بدلیل اینکه این خاکفرد در اراضی با کاربری کشاورزی قرار داشت.این احتمال وجود دارد که کشت و کار سبب تحول ایلایت به اسمکتایت شده باشد. همچنین ممکن است اسمکتایت بدلیل ریز بودن از این افق به افق پایینی حرکت کرده است. چنین فرایندی توسط جعفری (۱۳۸۴) نیز برای منطقه هفت تپه ارائه شده است. اولیایی و همکاران (۲۰۰۵) نیز ایلایت را به عنوان خاستگاه اسمکتایت از خاک های ایران گزارش نمودند که در اثر فعالیت کم یون پتاسیم، کانی ایلایت ناپایدار شده و با تبادل یون های پتاسیم با منیزیم، اسمکتایت در خاک تشکیل می شود. ایلایت، کلرایت و کائولینیت در این افق بدلایلی که در افق Ap ذکر شده منشاء موروثی دارد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل۱۰-۴ الگوهای XRD مربوط به کانی های رسی افق Bw1 خاکفرد۱. از بالا به پایین تیمار اشباع با منیزیم، منیزیم و اتیلن گلیکون، پتاسیم، رس اشباع شده پتاسیم به همراه حرارت دهی تا ۵۵۰ درجه سانتیگراد
الگوهای XRD رس های آرایش یافته افق‏ Bw2 خاکفرد ۱ در شکل ۱۱-۴ نشان داده شده است. با توجه به شرح ارائه شده برای شناسایی کانی‏های رسی در شکل ۹-۴، این الگوهای نشان می‏دهد که کانی‏های رسی کلرایت، اسمکتایت، ایلایت و کائولینیت در این نمونه حضور دارند. پیک مربوط به کانی های گروه اسمکتیت در این عمق نسبت به افق بالایی مشاهده شده است. ایلایت در این افق بدلایلی که در بالا ذکر شده جزء گروه دی اکتاهدرال می باشد. ایلایت، کلرایت و کائولینیت در این افق بدلایلی که در افق Ap ذکر شده منشاء موروثی دارد. نتایج مشابهی توسط پیشگیر و همکاران(۱۳۹۰) در شناسائی کانی های رسی بخشی از خاکهای شمالی استان خوزستان ارائه شده است.
شکل ۱۱-۴ الگوهای XRD مربوط به کانی های رسی افق Bw2 خاکفرد۱. از بالا به پایین تیمار اشباع با منیزیم، منیزیم و اتیلن گلیکون، پتاسیم، رس اشباع شده پتاسیم به همراه حرارت دهی تا ۵۵۰ درجه سانتیگراد
الگوهای XRD رس های آرایش یافته افق‏ C خاکفرد ۱ در شکل ۱۲-۴ نشان داده شده است. با توجه به شرح ارائه شده برای شناسایی کانی‏های رسی در شکل ۹-۴، این الگوها نشان می‏دهد که کانی‏های رسی کلرایت، ایلایت، کائولینیت و کوارتز در این نمونه حضور دارند. پیک سوم کائولینیت ۸۸/۲ به صورت کاملا تیز و مشخص در تیمار Mg نشان داده شده است که در اثر حرارت کاملا از بین رفته است. در این افق ایلایت بدلایلی که در بالا ذکر شده است جزء کانی های دی اکتاهدرال می باشد. ایلایت، کلرایت و کائولینیت در این افق بدلایلی که در افق Ap ذکر شده منشاء موروثی دارد.
