۲-۷-۳- خنک سازی(فاز دوم مزوفیلیک)
وقتی فعالیت اورگانیسم‌های ترموفیلیک به خاطر تخلیه‌ی مواد کمپوستی متوقف گردید دما شروع به کاهش می کند. اورگانیسم‌های مزوفیلیک در مواد کمپوستی مجدداً شروع به تشکیل شدن می‌کنند. این میکرو اورگانیسم‌ها از اسپور‌هایی که زنده مانده‌اند یا از طریق میکروبهای حفاظت شده و یا از طریق تلقیح خارجی منشأ می‌گیرند ظاهر می‌شوند. در حالی که اورگانیسم‌های فاز شروع کننده که در آنها توانایی تجزیه‌ی قند و الیگوساکارید‌ها و پروتئین‌ها غالب هستند، در فاز مزوفیلیک دوم تعداد اورگانیسم‌هایی که قابلیت تجزیه‌ی نشاسته و سلولز را دارند افزایش قابل ملاحظه‌ای می‌یابند. در میان آنها قارچها و باکتری‌ها یافت می‌گردد(شکل ۲-۳).
۲-۷-۴- فاز بلوغ
در طول فاز بلوغ کمیت مواد کاهش می‌یابد و در چندین مرحله‌ی پی در پی ترکیب اجتماعات میکروبی کاملاً تغییر می‌کند. طی این دوره میزان قارچ‌ها معمولاً افزایش یافته در حالی که تعداد باکتری‌ها کاهش می‌یابند. ترکیباتی که بیشتر از این قابل تجزیه نیستند مانند کمپلکس‌های هوموس- لیگنین، تشکیل می‌گردند و بر دیگر مواد غالب می‌شوند(شکل ۲-۳)(دایز و همکاران^[۲۹]، ۲۰۰۷).
شکل ۲-۳- تنوع دمایی در طول کمپوست شدن وفاز‌های فعالیت میکروبی(۱- مزوفیلیک ۲- ترموفیلیک ۳- خنک سازی ۴- بلوغ)
۲-۸- عوامل مؤثر بر کمپوست سازی
برای دستیابی به یک کمپوست خوب فاکتور هایی همچون دما، رطوبت، هوادهی، . تخلخل، ناحیه سطحی اندازه ذرات، pH و نسبتC/N تأثیر گذار هستند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۸-۱- نسبت کربن به نیتروژن
نسبت مناسب C/N برای شروع فرایند تولید کمپوست معمولاً ۲۵:۱ الی ۵۰:۱ گزارش شده است(رودریگز و همکاران^[۳۰]، ۱۹۹۴). نسبت C/N بیشتر از۵۰:۱ فرایند را کند می‌کند و در صورتی‌که نسبت C/N مواد بستری کمتر از ۲۵:۱ باشد، مقدار زیادی به صورت آمونیاک هدر می‌رود. به خصوص اگر دمای مواد بستری زیاد باشد و از سیستم هوادهی تحت فشار استفاده شود(زوکونی و برتولدی، ۱۹۸۷).
کمپوست نهایی معمولاً نسبت C/N بین ۱۵:۱ الی ۳۰:۱ دارد(آلکساندر، ۱۹۷۷ ). جدول ۲-۱ نسبت کربن به نیتروژن برای مواد معمول در توده‌های کمپوست کشاورزی را نشان می‌دهد(رودریگز و همکاران، ۱۹۹۴).
جدول(۲-۱) نسبت C/N در برخی از مواد و ضایعات که به عنوان بستر کشت استفاده می‌شود

