اسوانی و هیس(۲۰۰۳) مطالعه ای را تحت عنوان تاثیر تمرینات ثبات مرکزی بر تعادل و وضعیت بدنی شناگران زن دانشگاهی انجام دادند. در این تحقیق ۲۶ زن عضو تیم شنای دانشگاه با میانگین سنی ۶±۲۴ در دو گروه تجربی و کنترل تمرینات را به مدت ۹ هفته و هفته ای ۲بار انجام دادند.تمرینات ثبات مرکزی شامل ۱۰تمرین به همراه تمرینات کششی بود.در این تحقیق از سیستم ثبات بایدوکس برای اندازه گیری پیش آزمون و پس آزمون تعادل نیمه پویا و از اسکوات ساجیتال برای ارزیابی وضعیت بدنی استفاده شد. نتایج نشان داد که برنامه تمرینی بر وضعیت بدنی اثر داشته ولی بر تعادل تاثیری نداشته است. بنابراین ثبات مرکزی ممکن است وضعیت بدنی ایزومتریک را بهبود بخشد ولی بر تعادل پویا تاثیری ندارد(۱۰۳).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

جفری و لوییزا (۲۰۰۴) به بررسی اثر تمرین مقاومتی خانگی بر تعادل،قدرت و تحرک در بزرگسالان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس پرداختند.که این تمرینات بر روی ۲۹ زن و۸ مرد که در دو گروه کنترل(۱۷) وگروه تجربی(۱۹) به صورت ۸ هفته، هفته ای ۳ جلسه انجام شد. نتایج این تحقیق پیشرفت قابل توجهی در توان اکستانسورهای پا را نشان داد که این امر باعث بهبود تعادل در این بیماران شده بود(۲۶).
اکن وهمکاران( ۲۰۰۴) به بررسی اثر یوگا و ورزش های هوازی بر روی عملکرد شناختی، خستگی، خلق و خوی، وکیفیت زندگی در بیماران مولتیپل اسکلروزیس (MS) پرداختند. این تحقیق بر روی ۶۹ بیمار مبتلا به ام اس به مدت ۶ ماه در دو گروه تجربی(کلاس هفتگی یوگا همراه با تمرین در خانه وکلاس هفتگی ورزش با بهره گرفتن از دوچرخه ثابت به همراه ورزش در خانه) ویک گروه کنترل انجام گرفت این نتایج این تحقیق ازطریق پرسشنامه MFI و پرسشنامه کیفیت زندگی SF36 پیشرفت بسیاری را در خستگی، خلق وخوی وکیفیت زندگی این بیماران نشان داد (۱۰۴).
لانزاتا و همکاران (۲۰۰۴) به بررسی کنترل بالاتنه در بی ثباتی قامت حین نشستن در طی فعالیتهای عملکردی در آزمودنی های سالم وبیماران مبتلا به ام اس پرداختند. این مطالعه به صورت تصادفی در مرکز توانبخشی ایتالیا بر روی ۱۰آزمودنی سالم و۱۰بیمار مبتلا به ام اس انجام شد. آزمودنی ها در چند مقیاس (جابه جایی زاویه ای ،سرعت زاویه ای کامل در جلو وعقب،سطوح میانی جانبی یک سطح نا هموار حمایت شده) آزمایش شدند در این چند وضعیت بین آزمودنی های سالم وبیمار تفاوت معناداری وجود داشت. این آزمایش نشان داد که بیماران مولتیپل اسکلروزیس چه در سطح صاف چه در سطح ناهموار دچار بی ثباتی و کاهش تعادل بیشتر تنه در فعالیتهای ایستادن و عملکردیشان نسبت به افراد سالم هستند که این، ضعف عضلات و اختلالات تعادلی را در آنها نشان می داد(۱۰۵).