شکل ۱۲- ۴ الگوهای XRD مربوط به کانی های رسی افق Cخاکفرد۱. از بالا به پایین تیمار اشباع با منیزیم، منیزیم و اتیلن گلیکون، پتاسیم، رس اشباع شده پتاسیم به همراه حرارت دهی تا ۵۵۰ درجه سانتیگراد
۲-۹-۴ کانی شناسی خاکفرد ۷
الگوهای XRD رس های آرایش یافته افق‏ A خاکفرد ۷ در شکل ۱۳-۴ نشان داده شده است. با توجه به شرح ارائه شده برای شناسایی کانی‏های رسی در شکل ۹-۴، این الگوها نشان می‏دهد که کانی‏های رسی کلرایت، اسمکتایت، ایلایت، کائولینیت و کوارتز در این نمونه حضور دارند. پیک ۳۴/۳ آنگستروم مربوط به کانی کوارتز و پیک۱۰ آنگسترومی مربوط به کانی ایلایت است که در این شکل قابل ملاحظه است. شناسایی کانی های رسی از گروه رس های قابل انبساط یا اسمکتایت ها در خاک های درافق سطحی این خاکفرد که دارای شرایط نامناسب زهکشی می باشند، هم می تواتد به دلیل اثر شوری و تبدیل ایلیت به اسمکتایت ها بوده و هم ممکن است از طریق فرایندهای تحول کانی های چون پالی گورسکایت نیز حاصل شده باشد. نتایج مشابهی توسط جعفری و همکاران (۱۳۹۰) در مطالعه تکامل خاکها در یک ردیف پستی و بلندی در استان خوزستان گزارش شده است. شدت پیک کانی های رسی ایلایت، کلرایت و اسمکتایت این خاکفرد نسبت به خاکفرد ۱کمتر است. علت این امر می تواند به این دلیل باشد که خاکفرد شماره ۱ نزدیک ترین خاکفرد به رودخانه می باشد در نتیجه به دلیل شرایط مناسب زهکشی از سابقه بیشتر برای کشت و کار برخوردار بوده و به این دلیل احتمال میرود که اسمکتیت در لایه سطحی در اثر کشت و کار و تحول کانی های رسی دیگر تشکیل شده باشد. احتمالا این کانی در اثر تحول میکا یا کانی پالی گورسکایت پدید آمده است. چنین نتایجی را نتایج چرم و همکاران(۲۰۰۹ ) نیز مطابقت دارد.
شکل ۱۳-۴ الگوهای XRD مربوط به کانی های رسی افق A خاکفرد ۷. از بالا به پایین تیمار اشباع با منیزیم، منیزیم و اتیلن گلیکون، پتاسیم، رس اشباع شده پتاسیم به همراه حرارت دهی تا ۵۵۰ درجه سانتیگراد
الگوهای XRD رس های آرایش یافته افق‏Bw خاکفرد ۷ در شکل ۱۴-۴ نشان داده شده است. با توجه به شرح ارائه شده برای شناسایی کانی‏های رسی در شکل ۹-۴، این الگوها نشان می‏دهد که کانی‏های رسی کلرایت، ایلایت، کائولینیت و کوارتز در این نمونه حضور دارند. در این افق، نسبت به افق بالایی بر شدت پیک ایلایت افزوده شده است. این امر می تواند به این علت باشد که در افق های سطحی، بخشی از ایلیت و یا رس های پالی گورسکایت تحول یافته و به اسمکتیت تبدیل شده است و در این افق که امکان هوادیدگی و تحول کانی های رسی کمتر می باشد، و بنابراین در این افق کانی رسی اسمکتایت در این افق دیده نشد.
شکل ۱۴-۴ الگوهای XRD مربوط به کانی های رسی افق Bw خاکفرد ۷. از بالا به پایین تیمار اشباع با منیزیم، منیزیم و اتیلن گلیکون، پتاسیم، رس اشباع شده پتاسیم به همراه حرارت دهی تا ۵۵۰ درجه سانتیگراد
الگوهای XRD رس های آرایش یافته افق‏C خاکفرد ۷ در شکل ۱۵-۴ نشان داده شده است. با توجه به شرح ارائه شده برای شناسایی کانی‏های رسی در شکل ۹-۴، این الگوهای نشان می‏دهد که کانی‏های رسی کلرایت، ایلایت کائولینیت کوارتز در این نمونه حضور دارند. این افق نسبت به افق بالایی بر شدت پیک ایلایت افزوده شده است. به دلایلی که در بالا ذکر شده می باشد. پیک اسمکتایت در این نمونه دیده نشد. پیک سوم کائولینیت ۸۸/۲ به صورت کاملا شارب در تیمار Mg نشان داده شده است که در اثر حرارت کاملا از بین رفته است.