C:N

Matrial

Matrials with High N Values

۱۲-۱۰:۱

Vegetable Wastes

۲۰:۱

Coffee grounds

۱۲-۲۵:۱

Grass clipping

۲۰:۱

Cow manure

۲۵:۱

Horse mauure

۱۳-۱۸:۱

Poultry litter

Materials With High C Values

۲-۱-۳-۶ تهیه کاتالیزگرهای ناهمگن AC-dien-MoO₂(acac)
برای فلزدار کردن کربن فعال عامل­دار شده، در یک بالن ۵۰ میلی­لیتری، ۱گرم از کربن فعال پس از تثبیت لیگاند دی­اتیلن­تری­آمین به­همراه ۸/۰گرم (۴/۲ میلی­مول) MoO₂(acac)₂ و ۲۰ میلی­لیتر اتانول به­مدت ۶ ساعت در شرایط رفلاکس واکنش داده شد. رسوب بدست آمده از مخلوط واکنش با سانتریفیوژ جدا و پنج بار با اتانول شستشو داده شد و طی ۴ ساعت در دمای C °۱۰۰ خشک و مقدار مولیبدن قرار گرفته بر روی بستر بر اساس روش ICP تعیین شد. طیف FT-IR، تصویر SEM، و آنالیز TG به­ترتیب در شکل­های ۳-۵ و ۳-۹ و ۳-۱۱ آورده شده است.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۱-۳-۷ تهیه کاتالیزگرهای ناهمگن AC-Schiff-base-MoO₂(acac)
در یک بالن ۵۰ میلی لیتری، مقدار ۱گرم کربن فعال ایمین­دار شده به­همراه ۸/۰ گرم (۴/۲ میلی­مول) MoO₂(acac)₂ و ۲۰ میلی لیتر اتانول، به­مدت ۶ ساعت در شرایط رفلاکس قرار گرفت. سپس مخلوط واکنش با سانتریفیوژ جدا و پنج بار با اتانول شستشو داده شد و در دمایC °۱۰۰ به­مدت ۶ ساعت خشک گردید. طیف FT-IR ، آنالیز TG در شکل­های ۳-۶ و ۳-۱۲ نشان داده شده است.
۲-۱-۴ تهیه اکسنده اوره هیدروژن پراکسید
مقدار ۸/۴ گرم (۸۰ میلی­مول) اوره در ۱۰ میلی­لیتر هیدروژن پراکسید (۳۰% وزنی-حجمی) با گرم کردن در حمام آبC °۴۰ حل شد. محلول شفاف حاصل به­مدت ۳۰ دقیقه در دمایC ° ۱۰- ۵ قرار گرفت. بلورهای سفید رنگ اوره هیدروژن پراکسید حاصل صاف و به­مدت یک شبانه روز در هوا خشک گردید]۴۲[.
۲-۱-۵ اپوکسایش آلکن­ها با ترشیوبوتیل ­هیدروژن­پراکسید (TBHP) با کاتالیزگر ناهمگن AC-dien-MoO2(acac)
به این منظور، پارامترهای گوناگونی مثل زمان ، اثر مقدار حلال نوع آن ، دما ، نوع و مقدار اکسنده در واکنش اپوکسایش سیکلو اکتن با کاتالیزگر هتروژن AC-dien-MoO₂(acac) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین این کاتالیزگر هتروژن برای اپوکسایش آلکن­های دیگری مانند استایرن، -متیل استایرن، ۱-اکتن و ۱-هگزن، سیکلو هگزن و -پینن بکارگرفته شد. پیشرفت واکنش­ها با دستگاه کروماتوگرافی گازی بررسی شد.
۲-۱-۵-۱ اثر نوع حلال
به این منظور ۶ بالن ته گرد ۱۰ میلی­لیتری انتخاب شد. سپس به هر بالن، ۲۵ میلی­گرم کاتالیزگر، ۵/۰ میلی­مول سیکلو­اکتن، ۴/۱ میلی­مول (۵/۰ میلی­لیتر) TBHP اضافه گردید. سپس به­هرکدام از بالن­ها ۱ میلی­لیتر از حلال­های استونیتریل، اتانول، استون، دی­کلرومتان، کلروفرم و تتراکلریدکربن اضافه گردید. هرکدام از بالن­های حاوی مخلوط واکنش برای مدت ۴۵ دقیقه در شرایط رفلاکس قرار گرفت. پیشرفت واکنش­ها بوسیله دستگاه کروماتوگرافی گازی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج در جدول۳-۱ و شکل ۳-۱۴ نشان داده شده است. براساس داده ­های بدست آمده تتراکلریدکربن به­عنوان بهترین حلال جهت ادامه بررسی­ها انتخاب گردید.
۲-۱-۵-۲ اثر نوع اکسنده
برای بررسی اثر نوع اکسنده، ۵ واکنش همسان برای سیکلو­اکتن انجام شد. در هر بالن ۱۰ میلی­ لیتری ۵/۰ میلی­مول سیکلواکتن، ۲۵ میلی­گرم کاتالیزگر ناهمگن و ۱ میلی­لیتر حلال تتراکلریدکربن با هم مخلوط شدند، سپس به ­هر بالن یک میلی­مول از هر یک از اکسنده­های: ترشیوبوتیل­هیدروژن­پراکسید، سدیم پریدات (همراه با تترا بوتیل آمونیوم برمید به عنوان انتقال فاز)، هیدروژن ­پراکسید، اوره هیدروژن­پراکسید اضافه گردید. تمامی واکنش­ها به­مدت ۴۵ دقیقه در شرایط رفلاکس قرار گرفتند. همچنین اکسنده­های هیدروژن­پراکسید، اوره-هیدروژن­پراکسید، سدیم­ پریدات در حلال استونیتریل نیز مورد بررسی قرار گرفت. پیشرفت واکنش در تمامی موارد بوسیله­ی دستگاه کروماتوگرافی گازی دنبال شد. نتایج در جدول ۳-۳و شکل ۳-۱۶ آورده شده است. بر این اساس، ترشیوبوتیل­هیدروژن­پراکسید در حلال تتراکلریدکربن به­عنوان مناسب­ترین اکسنده جهت دیگر بررسی­ها انتخاب شد.
۲-۱-۵-۳ اثر زمان
به­منظور بررسی اثر زمان ۶ آزمایش به­شرح زیر انجام شد. در هر آزمایش مقدار ۵/۰ میلی­مول سیکلواکتن، ۲۵ میلی­گرم کاتالیزگر، ۱ میلی­لیتر حلال تتراکلریدکربن و ۴/۱میلی­مول ترشیوبوتیل هیدروژن­پراکسید به یک بالن ۱۰ میلی­لیتری اضافه شد و به­مدت ۱۰، ۱۵، ۲۰، ۲۵، ۳۰و ۴۵ دقیقه در شرایط رفلاکس قرار داده شد. پیشرفت واکنش­ها با دستگاه کروماتوگرافی گازی مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج بدست آمده در جدول ۳-۵ و شکل ۳-۱۸، واکنش در زمان ۳۰ دقیقه به­ طور کامل انجام می­ شود.
۲-۱-۵-۴ اثر مقدار کاتالیزگر
برای بررسی بهترین مقدار کاتالیزگر، مقادیر۰، ۵، ۱۰، ۱۵، ۲۰ و ۲۵ میلی­گرم کاتالیزگر مورد آزمایش قرار گرفت. هر آزمایش در یک بالن ۱۰ میلی­لیتری شامل ۴/۱ میلی­مول اکسنده­ی TBHP، ۱ میلی­لیتر حلال تتراکلریدکربن و ۵/۰ میلی­مول سیکلو­اکتن به­مدت ۳۰ دقیقه در شرایط رفلاکس قرار گرفت. پیشرفت واکنش­ها با بکارگیری دستگاه کروماتوگرافی گازی دنبال و در جدول ۳-۷ و شکل ۳-۲۰ آورده شد. نتایج حاکی از آن است که با مقدار ۲۰ میلی­گرم کاتالیزگر واکنش با بازده بالایی انجام می­ شود و این مقدار به­عنوان مقدار بهینه­ کاتالیزگر اانتخاب شد.
۲-۱-۵-۵ اثر مقدار اکسنده
به­منظور بررسی مقدار اکسنده مقادیر۰، ۱/۰، ۲/۰، ۳/۰، ۴/۰، ۵/۰ میلی­لیتر ترشیوبوتیل هیدروژن­پراکسید مورد آزمایش قرار گرفت. در هر بالن ۵/۰ میلی­مول سیکلو­اکتن، ۱ میلی­لیتر حلال و ۲۰ میلی­گرم کاتالیزگر اضافه شد. هر کدام از واکنش­ها به­مدت ۳۰ دقیقه در شرایط رفلاکس قرار گرفت. پیشرفت هر یک از واکنش­ها با دستگاه کروماتوگرافی گازی دنبال شد. نتایج در جدول ۳-۹ و شکل ۳-۲۲ نشان داده شده است. با توجه به نتایج مقدار ۴/۰ میلی­مول (۱۲/۱میلی­مول) اکسنده به­عنوان بهترین مقدار انتخاب شد.
۲-۱-۵-۶ اثر مقدار حلال
به­منظور بهینه کردن مقدار تتراکلرید­کربن به­عنوان حلال بهینه در ۳ بالن ۱۰میلی­لیتری، ۳ آزمایش به شرح زیر انجام شد. به بالن­ها مقادیر ۵/۰، ۱، ۲ میلی­لیتر تتراکلرید­کربن به­همراه ۵/۰ میلی­مول سیکلواکتن، ۱۲/۱ میلی­مول ترشیو­بوتیل­هیدروژن­پراکسید و ۲۰ میلی­گرم کاتالیزگر اضافه شد. تمامی واکنش­ها به­مدت ۴۵ دقیقه در شرایط رفلاکس قرار گرفت. نتایج واکنش­ها بوسیله دستگاه کروماتوگرافی گازی دنبال و در جدول ۳-۱۲ و شکل ۳-۲۴ آورده شد. با توجه به­ نتایج مقدار۱ میلی­لیتر حلال به­عنوان مقدار بهینه برگزیده و در مراحل بعدی بکار گرفته شد.
۲-۱-۵-۷ اثر دما
برای انتخاب بهترین دمای واکنش، ۳ واکنش همزمان مورد مطالعه قرار گرفت. در هر واکنش مقدار ۵/۰ میلی­مول سیکلو­اکتن، ۲۰ میلی­گرم کاتالیزگر هتروژن، ۱۲/۱ میلی­مول ترشیوبوتیل ­هیدروژن­پراکسید و ۱ میلی­لیتر حلال تتراکلریدکربن به­مدت ۳۰ دقیقه در دمای محیط، دمایC ° ۴۰ و دمای جوش حلال در شرایط رفلاکس قرار گرفتند. پیشرفت واکنش­ها با دستگاه کروماتوگرافی گازی بررسی شد که بر این اساس دمایC °۸۰ که همان دمای جوش حلال است به­عنوان دمای بهینه انتخاب شد. نتایج در جدول ۳-۱۴ و شکل ۳-۲۶ نشان داده شده است.
۲-۱-۵-۸ بازیابی کاتالیزگر ناهمگن مولیبدن در اپوکسایش سیکلو­اکتن
بازیابی و استفاده مجدد از کاتالیزگر ساخته شده در اپوکسایش سیکلواکتن مشابه روش کار عمومی شرح داده شده در بخش ۳-۳-۸ انجام شد، بطوریکه پس از واکنش اپوکسایش سیکلواکتن با کاتالیزگر، محتوای هر بالن واکنش صاف شد و پس از خشک شدن دوباره در واکنش مشابه بکار رفت. این بازیابی چهار بار انجام شد و پیشرفت واکنش­ها با دستگاه کروماتوگرافی گازی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج در جدول ۳-۱۶ و شکل ۳-۲۸ آمده است.
۲-۱-۵-۹ روش کار عمومی برای اپوکسایش آلکن­ها در حضور کاتالیزگر ناهمگن AC-dien-MoO₂(acac)
در یک بالن ته­گرد ۱۰ میلی­لیتری، ۵/۰ میلی­مول از هریک از آلکن­های ۱-اکتن (۷۵ میکرولیتر)، ۱-هگزن (۶۴ میکرولیتر)، سیکلو­هگزن (۵۰ میکرولیتر)، –پینن (۷۵ میکرولیتر)، استایرن (۵۷ میکرولیتر)، -متیل استایرن (۶۵ میکرولیتر) با ۲۰ میلی­گرم کاتالیزگر هتروژن، ۴/۰ میلی­لیتر ترشیوبوتیل هیدروژن­پراکسید و ۱میلی­لیتر حلال تتراکلریدکربن مخلوط شد. مدت زمان واکنش برای استایرن و ۱-هگزن و ۱-اکتن ۱۲۰دقیقه، -متیل استایرن ۶۰ دقیقه، –پینن ۹۰ دقیقه و سیکلوهگزن و سیکلواکتن ۳۰ دقیقه بود که در شرایط رفلاکس قرار گرفتند و پیشرفت واکنش­ها با دستگاه کروماتوگرافی گازی بررسی شد. نتایج در جدول ۳-۱۸ نشان داده شده است.
۲-۱-۵-۱۰ بررسی کاتالیزگر ناهمگن AC-Schiff-base-MoO₂(acac)
به­همین ترتیب برای کاتالیزگر ناهمگن AC-Schiff-base-MoO₂(acac) نیز شرایط بهینه (بررسی نوع حلال، نوع اکسنده، اثر زمان، مقدار کاتالیزور، مقدار اکسنده، مقدار حلال و اثر دما) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج در جداول فصل سوم آورده شده است.
فصل سوم
بحث ونتیجه­گیری
۳-۱ اهمیت و هدف از انجام پژوهش
اپوکسایش آلکن­ها به اپوکسیدهای مربوط یکی از موضوعات مهم در تهیه مواد شیمیایی گوناگون و از مهمترین واکنش­های مطالعه شده می­باشد و کاتالیز کردن این واکنش­ها با کمپلکس­های فلزات واسطه در چند دهه اخیر بسیار مورد توجه محققین قرار گرفته است.
اهمیت اپوکسیدها، ناشی از واکنش­پذیری شدید آن­ها می­باشد و فشار حلقه سه عضوی و قطبیت ذاتی سبب می­ شود که آن­ها به­سهولت با نوکلئوفیل­ها وارد واکنش شوند. کمپلکس­های فلزی که به­ طور موفقیت آمیزی در اپوکسایش آلکن­ها بکار می­روند، شامل: ترکیبات حاوی فلزات (Ti(IV، V(IV) Mo(IV)، W(IV)، Mn(III) می­باشد. در این میان کمپلکس­های مولیبدن مؤثرترین کاتالیزگرها برای اپوکسایش انتخابی آلکن­ها می­باشد. از طرفی مشکلات جداسازی و استفاده مجدد برای کاتالیزگرهای همگن موجب گشته تا کمپلکس فلزات واسطه روی سطح مواد جامد تثبیت شوند]۴۳[.
کربن فعال به­علت دارا بودن ویژگی­هایی نظیر مساحت سطح گسترده، قابلیت جداسازی و استفاده مجدد و نیز عملکرد در فشار و درجه حرارت بالا، بستر مناسبی برای تهیه کاتالیزگر ناهمگن می­باشد. در این تحقیق روش اتصال کووالانسی به یک لیگاند که قبلا بر روی نگهدارنده کربن فعال قرار داده شده است، بکار گرفته شد و از cis-MoO₂(acac)₂ به­عنوان کاتالیزگر همگن مناسب این اتصال کووالانسی استفاده شد. بدین ترتیب دوکاتالیزگر ناهمگن AC-dien-MoO₂(acac) و AC-Schiff-base-MoO₂(acac)، که توانایی بسیار خوبی در واکنش اپوکسایش آلکن­های مختلف از خود نشان دادند، تهیه گردید. طرح کلی نحوه تهیه و اتصال این کاتالیست همگن به بستر مورد نظر و تهیه دو کاتالیزگر ناهمگن مولیبدن در شکل­های ۳-۱و۳-۲ نمایش داده شده است.