کلاری وهمکاران(۲۰۰۵) اثر تمریناتBallate( تمرینات قوی سازی عضلات ناحیه مرکزی بدن با تاکید بر تعادل) وتمرینات سنتی راه رفتن وتمرینات هوازی بر تعادل زنان را بررسی کردند. این تمرینات بر روی زنان ۷۵-۵۰سال در ۳ گروه:تمرینات Ballate(13نفر)، تمرینات هوازی (۱۷نفر) وگروه پیاده رفتن(۱۵نفر) و به مدت ۱۳ هفته و۳روز در هفته وهر جلسه یک ساعت اجرا شد. تعادل ایستا و پویا بوسیله چهار روش اصلاح شده بالینی واکنش حسی برای تعادل،ایستادن روی یک پا با چشمان باز .چشمان بسته، ایستادن تاندم و چرخش سریع گام اندازه گیری شد. نتایج تحقیق افزایش چشمگیری را در تعادل با چشمان باز در گروه Ballate نشان داد ولی در دو گروه دیگر تغییر چندانی دیده نشد.کلاری عنوان کرد که تعادل پویا در هر سه گروه تمرینی بهبود یافت ولی ثبات وضعیت بدنی یا تعادل ایستا در گروه هوازی وپیاده روی نسبت به گروه Ballate پیشرفت بیشتری داشت(۱۰۶).
سامسون وسندری در تحقیقی اثر ۵ هفته برنامه تمرینی ثبات مرکزی را بر تعادل پویا تنیس بازان بررسی کردند. این تحقیق بر روی ۲۸ نفر از ورزشکاران تنیس دانشگاهی در دو گروه کنترل وتجربی به مدت ۵ هفته و هفته ای ۲بار علاوه بر تمرینات رایج تنیس انجام شد. پروتکل تمرینی بر ۳ سطح پیشرونده قوی سازی ناحیه مرکزی با حفظ کنترل عصبی عضلانی تاکید داشت. این تمرینات از روی سطح با ثبات مانند زمین شروع و به سطح بی ثبات مانند توپ سوئیسی و افزایش مقاوت پیشرفت می کرد. قبل و بعد از تمرینات از تمام آزمودنی ها آزمون ستاره ای تعادل بعمل آمد. نتایج نشان داد که تمرینات ثبات مرکزی ممکن است تعادل پویا را در ورزشکاران تنیس بهبود دهد(۱۰۷).
رتبرگ وهمکاران در سال ۲۰۰۶ به بررسی اثربخشی درمان با ورزش برای بیماران مبتلا به MS در فعالیتهای روزانه و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت پرداختند این تحقیق نشان داد که درمان با ورزش می تواند برای بیماران مبتلا به MS مفید باشد(۱۰۸).
گاتانئو و همکاران درسال ۲۰۰۷تاثیر تمرینات تعادلی را بر افراد ام اسی در ۳ گروه(گروه۱:توانبخشی تعادلی بر استراژی حسی-حرکتی، گروه ۲:توانبخشی تعادلی در استراژی حرکتی، گروه ۳:درمانهای غیر تخصصی کمک کننده بر ای بهبود تعادل)بررسی کردند. نتایج این تحقیق نشان داد توانبخشی تعادلی یک روش مفید در بهبود این بیماران است(۶۲).
اریک و جانسون(۲۰۰۷) اثر تمرینات پیلاتس (اساس تمرینات بر تقویت عضلات تنه به خصوص ناحیه کمری ولگنی استوار می باشد) را بر تعادل پویای افراد سالم بررسی کردند.این تمرینات بر روی ۳۴ فرد در گروه کنترل وتجربی (هر کدام ۱۷ نفر) به مدت چند هفته و هفته ای ۳جلسه انجامشد. این تمرینات بر روی قدرت و استقامت عضلات تنه تاکید داشت. پس از ارزیابی به وسیله آزمون عمل دستیابی عملکردی در قبل و بعد از آزمون تعادل پویا در گروه تجربی پیشرفت قابل توجهی را نشان داد(۱۰۹).
استادون و همکاران (۲۰۰۷) اثر یک دوره برنامه تمرینی کوتاه مدت توپ سوئیسی بر ثبات بدن و کارایی دویدن را بررسی کردند. این تحقیق بر روی ۱۸ ورزشکار جوان مرد با دامنه سنی۴/۱±۵/۱۵، وزن ۷/۴±۵/۶۲ وقد۲/۲۸±۹/۷۸ در دو گروه کنترل (۱۰نفر) وگروه تجربی(۸نفر) به مدت ۶ هفته و هر هفته ۲جلسه انجام شد.در این مطالعه علاوه بر ثبات ناحیه مرکزی بدن و کارایی دویدن، توده بدن، vo2 max و وضعیت بدنی در حالت دویدن و فعالیت الکترومایوگرافی قبل و بعد از تمرینات مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که تمرینات انجام شده بوسیله توپ سوئیسی بر ثبات مرکزی بدن اثر معنا داری دارد ولی بر روی متغیر های دیگر بی تاثیر است(۱۱۰).
