اقدامات نظامی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس از جمله اجرای برنامه مدرنیزاسیون نیروهای مسلح و خرید تسلیحات پیشرفته نظامی ، همکاری با کشورهای غربی ، برگزاری رزمایش های مشترک و … از طریق امنیتی نمودن منطقه و فراهم نمودن زمینه حضور نیروهای فرامنطقه ای در مجاورت مرزهای جمهوری اسلامی ایران ، بر امنیت ملی ایران در ابعاد مختلف بویژه بعد نظامی تاثیرگذار می باشد .
۱-۲-۳ متغیرهای اصلی
متغیر مستقل: اقدامات نظامی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس ( از سال ۲۰۰۳ الی ۲۰۱۳ )
متغیر وابسته: امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
۱-۳ پیشینه بررسی موضوع در ایران و جهان
برابر بررسی های بعمل آمده ، با توجه به محدودیت های موجود و عدم وجود منابع معتبر فارسی در خصوص توانمندی ها و اقدامات نظامی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس ، تا کنون بصورت ویژه در این خصوص تحقیق و بررسی بعمل نیامده است و صرفاً پیرامون پایگاه های نظامی آمریکا در منطقه، حضور ناتو در خلیج فارس و یا برخی موضوعات خاص بصورت کلی بررسی هایی صورت پذیرفته است .
اما مراکز تحقیقاتی و مطالعات راهبردی بین المللی از جمله «مرکز مطالعات راهبردی و بین المللی » یا
Center for strategic & international studies با نام اختصاری ( CSIS ) و نیز موسسه مطالعات امنیت ملی رژیم صهیونیستی با نام اختصاری( INSS )، بطور ویژه و اختصاصی در زمینه توانمندی های نظامی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و نیز جمهوری اسلامی ایران گزارش های قابل توجهی را بصورت سالیانه منتشر می نمایند که از جمله آنها می توان به موارد مشروحه ذیل اشاره نمود که از آنها در راستای نگارش تحقیق و جمع آوری اطلاعات مورد نیاز بهره برداری گردیده است .
۱-۳-۱ گزارش سالیانه THE GULF MILITARY BALANCE
در این گزارش که بصورت سالیانه توسط موسسه تحقیقاتی CSIS منتشر می گردد ، کلیه اطلاعات مربوط به نیروهای مسلح کشورهای حوزه خلیج فارس منتشر می گردد و با ارائه جداول و نمودارهای قابل توجه در هر زمینه ، نسبت به مقایسه وضعیت نظامی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس اقدام می نماید .
۱-۳-۲ گزارش GCC – Iran: Operational Analysis of Air, SAM and TBM Forces
در این گزارش که در ۱۸۰ صفحه در سال ۲۰۱۴ توسط موسسه تحقیقاتی CSIS منتشر گردیده است ، به بررسی و تحلیل نیروی هوایی و پدافندی جمهوری اسلامی ایران و مقایسه آن با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس پرداخته شده و با ارائه اطلاعات لازم ، نسبت به تحلیل اوضاع منطقه خلیج فارس پرداخته است .
۱-۳-۳ گزارش Improving the US-GCC Security Partnership Planning for the Future
در این گزارش که در ۵۶ صفحه در آوریل سال ۲۰۱۴ توسط موسسه تحقیقاتی CSIS منتشر گردیده است، ضمن بررسی روابط امنیتی آمریکا و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس ، توانمندی های نظامی کشورهای حوزه خلیج فارس به اضافه کشور یمن در تمام ابعاد نیروی انسانی ، تجهیزانی ، بودجه و … مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته و در بررسی مقایسه ای انجام شده ، کشورهای عضو شورای همکاری به صورت یک کل واحد نیز در نظر گرفته شده اند .
۱-۳-۴ گزارش Evolving Threats and Strategic Partnership in the Gulf
در این گزارش که در ۱۶۳ صفحه در ماه می سال ۲۰۱۴ توسط موسسه تحقیقاتی CSIS منتشر گردیده است ، ضمن اشاره به همکاری های راهبردی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس ، به ارزیابی تهدیدات جمهوری اسلامی ایران علیه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و نیز تهدیدات این کشورها علیه جمهوری اسلامی ایران پرداخته است .
۱-۳-۵ گزارشThe Gulf Military Balance Volume I: The Conventional and Asymmetric Dimensions
در این گزارش که در ۳۰۷ صفحه در ژانویه سال ۲۰۱۴ توسط موسسه تحقیقاتی CSIS منتشر گردیده است ، به توانمندی های نظامی متقارن و نامتقارن جمهوری اسلامی ایران اشاره شده و با توانمندی نظامی سایر کشورهای حوزه خلیج فارس مقایسه گردیده است .
۱-۳-۶ گزارش The Gulf Military Balance Volume II: The Missile and Nuclear Dimensions
در این گزارش که در ۲۵۵ صفحه در سال ۲۰۱۴ توسط موسسه تحقیقاتی CSIS منتشر گردیده است ، به قدرت موشکی کشورهای حوزه خلیج فارس پرداخته شده و ضمن تاکید بر توانمندی هسته ای ایران ، سیاست های آمریکا در منطقه و حتی احتمال حمله پیش دستانه به جمهوری اسلامی ایران تشریح گردیده است .