B
A
C
A
B
شکل ۳-۱: شمای سنتزی ساختار پیشنهاد شده برای کاتالیزگر AC-dien-MoO₂(acac)

شکل ۳-۲ :شمای سنتزی ساختار پیشنهاد شده برای کاتالیزگر AC-Schiff-base-MoO₂(acac)

اگرانتخاب روش های حسابداری منجر شود رقم سود مطلوبی گزارش شود که بر کاهش ریسک و افزایش پاداش مدیران تاثیر مثبتی داشته باشد آنگاه دلیل عدم یکنواخت سازی سود را تنها باور سرمایه گذاران مبنی بر این که سودهای گزارش شده دستکاری شده اند می توان دانست و موجب می شود کیفیت سود در نظرشان پایین آید و منجر به ارزش های کمتری در بازار شده و در آینده مشکلات بالقوه ای در بازار سرمایه ایجاد می کند . به عبارتی تصمیمی که در کوتاه مدت سودهای با ارزشی ایجاد می کند ممکن است در بلند مدت هزینه های واقعی زیادی به جا بگذارد .
معانی و تعاریف مدیریت سود سود
مدیریت سود سود نوعی عمل آگاهانه است که توسط مدیریت و با بهره گرفتن از ابزارهای خاصی در حسابداری جهت کاستن از نوسانات در سود انجام می گیرد . به گفته لوپولد ای. بی “مدیریت سود سود” بیشترعملی سفسطه آمیز و مودبانه است و به ندرت بر اساس دروغ های آشکار انجام می گیرد ، زیرا مدیریت سود سود بیشتر در اثر تعبیر و تفسیر به دست آمده از اصول و استانداردهای پذیرفته شده حسابداری حاصل می گردد. به بیان دیگر مدیریت سود سود در محدوده اصول و استانداردهای پذیرفته شده حسابداری حاصل می گردد.در مدیریت سود سود به واسطه جابجایی که در درآمدها و هزینه ها انجام می گیرد سود یک یا چند دوره مالی تغییر یافته و تعدیل می شود ، در واقع می توان گفت مدیریت سود سود عمل عالمانه ای است که توسط مدیریت انجام می شود (آلن^[۱۲]، ۲۰۱۰).
هپ ورث (۱۹۵۳) در یکی از اولین تحقیقات انجام شده در زمینه مدیریت سود سود می نویسد :
قطعا مالکان و بستانکاران یک واحد اقتصادی به مدیرانی که قادر باشند سودهای باثبات بیشتری ارائه نمایند در مقایسه با آنهایی که گزارشهای شان نوسان قابل ملاحظه ای داشته باشد اعتماد بیشتری دارند . هپ ورث مدیریت سود سود را به طور غیرمستقیم با عامل ثابت مرتبط دانسته که یکی از فرض های ضمنی در تعریف مدیریت سود سود است . تاکنون تعاریف مختلفی از مدیریت سود سود ارائه شده است که برخی از آنها را در این جا بررسی می کنیم .
کاهش نوسانات حول سطحی از عایدات که برای موسسه مورد نظر نرمال در نظر گرفته می شود در این تعریف تاکید بر روی عنصری دیگر قرار گرفته است یعنی سطح نرمال عایدات موسسه .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