روبرت وهمکاران (۲۰۰۸ ) به بررسی تاثیر تمرین ورزشی در تحرک وجابجایی افراد مولتیپل اسکلروزیس پرداختند نتایج نشان داد که تمرینات ورزشی راه رفتن این بیماران را بهبود می بخشد(۱۱۱).
بی کلمن سالگادو و همکارا ن در سال۲۰۰۹ به بررسی اثرات آناندا یوگا بر روی تعادل و تحرک افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس پرداختند. این تمرینات بر روی ۲۴ بیمار با MS خفیف تا متوسط ((EDSS -2.5 – ۶٫۵ , with a median of 3.5در دو گروه تجربی و کنترل به مدت۱۶هفته انجام شد. نتایج این تحقیق از طریق اندازه گیری هایی که از طریق تست تعادلی برگ و۳۰ثانیه نشستن،۲ دقیقه راه رفتن و تست سرعت راه رفتن نشان داد که یوگا آناندا باعث بهبود قابل ملاحظه ای در تعادل وتحرک این بیماران شده است(۱۱۲).
جولی استاچوویک وهمکاران در سال ۲۰۰۹ به بررسی فواید یوگا بر روی مولتیپل اسکلروزیس پرداختند. این تحقیق نشان داد که یوگا به دلیل ملایم بودن، کاهش اضطراب، تکنیکهای تنفسی آرام بخش، کشش عضلات وانعطاف پذیری…می تواند تون عضلات،اسپاسم و تعادل را در این بیماران بهبود بخشد. این تمرینات خستگی آنها راکاهش می دهد واحساس خوب بودن و آگاهی از بدن و انجام مهارتهای زندگی روزمره این بیماران را بهبود می دهد(۱۱۳).
دکتر جمی فریمن وهمکاران در سال ۲۰۱۰ تمرینات ثبات مرکزی رابر روی تعادل ۸ بیمار مبتلا ام اس انجام داده اند.که این تمرینات را بصورت ۸ هفته، هفته ای ۲ بار(۱۶جلسه) و با بهره گرفتن از تمرینات Pillate بررسی کردند. بعد از ۸ هفته بیماران مولتیپل اسکلروزیس بهبودی زیادی را در تعادل وتوانایی انجام فعالیتهای روزمره خود بیان کردند (۱۵).
برونسو و همکاران در سال ۲۰۱۰تاثیر آب درمانی را بر تعادل بیماران ام اسی انجام دادند که با این تمرین پیشرفت قابل توجه ای را در تعادل این بیماران مشاهده کردند(۱۱۴).
الیسون رز و همکاران (۲۰۱۰) به بررسی مقایسه اثرات یوگا و ورزشهای مختلف در نتایج بهداشت و سلامتی پرداختند. که این تحقیق نشان داد که یوگا در هر دو جمعیت سالم و بیمار به اندازه مساوی یا بهتر از ورزش دربهبود انواع سلامت وابسته به مقیاسهای اندازه گیری برای ارزیابی نتایج درمان موثراست.چون در این تحقیق تاثیر یوگا در سلامت جسم و روح را از طریق مهار هیپوتالاموس محور هیپوفیزآدرنال و سیستم عصبی سمپاتیک نشان داد.که در این تحقیق گفته شده که تفاوت بین ورزش ویوگا در مهار این دو هورمون برای سلامت جسم و روح نیاز به آزمایشهای بالینی در آینده را دارد(۱۱۵).
جی بریچتو وهمکاران در سال ۲۰۱۰ به بررسی اثرات توانبخشی در درمان اختلالات تعادلی در افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس پرداختند. این تمرینات توانبخشی تعادلی در ۱۲ جلسه به مدت ۶۰ دقیقه بر روی ۳۶ بیمار مبتلا به MS در دو گروه کنترل (۱۸نفر)و تجربی(۱۸نفر) انجام شد. نتایج این تحقیق اثرات مفید توانبخشی تعادلی را بر روی اختلالات تعادلی این بیماران نشان داد(۱۱۶).
