اعداد توان در بالا و سمت راست هر کدام از مجموع مربعات، سطوح احتمال خطا را نشان می‏دهد

۴-۱-۲ ارتفاع بوته

اثر تاریخ کاشت بر ارتفاع بوته
نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاریخ کاشت بر ارتفاع بوته دارای اثر معنی‏داری است ولی مقادیر مختلف کود فسفر و همچنین برهمکنش تاریخ کاشت و مقادیر کود فسفر نتوانستند ارتفاع بوته را تحت تأثیر قرار دهند (جدول ۴-۱). در آزمایشی که بر روی اسپرس با بهره گرفتن از سطوح مختلف کودهای ازته و فسفره انجام شد اظهار داشتند که تیمارهای ازت و فسفر بر روی کلیه صفات عملکرد وزن خشک ( کیلوگرم در هکتار) و عملکرد وزن تر(کیلوگرم در هکتار) بطور معنی داری در سطح ۱% موثر بوده ولی بر روی ارتفاع گیاه (سانتی متر) اثر معنی داری نداشت (ایران‏نژاد و همکاران، ۱۳۸۳). بر اساس مقایسه میانگین انجام شده بیشترین ارتفاع بوته در تاریخ کاشت ۲۵ مهر با میانگین ۰۲/۱۱۱ سانتی‏متر بدست آمد که از لحاظ آماری اختلاف معنی‏داری با تاریخ کاشت ۱۰مهر ( ۱۰۲ سانتی‏متر) و۱۰ آبان (۹/۱۰۰ سانتی‏متر) مشاهده نشد و کم‏ترین ارتفاع بوته در تاریخ کاشت ۱۰ آذر با میانگین ۸۶/۶۴ سانتی‏متر بوده است (شکل ۴-۳). کاهش ارتفاع گیاه در تاریخ کاشت دیر هنگام، عمدتاً می‏تواند ناشی از کوتاه شدن فواصل میان گره‏ها در اثر تغییر طول روز و کوتاه شدن دوره رشد رویشی باشد (هاشمی‏جزی، ۱۳۸۰). کاهش ارتفاع در اثر تاخیر در کاشت و وقوع تنش گرما توسط رادمهر و همکاران (۱۳۷۶) نیز تائید شده است. از طرفی کشت زود هنگام باعث استقرار مناسب آن شده و نهایتا این امر منجر به افزایش طول بوته می‏شود (هاشم‏آبادی و صداقت‏حور، ۱۳۸۵). به طور کلی ارتفاع گیاه یک صفت ژنتیکی می‏باشد اما می‏تواند تحت تأثیر مدیریت‏های خوب مزرعه‏ای و شرایط اقلیمی قرار ‏گیرد.
شکل ۴-۳ اثر تاریخ کاشت‏های مختلف بر ارتفاع بوته باقلا

۴-۱-۳ تعداد شاخه فرعی

ساقه اصلی باقلا دارای انشعابات جانبی فراوانی است که معمولا از پایین ساقه اصلی، نزدیک سطح خاک به وجود می‏آیند و ممکن است به ۷ عدد هم برسد (مجنون حسینی، ۱۹۹۷). جدول تجزیه واریانس داده‏ها نشان داد که کاربرد کود فسفر تاثیر معنی‏داری بر تعداد شاخه فرعی نداشت لیکن اثر تاریخ کاشت و اثر متقابل تیمارهای آزمایشی معنی‏دار بود (جدول ۴-۱). شارما و همکاران^[۵۱] (۱۹۸۸) نتیجه گرفتند که تاریخ کاشت، تراکم بوته و خصوصیات ژنتیکی گیاه می‏تواند تولید شاخه فرعی گیاه را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین تعداد شاخه‏های فرعی یک صفت ژنتیکی گیاه هست که کمتر تحت تاثیر تیمار کودی قرار گرفته است. نتایج برش‏دهی تیمارهای آزمایشی نشان داد (جدول ۴-۲) بیشترین و کمترین شاخه فرعی در تیمارهای آزمایشی به ترتیب به تاریخ کشت ۱۰ مهر با کاربرد ۱۵۰ کیلوگرم فسفر (با میانگین ۲/۷ شاخه)، و تاریخ کشت ۱۰ آذر با کاربرد ۵۰ کیلوگرم فسفر (با میانگین ۳۳/۲ شاخه) و بدون مصرف کود فسفر (با میانگین ۸/۲ شاخه) تعلق گرفت (جدول ۴-۳). به طور کلی تعداد شاخه فرعی بیشتر در تاریخ کشت ۱۰ مهر را می‏توان به کشت زود هنگام و بالا بودن درجه حرارت هوا نسبت داد از طرف دیگر تعداد شاخه فرعی کمتر در تاریخ کشت ۱۰ آذر را می‏توان به کشت دیر هنگام و نامناسب بودن شرایط محیطی از نظر درجه حرارت نسبت داد. لذا می‏توان نتیجه گرفت که دوره رویشی طولانی‏تر می‏تواند موجب افزایش تعداد انشعابات باقلا شود که این نتایج با گزارشات فاروک^[۵۲] ( ۱۹۸۹ ) و هاشم‏آبادی و صداقت‏حور (۱۳۸۵)، همخوانی دارند. در تاریخ کاشت ۲۵ مهر نسبت به ۱۰ مهر تعداد شاخه‏ها کاهش یافت در حالی‏که مصرف کود فسفر در این تاریخ کاشت موجب جلوگیری از کاهش معنی‏دار آن گردید. این موضوع نشان داد که کود فسفر، اثر تاریخ کاشت از ۱۰ مهر به ۲۵ مهر بر کاهش تعداد شاخه‏ها را خنثی کرده است.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

جدول ۴-۲ برش‏دهی اثرمتقابل تیمارهای آزمایشی بر تعداد شاخه فرعی

مجموع مربعات

درجه آزادی

منابع تغییرات

^۰۵۰/۰ ۱۲/۲

۳

۱۰ مهر

^۰۰۰۴/۰ ۰۴/۶

۳

۲۵ مهر

^۴۵۳۱/۰ ۶۶۹/۰

۳

۱۰ آبان

^۸۸۹/۰ ۱۵۵/۰

۳

۲۵ آبان

^۲۳۹۳/۰ ۱۰/۱

۳

۱۰ آذر

اعداد توان در بالا و سمت راست هر کدام از مجموع مربعات، سطوح احتمال خطا را نشان می‏دهد.