز غنی سورفکتانت ناشی می شود. از آنجایی که این فاز ویسکوز است نمی تواند بطور مستقیم به دستگاه های تجزیه ای معمولی تزریق شود. از این رو برای کاهش ویسکوزیته آن را با یک حلال آلی یا آبی رقیق می کنند. بنابراین با این کار به فاکتورهای پیش تغلیظ تئوری و از قبل پیش بینی شده آسیب می رسد. بنابراین کرموفورهای دارای سورفکتانت از طریق همپوشانی با سیگنال آنالیت با تشخیص uv تداخل پیدا می کند. این مسئله را می توان از طریق رقیق کردن فاز غنی از سورفکتانت با محلول آلی پیش از دستگاه اندازه گیری حل کرد. [۱۳و۱۴].
۱-۱-۱۳ بهینه کردن پارامترهای MME
به منظور رسیدن به دامنه گسترده ای از کاربردها MME، چندین پارامتر را باید بهینه کرد. برای گونه های آلی، پارامترهای مناسب برای بهینه کردن، از خواص محیط سورفکتانتی که بکار برده می شود ناشی می شود. به هر حال، برای گونه های معدنی، تشکیل کمی کمپلکس هیدروفوییک برای MME بهتر یک پیش نیاز می باشد. خواص سیستم سورفکتانت باید با دقت بیشتری با در نظر گرفتن متغیرهای تشکیل کمپلکس بهینه شوند. جدا از گزینش عامل کی لیت کننده مناسب، پارامترهای متداول برای گونه های آلی و غیر آلی که جهت رسیدن به آزمایش موفق با اهمیت هستند عبارتند از pH، قدرت یونی٬ نوع و غلظت سورفکتانت، دما٬ زمان تعادل و سانتریفوژ می باشند[۱۵و۱۶].
۱-۱-۱۴ روش اجرای MME در تجزیه و گونه شناسی یونهای غیر آلی
استفاده از MME در تجزیه فلزی دومین کاربرد مهم گزارش شده [۱۷و۱۸] می باشد. معمولاً مراحل روش آزمایشگاهی آن هم بصورت زیر می باشد :
۱ -فلز با یک لیگاند مناسب جهت تشکیل یک کمپلکس هیدروفوبیک واکنش می دهد.
۲- ابری شدن از طریق افزایش دما یا با افزودن نمک ایجاد می شود.

۲٫۱۱

۲٫۵۶

R27

شکل۳-۱۶-نمودار جعبه­ای ضریب آلودگی عناصر در نمونه­های غبار خیابان
از میان هفت عنصری که بیشترین ضریب آلودگی را دارند، چهار عنصر بالقوه سمی سرب، آرسنیک، کادمیم و آنتیموان در بیشتر نمونه­ها دارای ضریب آلودگی بیشتر از ۶ هستند که درجه آلودگی خیلی بالا را نشان می­دهد. سه عنصر مس، روی و قلع نیز آلودگی قابل­توجهی در نمونه­های غبار خیابان در منطقه مورد مطالعه دارند که از بین آنها روی آلودگی بیشتری را نشان می­دهد. این وضعیت درمورد نمونه­های برداشته­شده از معدن باما و کارخانه ذوب­آهن اصفهان، از دیگر نمونه­ها بیشتر است.
به­ طور­کلی آلودگی نمونه­های غبار با توجه به میانگین غلظت عناصر در پوسته زمین، به­گونه ­ای است که تمام نمونه­ها آلودگی بالایی دارند، که از این میان نمونه­های برداشته شده از پلیس­راه مورچه­خورت و کمربندی اصفهان بیشترین درجه آلودگی را دارا هستند. شکل۳-۱۷ وضعیت آلودگی نمونه­های غبار خیابان را در منطقه مورد مطالعه نشان می­دهد.
شکل۳-۱۷- مدل نقطه­ای وضعیت آلودگی نمونه­های غبار خیابان
۳-۴-۷- شاخص آلودگی(Pollution index) و شاخص تجمعی آلودگی(integrated pollution index)
شاخص آلودگی، و شاخص تجمعی آلودگی دو راه دیگر برای توصیف کیفیت محیط­زیست هستند. شاخص آلودگی توسط روابط زیر تعیین می­ شود(Hung, 1987 and Bai et al., 2008):