مدیریت سود را می توان به عنوان کاهش آگاهانه یا تعمدی نوسانات سود پیرامون سطحی از سود که برای موسسات خاص نرمال به حساب می آید تعریف کرد (چاوو^[۱۳]، ۲۰۱۳) در این تعریف علاوه بر سطح نرمال شاهد حضور عناصر دیگری نظیر آگاهی و تعمد هستیم و برای این که بتوان عملکردی را هموار دانست بسیار ضروری است .
… مدیریت سود سود همانا اقداماتی ارادی و آگاهانه توسط مدیران برای کاهش نوسانات سود با بهره گرفتن از ابزارهای حسابداری مشخص می باشد (آنگلیسی^[۱۴]، ۲۰۱۰). در تعریف اخیر به ابزارهای مشخص حسابداری به عنوان عامل مدیریت سود سود اشاره شده است.
مدیریت سود سود به عنوان تلاشی آگاهانه توسط مدیران در جهت ارائه اطلاعات به استفاده کنندگان ‌‌اطلاعات مالی (آنگلیسی^[۱۵]، ۲۰۱۰) اینجا از دیدگاهی مثبت ، مدیریت سود به عنوان ابزاری جهت ارائه اطلاعات به استفاده کنندگان تعریف شده است .( که برخی با چنین دیدگاهی مخالفند) . مدیریت سود سود تلاشی است که توسط مدیران در جهت کاهش نوسان عایدات گزارش شده در دوره های متعدد یا تنها در یک دوره حسابداری.
این تعریف به یکی از نکات مهم در بررسی مدیریت سود سود اشاره کرده است که گاها توافق نظر بر سر آن وجود ندارد . آیا مدیریت سود سود باید الزاما در بیش از یک دوره اتفاق افتد تا بتوان آن را بررسی کرد ؟ تعریف حاضر در این زمینه تمایزی قائل نشده است و وقوع تلاش ذکر شده است در یک یا چند دوره (هر دو را) تحت عنوان مدیریت سود پذیرفته است .
مدیریت سود نشانگر تلاشی از جانب بخشی از مدیریت در جهت کاهش نوسان عایدات است . این پدیده در چارچوب اصول قابل قبول و مجاز حسابداری واقع می شود . (کارلسون و همکاران ۱۹۹۷) در رابطه با این که آیا تلاش در جهت کاهش نوسان سود (عایدات)خارج از چارچوب اصول پذیرفته شده حسابداری مدیریت سود به حساب می آید یا نه ، بایست گفت برخی آن را مدیریت سود به حساب می آورند و برخی دیگر با تمایز قائل شدن، آن را دستکاری سود می دانند . هرچند مرز دستکاری سود و مدیریت سود آن در ادبیات مربوطه گاها چندان نیز روشن نیست .
مدیریت سود سود به عنوان شکلی خاص از مدیریت سود زاروین به مدیریت سود اشاره می کند که از دید بسیاری از جمله خود وی مفهومی فراتر از مدیریت سود سود دارد(آلن^[۱۶]، ۲۰۱۰) .
هرچند از دید برخی مدیریت سود تنها اصطلاح جدیدی برای مدیریت سود سود است .
اسکیپر (۱۹۸۹) در مورد تعریف مدیریت سود می نویسد :
مداخله ای هدفمند در فرایند گزارشگری مالی به خارج از موسسه با هدف به دست آوردن سود شخصی
هیلی و وان آنرا بدین صورت تعریف می کنند : مدیریت عایدات هنگامی رخ می دهد که مدیران از قضاوت در گزارشگری مالی و شکل دهی معاملات به این منظور استفاده می کنند که گزارشات مالی را با هدف گمراه کردن برخی ذی نفعان در رابطه با عملکرد اقتصادی شرکت تغییر دهند و یا بر پیامدهای وابسته به اعداد و ارقام حسابداری گزارش شده تاثیر بگذارند . به طور کلی به نظر می رسد اصطلاح مدیریت سود سود بیشتر در مفهوم نوسان گیری و اصطلاح مدیریت عایدات در مفهوم دستکاری و مداخله با هدفی خاص مورد استفاده قرار می گیرد . در تعریف دیگری که تاکر و زاروین از مدیریت سود سود ارائه می کنند به عنصر اختیار (نظر و صلاحدید) مدیران در گزارشگری عایدات تحت مدیریتشان اشاره شده که بیانگر جنبه ذهنی حسابداری است وجنبه مهم مدیریت سود سود یعنی اعمال نظر مدیر را مورد تاکید قرار می دهد . ملاحظه می کنید که تعاریف مربوط به بحث مدیریت سود سود یا در معنای گسترده تر مدیریت سود و دستکاری سود ، تاحدودی اختلاف دیدگاه میان صاحبنظران را نشان می دهد . تعریفی که مشترکات تعاریف مختلف را در خود داشته باشد را شاید بتوان به این صورت ارائه داد(دی بوسکی^[۱۷]، ۲۰۱۲) :
مدیریت سود سود عبارت است از رفتار آگاهانه ای که به منظور کاهش نوسانات دوره ای سود شکل می گیرد (بدری ۱۳۷۸) که طبیعتا باید تاکید کرد که این رفتار اگاهانه با نوعی قضاوت و اعمال نظر همراه است که می تواند ارزیابی مدیریت سود سود را به شکل ذهنی و فاقد معیاری مشخص درآورد .
کاپلند در مقاله خود تحت عنوان “مدیریت سود سود” مدیریت سود را رفتاری مستلزم انتخاب مکرر قواعد و اصول اندازه گیری و گزارشگری حسابداری با یک الگوی خاص – به گونه ای که اثر آن کاهش نوسانات سود باشد- توصیف می کند .
لمبرت اشاره می کند که اغلب بحث های مطرح شده پیرامون پدیده مدیریت سود سود، آن را رفتاری “بد(نامطلوب)”بشمار می آورند . در واقع در چنین نقطه ای که مرز واضحی میان مدیریت سود سود و دستکاری آن نمی توان یافت .لمبرت از رونن و سادن نقل می کند که : …. به طور مثال مطبوعات به عنوان نماینده افکار عمومی پدیده مدیریت سود را به عنوان برملا شدن “تقلب“، گمراه سازی و سایر نیات غیراخلاقی از جانب مدیران شرکت ها تفسیر می کنند . سپس لمبرت اضافه می کند فرض ضمنی چنین دیدگاهی این است که مدیران قادرند سهامداران و سایر ذینفعان شرکت را از طریق مدیریت سود سود فریب دهند . در این رابطه آشاری و همکاران اشاره می کنند که هنگامی که مدیریت سود سود آگاهانه و به طور مصنوعی انجام می شود ممکن است نتیجه آن افشای ناکافی یا گمراه کننده اطلاعات مربوط به سود باشد . در تقابل با چنین دیدگاهی به چنین نظری بر می خوریم .تحقیقات بعدی نشان می دهد که بازارها کارا هستند و بنابراین نمی توان صرفا با ترفندهای حسابداری سرمایه گذاران را فریب داد(دی بوسکی^[۱۸]، ۲۰۱۲).
نرن و براون (۱۹۹۴) در سطحی بالاتر در جانبداری از از مدیریت سود سود می خوانیم که بر خلاف دیدگاه رایج پدیده مدیریت سود سود را برملا شدن “تقلب” و گمراه سازی از جانب مدیران موسسه به حساب می آورد . مطالعه حاضر نشان می دهد مدیریت سود سود موجب افزایش ارزش اطلاعاتی عایدات گزارش شده می شود (کاپو^[۱۹]، ۲۰۱۰). دلیل چنین افزایش بار اطلاعاتی از دید وانگ و ویلیامز این است که :
… میزان مدیریت سود سود از سوی مدیران بازتابی از صحت دانش آنها از عملکرد آینده شرکت است . وانگ و ویلیامز در نقش مدافعان مدیریت سود سود سپس نتیجه می گیرند که:
… با لحاظ کردن ” مفروضات مشخص” مدیریت سود سود حتی می توان به طور بالقوه برای سهامداران فعلی سودمند نیز باشد.در بحث پیرامون فایده های احتمالی مدیریت سود سود به عامل ریسک نیز اشاره می شود : کاهش نوسان جریان عایدات یک موسسه می تواند از طریق کاهش ریسک ، موجب افزایش جذابیت آن برای سرمایه گذاران شود. زیرا در صورت افزایش نوسان عایدات موسسه ، احتمال ورشکستگی آن نیز افزایش می یابد کارلسون و همکاران همچنین این کاهش نوسان می تواند از جنبه دیگر نیز مفید واقع شود چون :
… هزینه تامین مالی شرکت را کاهش دهد. زاروین از دیگر مدافعان مدیریت سود آن را به دلیل افزایش محتوی اطلاعات قیمت سهام مثبت ارزیابی می کند . نظر وی این است که مدیریت سود نشان گر افشای اطلاعات محرمانه در باره سودآوری آینده شرکت است .
آریا و همکاران مدیریت سود را حتی در شرایطی که که موجب پنهان کردن اطلاعات شود به نفع سهامداران می دانند . البته آنها اشاره نمی کنند که در چنین شرایطی اثر آن بر سایر افراد ذینفع چیست؟ استدلال آنها این است که در دنیایی (محیطی) که افراد مختلف چیزهای مختلفی می دانند و کسی نیست که همه چیز را بداند ، یک جریان سود مدیریت شده می تواند نسبت به یک جریان سود مدیریت نشده بار اطلاعاتی بیشتری داشته باشد . سپس آنها اضافه می کنند که : مدیریت سود مشکل است سپس در ادامه می گویند : برای مدیریت سود عایدات به شکل مطلوب ( منظور کیفیت انجام است)مدیر باید بتواند به خوبی آینده را پیش بینی کند که این امر مستلزم کار فراوان و دشوار است (کاپو^[۲۰]، ۲۰۱۰). اما مطلوب ارزیابی شدن مدیریت سود سود مفروضاتی نیز در بر دارد . تاکر و زاروین که مدیریت سود را موجب افزایش محتوی اطلاعاتی قیمت سهام می دانند می نویسند که یافته های آنها باید با توجه به این نکته تفسیر شود که : کارایی بازار در تمامی بازارها مفروض بوده است در صورتی که این فرض نقض شود تفسیر یافته ها روشن نخواهد بود .