۱-۳-۷ گزارش The Gulf Military Balance Volume III: The Gulf and the Arabian Peninsula
در این گزارش که در ۳۷۸ صفحه در سپتامبر سال ۲۰۱۳ توسط موسسه تحقیقاتی CSIS منتشر گردیده است ، به تفکیک نسبت به بررسی توانمندی نظامی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس پرداخته شده و در ضمن رابطه هر یک از این کشورها با جمهوری اسلامی ایران و نیز با آمریکا مورد بررسی قرار گرفته است .
۱-۳-۸ گزارش سالیانه موسسه مطالعاتی INSS
موسسه مطالعاتی INSS همه ساله نسبت به انتشار گزارش راهبردی در حد ۲۰ الی ۲۵ صفحه در خصوص آخرین وضعیت نظامی کشورهای منطقه خاورمیانه اقدام و در این گزارش نسبت به ارائه آمارکابردی از وضعیت نظامی هر کشور جهت تحلیل وضعیت نظامی کشورهای مورد علاقه اقدام نموده است . در راستای نگارش تحقیق حاضر ، گزارش های سالیانه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس مورد بهره برداری قرار گرفته است .
۱-۴ روش شناسی
تحقیق از نظر روش‌شناسی، رویکردی تحلیلی-تبیینی دارد و از طریق بررسی آمارها و اطلاعات موجود در خصوص توانمندی و اقدامات نظامی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس ، به تحلیل تهدیدات متصوره از این اقدامات علیه جمهوری اسلامی ایران می پردازد .
در این تحقیق عمدتاً از منابع مختلفی به صورت کتاب، مقاله، روزنامه، نشریات علمی، سخنرانی‌ها و منابع اینترنتی استفاده شده است .
۱-۵ تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی طرح
۱-۵-۱ شورای همکاری خلیج فارس
شورای همکاری خلیج فارس در سال ۱۹۸۱ با عضویت کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس شامل عربستان سعودی ، کویت ، امارات عربی متحده ، قطر ، عمان و بحرین تشکیل شده است . اساسنامه شورای همکاری خلیج فارس در بیست و دو ماده نوشته شده است . ارکان اصلی شورای همکاری خلیج فارس شامل شورای عالی و یک هیئت تابعه با نام هیئت حل اختلاف ، شورای وزارتی ( شورای وزیران ) و دفتر دبیر کل می باشد. شورای عالی متشکل از سران شش کشور عضو است که ریاست آن بطور متناوب و بر حسب حروف الفبا است و بالاترین مرکز قدرت در شوراست که سالی دو بار تشکیل جلسه می دهد . شورای وزیران هر سه ماه یک بار تشکیل جلسه می دهد و عمده فعالیت آن مربوط به وزرای امور خارجه است . دبیر کل شورا نیز با پیشنهاد شورای وزیران و تصویب شورای عالی برای یک دوره سه ساله انتخاب می شود .

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۱-۵-۲ اقدامات نظامی
اقدامات نظامی به کلیه فعالیت های داخلی و خارجی نظامی یک کشور اعم از سازمان و ساختار نیروهای
مسلح ، آمایش سرزمینی ، برگزاری رزمایش های داخلی و بین المللی ، عضویت در سازمان های نظامی ، روابط نظامی با کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای و انجام هرگونه عملیات نظامی اطلاق می گردد .
۱-۵-۳ امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
مقوله کلی امنیت را می‏توان به احساس آزادی و رهایی از ترس یا “احساس ایمنی” که ناظر بر امنیت مادی و روانی است اطلاق کرد که در آن صورت موجب استقلال رأی یک ملت و دولت گشته و توانایی مقابله با دخالت بیگانگان و نیروهای خارجی را در امور داخلی خواهد داشت. ‏در این خصوص در بخش چهارم پایان نامه به تفصیل توضیحاتی ارائه گردیده است .
۱-۶ مشکلات و تنگناهای احتمالی تحقیق
با عنایت به اینکه عموماً اطلاعات مربوط به فعالیت های نظامی کشورهای منطقه خلیج فارس دارای
طبقه بندی می باشد ، جمع آوری اطلاعات دقیق و بروز نیازمند بررسی گسترده اخبار منتشره و تطبیق آنها با یکدیگر بوده است ، لذا محقق در جمع آوری داده های مورد نیاز با محدودیت مواجه بوده و از منابع آشکار مختلف استفاده نموده است .
۱-۷ سازماندهی پژوهش
بخش اول : طرح تحقیق و چارچوب نظری
فصل اول: طرح تحقیق
فصل دوم: چارچوب نظری ( موازنه قوا )
بخش دوم : ساختار و سازمان نیروهای مسلح کشورهای شورای همکاری خلیج فارس
فصل اول : ساختار و سازمان نیروهای مسلح عربستان سعودی
فصل دوم: ساختار و سازمان نیروهای مسلح امارات عربی متحده
فصل سوم : ساختار و سازمان نیروهای مسلح کویت
فصل چهارم: ساختار و سازمان نیروهای مسلح عمان
فصل پنجم : ساختار و سازمان نیروهای مسلح قطر
فصل ششم : ساختار و سازمان نیروهای مسلح بحرین
بخش سوم : اقدامات نظامی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس از سال ۲۰۰۳ الی ۲۰۱۳
فصل اول : همکاری های نظامی کشورهای عضو شورا با یکدیگر