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

Pi= Ci/ Xa (Ci≤Xa)
Pi= 1+( Ci- Xa) / (Xb- Xa) (Xa< Ci ≤ Xb)
Pi= 2+( Ci – Xb) / ( Xc – Xb) (Xb< Ci≤Xc)
Pi= 3+( Ci- Xc) / (Xc – Xb) (Ci> Xc)
که در آن Ciغلظت مشاهده شده فلز ، X_a مقادیر آستانه غیر­آلوده، X_bمقادیر آستانه با آلودگی کم و X_cمقادیر با آلودگی زیاد است.بر اساس استاندارد کیفیت محیط­زیست چین برای خاک(GB 15618-1995) (SEPAC 1995) گروه یک برای نگه­داشتن غلظت زمینه طبیعی مناسب است، گروه دو مقادیر آستانه برای حفاظت از سلامت انسان­ها و گروه سه می ­تواند برای رشد گیاه استفاده شود. بنابراین Xa,Xb و Xc در روابط بالا می­توانند بر اساس جدول۳-۱۳تعریف شوند.
جدول۳-۱۲-مقادیر آستانه برای فلزات بالقوه سمی بر اساس استاندارد کیفیت زیست­محیطی برای خاک(GB15618-1995).

Zn

Pb

Ni

Cu

Cr

Cd

۱۰۰

۳۵

۴۰

۳۵

۹۰

۰٫۲۰

Xa

۲۰۰

۲۵۰

۶۰

۵۰

۱۵۰

۰٫۳۰

Xb

برای اندازه‏گیری تعداد شاخه‏های فرعی، تیمارهای مختلف در تاریخ‏های کاشت متفاوت (در زمان برداشت و رسیدگی)، از گیاهان برداشت شده هر کرت ۱۰ بوته به طور تصادفی انتخاب و تعداد شاخه‏های فرعی بدون در نظر گرفتن ساقه اصلی بوته محاسبه گردید و در نهایت میانگین آنها محاسبه گردید.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۶-۱۳ تعداد غلاف در بوته

پس از ظهور گلدهی و تلقیح گل‏ها، غلاف‏های بوته شروع به رشد نمودند و زمانی که طول هر یک از غلاف‏های بوته حدودا به اندازه ۲ سانتی‏متر رسید، به عنوان یک غلاف در بوته در نظر گرفته شد و در پایان تعداد غلاف خشک در بوته شمارش گردید. در نهایت با توجه به تراکم بوته‏ها در واحد سطح، تعداد غلاف در متر مربع محاسبه گردید.

۳-۶-۱۴ تعیین عملکرد و اجزای عملکرد

به منظور تعیین عملکرد و اجزای عملکرد (تعداد غلاف‏ها، تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه) در مرحله رسیدگی فیزیولوژیک، ۲۰ بوته از هر کرت، (از خطوط ۴ و ۵) با حذف نیم‏متر از طرفین به عنوان حاشیه، از سطح زمین برداشت شده و به آزمایشگاه صحرایی منتقل گردید. سپس تعداد کل غلاف‏ها در بوته شمارش شد. جهت تعیین تعداد دانه در غلاف نیز، تعداد ۲۰ غلاف به طور تصادفی از کل غلاف‏های جدا شده ( از ۲۰ بوته ) انتخاب و تعدا دانه در آن شمارش گردید. جهت محاسبه عملکرد دانه (با رطوبت ۱۰ درصد) نیز دانه‏های ۲۰ بوته از هر کرت فرعی محاسبه و توزین شده سپس از کل نمونه‏های مربوط ۱۰۰ دانه به طور تصادفی انتخاب کرده و توسط ترازو توزین گردید سپس وزن صد دانه هر تیمار محاسبه شد.