در این جا نکته ای بسیار مهم آشکار می شود و آن این که حتی افرادی که مدیریت سود سود را مثبت ارزیابی می کنند نیز به گونه ای معترفند که در یک بازار غیر کارا چنین پدیده ای می تواند منجر به گمراهی استفاده کنندگان شود.که این امر بخصوص در ایران که کارایی بازارش مورد تردید است حائز اهمیت خاصی است . نکته دیگر این که جدای از مخالفان مدیریت سود که آن را موجب گمراهی استفاده کنندگان می دانند سایرین نیز که که به عنوان مدافعان مدیریت سود فواید آن را بر می شمارند نیز گاها به فوایدی که ممکن است این امر برای سهامداران داشته باشد اشاره می کنند و سایر افراد ذی نفع ازجمله بستانکاران را نادیده می گیرند . گذشته از برخی مطالعات اولیه که به نتایج قانع کننده ای منجر نشد اکثر مطالعات بعدی نشان داد که مدیریت سود سود بر عوامل مختلفی ازجمله امنیت شغلی مدیران ، قیمت سهام ، ریسک شرکت و در برخی موارد تخصیص منابع تاثیرگذار است که به این نتایج در ادامه خواهیم پرداخت.
در این جا به تعاریف متعددی که توسط اندیشمندان و متفکران در دوره های متفاوت صورت گرفته است به ترتیب زمانی ارائه خواهد شد:
مدیریت سود سود اقدامی منطقــی و عقلایی است که مدیران تلاش می‌کنند با بکارگیری ابزارهای خاص در حسابداری به آن دست یابند.
مدیریت سود بیانگر تلاش مدیریت برای کــاستن از نوســان‌های سود است، تا حــدی که در محــدوده خط مشی‌های حسابداری و مــدیریت منطقی و قــابل قبول محسوب شود.
مدیریت سود عبــارتست از کاستن عمـدی نوسان‌های سود که برای شرکت‌ها امری عادی به نظر می‌رسد.
فرهنگ حسابداری کهلر: هر شیوه‌ای که به منظور حذف بی‌نظمی داده‌ها طراحی شده است، همانند نوسان‌های غیرمعمول در یک منحنی که ممکن است در نتیجه شرایط غیر مستمر عملیاتی باشد را هموار سازی سود می‌نامند.
فرایند مدیریت سود اصولاً یک عمـل سفسطه آمیــز و رندانه است که در محدوده اصول و استاندارهای حسابداری صورت می‌گیرد.
مدیریت سود سود عملــی است که اسبــاب سوء استفاده در گزارشگری مالی را فراهم می‌آورد و استفاده کنندگان صورت‌های مالی باید به این امر واقف باشند.
با توجه به وجود تحقیقات گسترده در زمینه مدیریت سود سود هنوز محققان حسابداری و مالی به تعریفی جامع و فراگیری دست نیافته‌اند و شاید بتوان گفت وجود انواع مختلف مدیریت سود از دلایل این امر باشد .لازم به ذکر است که بدانیم منظور از انواع مختلف مدیریت سود شیوه های متفاوت قابل قبول مدیریت سود می باشد (کاپو^[۲۱]، ۲۰۱۰).
” ایکل”^[۲۲] انواع سودهای هموار را به صورتی که در قسمت بعدی شرح داده خواهد شد می‌داند.
انواع مدیریت سود
انواع مدیریت سود سود در شکل زیر ارائه گردیده است.
مدیریت سود طبیعی: ^[۲۳]
این نوع از مدیریت سود سود به جریان‌های سودی گفته می‌شود که از فرآیندهای عملیاتی ذاتاً هموار و واقعی بدست می‌آید. در برخی از صنایع همچون صنایع آب و برق و گاز که قیمت نسبتا ثابتی دارند و یا با نرخ ثابتی در حال رشدند حجم فروش و قیمت‌ها به طور ذاتی هموار است . به عبارتی در مدیریت سود طبیعی سود گزارش شده توسط مدیران دستکاری نشده است و به خودی خودی هموار بوده است .
“آناند موهان جول” و “آنجان وی. تاکور” می گویند که مدیریت سود طبیعی همراه با تصمیماتی است که بر توزیع وجه نقد شرکت تاثیر می گذارد و باعث از بین رفتن ارزش شرکت می شود (برویلته^[۲۴]، ۲۰۱۰).
سودهایی که به طور طبیعی هموار نیستند و تعمداً توسط مدیریت هموار شده‌اند: ^[۲۵]
این نوع سودها در نتیجه تصمیمات اتخاذ شده توسط مدیریت واحد تجاری مدیریت سود شده اند و به تشریح آن می پردازیم :
مدیریت سود واقعی( مدیریت سود معاملاتی یا اقتصادی): ^[۲۶]
این نوع از مدیریت سود سود توسط مدیریت صورت می‌گیــــرد و مدیریت برخی از رویدادها و وقایع اقتصادی را کنترل می‌کند و روی آنها تاثیر می‌گذارد این نوع از رویدادها که توسط مدیریت کنترل می‌شود بر جریان وجه نقد تاثیر می‌گذارد مثـل فروش ‌های زودرس یا برعکس آن به تاخیر انداختن فروش واحد تجاری . از آنجائی که کنترل رویدادهای اقتصادی مستقیماً برسودهای آتی موثر مواقع می‌شود و به عبارتی تصمیمات مدیریت در شناسایی درآمدها و هزینه ها مستقیما بر سودهای آتی موثر واقع می شود مدیریت سود از این نوع را مدیریت سود واقعی می‌نامند (کاپو^[۲۷]، ۲۰۱۰).
مدیریت سود مصنوعی ( مدیریت سود حسابداری):^[۲۸]
این نوع مدیریت سود ناشی از یک رویداد اقتصادی نمی‌باشد بلکه از اقداماتی ناشی می شود که اصطلاحاً به آن “دستکاری‌های حسابداری” ^[۲۹] می‌گویند. و تأثیری بر جریانات نقدی واحد تجاری ندارد. به عبارت دیگر مدیریت سود مصنوعی سود صرفاً‌ موجب جابجایی هزینه‌ها و درآمدها بین دوره‌های مالی می‌شود. به عبارتی در این نوع از مدیریت سود تقدم و تاخر در شناسایی درآمدها و هزینه ها باعث هموارشدن سود دوره می گردد . ما در این تحقیق تنها به این نوع مدیریت سود (مدیریت سود مصنوعی) می پردازیم .
دستکاری حسابها
دستکاری سود Income manipulation عبارت است از تغییر دادن سود توسط مدیران به شکل آگاهانه و با مقاصد خاص .
حسابها با این هدف دستکاری می شوند که تصور بازار از ریسک شرکت را تحت تاثیر قرار دهند . بر این اساس “استولوی” و “برتون” به بسط مدلی پرداختند که این مدل ریسک را به دو بخش متفاوت تقسیم می کند . اولین بخش ریسک با پراکندگی بازده مرتبط است و با سود هر سهم اندازه گیری می شود . دومین بخش متناظر با ساختار مالی شرکت است و با نسبت بدهی به دارایی سنجیده می شود .در چارچوبی که آنها ارائه داده اند . فعالیت های مربوط به دستکاری حساب ها را در ارتباط با این دو جنبه از ریسک طبقه بندی می کند (کاپو^[۳۰]، ۲۰۱۰).
به طور کلی جریان های سود هموار شده را می توان به دو دسته تقسیم کرد :
الف ) جریان های سود هموار به طور طبیعی
ب ) جریان های سود هموار شده به قصد قبلی ( ایکل ۱۹۸۱)
جریان سودهای هموار به طور طبیعی ناشی از آن دسته از فرآیندهای ایجاد کننده سود هستند که جریانی هموار را به خودی خود ایجاد می کنند . از سویی دیگر جریان سود هموار شده با قصد قبلی جریان های سودی هستند که ناشی از تکنیک های مدیریت سود واقعی ، یا مدیریت سود مصنوعی هستند . مدیریت سود واقعی هنگامی رخ می دهد که مدیریت شرکت دست به اقداماتی می زند تا از آن طریق رویدادهای اقتصادی (ایجاد کننده درآمد) را به نحوی سازماندهی کند که منجر به تولید جریانی هموارشده از سود شوند . از سویی دیگر مدیریت سود مصنوعی سود هنگامی است که مدیریت شرکت زمانبندی ثبت های حسابداری را به نحوی دستکاری نماید تا از این طریق جریان های سود را هموار کند(برویلته^[۳۱]، ۲۰۱۰). برخی از صاحبنظران تنها مدیریت سود مصنوعی سود را
ابعاد و جوانب و تئوری های مربوط به مدیریت سود:
ابعاد مدیریت سود وسیله ایست برای تحقق فرایند مدیریت سود سود است داشر و مادکام در تفکیک همواسازی واقعی از مدیریت سود مصنوعی چنین اذعان می دارند (برویلته^[۳۲]، ۲۰۱۰):
مدیریت سود واقعی به رویدادهای واقعی که بر اساس یا بدون توجه به تاثیرات مدیریت سود بر سود به عمل آمده است اطلاق می شود . در حالی که مدیریت سود مصنوعی مربوط به آن دسته از روش های حسابداری است که به قصد انتقال درآمدها یا هزینه ها از یک دوره به دوره دیگر اعمال می گردد.
هر دونوع مدیریت سود سود می تواند در مواردی غیر قابل تشخیص باشد . مثلا میزان هزینه های گزارش شده می تواند کمتر یا بیشتر از دوره های گذشته باشد و این کاهش یا افزایش نتیجه تاثیرات عمده بر میزان هزینه ها( مدیریت سود واقعی) یا روش های گزارش(مدیریت سود مصنوعی) بشمار رود (چینگ^[۳۳]، ۲۰۱۰).