سوسنوف وهمکاران در سال ۲۰۱۱به بررسی اثر اسپاسم بر تحرک وتعادل ۱۵ فرد مبتلا به ام اس که طبق Ashworth scale score دارای اسپاسم در عضلات دوقلویی نعلیشان بودند پرداختند نتایج تحقیق نشان دادند که اسپاسم این عضلات باعث کاهش تعادل این بیماران می شود(۱۱۷).
کاسر و همکاران در سال ۲۰۱۱ یک ارزشیابی بالقوه را بر تعادل زنان مبتلا به ام اس انجام دادند تا افتادن در آنها را پیش بینی کنندنتایج نشان داد علت افتادن های مکرر در آنها ، پیشروی بیماری وفاکتورهایی از قبیل راه رفتن نامتقارن وضعف فلکسورها و اکستنسورهای عضلات پای آنها است(۱۱۸).
۲-۴جمع بندی
در مورد اثر تمرینات بر تعادل،به ویژه تمرینات ثبات مرکزی و یوگا مطالعات زیادی انجام شده و نتایج متناقضی مبنی بر تاثیر تمرینات ثبات مرکزی و یوگا بر تعادل بدست آمده است. از جمله عواملی که منجر به تناقض در مطالعات مذکور باشد می تواند این باشد که در اکثر این مطالعات ارزیابی تعادل بوسیله روش آزمایشگاهی از قبیل سیستم بایدوکس، صفحه نیرو و سکوی تعادل صورت گرفته است. علاوه بر این، در بعضی از این تحقیقات آزمودنی های تحقیق را ورزشکاران تشکیل می دادند و در پروتکل تمرینی علاوه بر تمرینات ثبات مرکزی و یوگا، ماهیت رشته تمرینی گنجانده شده بود. در پایان بایستی اشاره کرد که مهمترین مسئله در تمرینات ثبات مرکزی و یوگا نبود توافق نظر در مورد یک پروتکل تمرینی خاص با نوع و تکرار مشخص است و اینکه چه نوع تمریناتی با چه تکراری بیشترین تاثیر را داشته باشد هنوز مشخص نیست. توافق نظر در مورد مدت زمان پروتکل تمرینی نیز در هاله ای در ابهام است.
با توجه به نتایج بدست آمده، پژوهشگران هنوز نتوانسته اند یک پروتکل تمرینی خاص با نوع و تکرار و مدت زمان مناسب برای اثر بخشی هر چه بیشتر تمرینات ثبات مرکزی و یوگا بر تعادل پیداکنند.
تحقیق حاضر با عنایت به تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور درصدد بررسی دقیق اثر تمرینات منتخب ثبات مرکزی و یوگا بر تعادل و ناهنجاری قامت زنان مبتلا به MS بود. مرور مطالب این فصل زمینه ساز مباحث و توضیح،تفسیر نتایج و یافته های بعدی خواهد بود.
فصل سوم
روش شناسی تحقیق
۳-۱ مقدمه
در این فصل روش شناسی تحقیق ارائه می گردد. با توجه به اینکه هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر تمرینات یوگا و ثبات مرکزی بر تعادل و ناهنجاری قامت در زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس می باشد، از این رو در این تحقیق در پی آن بودیم تا علاوه بر اجرای آزمون های مرتبط و جمع آوری اطلاعات مربوطه درستی ونادرستی فرضیه های مبنی بر وجود تاثیرات متقابل برنامه های تمرینی بربهبود تعادل وناهنجاری قامت را بررسی نماییم.
بنابراین سعی شده است روش های اجرای تحقیق، جامعه آماری که نتایج بدست آمده به آنها قابل تعمیم می باشد،عواملی که تعادل و ناهنجاری قامت افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس را تحت تاثیر قرار می دهند و همچنین وسایل و ابزار اندازه گیری مورد استفاده را بطور کاملا واضح و صریح بیان نماییم. لذا در این فصل اطلاعاتی پیرامون روش شناسی تحقیق شامل جامعه ونمونه آماری، ابزار و وسایل اندازه گیری و نحوه و چگونگی انجام آزمون ها بیان شده است. همچنین در مورد روش ونحوه جمع آوری اطلاعات، نوع تحقیق و روش های آماری استفاده شده برای تجزیه وتحلیل داده ها در سطح معنی داری (α≤%۵) بحث شده است.