۳-۶-۱۵ عملکرد بیولوژیک

به منظور تعیین میزان ماده خشک کل، در مرحله رسیدگی فیزیولوژیک،۲۰ بوته از هر کرت، (از خطوط ۴ ۵) با حذف نیم متر از طرفین به عنوان حاشیه، از سطح زمین برداشت شده و به آزمایشگاه صحرایی منتقل شدند. سپس بعد از خشک شدن (داخل آون در دمایی ۷۰ درجه سانتی‏گراد به مدت ۲۴ ساعت ) در آزمایشگاه توزین شده و ماده خشک کل بدست آمد.

۳-۶-۱۶ شاخص برداشت

ضریب برداشت از تقسیم نمودن عملکرد خشک دانه بر عملکرد بیولوژیک مطابق فرمول زیر محاسبه شد.
HI= 100× عملکرد بیولوژیکی/ عملکرد اقتصادی
۳-۶-۱۷ کارایی زراعی مصرف کود فسفر
کارایی زراعی مصرف فسفر با بهره گرفتن از رابطه زیر محاسبه شد (رابطه ۶-۳).
GY(PX)-GY(P0)
ANUE (Kg. Kg ^-۱)=
PX
در این رابطه GY(PX) نشان دهنده عملکرد دانه در سطح کود مورد نظر و GY(P0) عملکرد دانه در سطح صفر کود.

۳-۷ تجزیه آماری

در نهایت تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از این پژوهش و محاسبه ضرایب همبستگی با بهره گرفتن از نرم افزار SAS صورت گرفت. مقایسه میانگین‌ها نیز به روش LSD در سطح احتمال خطای ۵ درصد تعیین گردید. جهت رسم نمودارها نیز از نرم افزار Excel استفاده شد. اثر کود بر صفات مورد بررسی با بهره گرفتن از تجزیه‌ی رگرسیونی صفات انجام ‌به عمل آمد و اثر متقابل تیمارها با روش برش‏دهی مورد بررسی قرار گرفت.

فصل چهارم

نتایج و بحث

نتایج و بحث

نتایج آزمایش نشان داد که اثر تاریخ کاشت و سطوح کود فسفر بر اکثر صفات معنی‏دار بودند. بالاترین عملکرد دانه مربوط به تاریخ کاشت ۱۰ آبان (با میانگین تولید ۹۶/۲۷۰۱ کیلوگرم در هکتار) بود، که از لحاظ آماری اختلاف معنی‏داری با تاریخ کاشت ۲۵ مهر (با میانگین تولید ۷۸/۲۴۳۵ کیلوگرم در هکتار) و ۲۵ آبان (با میانگین تولید ۳۰/۲۵۶کیلوگرم در هکتار) نداشت، و کمترین عملکرد مربوط به تاریخ کاشت ۱۰ آذر (با میانگین تولید ۷۵/۱۹۰۲کیلوگرم در هکتار) و ۱۰ مهر (با میانگین تولید ۱۹۴۳کیلوگرم در هکتار) بود. تجزیه و تفسیر صفات مورد بررسی به صورت مجزا در ادامه آمده است.

