متغیر از نظر لغوی به معنی چیزی است که تغییر می‌کند، اما در فعالیت‌های تحقیقی، متغیر ویژگی‌هایی دارد که باید مورد مطالعه قرار گیرند و تعریف عینی آن، عبارت است از: ویژگی‌ها و خصایصی که مقادیر مختلفی را قبول می‌کند و یا ارزش‌های مختلفی را می‌توان به آن ها نسبت داد.
متغیر مستقل
این نوع متغیرها، بوسیله پژوهشگر اندازه گیری، دست کاری یا انتخاب می شود تا تأثیر و ارتباط آن بر متغیر دیگر تعیین شود. در این تحقیق، متغیر مستقل عبارتند از دوره تصدی مدیر عامل ،دوره تصدی ریاست هیئت مدیره و نسبت تعداد مدیران غیر موظف هیئت مدیره می باشند.
– طولدورهتصدیمدیرعامل: کهبهمدتزمانیاشارهداردکهیکمدیرعاملدرشرکتانجاموظیفهمیکند .
۲- سهامتحتتملکاعضایهیئتمدیرهشرکت : اینمتغیرنشاندهندهمیانگینسهاماعضایحقیقیوحقوقیعضوهیئتمدیرهمیباشد.
۳- نسبتاعضائغیرموظفهیئتمدیره : اعضاغیرموظفهیاتمدیرهبهافرادیدرهیئتمدیرهاطلاقمیشودکهسمتاجراییدرشرکتندارند،روشمحاسبهاینمتغیرازنسبتاعضاغیرموظفهیتمدیرهبهکلاعضابدستمیاید.
۴- میزانمالکیتونفوذدولتدرشرکت : متغیرسهامداریدولتاینمسئلهراموردبررسیقرارمی‌دهدکهچهمیزانازسهامشرکتتحتتملکسهامداراندولتی،نهادهاوشرکت هایدولتیوشبهدولتیمیباشند.

1. 1. تفکیکمدیرعاملازاعضاهیئتمدیره : اینمتغیرنسبیدرواقعبیانمیداردکهآیادرشرکتموردبررسی،شخصمدیرعاملازاعضاهیئتمدیرهجدامیباشدیاخیر . براینشاندادنآن هاازمتغیرهایاسمی ( ٠ و ١) استفادهگردید . اگرمدیرعاملوهیئتمدیرهجداباشندازمتغیراسمییکودرغیراینصورتازمتغیراسمیصفراستفادهمیشود.

   