شکل ۱۵-۴ الگوهای XRD مربوط به کانی های رسی افق C خاکفرد ۷. از بالا به پایین اشباع تیمار با منیزیم، منیزیم و اتیلن گلیکون، پتاسیم، رس اشباع شده پتاسیم به همراه حرارت دهی تا ۵۵۰ درجه سانتیگراد.
۳-۹-۴ کانی شناسی خاکفرد ۱۴
الگوهای XRD رس های آرایش یافته افق‏A خاکفرد ۱۴ در شکل ۱۶-۴ نشان داده شده است. با توجه به شرح ارائه شده برای شناسایی کانی‏های رسی در شکل ۹-۴، این الگوها نشان می‏دهد که کانی‏های رسی کلرایت، ایلایت و کائولینیت و کوارتز در این نمونه حضور دارند. پیک سوم کائولینیت ۸۸/۲ به صورت کاملا شارب در تیمار Mg نشان داده شده است که در اثر حرارت کاملا از بین رفته است. پیک ۰۸/۷ آنگستروم مربوط به پیک اول کانی کائولینیت می باشد که در اثر حرارت ^oC550 از بین رفته است. رس اسمکتایت به میزان خیلی کمی وجود دارد و بطوری که می توان آن را ناچیز تلقی نمود. به عبارتی می توان اذعان داشت که در این نمونه رس های گروه اسمکتایت وجود نداشته ویا میزان آن خیلی کم است.
شکل ۱۶-۴ الگوهای XRD مربوط به کانی های رسی افق A خاکفرد ۱۴. از بالا به پایین تیمار اشباع با منیزیم، منیزیم و اتیلن گلیکون، پتاسیم، رس اشباع شده پتاسیم به همراه حرارت دهی تا ۵۵۰ درجه سانتیگراد
الگوهای XRD رس های آرایش یافته افق‏ Bwخاکفرد ۱۴ در شکل ۱۷-۴ نشان داده شده است. با توجه به شرح ارائه شده برای شناسایی کانی‏های رسی در شکل ۹-۴، این الگوهای نشان می‏دهد که کانی‏های رسی کلرایت، اسمکتایت، ایلایت و کائولینیت در این نمونه حضور دارند. این افق نسبت به افق بالایی بر شدت پیک ایلایت افزوده شده است. پیک سوم کائولینیت ۸۸/۲ به صورت کاملا تیز در تیمار Mg نشان داده شده است که در اثر حرارت کاملا از بین رفته است. پیک ۰۸/۷ آنگستروم مربوط به پیک اول کانی کائولینیت می باشد که در اثر حرارت ^oC550 از بین رفته است.
شکل ۱۷-۴ الگوهای XRD مربوط به کانی های رسی افق Bw خاکفرد۱۴. از بالا به پایین تیماراشباع با منیزیم، منیزیم و اتیلن گلیکون، پتاسیم، رس اشباع شده پتاسیم به همراه حرارت دهی تا ۵۵۰ درجه سانتیگراد
الگوهای XRD رس های آرایش یافته افق‏ C خاکفرد ۱۴ در شکل ۱۸-۴ نشان داده شده است. با توجه به شرح ارائه شده برای شناسایی کانی‏های رسی نمونه های قبلی، این الگوهای نشان می‏دهد که کانی‏های رسی کلرایت، اسمکتایت، ایلایت و کائولینیت در این نمونه حضور دارند. پیک دوم کانی کلرایت با رده اول تفرق کانی کائولینیت همپوشی داشته و در تیمار حرارتی علی رغم حذف کائولینیت در این تیمار نیز قابل ملاحظه است. پیک اسمکتیت در این عمق نسبت به افق بالایی واضح تر است. در این افق نسبت به افق بالایی بر شدت پیک ایلایت افزوده شده است. پیک سوم کائولینیت ۸۸/۲ به صورت کاملا تیز در تیمار Mg نشان داده شده است که در اثر حرارت کاملا از بین رفته است. همانطور که از پیک ها مشخص است مقدار اسمکتایت از عمق به سطح کم می شود که علت می تواند این است که در ابن خاکفرد بدلیل سطح آب زیرزمینی بالا و زهکشی ضعیف اسمکتایت به صورت نوتشکیل پدید آمده است. چنین فرایندی توسط جعفری و همکاران (۱۳۹۰) در بررسی کانی شناسی سازند های زمین شناسی گروه فارس و خاک های حاصل از هوادیدگی این مواد مادری گزارش شده است.