۴-۱ صفات مورفولوژیک

۴-۱-۱ شاخص سطح برگ در مرحله گلدهی

نتایج تحقیقات محققان نشان داده است که همبستگی مثبتی بین شاخص سطح برگ و عملکرد ماده خشک وجود دارد، به طوری که افزایش شاخص سطح برگ گیاه با افزایش جذب نور و در نتیجه افزایش ظرفیت فتوسنتزی باعث افزایش عملکرد اقتصادی می‏گردد (نوری‏اظهر و احسان‏زاده، ۱۳۸۶ و ساجدی و اردکانی، ۱۳۸۶).
اثر تاریخ کاشت بر شاخص سطح برگ
نتایج تجزیه واریانس (جدول ۴-۱) نشان داد که بین تاریخ‏های کاشت و شاخص سطح برگ اختلاف معنی‏داری در سطح ۵ درصد وجود دارد. مطالعه تغییرات شاخص سطح برگ در تاریخ‏های کاشت مختلف نشان داد که با تاخیر در کاشت، هم حداکثر شاخص سطح برگ کاهش یافته و هم در طول مدت زمان کمتری حاصل شد، به طوری که بالاترین شاخص سطح برگ در تاریخ کاشت ۲۵ مهر (با میانگین، ۹۹/۳) و ۱۰ آبان ( با میانگین، ۹۶/۳) به ترتیب ظرف مدت ۱۰۷ روز و ۱۰۸ روز بعد از کاشت و کمترین آن در تاریخ کشت ۲۵ آبان (۳۰/۳) و ۱۰ آذر (۲۹/۳) به ترتیب ظرف مدت ۱۰۰ روز و ۸۸ روز بعد از کاشت بدست آمد (شکل ۴-۱). کاهش سطح برگ در تاریخ‏های کاشت دیر هنگام می‏تواند یکی از دلایل کاهش عملکرد باشد، زیرا در فاصله زمانی قبل و بعد از گلدهی، شاخص سطح برگ پایین باعث کاهش تولید ماده خشک کل و عملکرد دانه می‏شود (رادمهر، ۱۳۷۶). علت کاهش شاخص سطح برگ در تاریخ کشت دیر هنگام را می‏توان به افزایش سرعت رشد و نمو، کاهش طول مراحل رشد و نمو و کاهش کلی تعداد و اندازه اندام‏های گیاه نسبت داد (میدمور و همکاران، ۱۹۸۲). بنابراین اگر بتوان به وسیله راهکارهای مدیریت زراعی، در مراحل آخر رشد و نمو گیاه، شاخص سطح برگ بالایی داشت، احتمالا منجر به تولید عملکرد بالاتری خواهد شد.
شکل ۴-۱ اثر تاریخ کاشت‏های مختلف بر شاخص سطح برگ
اثر کود فسفر بر شاخص سطح برگ
نتایج جدول تجزیه واریانس نشان داد تیمار کود فسفر در سطح ۱ درصد دارای اثر معنی‏دار بر شاخص سطح برگ باقلا داشت (جدول ۴-۱) به طوری که با افزایش کود تا سطح ۱۰۰کیلوگرم در هکتار به طور معنی‏داری این صفت افزایش پیدا کرد. بیشترین شاخص سطح برگ با میانگین ۰۹/۴ مربوط به تیمار کودی ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار و کمترین آن مربوط به شاهد (بدون استفاده از کود) با میانگین ۱۹/۳ بدست آمد (شکل ۴-۲). کولمب و همکاران^[۴۸] (۲۰۰۰) اظهار داشتند، با افزایش میزان مصرف فسفر، رشد گیاه تحت تأثیر قرار گرفته است، شاخص سطح برگ افزایش، و به تبع آن کلروفیل و فتوسنتز بیشتر شده و در نهایت موجب افزایش عملکرد می‏گردد از طرفی کمبود فسفر باعث کاهش هدایت هیدرولیکی ریشه می‏شود، و این عامل می‏تواند از طریق کاهش فشار آماس سلول، یکی از عوامل بازدارندگی توسعه سطح برگ باشد (رادیان و ادینبوک^[۴۹]، ۱۹۸۴). بوم و توماس (۱۹۹۸) با اشاره به نقش فسفر بر سرعت ظهور برگ و سطح برگ، گزارش نمودند که کمبود فسفر ضمن کاهش سرعت ظهور برگ، از طریق ممانعت از توسعه سلولها، سطح برگ را هم کاهش می‏دهد. همچنین افزایش فسفر بیشتر از حد مطلوب، از طریق کاهش ظهور و توسعه برگ سبب کاهش سطح برگ می‏گردد (رودریگوئز و همکاران^[۵۰]، ۱۹۹۸) که می‏تواند دلیلی بر کاهش شاخص سطح برگ در تیمار کودی ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار گردد.
شکل ۴-۲ اثر سطوح مختلف کود فسفر بر شاخص سطح برگ باقلا

جدول ۴-۱ تجزیه واریانس تیمارهای آزمایشی بر صفات مرفولوژیک

منابع تغییرات

درجه آزادی

مجموع مربعات

شاخص سطح برگ

ارتفاع
بوته

تعداد
شاخه فرعی

ارتفاع اولین غلاف از سطح زمین

بلوک

۲

^۱۴۴۰/۰ ۸۲/۱