۳-۲ روش تحقیق
در این تحقیق با توجه به موضوع تحقیق، روش بکار گرفته شده از نوع نیمه تجربی می باشد.
۳-۳ جامعه آماری ونمونه آماری
جامعه آماری این تحقیق را زنان مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس که به مطب متخصصین مغز واعصاب و انجمن ام اس و فیزیوتراپی های شهر اراک مراجعه کرده اند، تشکیل داده اند. از بین آنها تعداد ۳۳ نفر از بین بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بر اساس تشخیص متخصص مغز واعصاب به وسیله تستهایی از قبیل MRI، پتانسیل برانگیخته و مایع مغزی نخاعی واجد شرایط با دامنه سنی ۲۵تا۴۵ سال بعنوان نمونه این تحقیق به صورت هدفدار وبصورت تصادفی در دو گروه تجربی(هر گروه ۱۲ نفر) و یک گروه کنترل (هر گروه ۱۰نفر) قرار گرفتند. همه آزمودنی ها حداقل ۳ماه هیچگونه تمرین ورزشی و سابقه هیچگونه بیماری قلبی ،کبدی ،کلیوی، دیابت، تیروئید و بیماریهای روماتولوژی(نقرس) نداشتند.
۳-۴ متغیر های تحقیق
متغیرمستقل:تمرینات ثبات مرکزی ویوگا.
متغیرهای وابسته:تعادل و وضعیت قامت.
۳-۵ ابزارهای مورد استفاده تحقیق
۳-۵-۱پرسشنامه
۱- پرسشنامه جمع آوری اطلاعات فردی و سوابق پزشکی آزمودنی ها.
۲- پرسشنامه تعین درجه پیشرفت ناتوانی (EDSS) این پرسشنامه ناتوانی را به صورت عددی در ۸ سیستم عملکردی بدن (مغز، مخچه، ساقه مغز، عقده های قاعده ای، حسی، روده و مثانه و بینایی) نشان میدهد که شامل ۲۱ امتیاز و ازدامنه ۰تا۱۰ درجه بندی شده. که درجه صفر و ضعیت نرمال را نشان میدهد و درجه ۱۰مرگ به وسیله ام اس را بیان می کند)۱۱۹(.
(شرح پرسشنامه EDSS در پیوست شماره ۳ آورده شده است.)
۳-۵-۲ اندازه گیری عینی
۱- برای تعیین قد و وزن آزمودنی ها از ترازوی seca آلمان استفاده گردید.
۲- آزمون تعادلی برگ:
آزمون تعادلی برگ که اجرای عملکرد تعادل را بر پایه ۱۴مورد که در زندگی روزمره کاربرد دارد مانند اعمال حرکتی ساده(جابجا شدن، ایستادن بدون حمایت، از حالت نشسته ایستادن و …) و نیز اعمال حرکتی مشکل تر(۳۶۰درجه چرخیدن و روی یک پا ایستادن و…) می سنجد. نمره کل آزمون ۵۶ است که تعادل در سطح عالی را نشان می دهد. مقیاس ترتیبی شامل ۵ امتیاز است و دامنه صفر تا ۴ را در برمی گیرد.امتیاز صفر کمترین سطح عملکرد وامتیاز ۴ برای بالاترین سطح عملکرد می باشد.نمره آزمودنی بر اساس مجموع امتیازاتی که در هر بخش می گیرد محاسبه می شود (۶۴،۱۲۰).
(شرح موردهای آزمون تعادلی برگ در پیوست شماره ۴ آورده شده است.)
۳- دستگاه فورمتریک ۴ بعدی^[۱۲۶]
دستگاه فورمتریک ساخت شرکت بین المللی دایرز کشور آلمان و تکنیکی جدید برای ارزیابی ستون فقرات و لگن و ابزاری دقیق برای آشکار کردن ساختار اسکلتی – عضلانی بدن از سطح پشت به وسیله تصویربرداری می باشد. این دستگاه سرعت و دقت بالایی دارد و مهمتر از همه بدون اشعه و به صورت اپتیکال است. دستگاه ارزیاب ۴ بعدی ستون فقرات، وسیله ای پایا و روا در ارزیابی ناهنجاری های اسکولیوز، کیفوز و لوردوز می باشد (۱۲۱تا۱۲۴).