۲-۵-۱- واکاوی پیشینه پژوهش در ایران
پژوهشی با عنوان «روابط بین بازارگرایی و عملکرد در نمایندگی ها و کارگزاری های بیمه ی آسیا در استان کرمان» که توسط ملا حسینی و نیک سرشت در سال ۱۳۸۹ انجام شد.
این مقاله به طور تجربی ارتباط بین بازار گرایی و عملکرد را در نمایندگی هاو کارگذاری های بیمه ی آسیا در استان کرمان امتحان کرده است. در این پژوهش مقیاس بازار گرایی مخصوص بخش خدمات بکارگرفته شده است. روش تحقیق میدانی بوده و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. تجزیه و تحلیل فاکتورها نشان می دهد که ۴ بعد پنهان تحت بازارگرایی وجود دارند:
مشتری گرایی، رقیب گرایی، پاسخگویی بخشی و گرایش به رضایت مشتری.یافته ها پیشنهاد می کنند که مشتری گرایی وگرایش به رضایت مشتری اثر قوی ای را روی عملکرد نسبت به دیگر ابعاد دارد و رقیب گرایی تاثیر کمتری روی عملکرد دارد و پاسخگویی سازمانی رابطه نامحسوسی با عملکرد دارد.
پژوهشی توسط ابزری و همکارانش در سال ۱۳۸۸ با عنوان « تأثیر بازاریابی داخلی بر بازارگرایی و عملکرد سازمانی در صنعت هتلداری» انجام شد.
هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر بازاریابی داخلی بر بازار گرایی و عملکرد سازمانی است. در این تحقیق با بهره گرفتن از پرسشنامه هایی که آماده کرده به بررسی یک نمونه ۱۰۰ تایی از مدیران و سرپرستان هتل ها در سطح شهر اصفهان پرداخته شد. در این راستا، بر اساس ادبیات تحقیق مدلی برای نشان دادن تأثیر بازاریابی داخلی بر عملکرد سازمانی طراحی و با بهره گرفتن از نرم افزار لیزرل مورد آزمون قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل از انجام تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه، مشخص شد که بازاریابی داخلی از طریق بازارگرایی بر عملکرد سازمانی مؤثر است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۵-۲- واکاوی پیشینه پژوهش در سایر کشورها
نارور و اسلاتر در سال ۱۹۹۰ و هم چنین شریف و همکاران در سال ۲۰۰۲ ارتباط مستقیم بین بازارگرایی و عملکرد سازمانی پیدا کردند. در بسیاری از مطالعات مورد بررسی به نظر می رسد که همگرایی میان این آثار تجربی که در ارتباط مثبت بین بازارگرایی و عملکرد سازمانی را پشتیبانی می کند، وجود دارد .
سوبرامانیان و همکاران در سال ۲۰۰۹ نشان دادند که بهره مندی از بازارگرایی به نظر می رسد که آن را به عنوان یک سازمان با مبنای پتانسیل در اختیار رقبا قرار می دهد. با این حال، پژوهش در رابطه عملکرد بازار و گرایش پیشرفت آن، نشان می دهد که این رابطه ممکن است توسط برخی از زمینه های محیطی و سازمانی را تحت تاثیر قرار گیرد.
به طور مشابه، شواهد تجربی نشان می دهد که شرکت هایی با بازارگرایی بالاتر نتایج اقتصادی و تجاری بهتری دست آورده اند. محققان بطور گسترده شواهدی از اثر مثبت بازارگرایی بر عملکرد کسب و کار جمع آوری کرده اند. در واقع، اکثریت قریب به اتفاق مطالعات بازارگرایی را بررسی کرده اند و نشان دادند که اثر بازارگرایی بر عملکرد کسب و کار، تحت شرایط مختلف محیطی و تنظیمات خاص به عنوان یک جهت گیری استراتژیک وجود دارد. ( گرینستین، ۲۰۰۸ ) و سوبرامانیان همکاران، ۲۰۰۹).
لونیال^[۱۰۱] و همکاران در سال ۲۰۰۸ اشاره کرد که اگر چه، هر دو مفهوم بازارگرایی و توسعه خدمات جدید به صورت جداگانه در زمینه عملکرد سازمانی مورد مطالعه قرار گرفته، ولی به ندرت به طور همزمان مورد مطالعه قرار گرفته اند و بنابراین ماهیت دقیق از روابط بین این مفاهیم و عملکرد سازمانی بود به درستی درک نشده است.
لیات آلروبایی در سال ۲۰۱۳ پژوهشی تحت عنوان « بررسی رابطه بین توسعه خدمات جدید، جهت گیری بازار و عملکرد بازاریابی» را انجام داد. این پژوهش در صنعت هتل داری در اردن انجام گردیده است.
نتایج نشان داد که توسعه خدمات جدید تاثیر مثبت و معنی داری بر عملکرد بازاریابی فراهم می کند. علاوه بر این، اثر غیر مستقیم بازارگرایی بر عملکرد بازاریابی از طریق توسعه خدمات جدید به عنوان میانجی نیز تایید شد. با این حال، این نتایج نشان می دهد که نقش دوگانه بازارگرایی به عنوان هر دو عامل مستقیم به عملکرد بازاریابی و عامل غیر مستقیم از طریق توسعه خدمات جدید وجود دارد.
نورا لادو و همکارانش در سال ۲۰۱۱ پژوهشی با عنوان « رابطه بین بازارگرایی و نوآوری خدمات در کسب و کار بیمه » در اسپانیا انجام دادند.
نتایج نشان می دهد که، اگر چه شرکت های بیمه اتحادیه اروپا و تجزیه و تحلیل شدند ولی به محیط خود به شکل متفاوت واکنش نشان می دهند ، که به نوبه خود در درجه خود از نوآوری منعکس شده است، علاوه بر این، یک اثر مثبت بازارگرایی به طور کلی در درجه نوآوری و نوآوری عملکرد شرکت های بیمه در هر دو بازارهای آمریکا و اتحادیه اروپا وجود دارد.مفاهیم مدیریتی از این یافته ها روشن به نظر می رسد. اندازه و اثر بخشی فعالیت های نوآوری از یک شرکت را می توان از طریق اتخاذ اصول بازارگرایی افزایش داد.
۲-۵- مبانی نظری پژوهش
مبانی نظری این مطالعه را عمدتا نظریه ها، مدل ها و یافته های مربوط به بازارگرایی، توسعه خدمات جدید و عملکرد بازاریابی شکل داده اند که در قسمت های مختلف این فصل ارائه و معرفی گردیدند.
۲-۶- چارچوب نظری و مدل پژوهش
چارچوب نظری تحقیق از پیوندی درونی میان متغیرهایی که سرانجام در پویایی موقعیت مورد بررسی نقش دارد گفتگو می کند. چارچوب نظری بنیانی است که تمامی پژوهش بر آن استوار است. این چارچوب شبکه ای منطقی و توصیفی مشتمل بر روابط میان متغیرهایی که شناسایی گردیده اند. بدین ترتیب چارچوب نظری روابط میان متغیرها را روشن می سازد و نظریه هایی را که مبانی این روابط هستند را می پردازد و نیز ماهیت و جهت این روابط را توصیف می کند. در این پژوهش می توان چارچوب نظری و مدل را همسان در نظر گرفت (سکاران، ۲۰۰۰٫ به نقل از شیرازی).
براساس برخی تعریف ها، چارچوب نظری عبارت است از: «شیوه خاصی از نگریستن به زندگی انسان که طی آن، فرض های خاصی در باره ماهیت واقعیت اجتماعی (روابط اجتماعی) عرضه می شود.» (ارل ببی، روش های تحقیق در علوم اجتماعی، ج۱، ص۹۸،۱۱۸).
گرچه عبارت های پژوهشگران درباره تعریف چارچوب نظری، متفاوت است، اما این تعریف ها از نظر محتوا تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند و روی هم رفته می توان گفت که یک طرح یا چارچوب نظری در حوزه علوم اجتماعی، مجموعه ای نظام مند از فرضیه های اطمینان بخش و کم و بیش تجربه شده و تعمیم یافته در زمینه رفتار اجتماعی خاص انسان است که پایه و پشتوانه تحلیل ها و شکل استدلال های محقق را در یک طرح پژوهشی تشکیل می دهد و در همان حال، پژوهشگر سعی می کند در خلال تحلیل داده های خود، مصادیق جدیدی برای آن فرضیه های کلی ارائه کند. به عبارت دیگر، کار پژوهشگر در ارتباط با چارچوب نظری گزینش شده، تطبیق آن به عنوان مجموعه ای از قواعد کلی و منسجم بر مصادیق جدید است.
۲-۶-۱٫ فواید چارچوب نظری
گرچه از خلال تعریف‌های ارائه شده برای چارچوب نظری، تا حدودی فایده‌ها و کاربردهای آن مشخص شد، با وجود این، یادکرد فواید مشخص استفاده از چارچوب نظری در پژوهش، علاوه بر پاسخ دادن به چرایی این اقدام از سوی مورخان، می‌تواند به طور غیرمستقیم حدود چارچوب نظری را نیز بیان نموده، مکمل مطلب پیشین باشد. ضمن این که لازم است در همین جا بار دیگر این نکته یادآوری ‌شود که این سخنان که ذیلاً ملاحظه می‌شود، مستقیماً ناظر به روش تحقیق در حوزه علوم اجتماعی است که البته، به مرور، به پژوهش‌های تاریخی نیز راه یافته است. در عین حال، شکی نیست که استفاده از چارچوب نظری در پژوهش‌های اجتماعی، اهمیت بیشتری دارد و طبعاً با تأکید بیشتری نیز همراه است، زیرا چه بسا در یک پژوهش تاریخی در آن حد از اهمیت و ضرورت نباشد. به هرحال، نظر به اهمیت موضوع، متن گفتار صاحب‌نظران در باب فواید کاربرد چارچوب نظری در پژوهش را ذیلا مرور می‌کنیم.
یکی از پژوهشگران در این‌باره می‌نویسد:
برخی تصور می‌کنند که می‌توانند بدون نظریه چارچوب نظری نیز یک تحقیق را انجام دهند. این گونه تحقیقات گرچه ممکن است در موارد استثنایی به بخش‌هایی از واقعیت‌ها بینجامد، اما… هر کس تئوری‌ها را بهتر بشناسد، بهتر می‌تواند از پس مسئله مورد تحقیق برآید. تئوری‌ها کمک می‌کنند که ما محیط بیرونی خود را به طور سیستماتیک‌‌تر ادراک کنیم و مسائل را به طور هدفمندتر کشف نماییم و این مسائل را در قالب‌‌های وسیع‌تر، یعنی در یک شبکه وسیع‌تر از روابط علی تبیین کنیم(فرامرز رفیع‌پور، تکنیک‌های خاص تحقیق در علوم اجتماعی، ص۱۲٫).
مارتین آلبرو نیز می‌نویسد: «هیچ پژوهشی بدون نظریه کارساز نیست، زیرا نظریه به معنای ارتباط اندیشه‌هاست(مارتین البرو، مقدمات جامعه‌شناسی، ص.۵۶). هدف جامعه‌شناسی، آشکار ساختن حقایقی درباره جامعه انسانی است. بنابراین، نظریه‌هایی را درباره چگونگی کارکرد جوامع و روش مطالعه آن ها مطرح می‌کند(همان، ص.۶۶).
چارچوب نظری یا به عبارتی مدل این مطالعه را متغیر مستقل ابعاد بازارگرایی، متغیر میانجی توسعه خدمات جدید و متغیر وابسته عملکرد بازاریابی شکل می دهند. مدل مزبور در شکل زیر ارائه شده است.
H₄
H₃
H₂
H₁
عملکرد بازاریابی
بازارگرایی
توسعه خدمات جدید
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
۳-۱- مقدمه
به طور کلی هر تحقیق در ابتدا در پی طرح مشکل یا مساله ای مطرح می شود، مشکل و مساله ای که سوالات زیادی را در ذهن محقق ایجاد می کند و موجب پیدایش فرضیاتی می شود. شناخت حقایق و کشف روابط میان آن ها با روش علمی می باشد.
منظور از روش علمی، همه راه ها و شیوه هایی است که پژوهشگر و محقق را از خطا مصون داشته و امکان رسیدن به حقیقت را برای وی فراهم می سازد. به عبارت دیگر روش تحقیق علمی پیروی از رویه منظم و سیستماتیک است که در جریان استفاده از روش های آماری و مرتبط ساختن عوامل موضوع تحقیق باید رعایت گردد (چاوا، ۱۳۸۴ص ۳۷).
هدف نهایی تحقیق به دست آوردن نتایج کلی و قابل تعمیم است. این نتایج می تواند برای تبیین پدیده ها و پیش بینی رویدادهای آینده به کار رود. هدف از تعیین روش تحقیق، آن است که محقق مشخص نماید چه شیوه و روشی را باید اتخاذ کند تا او را به بهترین نحو، در دستیابی به پاسخ پرسش های تحقیق یاری رساند. در این فصل نخست روش تحقیق، متغیرها، جامعه آماری و حجم نمونه پژوهش، ارائه گردیده اند. سپس ابزار گردآوری داده ها و روایی و پایایی آن مطرح شده و سرانجام روش آماری تحقیق بیان شده است. .
۳-۲- روش تحقیق
پایه هر علمی، روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می رود. تعاریف متعددی در مورد روش تحقیق وجود دارد، ولی به طور کلی می توان گفت روش تحقیق، مجموعه ای از قواعد، ابزار و راه هایی معتبر و نظام یافته برای بررسی واقعیت ها، کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکلات است(دانایی فرد و همکاران، ۱۳۸۳، ص ۳۱).
تحقیقات علمی براساس هدف پژوهش ها به پژوهش های بنیادی و کاربردی تقسیم می شوند. البته برخی پژوهشگران معتقدند پژوهش ها براساس هدف به سه دسته تقسیم می شوند: تحقیق بنیادی، کاربردی و تحقیق و توسعه(همان منبع).
تحقیق بنیادی: پژوهشی است که به کشف ماهیت اشیاء پدیده‌ها و روابط بین متغیرها، اصول، قوانین و ساخت یا آزمایش تئوری‌ها و نظریه‌ها می‌پردازد و به توسعه مرزهای دانش رشته علمی کمک می کند. تحقیق بنیادی می تواند نظری یا تجربی باشد. تحقیق بنیادی نظری از روش‌های استدلال عقلانی و قیاسی استفاده می‌کند و بر پایه مطالعات کتابخانه‌ای انجام می‌شود. تحقیق بنیادی تجربی از روش‌های استدلال استقرائی استفاده می‌کند و بر پایه روش های میدانی انجام می‌شود. (همان منبع).
تحقیق کاربردی: پژوهشی است که با بهره گرفتن از نتایج تحقیقات بنیادی به منظور بهبود و به کمال رساندن رفتارها، روش‌ها، ابزارها، وسایل، تولیدات، ساختارها و الگوهای مورد استفاده جوامع انسانی انجام می‌شود. هدف تحقیق کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است(همان منبع، ص ۳۳).
در این پژوهش، با عنایت به توضیحات بالا می توان گفت روش تحقیق از آن لحاظ که نتایج مورد انتظار آن می تواند در موسسات و سازمان های مشابه مورد استفاده باشد، « کاربردی » است، از نظر ویژگی های موضوع مطالعه ای است توصیفی، از نظرزمان گردآوری داده ها تحقیقی پیمایشی و از نظر نحوه گردآوری داده ها مطالعه ای میدانی می باشد.
۳-۳٫ متغیرها
متغیر نماد یا چیزی است که می تواند از لحاظ مقدار تغییر کند و معمولا چیزی است که می تواند ارزش های عددی متفاوتی را بپذیرد. در واقع ویژگی هایی است که پژوهشگر آن ها را مشاهده و کنترل و یا در آن ها دخل و تصرف می کند(سیف نراقی، مریم،۱۳۷۱، ص ۸۵).. متغیرهای این تحقیق به سه دسته تقسیم می شوند:
۳-۳-۱٫ متغیرهای مستقل
متغیر مستقل به متغیری گفته می شود که از طریق آن متغیر وابسته پیش بینی می شود و شرایط یا خصوصیات را پیش بینی می کند و آزمایشگر در کاوش خود آن را دست کاری، کنترل و مشاهده می کند تا رابطه علی آن را با متغیر دیگری در موقعیتی ویژه بررسی نماید (همان منبع). در این مطالعه متغیرمستقل عبارت است از:
ابعاد بازارگرایی (مشتری گرایی، رقیب گرایی و هماهنگی بین عملکردی)
۳-۳-۲٫ متغیر وابسته
متغیر وابسته یا پاسخ برون داد یا ملاک، متغیری است که مشاهده یا اندازه گیری می شود تا تاثیر متغیر مستقل بر آن معلوم و مشخص شود (همان منبع). متغیر وابسته این تحقیق عبارت است توسعه خدمات جدید.
۳-۳-۳٫ متغیر میانجی^[۱۰۲]