متغیر های وابسته تحقیق:
متغیر وابسته، متغیری است کههدف محقق تشریح یا پیش بینی تغییرپذیری در آن است، به عبارت دیگر، آن یک متغیر اصلی است که به صورت مسأله حیاتی برای تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد.با تجزیه و تحلیل متغیر وابسته و شناسایی عوامل مؤثر بر آن می توانپاسخ ها یا راه حل هایی را برای مسأله ساخت(خاکی،۱۳۸۸،۷۵ص).
متغیرهایوابستهبکارگرفتهشدهشاخصهاییهستندکهمیزاننگهداشتوجهنقدشرکتهارانشانمیدهند :
میزاننگهداشتوجهنقد : CHمقداروجهنقد و دارایی های شبه نقدموجوددرشرکتمیباشدکههرسالهدرترازنامهذکرمیگردد.
نسبتجاری : CRکهازنسبتدارییهایجاریبهبدهیهایجاریبدستمیایدونشاندهندهقدرتنقدینگیداراییهایشرکتاست.
متغیرهای کنترلی:
همچنینجهتاینکهمتغیرهاییکهبرعواملتحقیقتاثیرگذارندتحتکنترلقرارگیرندتانتایجتحقیقدارایاستنادبیشتریدرشرایطمختلفگرددعواملتاثیرگذاربرمیزاننگهداشتوجهنقدشرکتهاراتحتعنوانمتغیرهایکنترلیواردفرمولهایرگرسیونیتحقیقنمودهایم.
اینمتغیرهاعبارتنداز:
اندازه شرکت : این شاخص از طریق لگاریتم طبیعی کل دارایی های شرکت محاسبه می گردد (کاشانی پور و همکاران ،۱۳۹۱) . اندازه شرکت در این تحقیق به عنوان متغیر کنترلی مطرح شده است .
رشدفروش : فروشسالجدیدمنهایفروشسالقبلتقسیمبرفروشسالقبلبعنوانشاخصکنترلرشدشرکتاستفادهمیشود. کهبرایشناساییاینمتغیردرمدلازلغت GROW بمعنایرشددرمدلاستفادهشدهاست .
افزایشسطحعمومیقیمتها : افزایشدرقیمتهاوتورمسببمی شودکهشرکتبهسرمایهدرگردشبیشتریبرایادارهشرکتنیازپیداکند.اینمتغیربااستفادهازشاخصتورممنتشرشدهتوسطبانکمرکزیبرداشتشدهاست . کهجهتشناساییاینمتغیرازلغت (Consumer Price Index – CPI) درمدلاستفادهشدهاست .
عملکردمالیشرکت :بهنسبتسودخالصبعدازکسرمالیاتازدرآمدکلیشرکتکهنشاندهندهعملکردمالیشرکتاستاستفادهمیشوند.اینمولفهدرمدلباعلامتاختصاری (Q) مشخصشدهاست.
روش آزمون فرضیه ها
مهمترین و اولین مرحله در آزمون فرضیه ، تبدیل فرضیه های پژوهشی و نقیض آن به فرضیه های آماری است که به فرض صفر ( ) و فرض یک ( ) معروف هستند. مقدار ( P-Value) یک آزمون آماری ، مقدار احتمالی است که میزان سازگاری داده های نمونه را با نتیجه فرض صفر اندازه می گیرد. نتیجه ای که از آزمون مبتنی بر (P-Value ) بدست می آید از نظر ریاضی هم ارز با نتیجه ای است که از قاعده تصمیم متناظر ، مبتنی بر آماره آزمون استاندارد شده حاصل می شود. قاعده تصمیم مبتنی بر (P-Value) بدین صورت است که اگر (P-Value≥α) باشد گزینه را نتیجه می گیرد و بالعکس اگر (P-Value<α) باشد گزینه نتیجه گرفته می شود . لذا در جداول حاصله از آزمون ها و با فرض در نظر گرفتن۵% =α اگر میزان (P-Value) محاسبه شده از ۵% کمتر باشد فرض صفر رد و فرض مقابل آن پذیرفته می شود. از آنجا که در آزمون فرضیات به دنبال اثرات فرضیه صفر نیستیم بلکه تنها می توان فرضیه ها را تایید یا رد کرد . بنابراین ، حتی اگر آماره در ناحیه بحرانی پذیرش فرض صفر قرار گیرد و فرض صفر رد نشود دلیل بر آن نیست که فرض صفر درست است بلکه تنها با احتیاط می توان گفت که در حال حاضر امکان درستی فرض صفر وجود دارد. بنابراین بر اساس نتایج حاصل از آزمون فرض های آماری و پس از تایید یا رد می توان در خصوص تایید یا رد فرضیه های تحقیق قضاوت و نتیجه گیری نمود.
همبستگی
تحلیل همبستگی ابزاری است آماری که به وسیله آن می توانیم درجه ای را که یک متغیر به متغیر دیگر از نظر خطی مرتبط است، اندازه گیری کرد همبستگی را معمولاً با تحلیل رگرسیون به کار می برند. عموماً همبستگی را با تحلیل رگرسیون به کار می برند و در آن معیارهای ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و ضریب همبستگی ، مورد بحث قرار می گیرد که به صورت زیر بیان گردیده است.
ضریب تعیین
ضریب تعیین معیاری است که در آن می توان رابطه بین دو متغیر x و Y را توضیح داد، یعنی نشان دهنده درصد تغییرات بیان شده توسط معادله رگرسیون است. ضریب تعیین معیاری است که قدرت تشریح رگرسیون را مشخص می کند.فرمول زیر نحوه محاسبه ضریب تعیین را نشان می دهد:
ضریب همبستگی
در تحلیل همبستگی خطی، علاقه‌مند به تعیین میزان یا درجه‌ای از ارتباط می‌باشیم؛ که دو متغیر به آن میزان درجه؛ در ارتباط با یکدیگر هستند. به عبارت دیگر، خواهان تحلیل دامنه‌ای هستیم که در آن مقادیر بزرگ (یا کوچک) یک متغیر در ارتباط مقادیر بزرگ (یا کوچک) متغیرهای دیگر است. در تحلیل همبستگی خطی، ضروری نیست که متغیرهای تحت بررسی به عنوان مستقل یا وابسته تعیین شوند. اندازه یا میزان پیوند بین دو متغیر، «ضریب همبستگی خطی» نامیده می‌شود. چنانچه n جفت مشاهدات از جامعه دو متغیره (_۱y,₁x)، (_۲y,₂x) …, (y_n,x_n) داشته باشیم ضریب همبستگی نمونه به نحو زیر تعیین می‌شود:

(۱۰-۳)
و هنگامی که این عبارت ساده شود، محاسبه را می‌توان به طریق زیر انجام داد.
(۱۱-۳)
مقدار ضریب همبستگی ® از (۱+)برای دو متغیر با همبستگی مثبت کامل تا (۱-) برای دو متغیر با همبستگی منفی کامل تغییر می‌یابد. ضریب همبستگی مثبت اشاره می‌کند که مقادیر بزرگ یک متغیر تمایل به ارتباط با مقادیر بزرگ متغیر دیگر دارد. در حالی‌که، ضریب همبستگی منفی دقیقاً نقطه مقابل تعریف ذکر شده است ــ مقادیر بزرگ یک متغیر تمایل به ارتباط با مقادیر کوچک متغیر دیگر دارد
رگرسیون
یکی از اهداف اساسی بررسی های آماری ، یافتن رابطه بین دو یا چند متغیر می باشد. این رابطه به صورت های مختلفی ظاهر می شود که خطی یا غیر خطی بودن از جمله آن می باشند. روش های رگرسیون به شیوه ای در مدل بندی آماری اشاره می کند که این گونه روابط را تحلیل می نماید. معمولاً تغییرات یکی از متغیرها تابع تغییرات سایر متغیرها است که به این متغیر، متغیر وابسته یا پاسخ گویند و سایرین را متغیر مستقل نامند و عموماً متغیر وابسته را با نمادY و متغیر مستقل را با … ,X₂,X₁ نشان می دهند. واژه «رگرسیون» به معنای بازگشت است و نشان می دهد که مقدار یک متغیر به متغیر دیگر بر می گردد. در رگرسیون به دنبال برآورد رابطه ریاضی و تحلیل آن هستیم به طوری که با آن بتوان کمیت متغیرهای مجهول را با بهره گرفتن از متغیرهای معلوم تعیین کرد. سپس در همبستگی به دنبال تعیین نوع رابطه و میزان ارتباطی هستیم که متغیرها را به هم ربط می دهد (آذر و مومنی، ۱۳۸۵، ۶۳).
رگرسیون چند متغیره
معادله رگرسیون چند متغیره را می توان به صورت رابطه تصادفی زیر نوشت:
Y_t = + + (۱۲-۳)
که در آن:
t = 1 , 2 , …, n , k = 1 , 2 , … , k
و در آنY_t متغیر وابسته ، ها متغیرهای مستقل، ضریب معادله،جمله اختلال و t مشاهده t ام و در داده های مقطعی و یا سری در حالی که تعداد ضرایب معادله رگرسیونk است.
مفروضات رگرسیون خطی :
در هر مدل رگرسیون باید فرض های خاصی برقرار باشد که در صورت نقض هریک از آن ها مشکلاتی درباره مطلوبیت برآورد پارامتر رگرسیون یا آزمون فرضیه ها به بار می آید. مهم ترین این فرض ها عبارتند از :

1. 1. نرمال بودن باقیمانده‌ها

1. ناهمسانی واریانس