شکل ۱۸-۴ الگوهای XRD مربوط به کانی های رسی افق C خاکفرد ۱۴. از بالا به پایین تیمار اشباع با منیزیم، منیزیم و اتیلن گلیکون، پتاسیم، رس اشباع شده پتاسیم به همراه حرارت دهی تا ۵۵۰ درجه سانتیگراد
ترکیب کانی شناسی خاکفرد های ۱۴،۷،۱ حاکی از وجود کانی های کلرایت، ایلایت، کائولینیت، اسمکتایت و کوارتز است. احتمال می رود وجود رس های قابل انبساط یا اسمکتایت ها در برخی خاکفردها از یک طرف بدلیل شرایط نامناسب زهکشی، هم می تواتد به دلیل اثر شوری و تبدیل ایلیت به اسمکتایت ها بوده و هم ممکن است از طریق فرایند های تحول کانی های چون پالی گورسکایت نیز حاصل شده باشد.
با توجه به اینکه جنس مواد مادری رسوبات آبرفتی می باشد در نتیجه می‏توان دریافت که ایلایت و کلریت در خاک‏های این دشت منشا مادری دارند. وجود مقادیر قابل توجهی ایلیت حکایت از جوانی و مراحل اولیه تکامل خاک‏های منطقه دارد. کانی ایلیت در مواد مادری خاک‏های منطقه مورد مطالعه موجود است، بنابراین منشأ توارثی برای این کانی قطعی است. وجود کانی رسی ایلایت در همه نمونه های مورد مطالعه از یک سو نشان از موروثی بودن این کانی و از سوی دیگر نشان از پایداری این کانی تحت شرایط موجود دارد. بدلیل دی اکتاهدرال بودن کانی های رسی مذکور در خاکفرد های مورد مطالعه، مقاومت این کانی های رسی به هوادیدگی در خاک زیاد بوده و با سرعت کمی هوادیده می گردند. به این دلیل در گستره دشت وجود داشته و در ترکیب مینرالوژیکی منطقه در قسمت های مورد مطالعه نیز ملاحظه می گردد. نتایج مشابهی توسط جعفری و نادیان(۱۳۹۰) در مطالعه تکامل خاک ها در یک ردیف پستی و بلندی در استان خوزستان گزارش شده است. کائولینیت نیز در محیط‏های اسیدی که یون‏های کلسیم، منیزیم و آهن آبشویی می‏شوند، تشکیل می‏گردد. این کانی اغلب از فلدسپارها و میکاها در ضمن آبشویی املاح در محیط‏های اسیدی حاصل می‏گردد، بنابراین آب و هوای منطقه باید مرطوب بوده و زهکشی خاک مانعی برای آبشویی و انتقال یون‏های ذکر شده نباشد تا این کانی به وجود آید (دیکسون و وید،۱۹۹۶). در خاک های مورد مطالعه به علت وجود رژیم رطوبتی یوستیک، تجمع املاح، pH حدود ۷ الی ۸، شرایط تشکیل کائولینیت مهیا نیست ولی با توجه به وجود مقادیر زیاد کائولینیت در تمامی افق‏ها می توان گفت این کانی از مواد مادری به ارث