هال (۱۹۷۱) تعهد مسیر شغلی را به عنوان انگیزه قوی فردی برای کار در یک نقش شغلی انتخابی، تعریف می کند. کولاری^[۱۱] و بی شاپ^[۱۲](۱۹۹۰) مخالف این امر بودند که تعهد مسیر شغلی بوسیله توسعه اهداف مسیر شغلی به انضمام شناخت و درگیری با اهداف آنها مشخص شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

فصل دوم
مبانی نظری تحقیق
مقدمه
در دنیای جهانی کسب و کار، تغییرات دایمی و روزانه گواهی هستند بر فرایند های ساختار دهی مجدد، کاهش اندازه سازمانی، ادغام ها و تصاحبات مزایای تکنولوژیکی و سایر اقدامات جهت برآمدن از پس فشارهای جهانی (گرین هاوس^[۱۳]، کالانان^[۱۴] و گادشالک^[۱۵]، ۲۰۰۰). این تغییرات در سطوح سازمانی اهمیت مدیریت افراد در محل کار و به خصوص برنامه ریزی و مدیریت شغلی را افزایش داده اند. به طور مستدل نیروی کار با ارزش ترین منبع سازمان های معاصر است که فراهم سازی آنها با یک مسیر شغلی با ثبات یک رابطه برنده – برنده هم برای سازمان و هم برای کارکنان ایجاد می کند (براچ^[۱۶]، ۲۰۰۴).
شغل
شغل‏ از نظر لغوى، به معناى به کار گماردن ‏کسى است و آنچه مایه مشغولیت مى‏باشد. از طریق اشتغال، فرد فعالانه در جریان تولید و خدمات مشارکت مى‏کند و پاداشى ‏نقدى ‏یا جنسى ‏دریافت مى ‏دارد. کار و شغل فعالیتى بدنى یا فکرى در جهت تولید و خدمت است(مشبکی، ۱۳۸۶). به طور کلى، کار فعالیتى است که از کسى خواسته شده و در مقابل آن، به وى مزد پرداخت مى‏شود. به طور خلاصه، مى‏توان گفت: شغل یعنى کارى که فرد، مشغول به انجام آن است و از طریق آن، هم انجام وظیفه مى‏کند و هم امرار معاش مى‏نماید. در تعریفى ‏دیگر، شغل‏ عبارت است از گروهى‏ ازموقعیت‏هاى ‏مشابه ‏دریک ‏مؤسسه، اداره یا کارگاه که افراد واجد شرایط خاص، مى‏توانند این موقعیت‏ها را احراز کنند و وظایف محوله را انجام دهند(رضائیان، ۱۳۹۰).
رضایت ‏شغلى‏^[۱۷]
رضایت شغلی از موضوعاتی است که از دهه ۱۹۲۰ به بعد، بارها در سازمان های مختلف مورد مطالعه قرار گرفته است؛ به گفته بسیاری از کارشناسان، یکی از چالش برانگیزترین مفاهیم سازمانی و پایه بسیاری از سیاست ها و خط مشی های مدیریت برای افزایش بهره وری و کارآیی سازمان است (حیدرعلی، ۲۰۰۰). عامل نیروی انسانی همواره به عنوان یکی از عوامل مؤثر در بقای سازمان ها مطرح است. بنابراین شناخت نیازها، انگیزه ها، تمایلات، عوامل رضایت و عدم رضایت کارمندان نه تنها لازم است بلکه جهت اتخاذ سیاست های صحیح، راهبردهای مناسب و برنامه های مؤثر ضروری می باشد.
رضایت شغلی حالت خشنودی است که می تواند با اجرای ارزش های شغلی فرد به دست آید (لاک^[۱۸]، ۱۹۶۹). رضایت شغلی “را می توان به عنوان یک احساس جهانی در باره شغل و یا به عنوان یک صورت فلکی مربوط به نگرش در مورد جنبه های مختلف و یا جنبه های از کار در نظر گرفت” (اسپکتر^[۱۹]، ۱۹۹۷). پیشنهاد شده است که رضایت شغلی زمانی اتفاق می افتد که نیازهای در حال تغییر فردی با ویژگیهای خاص و تغییر ناپذیر کار هماهنگ شود. کارمندان ناراضی دارای رفتار کاری منفی مانند عملکرد پایین، غیبت زیاد، جابجایی زیاد، و کاهش بهره وری هستند (کویز^[۲۰]، ۲۰۰۱). تعهد سازمانی به سادگی به عنوان دلبستگی یا پیوندی که افراد را با سازمانیکه برای آن کار می کنندشکل می گیرد تعریف شده است (کچاوند^[۲۱] و استراسر^[۲۲]، ۲۰۰۱). رضایت شغلی به عنوان بخشی از تعهد سازمانی تشخیص داده شده و یک پیش بینی کننده مهم تعهد سازمانی است (لالوپا^[۲۳]، ۱۹۹۷). رضایت شغلی نگرشی به سمت کار ،مرتبط با شرایط کار ،ویژگیها و یا جنبه هایی از کار است (وینر، ۱۹۸۲). در نتیجه ،فرایند تعهد بیشتر از دلبستگی به شرکت استخدام کننده به عنوان مخالف وظایف خاص، عوامل محیطی، فضای عمومی و موقعیت کاری که باید انجام شود است (مودی^[۲۴] و همکاران، ۱۹۸۲). وودمن^[۲۵] و هل ریجل^[۲۶] نیز در بحث عوامل مؤثر بر رضایت شغلی، به عواملی چون صفات کارگر و کارمند، نوع کار، محیط کار، و روابط انسانی کار اشاره کرده اند. عوامل مؤثر بر رضایت شغلی از نظر کورمن شامل : عوامل درونی محتوایی، عوامل زمینه بیرونی و ماهیت کار است (ازدمیر^[۲۷]، ۲۰۰۹).
گینزبرگ^[۲۸] و همکارانش، رضایت شغلی را به دو نوع مختلف تقسیم بندی کرده اند: رضایت درونی و رضایت بیرونی.
الف) رضایت درونی از دو منبع به دست می‌آید:
اول احساس لذتی که انسان صرفاً از اشتغال به کار و فعالیت عایدش می‌شود.
دوم لذتی که بر اثر مشاهده ی پیشرفت و یا انجام برخی مسئولیت‌های اجتماعی و به ظهور رساندن توانایی‌هاو رغبت‌های فردی به انسان دست می‌دهد(رابینز، ۱۳۹۱).
ب) رضایت بیرونی که با شرایط اشتغال و محیط کار ارتباط دارد و هر لحظه در حال تغییر و تحول است. از عوامل رضایت بیرونی به عنوان مثال، شرایط محیط کار، میزان دستمزد و پاداش، نوع کار و روابط موجود بین کارگر و کارفرما را می‌توان نام برد.
این گونه به نظر می‌رسد که عوامل درونی که شامل خصوصیات و عامل فردی می‌باشند، در مقایسه با عوامل بیرونی نظیر شرایط محیط کار، از ثبات بیشتری برخوردارند. بنابراین شاید بتوان گفت که رضایت درونی پایدارتر از رضایت بیرونی است رضایت شغلی نتیجه تعامل بین رضایت درونی و بیرونی است. ایجاد رضایت شغلی در کارکنان احتمالاً سرعت بالایی نخواهد داشت، اما قطعاً با شتاب بسیار بالایی از بین می‌رود. ممکن است همه شرایط برای بالای نگه‌داشتن رضایت کارمندی در حدی فوق‌العاده باشد، اما صرفاً با یک برخورد نامناسب مدیر، امکان تأثیر این شرایط مناسب به صورت کاملاً محسوسی به سمت صفر میل کند(رضائیان، ۱۳۹۰).
دیدگاه ها و مفهوم سازی های متعدد و گاه متناقضی درباره تعریف رضایت شغلی شکل گرفته و توسعه یافته است. برخی از صاحب نظران هم چون هرزبرگ رضایت شغلی رادارای دو بُعد دانسته اند. یک بعد عوامل و شرایطی است که فقدان آن ها فقط موجب عدم رضایت می گردد. مانند طرز تلقی و برداشت کارکنان، شیوه اداره امور، خط مشی های سازمان، ماهیت و میزان سرپرستی، امنیت کاری، شرایط کاری، مقام و منزلت، سطح حقوق و دستمزد، استقرار روابط متقابل دو جانبه، مدیران، همکاران و مرئوسان و زندگی شخصی کارکنان. هرزبرگ این موارد را عوامل بهداشتی یا مؤثر در حفظ وضع موجود یا عوامل بقاء می نامند و معتقد است که نبود این عوامل ممکن است چنان کارمندان را دچار عدم رضایت سازدکه سازمان را ترک کرده و موجودیت آن را به مخاطره اندازد. بُعد دوم، عوامل مؤثر در ایجاد انگیزه هستند که وجود آنها موجب انگیزش و رضایت افراد و فقدان آن ها باعث عدم رضایت ضعیفی می گردد. به نظر هرزبرگ عوامل مؤثر در ایجاد انگیزه عبارت است از:

• • موفقیت کاری

• • شناخت و قدردانی از افراد وکار آن ها

• • پیشرفت و توسعه شغلی، رشد فردی

• • ماهیت کار و وظایف محوله( بیشکیف^[۲۹]، ۲۰۰۱)

برخی دیگر از اندیشمندان مانند لوک، معتقدند بسیاری از مفهوم سازی ها و تعاریف رضایت شغلی در بردارنده نوعی فرایند ارزشیابی است از این رو آن را حالت هیجانی خوشایند و مثبتی می دانند که ناشی از ارزشیابی شغلی یا تجربه های شغلی فرد است.
از تعاریف ارائه شده درباره رضایت ‏شغلى‏، چنین برمى‏آید که این مفهوم بیانگر احساسات و نگرش‏هاى مثبتى است که شخص نسبت ‏به شغلش دارد. وقتى گفته مى‏شود که کسى از رضایت‏ شغلى سطح بالایى برخوردار است، یعنى به طور کلى، شغلش را دوست مى‏دارد، براى آن ارزش زیادى قایل است و به ‏گونه‏اى مثبت ‏به آن مى‏نگرد و در یک کلام، از احساس خوب و مطلوبى نسبت ‏به آن برخوردار است.
برنامه ریزی برای کار رضایتمندانه
نیـازها و خواسته هایـی که بـرآورده ساختن شــان، مـوجب رضایت شغلـی افــراد می شوند، به کلی با انگیزه هایی که فرد را برای انجام کار مطلوب بر می انگیزد متفاوت است برای اینکه افراد وظایف خود را به نحو احسن انجام دهند، باید از کاری که انجام می دهند رضایت داشته باشند و فضایی دلخواه بر محیط کار حاکم باشد آنگونه که با کمال میل، پذیرای وظایف و مسئولیتهای خویش باشند. برای رسیدن به این وضعیت، باید برنامه ای را طراحی کرد تا افراد رضایت شغلی پیدا کرده و برای انجام وظایف و مسئولیتها، تمایل قبلی داشته باشند(دفت، ۱۳۸۹).
ایجاد شرایط مناسب : عـوامل گوناگونی موجب می شود که فـرد به کار خود علاقه مند شود و با اشتیاق آن را انجام دهد و یا از کاری گریزان شود و با بیزاری به آن بپردازد.
افـراد زمانی نسبت به شغل شان احساس رضایت و علاقه مندی دارند و از انجام آن لذت می برند که :
۱ – در کارشان مهارت دارند
۲ – هنگام کار، حداکثر شایستگی و کارآمدی خود را بروز می دهند
۳ – دستمزد دریافت می کنند
عوامل فوق که مربوط به خود فرد است، بر عملکرد او تاثیر مثبت می گذارند. اما عوامل دیگری وجود دارد که می تواند سبب دلسردی و نارضایتی فرد شود مانند(قلی پور، ۱۳۹۰) :
۱ – سیاستها و مقررات اداری
۲ – کاغذ بازی و بوروکراسی
۳ – شرایط حاکم بر کار
این عوامل، از کنترل فرد خارج است و نوعی فشار خارجی به شمار می آیند. برای اینکه افراد از انگیزه کافی برخوردار باشند و وظایف خود را به نحو احسن انجام دهند، باید به آنان فرصت داده شود. باید شرایطی مناسب بر ایشان فراهم آید و در مقابل کاری که انجام می دهند، دستمزد کافی دریافت نمایند و دائما تشویق شوند. باید پذیرفت که عوامل خارجی، تاثیری جدی بر عملکرد افراد می گذارند و می توانند افراد را متحول کنند.
افزایش رضایت شغلی : باید شرایطی فراهم شود تا افراد، نسبت به شغل خود احساس غرور و سر بلندی کنند و از انجام آن لذت ببرند و با تمام توان، به کار و فعالیت بپردازند. افراد هنگامی از شغل خود رضایت دارند که(رضائیان، ۱۳۹۰) :
۱ – کارشان را هدفمند بدانند
۲ – خودشان مسئول نتیجه کارشان باشند
۳ – نسبت به نتیجه کار خود مطلع شوند
خلاصه اینکه کارکنان باید احساس کنند که به کاری مفید و سازنده اشتغال دارند تا به رضایت و علاقه لازم و کافی دست یابند. آنها باید از اهمیت کار خود آگاه باشند و همواره باید فرصتی در اختیار داشته باشند تا شایستگی ها و قابلیت های خود را بروز دهند. کسب آگاهی لازم، درباره جوانب گوناکون کار، موجب می شودکه افراد خود را کنترل کنند و هر چه بیشتر به سطح مطلوب، نزدیک شوند(دفت، ۱۳۸۹).
خود آگاهی و عزت نفس
اصولا، هر فرد ادراک و مفهومی ممتاز از افراد و اشیای دیگر از خویش گسترش و بروز می دهد، این ادراک یا تصویر شخص، نقش هایی را که بازی می کنیم و گروه هایی را که به آنها متعلقیم را در بر می گیرد. شناخت خود در نظریه های پیشرو رشد حرفه ای امروز تکرار شده است. در هر عصری به مردم تاکید شده است که بدانند کیستند تا بتوانند آنچه که می خواهند بشوند(قلی پور، ۱۳۹۰).
نظریه های رضایت شغلی
نظریه‏هاى رضایت ‏شغلى فراوان است. همان‏گونه که درباره تعریف و عوامل ایجادکننده رضایت ‏شغلى، اتحاد عقیده‏اى وجود ندارد، درباره نظریه‏هاى رضایت ‏شغلى نیز عقاید متفاوت و گوناگونى ابراز شده است. مطالعات اولیه در زمنیه نگرش‏هاى مربوط به کار، از پیش از جنگ جهانى اول شروع شد و به طور فعال، در انگلستان، اروپا و امریکا دنبال گردید. پدیده اشتغال از ابتداى زندگى اجتماعى بشر مورد توجه بوده است. هر یک از اندیشمندان به نوعى درباره این مساله سخن گفته‏اند. جامعه‏شناسان و روان‏شناسان در قرون اخیر، نظرات متفاوتى درباره کار و شغل ارائه نموده‏اند. جنبه‏هاى گوناگون کار، اعم از نابرابرى در کار، رضایت‏شغلى، انگیزه کار و بالا بردن بهره‏ورى سازمان‏هاى کارى، هر کدام به نحوى مورد توجه ‏دانشمندان و اندیشمندان علم مدیریت، جامعه‏شناسى، اقتصاد و روان‏شناسى قرار گرفته است(کاوسی، ۱۳۸۸).
برای نمونه بروفى^[۳۰] به چهار نظریه، اشاره نموده است که عبارتند از:
نظریه نیازها
میزان رضایت شغلی هر فرد که از اشتغال حاصل می‌شود به دو عامل بستگی دارد:
اول، چه مقدار از نیازها و به چه میزان از طریق کار و احراز موقعیت مورد نظر تأمین می‌شود
دوم، چه مقدار از نیازها و به چه میزان از طریق اشتغال به کار مورد نظر تأمین نشده باقی می‌ماند. نتیجه‌ای که از بررسی عوامل دسته اول و دوم حاصل می‌شود، میزان رضایت شغلی فرد را معین می‌کند(رضائیان، ۱۳۹۰).
نظریه انتظارات